Sectormonitor Beeldende Kunst - GOC

Overheidsbeleid
Het Rijk is primair verantwoordelijk voor de (inter)nationaal georiënteerde instellingen binnen
de basisinfrastructuur. De fondsen en de zogenaamde stedelijke knooppunten dragen
de zorg voor het middensegment bestaande uit de lokale beeldendekunstinstellingen. De
grote gemeenten die onderdeel uitmaken van de stedelijke knooppunten zijn samen met de
provincies verantwoordelijk voor een basisvoorziening voor beeldend kunstenaars en het
publieksbereik binnen hun grondgebied. De herijking van het subsidiebestel heeft er toe
geleid dat de Rijksgeldstroom BKV zoals die in de periode 2005-2008 beschikbaar was voor
gemeenten en provincies, vanaf 2009 wordt ingezet voor de basisinfrastructuur van het
Rijk en de stedelijke knooppunten. Naast de stedelijke knooppunten hebben ook kleine en
middelgrote gemeenten voorzieningen en beleid gericht op beeldende kunst.
Het Rijk, gemeenten en provincies besteden ieder middelen aan beeldende kunsten.
Het Rijk geeft € 59,2 miljoen uit via de basisinfrastructuur en nog eens € 9,2 miljoen
via de Wwik. Daarnaast worden via de percentageregeling van de Rijksgebouwendienst
ook middelen besteed aan de aankoop van beeldende kunst (deze zijn onder de aankoop
in tabel S2 meegenomen).
Van gemeenten zijn geen precieze cijfers bekend. Voor dit onderzoek zijn uitgaven van
de 35 belangrijkste gemeenten geanalyseerd. Zij zijn verantwoordelijk voor het grootste
deel van de uitgaven aan beeldende kunst. Hieruit blijkt dat zij gezamenlijk ongeveer
€ 41 miljoen uitgeven aan beeldende kunst. Voor alle gemeenten gezamenlijk
gaat het uiteraard om een hoger bedrag. Precieze cijfers zijn niet te geven en daarom
ook niet meegenomen in de verdere berekeningen. Indicatief is wel aan te geven dat
de uitgaven van alle gemeenten gezamenlijk aan scheppende kunst (waarvan beeldende
kunst verreweg het grootste aandeel vormt) € 63 miljoen is. Verder geldt dat ook
gemeenten percentageregelingen hebben en er uitgaven zijn aan huisvesting (bijvoorbeeld
ateliers of broedplaatsen). Deze uitgaven zijn onder andere posten geboekt en
daarmee niet herleidbaar tot de sector beeldende kunst.
De financiering door provincies is beperkter. Naar schatting gaat het om een bedrag
van rond de € 5 miljoen.
In totaal is dit goed voor een bedrag van ongeveer € 114 miljoen. Dit bedrag komt
overigens niet volledig direct in de sector zelf terecht. Er worden ook ondersteunende
instellingen mee gefinancierd en bijvoorbeeld activiteiten in het buitenland mee betaald.
Een deel van de uitgaven komt via subsidieregelingen terecht bij individuele kunstenaars.
Het bereik van de belangrijkste landelijke regelingen – de Wet werk en inkomen kunstenaars
(Wwik) en stimuleringsregelingen van het Fonds BKVB - is respectievelijk ongeveer
920 en 580 beeldend kunstenaars. Over een langere periode bekeken (1999 tot 2007) genoten
6.962 beeldend kunstenaars tenminste één subsidie uit de landelijke subsidiestelsels.
Van deze kunstenaars maakten 16% in deze periode ook gebruik van de Wwik. Overigens
heeft de ministerraad recent ingestemd met het voorstel de Wwik per 1 januari 2012 te beeindigen.
10