26.11.2014 Views

DRIE GEESTE BY DIE GEELSTERTFEES - Oulitnet.co.za

DRIE GEESTE BY DIE GEELSTERTFEES - Oulitnet.co.za

DRIE GEESTE BY DIE GEELSTERTFEES - Oulitnet.co.za

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Waar ’n sprokie trek, is daar ’n muurtjie<br />

(Radiodrama in Afrikaans deur André Kotzé)<br />

ROLVERDELING (VYF SPELERS)<br />

KAPTEIN VAN DER DECKEN, MIDDELJARIGE MAN,<br />

GESAGVOERDER VAN <strong>DIE</strong><br />

(NEDERLANDSE AKSENT,<br />

VLIEëNDE HOLLANDER<br />

IN<strong>DIE</strong>N MOONTLIK)<br />

RIP RIP VAN WINKELBAAI MAN (KAAPSE AKSENT)<br />

ANTJIE ANTJIE VAN SOMERSTRAND JONG VROU, STERK<br />

STEM, MODERN, (ENG-<br />

AFRIKAANS)<br />

PETRUS PETRUS OPPERMAN, MAN (STANDAARD-<br />

RADIO-JOERNALIS<br />

AFRIKAANS)<br />

SONJA DOGTERTJIE KINDERSTEM (LAERSKOOL)<br />

SPOOKSTEM # MANSSTEM (MET EGGO)<br />

# Kan dieselfde stem as dié van Petrus wees (met eggo)<br />

TEMAMUSIEK: TAGTIGERJARE OF VROEëR


WAAR ‘N SPROKIE TREK, IS DAAR ‘N MUURTJIE<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

TEMAMUSIEK VIR TWINTIG SEKONDES, DOOF UIT, STORM OP<br />

<strong>DIE</strong> SEE, WIND LOEI, BRANDERS BREEK, MASTE KRAAK, DOOF<br />

UIT TOT AGTERGROND<br />

1. KAPTEIN: (SKREEU) Ek sal vaar! Ek sal vaar! Die Vlieënde Hollander sal<br />

aanhou vaar. Ek skrik vir g’n wind of weer nie. Ek vaar teen die<br />

wind in! Ek sal vaar! Al is dit tot aan die einde van die aarde!<br />

2. SPOOKSTEM: (EGGO, RUSTIG) Willem van der Decken! Waarheen vaar jy?<br />

3. KAPTEIN: (VERSKRIK) Wat? Wie’s daar?<br />

4. SPOOKSTEM: Antwoord eers my vraag? Waarheen is jou reis?<br />

5. KAPTEIN: Ek vat nie opdragte van elke hierjy nie. Ek is van der Decken,<br />

kaptein van die Vlieënde Hollander! Wie is jy? Waar is jy? Wys<br />

jouself!<br />

6. SPOOKSTEM: Sê maar ek is jou gewete. Jy kan my nie sien nie en jy wou nog<br />

nooit na my luister nie.<br />

7. KAPTEIN: ‘n Gees? ‘n Spook? Wat soek jy by my?<br />

8. SPOOKSTEM: Hoe lank vaar jy nou al Van der Decken?<br />

9. KAPTEIN: As jy my só goed ken, sal jy weet. Meer as drie eeue al.<br />

(HARDER) En ek sal aanhou vaar! Al is dit tot by die einde van<br />

die aarde!<br />

1. SPOOKSTEM: Nog net so koppig soos daardie eerste dag toe jy teen my advies<br />

en teen die kerkklokke die stormsee in gevaar het. Toe wou jy<br />

ook nie na my luister nie.<br />

2. KAPTEIN: Wat wil jy van my hê?<br />

©André Kotzé 2


3. SPOOKSTEM: Ek wil jou ‘n aanbod maak.<br />

4. KAPTEIN: ‘n Aanbod?<br />

5. SPOOKSTEM: Ek wil hierdie sinnelose rondswerwery van die Vlieënde Hollander<br />

op die oseane beëindig.<br />

6. KAPTEIN: Beëindig? Ek het gedink ek is gedoem om vir ewig te vaar! Hoe<br />

praat jy dan nou?<br />

7. SPOOKSTEM: Ek wil jou ‘n kans gee, Van der Decken; ‘n kans om terug te<br />

keer land toe.<br />

8. KAPTEIN: Maar, ... ek leef in ‘n ander wêreld. Ek sal nooit aanpas nie.<br />

Buitendien, skepe vergaan, matrose verdrink as hulle my sien.<br />

Almal vrees my. Ek wil nie sonder vriende wees nie.<br />

9. SPOOKSTEM: Ek sal probeer om vir jou geselskap te kry.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

WIND LOEI HARDER, SPOOKAGTIG, GEKRYS VAN SEEMEEU, DOOF<br />

UIT<br />

1. KAPTEIN: Enigiemand is beter as hierdie klomp dooie matrose op die dek<br />

wat vir my met hul blou oë lê en gluur. Hulle siele neem my<br />

kwalik dat ek daardie oggend uitgevaar het.<br />

2. SPOOKSTEM: Ek sal vir jou hulp kry om jou te help seil. Om by hawens aan te<br />

doen.<br />

3. KAPTEIN: (SINIES) Gmf ... Hawens? Die Vlieënde Hollander? Dit wil ek<br />

nog sien. Hoe gaan jy dit regkry?<br />

©André Kotzé 3


<strong>BY</strong>KLANKE: STILTE, BEHALWE VIR SEEGELUIDE<br />

4. KAPTEIN: (HARDER) Ek vra: hoe gaan jy dit regkry? (STILTE) Spook! ...<br />

Spook! Is jy daar? (MET HOMSELF) Ag nee! Waar’s hy nou?<br />

Weg? ... Seker gedroom ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

TEMAMUSIEK HARD IN VIR TIEN SEKONDES, DOOF UIT<br />

5. PETRUS: (STEM VAN NUUSLESER) Goeiemôre Suid-Afrika. Dit is seweuur,<br />

Maandagmôre, 17 Junie 1986 en hier volg die nuus, gelees<br />

deur Petrus Opperman. Die toestand bly gespanne in Soweto<br />

waar ernstige opstande gister by skole uitgebreek het, op die<br />

tienjarige herdenking van Sowetodag. ‘n Woordvoerder van die<br />

polisie ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

KLIKGELUID SOOS RADIO AFGESKAKEL WORD<br />

1. RIP: (PRAAT MET HOMSELF) Kan maar netsowel die draadloos se<br />

bek stilmaak ... nou al vir twee dae dieselle nuus. Lyk my PW<br />

Botha het sy hanne vol met die kinners hierrie keer. Maar dit<br />

traak my nie hier op Winkelbaai nie.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DEUR OOP EN WEER TOE, SEEGELUIDE SOOS BRANDERS,<br />

SEEMEEUE EN MISHORING DOOF IN, WORD SAGTER AS<br />

MONOLOOG BEGIN<br />

2. RIP: (GAAP) Aaah ... Ou Rippieee! Sommer vroemôre al weer vaak,<br />

nè? Djy wil mos tievie lê en kyk tot middernag. Rêrig nie lus vir<br />

gaan kreef vang vemôre nie.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

SEEGELUIDE SOOS BRANDERS, SEEMEEUE EN MISHORING<br />

HARDER VIR <strong>DRIE</strong> SEKONDES EN WEER SAGTER AS SPRAAK<br />

BEGIN<br />

©André Kotzé 4


3. RIP: (MET HOMSELF) Kyk daai grênd ou oppie kaai met die vaatjie op<br />

sy skouers. Waar kom hy vandaan? En hy kom hiernatoe ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

VOETSTAPPE OP <strong>DIE</strong> HOUTKAAI, GELEIDELIK HARDER, KOM<br />

TOT STILSTAND<br />

4. SPOOKSTEM: (STEUN, GELUID VAN HOUT-OP-HOUT AS VAATJIE NEERGESIT<br />

WORD) Aah, so ja! Die ding is swaar. Jy’s mos Rip van<br />

Winkelbaai, nie waar nie?<br />

5. RIP: (SKEPTIES) Ek is Rip dja. Waar kom djy aan my naam?<br />

1. SPOOKSTEM: Rip, help my man. Ek moet hierdie vaatjie by my skip kry.<br />

Neem dit vir my met jou skuit uit see toe.<br />

2. RIP: (NOG SKEPTIES) Sommer so? Wie’s djy? Waarvandaan ken djy<br />

vir my? Ek smokkel nie met drank nie.<br />

3. SPOOKSTEM: Dis nie smokkel nie, man. Dis my eie vaatjie brandewyn wat ek<br />

net by my vragskip, daardie een daar agter die branders, wil kry.<br />

Ek sal jou R50 betaal, en jy kan sommer jou bottel volmaak uit<br />

die vaatjie.<br />

4. RIP: (VRIENDELIKER, VERANDER SY STEM) Dit klink na biesigheid,<br />

Kaptein! Net tot by daai freighter daar? ... Djou skip, sê djy?<br />

Mis is bietjie dik, maa laai maa in. Versigtig nou, Kaptein, ek<br />

help djou. (STEUN)<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

GELUIDE VAN HOUT WAT SKUIF EN VAATJIE WAT IN SKUIT<br />

NEERGESIT WORD<br />

5. SPOOKSTEM: (SUG) Daar’s hy. Jy kan maar gaan. Ek kom netnou met my<br />

eie boot. Sien jou by die skip ...<br />

©André Kotzé 5


<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOOF UIT EN VOETSTAPPE OP HOUT, AL SAGTER<br />

6. RIP: Okay Kaptein ... (HARDER) Kaptein? Kaptein? (SAGTER, <strong>BY</strong><br />

HOMSELF) En nou? Waantoe het die ou so skielik vedwyn? ...<br />

Weg? Sommer so in die mis! Any way, ek sal maar skip toe met<br />

sy vaatjie. Hy kom seker agterna ... betaal my seker COD?<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

