download - Samenlevingsopbouw Brussel

Nr 76 December 2002
Omgevingsanalyse
Kwantitatieve gegevens
In de verantwoording brachten we de gentrificatiedruk
in de Brusselse binnenstad ter sprake. Haar
gunstige ligging vlakbij het stadscentrum en het
Zuidstation maakt dat de Anneessenswijk de
komende jaren mogelijk zal worden blootgesteld
aan een gentrificatiedruk.
Op dit ogenblik vertoont de Anneessenswijk nog
geen sterke demografische en socio-economische
verandering en sluit ze eerder aan bij de buurten
aan de overkant van het kanaal (Kuregem en Oud-
Molenbeek). Dit wil echter niet zeggen dat zich
hier geen gentrificatie voordoet en er momenteel
geen sociale verdringing optreedt. Sinds begin 2000
hebben in de omgeving van deze wijk immers een
aantal investeringen plaats gehad (bijvoorbeeld
door horeca-ondernemers uit de Sint-Goriks- en
Bijstandswijk) die de sociaal-demografische samenstelling
op korte termijn sterk kunnen beïnvloeden.
Nu reeds merken we een sterke toename van de
huurprijzen (zie huisvesting).
In deze kwantitatieve analyse van de Anneessenswijk
maken we dankbaar gebruik van de gegevens
die ons ter beschikking werden gesteld door de
onderzoeksgroep Cosmopolis van het geografisch
instituut van de VUB. ( 1 )
Demografie
In de Anneessenswijk wonen in totaal 5.139
mensen. Het inwonersaantal nam het laatste decennium
met 2,1% af (5.250 in 1991 tegenover 5.139
in 2000). De Anneessenswijk kent een erg jonge
leeftijdsstructuur: bijna de helft (42%) van de
bewoners is jonger dan 24 jaar. Het aandeel
bejaarden (60 jaar of ouder) ligt in dit stadsdeel ver
beneden het gewestelijk gemiddelde (12% ten
opzichte van 21%).
Door de versoepelde nationaliteitswetgeving ligt
het aandeel niet-Belgen lager dan tien jaar geleden.
Hun aandeel bedraagt momenteel 55% (ten opzichte
van 69% in 1991). Vermoed kan worden dat het
aandeel vreemdelingen en allochtone Belgen samen
70 à 80% van de bevolking bedraagt.
De sterkst vertegenwoordigde vreemde nationaliteiten
in dit stadsdeel zijn Marokkanen (1.856
bewoners of 36% van de totale bevolking), Spanjaarden
(5,2%), Fransen (2,1%), Italianen (1,2%),
Tunesiërs (1,1%) en Portugezen (0,8%).
Niet opgenomen in de NIS-statistieken zijn asielzoekers
en mensen zonder papieren. Afgaande op
onze vaststellingen op het terrein, vermoeden we
dat deze groep in de wijk sterk vertegenwoordigd
is (voornamelijk mensen uit zwart-Afrika en Oost-
Europa). Precieze cijfers hierover zijn echter niet
beschikbaar.
Wat betreft de huishoudtypes, stellen we een zeer
hoog aantal huishoudens met meer dan vijf personen
vast (9%). Ook het aantal alleenstaanden
ligt boven het gewestelijk gemiddelde (58% ten
opzichte van 50%).
Huisvesting
In 1991 (volkstelling) werd dit stadsdeel gekenmerkt
door een hoog aandeel huurwoningen (81%),
een zeer hoog aandeel woningen zonder klein
comfort, dus zonder toilet met waterspoeling, bad
of douche (40%) en een zeer hoog aandeel kleine
woningen (41% van de woningen was toen kleiner
dan 45m² en 55% telde slechts 1 slaapkamer). Er
zijn geen aanduidingen dat deze gegevens intussen
ernstig bijgesteld dienen te worden.
Op de private huurmarkt stellen we een forse verhoging
van de huurprijzen vast. We baseren ons
hierbij op het meest recente jaarverslag van Convivence/Samenleven.
( 2 ) Volgens hun gegevens steeg
de gemiddelde huurprijs van de te huur gestelde
woningen in de Brusselse binnenstad van 357€ in
1998 tot 487€ per maand in 2001. Het aantal betaalbare
huurwoningen ( 3 ) in de binnenstad daalde
spectaculair: van een gemiddeld aanbod van 191
woningen per maand in 1998 tot gemiddeld 17
woningen (!) per maand in 2001. Reeds twee jaar is
een dergelijke forse afname van het aantal betaalbare
huurwoningen merkbaar.
Opbouwwerk Brussel 43