Waarden, normen en de last van het gedrag - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

wa a rde n, nor men e n de l a st va n het gedr ag van criminaliteit groeide het aandeel van de jongeren al in de jaren zeventig, om in de jaren negentig opnieuw een aanzienlijke toename te vertonen. Wordt de mate waarin jongeren zich schuldig maken aan criminaliteit op zich bezien – los van de omvang van de totale criminaliteit –, dan is al vanaf het begin van de jaren zestig een trendmatige stijging te signaleren, zo laat figuur 4.3 zien. Werd in 1963 1,5 procent van de jongeren onder 18 jaar gehoord als verdachte van een misdrijf, in 1996 werd een piek bereikt van bijna 4,7 procent. In de laatste jaren is dit percentage overigens weer iets teruggelopen, naar 4,0. Bij geweldsmisdrijven was echter ook in de tweede helft van de jaren negentig nog sprake van een stijging. Jaarlijks wordt op iedere honderd jongeren van 12-18 jaar er een aangehouden vanwege een geweldsmisdrijf. Voorzover sommige jongeren meerdere malen per jaar worden opgepakt, is het feitelijke percentage jongeren dat wordt aangehouden overigens kleiner. 50 Figuur 4.3 Minderjarige verdachten per 1.000 jongeren van 12-17 jaar, 1952-2001 102 45 40 35 Totaal misdrijven Vermogensmisdrijven Vernieling en openbare orde Geweldsmisdrijven 30 25 20 15 10 5 0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Bron: cbs (Statline) De trend in de jeugdcriminaliteit die kan worden vastgesteld aan de hand van het aantal gehoorde verdachten, hoeft niet overeen te komen met de werkelijke trend indien het opsporingspercentage van misdrijven verandert. Het hiervoor geschetste beeld beperkt zich bovendien tot de meer ernstige vormen van criminaliteit waarvan aangifte wordt gedaan en een verdachte wordt aangehouden. Een andere bron van informatie, die niet onder deze tekortkomingen lijdt maar wel andere problemen oproept, is de zelfrapportage door jongeren in het onderzoek dat het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie (wodc) sinds 1988 iedere twee jaar uitvoert. Dit onderzoek laat globaal hetzelfde patroon zien: tussen 1988 en 1996 groeide het percentage jongeren dat toegaf bepaalde delicten te hebben gepleegd, in het bijzonder
normoverschrijdend gedrag winkeldiefstal (van 5,4 naar 10,0 procent), diefstal op school (van 6,5 procent in 1990 naar 10,1 procent), heling (van 3,5 naar 8,6 procent), vernieling (van 8,9 naar 14,6 procent) en iemand in elkaar slaan (van 1,9 naar 3,3 procent). Maar tussen 1996 en 1998 lieten al deze delicten weer een aanzienlijke daling zien (Kruissink en Essers 2001: 22). Extra zorgelijk is dat vooral de geweldscriminaliteit door jongeren sterk is toegenomen. Zo nam het aantal misdrijven tegen het leven (of pogingen daartoe) gepleegd door jongeren tussen 12 en 17 jaar toe van 1 op de 100.000 in 1952 tot 10 per 100.000 in 1990 en ruim 30 per 100.000 in 1996. Deze stijging zet zich nog steeds voort (Wittebrood 2000: 23). Het aantal minderjarigen, verdacht van mishandeling, nam evenzeer toe: van 1952 tot 1970 was dit aantal stabiel, namelijk 50 per 100.000. Sinds het begin van de jaren zeventig stijgt dit tot 200 en er vindt wederom een sterke stijging plaats na 1990 tot 425 per 100.000 jongeren in de leeftijd 12-17 jaar. Voor de delicten bedreiging met geweld, diefstal met geweld en afpersing valt eveneens een stijging te constateren, zij het niet zo scherp: van 10 in 1978 tot 80 per 100.000 jongeren in 1996 (Wittebrood 2000: 25). De conclusie is gewettigd: zowel in absolute aantallen als in relatieve zin neemt de geweldscriminaliteit onder jongeren sterk toe. Hoewel vaak wordt gesuggereerd dat jeugddelinquentie zich op steeds jongere leeftijd manifesteert, biedt het zelfrapportageonderzoek van het wodc hiervoor geen aanwijzingen. De leeftijd waarop men zegt voor het eerst een strafbaar feit te hebben gepleegd is voor alle onderscheiden delicten tussen 1988 en 1998 nagenoeg gelijk gebleven. Hierop is slechts één uitzondering, maar wel een belangrijke: de leeftijd waarop jongeren naar eigen zeggen voor het eerst iemand in elkaar hebben geslagen daalde van 13,5 jaar in 1988 naar 12,3 jaar in 1994, om daarna overigens weer te stijgen naar 13,1 jaar in 1998 (Kruissink en Essers 2001: 27). Gegevens van het Openbaar Ministerie wijzen echter wel uit dat het aandeel zeer jeugdigen (12-14 jarigen) onder de minderjarigen waartegen een strafzaak aanhangig wordt gemaakt, tussen 1995 en 2000 licht is toegenomen, van 25 procent naar 26,3 procent van alle minderjarige verdachten (Ministerie van Justitie 2002: 27). 103 Jeugdcriminaliteit wordt vaak in verband gebracht met bepaalde groepen allochtonen, in het bijzonder Marokkanen en Antillianen. Inderdaad zijn er veel aanwijzingen voor een toenemende oververtegenwoordiging van allochtonen onder de jeugdige criminelen, hoewel hierover weinig harde cijfers voorhanden zijn. Een op de vier verdachten in de leeftijdsgroep 12-24 jaar blijkt in het buitenland geboren te zijn, vooral in Marokko en in de Nederlandse Antillen. Ook relatief gezien, in verhouding tot de omvang van de bevolkingsgroep, is het aantal verdachten van Antilliaanse en Marokkaanse afkomst het grootst (resp. 11% en 8% van de groep 12-24-jarigen) (Ministerie van bzk 2002: 41-43). De tweedegeneratieallochtonen, die in Nederland zijn geboren, ontbreken echter in deze cijfers, zodat mag worden aangenomen dat het totale aandeel allochtonen onder de jeugdige verdachten nog beduidend groter is.
