Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

RO 2012/25
rechtspraak ondernemingsrecht
manditaire vennoten aan zichzelf hebben moeten
sturen. Nu gedaagde dit als Geschaeftsfuehrer van
MEI klaarblijkelijk achterwege heeft gelaten, kan
gedaagde dit eisers bezwaarlijk tegenwerpen. In
tegendeel, onder omstandigheden valt MEI en daarmee
gedaagde daarvan zelfs een zelfstandig verwijt
te maken.
4.18. Ook het verweer van gedaagde dat het oordeel
over de vraag of MEI is tekortgeschoten jegens
de C.V. zou zijn voorbehouden aan arbiters is niet
juist en is reeds door de rechtbank verworpen in het
tussenvonnis van 12 mei 2010. gedaagde is immers
geen partij bij de vennootschapsakte waarin het
arbitraal beding is opgenomen, zodat de rechtbank
zich bevoegd heeft geacht van de vorderingen van
eisers kennis te nemen. Het staat de rechtbank mitsdien
ook vrij om een oordeel te geven over de stelling
dat MEI als beherend vennoot jegens de C.V. is
tekortgeschoten. Dit oordeel heeft echter in de relatie
tussen C.V. en MEI geen bindende kracht.
4.19. Voorts staat vast dat door MEI als beherend
vennoot geen verantwoording is afgelegd over het
door haar gevoerde financiële beleid van de C.V.
Daarmee staat eveneens vast dat MEI als beherend
vennoot haar uit artikel 7 lid 2 van de vennootschapsakte
voortvloeiende verplichtingen jegens
de commanditaire vennoten niet is nagekomen.
De C.V. is bovendien ingevolge artikel 2:360 lid 2
BW gehouden haar jaarrekening vast te stellen en
openbaar te maken en overigens de bepalingen van
titel 9 boek 2 BW na te leven, nu haar aansprakelijke
vennoot MEI een kapitaalvennootschap naar buitenlands
recht is. Gesteld noch gebleken is dat de C.V.
aan dit wettelijk voorschrift heeft voldaan. Door
eisers is wel een ‘jaarrekening 2007’ van MEI in het
geding gebracht, maar gedaagde heeft betwist dat
dit stuk, dat door hem niet getekend zou zijn, de
jaarrekening over 2007 van MEI is.
4.20. Ten aanzien van de overige verwijten die
door de commanditaire vennoten worden gemaakt
aan het adres van gedaagde, overweegt de rechtbank
het volgende. Deze verwijten zijn dat er door
MEI een aanbetaling groot € 1.456.250 is gedaan aan
Labyrint zonder het bedingen van zekerheid en dat
gedaagde zich niet heeft verzet tegen het sluiten van
een overeenkomst tussen Labyrint en Reggehuys
Management B.V., inhoudende dat Labyrint gerechtigd
is om de van MEI ontvangen aanbetaling groot
€ 1.456.250 aan te wenden ter verrekening met
vorderingen die zij op Reggehuys Management B.V.
heeft. Door gedaagde is aangevoerd dat eisers niets
hebben gesteld omtrent de maatstaf waaraan zijn
handelen zou moeten worden getoetst, noch over de
contractuele of buitencontractuele norm die door
hem zou zijn geschonden. gedaagde heeft voorts
aangevoerd dat hij geen partij is bij de overeenkomst
die in een bespreking in het Familiehotel te Paterswolde
is gesloten tussen Labyrint en Reggehuys
Management B.V.
4.21. De rechtbank stelt voorop dat gedaagde het
bestaan van de door eisers gestelde verrekeningsbevoegdheid
van Labyrint niet betwist. Een verrekeningsbevoegdheid
die volgens eisers is ontstaan
omdat MEI, in de persoon van haar bestuurder gedaagde,
daaraan haar instemming heeft verleend.
Aan de aanwezigheid van gedaagde bij een vergadering
van Labyrint en Reggehuys Management B.V.
waar een dergelijke verrekening is overeengekomen
en de medeondertekening van een overeenkomst
waarin de C.V werd genoemd ‘en werd uitgeruild’,
hebben alle betrokkenen kennelijk de betekenis toegekend,
dat gedaagde namens de C.V. daarmee heeft
ingestemd, wat er zij van de pas later op 24 maart
2008 door hem gezonden protestbrief. Zonder nadere
toelichting, die door gedaagde niet is gegeven,
valt niet in te zien dat de overeengekomen verrekeningsbevoegdheid
van Labyrint in het belang van de
C.V. kan zijn geweest. De rechtbank gaat ervan uit
dat de aanbetaling groot € 1.456.250 uit het vermogen
van de C.V. niet meer kan worden aangewend
conform de statutaire doelstelling om de gronden te
verwerven in Roudnice, omdat dat deze aanbetaling
door Labyrint in mindering mag worden gebracht op
haar vordering op Reggehuys Management B.V. die
inmiddels in staat van faillissement is verklaard.
4.22. Daarmee stelt de rechtbank vast dat het
gehele commanditaire kapitaal niet is besteed op
de wijze zoals in de vennootschapsakte is overeengekomen.
Daarmee staat tevens vast dat MEI is tekortgeschoten
in de nakoming van op haar rustende
verplichtingen.
4.23. Vervolgens zal de rechtbank de vraag onderzoeken
of MEI van voormelde tekortkomingen
ook een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Voor
de aansprakelijkheid van bestuurders geldt immers
dat daarvan pas sprake kan zijn indien de bestuurder
van de gemaakte fout een ernstig verwijt kan worden
gemaakt. Voor de bestuurder van een rechtspersoon
als bedoeld in boek 2 BW ligt deze norm
besloten in artikel 2:9 BW dat bepaalt dat de bestuurder
gehouden is tot een behoorlijke uitvoering
van de aan hem opgedragen taak. In artikel 4 van de
vennootschapsakte is bepaald dat de beherend vennoot
een zodanige hoeveelheid arbeid, kennis en
vlijt in de vennootschap inbrengt als redelijkerwijs
nodig is voor een ‘behoorlijke uitoefening van haar
werkzaamheden als beherend vennoot van de vennootschap’.
De rechtbank is van oordeel dat in artikel
4 met het begrip ‘behoorlijke uitoefening van de
werkzaamheden’ kennelijk aansluiting is gezocht
bij de in artikel 2:9 BW neergelegde norm, zodat de
op dit artikel ontwikkelde jurisprudentie ook van
betekenis is voor de beantwoording van voormelde
vraag.
De rechtbank merkt bovendien op dat gedaagde
in zijn verweer ook uitgebreid is ingegaan op deze
jurisprudentie.
4.24. Handelen in strijd met statutaire beschermingsbepalingen
vormt een zwaarwegende omstandigheid
die in beginsel aansprakelijkheid van
de bestuurder met zich meebrengt op de voet van
artikel 2:9 BW (HR 29-11-2002, JOR 2003/2 inzake
de Berghuizer Papierfabriek). Het niet-naleven van
administratie- of publicatieverplichtingen levert
240 Afl. 4 - 2012 RO