Onze Lieve Wetenschap april 2013 - Olvg

kwartet onderzoekers in het olvg
de APTT niet. Die gaf te veel individuele variatie.
De poster behandelt het effect van het gebruik van
Cofact als antidotum tegen Rivaroxaban. Cofact bevat
factor X; de stollingsfactor die door Rivaroxaban
wordt geremd. Op basis van de eerdere resultaten
hebben we de APTT hierbij buiten beschouwing gelaten.
Naast de PT hebben we het effect op de ETP
(endogene trombin potential) gemeten.”
Jasper Dinkelaar
Hoe kunnen we een nieuw
antistollingsmedicijn remmen?
Naam: Jasper Dinkelaar
Functie: Klinisch chemicus in opleiding
Titel onderzoek: In vitro assessment of the applicability
of Prothrombin Complex Concentrate
as antidote for the direct Factor Xa inhibitor
Rivaroxaban.
OLVG Posterprijs 2012
Waarom dit onderzoek?
“Sinds enige tijd zijn er nieuwe orale coagulantia op
de markt die worden gebruikt in plaats van vitamine
K-antagonisten. Deze middelen werken zo voorspelbaar,
dat regelmatige bloedafname om de stolling te
bepalen niet meer nodig is. Naar ons idee ontbrak
er echter een schakel in het verhaal, namelijk hoe
we het gebruik ervan kunnen meten. Dit kan bijvoorbeeld
belangrijk zijn in geval van een overdosis,
als je iemand verdenkt van therapieontrouw, of
als iemand op de Eerste Hulp binnenkomt en acuut
geopereerd moet worden.
Het onderzoek waarover mijn poster gaat, beschrijft
een tweede stap in een al langer lopend onderzoek.
Eerder hebben we gekeken of we de spiegel van het
middel Rivaroxaban konden bepalen met behulp van
de bestaande tests, onder andere PT (protrombinetijd)
en APTT (geactiveerde partiële tromboplastinetijd).
De PT bleek een redelijke parameter te zijn,
‘Het is altijd spannend of iemand je
niet nét voor is’
Hoe hebben jullie het onderzoek opgezet?
“Er is bloed afgenomen bij negen gezonde vrijwilligers.
In vitro zijn aan de bloedsamples verschillende
doseringen Rivaroxaban toegevoegd, waaraan we
vervolgens verschillende doseringen Cofact hebben
toegevoegd. Deze doseringen komen overeen met
wat in de kliniek gebruikelijk is. Op dezelfde manier
hebben we het effect van verschillende doseringen
Cofact op de ETP gemeten.”
Wat zijn de resultaten?
“Het blijkt dat de PT geen geschikte parameter is
om het stollingseffect van Cofact bij het gebruik
van Rivaroxaban te meten. De PT reageert namelijk
nauwelijks op de toevoeging van Cofact. De EPT
blijkt wel een geschikte parameter te zijn. We zien
dan dat er een hoge dosis Cofact nodig is om de in
vitro bloedstolling op voldoende niveau te krijgen.”
Hebben deze resultaten gevolgen voor de
patiëntenzorg?
“Deze conclusie hebben we kunnen trekken op basis
van onze in vitro bevindingen en met wat we weten
vanuit de literatuur. Om echt beleid te maken, hebben
we klinische informatie nodig. Die kan verkregen
worden uit een trial. Maar omdat het gebruik
van Rivaroxaban over het algemeen geen complicaties
geeft, zal het lastig zijn om het benodigde
aantal patiënten in een studie te includeren. Samenwerking
met andere centra zal dan noodzakelijk
zijn, misschien zelfs internationaal.”
Hebben jullie de resultaten ook elders kunnen
presenteren/publiceren?
“Het ziet ernaar uit dat we deze studie kunnen publiceren
in het gerenommeerde tijdschrift The Journal
of Thrombosis and Haemostasis. Verder ga ik de
resultaten presenteren op het hematologiecongres
van de Nederlandse Vereniging voor Hematologie en
proberen we om ook op het internationale stollingscongres
(ISTH) een praatje te houden. Er zijn veel
laboratoria bezig met soortgelijke studies. De concurrentie
is dus groot en het is altijd spannend of
iemand je niet nét voor is. Het is daarom extra leuk
dat we dit onderzoek als routinelaboratorium in het
OLVG kunnen doen en dan ook nog internationaal
meedoen.”.’
12 | Onze lieve wetenschap, April 2013