STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA

STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA

16.11.2014 Views

Jaarverslag 2008: Stand van dedrugsproblematiek inEuropa Figuur 10: Absolute aantallen nieuw gediagnosticeerde hiv-infecties onder injecterende drugsgebruikers per verslagjaar: landen met een piekniveau van hoger dan 300 (links) eneen piekniveau tussen 100 en 300 (rechts) 1600 300 1200 200 800 100 400 0 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Portugal Estland Polen Letland Litouwen Verenigd Koninkrijk Duitsland Frankrijk Oostenrijk NB: Bron: Erzijn geen nationale gegevens beschikbaar voor Spanje enItalië: waar beschikbaar zijn gegevens voor regio’s gebruikt. Voor beide landen kwamen de partiële aantallen uit op in totaal 100 nieuwe gevallen in2005 enwas de trend neerwaarts. Voor meer informatie, zie tabel INF-104 in het Statistical Bulletin 2008. EuroHIV. 7, 13 en 34 nieuwe gevallen per jaar, wat wijst op de mogelijkheid van een uitbraak. Trendgegevens die verzameld zijn door het monitoren van dehiv-prevalentie in steekproeven van injecterende drugsgebruikers vormen een belangrijke aanvulling op de gegevens uit rapportages over hiv-gevallen, omdat zeook informatie over niet-gediagnosticeerde infecties opleveren. Over de periode 2002-2006 zijn prevalentiegegevens van 25 landen beschikbaar ( 129 ). In vijftien landen bleef dehiv-prevalentie in deze periode onveranderd. In vijf landen (Bulgarije, Duitsland, Spanje, Italië en Letland) vertoonde deprevalentie een statistisch significante daling, steeds opbasis van nationale steekproeven. In twee van deze landen werden echter ook regionale stijgingen gerapporteerd: in Bulgarije in één stad, Sofia; en in Italië in acht van de21regio’s en in één stad. Tot slot wordt in vijf landen geen melding gemaakt van landelijke trends ofzijn deze stabiel, terwijl in ten minste één subnationale steekproef een opwaartse trend werd gesignaleerd. Deprevalentie blijft echter in de meeste gevallen op een laag niveau liggen (België, Tsjechië, Litouwen, het Verenigd Koninkrijk enmogelijk Slovenië). Uit een vergelijking van trends innieuw gediagnosticeerde, aan injecterend drugsgebruik gerelateerde infecties met trends indehiv-prevalentie onder injecterende drugsgebruikers kan worden geconcludeerd dat de incidentie van aan injecterend drugsgebruik gerelateerde hiv-infecties in de meeste landen op nationaal niveau afneemt. De interpretatie van degegevens isproblematischer waar deze gegevensbronnen gedeeltelijk met elkaar instrijd zijn, zoals het geval isinbijvoorbeeld Bulgarije, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk; al is in deze landen zowel deincidentie van nieuwe diagnosen als het stijgingspercentage laag (behalve inBulgarije inde periode 2004-2006). Het hoge aantal aan injecterend drugsgebruik gerelateerde hiv-infecties dat jaarlijks nieuw wordt gediagnosticeerd inEstland, Letland en Portugal wijst erop dat de overdracht in deze landen nog steeds op een hoog niveau ligt. In het geval van Estland wordt dit 86 ( 129 ) Zie tabel INF-108 in het Statistical Bulletin 2008.

