Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

More documents

Recommendations

Info

echtspraak ondernemingsrecht RO 2012/26 jegens de C.V., omdat er sprake is van schuldeisersverzuim. Bovendien hebben de commanditaire vennoten nimmer een ingebrekestelling doen uitgaan. Voorts heeft gedaagde (wederom) aangevoerd dat de vraag of MEI is tekortgeschoten ingevolge artikel 15 van de oprichtingsakte is voorbehouden aan arbiters. Ten slotte heeft gedaagde aangevoerd, dat hij geen partij was bij de tussen Reggehuys en Labyrint gesloten overeenkomst, zodat hij zich daartegen niet heeft kunnen verzetten. 4.13. De rechtbank overweegt als volgt. MEI heeft MEI Beheer B.V. als haar gevolmachtigde aangesteld zoals blijkt uit het door alle deelnemers in de C.V. getekende deelnameformulier en het kennelijk aan haar overgelaten om de betaling van de inbreng door de deelnemers aan de C.V. te incasseren. Door de betaling van een bedrag van € 50.000 op de rekening met eindcijfers 200 overeenkomstig de instructies van MEI op het deelnameformulier zijn eisers derhalve jegens de C.V. voor hun inbreng gekweten ingevolge het bepaalde in artikel 3:61 lid 2 BW. Dat de inbreng ook ten goede is gekomen aan de C.V. volgt uit de vermelding van het aantal vennoten en de omvang van het vennootschappelijk kapitaal in het Handelsregister. De vermelding van de inbreng in de inschrijving van de C.V. in het Handelsregister, moet bovendien worden gezien als een bekrachtiging door MEI, indien en voor zover de schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid niet door MEI, doch door MEI Beheeer B.V. zou zijn gewekt. Van schuldeisersverzuim aan de zijde van eisers is mitsdien geen sprake. 4.14. De rechtbank is voorts van oordeel dat door gedaagde in deze procedure onvoldoende is weersproken dat een deel van het commanditaire kapitaal groot € 700.000 a € 800.000 niet is aangewend voor het overeengekomen vennootschappelijke doel, te weten het verwerven van onroerend goed in Tsjechië. De rechtbank zal er daarom van uitgaan dat dit deel van het vennootschappelijke kapitaal is aangewend op een wijze die in strijd is met artikel 2 van de vennootschapsakte. 4.15. Als bestuurder is MEI jegens de C.V. gehouden om het vennootschappelijk kapitaal louter aan te wenden binnen de statutaire doelstelling. Nu dit niet is gebeurd met een deel van het vermogen van de C.V., is MEI tekortgeschoten in de op haar rustende verplichtingen jegens de C.V. Het betreft bovendien de kernverplichting van de beherend vennoot uit hoofde van de commanditaire vennootschapsovereenkomst om over het vermogen te beschikken en deze overeenkomstige de statutaire doelstelling te besteden. 4.16. De rechtbank verwerpt het verweer dat het ontbreken van een ingebrekestelling door de C.V. aan haar beherend vennoot MEI aan de toewijzing van de vorderingen van de commanditaire vennoten in de weg zou staan. Immers deze ingebrekestelling zou de beherend vennoot in het belang van de commanditaire vennoten aan zichzelf hebben moeten sturen. Nu gedaagde dit als Geschaeftsfuehrer van MEI klaarblijkelijk achterwege heeft gelaten, kan gedaagde dit eisers bezwaarlijk tegenwerpen. In tegendeel, onder omstandigheden valt MEI en daarmee gedaagde daarvan zelfs een zelfstandig verwijt te maken. 4.17. Ook het verweer van gedaagde dat het oordeel over de vraag of MEI is tekortgeschoten jegens de C.V. zou zijn voorbehouden aan arbiters is niet juist en is reeds door de rechtbank verworpen in het tussenvonnis van 12 mei 2010. gedaagde is immers geen partij bij de vennootschapsakte waarin het arbitraal beding is opgenomen, zodat de rechtbank zich bevoegd heeft geacht van de vorderingen van eisers kennis te nemen. Het staat de rechtbank mitsdien ook vrij om een oordeel te geven over de stelling dat MEI als beherend vennoot jegens de C.V. is tekortgeschoten. Dit oordeel heeft echter in de relatie tussen C.V. en MEI geen bindende kracht. 