Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

More documents

Recommendations

Info

echtspraak ondernemingsrecht RO 2012/25 vermeerderen met 3% plaatsingskosten op bankrekening 51.53.92.200 ten name van Roudnice Real Estate C.V. te Lochem. 2.4. Eisers. hebben elk een inbreng groot € 50.000 voldaan op een bankrekening met nummer 51.53.92.200 dat op naam stond van Roudnice Real Estate C.V. Op een handtekeningkaart van 4 januari 2006 behorend bij deze bankrekening staat dat gedaagde wettig vertegenwoordiger van de C.V. is. 2.5. Gedaagde is sedert de oprichting van MEI haar ‘Geschaeftsfuehrer’/bestuurder.De door hem beheerste vennootschap AHK Beheer B.V. houdt 50% van de aandelen in het kapitaal van MEI. 2.6. MEI heeft op een rekening van de GE Captial Bank te Praag een bedrag ontvangen groot CZK 46.600.000 (€ 1.456.250). 2.7. MEI heeft nimmer verantwoording afgelegd over het ingelegde kapitaal. 2.8. MEI heeft een aanbetaling groot CZK 47.218.859 (omgerekend per januari 2010 is dit ongeveer € 1.802.246) gedaan aan een vennootschap naar het recht van Tsjechië, Labyrint CZ sro (hierna: Labyrint) zonder van Labyrint hiervoor zekerheden te bedingen. Labyrint diende met de aanbetaling onroerend goed te Roudnice aan te kopen en te doen leveren aan Labyrint Development Steti sro. De aandelen van laatstgenoemde vennootschap zouden worden geleverd aan Labyrint. 2.9. Reggehuys Management B.V. is ook 50%- aandeelhouder van MEI en heeft in 2004 een miljoenenschuld opgebouwd bij Labyrint. Reggehuys Management B.V. verkeert thans in staat van faillissement. 3. De vordering 3.1. Eisers. vordert — samengevat — veroordeling van gedaagde tot betaling van € 50.000 te vermeerderen met een rendement van 43% daarover vanaf 31 december 2005 aan ieder van eisers en vermeerderd met de kosten van het geding, de beslagkosten daaronder begrepen. 3.2. Gedaagde voert verweer. 3.3. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan. 4. Het geschil en de beoordeling ervan. Ontvankelijkheid eisers 4.1. Gedaagde heeft aangevoerd dat eisers niet kunnen worden ontvangen in hun vorderingen tegen hem omdat zij hem aanspreken als bestuurder van de beherend vennoot. Zij hebben zich immers op het standpunt gesteld dat hij in die hoedanigheid onrechtmatig heeft gehandeld jegens commanditaire vennoten. Alle vennoten vormen een gemeenschap en hebben op grond van het bepaalde in artikel 6:15 Burgerlijk Wetboek slechts een gezamenlijk vorderingsrecht, volgens gedaagde. De vennoten zijn daarom slechts gezamenlijk bevoegd om hun vordering op gedaagde te innen op grond van het in artikel 3:170 BW bepaalde. 4.2. Eisers stellen zich op het standpunt dat nu hun vordering het onrechtmatig handelen ten grondslag heeft, ieder van hen tot procederen bevoegd is. 4.3. De rechtbank oordeelt ten aanzien van de ontvankelijkheid van eisers als volgt. Voorop moet worden gesteld dat de positie van een commanditaire vennoot ten opzichte van de C.V. die is van een medegerechtigde tot de gemeenschappelijke goederen van de C.V. en van een medegerechtigde tot de winst ervan en — in beperkte mate — tot het verlies. Ook de verhouding van de commanditaire vennoot ten opzichte van de beherend vennoot wordt primair bepaald door de vennootschappelijke afspraken en regels. De Hoge Raad verlangt (onder meer in zijn arresten van 21 mei 1999, NJ 2000/291 en 2 december 2005, NJ 2006/444, m.nt. JBMV) voor een geslaagd beroep op de exceptio plurium litis consortium dat het gaat om een rechtsverhouding in geschil waarbij het rechtens noodzakelijk is dat de beslissing ten aanzien van alle bij die rechtsverhouding betrokkenen in dezelfde zin luidt. Dit is niet gesteld door gedaagde noch anderszins gebleken. gedaagde heeft een beroep gedaan op artikel 3:170 lid 3 BW. Deze beheerregeling is echter niet van toepassing op de commanditaire vennoten. Een stille vennoot is immers ingevolge het bepaalde in artikel 20 Wetboek van Koophandel niet bevoegd