download - Samenlevingsopbouw Brussel

December 2002 Nr 76
tegenwoordigd ten opzichte van het gewest. De
leeftijdsmozaïek blijft sporen met de structuur van
de nationaliteiten. Niettemin mag niet vergeten
worden dat reeds 40% van de bejaarden in de
Noordwijk een buitenlandse nationaliteit heeft wat
de vraag naar adequate zorgvoorzieningen toch wel
acuut maakt.
Andere demografische kenmerken in de Noordwijk
die ofwel uit het hoger gepresenteerd demografisch
materiaal af te leiden vallen ofwel kenmerkend zijn
voor de vervallen grootstadswijk uit de 19de eeuwse
gordel zijn: veel gezinnen met veel kinderen, zeer
veel alleenstaanden met meer alleenstaande
mannen dan vrouwen en opvallend huishoudens
met 2 of meer familiekernen; gezinnen die een
woning delen en waartussen wellicht een bepaalde
graad van economische verwevenheid bestaat.
Inkomensniveau, tewerkstelling en opleiding
Dat de Noordwijk nog steeds een financieel weinig
draagkrachtige bevolking herbergt valt af te leiden
uit cijfers voor 1997 waarin het gemiddeld inkomen
48% van het gewestelijk gemiddelde
bedraagt. Met deze lage waarde komt de Noordwijk
op het niveau van wijken als Kuregem en Oud
Molenbeek. Dit cijfer zegt echter opnieuw weinig
over de interne geleding ervan over de statistische
sectoren. Hier correleren de gegevens met deze uit
het demografische overzicht. Laagst scoren de
centraal noordelijke sectoren Sint Rochus voorplein
(41% gewestelijk gemiddelde) en Antwerpsesteenweg
Noord (39%). Dit is meteen ook de meest
volksrijke statistische sector. Op de ranglijst van
buurten met laagste inkomens van het gewest situeert
ze zich op de elfde plaats. Laatst genoemde
sectoren worden ook niet toevallig gekarakteriseerd
als gebieden met een sterke concentratie van arbeiders
en/of mensen die leven van vervangingsinkomens
(aanzienlijk aantal bestaansminimumtrekkers
en mensen die terugvallen op het gewaarborgd
inkomen voor bejaarden).
Ofschoon de zuidelijke tegen het stadscentrum
aanleunende en in opwaardering zijnde wijken zich
qua inkomensniveau nog steeds onder het gewestelijke
gemiddelde bevinden, is er in de Noordwijk
sprake van een Noord-Zuid inkomenskloof.
Uit deze relatief recente gegevens inzake socioeconomische
draagkracht kon het beeld uit de
volkstelling van 1991 over de Noordwijk als een
typische arbeiderswijk met begeleidende kenmerken
van relatief lage scholingsgraad (onder het
gewestelijk gemiddelde) en een hoge werkloosheid
behouden blijven. Cijfers inzake werkloosheidsgraad
over 1998 overschrijden ruimschoots het
gewestelijk gemiddelde en dit voor alle statistische
sectoren. Opvallend is de zeer hoge jeugdwerkloosheid
in de sectoren Antwerpsesteenweg Noord en
Koninginnelaan, het overwegend met migranten
dichtbevolkte stadweefsel.
Huisvesting
Inzake huisvesting vertoont de Noordwijk anno
2002 een verre van homogene aanblik. Uiteengeslagen
door het lint van kantoorbouw aan weerszijden
van de Koning Albert-laan liggen grosso
modo een viertal woonzones: in het zuiden de
nieuwe woonwijk aan de Vooruitgangstraat (Sint
Joost) en de Harmoniewijk, een mengsel van
nieuwbouw, appartementsblokken (Willebroekkaai)
en oud stadsweefsel dat meestendeels is gerenoveerd
. Ten derde en boven de Harmoniewijk de
appartementsblokken van de Brusselse en Lakense
Haard (Sint Rochus Voorplein) ter compensatie
gebouwd na de kaalslag begin jaren zeventig. Ten
vierde het oorspronkelijke stadsweefsel lans de
Gaucheret- en Vooruitgangstraat en de Antwerpsesteenweg
ten noorden van de Helihavenlaan. Vooral
in deze vierde zone blijft de huisvesting een schrijnende
aangelegenheid van afgeleefdheid en verval,
te kleine behuizing en minimaal comfort. Hier ziet
men punctuele, verspreide renovatie- inspanningen,
maar niet op de schaal van de zuidelijker gelegen
sectoren. Het is nog te vroeg om de verhoopte
positieve effecten van het wijkcontract ook op het
terrein gerealiseerd te zien.
Voor de statistische gegevens over de huisvestingssituatie
moeten we ons voorlopig behelpen met de
cijfers van '91, behalve voor wat het aantal
bewoonde woningen betreft. De dalende trend van
81 tot 91 zet zich ook door in de periode '91-2000.
Grosso modo nam het aantal bewoonde woningen
met 6,5% af. Dit cijfer verbergt opnieuw de grote
verschillen tussen de woonzones onderling. Parallel
met wat we reeds in het demografisch overzicht
constateerden is de sterke toename van het bestand
in Antwerpsesteenweg Zuid. Sint Rochus Voorplein
en Antwerpsesteenweg Noord laten een forse
22 Opbouwwerk Brussel