JAARVERSLAG - ACV Kempen

Afzender:
ACV-Kempen
Korte Begijnenstraat 20
2300 Turnhout
BELGIË-BELGIQUE
PB
2300 TURNHOUT 1
8 / 124
INHOUD +
JAARVERSLAG
2003-2004

Inhoud
Vooraf 1
Resultaten sociale verkiezingen 2004: ACV-Kempen blijft toonaangevende vakbond 2
Deel 1: VAKBONDSWERK IN DE KIJKER 3
Vakbondswerk dat is? 3
“Praktische problemen oplossen” 3
Tips 3
“Overleggen in de ondernemingsraad” 4
“We volgen het bedrijf op” 4
Wat mag je van het ACV verwachten? 4
Tips 5
“Met het comité preventie en bescherming voor een veilige en gezonde werkplek” 6
Minder arbeidsongevallen 6
Het kan nog beter 6
TIPS 6
Vakbondsnetwerken 7
“Een kaartje met dankwoorden” 7
“We gaan voor iedereen op het bedrijf” 8
Tijdelijk werk 9
Vrouwenpré 9
Werk 10
“Internationaal vakbondswerk is een noodzaak” 10
Vakbondsmilitanten op de werkvloer 12
Uitlaatklep 12
Geen blaaskes wijsmaken 12
Geven en nemen 12
Opkomen voor anderen 12
Volhouden 13
Vakbondswerk is groepswerk 13
Opleiding en vorming 13
Deel 2: ER WAS OOK NOG 14
ACV-vrouwen trokken naar Roemenië 14
Internationaal vakbondswerk wordt belangrijker 14
Jongeren zetten jeugdwerkloosheid in de kijker 15
Werklozen kunnen niet leven van liefde alleen … 15
“Fakkels voor werk” 16
“Tijd voor sociaal beleid” 16
Actie voeren 17
Congres ACV-Kempen: “Doe de vakbond bewegen” 18
Deel 3: ENKELE KERNCIJFERS 21
Inkomsten en uitgaven 21
Personeelsevolutie 22
Onze dienstverlening in cijfers 22
Werkloosheid blijft stijgen 23
Sterke ledencijfers 24
START +
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Vooraf
Een druk werkjaar zit er op. ’t Was er één met vele uitdagingen. En met twee krachtlijnen
“Doe de vakbond bewegen” en “Uw job, ons werk”. Een nieuw werkjaar staat in de
steigers. Maar toch maken we nog even tijd om terug te blikken op het afgelopen werkjaar.
Wat ACV-Kempen het afgelopen werkjaar presteerde is samengevat in dit jaarverslag.
Deze ‘prestaties’ zijn maar mogelijk omdat meer dan 100.000 Kempenaars maandelijks
hun vakbondsbijdrage betalen, omdat bijna 4000 vakbondsmilitanten dagelijks hun
nek uitsteken op de werkvloer of de buurt, omdat 150 vakbondsmedewerkers elke dag
opnieuw werk maken van een goede dienstverlening of het vakbondswerk mee helpen
ondersteunen.
Ja, die prestaties van ACV-Kempen zijn maar mogelijk dankzij de vrijwillige en betaalde
inzet van velen. Vakbondsmilitanten zoeken naar oplossingen in hun onderneming of
nemen deel aan een vakbondsmanifestatie, vakbondsmedewerkers zetten zich in om
de rechten te vrijwaren van werknemers en werkzoekenden, militanten spreken andere
werknemers aan om kandidaat te zijn voor de sociale verkiezingen,…
Ze doen dit niet zomaar. Ze zetten zich in voor het goede doel en solidariteit is het
basisprincipe. Zo hebben militanten oog voor de laagste lonen, gaan voor iedereen op het
bedrijf en manifesteren voor een betere sociale zekerheid met welvaartsvaste uitkeringen.
Het zijn maar enkele voorbeelden die duidelijk maken hoe we vandaag het vakbondswerk
concreet invullen.
We verzamelden knappe verhalen die duidelijk maken dat het vakbondswerk geen
gemakkelijke klus is. Maar oog hebben voor de andere, volhouden en de drang hebben
om verder te gaan zijn daarin belangrijk. Met dit jaarverslag willen we daarin een bijdrage
leveren. We geven vakbondsmilitanten een stem. Het zijn voorbeelden die inspirerend
werken, die zuurstof geven aan het begin van een nieuw werkjaar, je kan er wat van leren.
Aan het begin van een nieuw werkjaar nodigen we alle militanten graag uit om dit
jaarverslag eens door te nemen. Wij wensen u aangename lectuur en inspiratie voor uw
vakbondswerk.
Marcel Slegers
voorzitter ACV-Kempen
Kris Van Elsen
verbondssecretaris ACV-Kempen
START
– +
INHOUD
1
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Resultaten sociale verkiezingen
2004: ACV-Kempen blijft
toonaangevende vakbond
De sociale verkiezingen 2004 zijn net achter de rug. De stemmen zijn geteld, de zetels of
de mandaten zijn verdeeld. De teerlingen zijn geworpen. Moment om een stand van zaken
op te maken en de situatie te analyseren. Bekijk de cijfers maar eens. Van alle mandaten
in de twee overlegorganen worden er ruim zeven op tien groen ingekleurd. Nu moet het
echte werk beginnen met een nieuwe ondernemingsraad en een nieuw comité preventie
en bescherming.
1 in de Kempen
Bijna alle resultaten zijn verwerkt en dat leert ons het volgende. Op basis van de
zetelverdeling blijft het ACV in de Kempen de sterkste vakbond. Als we alles samentellen
behaalde het ACV 1350 verkozenen op 1915. Of 70 op 100 mandaten worden groen
ingekleurd.
Enkele sfeerbeelden van de sociale verkiezingen bij Philips in Turnhout. Hier konden de werknemers elektronisch stemmen. En het ACV-resultaat was sterk: voor de ondernemingsraad
behaalde het ACV er 12 van de 14 mandaten.
In het comité behalen we 774 zetels of 72,00 procent van de zetels. Het aantal ACVzetels
stijgt met 72 procent ten opzichte van 2000. (van 450 naar 774). En in de ondernemingsraad
behalen we 576 zetels of 68,57 procent. Ook hier een stijging van het aantal
ACV-zetels met 56 procent, van 369 naar 576. Een prachtig resultaat. Als we naar de
verhoudingen kijken stellen we een klein verlies vast in de ondernemingsraad (–1,45%) en
het comité (–0,71%).
Tabel 1: Zetelverdeling CPBW – 2000-2004 – Kempen
Vakbonden 2000 (in %) 2004 (in %) Veranderings%
ACV 72,71 72,00 -0,71
ABVV 24,08 25,49 +1,41
ACLVB 3,21 2,51 -0,70
Tabel 2: Zetelverdeling OR – 2000-2004 – Kempen
Vakbonden 2000 (in %) 2004 (in %) Veranderings%
ACV 70,02 68,57 -1,45
ABVV 25,81 27,50 +1,69
ACLVB 2,28 1,43 -0,85
NCK (kader) 1,52 1,43 -0,09
Huislijst (kader) 0,38 1,07 +0,69
START
– +
INHOUD
2
Bedankt
Tot slot: het Kempens vakbondslandschap kleurt frisgroen, er zijn enkele rode punten en
een blauw dwaallichtje. Dank je wel aan de ACV-kandidaten en de werknemers die hun
stem uitbrachten op een ACV-kandidaat.
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Deel 1 • Vakbondswerk in de kijker
Vakbondswerk dat is?
“Praktische problemen oplossen”
Aan het woord Stef Loos, vakbondsmilitant bij Sunnyland
in Turnhout. Stef: “Dat is elke dag opnieuw praktische
problemen oplossen in het bedrijf. Vroeger kwam de
vakbondsbode thuis bij de mensen. Die bodes konden
veel oplossen. Heel wat van die problemen brengen de
mensen nu naar de werkvloer. Dan gaan we op zoek naar
oplossingen en antwoorden. Dat is niet altijd gemakkelijk.
Maatregelen wijzigen snel of zijn bijzonder complex. Maar
daarvoor kunnen we rekenen op ACV-Kempen. En dat is het
keurmerk van het ACV. We zoeken naar oplossingen via het
overleg. De directie is niet altijd onmiddellijk overtuigd. Dan
komt het er op aan om te blijven aandringen.”
Tips
1. Ken het ACV. Gebruik de “Wie is Wie?”, een brochure van ACV-Kempen.
2. Neem contact met de beroepscentrale, de rechtskundige dienst.
3. Neem contact met een ACV-dienstencentrum in de Kempen. Hier kan je terecht
met al uw vragen over tewerkstelling, loon, werkloosheid, tijdskrediet, brugpensioen,
arbeidsongevallen, beroepsziekten, syndicale premies, vakantie, kinderbijslag, ontslag
en faling, fiscaliteit, grensarbeid, sociale documenten, studiebeurzen, ziekte… Heb je
vragen loop eens binnen op een ACV-dienstencentrum.