GELUID VAN OU BOOTENJIN (<strong>DIE</strong>SEL CHUKKY) WAT<br />

AANGESKAKEL WORD EN WEGTREK, SAGTER WORD, STILTE<br />

(TYDSVERLOOP), DAN EGALIGE DREUN VAN BOOTENJIN,<br />

STADIGER, LUIER SAG TERWYL MONOLOOG VOORTGAAN<br />

1. RIP: En nou, ... waa’s daai freighter dan nou? Was dan netnou nog<br />

hier ... Ek kan mos nie iets deliver as die skip sommer wegraak<br />

nie? Sal maa wag vir daai ou, die skipper, hy sal my seker kom<br />

soek?<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

STILTE (TYDSVERLOOP) SAGTE LUIER VAN BOOTENJIN EN<br />

SEEGELUIDE DOOF IN<br />

2. RIP: Waar draai daai skipper? Sy skip is ôk sommer weg! As hierdie<br />

vaatjie nie hier was nie, sou ek sweer dit spook! Maar hy’t mos<br />

gesê ek kan maar my botteltjie volmaak uit die vaatjie ... dit<br />

gaan nog ‘n lang, dorstige dag word ... kan maa net so goed die<br />

enjin doodmaak ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

ENJIN SE GELUIER STAAK. KLAP VAN ‘N PROP, KLANK VAN<br />

VLOEISTOF WAT IN ‘N DUN STRAALTJIE IN HOUER LOOP<br />

3. RIP: Daa’s hy! Cheers op jouself, Rip van Winkelbaai! (LEK LIPPE<br />

HOORBAAR AF) Aah, dis mos eersteklas brandy hierrie! Twintig<br />

jaar oud? Seker ‘n fancy ou, daai Kaptein ...<br />

©André Kotzé 6


<strong>BY</strong>KLANKE: LAASTE DEEL DOOF UIT, STILTE, OM TYDSVERLOOP AAN TE<br />

DUI, SEEGELUIDE DOOF IN<br />

1. RIP: (GAAP) Nei, man, daai ou ka mos nie soe maak nie. Ek word<br />

dan nou al vaak van al die gewag. En sy freighter is skoon weg!<br />

Dis anyway sy loss. (GAAP) As hy my nie kom kry nie, hou ek<br />

sommer die hele vaatjie... Maa nou te vaak... eers ‘n snoozie<br />

vang ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

MONOLOOG EN SEEGELUIDE DOOF UIT, MAN SNORK - MUSIEK<br />

(TYDSVERLOOP) - SEEGELUIDE , SEEVOëLS SONDER<br />

BRANDERKLANKE, DOOF WEER IN<br />

2. RIP: (GAAP) Aah, lekker geslaap ... En nou? Nou’s ek dan oppie oep<br />

sie! Waar’s die land dan nou? ... En dié ou geroeste enjin?<br />

Netnou nog tip-top. Hoe kry ek my skytjie weer by Winkelbaai?<br />

Huh ... Wat de hel? (SKREEU) Waar kry ek dié baard? Grys ôk!<br />

Wat gaan nou aan? Dis ‘n droom ... ek sweer ... (SAGTER) of ‘n<br />

babelas. As dit ‘n babelas is, het ek nog nooit só een gehad nie.<br />

Kop is oraait, maa my lyf! Bleddie styf van bo tot onner! Ek voel<br />

soos ‘n ou man! Alles kraak!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOOF UIT, STILTE, DOOF WEER IN MET SEEGELUIDE EN<br />

GESKREEU<br />

3. KAPTEIN: (SKREEU, VAN VER) Ek wil vaar! Ek wil vaar! Jy daar in die<br />

skuit! Wat soek jy op my roete? Ek seil bo-oor jou!<br />

4. RIP: (MET HOMSELF) Wat de hel? ‘n Seilskip! Drie maste! Pikswart,<br />

seile rooi soos bloed! Dalk is dit my kans? (SKREEU) Help! Dis<br />

ek, Rip van Winkelbaai. Wie’s daa boe?<br />

1. KAPTEIN: (SKREEU, NADER) Kaptein van der Decken, kaptein van die<br />

Vlieënde Hollander. Gee pad voor: Ek wil vaar!<br />

©André Kotzé 7


2. RIP: (<strong>BY</strong> HOMSELF) ‘n Spookskip! Swart seevoël om die hoofmas.<br />

Ou Rippieeeee, dit lyk lielik, ... maa djy kannie nou pick en<br />

choose nie. (SKREEU) Nei! Help! Kaptein! Help my! Ek kan<br />

nie vêder nie. Ek is ‘n drenkeling oppie oep sie! My enjin is<br />

stukkend. Help asseblief!<br />

3. KAPTEIN: (SKREEU STEEDS) Wat is ‘n enjin? Wat soek ‘n stokou man<br />

soos jy op die oop see? Ek het nie tyd vir sukkelaars nie. Ek wil<br />

vaar! Vaarrr! ... (NADER, PRAATSTEM) Wie sê jy is jy?<br />

4. RIP: Ek is Rip, Kaptein, Rip van Winkelbaai. Asseblief Kaptein, laai<br />

my op<br />

djou skippie. Ek gaan vrek hier op die oep sie.<br />

5. KAPTEIN: (VERONTWAARDIG) Skippie se voet! Hierdie is die Vlieënde<br />

Hollander! Spogskip van die kompanjie! Maar wag ... Ek gooi<br />

vir jou die touleer. Kom aan boord! Ek het matrose nodig.<br />

6. RIP: Dankie! (STEUN) Ai, ek kan skaars die ou leertjie klim. Voel<br />

soes ‘n ou man. Daar’s hy! ... Bo! O my magtig, wat gaan hie<br />

aan? Watse skip is dit hierrie? ... En dié klomp matrose oppie<br />

dek? Kaptein, ... wat makeer hulle? Ammal dood?<br />

7. KAPTEIN: Dis ‘n lang storie. Wat se snaakse klere dra jy?<br />

1. RIP: Wie praat dan nou? Djy lyk dan self soos Djan van Riebeeck.<br />

Maar djy’s dalk reg. My visklere lyk nou vir my oek bietjie<br />

verbleik. Netnou nog op my kreefskyt aan die slaap geraak en<br />

toe ek wakker word is my baard grys en op my knieë, enjin en<br />

die anker is opgeroes, en ek dryf op die oep sie!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

NADERENDE MOTORBOOT, TWEESLAG PETROLENJIN, DOOF IN,<br />

ALGAANDE HARDER, TEEN HOë REVOLUSIES<br />

©André Kotzé 8


2. KAPTEIN: Wat se gevaarte is dit?<br />

3. RIP: Hie kom nog geselskap. Dis mos ‘n Rubberduck. Lyk soes die<br />

polisie ...<br />

4. KAPTEIN: Die ding het net ‘n vroumens op ... stokalleen.<br />

5. <strong>BY</strong>KLANKE: ENJIN LOOP STADIGER, DAN AFGESKAKEL<br />

6. ANTJIE: (SKREEU) Haai daar? Iemand aan boord? Wat gaan aan?<br />

Waar kry julle hierdie ou seilskip?<br />

7. KAPTEIN: (VERONTWAARDIG) Wat se ou skip bedoel jy? Jy praat van die<br />

Vlieënde Hollander, die beste seilskip in die kompanjie se vloot!<br />

1. RIP: (MET HOMSELF) Van snaakse klere gepraat, check hierrie een op<br />

die rubberduck. Sy lyk soos ‘n hoer op ‘n kerkbasaar. (HARDER)<br />

Kyk Kaptein, sy dra ‘n sisrok ... met broekspype wat onder<br />

uitstiek, rooi kopdoek, mandjie innie hand. Sy lyk soos daai<br />

mannetjies-vroumens waarmee my pa my bang gemaak het toe<br />

ek ‘n laaitie was. (SKREEU) Wie’s djy en waar kom djy<br />

vandaan, merrim? Dit is mos merrim, of hoe?<br />

2. ANTJIE: (SKREEU) Ek is Antjie ... Antjie van Somerstrand. Kan ek aan<br />

boord kom?<br />

3. KAPTEIN: ‘n Vrou aan boord is slegte geluk ... maar die Vlieënde Hollander<br />

se geluk kan nie juis erger nie. Kom maar op. U lyk nogal na ‘n<br />

©André Kotzé 9


sterk dame. Hier is die touleer. Klim gerus op. Het u hulp<br />

nodig?<br />

4. ANTJIE: Nee, los my uit. Ek is klaar bo. Wat gaan hier aan? Al hierdie<br />

dooie mense? Was julle in ‘n oorlog?<br />

5. RIP: (VERTROULIK, EFFENS SAGTER) Hierrie is ‘n spookskip, as djy<br />

my vra.<br />

6. KAPTEIN: Welkom op die Vlieënde Hollander, jongdame. Ek is Kaptein van<br />

der Decken. Hierdie oukêrel het ook pas aan boord gekom. Sy<br />

naam is Rip ... Rip van Winkelbaai.<br />

7. ANTJIE: O, kom Oom van die Weskus? Ek is van die Oos-Kaap, ...<br />

Somerstrand. Noem my maar Antjie Somerstrand.<br />

1. RIP: Antjie Somers? Dís die een waarmee my ouman my bang<br />

gemaak het! ... (MEER AGGRESSIEF) Maar ek issie djou oom<br />

nie. Wat bring djou hie na die diepsee toe?<br />

2. ANTJIE: Dis ‘n lang storie. My rubberduck se juice is min. Laat die ding<br />

maar saamdryf aan die tou. Ek voel vere. Dis nie myne nie en<br />

daar’s niks in nie.<br />

3. KAPTEIN: Is dit al wat jy van jou boot dink? Nog nooit van só ‘n skipper<br />

gehoor nie. Jy sê dis nie joune nie? Is jy ‘n seerower? Nogal ‘n<br />

vroueskipper!<br />

4. ANTJIE: Dis ‘n lang storie. Maar laat ek eers júlle storie hoor. Doen julle<br />

‘n seerower-fliek?<br />

5. KAPTEIN: Seerower? Ek? Baie erger! Lyk my ek kan maar netsowel die<br />

verhaal van my en my skip vertel. Julle lyk of julle uit ‘n ander<br />

wêreld kom. Julle praat snaakse Hollands. Maar kom in, kom<br />

©André Kotzé 10


ons sit in my kajuit, dis koud hier op die dek. Juffrou Antjie,<br />

gaan jy voor asseblief.<br />

6. ANTJIE: Só galant? Ek sweer jy kom uit ‘n ander era!<br />

7. RIP: En djy, Merrim? Lyk my djy kom uit ‘n nursery rhyme uit!<br />

8. ANTJIE: Lyk my ons al drie kom uit ‘n storieboek uit.<br />

9. KAPTEIN: Kom in asseblief. Welkom in my kajuit.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DEUR OOP, VOETSTAPPE OP HOUT EN DEUR TOE, SEEGELUIDE<br />

