Oudere werknemers zijn duur, zwak en eigenwijs. Vinden werkgevers ...

26
FORUM 24 april 2008
‘De meeste oudere werknemers
zijn het leren verleerd’
Dat ouderen minder goed leren dan jongeren wordt eveneens
onderuit gehaald door onderzoek. Het menselijk
leervermogen blijft ongewijzigd tot het zeventigste jaar,
als er tenminste geregeld een beroep op wordt gedaan. Dat
gebeurt zelden, dus wordt een vooroordeel een self-fulfilling
prophecy. Omdat ouderen niets nieuws meer zouden kunnen
opsteken, wordt weinig in hun opleiding geïnvesteerd. “De
meeste oudere werknemers zijn het leren verleerd”, stelt Jan
Wijnands, hoofd arbeidszaken van Xerox Manufacturing.
“Terwijl investeren in ouderen juist heel rendabel is. Iemand
van 57 moet nog acht jaar mee en de kans is klein dat-ie naar
een ander bedrijf gaat.”
Dat de vooroordelen zo hardnekkig zijn, heeft te maken met
de wijze waarop werkgevers ‘oud’ ervaren. Ze kijken goedbeschouwd
niet naar leeftijd, maar naar uitstraling. Bij een
oudere werknemer denken ze aan de chagrijnige vijftiger
die al tien jaar roept dat het zijn tijd wel zal duren en die elk
nieuw idee neersabelt met de opmerking dat dat al eerder,
vergeefs, is geprobeerd. Zijn even oude collega die zojuist
het productieproces heeft gestroomlijnd, animator is van
de bestlopende afdeling van het bedrijf en de marathon van
New York in net iets boven de drie uur loopt, wordt niet als
oud gezien. Sterker nog, de werkgever zelf valt doorgaans
binnen zijn eigen definitie van oud, maar zal zichzelf nooit
zo kwalificeren. Oud, dat zijn de anderen.
Levend voorbeeld ‘Gefeliciteerd’, zei een 60-jarige medewerker
tegen directeur Frank Snijders toen Numac Nederland
vorig jaar de Senior Powerprijs won voor het beste
leeftijdsbeleid. ‘Jij ook gefeliciteerd’, antwoordde Snijders.
‘Eigenlijk is de prijs voor jou.’ De medewerker reageerde
verbaasd. ‘Hoezo?’ ‘Jij bent het levende voorbeeld van het
succes van onze aanpak’. De medewerker was op z’n 55 e
als werkloze door Numac binnengehaald en is inmiddels
gewaardeerd projectmanager. “Als mensen iets kunnen toevoegen
aan het bedrijf dan halen we ze binnen, ongeacht de
leeftijd”, zegt Snijders nu. “Zoals deze man. Hij is volgens de
definitie een oudere werknemer, maar zo ervaart niemand
dat. Zo is leeftijd geen issue meer.”
Wat ze bij Numac wel erg belangrijk vinden, is conditie.
Snijders: “Mensen moeten fit zijn, fysiek en mentaal. Als
we daar onze twijfels over hebben, spreken we ze daar op
aan. Ouderen en jongeren. Want je weet dat dat op den duur
problemen gaat opleveren.” Numac is helemaal niet zo bezig
met ouderen. De gemiddelde leeftijd ligt niet bijzonder
hoog – voor in de 40. Maar toen Snijders het spotje voor de
Senior Powerprijs en de criteria voor ‘leeftijdsbewust beleid’
hoorde, dacht-ie: ‘Dat zijn allemaal dingen die wij al lang
doen’. “Het is onze bedrijfscultuur. Mensen zijn het kapitaal