ACV-Arendonk Diepenbeemd 7 014/68.94.00 arendonk@acv-csc.be
ACV-Beerse Ijzerstraat 10 014/62.25.00 beerse@acv-csc.be
ACV-Geel Stationsplein 2 C 014/56.21.00 geel@acv-csc.be
ACV-Herentals Kerkstraat 32 014/25.90.40 herentals@acv-csc.be
ACV-Herenthout Bouwelsesteenweg 52 014/51.11.91 herenthout@acv-csc.be
ACV-Hoogstraten Gelmelstraat 29 03/340.20.30 hoogstraten@acv-csc.be
ACV-Laakdal Smissestraat 7 bus 1 013/67.08.40 laakdal@acv-csc.be
ACV-Lille Poederleeseweg 6 014/88.98.98 lille@acv-csc.be
ACV-Mol Jacob Smitslaan 67 014/31.18.51 mol@acv-csc.be
ACV-Turnhout Korte Begijnenstraat 20 014/40.30.50 turnhout@acv-csc.be
ACV-Westerlo Sint-Lambertusstraat 35 014/53.85.00 westerlo@acv-csc.be
4. Lees onze ACV-publicaties: Visie, ACV-vakbeweging, …
5. Bezoek onze website: http://acv-kempen.acv-online.be of http://acv-online.be
Andere sites op het internet: we geven maar enkele voorbeelden: www.rva.be of
www.cnt-nar.be…
6. Ken je instrumenten in de syndicale dienstverlening! Bijvoorbeeld: De wegwijzer
sociale wetgeving.
7. Bouw een netwerk uit ter ondersteuning van je syndicaal dienstverleningswerk!
8. Ken je eigen onderneming. Ken je personeelsdienst of sociaal secretariaat. Ken het
kinderbijslagfonds, vakantiefonds en verzekeringsmaatschappij voor arbeidsongevallen
waarbij je onderneming is aangesloten. Adressen, telefoonnummers, contactpersonen
noteren in je Wie is Wie zakboekje.
9. Zorg dat je de sectorale CAO’s en informatie op zak hebt: flyers, brochures, agenda
met informatie over loonclassificaties, premies…
10. Maak een klassement met ACV-brochures. Je leert er zelf mee werken, je kan ze ook
meegeven met de leden. Houd je informatie steeds up-to-date.
START
– +
INHOUD
3
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

“Overleggen in de
ondernemingsraad”
“We volgen het bedrijf op”
Rudy en Jan vertellen over hun ervaringen bij Brepols in Turnhout.
In de winter van 2003 ging Brepols op de fles. Een bedrijf met een geschiedenis van ruim
tweehonderd jaar. Meer dan driehonderd werknemers verloren hun job. Tweehonderd
werknemers bleven aan de slag in een sterk afgeslankt Brepols. Zekerheid is er nog niet
omdat het ‘nieuwe’ bedrijf tot eind februari 2005 nog onder concordaat werkt. Ondanks
die grote onzekerheid trekken hier ACV-militanten aan de kar en blijven ze er in geloven.
Rudy: “Op de vloer stellen ze ons veel vragen over de situatie van het bedrijf. In de
ondernemingsraad volgen we de afbetalingsplannen op die helemaal volgens het
herstelplan verlopen, de evolutie van de tewerkstelling en de gedeeltelijke werkloosheid.”
Jan: “Via het overleg in de ondernemingsraad proberen we de situatie op te volgen en
afspraken te maken. Nu worden er werknemers van de agenda-afdeling ingezet in de
afwerkingsafdeling. Nu is het daar minder druk. We proberen het interimwerk te beperken
zodat we minder moeten gaan stempelen. Maar helemaal zonder lukt het niet omdat het
hier vanaf september bijzonder druk wordt met de agenda’s voor het nieuwe jaar.”
Wat mag je van het ACV verwachten?
Als je in de ondernemingsraad zetelt als effectief lid of als plaatsvervanger heb je recht op
5 dagen vorming per jaar. De niet-verkozen militanten hebben recht op 4 dagen vorming
per 2 jaar.
Verder moet je als ondernemingsraadslid binnen de 2 maanden na de sociale verkiezingen
de basisinformatie ontvangen van je werkgever. Hierin wordt er heel wat informatie
gegeven over het reilen en zeilen van je onderneming. De informatie bevat economische,
financiële en sociale gegevens over je bedrijf. Jaarlijks wordt deze basisinformatie
geactualiseerd in de jaarinformatie. Beide documenten moeten besproken worden op
een speciale ondernemingsraad van acht uur. Wanneer je deze documenten in handen
krijgt, kan je een afspraak maken met Bie Verheyen of Lieve Cox van ACV Kempen.
Dit doe je uiteraard best in samenspraak met je centraal propagandist. Zij bekijken de
documenten dan samen met jou, als militant, zodat je goed voorbereid kan deelnemen
aan de vergadering op je bedrijf. Verder krijg je in de ondernemingsraad ook periodieke
en occasionele informatie. Hiervoor, en voor alle andere documenten die je in de
ondernemingsraad ontvangt, kan je uiteraard ook beroep doen op voorgaande personen
om wat meer achtergrond te verkrijgen.
START
– +
INHOUD
4
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Tips
1. Zorg ervoor dat je tijdig je documenten ontvangt van je werkgever. Indien je ze te laat
krijgt, heb je als werknemersvertegenwoordiging het recht om de vergadering te laten
uitstellen.
De basisinformatie moet je binnen de 2 maanden na de sociale verkiezingen krijgen.
De speciale ondernemingsraad hierover moet ten minste 15 dagen na en hoogstens
2 maanden na de overhandiging plaats vinden. De jaarinformatie moet je minstens
15 dagen voor de vergadering ontvangen van je werkgever. De vergadering moet
jaarlijks doorgaan voor de algemene vergadering van aandeelhouders. De periodieke
informatie krijg je ook minstens 15 dagen voor de vergadering. De vergaderingen
hierover vinden minstens om de 3 maanden plaats. De occasionele informatie krijg je
enkel bij belangrijke gebeurtenissen of beslissingen. Deze info ontvang je bij voorkeur
voor de vergadering.
2. Maak zeker gebruik van het recht op een voorvergadering. Je werkgever moet je
hiervoor een lokaal ter beschikking stellen en moet tevens de vergadertijd uitbetalen als
gewone arbeidstijd. De eventuele bijkomende verplaatsingskosten zijn tevens ten laste
van de werkgever.
De voorvergadering is een belangrijk moment om afspraken te maken met je collega’s
over de houding en standpunten die je gaat innemen op de feitelijke vergadering
met je werkgever. Je kan er ook best afspraken maken wie bepaalde agendapunten
aanbrengt en verduidelijkt, enzovoort. Je kan deze vergaderingen laten doorgaan met
de ACV-afgevaardigden apart, of samen met de collega’s van de andere vakbonden.
De praktische afspraken over de wijze waarop de voorbereidende vergaderingen
worden georganiseerd binnen je bedrijf, maak je best in het huishoudelijk reglement
van de ondernemingsraad.
3. Heb je nog vragen?
Neem dan contact met Bie Verheyen (014.40.30.42) of Lieve Cox (014.40.30.46)
van ACV-Kempen.
START
– +
INHOUD
5
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

“Met het comité preventie en bescherming
voor een veilige en gezonde werkplek”
Minder arbeidsongevallen
Bij Peeters in Herentals hebben ze het aantal arbeidsongevallen kunnen
terugdringen.
Roger: “De Berlijnse muur viel in ’89 en ik verloor in ’90 mijn werk bij het
Brits leger. Ik dacht dat het gedaan was met werken. Maar ik zat geen
dag zonder. Na een ervaring in het internationaal transport kwam ik bij
Peeters industriële reiniging terecht. In ’t begin was er nog geen sprake
van de vakbond. Het bedrijf was opgesplitst in verschillende entiteiten.
Bij de vorige verkiezingen is er een begin gemaakt. De enige ACV-militant
op het bedrijf sprak me aan om hulp. Ik zag dat wel zitten en werd
verkozen voor het comité preventie. In de vorige vier jaar is hier heel wat
positiefs gebeurd op het vlak van veiligheid. We werken met zeer hoge
druk, tot 3500 bar en in vuile en moeilijke omstandigheden. Dat zorgde
voor vele arbeidsongevallen. Dat bespreken we in het comité en dank zij
allerlei inspanningen daalde het aantal arbeidsongevallen enorm. En de
werkgever begrijpt nu dat de vakbond ook nuttig kan zijn.”
Het kan nog beter
“Het kan nog beter”, vertelt Gerry die al vijf jaar bij Golden Westfoods
werkt. “Ik werkte voordien al in een grote bakkerij. Maar daar had de
directie het niet zo begrepen op de vakbond. Hier in het bedrijf staan
ze meer open voor de vakbond. En dat vind ik wel interessant. Ik kan
het goed uitleggen en ik heb geen schrik om naar de baas te stappen.
Veiligheid en welzijn vind ik enorm belangrijk. Hier worden al heel wat
inspanningen gedaan om veilig en gezond te werken. Nu wordt er in het
bedrijf geëxperimenteerd met oordopjes die op maat worden gemaakt.
Goedkoop is het niet, zo’n set kost al vlug 100 euro. Maar het kan nog
beter. Zo moet het stof van de bloem nog beperkt worden.”
TIPS
Het comité is het beleidsadviserende overlegorgaan dat gaat over
preventiemaatregelen voor meer Welzijn op het werk.
Haar werkinstrumenten zijn de beleidsplannen preventie zoals het
Globaal actieplan en het Jaar actieplan. De preventieadviseurs van de
interne en de externe diensten en de preventiedeskundigen van het ACV
zijn belangrijke bondgenoten bij je opdracht.