DOOF UIT<br />

1. KAPTEIN: Sit gerus. (STEUN, VERTELTRANT) Ek is Kaptein van der<br />

Decken, gesagvoerder van die Vlieënde Hollander, die trots van<br />

die Kompanjie. Die dag toe ek met my nuwe skip wou uitvaar<br />

van Texel in Nederland, was dit Paassondag, 1677. Ek en my<br />

bemanning was gereed om te seil, maar die wind het stormsterk<br />

gewaai. Dit was lewensgevaarlik. Dit was my eerste<br />

kapteinskap en ek wou uitvaar ... en daar was hierdie stem wat<br />

dié dag met my teëgepraat het ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOOF IN, WIND WAT LOEI, BRANDERS WAT SLAAN, SEEVOëLS<br />

2. KAPTEIN: (SKREEU) Ek wil vaar! Ek stuit nie vir hierdie seebriesie nie.<br />

Kom my matrose, daar is voorraad om te gaan haal, rykdom vir<br />

elkeen van ons ...<br />

3. SPOOKSTEM: (EGGO, RUSTIG) Dis Paassondag, Willem van der Decken, jy<br />

maak ‘n fout om op hierdie dag te seil ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

WIND LOEI HARDER, PAASKLOKKE LUI - KLOKKESPEL UIT<br />

KERKTORING<br />

©André Kotzé 11


4. KAPTEIN: (SKREEU) Ek stuit nie vir die storm of die duiwel nie. Ek wil<br />

vaar!<br />

5. SPOOKSTEM: (EGGO, RUSTIG, MAAR MEER DRINGEND) Vandag vaar jy nie<br />

teen die storm of teen die duiwel nie, Van der Decken. Vandag<br />

vaar jy teen die Paasklokke ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

PAASKLOKKE DOOF IN EN WEER UIT<br />

1. KAPTEIN: (SKREEU) Ek stuit nie vir Paasklokke nie. Ek wil vaar! Kom,<br />

manne, hys die topseile. Ons vaar! Ons sal vaar al is dit tot by<br />

die einde van die aarde ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

GESKREEU DOOF UIT, STILTE, VERTELTRANT DOOF IN<br />

2. KAPTEIN: (VERTEL VOORT, DRAMATIES) En toe ons die anker lig, met die<br />

kerkklokke se gelui nog in my ore, toe bol die seile skielik teen<br />

die wind in, die Vlieënde Hollander verander in ‘n vuurrooi<br />

seilskip en ons vaar volspoed - teen die wind in. Ek het nie eers<br />

die matrose nodig gehad nie, die skip het vanself gevaar!<br />

3. ANTJIE: En die matrose?<br />

4. KAPTEIN: Al tagtig matrose het een vir een op die dek dood neergeslaan.<br />

Die lyke het met blou, vurige oë in my rigting gekyk. Asof hulle<br />

my kwalik neem. Ek het alle beheer oor die skip verloor. In my<br />

ore het ek die Paasklokke hoor lui. Die enigste manier waarop<br />

ek die klokke kon stil kry, was deur te skree, “Ek wil vaar! Ek wil<br />

vaar!” En sedertdien vaar ek ... en die skip stuur sigself. Ek<br />

weet nie hoe lank nou al nie.<br />

5. RIP: Smaak my, bleddie lank, as ek djou uniform so kyk!<br />

6. ANTJIE: En nou? Waarom seil die skip nie meer nie?<br />

©André Kotzé 12


1. KAPTEIN: Ek weet nie! Skielik, vandat julle hier aangekom het, vandat ek<br />

hierdie man in sy skuit op die see gesien het, hang die seile slap<br />

en ... het die Vlieënde Hollander ophou vaar!<br />

2. RIP: Daai swart voël om die mas is ôk weg. Seker oorlat djy nou djou<br />

goeie daadjie vir die dag gedoen het, nou’s die spell gebreek.<br />

(HARDER) Vat vyf, Popeye, djy’s gesave!<br />

3. KAPTEIN: Dalk kan ek nou terugkeer na Amsterdam? Die Here Sewentien<br />

wag vir my. En die kindertjies ... Ek het ‘n visioen gehad dat<br />

daar ‘n klomp kinders op die kaai is. Dat hulle my soos ‘n held<br />

verwelkom.<br />

4. ANTJIE: Dit klink weird. En jy, Oom Rip, wat is jou storie?<br />

5. RIP: Nei, ek is niemand se oem nie. Ek was netnou nog ‘n laaitie van<br />

dertig. Ek sit in my skytjie regoor Winkelbaai en vat ‘n ou doppie<br />

op die kinners van Soweto, en toe ek wakker word, is als verroes<br />

en verrimpeld. Ek scheme ek het in ‘n soutpilaar verander, of so<br />

iets. (<strong>BY</strong>NA HUILEND) Check my image daa innie venster. Ek<br />

lyk soes ‘n ou man.<br />

6. ANTJIE: (STERK, TRAAK-MY-NIE-AGTIG) Ag nee! Hier sit ek op ‘n<br />

sewentiende eeuse “tallship” met twee ouballies wat getoor is.<br />

Een uit Van Riebeeck se dae en ‘n ander uit apartheid se tyd.<br />

7. RIP: Toemaar, lady, djy lyk self nie na Marilyn Monroe nie. Waar kom<br />

djy vandaan met daai broekspype wat onder djou rok uitstiek?<br />

En die kopdoek?<br />

1. ANTJIE: Wag, laat ek hierdie kopdoek afhaal. Dis nie nou meer nodig<br />

nie.<br />

©André Kotzé 13


2. KAPTEIN: Huh! U is nogal ‘n aantreklike jong dame. Waarom so ‘n<br />

voorkoms wegsteek agter mansklere?<br />

3. RIP: (WOLWEFLUIT) Djy’s wragtie ‘n dish, ou ding! As ek twintig<br />

djaar djonger was, sou djy moes keer vir djou wickets.<br />

4. ANTJIE: Stadig, oubaas! Jy lyk nie juis na “romantic material” nie.<br />

5. RIP: Djy reken? En dan is daar any case nog die Immorality Act ôk ...<br />

6. KAPTEIN: Wat se Immorality? Wie is jy, of was jy, jong dame? Waar kom<br />

jy vandaan en wat bring jou hier?<br />

7. ANTJIE: (GEÏRRITEERD) Laat ons net ons tenses regkry. Dis nou die jaar<br />

2006. Ons is aan die kus van die Nuwe Suid-Afrika ... Julle klink<br />

vir my na “has beens”. Maar hier’s my storie: (STADIGER,<br />

VERTRELTRANT) Ek was tot laas week nog ‘n waitress in ‘n<br />

ladiesbar in die Baai. Daar was hierdie ou by die bar ... hy het<br />

my gechaf, maar hy het nie geweet ek het ‘n swartbelt in Karate<br />

nie...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOOF IN KROEGGELUIDE, ROESEMOES, GLASE WAT KLINK,<br />

SAKSOFOONMUSIEK, SAGTER AS STEMME INDOOF<br />

8. ANTJIE: Ek sê jou, dronklap, los my uit!<br />

1. SPOOKSTEM: (EGGO, SLEEPTONG) Komaan liefie, jy moet shaam met my<br />

kom. Ek wil jou voorshtel aan ‘n pêl van my!<br />

2. ANTJIE: (GEÏRRITEERD) Vir die laaste keer, “get lost”, los my uit!<br />

3. SPOOKSTEM: (EGGO) Ag toe nou, poppie, ek wil net jou “tip” vir jou gee.<br />

Kom hiersho, dat ek die rolletjie note op ‘n lekker plekkie kan<br />

inshteek ...<br />

©André Kotzé 14


4. ANTJIE: (HARD) Dis die laaste strooi! Los my! Ek sê jou mansmens, los<br />

my. Dis nou “self defence”! Uh, vat so ...<br />

5. <strong>BY</strong>KLANKE: DOWWE KAPGELUID, KREUN, LIGGAAM WAT VAL, STILTE, DAN<br />

GEROESEMOES HARDER, STEMME: “KYK DAAR, SY’T GESLAAN.<br />

KYK HOE STIL Lê HY. IS HY DOOD?”<br />

6. ANTJIE: (GEDEMP, <strong>BY</strong> HAARSELF) O vrek! Ek het té hard gekap. Hy’s<br />

dood. Ek moet hier “exit”. Wegkom. Voor hulle die polisie roep.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DEUR WAT OOPSWAAI EN TOEKLAP, HARDLOPENDE<br />

VOETSTAPPE OP SYPAADJIE TERWYL ANTJIE SE STEM INDOOF<br />

7. ANTJIE: (ASEM JAAG) Ek moet by die huis kom. ‘n Kraak maak ... Sal<br />

my “disguise”. Hulle sal my nooit kry nie. (SKREEU) Taxi!<br />

Taxi!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

VOETSTAPPE STADIGER, DOOF UIT, VOERTUIG HOU STIL<br />

8. ANTJIE: Waldorf Villas Nommer 10, Somerstrand ... gou, “step on it”!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

