Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

More documents

Recommendations

Info

echtspraak ondernemingsrecht RO 2012/26 hun vordering op gedaagde te innen op grond van het in artikel 3:170 BW bepaalde. 4.2. Eisers stellen zich op het standpunt dat nu hun vordering het onrechtmatig handelen ten grondslag heeft, ieder van hen tot procederen bevoegd is. 4.3. De rechtbank oordeelt ten aanzien van de ontvankelijkheid van eisers als volgt. Voorop moet worden gesteld dat de positie van een commanditaire vennoot ten opzichte van de C.V. die is van een medegerechtigde tot de gemeenschappelijke goederen van de C.V. en van een medegerechtigde tot de winst ervan en — in beperkte mate — tot het verlies. Ook de verhouding van de commanditaire vennoot ten opzichte van de beherend vennoot wordt primair bepaald door de vennootschappelijke afspraken en regels. De Hoge Raad verlangt (onder meer in zijn arresten van 21 mei 1999, NJ 2000/291 en 2 december 2005, NJ 2006/444, m.nt. JBMV) voor een geslaagd beroep op de exceptio plurium litis consortium dat het gaat om een rechtsverhouding in geschil waarbij het rechtens noodzakelijk is dat de beslissing ten aanzien van alle bij die rechtsverhouding betrokkenen in dezelfde zin luidt. Dit is niet gesteld door gedaagde noch anderszins gebleken. gedaagde heeft een beroep gedaan op artikel 3:170 lid 3 BW. Deze beheerregeling is echter niet van toepassing op de commanditaire vennoten. Een stille vennoot is immers ingevolge het bepaalde in artikel 20 Wetboek van Koophandel niet bevoegd tot beheer op straffe van hoofdelijke aansprakelijkheid voor de verplichtingen van de vennootschap ‘als ware hij beherend vennoot’ (artikel 21 WvK). Artikel 3:171 BW maakt echter iedere deelgenoot bevoegd tot het instellen van rechtsvorderingen ter verkrijging van rechterlijke uitspraken ten behoeve van de gemeenschap. eisers kunnen derhalve in hun vordering worden ontvangen. Toepasselijk recht 4.4. Eisers hebben gesteld dat hun vordering op gedaagde moet worden beoordeeld naar Nederlands recht, nu de kwalijke gevolgen van het handelen van gedaagde in de Nederlandse rechtssfeer zijn gebleven. Dat de rechtsverhouding tussen gedaagde en MEI wordt beheerst door het Duitse recht doet daar niet aan af. 4.5. Gedaagde heeft aangevoerd dat Duits recht van toepassing is op zijn handelen in de hoedanigheid van bestuurder van MEI. Het antwoord op de vraag of gedaagde jegens MEI is tekortgeschoten dient naar Duits recht te worden beantwoord. Pas als naar Duits recht kan worden geoordeeld dat gedaagde toerekenbaar is tekortgeschoten jegens MEI, kan naar Nederlands recht worden beoordeeld of er sprake is van een onrechtmatige daad jegens de commanditaire vennoten. 4.6. De rechtbank oordeelt over dit geschilpunt als volgt: Op grond van artikel 2 Wet Conflictenrecht Corporaties wordt een corporatie beheerst door het recht van de staat waar zij haar zetel heeft. Onder corporatie wordt blijkens artikel 1 WCC verstaan vennootschappen, verenigingen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, stichtingen en andere als zelfstandige eenheid of organisatie naar buiten optredende lichamen en samenwerkingsverbanden. Ingevolge artikel artikel 3 WCC beheerst het op een corporatie toepasselijke recht in het bijzonder de volgende onderwerpen: a. het bezit van rechtspersoonlijkheid, of van de bevoegdheid drager te zijn van rechten en verplichtingen, rechtshandelingen te verrichten en in rechte op te treden; b. het inwendig bestel van de corporatie en alle daarmee verband houdende onderwerpen; c. de bevoegdheid van organen en functionarissen van de corporatie om haar te vertegenwoordigen; d. de aansprakelijkheid van bestuurders, commissarissen en andere functionarissen als zodanig jegens de corporatie; e. de vraag wie naast de corporatie, voor de handelingen waardoor de corporatie wordt verbonden aansprakelijk is uit hoofde van een bepaalde hoedanigheid zoals die van oprichter, vennoot, aandeelhouder, lid, bestuurder, commissaris of andere functionaris van de corporatie; f. de beëindiging van het bestaan van de corporatie. 