START
– +
INHOUD
6
1. Alle preventiebeleid begint bij een goede risico-inventaris.
2. Je basisnaslagwerk is de Codex Welzijn en het ARAB.
3. Werk aan structurele veranderingen in plaats van zondebokken te
zoeken.
4. Betrek de werknemers bij het zoeken naar oplossingen.
5. Adressen, telefoonnummers van contactpersonen noteer je best in je
“Wie is Wie?”-notaboekje.
6. Volg steeds de vorming en opleidingen van je vakbond en lees ACV-
Vakbeweging.
7. Nog vragen? Vraag het aan Koen Smits (014.40.30.45) van ACV-
Kempen.
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Vakbondsnetwerken
De ondernemingen veranderen, de vakbonden ook.
Steeds meer mensen werken als uitzendkracht, contractor of met een vervangcontract.
Deze mensen kunnen niet steeds terugvallen op een gewaarborgde syndicale
vertegenwoordiging.
Willen we een vakbond die de belangen verdedigt van alle werknemers, dan zullen we ons
anders moeten organiseren op de werkplek.
De vakbondsafgevaardigde is de spil van de syndicale werking op de werkplek.
Woordvoerder, belangenbehartiger en vertrouwenspersoon van de werknemers.
1. Neem contact op met nieuwkomers in je onderneming. Overhandig hun een ACVwelkomstfolder
“Haal eruit wat erin zit”.
2. Houd je inschrijving lidmaatschap ACV steeds bij de hand. Ons aantal is niet
alleen onze macht. Het is tevens een garantie voor de uitbouw van een kwalitatieve
dienstverlening en belangenbehartiging.
3. Volg steeds je vakbondsbijeenkomsten van je ACV-centrale en in je woonplaats.
4. Organiseer je militanten op ondernemingsvlak in de militanten- of sectorkern.
5. Informeer je leden op de werkvloer.
6. Heb aandacht voor tijdelijke werknemers en jobstudenten. Bezorg deze werknemers
onze speciale infobrochures.
Mijn taak als vakbondsafgevaardigde?
De taak is niet bepaald bij wet, wel met een collectieve arbeidsovereenkomst. Lees er ook
eens de afspraken op na die in de sector werden gemaakt.
- alles wat te maken heeft met arbeidsverhoudingen. Wasda? Bijvoorbeeld het stopzetten
van een arbeidscontract, de loonvorming, het opmaken van een functieclassificatie, de
arbeidstijd, evaluatie van het personeel.
- Onderhandelingen voeren over de collectieve arbeidsovereenkomst.
- Nagaan of de sociale wetgeving correct wordt toegepast.
- Als er een conflict dreigt in een onderneming heb je het recht om gehoord te worden
door de werkgever.
- Zorgen voor het onthaal van de nieuwe werknemers.
Dat klinkt misschien allemaal nog wat theoretisch? Daarom enkele praktijkvoorbeelden.
“Een kaartje met dankwoorden”
Vera is vakbondsafgevaardigde bij General Biscuits in Herentals. “Waarom?”, zucht
Vera: “Ik stel daar niet meer de grote vragen bij. Het vakbondswerk zit in mijn bloed.
Ik kies voor de syndicale delegatie omdat je dan met persoonlijke problemen van
werknemers geconfronteerd wordt. Die problemen lossen we dan op in overleg met
de directie. Iemand werkt in ploegen en ondervindt problemen met kinderopvang of
er zijn werknemers die problemen hebben met de ploegbaas. Ik vind het belangrijk
dat mensen zich goed voelen op de werkvloer. We proberen als militantengroep de
afspraken die in onze onderneming worden gemaakt te vertalen en uit te leggen aan
de mensen. Maar het is geen gemakkelijke klus vandaag. Er zit veel frustratie in het
bedrijf. En dat heeft verschillende oorzaken. De afgelopen jaren was er een echte
stoelendans bij de directie. En die pakken het allemaal anders aan. En je mag niet
onderschatten dat de mensen meer individualistisch zijn geworden. Het eigen ik
komt meer en meer op de voorgrond. Dat zorgt er voor dat ons werk niet altijd wordt
gewaardeerd. Voor iedereen goed doen lukt niet. Als je zoekt naar oplossingen voor
START
– +
INHOUD
7
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

individuele problemen gebeurt het wel eens dat een andere werknemer daar bepaalde
nadelen van ondervindt. En dat maakt het lastig. Ooit heb ik wel eens een kaartjes met
dankwoorden gekregen van een ganse lijn.”
“We gaan voor iedereen op het bedrijf”
Om kosten te besparen en hun personeelsbestand onder controle te houden, besteden
meer en meer bedrijven een aantal taken uit. Die bedrijven willen zich alleen nog
bezighouden met hun kerntaken. Dit is een manier om de winsten op te drijven.
En deze manier van ondernemen vormt een nieuwe uitdaging voor de vakbondswerking.
De vakbondsmilitanten van Janssen Pharmaceutica in Geel kunnen er over meepraten.
Namens de groep militanten vertelt Jef Van Hest aan Visie hun verhaal.
Jef: “Voordien had Janssen Pharmaceutica een eigen schoonmaakploeg
en technische dienst. De uitbesteding verliep met zachte hand. De ‘eigen’
personeelsleden werden omgeschoold en kregen een andere taak in hun
dienst. Maar de schoonmaak en bepaalde taken binnen de technische
ondersteuning gebeuren ondertussen met personeel van andere firma’s.
Op ons comité preventie en bescherming hebben we onze bezorgdheid geuit
over de veiligheid in de onderneming. Je moet weten dat we hier in Geel een
Seveso-bedrijf zijn. Omdat we werken met heel wat scheikundige producten
moeten hier extra veiligheidsmaatregelen genomen worden. We stelden echter
vast dat er wel eens wat misliep met het opvolgen van allerlei veiligheidsvoors
chriften. Of een aantal personeelsleden van die schoonmaakploegen konden
de verschillende veiligheidsvoorschriften niet lezen omdat ze geen Nederlands
spraken.”
Op de foto van links naar rechts
Michael Broeckx, Jef Van Hest, Erik Berghmans
en Harry Dekort.
Deze vier gaan voor iedereen in het bedrijf.
Het probleem was bekend, wat gebeurde er dan? Jef: “We hebben ons eerst samen
gezet met alle militanten arbeiders en bedienden om onze syndicale strategie te bepalen.
Daarmee trokken we naar het comité preventie en bescherming om samen met de
werkgeversafvaardiging te zoeken naar oplossingen. En er kwamen oplossingen uit de
bus.”
Onder druk
Kan je eens enkele voorbeelden geven? Jef: “Een belangrijke stap was een bezoek van
de vakbondsdelegatie van het schoonmaakbedrijf. Die kwamen met ons en het bedrijf
kennismaken. Ook bij hen stelden we de bezorgdheid voor de problemen vast. En er
veranderde wat op de werkvloer. De werknemers van de schoonmaakploeg kregen
aangepaste werkkledij en het nodige veiligheidsmateriaal. Deze werknemers spraken ons
aan om problemen te signaleren die we dan terugkoppelden met de vakbondsdelegees
van het schoonmaakbedrijf.”
De kostprijs moet voortdurend gedrukt worden. Op welke manier zijn de werknemers
daar het slachtoffer van? Jef: “Dat merkten we sterk met de schoonmaakploeg die
verantwoordelijk was voor de dagelijkse schoonmaak van de kantoorruimten. Omdat de
prijs zeer scherp was berekend moesten die mensen van ’t één naar ’t ander hollen. Die
schoonmaaksters zagen af maar signaleerden aan ons het probleem. Dat namen we mee
naar het comité. Daar werd het besproken en uiteindelijk kregen de mensen extra uren bij
en zo verminderde de werkdruk.”
START
– +
INHOUD
8
Onze collega’s
Hoe ervaren deze werknemers jullie aanpak? Jef: “Ons uitgangspunt is dat deze
werknemers onze eigen collega’s zijn. We kunnen deze mensen niet opzij zetten en
we moeten ons als vakbond op het bedrijf daar voor openstellen. We ervaren dat deze
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

werknemers deze steun weten te waarderen. Ze spreken ons aan over allerlei problemen
die ze meemaken tijdens het uitvoeren van hun werk. We zeggen ook steeds tegen
die werknemers en tijdelijke werkkrachten dat ze contact moeten opnemen met de
vakbondsdelegees. Wij zijn voor hen het aanspreekpunt. Soms is er in die ploegen wel
eens een delegee aanwezig. Dat maakt het nog wat gemakkelijker. Nog een voorbeeldje
van ondersteuning. Een andere firma nam de industriële schoonmaak over, de
werknemers wensten informatie over deze overgang. Samen met onze collega-delegee
van de arbeiders en werknemersafvaardiging van de firma brachten wij in een kleine
voetbalkantine de werknemers en de secretarissen samen die hen de nodige informatie
verschaften. De opkomst was een succes.”
Toekomstplannen
En hebben jullie nog toekomstplannen? Jef: “We blijven verder zaken aanbrengen
op het comité. Zo hebben we nog voorstellen om info-fiches op te stellen voor elke
werkruimte of productie-afdeling waar contractors tewerkgesteld worden en een jaarlijkse
veiligheidsinfodag in Geel met vertegenwoordigers of verantwoordelijken van werknemers
die hier via andere firma’s komen werken. Ook de wetgeving kan nog aangepast
worden zodat vakbondsafgevaardigden van deze ‘buitenfirma’s’ ons comité preventie en
bescherming kunnen bijwonen.”