Page 1 and 2:
WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REG
Page 3 and 4:
WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REG
Page 7 and 8:
inhoudsopgave inhoudsopgave Samenva
Page 9 and 10:
inhoudsopgave 7 De bijdrage van de
Page 11 and 12:
samenvatting samenvatting Dit rappo
Page 13 and 14:
samenvatting rijk deel bij een rela
Page 15 and 16:
samenvatting De bijdrage van de sam
Page 19 and 20:
ten geleide ten geleide Dit rapport
Page 21 and 22:
inleiding en probleemstelling 1 inl
Page 23 and 24:
inleiding en probleemstelling veran
Page 25 and 26:
inleiding en probleemstelling klage
Page 27 and 28:
inleiding en probleemstelling Omdat
Page 29 and 30:
inleiding en probleemstelling gieuz
Page 31 and 32:
inleiding en probleemstelling recht
Page 33 and 34:
inleiding en probleemstelling Deze
Page 35 and 36:
inleiding en probleemstelling en no
Page 37 and 38:
inleiding en probleemstelling Neder
Page 39 and 40:
inleiding en probleemstelling aanda
Page 41 and 42:
inleiding en probleemstelling Hoofd
Page 43 and 44:
een verkenning van de begrippen ‘
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54: een verkenning van de begrippen ‘
Page 71 and 72: waarden, normen en gedrag: de menin
Page 91 and 92: normoverschrijdend gedrag 4 normove
Page 93 and 94: normoverschrijdend gedrag pen voor
Page 95 and 96: normoverschrijdend gedrag mele cont
Page 97 and 98: normoverschrijdend gedrag een neerw
Page 99 and 100: normoverschrijdend gedrag In de per
Page 101 and 102: normoverschrijdend gedrag werden vr
Page 103: normoverschrijdend gedrag en het mi
Page 107 and 108: normoverschrijdend gedrag heeft het
Page 109 and 110: normoverschrijdend gedrag Adang (19
Page 111 and 112: normoverschrijdend gedrag gers en 6
Page 113 and 114: normoverschrijdend gedrag aantal ve
Page 115 and 116: normoverschrijdend gedrag Volgens h
Page 117 and 118: normoverschrijdend gedrag val van)
Page 119 and 120: normoverschrijdend gedrag Figuur 4.
Page 121 and 122: normoverschrijdend gedrag verwachte
Page 123 and 124: normoverschrijdend gedrag geven de
Page 125 and 126: normoverschrijdend gedrag voorkomen
Page 127 and 128: normoverschrijdend gedrag instituti
Page 129 and 130: een rationele-keuze-analyse van nor
Page 143 and 144: pluriformiteit en gemeenschappelijk
Page 155 and 156:
pluriformiteit en gemeenschappelijk
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
samenleven met verschillende cultur
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
de bijdrage van de samenleving 7 de
Page 201 and 202:
de bijdrage van de samenleving kerk
Page 203 and 204:
de bijdrage van de samenleving alle
Page 205 and 206:
de bijdrage van de samenleving pers
Page 207 and 208:
de bijdrage van de samenleving •
Page 209 and 210:
de bijdrage van de samenleving fact
Page 211 and 212:
de bijdrage van de samenleving word
Page 213 and 214:
de bijdrage van de samenleving word
Page 215 and 216:
de bijdrage van de samenleving zij
Page 217 and 218:
de bijdrage van de samenleving slec
Page 219 and 220:
de bijdrage van de samenleving Pres
Page 221 and 222:
de bijdrage van de samenleving Cycl
Page 223 and 224:
de bijdrage van de samenleving hebb
Page 225 and 226:
de bijdrage van de samenleving dig
Page 227 and 228:
de bijdrage van de samenleving rech
Page 229 and 230:
de bijdrage van de samenleving zorg
Page 231 and 232:
de bijdrage van de samenleving bij
Page 233 and 234:
de bijdrage van de samenleving geë
Page 235 and 236:
de bijdrage van de samenleving slec
Page 237 and 238:
de bijdrage van de samenleving Deze
Page 239 and 240:
de bijdrage van de samenleving note
Page 241 and 242:
de rol van de overheid; conclusies
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
literatuur literatuur Adang, O. (19
Page 277 and 278:
literatuur cgb (2003b) Advies Commi
Page 279 and 280:
literatuur Ferwerda, H., M. Bottenb
Page 281 and 282:
literatuur Interview-nss (2003) Fra
Page 283 and 284:
literatuur Nauta, L. (2000) Onbehag
Page 285 and 286:
literatuur Schoonenboom, J. en H. i
Page 287 and 288:
literatuur Tweede Kamer (2002-2003)
Page 289 and 290:
literatuur moraal’, in: P. de Bee
Page 291 and 292:
adviesaanvraag inzake waarden en no
Page 293 and 294:
apporten aan de regering rapporten
Page 295 and 296:
apporten aan de regering Zesde raad
Page 297 and 298:
voorstudies en achtergronden voorst
Page 299:
wrr rapport aan de regering 68 Waar
show all

Waarden, normen en de last van het gedrag - Wetenschappelijke ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?