STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA

Hoofdstuk 6
Opioïdengebruik eninjecterend drugsgebruik
Aanvoer enbeschikbaarheid van heroïne
In Europa worden van oudsher twee soorten
geïmporteerde heroïne op de illegale drugsmarkt
aangeboden: demeest gangbare vorm is de bruine
heroïne (de chemische basisvorm), die hoofdzakelijk
afkomstig isuit Afghanistan, terwijl witte heroïne (een
zoutvorm), die veelal afkomstig isuit Zuidoost-Azië, veel
beperkter verkrijgbaar is( 104 ). Bovendien worden sommige
opioïden binnen Europa geproduceerd, waarbij het
overwegend gaat om „homemade”-papaverproducten
(zoals papaverconcentraten van fijngemalen
papaverkronen of -stengels) in een aantal Oost-Europese
landen (Letland, Litouwen).
Productie en handel
De in Europa geconsumeerde heroïne is overwegend
afkomstig uit Afghanistan, dat wereldwijd nog altijd de
meeste illegale opium levert, gevolgd door Myanmar en
Mexico. Demondiale opiumproductie is in 2007 opnieuw
substantieel gestegen (met 34 %) en bedroeg in 2007
naar schatting 8870 ton, voornamelijk als gevolg van
de toename van de productie in Afghanistan, die naar
schatting 8200 ton bedroeg. Depotentiële mondiale
productie van heroïne heeft als gevolg hiervan in2007
een recordniveau bereikt van naar schatting 733 ton
(UNODC, 2008). Uit het groeiende aantal laboratoria
dat de afgelopen jaren in Afghanistan wordt ontmanteld
kan worden afgeleid dat de opium steeds vaker in het
land zelf in morfine of heroïne wordt omgezet. Grote
morfinevangsten in aangrenzende landen (Pakistan, Iran)
duiden er echter op dat de verwerking van opium ook in
belangrijke mate buiten Afghanistan plaatsvindt (CND,
2008; UNODC, 2007).
Heroïne komt voornamelijk via twee hoofdroutes in Europa
terecht: de van oudsher belangrijke Balkanroute ende
verschillende afsplitsingen daarvan (na doorvoer via
Pakistan, Iran enTurkije), en de steeds vaker gebruikte
„noordelijke route“ via Centraal-Azië en de Russische
Federatie (figuur 6). Erzijn ook berichten over secundaire
handelsroutes die gebruikt worden voor heroïne uit
Zuidwest-Azië, bijvoorbeeld rechtstreeks van Pakistan naar
Europa (het Verenigd Koninkrijk), maar ook via Pakistan
en landen in het Midden-Oosten en Afrika naar illegale
markten inEuropa enNoord-Amerika (INCB, 2008a;
Europol, 2008; UNODC, 2007; WCO, 2007). Heroïne
uit Zuidwest-Azië wordt ook naar Europa gesmokkeld
via Zuid-Azië (Bangladesh) (INCB, 2008a). Binnen de
Europese Unie spelen Nederland eninmindere mate
België een belangrijke rol als secundaire distributiecentra
(Europol, 2008).
Vangsten
De bij degerapporteerde opioïdenvangsten inbeslag
genomen hoeveelheden namen in 2006 wereldwijd toe
tot intotaal 384 ton voor opium en 104 ton voor heroïne
en morfine. Iran nam mondiaal gezien de meeste opium in
beslag (81%), en heroïne en morfine werden voornamelijk
onderschept in Pakistan (34%), gevolgd door Iran (20 %),
Turkije (10 %) en China (6%)(UNODC, 2008).
In Europa werd in 2006 bij naar schatting 48 200
vangsten 19,4 ton heroïne geconfisqueerd. Het Verenigd
Koninkrijk meldde opnieuw het hoogste aantal vangsten
in Europa, terwijl Turkije in2006 met 10,3 ton opnieuw
de grootste hoeveelheden in beslag nam ( 105 ). De
hoeveelheid onderschepte heroïne bij een gemiddelde
vangst verschilde sterk tussen deze twee landen,
waarbij deomvang van de gemiddelde vangst inTurkije
honderd maal zogroot was als die inhet Verenigd
Koninkrijk. Dit verschil is het gevolg van de verschillende
posities die beide landen innemen indeaanvoerketen
(figuur 6). Indeafgelopen tien jaar fluctueerde het aantal
heroïnevangsten in Europa, waarbij de trend neerwaarts
was met een relatieve piek in 2001 en een laagterecord
in 2003. Dehoeveelheid in de Europese Unie in beslag
genomen heroïne is tussen 2001 en2006 afgenomen.
De hoeveelheid inTurkije in beslag genomen heroïne is in
deze periode echter verdrievoudigd.
74
( 104 ) Voor meer informatie over debronnen van degegevens over de aanvoer enbeschikbaarheid van drugs, zie blz. 40.
( 105 ) Zie de tabellen SZR-7 en SZR-8 inhet Statistical Bulletin 2008. Daarbij moet opgemerkt worden dat om een schatting mogelijk temaken, de
ontbrekende gegevens met betrekking tot de Europese vangsten over 2006 zijn vervangen door de gegevens over 2005. Deze analyse is voorlopig
omdat de gegevens van het Verenigd Koninkrijk over 2006 nog niet beschikbaar zijn.