Tijdelijk werk
Enkele vrouwelijke militanten bij Alcatel in Geel maakten afspraken
over tijdelijke tewerkstelling.
“De bestellingen trekken opnieuw aan. Dat betekent opnieuw meer
werk. Voor ons moest dat op zijn minst opgevangen worden met
tijdelijke contracten. Maar het hoofdkwartier in Parijs stelde dat het
aantal koppen in de fabriek niet kon stijgen. Daarom stelde de directie
interimarbeid voor. Daar waren we geen voorstander van. Om het
werk niet te verliezen gaven we toe maar we hebben wel bijkomende
voorwaarden gesteld. Het contract moet minimaal één maand duren
en deze werknemers moeten dezelfde voordelen hebben als de vaste
werknemers. Nu zijn de meeste contracten verlengd voor meerdere
maanden tot aan de vakantieperiode.”
Welke ervaringen hebben jullie nu met die tijdelijke tewerkstelling?
“Er liep heel wat mis met het berekenen van de lonen. Bijvoorbeeld: het niet betalen van
de eerste dag ziekte, foutieve beloningen, feestdagen zonder ploegenpremies of geen
bijdrage voor het pensioenfonds van de metaal. Dat volgen we als groep goed op en indien
nodig nemen we zelf contact met het interimbureau om het juiste loon toe te passen. Als
de vraag naar onze producten blijft stijgen moeten we met de directie gaan praten over
het omzetten van die tijdelijke contracten naar contracten van onbepaalde duur. Maar de
directie zegt dat ze niet mag van Parijs. Dat vinden we een dooddoener en ze kunnen ons
vertellen wat ze willen.”
START
– +
INHOUD
9
Vrouwenpré
Misschien hield je het niet meer voor mogelijk? Toch zijn er in een aantal bedrijven nog
steeds geen gelijke lonen voor mannen en vrouwen die dezelfde functie uitoefenen.
Maar ’t kan veranderen als vakbondsmilitanten daar oog voor hebben. Vakbondsmilitant
Jan getuigt. Jan: “Brepols is een oud bedrijf met bepaalde tradities. Hier bestond tot
voor enkele jaren nog altijd een mannen- en een vrouwenpré. Zo verdiende een vrouw
in dezelfde functie tot 2,5 euro bruto per uur minder dan een man. Dat is veranderd en
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

nu verdient een vrouw in dezelfde functie evenveel als een man. In ’t begin pruttelde de
directie nog tegen. De klassieke argumenten kwamen opnieuw op de tafel. ‘’t Kost te veel,
ze staan nog veel in een andere functie of ze kan de job nog niet helemaal.’ We bleven
volhouden en vandaag is hier het principe aanvaard dat een vrouw in een zelfde functie
hetzelfde loon krijgt.”
Werk
Werk, daar zijn we om bekommerd in de vakbond. Als vakbondsmilitant worden we
regelmatig geconfronteerd met tewerkstellingsafbouw. Mieke, vakbondsmilitant bij ’t
Ijsboerke, vertelt ons haar ervaringen.
En hoe evolueert de tewerkstelling? Mieke:“Vandaag doen we het met ongeveer 360
werknemers. Ooit waren het er 450. De automatisering neemt werk over en een aantal
buitenlandse afdelingen werken volledig zelfstandig. Vorig jaar was een topjaar. Dan
hebben we in de zomer hard en flexibel moeten werken. Voor 2004 voorzien ze hetzelfde
volume. Uit de economisch-financiële cijfers leren we dat er vandaag ongeveer twintig
miljoen liter ijsroom de fabriek verlaat. Gelukkig zijn er enkele grote klanten bijgekomen.
Zo blijft de tewerkstelling op peil.”
Al geconfronteerd met tewerkstellingsverlies?
Mieke: “Omwille van de automatisering aan een bepaalde inpaklijn waren er inpaksters te
veel. De dozen worden er nu automatisch geplooid. Volgens de directie moesten er zeven
jobs verdwijnen. Op basis van een evaluatie met de natte vinger. We zijn dan rond de tafel
gaan zitten. We konden de ontslagen voorlopig beperken tot drie. Ze kregen een jaar extra
opzegvergoeding. Na de bekendmaking hebben wij deze werknemers goed opgevangen
in ons syndicaal lokaal. We hebben samen aan de tafel de situatie besproken. En het is nu
allemaal op zijn pootjes terechtgekomen. Die mensen volgden een opleiding en vonden nu
ander werk”.
“Internationaal vakbondswerk is een noodzaak”
Niet overal voelen we dat. Maar als je werkt in een groot bedrijf met vestigingen in gans
de wereld kom je al snel tot het inzicht dat internationaal vakbondswerk een noodzaak
is. Wij vroegen het aan Jef Peeters die werkt als bediende bij Umicore in Olen. “Deze
groep beschikt over industriële installaties op alle continenten.” Jef moeten we niet
meer overtuigen dat internationaal vakbondswerk een noodzaak is. Naast zijn syndicale
ervaringen in Olen is Jef bezig met de Europese Ondernemingsraad.
Jef: “De internationalisering is een feit en
we moeten hierop een sociaal antwoord
vinden. Zo beschikt de Umicore-groep over
industriële installaties op alle continenten. In
Europa situeren de meeste activiteiten zich
in België, Duitsland en Frankrijk. Daarom is
internationale samenwerking nodig.”
Maatschappelijke rol
START
– +
INHOUD
10
”Het maakt het vakbondswerk er zeker niet gemakkelijker op. We moeten aandacht
blijven hebben voor onze klassieke thema’s zoals loon- en arbeidsvoorwaarden. En gelijktijdig
moeten we een nieuw front openen. Toch is die internationale samenwerking een
ideale gelegenheid om zich als vakbond maatschappelijk te profileren. Ik geef enkele
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

voorbeelden om te verduidelijken. Zo moeten we samenwerken met andere vakbonden,
nationaal en internationaal. Maar ook met andere organisaties. Het werpt een ander licht
op de concurrentiestrijd. Nationaal zijn we soms geneigd om te juichen als een bedrijf in
het buitenland dicht gaat. Het kan onze tewerkstelling misschien ten goede komen. Als we
dat in een internationale context bekijken dan weten we dat de werknemers het slachtoffer
zijn van die concurrentiestrijd.”
Banden
START
– +
INHOUD
11
In 1996 ondertekenden vakbonden en directie van Umicore een overeenkomst betreffende
de installatie van een Europese ondernemingsraad. We zijn acht jaar verder.
Jef: “Momenteel heeft België tien vertegenwoordigers waarvan zeven voor het ACV,
Frankrijk heeft drie zitjes, Duitsland, Portugal, Italië, Noorwegen en Nederland telkens één.
En voor Bulgarije is er een waarnemer omdat dit land nog geen deel is van de Europese
Unie. De grote acquisitie die Umicore vorig jaar in Duitsland gedaan heeft, zal evenwel
zijn weerslag hebben op de samenstelling. Voor volgend jaar zijn er twee bijkomende
afgevaardigden uit Duitsland voorzien, evenals een afgevaardigde uit Oostenrijk en uit
Zweden. Voor België zal het aantal afgevaardigden lichtjes verminderen. We vergaderen
éénmaal per jaar gedurende vier dagen. Belangrijk is dat je op die dagen onder elkaar
kan zijn. Dat schept banden, je leert de andere vakbondsafgevaardigden kennen. Op deze
manier bouw je een netwerk uit. Eén jaar tussen twee bijeenkomsten is te lang. Zo krijg
je geen dynamiek. Het is telkens stilvallen en opnieuw beginnen. Ik had liever gezien
dat we tweemaal twee dagen zouden kunnen samenkomen. Maar wegens praktische
en budgettaire redenen is de directie hier niet op in gegaan. We proberen dit wel op te
vangen door middel van nieuwsbrieven. Aan alle vertegenwoordigers uit de verschillende
landen vragen we ons via e-mail berichten te versturen wanneer zich belangrijke feiten
voordoenen. Op dat vlak zijn we al ver gevorderd. Aan de andere kant blijft het moeilijk
om een aangekondigde sluiting tegen te houden. Hieraan zal moeten worden gewerkt.”
En bij het verlaten van het bedrijf vertelt Jef me nog het volgende: “De vakbeweging komt
alleen in de pers met betogingen en manifestaties. Maar we zijn meer dan dat. Je zal in de
krant niet lezen dat de ACV-militanten van Umicore al het mogelijke doen om bijvoorbeeld
werknemers met tijdelijke contracten om te zetten in gewone contracten.”
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Vakbondsmilitanten
op de werkvloer
Vakbondsmilitant zijn is geen gemakkelijke taak. Je leert het in de praktijk, met vallen
en opstaan. Je moet van vele markten thuis zijn. Je moet dit en dat. Enkele sprekende
voorbeelden. Het kan je helpen in het uitoefenen van je vakbondswerk
Uitlaatklep
Rudy: “Tot eind februari 2005 werken we hier in een grote onzekerheid. Het concordaat
loopt dan pas af. En dan weten we meer, of het bedrijf nog een toekomst heeft. Ooit
verdienden hier meer dan duizend werknemers hun boterham. Vandaag blijven we nog
over met ruim tweehonderd werknemers.”