4.18. Vaststaat dat door MEI als beherend vennoot geen verantwoording is afgelegd over het door haar gevoerde financiële beleid van de C.V.. Daarmee staat eveneens vast dat MEI als beherend vennoot haar uit artikel 7 lid 2 van de vennootschapsakte voortvloeiende verplichtingen jegens de commanditaire vennoten niet is nagekomen. De C.V. is bovendien ingevolge artikel 2:360 lid BW gehouden haar jaarrekening vast te stellen en openbaar te maken en overigens de bepalingen van titel 9 boek 2 BW na te leven, nu haar aansprakelijke vennoot MEI een kapitaalvennootschap naar buitenlands recht is. Gesteld noch gebleken is dat de C.V. aan dit wettelijk voorschrift heeft voldaan. Door eisers is wel een ‘jaarrekening 2007’ van MEI in het geding gebracht, maar gedaagde heeft betwist dat dit stuk, dat door hem niet getekend zou zijn, de jaarrekening over 2007 van MEI is. 4.19. Ten aanzien van de overige verwijten die door de commanditaire vennoten worden gemaakt aan het adres van gedaagde, overweegt de rechtbank het volgende. Deze verwijten zijn dat er door MEI een aanbetaling groot € 1.456.250 is gedaan aan Labyrint zonder het bedingen van zekerheid en dat gedaagde zich niet heeft verzet tegen het sluiten van een overeenkomst tussen Labyrint en Reggehuys Management B.V., inhoudende dat Labyrint gerechtigd is de van MEI ontvangen aanbetaling groot € 1.456.250 aan te wenden ter verrekening met vorderingen die zij (Labyrint) op Reggehuys Management B.V. heeft. Door gedaagde is aangevoerd dat eisers niets hebben gesteld omtrent de maatstaf waaraan zijn handelen zou moeten worden getoetst, noch over de contractuele of buitencontractuele norm die door hem zou zijn geschonden. gedaagde heeft voorts aangevoerd dat hij geen partij is bij de overeenkomst die in een bespreking in het Familiehotel te Paterswolde is gesloten tussen Labyrint en Reggehuys Management B.V. 4.20. De rechtbank stelt voorop dat gedaagde het bestaan van de door eisers gestelde verrekeningsbevoegdheid van Labyrint niet betwist. Een verrekeningsbevoegdheid die volgens eisers is ontstaan RO Afl. 4 - 2012 247
RO 2012/26 omdat MEI, in de persoon van haar bestuurder gedaagde, daaraan haar instemming heeft verleend. Aan de aanwezigheid van gedaagde bij een vergadering van Labyrint en Reggehuys Management B.V. waar een dergelijke verrekening is overeengekomen en de medeondertekening van een overeenkomst waarin de C.V werd genoemd ‘en werd uitgeruild’, hebben alle betrokkenen kennelijk de betekenis toegekend, dat gedaagde namens de C.V. daarmee heeft ingestemd, wat er zij van de pas later op 24 maart 2008 door hem gezonden protestbrief. Zonder nadere toelichting, die door gedaagde niet is gegeven, valt niet in te zien dat de overeengekomen verrekeningsbevoegdheid van Labyrint in het belang van de C.V. kan zijn geweest. De rechtbank ervan uit dat de aanbetaling groot € 1.456.250 uit het vermogen van de C.V. niet meer kan worden aangewend conform de statutaire doelstelling om de gronden te verwerven in Roudnice, omdat dat deze aanbetaling door Labyrint in mindering mag worden gebracht op haar vordering op Reggehuys Management B.V. die inmiddels in staat van faillissement is verklaard. 4.21. Daarmee stelt de rechtbank vast dat het gehele commanditaire kapitaal niet is besteed op de wijze zoals in de vennootschapsakte is overeengekomen. Daarmee staat tevens vast dat MEI is tekortgeschoten in de nakoming van op haar rustende verplichtingen. 4.22. Vervolgens zal de rechtbank de vraag onderzoeken of MEI van voormelde tekortkomingen ook een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Voor de aansprakelijkheid van bestuurders geldt immers dat daarvan pas sprake kan zijn indien de bestuurder van de gemaakte fout een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Voor de bestuurder van een rechtspersoon als bedoeld in boek 2 BW ligt deze norm besloten in artikel 2:9 BW dat bepaalt dat de bestuurder gehouden is tot een behoorlijke uitvoering van de aan hem opgedragen taak. In artikel 4 van de vennootschapsakte is bepaald dat de beherend vennoot een zodanige hoeveelheid arbeid, kennis en vlijt in de vennootschap inbrengt als redelijkerwijs nodig is voor een ‘behoorlijke uitoefening van haar werkzaamheden als beherend vennoot van de vennootschap’. De rechtbank is van oordeel dat in artikel 4 met het begrip ‘behoorlijke uitoefening van de werkzaamheden’ kennelijk aansluiting is gezocht bij de in artikel 2:9 BW neergelegde norm, zodat de op dit artikel ontwikkelde jurisprudentie ook van betekenis is voor de beantwoording van voormelde vraag. De rechtbank merkt bovendien op dat gedaagde in zijn verweer ook uitgebreid is ingegaan op deze jurisprudentie. 