15.11.2014 Views

Betrouwbaarheidsintervallen en het testen van hypothesen

Betrouwbaarheidsintervallen en het testen van hypothesen

Betrouwbaarheidsintervallen en het testen van hypothesen

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Plaats de cursor op Calculate <strong>en</strong> druk op ENTER. Het resultaat vind je links op de<br />

onderstaande figuur.<br />

Activeer opnieuw <strong>het</strong> Z-Test-v<strong>en</strong>ster, selecteer Draw <strong>en</strong> druk op ENTER. Het resultaat vind je<br />

rechts op de onderstaande figuur.<br />

X − µ<br />

0<br />

x − µ<br />

0<br />

z is de geobserveerde waarde <strong>van</strong> de testgrootheid Z = , zodat z = .<br />

σ / n<br />

σ / n<br />

Voor <strong>het</strong> geval<br />

x = 3.4 kg vind je hieronder de resultat<strong>en</strong> <strong>van</strong> de Z-Test.<br />

De p-waarde bij x = 3.4 kg of z = 0.9958 is 0.1597. Dit is gevoelig groter dan 0.05 = 5% ,<br />

zodat we de nulhypothese niet kunn<strong>en</strong> verwerp<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> 5% significanti<strong>en</strong>iveau. Let op de<br />

terminologie: we verwerp<strong>en</strong> de nulhypothese niet, <strong>het</strong> is dus mogelijk dat µ = 3.3 .<br />

We sprek<strong>en</strong> liever niet over <strong>het</strong> aanvaard<strong>en</strong> <strong>van</strong> de nulhypothese, aangezi<strong>en</strong> we niet hebb<strong>en</strong><br />

“bewez<strong>en</strong>” dat µ exact gelijk is aan 3.3.<br />

Bov<strong>en</strong>staande test noemt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> éénzijdige test omdat m<strong>en</strong> op voorhand vermoedt in welke<br />

richting e<strong>en</strong> afwijking <strong>van</strong> H 0 wordt verwacht.<br />

Indi<strong>en</strong> m<strong>en</strong> dit niet op voorhand vermoedt, dan nem<strong>en</strong> we als alternatieve hypothese dat de<br />

populatie verschilt <strong>van</strong> wat er in de nulhypothese gesteld wordt. We test<strong>en</strong> H 0 : µ = 3.3<br />

versus H 1 : µ ≠ 3.3. Dit noem<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> tweezijdige test.<br />

Het uitvoer<strong>en</strong> <strong>van</strong> deze test verloopt analoog. Het resultaat <strong>van</strong> deze test is :<br />

Merk op dat in dit geval de p-waarde <strong>het</strong> dubbel is <strong>van</strong> de p-waarde <strong>van</strong> de éénzijdige test.<br />

Dit is zo omdat we voor e<strong>en</strong> tweezijdige test e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> extreme afwijking (d.w.z. met e<strong>en</strong>zelfde<br />

kans) in beide richting<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong>. Zowel te grote als te kleine waard<strong>en</strong> zijn nu verdacht.<br />

Voor de tweezijdige test is de p-waarde = 0.068 > 0.05 , we verwerp<strong>en</strong> de nulhypothese dus<br />

niet op <strong>het</strong> 5% significanti<strong>en</strong>iveau.<br />

37

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!