Rudy: “De vakbond is nu voor de mensen een belangrijke uitlaatklep. Ze komen hun
ongenoegen vertellen maar hebben begrip voor de moeilijke situatie. De directie vertelt
ons dat Brepols nu een kleine KMO is waar flexibeler moet gewerkt worden. Dit leverde
moeilijke onderhandelingen op en vele sociale verworvenheden moeten prijs gegeven
worden.”
Geen blaaskes wijsmaken
Sinds de vorige verkiezingen stroomt het syndicaal bloed bij Cindy Haeck sneller. Cindy,
LBC-militant bij Nike: “Ik werk nu tien jaar bij Nike. Ik heb gezien wat hier in ‘t begin
allemaal gebeurde. Dan dacht ik bij mezelf, Cindy, daar moet je voor gaan. Ik durf mijn
open doen en zo is mijn vakbondsverhaal begonnen. Het vertrouwen hebben van de
mensen is belangrijk. Dat vertrouwen krijg je niet van vandaag op morgen. De werknemers
moeten naar je toekomen zonder angst. Ze moeten je vertrouwen. Daarom moet je ze de
juiste informatie geven of geen blaaskes wijsmaken.”
Geven en nemen
Roger, militant bij Peeters. Je dochter is nu ook kandidaat. Hoe heb je dat
aangepakt? Roger: “Ik vertelde mijn dochter dat ze kandidaat moest zijn uit
overtuiging. Je moet het niet doen omwille van de bescherming. Trouwens de
werkgever kan altijd wel een stok vinden om je te slaan. Ik vertelde haar ook over
de gevolgen van het syndicale werk. Je moet wat kunnen verdragen, je moet een
brede rug hebben. Want je krijgt alles op je kop wat verkeerd loopt in het bedrijf.
Kim weet waar ze aan begint. En ze ziet wel dat ik thuis ook nog tijd steek in het
syndicaal werk.” Heb je hen nog wat goede raad meegegeven? Roger: “Ik heb hen
al verteld dat je in het vakbondswerk op de juiste moment moet kunnen geven en
nemen. Er dwars gaan voorliggen geeft geen resultaat.”
Opkomen voor anderen
Gilberte: “De eerste verkiezing was een schot in de roos. De mensen op de vloer stonden
achter mij. Ze wisten dat ik mijn gedacht zeg en dat ik opkwam voor anderen. De
werknemers spraken me aan en ik gaf toelichting als we iets bespraken met de directie.
Omwille van mijn functie als bandleidster kon ik iedereen gemakkelijk bereiken. Niet dat
het allemaal gemakkelijk was. Zo kreeg ik in ’t begin van een baas wel eens te horen, “stop
er toch mee want je gaat de pispaal worden” of “houd uwe snavel toch eens”. Maar je mag
je niet door zo’n uitlatingen laten ontmoedigen.”
Je durft opkomen voor anderen, geef me eens een voorbeeld?
START
– +
INHOUD
12
Gilberte: “Om het werk af te maken werd de band wel eens sneller gezet.
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Het gebeurde dat het allemaal te veel werd. Dan riep ik er een
verantwoordelijke bij. Na wat onderhandelen werd de band opnieuw
trager gezet. Er werd rekening gehouden met ons. Of als er ontslagbrief
voor iemand klaar lag. Ik luisterde naar het verhaal van de arbeiders en
stapte dan naar de personeelschef. Dank zij onze tussenkomst werd
het ontslag ingetrokken. Mijn motto was steeds dat aan een arbeider
niet mocht geraakt worden.”
Volhouden
Heb je concrete tips voor kandidaat militanten? Gilberte: “Je moet de
drang hebben om altijd opnieuw verder te gaan. Want in het bedrijf
kunnen ze je wel eens aan het lijntje houden. Je moet blijven doorgaan
en overleggen tot er een oplossing uit de bus komt. En vakbondswerk
doe je niet voor jezelf. Je komt op voor je collega’s. Je moet zorgen
dat de mensen achter je staan. Zo sta je sterker tegenover de directie.
Alleen beteken je niks. Samen kan je iets bereiken. En het lukt niet met
alleen de wetgeving in je hand.”
Vakbondswerk is groepswerk
Gilberte: “Vakbondswerk doe je niet op je eentje. We hebben een sterke militantengroep.
Iedereen heeft er zijn taak. Willy pluist alles uit en Annie is secretaris van de
ondernemingsraad. Ik vond het alleen spijtig dat we niet meer vrouwen kunnen overtuigen
om actief te zijn in de vakbond. Ik was jaren de enige vrouw op bijeenkomsten. De
vrouwen denken dat ze veel vrije tijd moeten steken in hun vakbondswerk. Maar dat is zo
niet. Ook al mag je niet onderschatten dat vrouwen naast hun werk ook nog een taak thuis
hebben. Voor mij was het nooit te veel. Maar als je iets graag doet dan vergeet je wel eens
de tijd die je daar insteekt.”
Opleiding en vorming
Opleiding en vorming is belangrijk voor vakbondsmilitanten. Dat getuigen Mieke en
Gilberte.
Goed luisteren is het begin.
Gilberte: “Op dat vlak krijg je een goede ondersteuning van het ACV. Ik volgde
vakbondscursussen. En daar leerde ik de sociale wetgeving of hoe je iets moet aanpakken
op het bedrijf. Ik leerde er vergaderen en onderhandelen. Zo ervaarde ik dat je eerst
goed moet luisteren voor je tussenkomt en reageert. En niet te onderschatten was de
ondersteuning van Jean, onze secretaris. Hij heeft me in al die jaren altijd een correct
antwoord gegeven. Met hem spraken we onze aanpak af. Een ongelooflijke stimulans.”
Ik steek veel op van de militanten die hun verhaal doen op de vakbondscursus.
Mieke: “Ja, het is geven en nemen langs de twee kanten. De werking draait met vijf
mensen die een hechte groep vormen. We zijn nog op zoek naar nieuwe kandidaten. Niet
gemakkelijk om nieuwe kandidaten te vinden. Ik steek veel tijd in het vakbondswerk. Maar
ik kan veel in het weekend doen omdat mijn echtgenoot drie van de vier weekends werkt.
In plaats van boeken te lezen lees ik nu cao’s. En we volgen veel vakbondscursussen. Daar
leer je enorm veel uit. Daar doe ik mijn hoed voor af. Ook van de andere militanten op de
cursussen kan je veel opsteken. En zo groei je elke dag verder in dat syndicaal werk.”
START
– +
INHOUD
13
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Deel 2 • Er was ook nog
Er waren niet alleen sociale verkiezingen. ACV-Kempen liep ook
nog in de kijker met andere activiteiten of initiatieven.
ACV-vrouwen trokken naar Roemenië
Een week Roemenië is te snel voorbij. Op een afscheidsfeestje
babbelen we met onze Roemeense gastvrouwen en gastheren nog
over de grote ommekeer. Die bracht naast vrijheid ook sluiting van
bedrijven en een hoge werkloosheid mee. Niet alleen rozegeur
of maneschijn. Sinds 1989 zijn er weinig kansen geweest voor
Roemenië en de Roemeense bevolking. Een zwakke financiële
positie, een zwakke positie op de internationale financiële markt
en omwille van de internationale concurrentie is het bijzonder
moeilijk om Roemeense producten in het buitenland aan de man
te brengen. Nog een voorbeeld: Roemenië telt 23 miljoen inwoners,
voor ‘89 waren er vier miljoen werklozen, vandaag kreunt het land
met elf miljoen werklozen. Ook een huis verwerven wordt zeer
moeilijk. In de regio Vâlcea kost een huis ongeveer 60.000 euro en
een appartement kost 35.000 euro.
Internationaal vakbondswerk
wordt belangrijker
Meer dan een praatbarak
Hoewel de Sociale Fora soms de kritiek krijgen dat ze niet meer zijn dan een praatbarak,
kan Kris Van Elsen heel wat concrete resultaten opsommen. “Naar aanleiding van Porto
Alegre 2002 vond het eerste vakbondsforum plaats. Dat was het eerste gelijkaardige
initiatief van de twee grote internationale vakbondskoepels WVA en IVV. In de strijd tegen
de liberalisering van de havenarbeid sloegen de Europese vakbonden de handen in elkaar.
Het was de allereerste keer dat het Europees Parlement een beslissing van de Europese
Commissie moest terugschroeven onder druk van de vakbonden. Indien wij ons hadden
teruggeplooid op het nationale niveau zouden wij nooit dit resultaat hebben behaald.”
START
– +
INHOUD
14
Sociaal Forum Parijs
Of Jos Van De Perre vertelt ons waarom het ACV aanwezig was op het Sociaal Forum in
Parijs.
Jos: “We leven in een snel veranderende wereld en worden meer en meer geconfronteerd
met beslissingen die ergens ver weg genomen worden. Grote bedrijven organiseren zich
op wereldvlak en beslissen over sluitingen en overplaatsingen van ondernemingen daar
waar ze er het meeste profijt uit kunnen halen en zorgen. Zo zorgen ze hier en in de
rest van de wereld voor ellende en miserie. Grote internationale instellingen zoals het
Internationaal Monetair Fonds bepalen de regels waar landen zich moeten aan houden en
pleiten voor een steeds vrijere economie. Alle sociale regels moeten verdwijnen zodat er
geen belemmeringen meer zouden zijn voor de ondernemingen. Internationale akkoorden
zoals de GATS zorgen voor privatiseringen van openbare diensten zodat we de jobs
van vele mensen in de openbare sector in gevaar zien komen. En zo komt de openbare
dienstverlening in het gedrang. Denken we bijvoorbeeld aan de mogelijke privatisering
van de post en het openbaar vervoer, de vrijmaking van de energiemarkt. Steeds meer
diensten komen in privé-handen en daar hebben we geen controle meer over. Daarom
is het belangrijk dat we ons als vakbond beter en meer internationaal organiseren.
