Waarden, normen en de last van het gedrag - Wetenschappelijke ...

More documents

Recommendations

Info

wa a rde n, nor men e n de l a st va n het gedr ag voelen mannen onder de 45 jaar zich het minst onveilig, terwijl de kans dat zij betrokken raken bij ernstige criminaliteit, hetzij als slachtoffer hetzij als dader, het grootst is. Dit geldt het sterkst voor de jongeren in de uitgaansgebieden van de vier grote en de middelgrote steden. 4.4.3 criminaliteit en geweld De geregistreerde criminaliteit in Nederland is sinds 1960 sterk gestegen (figuur 4.1). De belangrijkste toename vond plaats in de vermogenssfeer. Na 1970 en nogmaals na 1990 vindt een stijging plaats, maar sinds 1994 is de omvang van de criminaliteit per saldo nauwelijks meer veranderd. Binnen dit algemene patroon van stabilisatie doet zich echter, vooral sinds 1990, wel een sterke stijging voor van geweldsmisdrijven. Het aantal geregistreerde gevallen van geweldscriminaliteit steeg van 532 per 100.000 inwoners in 1994 naar 774 in 2001. Andere opvallende kenmerken van de criminaliteitsontwikkeling in de laatste tien jaar zijn de sterke stijging van het aandeel van (met name allochtone) jongeren, een relatieve stijging van het aandeel van vrouwen en meisjes en een stijging van het aandeel van delinquenten met een psychiatrische aandoening (Ministerie van Justitie 2002). 98 Figuur 4.1 Misdrijven per 100.000 inwoners, 1950-2001 9000 8000 7000 Totaal Geweldsmisdrijven Vermogensmisdrijven Vernieling en openbare orde Wegenverkeerswet 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Bron: cbs (Statline) Er is een discussie ontstaan of binnen de stabiliserende criminaliteit de gewelddadige criminaliteit, met name onder jongeren, daadwerkelijk is toegenomen. Deze stijging wordt namelijk niet bevestigd door slachtofferenquêtes; die laten sinds het midden van de jaren tachtig zelfs een licht dalende trend zien. Bron van deze uiteenlopende oordelen zijn definitiekwesties (wat wordt onder geweld gerekend?), registratieverschillen (enquêtegegevens sporen niet met de politieregistraties), registratie-effecten (sommige zaken worden nu wel geregistreerd en
normoverschrijdend gedrag werden vroeger afgedaan zonder vermelding) en trendextrapolaties (welke jaren en tijdreeksen als uitgangspunt worden genomen). Wittebrood en Junger (1999) vinden de meest aannemelijke verklaring voor de uiteenlopende cijfers dat de registratie door de politie aanzienlijk is verbeterd. Terwijl in het begin van de jaren tachtig slechts een op de 25 delicten die in slachtofferenquêtes werden gemeld, in de politiestatistieken terechtkwam, was deze verhouding in de tweede helft van de jaren negentig toegenomen tot een op de tien. Volgens Wittebrood en Junger (1999) geven de slachtofferenquêtes een betrouwbaarder beeld. Over het geheel genomen zou de geweldscriminaliteit in de jaren negentig dan niet zijn toegenomen. In de meest recente jaren is echter wel sprake van een lichte stijging (van 5% in 2000 naar 6% in 2002). Bovendien komt uit de slachtofferenquêtes al sinds 1996 een toename van het aantal bedreigingen naar voren (van 2,5% naar 3,7% in 2002), hetgeen wellicht heeft bijgedragen aan gevoelens van onveiligheid, al is het ook denkbaar dat men bepaalde gedragingen eerder als ‘bedreiging’ is gaan aanmerken. Daarnaast is ook het aantal gevallen van moord en doodslag, waarvan wel betrouwbare registraties beschikbaar zijn, sinds de jaren zeventig gestaag gegroeid: van 0,5 per 100.000 inwoners rond 1970 naar circa 1,2 halverwege de jaren negentig (Wittebrood en Junger 1999). Verder zijn er sterke aanwijzingen dat de geweldscriminaliteit door jongeren wel degelijk is toegenomen en niet kan worden afgedaan als een mediahype (zie par. 4.6). Hoewel het dus de vraag is of geweldscriminaliteit in het algemeen is toegenomen, geldt dit in ieder geval wel voor de zwaarste vormen (moord en doodslag) en voor geweld door jongeren. 99 4.5 wangedrag op school Klachten over ‘de jeugd van tegenwoordig’ zijn van alle tijden. Zo maakte men zich kort na de Tweede Wereldoorlog, een periode die nu vooral associaties oproept met knusheid, saaiheid en hard werken, grote zorgen om het gebrek aan werklust en het nihilisme van de jongeren. Dit betekent echter niet dat we zorgen over de jeugd met een eenvoudig schouderophalen kunnen afdoen. Er zijn wel degelijk aanwijzingen dat uiteenlopende vormen van wets- en normovertreding onder jongeren toenemen. Deze paragraaf richt zich op het wangedrag van jongeren op en rond school. Volgens Junger-Tas (2002: 5) is hier sprake van serieuze problemen: “Spijbelen, schooluitval, geweld en wangedrag zijn actuele problemen waar scholen speciale aandacht aan dienen te besteden.” Cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau, ontleend aan het Nationale Scholierenonderzoek (nso), bevestigen dit. Tabel 4.3 geeft enkele gegevens over spijbelen, drank- en drugsgebruik en kleine criminaliteit voor het begin van de jaren negentig en het jaar 2002. Dit overzicht beperkt zich overigens niet tot misdragingen op school, waarover weinig afzonderlijke gegevens beschikbaar zijn. Het spijbelen is in de jaren negentig sterk toegenomen, vooral het frequent spijbelen. Meer dan een kwart van de scholieren zegt de afgelopen maand ten minste één keer te hebben gespijbeld en 7 procent zelfs tien of meer keer. Mogelijk is dit nog een onderschatting van het
