Oudere werknemers zijn duur, zwak en eigenwijs. Vinden werkgevers ...

28
FORUM 24 april 2008
Bert Verhoeff / HH
Vlasblom beseft dat veel van de ouderenregelingen door
vakbond en bedrijven samen zijn uitonderhandeld, en in
sommige gevallen zelfs noodzakelijk zijn. Maar wil de oudere
werknemer meer kansen krijgen op de arbeidsmarkt,
dan zal er iets moeten worden bedacht voor de bekostiging
ervan. “Het is logisch dat de vakbonden zich sterk maken
voor hogere uitkeringen bij ontslag voor ouderen en het
behoud van ontziemaatregelen, maar juist dat soort voorzieningen
maakt bedrijven huiverig om ouderen aan te nemen.
Voor dit soort dilemma’s moeten we pragmatischer oplossingen
bedenken.”
Langzaam aan komen ‘traditionele’ werkgeversonderwerpen
op de agenda. Demotie is nog altijd een beladen begrip,
maar in de praktijk komt het steeds vaker voor. Het krijgt
alleen een andere naam. Vakbonden beseffen dat ze met
sommige maatregelen voor ouderen het paard achter de
wagen spannen en blijken aan de onderhandelingstafel
flexibeler dan voorheen. Hoewel in de hoofden van de meeste
ondernemers nog weinig is veranderd, is in de praktijk
wel degelijk sprake van een ommekeer. Steeds meer ouderen
blijven langer werken. Daar heeft de sterke economie van de
‘De truc is om mensen binnen
te halen op wat ze kunnen’
laatste jaren ongetwijfeld aan bijgedragen. In 1995 was de
arbeidsparticipatie van 55 tot 65-jarigen iets meer dan een
kwart. Nu zitten we ruim boven de veertig procent. Het doel
van het kabinet is 45 procent in 2010. Nog altijd minder dan
de helft van de beroepsbevolking in die leeftijd, maar er is
onmiskenbaar progressie.
“De truc is om ouderen binnen te houden, jongeren aan te
trekken waar het kan en vooral mensen binnen te halen
op wat ze kunnen”, zegt Hans van de Ven van aannemingsbedrijf
Hurkmans. Zijn bedrijf legt kabels en leidingen.
Zwaar werk, dat lang niet altijd met machines kan. Maar
ondanks de gemiddelde leeftijd van rond de 45 jaar van zijn
werknemers, maakt Van de Ven zich geen grote zorgen. “We
zijn al lang bezig met leeftijdsbeleid. Voor ouderen én voor
jongeren. We halen jongeren binnen via campagnes op roc
en vmbo en die laten we het vak leren aan de hand van een
oudere mentor. Je kan die jonge jongens niet zo maar op pad
sturen. We werken met gas en elektra onder hoge spanning;
dan moet je weten wat je doet.”
De gemiddelde leeftijd bij Hurkmans is door het nieuwe
beleid iets aan het dalen. Maar grote sprongen naar beneden
zijn niet te verwachten en ook niet het doel. “Het is vrij
simpel. Het aanbod aan jongeren neemt af. Je moet wel meer
met ouderen doen. Het zou helpen als de overheid wat meer
meedacht. Lagere sociale lasten voor oudere werknemers,
garanties bij arbeidsongeschiktheid. Maar uiteindelijk moet
je zelf leren omgaan met de vergrijzing. De bedrijven die dat
het slimst doen hebben een concurrentievoordeel.” y