Lees de publicatie online - Zorgnet Vlaanderen

Verschillende publicaties stellen dat de geneeskunde zich de komende honderd jaar vooral
zal moeten toeleggen op een correcte toepassing van de predictieve geneeskunde. 34,35 Daarbij
staat de pediatrie opnieuw in ‘pole position’. Kindergeneeskunde is immers vertrouwd
met genetische informatie en risicoprofielen inzake genetisch bepaalde aandoeningen. De
pediatrie heeft m.a.w. het potentieel om de volksgezondheid opnieuw een forse duw in de
rug te geven. We verwachten ook veel van de inspanningen die Europa al jaren doet om onderzoek
te stimuleren naar de behandelingsmogelijkheden voor zeldzame aandoeningen.
Daarin past ook de ontwikkeling van gepaste medicatie voor veeleer kleine doelgroepen zoals
kinderen. Recent werd binnen het European Medicines Agency (EMEA) een pediatrisch comité
opgericht, om de gezondheid van kinderen beter te beschermen. 36 Daarvoor werkt EMEA
samen met de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) en de Europese koepel van
patiëntenverenigingen voor zeldzame aandoeningen (Eurordis).
Tot slot is er binnen het Europese beleidsniveau en in verschillende individuele landen (zoals
Nederland, Frankrijk en Engeland) een evolutie bezig naar het poolen van uiterst gespecialiseerde
zorg. Haast alle EU-landen hebben een duidelijk uitgebouwd kader voor pediatrische
intensieve zorgeneenheden. Ons land heeft dat alleen nog maar voor neonati en niet voor
kinderen. Ook de kinderen met de grootste zorgbehoefte (onder wie kinderen met multiorgaanproblematiek)
moeten dag en nacht de gepaste zorgen kunnen krijgen.
1.5. Exponentiële toename van communicatie- en informatiemogelijkheden
Telemedicine en telemonitoring openen eveneens veel nieuwe mogelijkheden, ook voor de
ziekenhuispediatrie. 37 Via telemedicine is het perfect mogelijk om in ‘real time’ bijkomende
expertise of een tweede opinie in te roepen. Dat kan een belangrijke meerwaarde vormen om
hooggespecialiseerde kennis beter te delen en om gerichter en efficiënter door te verwijzen.
Telemonitoring laat toe de gespecialiseerde ziekenhuiszorg aan huis (zoals thuisbeademing,
peritoneaal dialyse, totaalparenterale voeding) in de toekomst nog beter te monitoren. Daardoor
kan sneller gereageerd worden bij een ontsporing van de aandoening en kan een aantal
ziekenhuisopnames worden vermeden. Nu al zijn de resultaten van enkele proefprojecten
met telemonitoring, bv. het opvolgen van hoogrisicozwangerschappen via cardiotocograaf
(CTG) thuis, aanvaardbaar en kosteneffectief gebleken. 38
1.6. Meer dagopnames en minder overnachtingen op E-dienst
Hoewel het aantal kinderen in het afgelopen decennium significant toenam, daalde in diezelfde
periode in Vlaanderen het aantal overnachtingen van kinderen in het ziekenhuis. Het
aantal ligdagen op de pediatriediensten neemt overigens al vele jaren af en sinds 2000 zien we
ook minder opnames voor overnachting. In tien jaar tijd is het aantal prestaties voor toezicht
op opgenomen kinderen gedaald, variërend van 8% voor de kortere tot 61% voor de langere
opnames. Alleen het toezicht in de bevallingskamer is vanaf 2000 met 8,3% gestegen. 39 Dat
valt vooral te verklaren door het gestegen geboortecijfer en de hogere kwaliteitsvereisten.
We formuleren hierbij enkele belangrijke kanttekeningen:
• Vooreerst is er een uitgesproken verschuiving naar korte opnames, van één dag of min-
34 Predictieve (ook wel voorspellende of gepersonaliseerde) geneeskunde: het voorspellen van de kans op een bepaalde
ziekte vanaf of vóór de geboorte op basis van moderne genetica (DNA-analyse, genoombepaling…) zodat
de nodige preventiemaatregelen tijdig kunnen worden genomen.
35 Avard D. 2009.
36 Cf. ‘Paediatric regulation’; Regulation EC no 1901/2006.
37 Paré G. 2007.
38 www.eurordis.org
39 De Wever A. et al. 2008.
Kwaliteitsvolle zorg voor het kind in het ziekenhuis, nu en in de toekomst
13