Onze Lieve Wetenschap april 2013 - Olvg

kwartet onderzoekers in het olvg
De langetermijnvoordelen
van een kijkoperatie bij
darmkanker
Naam: Sanne Bartels
Functie: ANIOS Chirurgie
Titel onderzoek: Incisional hernias and adhesion
related complications: long-term follow-up of
a randomized trial comparing laparoscopic with
open colon resection within a fast track program
(LAFA study).
Tweede prijs abstracts
Wat heb je onderzocht en waarom?
“We hebben onderzocht wat de langetermijneffecten
zijn van een open versus een laparoscopische
darmresectie bij darmkanker. Hierbij hebben we specifiek
gekeken naar overleving, kwaliteit van leven,
het ontstaan van een littekenbreuk en obstructie
van de darm door verkleving (strengileus). Uit onderzoek
naar kortetermijneffecten wisten we al dat
laparoscopie een aantal voordelen heeft ten opzichte
van de open procedure, zoals kortere opnameduur
en betere cosmetiek van het litteken. Het is echter
belangrijk om ook de voordelen op lange termijn te
onderzoeken, omdat bepaalde complicaties erg belastend
zijn voor de patiënt en tot heropnames kunnen
leiden. Minder heropnames betekent ook een
kostenbesparing op de langere termijn.”
Hoe heb je het aangepakt?
“Tussen 2006 en 2009 zijn 400 mensen met darmkanker
geïncludeerd in een gerandomiseerde trial.
208 Personen ondergingen de laparoscopische ingreep,
191 de open operatie. Toen ik in 2010 in de
studie stapte, heb ik de follow-up gedaan. Allereerst
ben ik data gaan verzamelen in het ziekenhuis en bij
huisartsen. Van de 400 patiënten bleken er 70 overleden
en 1 was niet te traceren. De resterende 329
mensen hebben in oktober 2011 twee vragenlijsten
gekregen: een gastro-intestinale vragenlijst en één
over de algemene kwaliteit van leven. 85% van de
vragenlijsten kwam ingevuld retour. Vervolgens heb
ik de verschillende uitkomsten vergeleken voor de
twee groepen. Daar is een statistische correctie op
toegepast, omdat sommige mensen twee jaar daarvoor
waren geopereerd en anderen al vijf jaar.”
Wat waren je resultaten?
“Er werd geen verschil tussen beide groepen gevonden
in overleving en kwaliteit van leven. Dit verraste
ons niet, omdat dit ook uit eerdere studies was
gebleken.
Sanne Bartels
Voor het ontstaan van strengileus en littekenbreuk
waren de resultaten in eerdere studies wisselend. Wij
vonden echter een significant verschil in het optreden
van strengileus, ook na de statistische correctie.
In onze onderzoekspopulatie hadden in de open
groep 14 (7,3%) mensen hiermee te kampen gekregen
en in de laparoscopische 5 (2,4%).
Ook was er een significant verschil in het aantal patiënten
dat een littekenbreuk had ontwikkeld. In de
open groep hadden 32 (16,8%) mensen deze complicatie
gekregen, tegenover 21 (10,1%) in de laparoscopische
groep. Wel moet hierbij vermeld worden
dat we mensen gemist kunnen hebben die weinig
last van de breuk hadden. De littekenbreuk moest
namelijk door een arts vastgesteld zijn.
Al met al kunnen we concluderen dat de resultaten
van onze studie opnieuw pleiten voor het gebruik
van laparoscopische chirurgie bij colonresectie”
Heb je je resultaten ergens kunnen publiceren of
presenteren?
“Deze studie is onderdeel van mijn promotieonderzoek
waarop ik eind januari ben gepromoveerd. De
resultaten zijn nog niet gepubliceerd. Wel heb ik ze
in oktober gepresenteerd tijdens de United European
Gastroenterology Week, waar ik de top abstract prijs
heb gewonnen: een bedrag van tienduizend euro dat
in het onderzoekspotje van de afdeling is gegaan
voor toekomstig onderzoek.”
‘Er was een significant verschil in het
aantal patiënten dat een littekenbreuk
had ontwikkeld’
Onze lieve wetenschap, April 2013| 11