Waarden, normen en de last van het gedrag - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

wa a rde n, nor men e n de l a st va n het gedr ag verschillen in termen van andere (afwijkende) normen en waarden leidt tot een reactie gericht op eenvormigheid (monoculturaliteit) en onterechte uitvergroting van verschillen. Een dergelijke reactie is in strijd met het beginsel van waardepluriformiteit dat in de Nederlandse samenleving centraal staat. Daarenboven heeft labeling ongewenste neveneffecten zoals het isoleren en stigmatiseren van groepen, waardoor ook de capaciteiten en talenten van dergelijke groepen on(der)benut blijven. De maatschappij heeft hier met andere woorden ook gewoon een welbegrepen eigenbelang (vgl. Veenman 2003). 194 Hiermee is natuurlijk niet gezegd dat er helemaal geen problemen zijn in een samenleving die steeds meer te maken heeft met culturele diversiteit. Sommige praktijken van leden van bepaalde (etnische) groepen zijn in strijd met de Nederlandse wet, andere praktijken verhouden zich zeer moeizaam met wat in Nederland belangrijk wordt gevonden – bijvoorbeeld het principe van individuele autonomie – en er zijn situaties die als ongemakkelijk zijn te bestempelen. Er is – zo is betoogd – sprake van een glijdende schaal in de mate waarin (groeps)normen strijdig zijn met wat in Nederland aanvaarde normen zijn. Bij het inzetten van strategieën om met deze verschillen en strijdpunten om te gaan, is het van belang goed af te wegen wat passend is in welke situatie. Dit criterium van ‘passendheid’ kan niet zonder meer en op voorhand worden ingevuld. In veel gevallen zal de context waarbinnen verschillen en strijdpunten zich voordoen in ogenschouw moeten worden genomen. Evenmin kan op voorhand worden bepaald wie verantwoordelijk is om wat te doen. In dit hoofdstuk is aan de hand van de verschillende voorbeelden duidelijk gemaakt dat individuen, leden van de groep en instituties, zoals school en werk, hier een taak hebben. De overheid heeft echter een bijzondere verantwoordelijkheid. Uiteindelijk is het aan de overheid om te garanderen dat er een maatschappelijk klimaat is waarin groepen goed met elkaar kunnen samenleven. Dat samenleven vindt plaats binnen de kaders van de democratische rechtsstaat en de gedeelde waarden zoals deze in hoofdstuk 5 zijn beschreven. Het spreekt vanzelf dat de overheid de eerstverantwoordelijke is bij het normeren, verbieden en handhaven van praktijken die in strijd zijn met de wet. De overheid zou in dit opzicht – meer dan nu gebeurt – zichtbaar moeten optreden en duidelijk maken wat in Nederland niet geaccepteerd wordt. Aan de andere kant van het spectrum kan de overheid bevorderen dat verschillen geaccepteerd worden en dat het dulden van verschillen een noodzakelijke voorwaarde is voor het goede leven. De overheid kan en moet zelf het voorbeeld geven en de bepleite zones van gelatenheid ook zelf in ere houden. In het tussengebied waar zich situaties kunnen voordoen die niet zonder meer onwettig zijn, maar wel zodanig conflictueus dat oplossingen nodig zijn, heeft de overheid een procedurele rol te vervullen. Deze rol kan afhankelijk van de situatie andere vormen aannemen. Waar het om gaat is dat verschillen van mening en conflicten op tafel komen en worden besproken en dat er voldoende conflictbeslechtende mechanismen voorhanden zijn om tot een oplossing te komen dan wel tot een aanvaardbaar compromis. Overigens is hiermee niet gezegd dat deze procedurele rol uitsluitend door de overheid dient te
samenleven met verschillende culturele normen worden vervuld, integendeel. Instituties en burgers zelf hebben hierin ook een rol. In meer algemene zin kan gezegd worden dat de overheid ervoor moet zorgen dat burgers voldoende zijn toegerust om met die confrontaties en conflicten om te gaan. Dit is uiteraard een langetermijnkwestie, maar daarom niet minder belangrijk. De rol van de overheid is delicaat waar het gaat om groepsnormen die primair de privé-sfeer betreffen. Dit betekent niet dat de overheid niets kan doen. Ten eerste moet zij burgers toerusten om hun stem te laten horen en in sommige gevallen een podium organiseren. Groepsleden kunnen de geschilpunten in de openbaarheid brengen, de discussie in eigen geledingen aanzwengelen en bijdragen aan een verandering van knellende of voor hen onaanvaardbare normen. Ten tweede is de overheid verantwoordelijk voor de garantie van de zogenaamde exit-optie, mogelijkheden bieden voor betrokkenen om uit de groep te stappen. 195
Page 1 and 2:
WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REG