MOTORDEUR OOP EN TOE, VOERTUIG TREK WEER WEG MET<br />

SKREEUENDE BANDE, SAGTER, STILTE (TYDSVERLOOP EN<br />

VERPLASING NA SKIP)<br />

1. ANTJIE: (VERTELTRANT) Ek is huis toe, maar net lank genoeg om my<br />

ouma se ou sisrok en my pa se langbroek aan te trek. En ‘n<br />

kopdoek op te sit. Ek wou ouer lyk. Heeltemal “transform”.<br />

2. RIP: Transformation? You <strong>co</strong>uld have fooled me!<br />

3. ANTJIE: Toe het my vlug vir die gereg begin. Ek is af King’s Beach toe<br />

om tussen die “crowd” te verdwyn, toe begin die kinders vir my<br />

©André Kotzé 15


weghardloop en skree: “Antjie Somers, Antjie Somers! Sy gaan<br />

ons vang!”<br />

4. KAPTEIN: Wie is Antjie Somers?<br />

5. RIP: Dis ‘n gogga waarmee ons bybies bang maak. Stil nou, Cappie,<br />

gee haar kans.<br />

6. ANTJIE: Ek het ‘n ruk lank by my oom se “beach house” op Jeffreysbaai<br />

weggekruip.<br />

7. KAPTEIN: Ek ken nie die plekke nie. Wat het jy op Jeffrey se baai gemaak?<br />

8. ANTJIE: Net in my bikini op die strand gelê.<br />

9. RIP: Djy trek toe weer alles yt ... om djou te vermom?<br />

1. ANTJIE: Dáár het ‘n strandwag my herken van die Ladies Bar af. Toe<br />

moes ek laag lê.<br />

2. RIP: Lyk my djy laaik van lê. Nog altyd in die bikini?<br />

3. ANTJIE: Aag, jy’s laf ... Ek is toe St’ Francisbaai toe. Toe ek vanmôre by<br />

die “jetty” op die Marina kom, wou die ou van die kuswag met<br />

my skoorsoek ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOOF IN SEEGELUIDE, BRANDERS, SEEMEEUE, VINNIGE<br />

VOETSTAPPE, VINNIGER, BREEK IN DRAFSTAP<br />

4. SPOOKSTEM: (HALF-SKREEU) Wie gaan daar? Jammer dame, jy mag nie hier<br />

loop sonder ‘n permit nie. (SAGTER, <strong>BY</strong> HOMSELF) Wag ‘n<br />

bietjie! Dis mos daardie meisie wat deur die polisie gesoek<br />

word. (HARDER) Wag daar! Juffrou! Identiteit asseblief! ...<br />

©André Kotzé 16


<strong>BY</strong>KLANKE: VOETSTAPPE STADIGER, STIL<br />

5. ANTJIE: (ASEM JAAG) Môre meneer ... Ek weet nie waarvan jy praat nie.<br />

6. SPOOKSTEM: Identiteit asseblief! ...<br />

7. ANTJIE: Ai, meneer, ek wil dit nie aan jou doen nie, maar vat so ... huh<br />

...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOWWE KAPGELUID, KLANK VAN LIGGAAM WAT VAL OP<br />

HOUTKAAI<br />

1. ANTJIE: (ASEMHALING STEEDS VINNIG, PRAAT MET HAARSELF) Ai,<br />

moet ek dan al weer ‘n man stilmaak? Darem nie so hard<br />

“gechop” hierdie keer nie. Hy sal weer bykom. Ek vat gou sy<br />

bootsleutels. Hoop die boot het baie brandstof in ... ek moet vêr<br />

wegkom!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

TWEESLAG PETROLENJIN AANGESKAKEL, TREK VINNIG WEG,<br />

HOë REVOLUSIES, DOOF GELEIDELIK UIT<br />

2. ANTJIE: (VERTELTRANT) Ek het hom ‘n ligte karatekap gegee en toe<br />

jaag ek van daai Marina af weg met die “<strong>co</strong>ast guard” se “rubber<br />

duck” die oop see in, sonder dat ek regtig weet waarheen. Daai<br />

ou van die “<strong>co</strong>ast guard” het my herken. Ek moes padgee.<br />

3. KAPTEIN: Wie is dié Marina?<br />

4. RIP: Wag nou Popeye, los eers die anner meisies yt. Een op ‘n slag.<br />

Vertel verder, girl!<br />

5. ANTJIE: Iets het my gedryf. Dit was asof ‘n stem vir my sê: Ry! Daar is<br />

‘n skip wat vir jou wag. Hier by julle het my juice min geraak.<br />

Ek wou nie die kans vat om op die oop see te gaan staan nie.<br />

Die res ken julle.<br />

©André Kotzé 17


6. KAPTEIN: Ek dink ek weet nou wie julle hierheen gelok het. Hy het my<br />

belowe dat ek vriende sal kry om saam met my ‘n nuwe lewe te<br />

begin. Is julle ook ongelukkiges uit ‘n sprokieswêreld?<br />

1. ANTJIE: Ek weet nie van ‘n sprokieswêreld nie. Al wat ek weet is dat ons<br />

‘n kaptein uit “<strong>co</strong>lonial times”, ‘n slaapkous uit die Apartheidstyd<br />

en ek is uit die Nuwe Suid-Afrika. Klink nie vir my na dieselfde<br />

wêreld nie. (MEER DRINGEND) Maar hier is ons nou! Hierdie is<br />

seker maar my skip wat gekom het. Wat maak ons nou?<br />

2. RIP: Land toe natuurlik. Ek willie op hierrie spookskip bly nie.<br />

3. KAPTEIN: Land toe? Volstrek nie! (SKREEUSTEM) Ek wil vaar! Ek wil<br />

vaar!<br />

4. ANTJIE: (FERM) Hou op daarmee, Kaptein. Jou plaat het vasgehaak.<br />

Dis net ‘n gewoonte om so te sê.<br />

5. KAPTEIN: Ekskuus, ek het vergeet. Ek moet nou ‘n nuwe strydkreet kry.<br />

6. RIP: ‘n Slogan!. Iets soos “A Luta Conitinua!” of “Amandla!”<br />

7. ANTJIE: Dink nou bietjie, julle ouballies.<br />

8. RIP: Wie’s djou ouballie? Ek was vanmôre nog ‘n laaitie! Maar djy’s<br />

reg. Ons moet nou dink – nie soos party mense, sommer begin<br />

Karate-chop nie!<br />

9. KAPTEIN: As julle twee my help met die seile, kan ons die skip weer aan<br />

beweeg kry. Ek wil terug Amsterdam toe.<br />

©André Kotzé 18


1. RIP: Amsterdam? Is jy bedonnerd Kaptein? Djy het drie eeue gelede<br />

laas self geseil. Jy sal ons hel toe vat ipv Holland toe ... of is dit<br />

dieselle plek? ... En buitendien, ek kan nie Hollands praat nie!<br />

Wat’s verkeerd met Winkelbaai?<br />

2. ANTJIE: Of Somerstrand? Nee mense, as elkeen sy eie pad wil invaar,<br />

gaan ons nêrens kom nie. Kom ons vaar reguit Noord: Dan kyk<br />

ons waar ons uitkom.<br />

3. RIP: Kyk Noord en neuk voort? Is dit djou slogan?<br />

4. KAPTEIN: Ek is gesagvoerder: Ek sê Amsterdam! Ek het dié visie van<br />

kinders wat my as held sal verwelkom. Al is dit net ‘n<br />

sprokiesheld.<br />

5. RIP: Toe djy laas so hardekop was, het die wind djou gevat waar djy<br />

nie wil wees nie. Moet nou nie so neuk nie, Kaptein. Djy kan<br />

maar vir die Kaapse kindertjies ôk perform, as jy so sterk voel.<br />

Lyk my Popeye het te veel spinache geëet.<br />

6. ANTJIE: Kom ons vaar net eers land toe. Suid-Afrika ... Ek sal reël dat jy<br />

Amsterdam toe vlieg met KLM, ... as ons net by land kan uitkom.<br />

7. KAPTEIN: Vlieg? Nou raak julle absurd. Ek is nie ‘n voël nie. Maar goed,<br />

ons kan Noord vaar. Dit sal omtrent Kaap die Goeie Hoop wees.<br />

Die goewerneur sal my help. Ek sal vir my ‘n bemanning werf by<br />

die Kaap en daarvandaan na Amsterdam vaar. Kom ons gaan<br />

dek toe. Ons moet begin werk om die Vlieënde Hollander op<br />

koers te kry.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DEUR GAAN OOP, SEEGELUIDE HARDER<br />