4.7. Eisers hebben gesteld dat gedaagde jegens hen onrechtmatig heeft gehandeld door te bewerkstelligen dat de beherend vennoot wanprestatie heeft gepleegd jegens de commanditaire vennoten. De wanprestatie van MEI bestaat volgens eisers onder meer uit in de in rechtsoverwegingen 2.6 tot en met 2.8. genoemde omstandigheden. eisers hebben voorts gesteld dat er zijn geen jaarrekeningen opgemaakt. Ten slotte hebben eisers gesteld dat het na de in rechtsoverweging 2.8 bedoelde aanbetaling, resterende deel van het kapitaal kennelijk niet in kas van de C.V. wordt gehouden, omdat deze gelden worden gehouden door een andere vennootschap, die inmiddels is gefailleerd, namelijk Reggehuys Management B.V., die voor 50% aandeelhouder is in het kapitaal van MEI. 4.8. De relatie tussen de C.V., die haar zetel heeft te Lochem en haar bestuurder MEI, wordt ingevolge de artikelen 1 en 2 WCC beheerst door het Nederlandse recht. Ook de vraag of de bestuurder van de C.V. is tekortgeschoten in de op hem rustende bestuurstaak en of hem daarvan een ernstig verwijt kan worden gemaakt, moet derhalve naar Nederlands recht worden beantwoord. In artikel 2:11 BW is bepaald dat de aansprakelijkheid van een rechtspersoon als bestuurder van een andere rechtspersoon tevens hoofdelijk rust op ieder die ten tijde van het ontstaan van de aansprakelijkheid daarvan bestuurder is. Op grond van artikel 3 WCC is deze bepaling van Nederlands recht van toepassing op gedaagde als bestuurder van de rechtspersoon MEI. 4.9. Eisers hebben als grondslag voor hun vordering gekozen voor onrechtmatig handelen van gedaagde in zijn hoedanigheid van bestuurder van MEI. RO Afl. 4 - 2012 245
RO 2012/26 Deze aansprakelijkheid wordt beheerst door het recht dat van toepassing is op de onrechtmatige daad. Artikel 3 lid 3 van de Wet Conflictenrecht Onrechtmatige Daad luidt als volgt: ‘Indien dader en benadeelde in dezelfde Staat hun gewone verblijfplaats onderscheidenlijk plaats van vestiging hebben, is in afwijking van het eerste en tweede lid het recht van die Staat van toepassing’. Op grond van deze bepaling dient de beoordeling van de vorderingen van eisers plaats te vinden met toepassing van het Nederlandse recht. Bestuurdersaansprakelijkheid ? 4.10. Eisers hebben naast de vaststaande feiten nog aan hun vordering ten grondslag gelegd dat door gedaagde onrechtmatig is gehandeld door te bewerkstelligen dat door beherend vennoot MEI nimmer jaarrekeningen zijn opgemaakt. gedaagde diende als bestuurder van de beherend vennoot al datgene te doen wat in de statuten van de C.V. is omschreven. Door deze statutaire bepalingen structureel te schenden is gedaagde jegens de commanditaire vennoten aansprakelijk, aldus eisers Voorts hebben zij gesteld dat gedaagde ervoor verantwoordelijk was dat in de periode van 19 maart 2004 tot 15 april 2004 een bedrag van € 2.273.500 (derhalve het gehele commanditaire kapitaal) werd overgeboekt op een rekeningnummer dat toebehoort aan MEI. Voorts hebben zij gesteld dat gedaagde opdracht heeft gegeven tot overboeking van een bedrag van € 1.456.000 aan Labyrint. gedaagde was, volgens de stellingen van eisers daarom op de hoogte van het betalingsverkeer in de C.V. Ten slotte hebben eisers gedaagde verweten dat hij zich in een vergadering in het Familiehotel te Paterswolde er niet tegen heeft verzet dat Labyrint de aanbetaling van € 1.456.000 heeft aangewend ter verrekening met haar vorderingen op een van de aandeelhouders van MEI, Reggehuys B.V. die toentertijd in een deplorabele financiële toestand verkeerde. 