Page 3 and 4:
WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REG
Page 7 and 8:
inhoudsopgave inhoudsopgave Samenva
Page 9 and 10:
inhoudsopgave 7 De bijdrage van de
Page 11 and 12:
samenvatting samenvatting Dit rappo
Page 13 and 14:
samenvatting rijk deel bij een rela
Page 15 and 16:
samenvatting De bijdrage van de sam
Page 19 and 20:
ten geleide ten geleide Dit rapport
Page 21 and 22:
inleiding en probleemstelling 1 inl
Page 23 and 24:
inleiding en probleemstelling veran
Page 25 and 26:
inleiding en probleemstelling klage
Page 27 and 28:
inleiding en probleemstelling Omdat
Page 29 and 30:
inleiding en probleemstelling gieuz
Page 31 and 32:
inleiding en probleemstelling recht
Page 33 and 34:
inleiding en probleemstelling Deze
Page 35 and 36:
inleiding en probleemstelling en no
Page 37 and 38:
inleiding en probleemstelling Neder
Page 39 and 40:
inleiding en probleemstelling aanda
Page 41 and 42:
inleiding en probleemstelling Hoofd
Page 43 and 44:
een verkenning van de begrippen ‘
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
waarden, normen en gedrag: de menin
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
normoverschrijdend gedrag 4 normove
Page 93 and 94:
normoverschrijdend gedrag pen voor
Page 95 and 96:
normoverschrijdend gedrag mele cont
Page 97 and 98:
normoverschrijdend gedrag een neerw
Page 99 and 100:
normoverschrijdend gedrag In de per
Page 101 and 102:
normoverschrijdend gedrag werden vr
Page 103 and 104:
normoverschrijdend gedrag en het mi
Page 105 and 106:
normoverschrijdend gedrag winkeldie
Page 107 and 108:
normoverschrijdend gedrag heeft het
Page 109 and 110:
normoverschrijdend gedrag Adang (19
Page 111 and 112:
normoverschrijdend gedrag gers en 6
Page 113 and 114:
normoverschrijdend gedrag aantal ve
Page 115 and 116:
normoverschrijdend gedrag Volgens h
Page 117 and 118:
normoverschrijdend gedrag val van)
Page 119 and 120:
normoverschrijdend gedrag Figuur 4.
Page 121 and 122:
normoverschrijdend gedrag verwachte
Page 123 and 124:
normoverschrijdend gedrag geven de
Page 125 and 126:
normoverschrijdend gedrag voorkomen
Page 127 and 128:
normoverschrijdend gedrag instituti
Page 129 and 130:
een rationele-keuze-analyse van nor
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
pluriformiteit en gemeenschappelijk
Page 145 and 146: pluriformiteit en gemeenschappelijk
Page 171 and 172: samenleven met verschillende cultur
Page 195: samenleven met verschillende cultur
Page 199 and 200: de bijdrage van de samenleving 7 de
Page 201 and 202: de bijdrage van de samenleving kerk
Page 203 and 204: de bijdrage van de samenleving alle
Page 205 and 206: de bijdrage van de samenleving pers
Page 207 and 208: de bijdrage van de samenleving •
Page 209 and 210: de bijdrage van de samenleving fact
Page 211 and 212: de bijdrage van de samenleving word
Page 213 and 214: de bijdrage van de samenleving word
Page 215 and 216: de bijdrage van de samenleving zij
Page 217 and 218: de bijdrage van de samenleving slec
Page 219 and 220: de bijdrage van de samenleving Pres
Page 221 and 222: de bijdrage van de samenleving Cycl
Page 223 and 224: de bijdrage van de samenleving hebb
Page 225 and 226: de bijdrage van de samenleving dig
Page 227 and 228: de bijdrage van de samenleving rech
Page 229 and 230: de bijdrage van de samenleving zorg
Page 231 and 232: de bijdrage van de samenleving bij
Page 233 and 234: de bijdrage van de samenleving geë
Page 235 and 236: de bijdrage van de samenleving slec
Page 237 and 238: de bijdrage van de samenleving Deze
Page 239 and 240: de bijdrage van de samenleving note
Page 241 and 242: de rol van de overheid; conclusies
Page 247 and 248:
de rol van de overheid; conclusies
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
literatuur literatuur Adang, O. (19
Page 277 and 278:
literatuur cgb (2003b) Advies Commi
Page 279 and 280:
literatuur Ferwerda, H., M. Bottenb
Page 281 and 282:
literatuur Interview-nss (2003) Fra
Page 283 and 284:
literatuur Nauta, L. (2000) Onbehag
Page 285 and 286:
literatuur Schoonenboom, J. en H. i
Page 287 and 288:
literatuur Tweede Kamer (2002-2003)
Page 289 and 290:
literatuur moraal’, in: P. de Bee
Page 291 and 292:
adviesaanvraag inzake waarden en no
Page 293 and 294:
apporten aan de regering rapporten
Page 295 and 296:
apporten aan de regering Zesde raad
Page 297 and 298:
voorstudies en achtergronden voorst
Page 299:
wrr rapport aan de regering 68 Waar
show all

Waarden, normen en de last van het gedrag - Wetenschappelijke ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?