1. RIP: (OPGEWONDE) Kyk, die dooie matrose is nie meer op die dek<br />

nie!<br />

©André Kotzé 19


2. KAPTEIN: (MELODRAMATIES) Ek het julle gesê: die Vlieënde Hollander het<br />

sy misterie verloor. Hy vaar nie meer self nie. Die skip gaan<br />

nêrens heen nie. Ek is net ‘n gewone mens op ‘n gewone skip.<br />

3. RIP: Wel<strong>co</strong>me to the club, Popeye.<br />

4. ANTJIE: Ek is glad nie so seker dat jy of enigeen van ons gewone mense<br />

is nie. Elkeen het ‘n ander storie ... as mense dit maar net wil<br />

glo.<br />

5. KAPTEIN: Daar het jy dit! Dis ons sending!<br />

6. ANTJIE: Wat Kaptein?<br />

7. KAPTEIN: Om mense te help glo in ons stories!<br />

8. RIP: Jy meen die mense dink ons is fakes?<br />

9. ANTJIE: Ek sal bly wees as hulle so dink. As hulle die regte Antjie<br />

herken, word ek gearresteer!<br />

10. RIP: Kry mens nie amnesty in dié Nuwe Suid-Afrika nie?<br />

1. KAPTEIN: Julle praat nou deurmekaar. Hier’s wat ons gaan doen: Ons gaan<br />

besoek die kinders in elke hawe waar ons aandoen. Ons oortuig<br />

hulle dat hulle nie verniet in sprokieskarakters geglo het nie.<br />

Ons word ontvang soos helde en kry die vryheid van die stad.<br />

2. ANTJIE: Maar jy is supposed om ‘n wrede, waansinnige matroos te<br />

wees!<br />

3. KAPTEIN: En jy ‘n misdadiger ... maar dis juis die punt. Ons slaan ‘n nuwe<br />

blaadjie om en skryf ‘n nuwe sprokie met ons optrede.<br />

©André Kotzé 20


4. RIP: Daai’s nou positive thinking, Cappie. ‘n Road show oppie see, ‘n<br />

whistle stop tour from port to port , nes die politicians, om al die<br />

babatjies te soen. Ek volg waar djy lei.<br />

5. ANTJIE: Almal op die Gravy Train! Of is dit nou die Gravy Ship?<br />

6. KAPTEIN: Reg, matrose, op julle poste! Juffrou, beman jy die kolderstok<br />

op die agterskip, daar ... ek en die ouman sal die voorseile<br />

verstel en daarna die hoofmas s’n ...<br />

7. RIP: (GEBELGD) Ouman se agterskip ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

DOOF UIT, MUSIEK, (TYDSVERLOOP), SEEGELUIDE DOOF IN,<br />

MISHORING<br />

8. KAPTEIN: (SKREEU) Land! Bakboord, land! Vuurtoring! Dit lyk na Kaap<br />

Agulhas. Ek ken hom. Ek is al honderde keer hier verby.<br />

1. RIP: Dan moet daar ‘n hawetjie hier naby wees. ‘n Vishawe ...<br />

Struisbaai, net om die punt daar!<br />

2. ANTJIE: Daar gaan mense en polisie wees. Watse “disguise” sal ek dra?<br />

3. RIP: Traai weer daai bikini camouflage. Of nee, ... dit sal mos nie<br />

wêk nie. Djy sal soveel aandag trek lat die dieners djou dadelik<br />

sal gryp as ons aan land kom. Dan kan djy sommer more saam<br />

met Mandela innie tronk sit en “tan”. Bly liewer soes djy is met<br />

daai My Fair Lady outfit van djou.<br />

4. ANTJIE: Luister, Rip van Winkelbaai: Mandela is lankal nie meer in die<br />

“locker” nie. Hy is in 1990 vrygelaat. Hy was al vir ses jaar ons<br />

president. Apartheid is twaalf jaar terug al iets van die verlede.<br />

Kry dit nou in jou kop!<br />

5. RIP: Wat se djaar leef ons dan nou in?<br />

©André Kotzé 21


6. ANTJIE: Twintig-ses!<br />

7. KAPTEIN: (VERBAAS) Twintig-ses? Jy speel seker! Die Kompanjie is seker<br />

nou al skatryk!<br />

8. ANTJIE: (VERMAKERIG) Twee eeu gelede al bankrot en kapoet!<br />

9. KAPTEIN: Wie gaan my dan betaal?<br />

10. RIP: Moenie worry nie, ouballie, djy sal ná soviel eeue oppie sie<br />

kwalifiseer vir ‘n moese old-age pension.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

MUSIEK VIR VYF SEKONDES (TYDSVERLOOP) DOOF UIT, VERAF<br />

GEDRUIS VAN VLIEGTUIE, BOOT-ENJINS, KARNAVALMUSIEK,<br />

SEEMEEUE. ALLES, DOOF IN, BLY IN AGTERGROND AS<br />

STEMME INDOOF<br />

1. ANTJIE: Kyk, daar is Struisbaai hawe. Kyk al die movement! Tallships in<br />

die baai. Seker ‘n “yacht race” wat klaarmaak. En honderde<br />

skibote ... ‘n visvangkompetsie. O ja! Dis mos die Geelstertfees.<br />

Dosyne rubberducks ook. Die Trans-Agulhas! Voet van Afrika!<br />

Helikopters in die lug. Die “works”!<br />

2. KAPTEIN: Wat gaan hier aan? Erger as ‘n storm op see! Is dit die<br />

oordeelsdag? Ag toggie ... seker my straf. Die Paasklokke is<br />

hemelse musiek in vergelyking met hierdie geraas. Dis nie wat<br />

ek bedoel het toe ek gesê het ek sal tot in die hel vaar nie.<br />

(SKREEU) Stryk die seile, laat sak die anker ... (SAGTER)<br />

voordat ons tot binne in die hel invaar.<br />

3. ANTJIE: Moenie worry nie Kaptein. Dis maar soos die moderne wêreld<br />

lyk. En dit is maar ‘n klein fees hierdie “<strong>co</strong>mpared to”<br />

Oudtshoorn!<br />

©André Kotzé 22


4. RIP: Wragtie, né? Gister was Struisbaai nog ‘n fishing village soos<br />

Winkelbaai.<br />

5. KAPTEIN: Dink julle die kinders sal ons inwag?<br />

6. ANTJIE: Ek glo nie, Kaptein! Kinders is bang vir Antjie Somers. Matrose<br />

is bang vir die Vlieënde Hollander en met dáái baard is almal<br />

bang vir Rip van Winkelbaai.<br />

1. KAPTEIN: Maar Antjie, jy sê die kinders hou van ons verhale. So hulle<br />

behoort ons te verwelkom. Hulle is tog ons grootste vriende?<br />

2. RIP: Maar hulle het niks “power” nie, Cappie. Dis soos ons bruin<br />

mense onner apartheid. Ons kan nie mass action doen nie, dan<br />

word ons uitemekaar gedjaag. So wat help dit?<br />

3. ANTJIE: Toemaar, Rip, in die nuwe Suid-Afrika het almal nou die mag.<br />

Kom ek gaan wys julle hoe lyk die Nuwe Suid-Afrika. Spring in<br />

my rubberduck, dan gaan ons land toe.<br />

4. RIP: Djou rubberduck? Ek dog djy’t hom gesteel.<br />

5. ANTJIE: Ge-“high-jack”, nie gesteel nie. Nog iets wat jy in die Nuwe<br />

Suid-Afrika moet leer. Ons verander woorde en name waarvan<br />

ons nie hou nie. Soos in George Orwell se Big Brother in<br />

“Nineteen Eighty Four”.<br />

6. RIP: Djy’t dan nou-net gesê dis Two Thousand and Six. Nou weer<br />

“Nineteen Eighty Four”. Djy maak my lekker deurmekaar.<br />

7. ANTJIE: Jy dink jy’s “mixed-up”! Wat van die mense wat julle nou gaan<br />

sien? Ek gaan my breek om hulle “reaction” te sien as julle twee<br />

“has-been old-timers” uit ‘n sprokiesboek in die hawe aankom.<br />

8. KAPTEIN: Die kinders sal seker besonder bly wees. Sal hulle ons aanvaar?<br />

©André Kotzé 23


9. RIP: Moenie worry nie, Skipper, djy sal ‘n groot hit onder die<br />

kinnertjies wies.<br />

1. ANTJIE: Ek dink hy’s reg. Ek sien al die “headlines” in die koerante:<br />

(MELODRAMATIES) “Drie helde se opspraakwekkende sprong<br />

uit die sprokieswêreld.” ... (OPGEWONDE) Ek dink nou aan iets:<br />

Ons het mos nou ‘n demokrasie. Ons kry net al die “kiddies” aan<br />

ons kant. Ons sal amnestie kry van al ons misdade.<br />

2. RIP: Speak for yourself. Ou Rippie het niks verkeerd gedoen nie.<br />

3. ANTJIE: Gmf! ... Dis wat ‘n paar miljoen mense van die ou Suid-Afrika<br />

ook gesê het, Rip. (GEESDRIFTIG) Kom ons gaan hou fees.<br />

Ons gaan die gees van die fees wees.<br />

4. RIP: Al lyk ek oud, is ek djonk van gees.<br />

5. ANTJIE: Jy het vergeet! Jy is dalk ‘n gees!<br />

6. RIP: ‘n Gees kan ôk gees vang. En dalk ietsie anners ôk! (LAGGIE)<br />

7. ANTJIE: Nie maklik nie. Nie as jy spookasem vir ‘n baard het soos jy nie!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

HELIKOPTERS HARDER EN WEER SAGTER<br />

8. KAPTEIN: Juffrou, bly net naby my. Ek is bang vir daardie groot<br />

naaldekokers wat so raas.<br />

9. RIP: Toemaar Kaptein, daai choppers is minner gevaarlik as sy met<br />

haar Karate-choppe. Sy gaan self moet please explain met daai<br />

krismiskalkoen outfit van haar.<br />

1. KAPTEIN: Kom, Bootsman. Of is jy nou ‘n Bootsvrou? Waar is daardie<br />

roeiboot van jou wat so raas. Ons groot oomblik het gekom.<br />

©André Kotzé 24


Uiteindelik sal ons uitvind of die mensdom ons bydrae tot die<br />

geskiedenis waardeer het.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

BOOTENJIN (TWEESLAG-ENJIN) WORD AANGESKAKEL, TREK<br />

WEG, EGALIG, DOOF UIT, STILTE, DOOF WEER IN, STADIGER<br />

EN AFGESKAKEL<br />

2. ANTJIE: So ja, hier’s ons. Ek maak net die boot vas. Okay Kaptein, jy<br />

kan maar aan wal gaan.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

SPRONG, VOETSTAPPE OP HOUTDEK<br />

3. KAPTEIN: (MELODRAMATIES) Ahaa! Land! Vir die eerste keer in drie<br />

eeue!<br />

4. RIP: En ek: first time in die Nuwe Suid-Afrika. ‘n Klein treetjie vir ‘n<br />

bruinman, ‘n moerse stap vorentoe vir die ander manne.<br />

5. KAPTEIN: En dié man wat hier aankom? Wie’s hy? Dalk die Goewerneur?<br />

Seker Simon van der Stel wat ons kom verwelkom.<br />

6. ANTJIE: Nee, dit lyk na ‘n radio-man. Hy dra ‘n “tape re<strong>co</strong>rder” met ‘n<br />

“mike”.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

VOETSTAPPE OP HOUTDEK, HARDER, GAAN STAAN<br />

1. PETRUS: Goeie môre mense! Veels geluk! Julle is gekies uit ‘n menigte<br />

feesgangers, vir ‘n vinnige onderhoud vir my program op Radio<br />

Suidpunt, “Die Unieke Publiek?” Julle het definitief die mees<br />

oorspronklike feesklere aan wat ek nog gesien het.<br />

2. RIP: Feesklere se voet! Dis my eie klere dié!<br />

©André Kotzé 25


3. ANTJIE: Meneer, my vriende hier verstaan nie waaroor dit gaan nie.<br />

Hulle is karakers uit die geskiedenis, selfs dalk die<br />

sprokieswêreld ... Ek ...<br />

4. PETRUS: Goed, goed, ek weet julle het rolle om te speel, maar ek soek<br />

nou eers julle werklike stories? Ek kan die snitte gebruik vir my<br />

program. Kan ons begin deur te vra wat julle name is? ... Wag<br />

net ‘n bietjie ... net gou my bandopnemer aanskakel ...<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