Mensen en organisaties van over de hele wereld moeten de kans krijgen om mekaar te
ontmoeten,om mekaar hun problemen, hun standpunten, hun strategieën, maar ook hun
successen te kunnen vertellen .Zo horen we rechtstreeks van de betrokkenen hun verhaal,
krijgen die verhalen een gezicht en maken het zo een beetje gemakkelijker om over heel
de wereld samen tegen het onrecht te vechten.”
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Jongeren zetten jeugdwerkloosheid
in de kijker
Waarom deden jullie mee aan deze actiedag?
Steven: “Deze problematiek belangt mij sterk aan. Ik ben zelf reeds 2,5 maand werkloos
en weet dus wat de moeilijkheden zijn bij het zoeken van een job. De regering belooft ons
200 000 jobs maar in de realiteit zien we daar weinig van. De werkloosheid bij jongeren
blijft heel hoog en dat moet nu duidelijk gemaakt worden. Veel van de jongeren van mijn
leeftijd zijn werkloos en dat is schrikwekkend. Soms zeggen we al lachend tegen elkaar dat
we als we het jeugdhuis waar we vroeger als student zaten terug zouden opendoen dan
zouden we met veel dezelfde jongeren samen zitten, allemaal zonder job.”
Kris: “Ik werk op DAF maar ben vandaag meegekomen omdat ik solidair wil zijn met alle
werkloze jongeren. Een werkgever verlangt steeds meer van de werknemer en ook van de
sollicitanten. Vanuit solidariteit zijn we vandaag met een aantal DAF- jongeren aanwezig.”
Maarten: “De A binnen KAJ is voor mij belangrijk. Alles wat arbeid en jongeren aanbelangt
ligt KAJ nauw aan het hart. Als we rond dit thema werken vind ik het belangrijk dat we als
organisaties samenwerken. Samen staan we zeker sterker en kunnen we meer bereiken.
Daarom ben ik vandaag mee aanwezig.”
Werklozen kunnen niet leven van liefde
alleen …
Dat het ACV de belangen wil verdedigen van de werkenden, is in deze tijden van sociale
verkiezingen wel overduidelijk. Toch is het ACV ook een vakbond die wil opkomen voor
werklozen. Zeker nu steeds meer en meer blijkt dat de werklozen de huidige economische
crisis zullen betalen. Met bijvoorbeeld meer en snellere schorsingen, een vernieuwde
aanpak van de VDAB enz. Karl geeft zijn mening.
KARL • Paspoort
Woonplaats : Herentals
Leeftijd : 28 jaar
Werkloos sinds : september 2003
“Als je werk hebt, weet je niet wat werkloos zijn
betekent, je hebt dan een te algemeen en te
negatief beeld van de werklozen”
Deelname aan recente ACV initiatieven:
• Jongerenwerking ACV
• Taxi-actie ACV
Hoe ervaar jij je werkloosheid?
Karl: Vroeger werkte ik soms tot 12u/dag. Je ontmoette klanten en andere collega’s. Van de
een op de andere dag valt dit allemaal weg. Je valt in een groot gat. Je voelt je nutteloos.
Toch zie je het nog zitten. Je wilt ergens anders gaan werken. Het wordt pas zeer
frustrerend wanneer je later merkt dat een andere goede baan er niet in zit.
Wat is voor jou een goede baan?
Karl: Als je de vacaturebanken bekijkt, dan lijkt het aanbod mateloos. Maar als je dan gaat
zoeken naar interessante jobs die aansluiten bij je eigen diploma’s, verworven kennis,
je beroepsverleden, wel, dan schiet er bijna niets over. Het aanbod lijkt dan absurd en
surreëel.
Wat moet er dan volgens jou veranderen?
Karl: We moeten af van de Amerikaanse toestanden. Bedrijven willen winsten, daarom
willen ze saneren en moeten er mensen buiten. Wat men vergeet is dat bedrijven ook
een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben. Ook de mensen moeten veranderen.
Werklozen worden afgeschilderd als parasieten en profiteurs. Het lijkt wel of werkloosheid
een besmettelijke ziekte is. Ik geef je op een papiertje: als je werk hebt, weet je niet wat
werkloos zijn betekent, je hebt dan een te algemeen en te negatief beeld van de werklozen.
Heb je op korte termijn kans op een nieuwe baan?
Karl: Ik vrees van niet. Hoe langer werkloos, hoe minder aantrekkelijk voor bedrijven. Men
wil liever nog jonger. Van de 10 brieven die ik verstuur, krijg ik op amper 1 reactie. Ik blijf
echter doorgaan met zoeken.
START
– +
INHOUD
15
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

“FAKKELS VOOR WERK”
De Kempen verloor in 2003 opnieuw ruim 1300 jobs. Signaal om
een tweede fakkeltocht voor werk te organiseren. Een signaal naar
beleidsmakers voor meer aandacht naar de Kempen en werk.
De tweede fakkeltocht, op initiatief van ACV- en ABVV-Kempen, was een schot in de roos.
Opnieuw verzamelden meer dan duizend vakbondsleden met een fakkel in de hand.
Een zee van fakkelvuren trok vrijdagavond door de Turnhoutse straten. Eén jaar na een
gelijkaardige actie in Geel. Symbool voor meer werk in de Kempen. En ’t is nodig dat er wat
gebeurt. Want opnieuw verloor de streek dit jaar al ruim 1300 jobs.
Voor de fakkeltocht was het eerst verzamelen in de Warande. Vakbondssecretarissen Kris
Van Elsen (ACV-Kempen) en Lau De Vries gaven aan de pers en de politici uit de regio
toelichting bij het syndicaal verlanglijstje. Op dit verlanglijstje staan thema’s als behoud van
en ruimte voor industrie, meer impulsen voor sociale sectoren, investeren in onderzoek en
ontwikkeling, infrastructuur en overheidsbedrijven. Luc Hendrickx van ACV-metaal maakt
het concreet: “We moeten geld investeren om ervoor te zorgen dat bedrijven hun productie
hier kunnen houden. We zijn een industriegebied, en daarom moet er meer gebeuren.
Ik geef Drisag (producent van kantoormeubelen in Herentals) als voorbeeld. Het bedrijf
grijpt naast een contract voor de VDAB omdat die met een Nederlands bedrijf in zee gaat.
We worden de dupe van de open markt. De politiek kan hier sturend optreden, maar dat
gebeurt niet. Het gevolg is wel dat tien werknemers moesten afvloeien bij Drisag. Nog
een ander voorbeeld is de uitlatenproducent Bosal, dat een deel van de productie naar
Tsjechië gaat overbrengen. We zoeken in overleg met de directie nog naar oplossingen.
Maar elke dag ervaren we dat de industriële tewerkstelling in de Kempen enorm onder
druk staat.”
“Tijd voor sociaal beleid”
START
– +
INHOUD
16
Wat een drukte in het station van Oostende. Duizenden vakbondsmilitanten in ’t groen
maken zich klaar voor de manifestatie. De ministers zitten immers twee dagen bijeen in
Raversijde. Om plannen te bedenken rond kwaliteit van leven en werken. Het ACV zet
zijn eisen nog eens in de verf: hogere en welvaartsvaste sociale uitkeringen, een stevige
financiering voor de sociale zekerheid, jobs en werk en de afschaffing van de fiscale
discriminatie van de brugpensioenen.
ACV-Kempen is er aanwezig met een sterke delegatie. Jong en oud, gepensioneerden,
werkenden, werkzoekenden, invaliden. Ze zijn allemaal op ’t appel. En iedereen heeft wel
een reden om aanwezig te zijn op deze stevige manifestatie.
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Solidariteitspil
We zien onze chirurg, De Pet Jan. Hij loopt het parcours rond en spreek iedereen aan.
Hij heeft een bijzonder voorschrift bij voor de topministers. Een tewerkstellingspil voor
de 200.000 beloofde jobs, een solidariteitspil om de minimum uitkeringen te verhogen,
een rechtvaardigheidspil om de fiscale discriminatie voor de bruggepensioneerden af
te schaffen en om de behandeling te doen lukken nog een visiepil voor het behoud van
overheidsinvesteringen en werkingsbudgetten voor de overheidsdiensten.
De jongeren uit de Kempen komen duidelijk maken dat ze willen werken maar dat er
vandaag voor heel wat jongeren in de Kempen geen plaats is op de arbeidsmarkt. Ze willen
een bijdrage leveren aan de sociale zekerheid maar worden aan de kant gezet.
Wat meer
Een ander geluid op de manifestatie: “Alleen een sterke basisvakbeweging is in staat om
de echte belangen van sociaal verzekerden en werkenden te verdedigen. Politici denken
alleen op korte termijn. Daarom ben ik er steeds bij
als jullie oproepen.”
Actie voeren • Actie voeren • Actie voeren
ACV-militanten voeren actie bij het vroegere
asbestverwerkende bedrijf J.M. Balmatt in Mol-
Donk. Zij vragen de dringende sanering van het
vervuilde terrein.
START
– +
INHOUD
17
De paashaas en ACV-militanten delen paaseitjes uit
aan bezoekers van de woensdagmarkt in Westerlo.
