hier - LSOVD

HET JUNKIESYNDROOM: OVER GEDRAG VAN VERSLAAFDEN
‘Verslaafden-gedrag’ hangt af van hoe lang en hoe zwaar iemand verslaafd is en ook
aan welk middel. Het meest extreem komt dit gedrag tot uiting bij verslaafden aan
illegale harddrugs; niet zozeer door de stof zelf, maar door de illegaliteit ervan. Maar
of mensen nu verslaafd zijn aan alcohol, medicijnen of de gokkast, elementen van
wat wel het junkiesyndroom wordt genoemd, komen bij iedere verslaafde terug.
Kenmerken zijn: liegen, stelen, manipuleren, spelen met gevoelens (vooral bij familie
en hulpverleners) en ten slotte het zich onttrekken van elke verantwoordelijkheid,
voor zover die niet direct te maken heeft met het verkrijgen van het verslavende
middel of geld daarvoor. Dat klinkt ernstig en dat is het ook. Het ware kenmerk van
een verslaafde is, dat niet hijzelf, maar het middel dat hij gebruikt bepaalt wat hij
doet en niet doet: (bijna) alles is geoorloofd, zolang het maar drugs of alcohol
oplevert. Ouders en hulpverleners moeten daarop bedacht zijn.
Hulpverleners (of anderen, maar meestal geen ouders) worden nogal eens aangesproken
op hun ijdelheid: ‘Sinds u mij helpt gaat het veel beter met me’. Deze
gewiekste aanpak van de verslaafde kan een rookgordijn veroorzaken, waardoor de
controlerende hulpverlener of helpende buurman een te positief beeld van zijn
cliënt of buurjongen heeft.
‘Je houdt niet meer van me’; ‘Je hebt nooit van me gehouden’; ‘Ik pleeg zelfmoord’,
zijn uitroepen die bijna altijd worden gezegd om op uw (schuld)gevoel te werken
en de verantwoordelijk op u af te schuiven. Ouders zijn kwetsbaar op dit punt.
“Mam, wil jij mijn rekening een tijdje beheren? Ik kan niet omgaan met geld.
Wanneer ik alles weer op een rijtje heb, neem ik het zelf wel weer over.” Welke
moeder zegt dan op zo’n vraag “Nee!”?
Maar de kans is groot dat de zoon nog geen dag later de moeder de huid volscheldt
omdat ze zich overal mee bemoeit. De zoon is waarschijnlijk oprecht
geweest met zijn vraag om hulp. Hij weet dat hij niet met geld om kan gaan en
hij wil misschien zelfs van de drugs af! Alleen op een gegeven moment wordt
de hunkering naar de drug te groot.
Dat is verslaving.
18