Sectormonitor Beeldende Kunst - GOC

5 Kunstparticipatie en –educatie
In dit hoofdstuk komen de afnemers van beeldende kunst en de amateurkunstenaars aan
de orde. Onder afnemers worden de verschillende gebruikers van beeldende kunst verstaan.
Het gaat om kopers, bezoekers van tentoonstellingen en mediagebruikers (lezers,
luisteraars, kijkers van programma's). Verder wordt ingegaan op de amateurkunstenaars in
Nederland.
5.1 Het publiek voor beeldende kunst
Het publiek voor beeldende kunst is te verdelen in drie groepen. Het gaat om kopers of leners
van beeldende kunst, bezoekers van musea of galerieën en als derde geïnteresseerden
via de media. Per groep gaan we in op de belangrijkste gegevens.
5.1.1 Kopers en leners van beeldende kunst
Over het aantal kopers en leners van beeldende kunst is weinig bekend. De enige beschikbare
cijfers hebben betrekking op gebruikers van de KunstKoopregeling. Het gaat hier echter
maar om een klein deel van het totaal aantal kopers, waardoor presentatie van deze cijfers
weinig nut heeft. Van het aantal leners kan wel een verouderd beeld worden gegeven
op basis van rapporten van de toenmalige Federatie Kunstuitleen 1 . De 44 leden van de federatie
hadden gezamenlijk 50.145 abonnees in 2004. Zoals in hoofdstuk 1 aan de orde
kwam, zijn er volgens het CBS in 2008 40 kunstuitleencentra geteld. Naar schatting zal het
aantal abonnees zich in dezelfde ordegrootte hebben gehandhaafd. Globaal gaat het dan
om 50.000 abonnees. Het overgrote deel hiervan is overigens particulier (laatst bekende
cijfer is 87%) 2 .
Er is wel onderzoek gedaan onder kopers van beeldende kunst naar de frequentie van aankoop.
Particuliere kunstaankopers zijn grofweg te verdelen in de verzamelaars en overige
particuliere kopers. Ongeveer 40% is als verzamelaar te kenschetsen en 60% als niet verzamelaar.
Deze laatste categorie doet veel minder frequent aankopen (zie onderstaande
tabel).
Tabel 5.1 Frequentie van aankoop kunstwerk in de afgelopen drie jaar (2010)
Aantal keer Overige particuliere kopers Verzamelaars Totaal
1-2 keer 51% 19% 38%
3-5 keer 33% 37% 35%
6 of meer 16% 44% 27%
Totaal 100% 100% 100%
Bron: Motivaction, 2010
1 Rammeloo J., B. Teulings, Rapportage sector analyse 2000-2004, Jaargegevens van de FKU leden, 2005.
2 Idem.
51