STAND VAN DE DRUGSPROBLEMATIEK IN EUROPA - EMCDDA

Jaarverslag 2008: Stand van dedrugsproblematiek inEuropa
echter meer uiteen. Van de respondenten vindt 40 %
dat de drug een hoog risico met zich meebrengt, terwijl
ongeveer hetzelfde percentage respondenten (43 %) het
gezondheidsrisico van cannabisgebruik als „gemiddeld”
aanmerkt, vergelijkbaar met de risico’s van het roken
van tabak. Deperceptie van degezondheidsrisico’s die
verband houden met het gebruik van cannabis komt tot
uiting in de afgenomen steun voor handhaving van het
verbod op cannabis (67%)enindedoor een substantiële
minderheid (31%)gehuldigde opvatting dat cannabis,
op overeenkomstige wijze als voor alcohol entabak,
gelegaliseerd moet worden.
Drugspreventie: het bewijs neemt toe, maar depraktijk
verandert slechts langzaam
Ondanks debijna universele steun voor de preventie
van drugsgebruik is het formeel evalueren hiervan een
methodologische uitdaging, en historisch gezien is er
slechts een beperkte hoeveelheid bewijs beschikbaar
voor de doelmatigheid van interventies op dit gebied.
Deze situatie is echter aan het veranderen doordat
de wetenschappelijke basis voor drugspreventie blijft
toenemen en er steeds meer enbeter opgezette studies
worden uitgevoerd. Hoewel ernog steeds vaak conclusies
moeten worden getrokken opbasis van studies uit
de Verenigde Staten, waarvan derelevantie voor de
Europese context twijfelachtig kan zijn, iserinmiddels een
groter aantal Europese studies beschikbaar. In combinatie
stelt debeschikbare informatie ons nu in staat beter te
begrijpen welke activiteiten waarschijnlijk effectief zullen
zijn en hoe demensen die het meeste risico lopen kunnen
worden bereikt. Uit nieuwe gegevens valt echter af te
leiden dat in veel landen de meest gebruikte methoden
nog steeds niet zijn gestoeld opwetenschappelijk bewijs
en dat sommige methoden activiteiten omvatten die zelfs
averechts kunnen werken. Voor beleidsmakers is de
uitdaging mogelijk dat voor de programma’s waarvan
bekend is dat ze resultaten opleveren vaak grotere
investeringen nodig zijn enerdaarbij meer aandacht aan
opleiding enkwaliteitscontrole moet worden besteed.
Om de kennisoverdracht en de uitwisseling van goede
praktijken op het gebied van drugs teondersteunen
heeft het EWDD in 2008 een internetportaal voor
goede praktijken geopend. Het portaal, dat een module
over preventie omvat, biedt een overzicht van demeest
recente bewijzen voor deefficiëntie en de effectiviteit
van programma’s, evenals instrumenten enstandaarden
die kunnen worden gebruikt voor het verbeteren van de
kwaliteit van interventies. Ook worden voorbeelden van
geëvalueerde praktijken uit heel Europa gegeven.
Drugsbehandeling: meer nadruk opresultaten
en de behoeften van cliënten
Het aantal drugsgebruikers dat wordt behandeld
vanwege hun verslaving is de afgelopen jaren sterk
gestegen, eninveel landen volgt een groot deel van
de problematische drugsgebruikers nueen langdurige
substitutiebehandeling. Deze trend heeft geleid tot een
verbreding van de beschikbare farmaceutische opties en
tot een sterkere nadruk opdekwaliteit en het resultaat
van debehandeling, waarbij het aantal drugsgebruikers
dat in behandeling gaat als beleidsdoel minder gewicht
heeft gekregen. Het debat isverschoven naar discussies
over de vraag wat realistische langetermijndoelen voor
substitutiebehandelingen zijn eninhoeverre cliënten kunnen
re-integreren indesamenleving en kunnen terugkeren
naar een normale levenswijze. Werk is een van de
belangrijkste elementen voor een succesvolle re-integratie
in de samenleving en is van hoge voorspellende waarde
gebleken. Herintreding op de arbeidsmarkt is echter vaak
moeilijk gezien de beperkte vaardigheden en het lage
opleidingsniveau die kenmerkend zijn voor een groot
deel van deverouderende populatie van chronische
drugsgebruikers die een langetermijnbehandeling volgen
in Europa. Vragen als hoe er consensus kan worden bereikt
over wat een succesvol resultaat isvoor drugsgebruikers
die allange tijd problemen hebben en in hoeverre leden
van deze populatie met succes kunnen re-integreren inde
samenleving worden steeds belangrijker voor de Europese
drugsbehandeldiensten.
Hoewel het aanbod van behandeldiensten inEuropa
zal blijven toenemen, bestaan er op het gebied van de
beschikbaarheid van zorg ofdemate waarin diensten
zijn gericht op verschillende soorten drugsproblemen nog
steeds grote verschillen tussen delanden. Bovendien wordt
de brede erkenning van het feit dat het aanbieden van
behandelopties aan drugsgebruikers ingevangenissen
waardevol isnog onvoldoende vertaald in investeringen in
diensten op dit gebied, die indemeeste Europese landen
nog maar nauwelijks zijn ontwikkeld. Een belangrijke
uitdaging voor dedrugsbehandeldiensten inEuropa is
de ontwikkeling van zorgmodellen die zijn toegesneden
op de behoeften van een steeds heterogenere populatie
van drugsgebruikers. Tegen de algemene achtergrond
dat de beschikbare bewijzen niet opéén enkele beste
aanpak duiden, zijn enkele Europese landen interessante
nieuwe methoden voor de behandeling van cannabis- of
cocaïnegebruikers aan het ontwikkelen. De complexe
problemen die worden veroorzaakt door diverse
patronen van polydrugsgebruik, inclusief het gebruik van
alcohol, vormen een uitdaging voor deontwikkeling van
behandeldiensten. De Europese drugsbehandeldiensten
12