Sportverenigingen als maatschappelijke ... - Mulier Instituut

Het netwerkbureau kinderopvang heeft in juli 2010 bij hen een aantal gegevens opgevraagd
en hun ervaringen geïnventariseerd (Netwerkbureau Kinderopvang, 2010). De kinderopvangorganisaties
blijken het meest initiatief te nemen tot het realiseren van een sport-BSO. Bij de
150 sport-BSO’s zijn 117 sportverenigingen betrokken, waarvan ruim een derde voetbalclubs,
daarnaast zijn ook bij ten minste tien BSO’s tennis-, korfbal- en hockeyverenigingen actief
betrokken. De samenwerking met de sportvereniging wordt door bijna 75 procent van de BSO’s
met een 8 of hoger gewaardeerd, op een schaal van 1 tot 10. Bij de helft van de sport-BSO’s is
alleen sprake van de huur van een ruimte van de vereniging. Bij 15 procent van de sport-BSO’s
met een sport- en spelaanbod wordt dit door de vereniging verzorgd. Bij ruim 60 procent door
de BSO zelf en bij 25 procent door een combinatie van de vereniging en de BSO. De betrokkenheid
van sportverenigingen bij kinderopvang is dus duidelijk gegroeid, maar beperkt zich in
de helft van de gevallen tot het beschikbaar stellen van ruimte.
Belangrijke ervaringen met de maatschappelijke betrokkenheid van sportverenigingen zijn
verder opgedaan bij de BOS-impuls, een tijdelijke stimuleringsmaatregel van het Ministerie
van VWS voor de jaren 2004-2011. Met de BOS-impuls worden achterstanden van jongeren
van 4 tot 19 jaar aangepakt. Het laagdrempelig aanbieden van ‘arrangementen’ moet een
gezonde en actieve leefstijl bevorderen én onderwijs- en opvoedingsachterstanden terugdringen.
Gemeenten konden tot 1 april 2006 voorstellen indienen voor projecten. Inmiddels is de
stimuleringsregeling uitgeput. Zo’n 226 gemeenten in Nederland hebben aan de BOS-impuls
deelgenomen en hebben in totaal 443 projecten gestart. Bij de uitvoering van bijna alle BOSprojecten
zijn sportverenigingen (voornamelijk bij de uitvoering ervan) betrokken (Hoyng en
Roques, 2007). Of het hierbij vooral een bepaald type verenigingen betreft, is niet bekend.
Boers en Steenbergen onderzochten in acht gemeenten van verschillende omvang de rol
van de sportverenigingen. Zij ondervroegen de lokale projectleiders en vertegenwoordigers
van sportverenigingen (Boers en Steenbergen, 2008). Sportverenigingen staan volgens de projectleiders
niet altijd te springen om samen te werken met buurt en onderwijs, laat staan om
een rol te spelen in het aanpakken van achterstanden bij jeugd. Projectleiders constateren dat
de sportverenigingen niet zonder meer overtuigd zijn van de meerwaarde die de BOS-regeling
voor henzelf heeft. Het kost ze mankracht, terwijl het verenigingskader al onder druk staat,
doordat ze worden overvoerd met werkzaamheden binnen de club. Ze hebben hun handen
vaak al vol aan het organiseren van reguliere activiteiten. Toch is het vrijwel altijd gelukt verenigingen
te vinden die wilden meewerken. De betrokken verenigingen geven op hun beurt
aan dat zij in een eerder stadium betrokken willen worden bij de opzet van het project. De
betrokkenheid van sportverenigingen tijdens de planvorming is in alle gemeenten aanzienlijk
geringer dan tijdens de planuitvoering.
De sportverenigingen hebben aangegeven welke effecten zij verwachten van hun betrokkenheid
bij het BOS-project. Opvallend is dat sportverenigingen in eerste instantie vooral aan
het eigen belang denken en minder of niet aan het breder perspectief van de BOS-impuls. Ze
verwachten door deelname aan het project in ieder geval een stijging van het ledenaantal.
72 SPORTVERENIGINGEN: TUSSEN TRADITIES EN AMBITIES