Hoofdstuk 7: Infectieziekten ensterfgevallen ten gevolge van drugsgebruik „Hotspots” van hiv/aids Uit demeest recente gegevens blijkt dat de incidentie van hiv-infecties onder injecterende drugsgebruikers inde Europese Unie als geheel laag is. Waakzaamheid is echter geboden, omdat in enkele lidstaten het aantal nieuwe hivinfecties dat verband houdt met injecterend drugsgebruik hoog blijft, eninenkele naburige landen isdesituatie nog zorgwekkender. Na een recente hiv-epidemie in Estland enLetland zijn de aantallen nieuw gediagnosticeerde infecties onder injecterende drugsgebruikers sinds 2001 gedaald en hebben deze zich gestabiliseerd opniveaus die echter nog steeds hoog zijn (142,0 en47,1nieuwe gevallen per miljoen inwoners in2006, respectievelijk), wat erop duidt dat het aantal overdrachten ook hoog blijft. Portugal heeft van alle EU-lidstaten nog steeds het hoogste aantal nieuw gediagnosticeerde infecties (zie blz. 85) enhoewel de trend neerwaarts is, is het cijfer voor het aantal nieuw gediagnosticeerde infecties met 66,5 nieuwe gevallen per miljoen inwoners nog steeds hoog. In naburige landen inOost-Europa isdesituatie zeer zorgwekkend. In de twee grootste landen, Rusland en Oekraïne, ishet aantal nieuw gediagnosticeerde gevallen nog steeds hoog enstijgende. In2006 bedroeg het aantal nieuw gediagnosticeerde infecties naar schatting 11000 in Rusland en 7000 in Oekraïne (respectievelijk 78,6 en 152,9 nieuwe gevallen per miljoen inwoners). De hoge overdrachtscijfers onder injecterende gebruikers wijzen op de noodzaak om de beschikbaarheid, het niveau en het bereik van dehuidige dienstverlening te verbeteren, waarbij specifieke maatregelen moeten worden genomen om de verspreiding van infectieziekten tegen te gaan, zoals naaldomruilprogramma’s en substitutiebehandelingen. Daarnaast zijn gerichte studies onder injecterende drugsgebruikers nodig om te onderzoeken waarom bepaalde populaties kwetsbaarder zijn dan andere, welke factoren een rol spelen bij risicogedrag en het belemmeren van zelfbescherming, en met welke veelbelovende maatregelen nieuwe uitbraken kunnen worden voorkomen. ondersteund door prevalentiegegevens uit 2005, waaruit blijkt dat ongeveer een derde van denieuwe injecterende drugsgebruikers (drugsgebruikers die minder dan twee jaar injecteren) hiv-positief waren. Andere indicaties van een aanhoudende overdracht van hiv zijn afkomstig uit rapporten over hoge prevalentieniveaus (hoger dan 5%) onder jonge injecterende drugsgebruikers (steekproeven van vijftig of meer injecterende drugsgebruikers van jonger dan 25jaar) in diverse landen: Spanje (landelijke gegevens, 2005), Portugal (landelijke gegevens, 2006), Estland (twee regio’s, 2005), Letland (landelijk en in twee steden, 2002/2003), Litouwen (één stad, 2006) en Polen (één stad, 2005) ( 130 ). Aids-incidentie enbeschikbaarheid van HAART Informatie over deincidentie van aids is belangrijk omdat daaruit blijkt inhoeveel nieuwe gevallen de aandoening zich symptomatisch uit. Deze informatie vormt echter geen goede indicator van deoverdracht van hiv. Gegevens over de incidentie van aids kunnen ook informatie opleveren over het bereik endedoelmatigheid van zeer actieve antiretrovirale behandelingen (HAART). De hoge incidentiecijfers voor aids inenkele Europese landen kunnen een teken zijn dat veel injecterende drugsgebruikers die met hiv zijn geïnfecteerd dezeer actieve antiretrovirale behandeling niet in een voldoende vroege fase van de infectie krijgen om maximaal profijt te kunnen trekken uit de behandeling. Portugal blijft het land met de hoogste aan injecterend drugsgebruik gerelateerde aids-incidentie, met naar schatting 22,4 nieuwe gevallen per miljoen inwoners in 2006, alisdetrend inmiddels duidelijk neerwaarts, gelet opde29,9nieuwe gevallen per miljoen inwoners in 2005. Relatief hoge aids-incidenties worden ook gemeld in Estland, Spanje en Letland, met respectievelijk 17,1, 15,1 en 13,5 nieuwe gevallen per miljoen inwoners. De trend isdaarbij neerwaarts in Spanje en Letland, maar dat geldt niet voor Estland, waar demeest recente gegevens een stijging laten zien van 11,9nieuwe gevallen per miljoen inwoners in2005 naar 17,1in2006. Een stijging is ook vastgesteld in Litouwen, van 2,0 nieuwe gevallen per miljoen inwoners in2005 naar 5,0 in 2006 ( 131 ). Hepatitis BenC Waar in slechts weinig EU-lidstaten een hoge prevalentie van hiv-infecties wordt waargenomen, isdeprevalentie van virale hepatitis onder injecterende drugsgebruikers, en met name van infecties die worden veroorzaakt door het hepatitis C-virus (hcv), inheel Europa hoger. De aanwezigheid van antistoffen tegen hcv, als gemeten in nationale steekproeven onder injecterende drugsgebruikers, liep in 2005-2006 uiteen van rond de 15 %tot 90 %, waarbij demeeste landen waarden van boven de 40 %melden. Slechts enkele landen (Bulgarije, Tsjechië, Finland) rapporteren dat bij nationale steekproeven onder injecterende drugsgebruikers een prevalentie van minder dan 25% is geconstateerd; deze infectieniveaus vormen echter nog steeds een belangrijk volksgezondheidsprobleem ( 132 ). ( 130 ) Zie de tabellen INF-109 enINF-110 in het Statistical Bulletin 2008. ( 131 ) Zie figuur INF-1 in het Statistical Bulletin 2008. ( 132 ) Zie de tabellen INF-111 tot INF-113 in het Statistical Bulletin 2008. 87

