Onze Lieve Wetenschap april 2013 - Olvg
Onze Lieve Wetenschap april 2013 - Olvg
Onze Lieve Wetenschap april 2013 - Olvg
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EPIDEMIOLOGICA<br />
Zo lees en beoordeel je een<br />
systematische review<br />
Heb je wel eens een CAT gemaakt?<br />
Dan heb je vast ook wel eens een<br />
‘systematic review’ gelezen. Maar hoe<br />
weet je of deze goed uitgevoerd en dus<br />
betrouwbaar is? En wat is eigenlijk een<br />
meta-analyse?<br />
Lea Dijksman, onderzoekcoördinator en epidemioloog OLVG<br />
Er zijn verschillende manieren om een review samen<br />
te stellen. De meest eenvoudige is een verhalende<br />
review: een opsomming van verschillende<br />
onderzoeken. Deze reviews lezen vaak het makkelijkst,<br />
maar zijn niet erg betrouwbaar als ‘evidence’.<br />
Het is immers aan de schrijver van het stuk vrij<br />
om artikelen al dan niet te citeren. De mening van<br />
desbetreffende auteur zal dan ook in het artikel<br />
doorschemeren.<br />
Een systematische review daarentegen is volgens<br />
vaste regels opgesteld (zie www.gradeworkinggroup.org/).<br />
Een van de belangrijkste kenmerken van een systematische<br />
review is dat hij reproduceerbaar is. Dit<br />
houdt in dat een andere onderzoeker, met de genoemde<br />
criteria uit het artikel, de search en het wel<br />
of niet includeren van artikelen, op precies dezelfde<br />
artikelen zal komen als de auteur van het stuk.<br />
Lea Dijksman<br />
Nut en verschil<br />
In ‘<strong>Onze</strong> <strong>Lieve</strong> <strong>Wetenschap</strong>’ is vorig jaar al aandacht<br />
besteed aan het nut van een systematische<br />
review en het verschil met een verhalende review.<br />
Ik vat het hier nog even samen.<br />
Een review is een samenvatting van meerdere onderzoeksartikelen.<br />
Een goed uitgevoerde review<br />
bevat alle beschikbare literatuur over een bepaalde<br />
onderwerp in een bepaalde tijdsperiode. Voor<br />
een CAT erg handig: het bespaart je tijd en geeft<br />
een duidelijk overzicht.<br />
Check van Systematische review:<br />
• reproduceerbaarheid<br />
(zoektermen, selectie artikelen)<br />
• heterogeniteit (I2, poolen, corrigeren voor<br />
heterogeniteit)<br />
• publication bias (Funnel plot)<br />
Beoordelen systematische review<br />
Bij het beoordelen van een systematische review<br />
kan je gebruik maken van verschillende methodes,<br />
bijvoorbeeld GRADE of de checklist van de Cochrane<br />
collaboration. In deze checklists komen o.a. de<br />
onderstaande punten aan bod.<br />
• Zoekstrategie: Denk hierbij aan de zoektermen<br />
in pubmed. Zijn alle mogelijke synoniemen<br />
gebruikt?<br />
• Hoe zijn de artikelen beoordeeld? Alle artikelen<br />
die met de search gevonden zijn, moeten worden<br />
beoordeeld op toepasbaarheid en kwaliteit<br />
door twee onafhankelijke beoordelaars.<br />
• Poolen. Is er gepoold in het artikel? Zijn de<br />
gegevens samengevat in een grafiek (en getal)?<br />
Dit kan alleen als er rekening is gehouden met<br />
de heterogeniteit.<br />
• Heterogeniteit. Zijn de geselecteerde studies<br />
vergelijkbaar? Ofwel: kunnen ze gepoold<br />
worden?<br />
Meta-analyse<br />
Er is sprake van een meta-analyse in een systematische<br />
review als de gegevens van de verschillende<br />
onderzoeken zijn samengevat. Je ziet dan in de review<br />
verschillende soorten plotjes: forest plots en<br />
funnel plots. Wat laten deze grafieken nu zien?<br />
Bij een forest plot (zie figuur 1) zie je per plot<br />
een uitkomst. Elk onderzoek dat deze uitkomst<br />
16 | <strong>Onze</strong> lieve wetenschap, April <strong>2013</strong>
Change language