Page 1 and 2:
WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REG
Page 3 and 4:
WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REG
Page 7 and 8:
inhoudsopgave inhoudsopgave Samenva
Page 9 and 10:
inhoudsopgave 7 De bijdrage van de
Page 11 and 12:
samenvatting samenvatting Dit rappo
Page 13 and 14:
samenvatting rijk deel bij een rela
Page 15 and 16:
samenvatting De bijdrage van de sam
Page 19 and 20:
ten geleide ten geleide Dit rapport
Page 21 and 22:
inleiding en probleemstelling 1 inl
Page 23 and 24:
inleiding en probleemstelling veran
Page 25 and 26:
inleiding en probleemstelling klage
Page 27 and 28:
inleiding en probleemstelling Omdat
Page 29 and 30:
inleiding en probleemstelling gieuz
Page 31 and 32:
inleiding en probleemstelling recht
Page 33 and 34:
inleiding en probleemstelling Deze
Page 35 and 36:
inleiding en probleemstelling en no
Page 37 and 38:
inleiding en probleemstelling Neder
Page 39 and 40:
inleiding en probleemstelling aanda
Page 41 and 42:
inleiding en probleemstelling Hoofd
Page 43 and 44:
een verkenning van de begrippen ‘
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50: een verkenning van de begrippen ‘
Page 71 and 72: waarden, normen en gedrag: de menin
Page 91 and 92: normoverschrijdend gedrag 4 normove
Page 93 and 94: normoverschrijdend gedrag pen voor
Page 95 and 96: normoverschrijdend gedrag mele cont
Page 97 and 98: normoverschrijdend gedrag een neerw
Page 99: normoverschrijdend gedrag In de per
Page 103 and 104: normoverschrijdend gedrag en het mi
Page 105 and 106: normoverschrijdend gedrag winkeldie
Page 107 and 108: normoverschrijdend gedrag heeft het
Page 109 and 110: normoverschrijdend gedrag Adang (19
Page 111 and 112: normoverschrijdend gedrag gers en 6
Page 113 and 114: normoverschrijdend gedrag aantal ve
Page 115 and 116: normoverschrijdend gedrag Volgens h
Page 117 and 118: normoverschrijdend gedrag val van)
Page 119 and 120: normoverschrijdend gedrag Figuur 4.
Page 121 and 122: normoverschrijdend gedrag verwachte
Page 123 and 124: normoverschrijdend gedrag geven de
Page 125 and 126: normoverschrijdend gedrag voorkomen
Page 127 and 128: normoverschrijdend gedrag instituti
Page 129 and 130: een rationele-keuze-analyse van nor
Page 143 and 144: pluriformiteit en gemeenschappelijk
Page 151 and 152:
pluriformiteit en gemeenschappelijk
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
samenleven met verschillende cultur
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
de bijdrage van de samenleving 7 de
Page 201 and 202:
de bijdrage van de samenleving kerk
Page 203 and 204:
de bijdrage van de samenleving alle
Page 205 and 206:
de bijdrage van de samenleving pers
Page 207 and 208:
de bijdrage van de samenleving •
Page 209 and 210:
de bijdrage van de samenleving fact
Page 211 and 212:
de bijdrage van de samenleving word
Page 213 and 214:
de bijdrage van de samenleving word
Page 215 and 216:
de bijdrage van de samenleving zij
Page 217 and 218:
de bijdrage van de samenleving slec
Page 219 and 220:
de bijdrage van de samenleving Pres
Page 221 and 222:
de bijdrage van de samenleving Cycl
Page 223 and 224:
de bijdrage van de samenleving hebb
Page 225 and 226:
de bijdrage van de samenleving dig
Page 227 and 228:
de bijdrage van de samenleving rech
Page 229 and 230:
de bijdrage van de samenleving zorg
Page 231 and 232:
de bijdrage van de samenleving bij
Page 233 and 234:
de bijdrage van de samenleving geë
Page 235 and 236:
de bijdrage van de samenleving slec
Page 237 and 238:
de bijdrage van de samenleving Deze
Page 239 and 240:
de bijdrage van de samenleving note
Page 241 and 242:
de rol van de overheid; conclusies
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
literatuur literatuur Adang, O. (19
Page 277 and 278:
literatuur cgb (2003b) Advies Commi
Page 279 and 280:
literatuur Ferwerda, H., M. Bottenb
Page 281 and 282:
literatuur Interview-nss (2003) Fra
Page 283 and 284:
literatuur Nauta, L. (2000) Onbehag
Page 285 and 286:
literatuur Schoonenboom, J. en H. i
Page 287 and 288:
literatuur Tweede Kamer (2002-2003)
Page 289 and 290:
literatuur moraal’, in: P. de Bee
Page 291 and 292:
adviesaanvraag inzake waarden en no
Page 293 and 294:
apporten aan de regering rapporten
Page 295 and 296:
apporten aan de regering Zesde raad
Page 297 and 298:
voorstudies en achtergronden voorst
Page 299:
wrr rapport aan de regering 68 Waar
show all

Waarden, normen en de last van het gedrag - Wetenschappelijke ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?