Hoofdstuk 7: Infectieziekten ensterfgevallen ten gevolge van drugsgebruik<br />

„Hotspots” van hiv/aids<br />

Uit demeest recente gegevens blijkt dat de incidentie van<br />

hiv-infecties onder injecterende drugsgebruikers inde<br />

Europese Unie als geheel laag is. Waakzaamheid is echter<br />

geboden, omdat in enkele lidstaten het aantal nieuwe hivinfecties<br />

dat verband houdt met injecterend drugsgebruik<br />

hoog blijft, eninenkele naburige landen isdesituatie nog<br />

zorgwekkender.<br />

Na een recente hiv-epidemie in Estland enLetland zijn<br />

de aantallen nieuw gediagnosticeerde infecties onder<br />

injecterende drugsgebruikers sinds 2001 gedaald en<br />

hebben deze zich gestabiliseerd opniveaus die echter<br />

nog steeds hoog zijn (142,0 en47,1nieuwe gevallen per<br />

miljoen inwoners in2006, respectievelijk), wat erop duidt<br />

dat het aantal overdrachten ook hoog blijft. Portugal heeft<br />

van alle EU-lidstaten nog steeds het hoogste aantal nieuw<br />

gediagnosticeerde infecties (zie blz. 85) enhoewel de<br />

trend neerwaarts is, is het cijfer voor het aantal nieuw<br />

gediagnosticeerde infecties met 66,5 nieuwe gevallen per<br />

miljoen inwoners nog steeds hoog.<br />

In naburige landen inOost-Europa isdesituatie zeer<br />

zorgwekkend. In de twee grootste landen, Rusland en<br />

Oekraïne, ishet aantal nieuw gediagnosticeerde gevallen<br />

nog steeds hoog enstijgende. In2006 bedroeg het aantal<br />

nieuw gediagnosticeerde infecties naar schatting 11000<br />

in Rusland en 7000 in Oekraïne (respectievelijk 78,6 en<br />

152,9 nieuwe gevallen per miljoen inwoners).<br />

De hoge overdrachtscijfers onder injecterende gebruikers<br />

wijzen op de noodzaak om de beschikbaarheid, het<br />

niveau en het bereik van dehuidige dienstverlening<br />

te verbeteren, waarbij specifieke maatregelen moeten<br />

worden genomen om de verspreiding van infectieziekten<br />

tegen te gaan, zoals naaldomruilprogramma’s en<br />

substitutiebehandelingen. Daarnaast zijn gerichte<br />

studies onder injecterende drugsgebruikers nodig om te<br />

onderzoeken waarom bepaalde populaties kwetsbaarder<br />

zijn dan andere, welke factoren een rol spelen bij<br />

risicogedrag en het belemmeren van zelfbescherming, en<br />

met welke veelbelovende maatregelen nieuwe uitbraken<br />

kunnen worden voorkomen.<br />

ondersteund door prevalentiegegevens uit 2005, waaruit<br />

blijkt dat ongeveer een derde van denieuwe injecterende<br />

drugsgebruikers (drugsgebruikers die minder dan twee<br />

jaar injecteren) hiv-positief waren. Andere indicaties van<br />

een aanhoudende overdracht van hiv zijn afkomstig uit<br />

rapporten over hoge prevalentieniveaus (hoger dan 5%)<br />

onder jonge injecterende drugsgebruikers (steekproeven<br />

van vijftig of meer injecterende drugsgebruikers van<br />

jonger dan 25jaar) in diverse landen: Spanje (landelijke<br />

gegevens, 2005), Portugal (landelijke gegevens, 2006),<br />

Estland (twee regio’s, 2005), Letland (landelijk en in twee<br />

