Psychosociale arbeidsbelasting - Arbocatalogussw.nl

HOOFDSTUK 4 Het wettelijk kader
Dit hoofdstuk beschrijft welke verplichtingen voortvloeien uit de Arbowetgeving om tot een
aanpak van PSA te komen. Er wordt ingegaan op de wetgeving, de doelvoorschriften, de
procesnormen en de aanpak.
4.1 De Arbowetgeving over PSA
De Arbo-wet verplicht werkgevers om binnen het algemene arbeidsomstandighedenbeleid,
beleid te voeren om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te voorkomen en indien dat niet
mogelijk is zo veel mogelijk te beperken (beleid, Artikel 3, tweede lid Arbowet).
Beoordeling van de risico's op PSA moet in de RIE beschreven worden. Maatregelen ter
voorkoming of beperking van PSA horen thuis in het Plan van Aanpak.
Het Burgerlijk Wetboek (artikel 7:611) stelt dat een werkgever zich moet houden aan “het
beginsel van goed werkgeverschap”. Een werkgever heeft op grond van art. 7:658 BW een
zorgplicht voor zijn medewerkers. Deze invulling van deze zorgplicht is nader omschreven in
hoofdstuk 2 van de Arbowet (de artikelen 3 t/m 10 Arbowet).
In het kader van PSA gaat de zorgplicht niet alleen over het voorkomen en beperken van (de
negatieve gevolgen van) psychosociale arbeidsbelasting en incidenten naar aanleiding van
ongewenst gedrag. De zorgplicht houdt ook in het op een goede manier opvangen van
medewerkers na incidenten om schade voor die medewerkers zoveel mogelijk te beperken.
Het beleid moet in overeenstemming zijn met de stand der wetenschap en de professionele
dienstverlening. Dit houdt in dat werkgevers regelmatig het beleid moeten evalueren en
toetsen aan de laatste stand der techniek.
Zowel voor werkgevers als werknemers gelden wettelijke verplichtingen bij het tegengaan
van PSA. De Arbo-wet geeft in artikel 1 derde lid onder e een definitie van PSA. Verder kent
de Arbowet beleidsopdrachten voor de werkgever en geeft art. 2.15 Arbobesluit nadere
bepalingen over (het voorkomen van) PSA. De werkgever maakt beleid en de werknemer
dient zich te houden aan de instructie van de werkgever.
De Arbowet hanteert de volgende uitgangspunten:
• Het werk moet zodanig georganiseerd worden dat er geen nadelige invloed wordt
uitgeoefend op de gezondheid van werknemers (artikel 3, eerste lid onder a)
• Gevaren worden bij de bron aangepakt (artikel 3, eerste lid onder b)
• Er moet rekening gehouden worden met de persoonlijke eigenschappen van
werknemers (artikel 3, eerste lid onder c)
• Doeltreffende maatregelen moeten worden genomen op het gebied van eerste hulp bij
ongelukken (artikel 3, eerste lid onder e)
• Bij ernstig of onmiddellijk gevaar moet elke werknemer zelfstandig de nodige
maatregelen kunnen nemen om de gevolgen van een dergelijk gevaar te voorkomen
(artikel 3, eerste lid onder f).
8