STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA
STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA
STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hoofdstuk 7: Infectieziekten ensterfgevallen ten gevolge van drugsgebruik<br />
Omruil- endistributieprogramma’s voor naalden en spuiten<br />
en substitutiebehandelingen voor opioïdengebruikers<br />
zijn beschikbaar inalle EU-lidstaten en Kroatië en<br />
Noorwegen, zij het dat de settings waarin deze<br />
worden aangeboden en de doelgroepen aanzienlijk<br />
van elkaar kunnen verschillen. Het aanbod van<br />
substitutiebehandelingen enschadebeperkende diensten<br />
is in de afgelopen tien jaar inEuropa sterk verbeterd. In<br />
enkele landen is dit aanbod echter nog steeds beperkt en<br />
overtreft debehoefte, in algemene termen gesproken, nog<br />
altijd het aanbod.<br />
In een recente cohortstudie die isuitgevoerd inAmsterdam<br />
is gewezen opdevoordelen van het gecombineerde<br />
aanbod van onderhoudsbehandelingen met methadon<br />
en naaldomruilprogramma’s, omdat deelname aan<br />
beide programma’s, vergeleken met deelname aan<br />
één programma, geassocieerd werd met een lagere<br />
incidentie van hcv- en hiv-infecties onder injecterende<br />
drugsgebruikers (Van den Berg et al., 2007).<br />
Het bereik van de omruil- endistributieprogramma’s<br />
voor naalden enspuiten is moeilijk te beoordelen, en<br />
maar weinig landen overleggen relevante cijfers. Zo<br />
maakt Tsjechië melding van een netwerk van negentig<br />
laagdrempelige faciliteiten die ongeveer 25 000<br />
drugsgebruikers per jaar bereiken (waarvan 70 %<br />
injecterende gebruikers) en gemiddeld 210spuiten per<br />
injecterende drugsgebruiker verstrekken.<br />
In enkele landen wordt een toename gemeld van<br />
het aantal spuiten dat in het kader van omruil- en<br />
distributieprogramma’s wordt verstrekt: in Estland<br />
is het geschatte aantal spuiten dat per injecterende<br />
drugsgebruiker wordt verstrekt tussen 2005 en2006<br />
verdubbeld tot 112,indezelfde periode is in Hongarije<br />
het aantal indeomruilprogramma’s verstrekte spuiten<br />
gestegen met 56% en het aantal cliënten met 84%,<br />
en Finland blijft een stijging van het aantal cliënten<br />
van gezondheids- en counselingcentra enhet aantal<br />
gedistribueerde spuiten rapporteren. Niet alle landen<br />
hebben echter stijgingen gemeld: inMalta en Slowakije<br />
bleef deverstrekking van spuiten in2006 gelijk,<br />
Polen maakt melding van een afname van het aantal<br />
functionerende centra eneen daling van het aantal<br />
ingeruilde spuiten met 15 %, en Roemenië meldt een<br />
daling met 70 %van het aantal ingeruilde spuiten<br />
in Boekarest, waarbij financiële problemen als de<br />
belangrijkste oorzaak worden aangemerkt.<br />
In een aantal landen kan de stabilisatie of daling van het<br />
aantal omgewisselde spuiten een afspiegeling zijn van<br />
gewijzigde patronen in het injecterend drugsgebruik en<br />
Hepatitis B-vaccinatie onder drugsgebruikers<br />
De overdracht van het hepatitis B-virus (hbv) onder<br />
injecterende drugsgebruikers zet zich in Europa voort.<br />
Het aantal actieve hbv-infecties (prevalentie van HBsAg)<br />
onder deze populatie blijft in de meeste landen hoog in<br />
vergelijking met het aantal infecties onder de algemene<br />
bevolking ( 1 ). Vaccinatie wordt beschouwd als de meest<br />
effectieve preventiemaatregel tegen hbv-infecties en<br />
de gevolgen daarvan. Inovereenstemming met de<br />
aanbevelingen die deWHO in 1991 heeft opgesteld zijn<br />
de meeste, maar niet alle, EU-lidstaten overgegaan tot<br />
universele vaccinaties tegen dit virus. Het vaccineren van<br />
kinderen zal echter vooral effect hebben op toekomstige<br />
generaties drugsgebruikers. Om de verspreiding van de<br />
infectie sneller terug te dringen heeft meer dan de helft van<br />
de EU-lidstaten specifiek opinjecterende drugsgebruikers<br />
en/ofgedetineerden gerichte vaccinatieprogramma’s<br />
ontwikkeld. Het bereik van deze programma’s verschilt<br />
echter per land eneen derde van de EU-lidstaten heeft nog<br />
geen speciaal vaccinatieprogramma voor drugsgebruikers.<br />
Bij vaccinatieprogramma’s voor drugsgebruikers<br />
speelt vaak het probleem dat veel drugsgebruikers<br />
hun vaccinatieprogramma niet afmaken. Gezien de<br />
beschikbaarheid van veilige en effectieve vaccinaties<br />
moeten strategieën omhogere immunisatieniveaus onder<br />
risicogroepen tebereiken uitgaan van een flexibele<br />
aanpak, waarbij drugsgebruikers alvroeg na het eerste<br />
gebruik worden benaderd en gemeenschappen met een<br />
hogere prevalentie van drugsgebruik bij deprogramma’s<br />
worden betrokken. Herhaling van het aanbod om te<br />
vaccineren en extra doses voor degenen met een verlaagde<br />
immuniteit kunnen ook bijdragen aan het bereiken van<br />
hogere immunisatieresultaten. Omdeprevalentie van<br />
chronische hbv-infecties en de gevolgen daarvan te<br />
verminderen, moeten de EU-lidstaten wellicht hun beleid<br />
herzien enbeter afstellen.<br />
( 1 ) Zie de tabellen <strong>IN</strong>F-106 en<strong>IN</strong>F-114 in het Statistical Bulletin<br />
2008.<br />
wijzigingen in de beschikbaarheid van behandelingen:<br />
in Luxemburg stabiliseerde zich het aantal door<br />
laagdrempelige centra gedistribueerde spuiten in2005,<br />
na een aantal jaren te zijn gestegen, endaalde dit aantal<br />
in 2006; dalingen van het aantal verstrekte spuiten<br />
zijn ook gemeld in Portugal en België (in deVlaamse<br />
gemeenschap) enoplokaal niveau inDuitsland en<br />
Nederland.<br />
Naaldomruilprogramma’s enlaagdrempelige<br />
diensten kunnen ook een kanaal bieden voor zorg<br />
aan drugsgebruikers die moeilijk toegang hebben<br />
tot generieke diensten. Daarbij kan het zowel om<br />
primaire gezondheidszorg gaan als ommaatregelen<br />
ter bevordering van deseksuele gezondheid, zoals het<br />
89