REFERENTIEKADER REGIONAAL CRISISPLAN 2009 Een ... - NIFV

Het Referentiekader Regionaal Crisisplan 2009
Een procesgestuurde crisisorganisatie
AANLEIDING
De laatste jaren is er forse kritiek geweest op de rampenbestrijding en crisisbeheersing in Nederland. Hoewel
erkend wordt dat gemeenten en regio’s stappen hebben gezet om de (voorbereiding op) crisisbeheersing te
verbeteren, is het tegelijkertijd duidelijk dat ook nog veel moet gebeuren. Zowel vanuit het veld als vanuit
Den Haag wordt geklaagd over planfixatie, bureaucratisering 1 en blinde vlekken 2 . De minister concludeert dan
ook dat de huidige plannen een doel op zich zijn geworden en dat ze niet automatisch worden doorvertaald
naar een operationele multidisciplinaire organisatie. De huidige plannen worden daarom vervangen door
een Regionaal Beleidsplan en een Regionaal Crisisplan. De twee plannen worden genoemd in de nieuwe Wet
Veiligheidsregio’s en verder beschreven in een Besluit Veiligheidsregio’s. Hiermee wordt de vrijblijvendheid en de
diversiteit in planvorming aangepakt.
Uit inspecties en controles van IOOV, maar ook uit evaluatierapporten van incidenten en oefeningen blijkt
dat het veelal misgaat bij de beschikbaarheid van sleutelfunctionarissen voor leiding en coördinatie en de
multidisciplinaire afstemming en informatievoorziening. Ook het Landelijk Beraad Crisisbeheersing komt
tot deze conclusie 3 . De kwaliteit van de voorwaardenscheppende processen is achtergebleven waardoor de
kwaliteit en effectiviteit van het totale systeem van rampenbestrijding en crisisbeheersing onvoldoende is
geborgd. Vanaf het rapport Melding en Opschaling, Informatie en Communicatie bij Acute Rampen 4 dat in 2001
is opgesteld, is verschillende keren gewezen op de gebrekkige kwaliteit van de volgende processen:
• Melding en alarmering;
• Op- en afschaling;
• Leiding en coördinatie;
• Informatiemanagement
Kenmerkend voor deze processen is niet alleen dat ze een noodzakelijke randvoorwaarde zijn voor het effectief
kunnen functioneren van de rampenbestrijding en crisisbeheersing, maar ook een multidisciplinair karakter
hebben. Het zijn dus deze processen die de gezamenlijke bestrijding van grootschalige incidenten mogelijk
maken.
OPDRACHT
Het fundament onder het huidige systeem voor rampenbestrijding en crisisbeheersing is gebaseerd op het
Handboek Voorbereiding Rampenbestrijding 5 .
In dit handboek worden 25 rampenbestrijdingsprocessen beschreven binnen de clusters bron- en
emissiebestrijding; geneeskundige hulpverlening; rechtsorde en verkeer en bevolkingszorg. Als
procesverantwoordelijken fungeren de klassieke partners in rampenbestrijding en crisisbeheersing: brandweer,
politie, geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen (GHOR) en de gemeente(n). Ook worden in het handboek
de contouren beschreven van de ‘hoofdstructuur’ voor de incidentbestrijding procedure (GRIP). Kenmerkend aan
het Handboek Voorbereiding
Rampenbestrijding is dat de voorwaardenscheppende processen niet afzonderlijk
worden beschreven.
Sinds januari 2007 is door het projectteam Referentiekader Regionaal Crisisplan,
samen met het veld, gewerkt aan het opstellen van een referentiekader voor het Regionaal Crisisplan. De
doelstelling is het ontwerp van ‘een eenduidige basis voor het ontwerpen, implementeren, borgen, leren en
verbeteren van de multidisciplinaire proces- en organisatiestructuur in elke Veiligheidsregio, die te alle tijde kan
worden uitgerold voor een legitieme respons op grootschalige of bijzondere incidenten cq crises’.
1 State of the art LBCB, 2005, Meerwaarde in plaats van meer werk
2 Algemene Doorlichting Rampenbestrijding, IOOV 2006
3 State of the art LBCB, 2006, Basisvereisten crisismanagement, de decentrale normen benoemd
4 MOICAR, Inspectie Brandweerzorg en Rampenbestrijding, 2001
5 Handboek Voorbereiding Rampenbestrijding, Ministerie van BZK, 2003
2
CONCEPT
VERSIE