15.11.2014 Views

Betrouwbaarheidsintervallen en het testen van hypothesen

Betrouwbaarheidsintervallen en het testen van hypothesen

Betrouwbaarheidsintervallen en het testen van hypothesen

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Deze kans is klein <strong>en</strong> vormt e<strong>en</strong> goed bewijs teg<strong>en</strong> de nulhypothese. Slechts in 34<br />

steekproev<strong>en</strong> op 1000 zal e<strong>en</strong> dergelijke gebeurt<strong>en</strong>is optred<strong>en</strong> onder de nulhypothese.<br />

Hoe kleiner de p-waarde hoe meer <strong>het</strong> aanneembaar is de nulhypothese te verwerp<strong>en</strong>. Hoe<br />

klein moet de p-waarde zijn om de nulhypothese te verwerp<strong>en</strong> ?<br />

Dit hangt af <strong>van</strong> de situatie <strong>en</strong> de belangrijkheid of de gevolg<strong>en</strong> <strong>van</strong> de beslissing.<br />

Om te besliss<strong>en</strong> hanteert m<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de regel. M<strong>en</strong> kiest vooraf e<strong>en</strong> significanti<strong>en</strong>iveau α :<br />

verwerp H 0 bij e<strong>en</strong> p-waarde ≤ α (we zegg<strong>en</strong> dat de steekproefdata statistisch significant zijn<br />

op <strong>het</strong> α -niveau), verwerp H 0 niet bij e<strong>en</strong> p-waarde > α .<br />

Om historische red<strong>en</strong><strong>en</strong> kiest m<strong>en</strong> vaak α = 0.05 = 5% of α = 0.01 = 1% .<br />

De gynaecoloog had gekoz<strong>en</strong> voor α = 0.05 , op basis <strong>van</strong> de p-waarde = 0.034 verwerpt hij<br />

dus de nulhypothese <strong>en</strong> aanvaardt de alternatieve hypothese µ > 3.3 .<br />

De statisticus beperkt zich vaak tot <strong>het</strong> rapporter<strong>en</strong> <strong>van</strong> de p-waarde <strong>en</strong> laat de beslissing<br />

meestal over aan zijn opdrachtgever die zijn eig<strong>en</strong> significanti<strong>en</strong>iveau op voorhand bepaalde.<br />

De p-waarde geeft meer informatie dan <strong>het</strong> significanti<strong>en</strong>iveau dat alle<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t om de gr<strong>en</strong>s te<br />

legg<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> aanvaard<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerp<strong>en</strong> <strong>van</strong> de nulhypothese. Zo zijn de steekproefdata <strong>van</strong><br />

de gynaecoloog significant op <strong>het</strong> 5 % niveau, ook op <strong>het</strong> 4 % of <strong>het</strong> 3.5 % niveau, maar niet<br />

op <strong>het</strong> 3 % niveau.<br />

De p-waarde is bijgevolg <strong>het</strong> kleinste significanti<strong>en</strong>iveau waarvoor de steekproefdata<br />

significant zijn.<br />

Wanneer m<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel beschikt over statistische tabell<strong>en</strong> <strong>van</strong> de standaard normale verdeling is<br />

m<strong>en</strong> verplicht e<strong>en</strong> andere testgrootheid te nem<strong>en</strong> dan X , nl.<br />

X − 3.3<br />

Z = ∼ N(0,1)<br />

.<br />

0.55/ 30<br />

We sprek<strong>en</strong> dan over de Z-test. We berek<strong>en</strong><strong>en</strong> de p-waarde in dit geval als volgt :<br />

Met de TI-84 voer je deze test uit met <strong>het</strong> commando STAT 1: Z-Test.<br />

Vul dan <strong>het</strong> Z-Test-v<strong>en</strong>ster in zoals hiernaast is<br />

afgebeeld.<br />

Indi<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> <strong>van</strong> de steekproef in e<strong>en</strong> lijst<br />

gegev<strong>en</strong> zijn, selecteer je voor <strong>het</strong> item Inpt de optie<br />

Data <strong>en</strong> als je <strong>en</strong>kel statistische k<strong>en</strong>getall<strong>en</strong> k<strong>en</strong>t<br />

<strong>van</strong> de steekproef, bv. x = 3.4 , selecteer je de optie<br />

Stats.<br />

⎛ X −3.3 x−3.3 ⎞ 3.483−3.3<br />

⎞<br />

P⎜ ≥ ⎟= P(<br />

Z≥<br />

⎟<br />

⎝ 0.55/ 30 0.55/ 30 ⎠ 0.55/ 30 ⎠<br />

( Z )<br />

= P ≥ 1.822 = 0.034<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!