Lees de publicatie online - Zorgnet Vlaanderen

Er zijn ook repercussies te verwachten op de materniteitswerking en de zuigelingenoverleving.
Een scenario waarin men noodgedwongen een beroep gaat doen op de eerstelijn voor
problemen die tweedelijnszorg vereisen, is immers niet gewenst. Zo toonde een Nederlandse
studie aan dat de kans op babysterfte bij laagrisicobevallingen uitgevoerd door vroedvrouwen
buiten het ziekenhuis 2,3 keer hoger ligt dan bij de hoogrisicobevallingen die gebeurden
door een gynaecoloog in het ziekenhuis. Men kan dus zeker de expertise en de omkadering
van de tweedelijnsopvang niet zomaar ongestraft vervangen door “alternatieven”.
Vanuit de tegenstelling tussen beleid en realiteit
In het KB van 13 juli 2006 (art. 25 §2) is voorzien dat er per zorgprogramma vier voltijdse equivalenten
(VTE) pediaters nodig zijn in plaats van de huidige drie. Het KB treedt in werking op
1 januari 2012. De verplichting zal onvermijdelijk leiden tot de sluiting van een kwart van de
kinderafdelingen in de Belgische ziekenhuizen. 10 Aangezien het aantal beschikbare pediaters
dat in een ziekenhuis wil werken zeer beperkt is, is deze verplichting daarenboven steeds
minder evident om in de praktijk te realiseren. 11
Bijkomend probleem is het grote negatieve saldo tussen vacatures en afstuderende kinderartsen,
nu maar ook de volgende jaren. Bovendien voltooien niet alle pediaters in opleiding hun
opleiding. Het aantal pediaters dat wel afstudeert, is bovendien niet het aantal dat effectief
begint in een ziekenhuis. De correcte naleving in Vlaanderen van de federale beperking (contingentering)
van artsen zorgt mee voor een nog nijpender tekort aan ziekenhuispediaters.
Het totaal aantal kinderartsen in opleiding in België daalde over de laatste jaren en het aantal
beschikbare specialisten is niet billijk verdeeld over het land. 12 Zo startten er in 2008 26 Nederlandstalige
artsen hun opleiding pediatrie versus 31 Franstalige.
De Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen (NRZV) adviseerde eind 2008 dan ook om
de verplichting tot het optrekken van drie naar vier kinderartsen weg te laten. Dat is, gezien
de huidige context van de arbeidsmarkt, de enige logische piste. De hoge belasting van de
huidige medische permanentie zorgt er echter voor dat dit advies weinig steun vindt bij de
meeste kinderartsen. De kinderartsen zijn immers niet langer bereid om dergelijke zware permanenties
op te blijven nemen. We spreken dan over een wachtbelasting van één op de drie
nachten en weekends, gecombineerd met toenemende aanmeldingen op spoed na de kantooruren
en in de weekends, en de vaak vereiste aanwezigheid bij specifieke en bij moeilijke
bevallingen. Dergelijke intense wachtbelastingen vormen een reëel knelpunt dat eveneens
om een oplossing vraagt.
De federale minister van Volksgezondheid nam recent al een aantal lovenswaardige maatregelen.
Zo werd het College voor het Zorgprogramma voor Kinderen opgericht en geïnstalleerd.
De mogelijkheid werd verkend om subspecialismen in de pediatrie te erkennen via
een adviesvraag aan de Hoge Raad voor Geneesheren-specialisten en Huisartsen. Er werden
verschillende initiatieven genomen voor een betere organisatie van de pediatrische hematooncologie
in het kader van het Kankerplan. Er zijn plannen om derdelijns pediatrische intensieve
zorgeenheden volwaardig uit te bouwen. Er werden maatregelen getroffen in het
RIZIV-budget voor een forfaitair honorarium voor de permanentie pediatrie 13 en de FOD
Volksgezondheid bestelde een studie naar de mogelijkheid voor het organiseren en financieren
van een pediatrisch dagziekenhuis.
Evers A. 2010.
10 Bevraging Zorgnet Vlaanderen i.s.m. ICURO in mei 2009 (responsgraad 56%, 31/55 met zorgprogramma’s
voor kinderen in Vlaanderen). Bevestigd door bevraging van FOD in juni 2009 op basis bevraging alle zorgprogramma’s
België.
11 Slechts 30% van kinderartsen in opleiding geeft aan in een ziekenhuis te willen werken. De Wever A et al. 2008.
12 De Wever A. et al. 2008.
13 Verzekeringscomité van 2 juli 2010 Akkoord 2009-2010; Nota CGV 2010/240.
Functiedifferentiatie en functieclassificatie in de verpleegkundige beroepsbeoefening