De actievoerders vroegen marktgangers een petitie
te tekenen voor een activerend sociaal-economisch
beleid. “De PWA-diensten en de OCMW’s van de
drie gemeenten moeten de krachten bundelen
om in functie van de dienstencheques een lokale
dienstenonderneming op te richten”, stipt Gerrit
Verlinden van de ACV aan. “Ook pleiten we voor een
degelijk overleg tussen alle actoren om een lokaal
tewerkstellingsplan op te maken.”
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4
Enkele militanten van ACV-Turnhout staken de
handen uit de mouwen. Wel een kreet naar het
stadsbestuur om meer inspanningen te doen voor
de lokale tewerkstelling.
Zo stellen ze voor dat de stad beschikt over een
speciale evenementenploeg. Die ploeg kan er voor
zorgen dat na activiteiten in de stad, de stad er
opnieuw piekfijn zou uitzien.

Congres ACV-Kempen:
“Doe de vakbond bewegen”
zaterdag 22 november 2003
200 vakbondsmilitanten van ACV-Kempen tekenden afgelopen zaterdag in de campus
Blairon de syndicale koers voor de komende jaren uit. Samen op zoek wat de opdracht
kan zijn voor onze vakbond. Met onze congresslogan “doe de vakbond bewegen”. En hier
zijn we met ons congresverslag. Geef acht en begin maar te lezen. Zo blijven we in de stijl
van de campus Blairon.
Anders actief
In de congreszaal krijgt onze voorzitter Marcel Slegers het eerste woord. “Vroeger waren
vele militanten dag in dag uit bezig met hun syndicale opdracht. Ze waren zowel op
hun onderneming als in hun parochie of wijk actief en dit niet alleen voor het ACV maar
ook nog voor andere deeltakken van de christelijke arbeidersbeweging.Vandaag zijn
militanten ‘anders-actief’! Het moet concreet zijn en afgebakend in tijd. ACV-militanten
dienen elkaar te ondersteunen, in grote en kleine ondernemingen, professioneel en
interprofessioneel. ACV-militanten dienen verder te kijken dan de eigen onderneming,
de eigen vakbondscentrale of de plaatselijke werking.We kunnen slechts een (h)echte
vakbondswerking uitbouwen wanneer we ons open stellen voor al die zaken die rondom
ons, ver en nabij, in de maatschappij gebeuren.”
START
– +
INHOUD
18
Dan een luisterend oor voor Guy en Yves, de twee onderzoekers van het HIVA (hoger
instituut van de arbeid). In opdracht van ACV-Kempen maakten zij een groepsfoto van
onze militanten. “Ondernemingsmilitanten willen iets bereiken voor het personeel of voor
de groep van collega’s op het werk. Ze zien dit militant zijn als een persoonlijke uitdaging
en verrijking. Ze twijfelen niet aan het belang van het interprofessioneel vakbondswerk.
Ze vinden het nuttig en belangrijk en ze verwachten er wat van. Zo moet ACV-Kempen
het lokale arbeidsmarktbeleid opvolgen of een rol opnemen in de verschillende lokale
beleidsorganen en het ondersteunen en verdedigen van KMO-werknemers. Ze willen
concreet meewerken als we hen persoonlijk aanspreken en contacteren. En het moet
concreet en beperkt zijn in tijd.”
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Aan het werk
En dan aan de slag in vier werkwinkels over lokale tewerkstelling, in de kleine en
middelgrote ondernemingen, diversiteit en globalisering.
Lokaal en globaal
Els Cools werkt bij Nike: “Via Schone Kleren en Wereldsolidariteit worden klachten
doorgespeeld over de onderaannemingsbedrijven in China en Indonesië. Er zijn bedrijven
waar vakbondsmilitanten bedreigd worden. Nike legt dan wel gedragscodes op maar in de
praktijk worden deze niet altijd nageleefd. Meer controle moet er zijn.”
Jef Peeters is militant bij Umicore en is actief in allerlei derde-wereldorganisaties.
“De voornaamste problemen bij Umicore hebben te maken met milieu of de evolutie
naar meer hoogtechnologische materialen, die minder arbeidsintensief zijn of gevaarlijke
arbeid en veiligheid. Deze problemen hangen samen met de globaliseringsproblematiek.
Door de steeds grotere “klantgedrevenheid” dreigt er steeds het gevaar van verplaatsing
van activiteiten.” Vanuit deze getuigenissen trokken we een aantal besluiten. We moeten
samenwerken met de niet-gouvernementele organisaties (bv. 11.11.11, Wereldsolidariteit)
en samen met hen initiatieven opzetten.”
Lokaal werken aan werk
“De lokale werkwinkel is een winkel met lege rekken”, zo begon een militant zijn verhaal
over zijn zoektocht naar een nieuwe job. Sinds de faling van Brepols is hij nog steeds op
zoek naar een baan. Hij is 53 en na elke sollicitatie hoort hij dit verhaal: “Sorry meneer,
u bent te duur. Het brugpensioen staat jou in de weg.” Beroepservaring wordt niet gelijk
gesteld met een diploma, meneer, en toch wil de ACV’er werken. Hij voelt zich nog
te jong om al thuis te blijven. 37 sollicitaties verder heeft hij nog geen werk. Hij werd
driemaal uitgenodigd bij de lokale werkwinkel, het bleef slechts bij een verslag over zijn
sollicitatiezoektocht.
Of de beleidsvoerders blijven kietelen om initiatief te nemen rond lokale tewerkstelling.
Een belangrijke taak en opdracht voor ACV-Kempen, aldus de congresdeelnemers.
START
– +
INHOUD
19
Groot in klein
Ja, meer dan de helft van de werknemers werkt in bedrijf met minder dan 100
werknemers. In onze dienstverlening komen de meeste klachten uit de kleine bedrijven.
Guy Van Mechelen, een werknemer in een klein bedrijf getuigt: “Bij een kleine baas mag
je uw werk doen, zelfs langer dan je kunt. Vragen kan, maar antwoorden is wat anders.
‘Verniet’ mag je overal blijven. Dan stap je naar de vakbond om je te informeren. Maar
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

je moet zeker zijn van je stuk en je moet het antwoord van de baas kunnen weerleggen.
Belangrijk is om ruzie met de patron te vermijden. Voor informatie kan je zeker terecht
op het ACV-dienstencentrum. Nu vragen collega’s aan mij: Guy wil jij eens met de baas
bemiddelen. En dat lukt. Het is moeilijk, maar niet onmogelijk.” Patrick Boeckx, ACV-
Meerhout, vertelt over hun KMO-werking: “We hebben de KMO’s in onze gemeente in
kaart gebracht. We hebben de werknemers thuis gaan bezoeken
met informatie. Zo hebben ze ons leren kennen en nu stappen
ze met vragen naar het ACV-dienstencentrum. Maar dat blijft een
moeilijke zaak omdat de werknemers uit kleine bedrijven niet
altijd naar buiten durven komen met hun problemen. En het gaat
zeer ver. Een werknemer uit een KMO rijdt met de wagen naar
het ACV-secretariaat. De volgende dag op het bedrijf wordt hij
geconfronteerd met een vraag van de baas: “Wat ben jij gisteren
avond gaan doen op het ACV-secretariaat?” En we willen verder
werken. Zo hebben we plannen om in een bedrijf waar nog geen
sociale verkiezingen plaatsvonden vakbondsleden aan te spreken
om zich volgend jaar kandidaat te stellen.” Zo wordt de KMOwerking
concreet. En uiteraard zal de vakbond moeten ijveren om
de werknemers in KMO’s beter te beschermen of werk moeten
maken van een syndicale vertegenwoordiging in kmo’s.
In kleur
Het ACV laat kwetsbare groepen niet los. Tom Langmans getuigt
over de fakkeltocht die ze in Herentals organiseerden tijdens de
werelddag van verzet tegen extreme armoede. “We brachten
een bezoek aan De Dorpel in Herentals en kregen een levendige
getuigenis van de wereld van de kansarmen. Geen Brussels of
Antwerps verhaal, maar een verhaal over kansarmoede bij ons om
de hoek. ACV-militanten werden aangegrepen en besloten een
partnership aan te gaan met het buurthuis. Dit resulteerde in onze
succesvolle fakkeltocht.”
Vicky en Kelly zetten onlangs hun eerste stappen in het ACVwereldje.
“We kwamen er bij via een jongerencursus. Die
cursus handelde over interim-arbeid, tijdelijke contracten,
jeugdwerkloosheid enz. Als toenmalig interim-arbeider wilden we meer weten over onze
rechten. We vonden dat het ACV goed werk leverde met jongeren samen te brengen. We
zijn blijven hangen en we hopen nu zelf jongeren aan te spreken over hun rechten als
kersverse medespeler op de arbeidsmarkt.”
Het congres begint met een goed onthaal en voor elke deelnemer hebben we het
congresmateriaal verpakt in een groene doos.
In de werkgroepen wordt er ernstig gewerkt. Alle voorstellen
en ideeën worden gewikt en gewogen.
Samen met alle militanten de voorstellen goed- of afkeuren.
Met een groene stemkaart bevestigen de aanwezigen de
krachtlijnen van dit congres.
Luc Cortebeeck, voorzitter ACV, sluit het congres af met zijn
toespraak. In één zin samengevat: “Proficiat en wij zijn goed
bezig met het ACV in de Kempen.”