steden, 2002/2003), Litouwen (één stad, 2006) en Polen<br />

(één stad, 2005) ( 130 ).<br />

Aids-incidentie enbeschikbaarheid van HAART<br />

Informatie over deincidentie van aids is belangrijk<br />

omdat daaruit blijkt inhoeveel nieuwe gevallen de<br />

aandoening zich symptomatisch uit. Deze informatie<br />

vormt echter geen goede indicator van deoverdracht van<br />

hiv. Gegevens over de incidentie van aids kunnen ook<br />

informatie opleveren over het bereik endedoelmatigheid<br />

van zeer actieve antiretrovirale behandelingen (HAART).<br />

De hoge incidentiecijfers voor aids inenkele Europese<br />

landen kunnen een teken zijn dat veel injecterende<br />

drugsgebruikers die met hiv zijn geïnfecteerd dezeer<br />

actieve antiretrovirale behandeling niet in een voldoende<br />

vroege fase van de infectie krijgen om maximaal profijt te<br />

kunnen trekken uit de behandeling.<br />

Portugal blijft het land met de hoogste aan injecterend<br />

drugsgebruik gerelateerde aids-incidentie, met naar<br />

schatting 22,4 nieuwe gevallen per miljoen inwoners<br />

in 2006, alisdetrend inmiddels duidelijk neerwaarts,<br />

gelet opde29,9nieuwe gevallen per miljoen inwoners in<br />

2005. Relatief hoge aids-incidenties worden ook gemeld<br />

in Estland, Spanje en Letland, met respectievelijk 17,1,<br />

15,1 en 13,5 nieuwe gevallen per miljoen inwoners. De<br />

trend isdaarbij neerwaarts in Spanje en Letland, maar dat<br />

geldt niet voor Estland, waar demeest recente gegevens<br />

een stijging laten zien van 11,9nieuwe gevallen per<br />

miljoen inwoners in2005 naar 17,1in2006. Een stijging<br />

is ook vastgesteld in Litouwen, van 2,0 nieuwe gevallen<br />

per miljoen inwoners in2005 naar 5,0 in 2006 ( 131 ).<br />

Hepatitis BenC<br />

Waar in slechts weinig EU-lidstaten een hoge prevalentie<br />

van hiv-infecties wordt waargenomen, isdeprevalentie<br />

van virale hepatitis onder injecterende drugsgebruikers,<br />

en met name van infecties die worden veroorzaakt<br />

door het hepatitis C-virus (hcv), inheel Europa hoger.<br />

De aanwezigheid van antistoffen tegen hcv, als<br />

gemeten in nationale steekproeven onder injecterende<br />

drugsgebruikers, liep in 2005-2006 uiteen van rond<br />

de 15 %tot 90 %, waarbij demeeste landen waarden<br />

van boven de 40 %melden. Slechts enkele landen<br />

(Bulgarije, Tsjechië, Finland) rapporteren dat bij nationale<br />

steekproeven onder injecterende drugsgebruikers een<br />

prevalentie van minder dan 25% is geconstateerd; deze<br />

infectieniveaus vormen echter nog steeds een belangrijk<br />

volksgezondheidsprobleem ( 132 ).<br />

( 130 ) Zie de tabellen <strong>IN</strong>F-109 en<strong>IN</strong>F-110 in het Statistical Bulletin 2008.<br />

( 131 ) Zie figuur <strong>IN</strong>F-1 in het Statistical Bulletin 2008.<br />

( 132 ) Zie de tabellen <strong>IN</strong>F-111 tot <strong>IN</strong>F-113 in het Statistical Bulletin 2008.<br />

87

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!