download - Samenlevingsopbouw Brussel

December 2002 Nr 76
Omgevingsanalyse
Demografie
Dit afgebakende gebied komt grotendeels overeen
met twee statistische sectoren (NIS): Herziening-
Zuid en Herziening-Noord, met als scheidingslijn
de Herzieningslaan. Enkel het Raadsplein en
omgeving behoren tot een andere sector. Gezien
het opbouwwerk vooral actief is in en rond de
Herzieningslaan en de Grondelsstraat, beperken
we ons tot de bovenvermelde twee sectoren.
In 2000 telde dit gebied 4.105 inwoners. Dit
betekent een lichte daling van 2,7% (-114 inwoners)
in vergelijking met de volkstelling van
1991. Dit cijfer volgt de algemene trend van
Kuregem als geheel, waar de bevolking er tussen
1991 en 2000 met 2,4% op achteruitging. Hoewel
er nog altijd sprake is van een afname van de
bevolking, kan men toch vaststellen dat deze terugloop
gevoelig vermindert. Tussen 1981 en 1991
viel er in de Veeartsenijbuurt nog een inwonersverlies
van 5,5% te noteren. Kuregem zit als woonplaats
recentelijk zelfs weer in de lift. Een aantal
grootschalige vastgoedprojecten (heraanleg Zuidstation,
herbestemming Veeartsenijschool en site
van de vervoersmaatschappij De Lijn) moeten de
wijk opnieuw aantrekkelijk maken voor investeerders,
in de hoop dat in het kielzog ook meer
gegoede bewoners de weg naar de wijk (terug)
vinden. Als troef beschikt de stationsbuurt in
Kuregem (gebied tussen het Zuidstation en het
Raadsplein) over een patrimonium met statige
herenhuizen waaronder zelfs enkele architecturale
pareltjes. De Herzieningslaan is daar een mooi
voorbeeld van. Dit in tegenstelling tot het meer
noordelijke en westelijke deel van Kuregem (gebied
bij het Kanaal), waar meer arbeiderswoningen
voorkomen. Kuregem valt dan ook moeilijk onder
één noemer te plaatsen. Als „wijk” vormt het een
zeer gefragmenteerd en gesegmenteerd geheel.
Binnen Anderlecht is Kuregem met haar 18.750
inwoners (2000) bijna een „gemeente” op zich.
Ook de verhouding tussen Belgen en niet-Belgen is
de laatste tien jaar gevoelig gewijzigd. In 1991
bedroeg het aantal mensen van vreemde nationaliteit
in de Veeartsenijbuurt nog 71,3% (tegenover
28,7% Belgen). In 2000 was deze verhouding
respectievelijk 56,5% tegenover 43,5%. Deze
wijziging heeft niet zozeer van doen met een reële
toename van het aantal autochtonen, alswel met
een versoepeling in de naturalisatieprocedure waardoor
het – puur wettelijk gezien – makkelijker is
geworden om Belg te worden. In de buitenlandse
bevolking zijn de bewoners van Marokkaanse oorsprong
het sterkst vertegenwoordigd: 20,9%. Dit
cijfer ligt wel lager dan in de meer noordwestelijke
kant van Kuregem (Kanaal), waar hun aantal eerder
rond de 25 à 30% ligt en in dat opzicht te
vergelijken is met oud-Molenbeek. In Kuregem is
er van oudsher een belangrijke Italiaanse en Griekse
populatie. Ook in de Veeartsenijbuurt is dit
merkbaar, waar deze twee bevolkingsgroepen zeer
talrijk zijn in vergelijking met het Brusselse gemiddelde:
respectievelijk 7,9% en 5,3%. Opmerkelijk
voor de Veeartsenijbuurt en iets afwijkend van de
rest van Kuregem is de zeer hoge Turkse (7,4% –
vooral in de statistische sector Herziening-Noord)
en Congolese (1,5% – vooral in de statistische
sector Herziening-Zuid) aanwezigheid. Ook
Pakistani en Spanjaarden zijn er iets talrijker. De
Veeartsenijbuurt kan dan ook als de meest multiculturele
buurt van Kuregem worden beschouwd.
Het aandeel van de buitenlandse bevolking ligt in
de realiteit waarschijnlijk zelfs nog iets hoger, want
in deze cijfers zijn het aantal mensen die illegaal in
de buurt verblijven niet opgenomen.
Jongeren (0-19 jaar) zijn in 2000 nog altijd oververtegenwoordigd.
Deze leeftijdsgroep is goed voor
32% van de totale bevolking, terwijl de bejaarden
(60 jaar en meer) slechts 10,9% uitmaken. In het
Brussels Gewest zijn de gemiddelden respectievelijk
23% en 21%. De Veeartsenijbuurt mag dan ook
als een jonge buurt worden bestempeld, hoewel
het aandeel jongeren in Kuregem nog iets groter is
in de buurten rond het Kanaal (rond de 35%). De
versoepelde nationaliteitswetgeving heeft bij de
buitenlandse bevolking vooral invloed gehad op
de jongeren. Hun aandeel in de totale leeftijdsgroep
is nog hoog maar niet langer dominant
42,5%. Wat vooral opvalt in de Veeartsenijbuurt is
de aanwezigheid van buitenlandse bejaarden (60
jaar en meer). Zij maken 62% uit van het totale
50 Opbouwwerk Brussel