KLIKGELUID, BANDOPNEMER WAT TERUG ROL, KLIKGELUID<br />

5. PETRUS: Daar’s hy ... (MAAK KEELSKOON) Uhu ... Luisteraars, ek praat<br />

nou met drie unieke feesgangers vanaf die Struisbaai-hawe se<br />

kaai tydens die Geelstertfees. Dit lyk asof hulle figure uit die<br />

verlede wil voorstel. Kom ons vind uit wie hulle is.<br />

6. KAPTEIN: Voorstel? Ons stel niks voor nie. Maar ek sal jou voorstel aan<br />

my vriende hier. Ons is drie wesens wat deur die geskiedenis<br />

saamgegooi is en toevallig op dieselfde tyd en plek saam hier<br />

aangekom het.<br />

7. PETRUS: Dit klink baie geleerd, maar los maar die drama. Gaan asseblief<br />

voort. Julle werklike identiteite asseblief.<br />

1. KAPTEIN: Ek is Kaptein van der Decken, van die Vlieënde Hollander. Dis<br />

my skip wat daar in die baai lê.<br />

2. PETRUS: Die nuwe seilskip? Daardie driemaster met die rooi seile ...<br />

daar? Luisteraars, daar is inderdaad ‘n antieke seilskip wat in<br />

die baai voor anker lê. Dis die eerste keer dat ek hom hier in die<br />

baai sien. Ek moet sê die naam is bietjie minder oorspronklik:<br />

Die Vlieënde Hollander ...<br />

3. KAPTEIN: En u naam, Meneer .. e ?<br />

©André Kotzé 26


4. PETRUS: O, ja, natuurlik ... dit lyk my u ken my dalk nie so goed soos die<br />

luisteraars nie ... ek is Petrus Opperman, radio-joernalis en<br />

program-aanbieder.<br />

5. KAPTEIN: Petrus, né? ... e ... is jy die poortwagter wat die sleutels tot die<br />

nuwe Suid-Afrika dra? Ook nie baie oorspronklik nie, is ek<br />

bevrees. Maar ek gaan voort om my bemanning aan jou voor te<br />

stel: hierdie is Antjie Somerstrand. Sy het naby Algoabaai by<br />

my aan boord gekom.<br />

6. ANTJIE: Hallo Petrus, Ek het al na jou program geluister: Maar ek glo nie<br />

jy het al sulke unieke karakters ontmoet soos hierdie twee<br />

“pêlle” van my nie.<br />

7. KAPTEIN: Ons is almal uniek: Alle mense is uniek.<br />

8. PETRUS: Dankie Kaptein, nie nou tyd vir filosofeer nie. Wie is u ander<br />

vriend? Werklike naam asseblief.<br />

1. KAPTEIN: Hierdie is meneer Rip, ... e ... van Winkelbaai. Hy het in ‘n<br />

geroeste kreefbakkie op die oop see gedryf toe ek hom as<br />

drenkeling aan boord geneem het. Blykbaar twintig jaar geslaap<br />

en ‘n paar uur gelede eers wakker geword.<br />

2. RIP: Dag Meneer Opperwese. Djy moenie dink oor djy met oumense<br />

wêk, djy kan my skipper hier beledig nie. Hoe kan djy sê hy’s<br />

nie oorspronklik nie ... Hy’s meer genuine as djy! Ek is lus en<br />

foeter djou dat djou gesig soos ‘n oorspronklike rooi-aaskop lyk.<br />

3. KAPTEIN: Wag Rip. Stadig nou. Dié man lyk my na iemand met<br />

outoriteit. Seker deur Simon van der Stel gestuur. Antjie, jy sê<br />

jy het al na hom geluister. Het jy hom voorheen ontmoet?<br />

Waarmee is dié heer besig.<br />

©André Kotzé 27


4. ANTJIE: Dis radio Kaptein. Hy is ‘n verslaggewer wat met ons wil gesels<br />

oor ons lewensverhale. Dan vertel hy dit oor die lug vir duisende<br />

mense.<br />

5. KAPTEIN: ‘n Skinderbek? Oor die lug?<br />

6. ANTJIE: Oor die eter, Kaptein. Radio ... toemaar, ... dit is iets wat lank<br />

ná jou tyd gekom het.<br />

7. RIP: Ek ken reidio goed. Toe ek netnou by die hys weg is, was dit<br />

oppie nuus van die Soweto Opstande ... en klein Ansie lyster<br />

elke aand Siembamba.<br />

1. PETRUS: Kom nou meneer Rip, daardie goed was twintig jaar gelede op<br />

die ou Afrikaanse sender van die SAUK. Moenie grappies maak<br />

nie.<br />

2. RIP: (GEBELGD) Ek’s nie djou joker nie! Ek sal djou wys hoe lyk ‘n<br />

vuil joke as ek met djou klaar is. (SYDELINGS, <strong>BY</strong> HOMSELF)<br />