tot beheer op straffe van hoofdelijke aansprakelijkheid voor de verplichtingen van de vennootschap ‘als ware hij beherend vennoot’ (artikel 21 WvK). Artikel 3:171 BW maakt echter iedere deelgenoot bevoegd tot het instellen van rechtsvorderingen ter verkrijging van rechterlijke uitspraken ten behoeve van de gemeenschap. eisers kunnen derhalve in hun vordering worden ontvangen. Toepasselijk recht 4.4. Eisers hebben gesteld dat hun vordering op gedaagde moet worden beoordeeld naar Nederlands recht, nu de kwalijke gevolgen van het handelen van gedaagde in de Nederlandse rechtssfeer zijn gebleven. Dat de rechtsverhouding tussen gedaagde en MEI wordt beheerst door het Duitse recht doet daar niet aan af. 4.5. Gedaagde heeft aangevoerd dat Duits recht van toepassing is op zijn handelen in de hoedanigheid van bestuurder van MEI. Het antwoord op de vraag of gedaagde jegens MEI is tekortgeschoten dient naar Duits recht te worden beantwoord. Pas als naar Duits recht kan worden geoordeeld dat gedaagde toerekenbaar is tekortgeschoten jegens MEI, kan naar Nederlands recht worden beoordeeld of er sprake is van een onrechtmatige daad jegens de commanditaire vennoten. 4.6. De rechtbank oordeelt over dit geschilpunt als volgt: Op grond van artikel 2 Wet Conflictenrecht Corporaties wordt een corporatie beheerst door het recht van de staat waar zij haar zetel heeft. Onder corporatie wordt blijkens artikel 1 WCC verstaan vennootschappen, verenigingen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, stichtingen en andere als zelfstandige eenheid of organisatie naar buiten optredende lichamen en samenwerkingsver- RO Afl. 4 - 2012 237
RO 2012/25 rechtspraak ondernemingsrecht banden. Ingevolge artikel 3 WCC beheerst het op een corporatie toepasselijke recht in het bijzonder de volgende onderwerpen: a. het bezit van rechtspersoonlijkheid, of van de bevoegdheid drager te zijn van rechten en verplichtingen, rechtshandelingen te verrichten en in rechte op te treden; b. het inwendig bestel van de corporatie en alle daarmee verband houdende onderwerpen; c. de bevoegdheid van organen en functionarissen van de corporatie om haar te vertegenwoordigen; d. de aansprakelijkheid van bestuurders, commissarissen en andere functionarissen als zodanig jegens de corporatie; e. de vraag wie naast de corporatie, voor de handelingen waardoor de corporatie wordt verbonden aansprakelijk is uit hoofde van een bepaalde hoedanigheid zoals die van oprichter, vennoot, aandeelhouder, lid, bestuurder, commissaris of andere functionaris van de corporatie; f. de beëindiging van het bestaan van de corporatie. 4.7. Eisers hebben gesteld dat gedaagde jegens hen onrechtmatig heeft gehandeld door te bewerkstelligen dat de beherend vennoot wanprestatie heeft gepleegd jegens de commanditaire vennoten. De wanprestatie van MEI bestaat volgens eisers onder meer uit in de in rechtsoverwegingen 2.6 tot en met 2.8. genoemde omstandigheden. Eisers hebben voorts gesteld dat er zijn geen jaarrekeningen opgemaakt. Ten slotte hebben eisers gesteld dat het na de in rechtsoverweging 2.8 bedoelde aanbetaling, resterende deel van het kapitaal kennelijk niet in kas van de C.V. wordt gehouden, omdat deze gelden worden gehouden door een andere vennootschap, die inmiddels is gefailleerd, namelijk Reggehuys Management B.V., die voor 50% aandeelhouder is in het kapitaal van MEI. 4.8. De relatie tussen de C.V., die haar zetel heeft te Lochem en haar bestuurder MEI, wordt ingevolge de artikelen 1 en 2 WCC beheerst door het Nederlandse recht. Ook de vraag of de bestuurder van de C.V. is tekortgeschoten in de op hem rustende bestuurstaak en of hem daarvan een ernstig verwijt kan worden gemaakt, moet derhalve naar Nederlands recht worden beantwoord. In artikel 2:11 BW is bepaald dat de aansprakelijkheid van een rechtspersoon als bestuurder van een andere rechtspersoon tevens hoofdelijk rust op ieder die ten tijde van het ontstaan van de aansprakelijkheid