het artikel - Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV

Figuur 4. Opzet van een gebiedsrekenschema uit transep-dgo IX .
rekenschema te zien waarin men rekening
houdt met energiegebruikers en energieproductie-eenheden.
De volgende ontwerpopgave
betreft het uitwerken van deze
tool waarbij men uitgaat van de energieconcepten
die worden ontwikkeld binnen
de vijf-stappen-visie. Binnen transep-dgo6
zal hiervoor een eerste aanzet worden
gegeven.
Gezien de geringe invloed op de verlaging
van het energiegebruik door verregaande
bouwfysische maatregelen, zoals gebouwvorm,
extra isolatie, bijzondere gevels, ontstaat
er meer bereidheid voor het verschuiven
van kosten van het gebouw naar de
technische installaties voor de benutting
van duurzame energiebronnen. Omdat
er voor goed geïsoleerde gebouwen met
efficiënte apparatuur voldoende winbare
duurzame bronnen in de omgeving aanwezig
zijn, vergroot dit de ontwerpvrijheid.
Bovendien vragen installaties voor duurzame
energiebronnen slechts financiering
en onderhoudskosten (en dus geen inkoop
van fossiele brandstof) waardoor exploitatie
op termijn goedkoper is dan de huidige
installaties op fossiele brandstoffen.
THEORIE VERSUS PRAKTIJK
Smart grids voor elektriciteit, warmte/
koude en gas vormen een randvoorwaarde
voor energieneutraal bouwen. Technisch
gezien kan het bestaande elektriciteitsnetwerk
tot 30% worden belast door decentrale,
fluctuerende opwekkers. Bij een
grotere inzet van bijvoorbeeld zon-pv en
wkk’s zijn regeltechnische aanpassingen
vereist X . De vergaande vraagreductie van
nieuwe gebouwen maakt de economische
haalbaarheid van warmte- en koudenetten
echter steeds lastiger. Maar bi-directionele
warmte- en koudenetten bieden meer
perspectieven voor wat betreft financiële
exploitatie.
De relatief kleine hulp van buitenaf die
gebouwen nodig hebben om energieneutraal
te worden, vergt vaak hoge
investeringen. Voor de uitwisseling van
elektriciteit kunnen particuliere huishoudens
al gebruik maken van de wettelijke
salderingsmogelijkheid, maar voor alle
andere gebruikers zonder ‘eigen’ elektriciteitsnetwerk
is elektriciteitsuitwisseling
door teruglevering aan het publieke net
financieel onaantrekkelijk. Bestaande
financiële en juridische structuren moeten
niet worden onderschat bij het zoeken
naar een optimaal evenwicht tussen energieneutrale
gebouwen en smart grids.
BEHEER EN EXPLOITATIE
Het realiseren van de berekende besparingen
zijn haalbaar door een kwaliteitsverbetering
van ontwerp en realisatie en in de
exploitatiefase. Daarvoor is een transitie
nodig in besluitvorming en energieconcepten,
om deze potentie te kunnen
benutten. In alle andere gevallen zal er
ongecontroleerd duurzaam opgewekte
energie worden geproduceerd zonder aanwijsbare
bestemming. Deze visie op een
dergelijk wijze van toekomstig bouwen is
uitgewerkt in de EOS-Transep-DGO XI .
Over de auteurs:
Ir. Eric Willems is adviseur bij Cauberg-Huygen
Raadgevende Ingenieurs en lid van de AdviesGroep
Nieuwbouw Breeam-NL/DGBC.
Ing. Erwin Roijen is adviseur bij Cauberg-Huygen
Raadgevende Ingenieurs.
IX
EOS-LT Transep-dgo 2009-2013, www.duurzamegebiedsontwikkeling.nl
X
Opgewekt door de buurt – smartgridonderzoek in Nederland; Prof. Ir. Lou van der Sluis; TU Delft Library; december 2011
XI
Willems ir. E.M.M., ir. F. de Haas, Duurzame gebiedsontwikkeling: neem de regie! Stedebouw & Architectuur, februari 2010
29