Hei, dis lekker in die Nuwe Suid-Afrika ... hoor hoe lekker sê ek<br />

hierrie whitey nou!<br />

3. KAPTEIN: Toemaar, Rip. Ek dink dié heer kom in vrede. Meneer Opper-<br />

radio, soek jy nog informasie voordat u terugrapporteer aan die<br />

goewerneur?<br />

4. PETRUS: Ja asseblief, kan ek vir die dame vra waar sy inpas by hierdie<br />

driemanskap? Wat is julle boodskap met hierdie voorstelling van<br />

julle.<br />

5. ANTJIE: Waar ek inpas? Ek staan met my een voet in die werklikheid van<br />

een wêreld, ‘n nuwe Suid-Afrika. Met my ander voet staan ek in<br />

‘n ander wêreld, ‘n wêreld van gister en eergister; ‘n<br />

sprokieswêreld van spookskepe, slapendes en voortvlugtendes<br />

©André Kotzé 28


wat kinders bang maak. Ek wil die twee wêrelde aan mekaar<br />

voorstel, maar dit lyk my jy ken nie daardie ander wêreld nie.<br />

6. RIP: Ek wil t’rug gaan na my eie wêreld. Hie’s nie eers ‘n dop by<br />

hierrie fees nie.<br />

7. ANTJIE: Ons is nog nie eers van die kaai af nie, Rip. Jy’s nou in die Nuwe<br />

Suid-Afrika. “Chill out!” Jy moet bly wees jy’s hier. Jy en jou<br />

mense het swaar gekry in die ou Suid-Afrika.<br />

1. RIP: Smaak my nou ek het deur ‘n groot deel van die ou Suid-Afrika<br />

ôk geslaap?<br />

2. ANTJIE: Moenie sleg voel nie, ek weet van nog ‘n paar miljoen mense wat<br />

sê hulle weet niks daarvan af nie.<br />

3. KAPTEIN: Ek het óók nie die ou Suid-Afrika geken nie ...<br />

4. RIP: Djy moet liewer glad nie praat nie, Kaptein. Djy is ‘n <strong>co</strong>lonist.<br />

As ons moeg is om Apartheid die skuld te gee, dan tackle ons vir<br />

djou. Wat my betref, ek wil net teruggaan na my plek ... na<br />

Winkelbaai.<br />

5. ANTJIE: Later, Rip. Ons is nou eenmaal hier, ... kom ons maak dit ‘n<br />

fees!<br />

6. RIP: Ons boodskap! Die ou het gevra: wat is ons boodskap? Is dit ‘n<br />

versoekprogram? Dan wil ek ‘n boodskap vir my vrou stuur:<br />

Moenie worry nie Anna, elke donker volk het ‘n silwer randjie, ek<br />

is een van die dae weer by die hys ... en speel vir my “Forty<br />

Days!”<br />

7. KAPTEIN: Ek weet nie waarvan julle praat nie. Alles het verander. Alles is<br />

reemd. Wat is jou boodskap Meneer Radioman?<br />

©André Kotzé 29


8. PETRUS: Ek het geen boodskap nie. (MELODRAMATIES) Ek rapporteer<br />

die werklikheid, die nuus aan die wêreld daarbuite.<br />

9. RIP: Ons is mos buite.<br />

1. KAPTEIN: Wat is nuus?<br />

2. PETRUS: (STEEDS DRAMATIES) Vars gebeure, dinge wat nog nooit<br />

voorheen gebeur het nie, iets nuuts, iets belangrik, waarin<br />

volwassenes belang stel. (VINNIGER, EFFENS VERERG) Nie ou<br />

sprokies soos julle aan my probeer verkoop nie.<br />

3. RIP: Ons issie oud nie! En djy kan ons altyd recycle, soos hulle met<br />

my gemaak het. Djy sê grootmense like van nuus ... kinders like<br />

van sprokies?<br />

4. ANTJIE: (SARKASTIES) Dit lyk my die “wêreld daarbuite” wil hê ons<br />

moet uit die sprokie klim ... dan word ons nuus ...<br />

5. KAPTEIN: Is die Nuwe Suid-Afrika ‘n sprokie of is dit nuus?<br />

6. ANTJIE: Dit sal net die geskiedenis vorentoe moet leer, Kaptein.<br />

7. RIP: My history het my blou all geleer! Djan van Riebeeck het Kaap<br />

toe gekom en ‘n “White’s Only” sign oppie beach geplant!<br />

8. PETRUS: Kan ons nou voortgaan asseblief?<br />

9. ANTJIE: Om te wat?<br />

10. PETRUS: Om nuus te maak. Ek wil graag ‘n nuushoek uit hierdie<br />

onderhoude kry. Kom ons bepaal ons nou by die werklikheid.<br />

Julle kan daarby baat. Ek neem aan julle is toneelspelers wat ‘n<br />

baie oorspronklike punt probeer maak!<br />

©André Kotzé 30


1. RIP: Lyster, meneer Opperpunt, sê djy ons lieg? Ek vat jou nou aan<br />

jou punt en draai dit by sy oorsprong af!<br />

2. ANTJIE: Wag nou, wag nou, Rip. Geweld is nie nodig nie. Ons het maar<br />

net te make met ‘n ongelowige Thomas ... e ... of Petrus.<br />

Petrus, wat is dit wat jy nie glo nie?<br />

3. PETRUS: Alles! Alles is versinsels. Enigeen weet dis wetenskaplik<br />

onmoontlik om vir eeue te lewe of vir veertig jaar te slaap ...<br />

sonder om byvoorbeeld te eet. Mens moet immers eet om aan<br />

die lewe te bly!<br />

4. KAPTEIN: Wag, wag, wag nou! Ek en my skip verskyn net elke sewe jaar<br />

vir ‘n paar minute aan ongelukkige, vreesbevange matrose op ‘n<br />

stormsee. Vir alle praktiese oorwegings het ek gister eers uit<br />

Texel in Nederland vertrek op my gewraakte reis. Eet? ... Ek is<br />

nie honger nie, dankie.<br />

5. RIP: En ek? Ou Rippie is seker maar net deur ‘n time machine.<br />

Twintig djaar in no time! As mens so vinnig soos lig kan travel,<br />

word die tyd al korter ... Vra vir Einstein, Miester Opperwese.<br />

Moenie dink ek is stupid nie. Ek het ôk science fiction gekyk.<br />

Eet? Ek hoef ôk nie te eet nie, dankie. Maar ‘n dop sal lekker<br />

wies!<br />

6. PETRUS: Kom nou mense, werklikheid en nuus! Dit is my besigheid. Julle<br />

mors my tyd. Julle bydrae moet die toets van die werklikheid<br />

kan deurstaan.<br />

1. KAPTEIN: Die wrede werklikheid van die wêreld van die wetenskap! As jy<br />

altyd deur die hekkie van die wetenskap moet gaan, sal jy nooit<br />

by die mooi wêreld van drome, mistiek, geloof en hoop uitkom<br />

nie.<br />

©André Kotzé 31


2. PETRUS: Hekkie? En julle? As julle oor hierdie hawemuur wil klim om<br />

saam fees te vier, moet julle die werklikheid in die oë kyk.<br />

(HAASTIGER) Toe nou mense, julle is nie totaal verlore vir my<br />

program nie. Julle kleredrag is uniek, maar julle moet van<br />

iewers af kom, ‘n adres hê. Waar bly julle?<br />

3. KAPTEIN: Ons het gedink ons kom om hier te kom bly. Maar as jy so<br />

onvriendelik is, moet ons miskien maar liewer terug na die<br />

Vlieënde Hollander om in ons sprokieswêreld te bly.<br />

4. ANTJIE: Ek wonder of die sprokieswêreld so ‘n wonderlike adres is. Die<br />

kinders hardloop vir my weg. Ek is ‘n spook vir hulle.<br />

5. RIP: ‘n Spook kan ôk mos nuus wees!<br />

1. ANTJIE: Ja! Meneer Opperman, hier is vir jou ‘n nuus “angle”:<br />

(SOOS NUUSLESER) Vanmôre, net na sonop, het die berugte<br />

antieke skip, die Vlieënde Hollander, in Struisbaai anker gegooi.<br />

Tot verbasing van almal op die kaai het drie figure uit die verlede<br />

aan wal gestap. Die afvaardiging het bestaan uit Kaptein van<br />

der Decken, skipper van die antieke skip, die Vlieënde Hollander,<br />

Rip van Winkelbaai , wat twintig jaar geslaap het en Antjie<br />

Somerstrand, wat voortvlugtend vir die gereg is en deur alle<br />

kinders gevrees word. Kaptein van der Decken het aan ons<br />

verslaggewer gesê dat hulle nou permanent die sprokieswêreld<br />

©André Kotzé 32


vaarwel toegeroep het en besluit het om in die Nuwe Suid-Afrika<br />

te vestig. ‘n Regeringswoordvoerder het verklaar dat daar aan al<br />

drie helde uit die sprokieswêreld amnestie verleen word ten<br />

opsigte van misdade teen die mensdom ... misdade van<br />

kolonialisme, apartheid en ‘n onlangse moord in ‘n nagklub in<br />

Port Eli<strong>za</strong>beth.<br />

2. PETRUS: As dit maar die waarheid was ... Dink net ... die s<strong>co</strong>op ... die<br />

nuuswaarde.<br />

3. KAPTEIN: Goed, mense. Dit lyk nie asof ons storie hier aanvaar word nie.<br />

Kom ons gaan terug na die Vlieënde Hollander.<br />

4. RIP: Nei, Cappie, ons kan mos nie dat een enkele “gate keeper” ons<br />

uit die Nuwe Suid-Afrika uithou nie!<br />

5. ANTJIE: Dit was nog altyd so gewees. Voor slawe vrygestel is, voor<br />

vroue stemreg gekry het, voor Apartheid sy agterent gesien het.<br />

Dit vat net een mansmens om te sê hulle glo nie dit sal werk nie.<br />

1. RIP: Lyk my djy campaign vir women’s rights! Wat van die<br />

kinnertjies? Hulle weet noggie eers ons is hier nie.<br />

2. KAPTEIN: Jy is reg! Die kinders! Hulle moet van ons hoor. Dis hulle reg.<br />

Hulle wag seker op ons.<br />

3. PETRUS: Dis nie ‘n kinderprogram hierdie nie. En ek het nuus vir jou,<br />

oubaas: Die kinders is almal in die internet kafee besig om<br />

videospeletjies te speel. Of DVD’s te kyk by die huis. Al was jy<br />

ook die ware Jakob, hulle sal jou nie eers ken nie, sal nog nie<br />

van jou gehoor het nie. Die media bepaal wat ons kinders<br />

vandag sien en in wie hulle glo.<br />

©André Kotzé 33


4. RIP: Luister, Meneer Spoilsport, djy’s nie die eerste ou wat die<br />

kindertjies verhinder het nie. Gee nou pad, lat die Kaptein kans<br />

kry om saam met die kindertjies te gaan paartie.<br />

5. PETRUS: Julle bly duskant hierdie hawemuur totdat julle julleself kan<br />

identifiseer. Ek sal nie toelaat dat bedrieërs soos julle naby ons<br />

kinders kom nie. Ek sal julle aan die kaak stel.<br />

6. RIP: En ek sal djou kakebeen verstel laat hy voel soos djou<br />

kraakbeen.<br />

7. KAPTEIN: Wag, wag, wag nou, Rip. Gee hom kans. Wat is jou<br />

toegangsvereistes, Mijnheer Petrus?<br />

1. PETRUS: As julle nie op geloofwaardige manier kan sê wat julle waar,<br />

wanneer en hoe gedoen het nie, en wat volgende gaan gebeur<br />

nie, kan julle maar vergeet. Dan het julle die toets van die<br />

joernalistiek en die waarheid gedop.<br />

2. RIP: Het ons nou toets geskryf? Dissie fair nie! Ek en die Kaptein het<br />

uitgemis op ‘n groot stuk van die history.<br />

3. ANTJIE: Toemaar, Rip. Jy’t darem ten minste gedroom toe jy geslaap<br />

het. Hierdie ou het nog nooit gedroom nie. Hy kan nie verby sy<br />

nugtere feite sien nie. En hy gun dit ook nie vir die kinders nie.<br />

4. KAPTEIN: Kyk! Daar’s ‘n dogtertjie! Sy kom hiernatoe.<br />

5. PETRUS: Dis Sonja, die hawemeester se dogter. Julle los haar uit. Sy’s<br />