daarvan bestuurder is. Op grond van artikel 3 WCC is deze bepaling van Nederlands recht van toepassing op gedaagde als bestuurder van de rechtspersoon MEI. 4.9. Eisers hebben als grondslag voor hun vordering gekozen voor onrechtmatig handelen van gedaagde in zijn hoedanigheid van bestuurder van MEI. Deze aansprakelijkheid wordt beheerst door het recht dat van toepassing is op de onrechtmatige daad. Artikel 3 lid 3 van de Wet Conflictenrecht Onrechtmatige Daad luidt als volgt: ‘Indien dader en benadeelde in dezelfde Staat hun gewone verblijfplaats onderscheidenlijk plaats van vestiging hebben, is in afwijking van het eerste en tweede lid het recht van die Staat van toepassing’. Op grond van deze bepaling dient de beoordeling van de vorderingen van eisers plaats te vinden met toepassing van het Nederlandse recht. Bestuurdersaansprakelijkheid ? 4.10. Eisers hebben naast de vaststaande feiten nog aan hun vordering ten grondslag gelegd dat door gedaagde onrechtmatig is gehandeld door te bewerkstelligen dat door beherend vennoot MEI nimmer jaarrekeningen zijn opgemaakt. gedaagde diende als bestuurder van de beherend vennoot al datgene te doen, wat in de statuten van de C.V. is omschreven. Door deze statutaire bepalingen structureel te schenden is gedaagde jegens de commanditaire vennoten aansprakelijk, aldus eisers Voorts hebben zij gesteld dat gedaagde ervoor verantwoordelijk was dat in de periode van 19 maart 2004 tot 15 april 2004 een bedrag van € 2.273.500 (derhalve het gehele commanditaire kapitaal) werd overgeboekt op een rekeningnummer dat toebehoort aan MEI. Voorts hebben zij gesteld dat gedaagde opdracht heeft gegeven tot overboeking van een bedrag van € 1.456.000 aan Labyrint. gedaagde was, volgens de stellingen van eisers daarom op de hoogte van het betalingsverkeer in de C.V. eisers hebben ter comparitie doen aanvoeren dat door Labyrint twee dagen na ontvangst van voormelde aanbetaling een lening groot € 1.050.000 is gegeven aan A.H.K. Beheer B.V., waarvan gedaagde enig aandeelhouder is. Zij hebben de twee geldleningsovereenkomsten daartoe in het geding gebracht. Ten slotte hebben eisers gedaagde verweten dat hij zich in een vergadering in het Familiehotel te Paterswolde er niet tegen heeft verzet dat Labyrint de aanbetaling van € 1.456.000 heeft aangewend ter verrekening met haar vorderingen op een van de aandeelhouders van MEI, Reggehuys B.V. die toentertijd in een deplorabele financiële toestand verkeerde. 4.11. Ter comparitie heeft gedaagde verklaard dat hij aan de boekhouder opdracht heeft gegeven om het volledig door de commanditaire vennoten ingebrachte kapitaal over te maken naar MEI en dat uit de jaarrekening van MEI blijkt dat deze een schuld van € 2.250.000 heeft aan de C.V. In de latere processtukken heeft gedaagde doen aanvoeren dat deze verklaring op een vergissing berust. Hij heeft een dergelijke opdracht niet gegeven en hij heeft ook geen boekhouder. 4.12. Ter comparitie heeft gedaagde verder verklaard dat hij vanaf de oprichting met K samen directeur was van MEI en dat ieder volledig zelfstandig bevoegd was. Later is B in de plaats van K gekomen. gedaagde heeft verklaard dat hij van meet af aan niet heeft kunnen beschikken over de boekhouding van de C.V. omdat deze was ondergebracht op het kantoor van Reggehuys Management B.V. en buiten hem om ging. Hij heeft verklaard dat hij vanaf 26 juli 2007 heeft geprobeerd de administratie naar zich toe te trekken. Verder heeft hij ter comparitie 238 Afl. 4 - 2012 RO
Page 1 and 2: RO 2012/25 overwogen, voldoende aan
Page 3: RO 2012/25 deze zijn bestuurstaken
Page 7 and 8: RO 2012/25 rechtspraak ondernemings
Page 9 and 10: RO 2012/25 dien hoofde van de derde
Page 11 and 12: RO 2012/26 Zie anders: • Rb. Amst
Page 13 and 14: RO 2012/26 Deze aansprakelijkheid w
Page 15 and 16: RO 2012/26 omdat MEI, in de persoon
Page 17: RO 2012/27 gedaagde als bestuurder

Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?