4.23. Handelen in strijd met statutaire beschermingsbepalingen vormt een zwaarwegende omstandigheid die in beginsel aansprakelijkheid van de bestuurder met zich meebrengt op de voet van artikel 2:9 BW (HR 29-11-2002, JOR 2003/2 inzake de Berghuizer Papierfabriek). Het niet-naleven van administratie- of publicatieverplichtingen levert een vermoeden op van onbehoorlijke taakvervulling rechtspraak ondernemingsrecht door de directeur/werknemer van een stichting die daarvan een ernstig verwijt kan worden gemaakt, behoudens door de directeur/werknemer te leveren tegenbewijs, zo daarvoor gronden aanwezig zijn (HR 30-3-2001, JAR 2001/127). Uit laatstgenoemde uitspraak volgt dat de administratie- en publicatieverplichting in de oprichtingsakte het karakter van een beschermingsbepaling draagt. De rechtbank is op grond van vorenstaande jurisprudentie van oordeel dat MEI een ernstig verwijt kan worden gemaakt van het niet-naleven van de verplichtingen zoals beschreven in artikel 7 lid 2 van de vennootschapsakte. Gesteld noch gebleken is immers dat aan de bestuurder van een C.V. andere, minder zware eisen op het punt van een behoorlijke taakvervulling mogen worden gesteld dan aan een bestuurder van een rechtspersoon zoals bedoeld in boek 2 BW. Uit het arrest Hoge Raad 20-6-2008, JOR 2008/260 inzake Willemsen/NOM, blijkt dat de norm van artikel 2:9 BW ook geldt voor als norm voor externe aansprakelijkheid in het geval dat een individuele aandeelhouder de bestuurder aansprakelijk stelt voor de wijze waarop deze zijn bestuurstaken heeft uitgevoerd. De rechtbank is daarom van oordeel dat de (statutaire) verplichting tot het voeren van een behoorlijke administratie en de (wettelijke) verplichting tot vaststelling en openbaarmaking van de jaarrekening mede strekt ter bescherming van de commanditaire vennoten. 4.24. Het door gedaagde gevoerde verweer dat MEI geen verwijt treft van het niet afleggen van verantwoording, omdat zij niet de beschikking heeft over de noodzakelijke administratieve gegevens en zij voldoende, maar vergeefse inspanningen heeft geleverd om daarover de beschikking te krijgen, kan niet baten. MEI heeft immers gebruik gemaakt van de tussenkomst van MEI Beheer B.V. bij het incasseren van het vennootschapsvermogen en het administreren van het vermogen van de C.V. overgelaten aan laatstgenoemde vennootschap danwel aan Reggehuys Management B.V. Het handelen van MEI Beheer B.V. c.q. Reggehuys Management B.V. kan aan MEI worden toegerekend op de voet van het bepaalde in artikel 6:76 BW. gedaagde is naast MEI op de voet van artikel 2:11 BW hoofdelijk aansprakelijk voor de schade die door de tekortkoming is ontstaan. 4.25. gedaagde heeft aangevoerd dat eisers de procedure van artikel 771 Rv hadden moeten volgen indien zij hem tot het afleggen van rekening en verantwoording wilden roepen. De rechtbank acht deze stellingname niet juist. De bijzondere rekenprocedure van artikel 771 Rv is uitsluitend gegeven aan de rekenplichtige die aan onbekende of afwezige belanghebbenden rekening en verantwoording wenst af te leggen. Op alle andere rekenprocedures is het gewone procesrecht voor de dagvaardingsprocedure van toepassing (zie Bosch-Boesjes, (T&C Rv), aant. 1 bij boek 3, titel 5 Rv). 4.26. De rechtbank is op grond van bovenstaande overwegingen van oordeel dat MEI in ieder geval 248 Afl. 4 - 2012 RO
Page 1 and 2: RO 2012/25 overwogen, voldoende aan
Page 3 and 4: RO 2012/25 deze zijn bestuurstaken
Page 5 and 6: RO 2012/25 rechtspraak ondernemings
Page 7 and 8: RO 2012/25 rechtspraak ondernemings
Page 9 and 10: RO 2012/25 dien hoofde van de derde
Page 11 and 12: RO 2012/26 Zie anders: • Rb. Amst
Page 13: RO 2012/26 Deze aansprakelijkheid w
Page 17: RO 2012/27 gedaagde als bestuurder

Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?