Afrikaans - LitNet

15
4. Die befondsing van moedertaalonderrig
Indien die drastiese invloed in ag geneem word wat die bevordering van
moedertaalonderrig regoor die wêreld op skole en universiteite gehad het,
sowel as die simboliese boodskap van wedersydse erkenning en respek wat
deur positiewe beleidsveranderings in hierdie verband uitgestraal word, is die
kostes wat by die bevordering van moedertaalonderrig betrokke is,
verbasend laag. Die verhouding tussen die insette en die uitkoms moet egter
verstaan word. Die insette word in terme van geld gemeet, terwyl die uitkoms
neerslag vind in ’n hoër gehalte onderwys en die bevordering van
wedersydse erkenning en respek.
Finansieel gesproke is die kostes van meertalige tersiêre instellings uiteraard
hoër as dié van eentalige instellings. In die lig van die diversiteit van die Suid-
Afrikaanse samelewing en die grondwetlike reg op gelykheid en
moedertaalonderrig, het die Suid-Afrikaanse regering egter ’n plig om
aktiewe beleidsbesluite ten gunste van meertaligheid te neem. Daar is ook
sterk sosiale en politieke beweegredes waarom addisionele befondsing vir
meertalige tersiêre instellings vereis word.
Die bestaande befondsingsformule vir tersiêre instellings akkommodeer
meertaligheid in geen opsig nie. Dit het tot gevolg dat die som wat vir ’n
eentalige tersiêre instelling soos die Universiteit van die Witwatersrand
gemaak word, presies dieselfde is as die som wat gemaak word vir instellings
soos die Universiteit van Pretoria en die Noordwes-Universiteit, waar die
bevordering van drie van die amptelike landstale beoog word. Die eerste
stap wat dus geneem moet word om hierdie probleem op te los, is om
meertaligheid as ’n kriterium vir addisionele befondsing by die
befondsingsformule in te sluit.
Die kostes van meertaligheid in die buiteland en in Suid-Afrika
Regoor die wêreld word verskeie benaderings gevolg om hierdie beginsel in
finansiële terme te vergestalt. By die Universiteit van Ottawa word ’n
regeringstoelaag van 8% by die institusionele begroting ingesluit. Die
Universiteit van Maastricht het ’n aanvanklike addisionele belegging ontvang
van ongeveer 10 tot 15% van die instelling se begroting waarmee slegs een
taal geakkommodeer kon word.