23.11.2014 Views

De overheid als keuzearchitect? - Wetenschappelijke Raad voor het ...

De overheid als keuzearchitect? - Wetenschappelijke Raad voor het ...

De overheid als keuzearchitect? - Wetenschappelijke Raad voor het ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

de ov er heid a l s k eu z e a rchi t ec t<br />

scenario’, ‘gecoördineerde’ beleidsinspanningen kunnen <strong>voor</strong> landen<br />

misschien een stimulans zijn om tot overeenstemming te komen,<br />

maar een brede culturele beweging zal er niet uit <strong>voor</strong>tvloeien.<br />

28<br />

Ik denk zelf dat in deze fase van onze geschiedenis innovatie <strong>het</strong><br />

meest attractieve kader biedt. Om met Shellenberger en Nordhaus<br />

te spreken, Martin Luther King zei niet: “Ik heb een nachtmerrie”;<br />

hij zei: “Ik heb een droom” en vandaaruit ontstond een beweging. 3<br />

Een paar decennia geleden tankten we nog gelode benzine waarmee<br />

we onze eigen kinderen vergiftigden, gooiden we flessen in de<br />

vuilnisbak, zodat de vuilnisman zich bezeerde en we grondstoffen<br />

verspilden. Onze auto’s slurpten benzine zo<strong>als</strong> kinderen limonade<br />

dronken. Allemaal zeer triest, op <strong>het</strong> zielige af. We hebben misschien<br />

de neiging om <strong>het</strong> verleden door een roze bril te zien, maar<br />

dat geldt niet <strong>voor</strong> de benzine met lood, de glasscherven van flessen<br />

en dorstige auto’s. In die zin toont dit <strong>het</strong> failliet aan van onze structurele<br />

afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, vervuilende olie en<br />

vieze kolen.<br />

Innovatie is op zichzelf geen stimulans. Het is meer een technocratische<br />

wens. Maar wanneer je deze wens koppelt aan de onderzoeksresultaten<br />

over klimaatverandering en ‘piekolie’, krijgt hij vorm.<br />

Dan krijg je een duidelijker kader, namelijk over de overgang van <strong>het</strong><br />

‘tijdperk van vervuilende fossiele brandstoffen’ naar een ‘tijdperk van<br />

autonomie op basis van onuitputtelijke duurzame hulpbronnen’. <strong>De</strong><br />

sleutelwoorden in dit alternatieve discours zijn innovatie, slimme<br />

oplossingen, mondiale rechtvaardigheid, rekening en verantwoording,<br />

autonomie.<br />

Slim: Jongeren willen iPods, geen onhandige cassettespelers met<br />

grote batterijen (die sowieso snel op zijn). Het is deze generatie die<br />

we binnenboord moeten krijgen. Huiseigenaren willen een lage elektriciteitsrekening<br />

en goedkope mobiliteit.<br />

Mondiale rechtvaardigheid: met duurzame middelen, zo<strong>als</strong> zonnecellen,<br />

mobiele netwerken e.d., kunnen ontwikkelingslanden snel in<br />

hun eigen behoefte <strong>voor</strong>zien. <strong>De</strong> hulp vanuit <strong>het</strong> Westen zou misschien<br />

meer moeten gaan over <strong>het</strong> gemeenschappelijk gebruik van

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!