START
– +
INHOUD
20
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Deel 3 • Enkele kerncijfers
42,17
12,82
Inkomsten en uitgaven
De rekening van 2003 is gemaakt. Enkele vaststellingen over onze inkomsten.
De vakbondsbijdrage van de leden is goed voor 45% van onze inkomsten. Om het
stempelgeld te betalen aan onze werkloze leden krijgt het ACV, zoals de andere
vakbonden, een vergoeding van de RVA. En deze vergoeding neemt opnieuw wat toe.
De stijging van de werkloosheid is daar niet vreemd aan.
En aan de uitgavenzijde blijft de personeelskost het zwaarst doorwegen. Of van elke
100 euro die ACV-Kempen uitgeeft gaat 76,75 € naar personeelskosten. Dat is niet
uitzonderlijk. Dienstverlening blijft immers mensenwerk.
45,01
Inkomsten 2003
Vakbondsbijdragen van de leden 45,01%
Vergoeding voor uitbetaling stempelgeld 42,17%
Diverse inkomsten 12,82%
TOTAAL 100,00%
76,75
2,14
11,97
4,44
4,7
Uitgaven 2003
Lokalen, materialen, afschrijvingen 11,97%
Administratiekosten 4,44%
Propaganda 4,7%
Personeelskost 76,75%
Diverse uitgaven 2,14%
TOTAAL 100,00%
START
– +
INHOUD
21
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Personeelsevolutie
Meer leden en een stijging van het aantal werklozen gaven aanleiding tot een
personeelstoename. Op 1 januari 2004 had ACV-Kempen 109,36 medewerkers (dat is
herleid naar voltijdse werknemers) in dienst. Ter vergelijking, op 1 januari 2001 hadden
we er 99,37. De toename wordt ook verklaard door het in dienst nemen van nieuwe
personeelsleden die vanaf 2004 een aantal personeelsleden zullen vervangen die op
brugpensioen gaan.
Samen met de ploeg medewerkers van de
beroepscentrales staan ze klaar om onze
100.000 leden en 4.000 militanten prima te
ondersteunen.
Aantal personeelsleden ACV-Kempen (herleid naar voltijdse werknemers)
JAAR Aantal personeelsleden
2000 100,97
2001 99,37
2002 101,89
2003 107,58
2004 109,36
Onze dienstverlening in cijfers
In onze dienstencentra kunnen onze leden terecht met al hun vragen over werk,
werkloosheid en sociale zekerheid. Uit het aantal nieuwe dossiers die in 2003 werden
opgemaakt op onze dienstencentra blijkt dat de tussenkomsten van onze dienstencentra
vooral te maken hebben met arbeidscontracten, sluiting van onderneming, kinderbijslag
en arbeidsongevallen. Uit onze cijfers blijkt ook nog dat het vooral over klachten van leden
in kleine ondernemingen gaat.
21,88
5,39
8,36
6,76
7,09
50,52
Aantal nieuwe dossiers opgemaakt op de ACV-dienstencentra (2003)
Arbeidscontracten 1069 50,52%
Arbeidsongevallen 150 7,09%
Kinderbijslag 177 8,36%
Sluiting van onderneming 463 21,88%
Sociale zekerheid 114 5,39%
Andere 143 6,76%
Totaal 2116 100,00%
START
– +
INHOUD
22
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Naast de opvang in onze dienstencentra worden een aantal klachten verder behandeld
op onze juridische dienst. Vooral loonklachten en de verdere afhandeling van dossiers van
werknemers die het slachtoffer werden van een faling. Via deze service krijgen onze leden
waar ze recht op hebben. In totaal gaat het over vele euro’s.
Aantal klachten
JAAR
2000 848
2001 817
2002 1 986
2003 1681
Aantallen
1
Vanaf 2002 noteren we ook de ontvangen klachten rond werkloosheid
11,90
18,14
10,95
59,01
Soort klachten
Soort klacht Aantallen Procenten
Falingen 992 59,01
Loonklachten 305 18,14
Arbeidsongevallen 200 11,90
Sociale zekerheid 184 10,95
Totaal 1681 100,00
Wat brengt het op? (in euro)
2002 2003
Falingen 2.830.151 2.515.005
Arbeidsongevallen 720.825 –
Loonklachten 718.531 1.111.549
Sociale zekerheid 6.672 7.148
Totaal 4.276.179 3.633.702
Werkloosheid blijft stijgen
Sinds 2001 blijft het aantal betalingen werkloosheid stijgen. We betaalden in 2003
ongeveer evenveel werkzoekenden als in 1998. Alleen de tijdelijke werkloosheid is een
beetje gezakt (van 73.455 naar 71.815 in 2003). Dat kan erop wijzen dat in een aantal
bedrijven de economische activiteit opnieuw aantrekt. Maar één zwaluw is nog geen bewijs
dat de lente in het land is. En 2004 is opnieuw een belangrijk jaar in de werkloosheidsreglementering.
De regering heeft trouwens een strengere aanpak aangekondigd van de
werkzoekenden. In het najaar van 2004 zullen we daar de eerste resultaten van zien.
Ook een uitdaging voor ons als vakbond om de werklozen te informeren, te begeleiden en
samen te zoeken naar werk en opleiding.
Aantal betalingen werkloosheid 2
Jaartal Aantal Evolutie (1997 = 100)
1997 296.017 100,00
1998 289.119 96,67
1999 279.875 94,55
2000 257.095 86,55
2001 267.716 90,43
2002 281.313 95,03
2003 288.342 97,41
START
– +
INHOUD
23
2
Hier gaat het over de betaling van alle soorten werkloosheid: brugpensioen,
wachtuitkeringen voor schoolverlaters, volledige werkloosheid, tijdelijke werkloosheid….
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

Sterke ledencijfers
Het afgelopen jaar nam het aantal ACV-leden toe met 1415,
of een stijging met 1,38%. Wat de verdeling tussen mannen
en vrouwen betreft, stellen we vast dat ons ledenbestand voor
40% uit vrouwen bestaat. Stilaan evolueren we naar een meer
evenwichtigere verdeling. En ACV-Kempen is niet alleen de vakbond
van de werkenden. Ook de niet-actieven (zoals werkzoekenden,
bruggepensioneerden, schoolgaande
jongeren) maken een sterk deel uit van die
vakbeweging. Op 100 leden hebben we 66 werkenden en
34 niet-werkenden of niet-actieven. De leeftijdscategorie
40-49 jaar is met 24% van het aantal leden het grootst.
En het gratis jongerenlidmaatschap Enter blijft in
belang toenemen. Begin augustus 2004 telden we al
3003 Enter-leden of goed voor ongeveer 3% van ons
ledenaantal.
40,3
59,7
Ledenaantal uitgesplitst naar mannen en vrouwen (1.1.2004)
Mannen 62034 59,7%
Vrouwen 41806 40,3%
Totaal 103.840 100,0%
2,5
Ledenaantal uitgesplitst naar activiteit (1.1.2004)
31,7
65,8
Werkende leden 68332 65,8%
Niet-actieve leden 32962 31,7%
Enter 2546 2,5%
Totaal 103.840 100,0%
17,58
13,40
24,41
20,93
23,68
Ledenaantal per leeftijdscategorie
-30 jaar 21729 20,93%
30-39 jaar 24591 23,68%
40-49 jaar 25350 24,41%
50-59 jaar 18260 17,58%
+ 60 jaar 13910 13,40%
Totaal 103.840 100,00%
START
– +
INHOUD
24
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

ACV-Kempen
online
http://acv-kempen.acv-online.be
ACV-Kempen heeft een nieuwe website. Kijk eens op het internet en zet dit adres
maar onmiddellijk in je favorieten. Met deze website kunnen we onze leden en
militanten nog sneller informeren. Je vindt er alles terug over de openingsuren
van onze dienstencentra of de eerste resultaten van de sociale verkiezingen.
Je kan er ook de Visie van de afgelopen weken op terugvinden. Je kan er folders
en brochures mee aanvragen en er zijn ook mogelijkheden om te reageren.
Neem vlug een kijkje als je over internet beschikt. Voor wie nog niet kan
beschikken over internet hebben we al deze informatie nog op papier staan.
Registreer je op onze website. Op deze manier krijg je meer informatie dan een
niet-vakbondslid dat eens toevallig langskomt op de website.
Als je problemen hebt met deze registratie kan je contact opnemen met
Patrick Govaert: 014.40.30.47 of mail pgovaert-kempen@acv-csc.be
En nu maar surfen naar: http://acv-kempen.acv-online.be
Suggesties voor de website kan je overmaken aan Patrick Govaert.
START
– +
INHOUD
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4

ACV-Kempen
Korte Begijnenstraat 20
2300 Turnhout
Tel. : 014.40.30. 80
Fax : 014.40.30.39
e-mail : kempen@acv-csc.be
website : http://acv-kempen.acv-online.be
of via
http://www.acv-online.be
Colofon
ACV-Kempen
Jaarverslag 2003-2004
Verantwoordelijke uitgever:
Kris Van Elsen: verbondssecretaris
Samenstelling en redactie:
Lieve Cox, Bie Verheyen, Koen Smits, Patrick Govaert,
studie- & vormingsdienst ACV-Kempen
Foto’s:
Dominique Van Huffel, Bert De Deken
Opmaak:
De Lier nv
Druk:
Gubro-print, Ravels
Augustus 2004
–
START
INHOUD
J A A R V E R S L A G 2 0 0 3 - 2 0 0 4