Een oude drieslag als theologisch paradigma in de twintigste eeuw

24
(1890 – 1952), een keuze uit zijn werk, Kampen 1989; G.C. Berkouwer, Zoeken en
vinden, Herinneringen en ervaringen, Kampen 1989, 235 – 311; J. Douma, K.
Schilder, aspecten van zijn werk, Barneveld 1990; J.J.C. Dee, K. Schilder: zijn leven
en werk, Goes 1990. Anderen die in zijn lijn dachten waren bijvoorbeeld A. Janse, B.
Holwerda, D. van Dijk, M.J.C. Blok.
76. Verg. zijn bespreking van de kinderdoop, Ibidem, III, 16 vv.
77. Bij de behandeling van zondag 30 zegt Holwerda: ‘Hij (een gemeentelid ,W.V.)
mag niet vragen: leef ik wel in het verbond? Als hij daaraan twijfelt is er geen
noodzaak meer voor de zelfbeproeving, en verliest die alle zin. Hij moet juist
omgekeerd zeggen: ik leef in het verbond; dat is de grote verhouding, waarin de Vader
mij naar Zijn welbehagen heeft gesteld; maar leef ik nu naar de eis van het verbond?’,
Ibidem, III, 60.
78. ‘Nu kom ik terug op de vraag van het begin: mag ik geloven? En nu antwoord ik:
ik moét geloven. Ik mag alles, behalve ongelovig zijn,’ Ibidem, III, 11. Zie b.v. ook
Ibidem, I, 99 vv.
79. Ibidem, I, 19.
80. Ibidem, I, 106 vv.
81. Ibidem, I, 25. Verg. ook K. Schilder, Ibidem I, 64: ‘ Dat wij dus niet in drie
perioden de drie ‘stukken’ van ellende, verlossing en dankbaarheid één voor één
hebben te leeren kennen, doch ze alle drie altijd in hun onverbrekelijke eenheid dienen
te weten, dat blijkt trouwens ook uit de officiële bewijsplaatsen in den catechismus
aangevoerd.’
82. D. van Dijk, ‘De drie stukken’ in De Reformatie, 16e jaargang, no. 27, p. 228. Zie
ook D. van Dijk in Wederkeer, Catechismuspreken, D. van Dijk en B. Jongeling
(red.), Groningen z.j., 1 – 16.
83. B. Holwerda, Ibidem, I, 108.
84. B. Holwerda, Ibidem, III, 11 vv.
85. B. Holwerda, Ibidem, III, 89 vv.
86. De catechismusverklaring van Holwerda wordt gedragen door de
antithesegedachte. Verg. Ibidem, I, 11: ‘Getroost-zijn, echt getroost-zijn, betekent
altijd, dat we alleen staan; dat we scherp onderscheiden en resoluut kleur bekennen en
de grens duidelijk aanwijzen: dit wel, en dat niet.’
87. A.J. van Zuijlekom, De rijkdom van de Heilige Geest en het nieuwe leven, 73: ‘De
gelovige: tot eer van God een beter mens.’
88. B. Holwerda, Ibidem, III, 54 vv.
89. Zie over Ph. J. Hoedemaker onder andere: G.D. Noordijk, Een onbegrepen denker,