4.11. Eisers hebben hun vorderingen mede doen steunen op de inhoud van het proces-verbaal van comparitie (hierna: het proces-verbaal) die in een verknochte zaak tussen gedaagde en andere commanditaire vennoten in de C.V. heeft plaatsgevonden.In dit proces-verbaal is als verklaring van gedaagde ondermeer vastgelegd dat: hij aan de boekhouder opdracht heeft gegeven om het volledig door de commanditaire vennoten ingebrachte kapitaal over te maken naar MEI en dat uit de jaarrekening van MEI blijkt dat deze een schuld van € 2.250.000 heeft aan de C.V. In deze procedure heeft gedaagde gesteld dat hij tijdens deze comparitie heeft verklaard dat Reggehuys Management B.V. het restant van de gelden van de commanditairen naar voornoemde projecten in Duitsland heeft overgeboekt. Hij is er pas later achtergekomen dat deze gelden nooit ter beschikking van MEI zijn gekomen, aldus gedaagde. In het proces-verbaal staat verder als verklaring van gedaagde: rechtspraak ondernemingsrecht dat hij vanaf de oprichting met [K] samen directeur was van MEI en dat ieder volledig zelfstandig bevoegd was. Later is [B] in de plaats van [K] gekomen. gedaagde heeft verklaard dat hij van meet af aan niet heeft kunnen beschikken over de boekhouding van de C.V. omdat deze was ondergebracht op het kantoor van Reggehuys Management B.V. en buiten hem om ging. Hij heeft verklaard dat hij vanaf 26 juli 2007 heeft geprobeerd de administratie naar zich toe te trekken. Verder heeft hij ter comparitie aangevoerd dat de gelden van de C.V. werden beheerd door Reggehuys Management B.V. en door deze werden gestort op een rekening van de ABN Amrobank, van welke rekening hij geen volmacht had. Een deel van het commanditaire kapitaal is in 2004 door Reggehuys Management B.V. overgemaakt naar de rekening van MEI in Praag waarover gedaagde wel de beschikking had. Met dat geld heeft hij een aanbetaling van ongeveer € 1.500.000 gedaan aan Labyrint. Pas daarna heeft hij een door een jurist in Tsjechië gemaakt contract getekend. Het restant van de gelden van de commanditaire vennoten, tussen de € 700.000 en € 800.000 is door Reggehuys Management B.V. naar twee projecten in Duitsland overgeboekt. gedaagde heeft deze transactie op een gegeven moment geconstateerd, maar niet kunnen tegenhouden omdat hij niet bevoegd was om over de gelden te beschikken of inzage in de rekeningen te krijgen. Deze bevoegdheid lag bij [K] en later bij [B]. gedaagde heeft in 2006 met Reggehuys Management B.V. afgesproken dat hij geen bemoeienis meer zou hebben met het project in Tsjechië. De C.V. heeft volgens gedaagde nog een vordering op Reggehuys Management B.V. omdat deze vennootschap het commanditaire kapitaal naar de projecten in Duitsland heeft overgeboekt. Hij heeft bemiddeld bij de gesprekken tussen Reggehuys Management B.V. en Labyrint, in Berlijn en te Paterswolde. In maart 2008 is in Paterswolde een overeenkomst tussen Reggehuys Management B.V. en Labyrint gesloten die naderhand op schrift is gesteld en door gedaagde is getekend met de notitie ‘present’. Later heeft gedaagde de overeenkomst doorgelezen en geconstateerd dat de C.V. hierin werd genoemd en werd uitgeruild. Hij heeft zich daarna direct tegen de overeenkomst verzet. 4.12. Gedaagde heeft daartegen in deze procedure aangevoerd dat de rekening met nummer 51.53.92.200 op naam van Roudnice Real Estate C.V. een rekening is die niet aan de C.V. toebehoort en rekening met nummer 47.69.58.040 op naam van MEI, niet een rekening van laatstgenoemde vennootschap is. Hoewel de commanditaire vennoten klaarblijkelijk betalingen hebben gedaan ten titel van inleg in de C.V. op de rekening met eindcijfers 200, zijn deze betalingen niet ter beschikking gekomen van de bestuurder van de C.V., MEI. gedaagde stelt zich daarom op het standpunt dat de commanditaire vennoten, waaronder eisers, niet hebben voldaan aan hun verplichting tot inbreng zoals voorgeschreven in de oprichtingsakte van de C.V. Er is daarom geen sprake van een wanprestatie van MEI 246 Afl. 4 - 2012 RO
Page 1 and 2: RO 2012/25 overwogen, voldoende aan
Page 3 and 4: RO 2012/25 deze zijn bestuurstaken
Page 5 and 6: RO 2012/25 rechtspraak ondernemings
Page 7 and 8: RO 2012/25 rechtspraak ondernemings
Page 9 and 10: RO 2012/25 dien hoofde van de derde
Page 11: RO 2012/26 Zie anders: • Rb. Amst
Page 15 and 16: RO 2012/26 omdat MEI, in de persoon
Page 17: RO 2012/27 gedaagde als bestuurder

Wenk Rechtspraak ondernemingsrecht 2012/25_26

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?