nie lekker nie.<br />

6. ANTJIE: Kom nou, Petrus. Ons sal haar mos nie kwaad aandoen nie.<br />

Wat is verkeerd met haar?<br />

©André Kotzé 34


7. PETRUS: Sy’s ‘n dromer. Julle los haar uit. Julle los die kinders uit.<br />

8. RIP: Dromer sê djy? (SANGSTEM) Beautiful dreamer, <strong>co</strong>me home to<br />

me ...<br />

9. PETRUS: Julle los haar uit. Ek gaan nou die polisie en die kuswag skakel.<br />

10. RIP: Hoor hoe panic hy nou? Ons roep die kinners en hy roep die<br />

dieners!<br />

1. PETRUS: (HARDER, AGGRESSIEF) Julle bly weg van ons kinders af. Julle<br />

bly duskant van hierdie hawemuur. Julle verlaat nie die kaai nie!<br />

2. RIP: Wat’s verkeerd met djou Meneer Petrus? Wil djy keer lat die<br />

kinners die mooi dinge vannie lewe sien? Hoekom dreig djy ons<br />

met djou muurtjie? Waar ‘n rokie trek, is daar ‘n vuurtjie. Lyk<br />

my: waar ‘n sprokie trek, is daar ‘n muurtjie!<br />

3. KAPTEIN: G’n mensemuur kan ‘n sprokie keer nie.<br />

4. RIP: (SING) Tussen myyyyyy en djou, lê daar ‘n muur!<br />

5. PETRUS: Hierdie hawemuur beskerm die bote in die hawe teen die<br />

stormsee. Dis die rol van die media, die opvoeding en die<br />

wetenskap om ons kinders teen kwade invloede van valse<br />

versinsels soos julle te beskerm.<br />

6. RIP: Nou praat djy soes ‘n takhaar van die ou Suid-Afrika! Ons loep<br />

sommer bo-oor djou en djou muurtjie! (SING) Humpty Dumpty<br />

sat on a wall ...<br />

7. PETRUS: Bly waar julle is! (<strong>BY</strong> HOMSELF) Waar’s daai selfoon? O hier ...<br />

polisie ... (KLANK VAN SELFOONSLEUTELS WAT GEDRUK<br />

WORD) Hallo, Superintendent ... ons het ‘n probleem hier by die<br />

©André Kotzé 35


kaai ... kindermolestering ... vreemdes ... onwettige immigrasie<br />

... kan julle kom help?<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

HARDLOPENDE KINDERVOETSTAPPIES OP <strong>DIE</strong> KAAI<br />

1. SONJA: Haai, kyk die oulike mense. Hulle lyk net soos die prentjies in<br />

my storieboek! Oom, kan ek maar aan julle klere vat? Ek wil<br />

voel of julle regte mense is.<br />

2. KAPTEIN: Natuurlik my kind! Ons het juis vir die kinders kom kuier. Ek is<br />

die kaptein van die Vlieënde Hollander. Hierdie is tannie Antjie<br />

van Somerstrand.<br />

3. SONJA: Hallo Tannie. Is Tannie ook sterk, soos Spiderwoman?<br />

4. ANTJIE: So iets, ja. Jy het die idee, my ding.<br />

5. KAPTEIN: En daai ouman ... is Rip van Winkelbaai.<br />

6. SONJA: Dag, Oupa Rip. Oupa Rip se baard lyk soos spookasem.<br />

7. RIP: Dalk ís ek ‘n spook. Wat is djóú naam, girlie?<br />

8. SONJA: Ek is Sonja, Oupa.<br />

9. KAPTEIN: Sonja? Ek moes geweet het! Sonja beteken droom. Dis oulik!<br />

10. SONJA: Julle drie is baie oulik. Net soos in my storieboek. Kom asseblief<br />

saam met my. Ek wil julle vir my ma gaan wys.<br />

11. KAPTEIN: Ek dag dis ouers se werk om óns vir hulle kinders te wys!<br />

12. RIP: Lyk my dinge is bietjie omgedraai in die Nuwe Suid-Afrika,<br />

Kaptein. Antjie sê tot vir my Oubaas. Gister nog moes ek vir die<br />

wittes “Oubaas” sê.<br />

©André Kotzé 36


1. PETRUS: Sonja, los dié mense uit. Hulle speel maar net.<br />

2. SONJA: Ek hou van speel. Ek het ‘n Harry Potter pop. Ek speel dat ek en<br />

Harry Potter gaan trou.<br />

3. PETRUS: Nie speel soos met poppe nie - hulle speel rolle!<br />

4. SONJA: Soos op TV? Is julle Idols ... of Survivors?<br />

5. ANTJIE: Ek dink Survivors, my kind. Idols hou net vir ‘n paar maande.<br />

Ons stories hou vir eeue.<br />

6. KAPTEIN: Wat is TV? Ons moet nou gaan. Hier kom daai naaldekokers<br />

weer. Kyk! Reguit na ons toe!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

HELIKOPTERKLANK HARDER, HARD, DOOF WEER GEDEELTELIK<br />

WEG TOT AGTERGROND<br />

7. RIP: Lyk na die <strong>co</strong>ast guard of die polisie. Dis daai spoilsport van die<br />

reidio. Hy het geklik op ons. Miskien moet ons nou maar maak<br />

soes ‘n Dutchman en fly!.<br />

8. SONJA: Ek het gesien die seilskip, die Opvlieënde Hollander, lê in die<br />

baai. My ma wou my nie glo nie. Gaan julle met die Opvlieënde<br />

Hollander na ‘n sprokiesland toe vaar?<br />

9. KAPTEIN: Ja, dis waarheen ons gaan. Daar is ‘n hawe met baie kinders<br />

wat vir ons wag.<br />

1. SONJA: Sal julle weer vir my kom kuier met die Opvlieënde Hollander?<br />

2. ANTJIE: Elke aand my kind. Jy moet net by hierdie hekwagters op die<br />

kaai verbykom. Wagters op die mure van die waarheid en die<br />

wetenskap.<br />

©André Kotzé 37


3. RIP: Dream girl, klim oor die mure! Moenie djou steur aan mense<br />

wat niks wil gloe nie. Mense wat nie ‘n storie kan raaksien as dit<br />

voor hulle staan nie. Mense soos hierrie Opper-<strong>co</strong>pper, showstopper,<br />

toetsdopper oppie kaai wat nie vir ons wil gloe nie.<br />

4. PETRUS: Ek het julle gewaarsku dat julle die kind moet uitlos. Hier kom<br />

die veiligheidsmagte.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

POLISIEFLUITJIES, POLISIEMOTORS SE SIRENES WAT LOEI,<br />

NADERENDE MOTORENJINS, HELIKOPTERKLANK, STEMME VAN<br />

VER WAT BEVELE SKREEU, DOOF UIT, MAAR BLY SAG IN<br />

AGTERGROND<br />

5. KAPTEIN: (HARDER, BENOUD) Hier kom vreemde gevaartes. Lyk na<br />

seerowers. Ons moet skip toe. Alle seemanne op die dek!<br />

6. ANTJIE: Dis die polisie! Hy het jou werklik die polisie en die kuswag<br />

ontbied om drie onskuldige sprokiesmense van die kinders af<br />

weg te hou!<br />

7. KAPTEIN: Totsiens, Sonja! Gegroet, Meneer Opperman! Ons moet gaan.<br />

8. PETRUS: (EFFE HARDER STEM) Dis reg! Loop! Julle is kinder-bedrieërs!<br />

1. KAPTEIN: Antjie, skakel aan daai enjin van jou rubberboot. Rip, beman die<br />

grofgeskut!<br />

2. ANTJIE: Reg Kaptein. Bye, Sonja. Totsiens Petrus. Lyk my ons dop die<br />

toets van nuuswaarde. Ons storie pas nie by die maatband van<br />

die magtige media nie.<br />

3. RIP: Cheers, my girlie, see you in your dreams!<br />

©André Kotzé 38


4. SONJA: Bye Oupa Rip, totsiens Oom Kaptein, bye Tannie! Kom kuier<br />

weer!<br />

5. <strong>BY</strong>KLANKE: SIRKELENDE HELIKOPTER SE KLANK HARDER EN WEER<br />

SAGTER<br />

6. SPOOKSTEM: (OOR LUIDSPREKER MET HELIKOPTERKLANK IN<br />

AGTERGROND) Dit is die Kuswag hier. Hierdie is ‘n<br />

waarskuwing! Daardie drie persone op die kaai, bly waar julle is.<br />

Julle het geen magtiging om aan land te kom nie.<br />

7. ANTJIE: (SKREEU OP ‘N AFSTAND) Klim mense, ons moet ry!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

BOOTENJIN AANGESKAKEL, LUIER NET, HAASTIGE<br />

VOETSTAPPE (TWEE PERSONE) OP HOUTKAAI<br />

8. RIP: Dis nou die tyd vir ‘n haastige exit! Jammer ons het nie Liewe<br />

Heksie se besem nie.<br />

9. ANTJIE: Of Alladin se “flying carpet”!<br />

1. PETRUS: (HARDER) Ek het julle gewaarsku. Ek kon julle beroemd<br />

gemaak het. Maar julle probeer mos ‘n gek van my maak. Julle<br />

het geen toets geslaag nie, nie die toets van die wetenskap nie,<br />

ook nie die toets vir nuuswaarde nie!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

HARDER, KLANK VAN BOOTENJIN, HOëR REVOLUSIES, DAN<br />

WEER SAGTER (LUIER) AS STEMME INDOOF<br />

2. ANTJIE: (HARD, OP ‘N AFSTAND) In ons wêreld is daar net een toets,<br />

Meneer Petrus: dis die toets van verwondering. Jy het net<br />

geslaag as jy sterre in die oë van ‘n kind kan bring.<br />

3. RIP: (AFSTAND) Sorry pal, lyk my djy’t daai test gefail, en sommer<br />

djou s<strong>co</strong>op ôk gemis, Meneer Opperste Fool.<br />

©André Kotzé 39


4. SONJA: (SKREEU) Bye julle! Bye Tannie, totsiens Oom Kaptein, bye<br />

Oupa Rip! Sê groete vir Gouelokkies.<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

POLISIEFLUITJIE WAT SKRIL FLUIT<br />

5. RIP: (AFSTAND) Hoor daai fluitjie: Fluit, fluit; ons storie is uit!<br />

6. PETRUS: Wag mense... wag ... wag ‘n bietjie. Ek het nie bedoel julle<br />

moet regtig...<br />

7. ANTJIE: (AFSTAND) Hierdie polisiemanne bedoel dit regtig, Petrus.<br />

Daarom moet ons regtig nou gaan.<br />

8. PETRUS: Moenie my sê julle gaan regtig terug see toe nie! Vertel my net<br />

meer. Ek weet nog te min van julle! Gee my bietjie tyd!<br />

1. KAPTEIN: (AFSTAND) Vir party mense is ‘n lewe lank nie genoeg tyd nie.<br />

Sprokies is tydloos, Meneer Petrus. Ons ken nie grense nie.<br />

Daarom is ons nie beperk tot vandag of tot enkele hawens en<br />

feeste nie. Ons fees hou nooit op nie.<br />

2. PETRUS: Waarheen is julle reis?<br />

3. KAPTEIN: (AFSTAND) Ons moet by ander hawens ook aandoen. Ander<br />

feeste bywoon. Saam met mense wat glo wat hulle hoor en<br />

sien.<br />

4. PETRUS: (SKREEU) Wag! Gee my nog ‘n kans. Ek sal die polisie vra om<br />

julle oor te sien.<br />

5. ANTJIE: (AFSTAND) Oor te sien? Oor wat? Oor die muur?<br />

6. PETRUS: Wag! Wat gaan ek vir die polisie sê?<br />

©André Kotzé 40


7. RIP: (SKREEU VAN VER) Sê vir hulle: And they lived hêppily ever<br />

after!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE:<br />

BOOTENJIN SE REVOLUSIES STYG, ENJINKLANK MAKSIMUM,<br />

DAN GELEIDELIK SAGTER (SOOS RUBBERBOOT WEGVAAR),<br />

ENKEL PERSOON SE VOETSTAPPE HARDLOOP OP HOUT DEK,<br />

STADIGER, STIL<br />

1. PETRUS: (SKREEU) Wag, Kaptein, e ... mense, ... julle kan nie sommer<br />

gaan nie... ek wil meer uitvind. Sê nou julle is werklik uit die<br />

sprokieswêreld. (HARDER) Waarheen gaan julle? (SKREEU,<br />

ASOF BENOUD) Kom terug! Ek ... ons het dit nie so bedoel nie!<br />

Ons moes net agter die waarheid kom! Kom terug! (SMEKEND)<br />

Asseblief! Kom terug!<br />

<strong>BY</strong>KLANKE: MUSIEK ...<br />

einde<br />

©André Kotzé 41

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!