TEKST Paul van RiESSEn BEElD vincEnT van GuRP - Quote
TEKST Paul van RiESSEn BEElD vincEnT van GuRP - Quote
TEKST Paul van RiESSEn BEElD vincEnT van GuRP - Quote
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
088<br />
<strong>TEKST</strong><br />
<strong>Paul</strong> <strong>van</strong> <strong>RiESSEn</strong> <strong>BEElD</strong> <strong>vincEnT</strong> <strong>van</strong> <strong>GuRP</strong>
089<br />
PoSTPiRamiDE<br />
Sanddkasteel<br />
Postbedrijf Sandd floreert, maar niet dankzij de drie<br />
oprichters. Die legden weliswaar het fundament,<br />
maar bouwden er een kaartenhuis op. Nu de heren,<br />
onder wie een Nyenrode-professor, eruit zijn geschopt<br />
en het ooit zo wankele bouwwerk is gestut, volgt<br />
de afrekening. ‘Het zijn gewoon Madoffjes.’
090<br />
‘O<br />
p dit moment is het niet prettig existeren, nee.’ Wim <strong>van</strong> Elswijk is altijd<br />
al gezegend met droeve hondenogen, maar nu het linker dusdanig ontstoken<br />
is dat het regelmatige huilbuien doet vermoeden, heeft hij al helemaal<br />
niet meer de uitstraling <strong>van</strong> een winnaar. Zijn verhaal is dan ook doorspekt<br />
met drama. Het water staat hem tot aan de lippen, vertelt hij half<br />
augustus tijdens een urenlang gesprek. Zijn<br />
optrekjes in Oostenrijk en Spanje staan in de verkoop<br />
V.l.n.r.<br />
HenK riemens (60) woont in Bosch en Duin | wordt omschreven als<br />
de commercieelste oprichter <strong>van</strong> Trimoteur | is een fanatiek zeiler<br />
liet de woordvoering over aan zijn kompanen Klapwijk en Van Elswijk<br />
wim <strong>van</strong> elswijK (55) woont in Apeldoorn | wordt de uitvoerder<br />
binnen Trimoteur genoemd | was ook actief als drijvende kracht bij<br />
voetbalclub AGOVV | haalde in 1999 de (roddel)pers toen zijn vrouw<br />
Karin zich in het allereerste Big Brotherhuis liet opsluiten, alwaar<br />
ze opzien baarde door haar fysieke flirt met de veel jongere Maurice<br />
‘Ze hebben me<br />
belazerd, bedrogen<br />
en voor de gek<br />
gehouden!’<br />
en in juli hebben de fiscus en ABN Amro beslag laten<br />
leggen op al zijn andere bezittingen. Een persoonlijk<br />
faillissement dreigt. Hetzelfde geldt voor zijn zakenpartners,<br />
Henk Riemens en Nyenrode-professor<br />
Pieter Klapwijk, met wie hij ooit ‘managementinvesteringsbedrijf’<br />
Trimoteur startte. En met wie hij<br />
ooit tientallen miljoenen euro’s verdiende.<br />
‘Pieter verzint het, ik voer het uit en Henk is de baas.’<br />
Zo schetste Van Elswijk altijd de rolverdeling tussen<br />
de drie mannen, die na hun tijd bij consultancyfirma<br />
AT Kearny besloten het eens voor zichzelf te proberen.<br />
Hun eerste avontuur met Trimoteur was Grada. Als de<br />
heren daar in 1994 hun spaargeld in steken, balanceert<br />
de fabrikant <strong>van</strong> zeep en andere huishoudelijke schoonmaakmiddelen<br />
op het randje <strong>van</strong> faillissement. Ze<br />
weten de resultaten op te poetsen en het bedrijf drieënhalf<br />
jaar later met een winst <strong>van</strong> meer dan zeven miljoen<br />
euro weer te verkopen. Van dit resultaat schaffen<br />
ze op rekening <strong>van</strong> de zaak een groot, bij Heesen gebouwd<br />
motorjacht aan, dat ze Tiro dopen. Kosten:<br />
anderhalf miljoen gulden. Klapwijk: ‘We hadden geen<br />
kantoor meer en dachten: waarom zou onze ontmoetingsplaats<br />
eigenlijk in een gebouw moeten zijn? We<br />
kunnen elkaar toch ook op een boot zien?’ ‘Maar dat<br />
gebeurde in de waan <strong>van</strong> de dag, hoor’, nuanceert<br />
Van Elswijk. ‘Noem het maar gekkigheid.’ Vanaf het<br />
achterdek vist het drietal naar nieuwe mogelijkheden.<br />
Uiteindelijk wordt koers gezet naar de havens <strong>van</strong><br />
Rotterdam en Antwerpen, alwaar ze zich met Port<br />
Support (later omgedoopt in Custom Support) mengen<br />
in de strijd die cargadoors voeren om het hoofd boven<br />
water te houden.<br />
Jongens met gouden handjes<br />
Onderweg raken ze begin 1999 min of meer bij toeval<br />
in Zuidlaren verzeild, waar ze door een bevriende<br />
relatie worden gevraagd Pharma Bio Research <strong>van</strong><br />
de verdrinkingsdood te redden. Dit Drentse bedrijf is<br />
groot geworden door proefpersonen bloot te stellen aan<br />
nieuwe medicijnen, zodat vooraf gezien kan worden<br />
of men er geen bijwerkingen <strong>van</strong> krijgt. Oprichter<br />
Jan Jonkman is in de loop der jaren behoorlijk vol<br />
<strong>van</strong> zichzelf geraakt. Zo permitteert hij het zich om pal<br />
voor het bedrijf voor elk <strong>van</strong> zijn drie auto’s een aparte<br />
parkeerplaats te reserveren. En terwijl iedere werknemer<br />
een witte jas met een blauw embleem draagt,<br />
heeft hij als enige een gouden logo op de borst.<br />
Jonkman ontpopt zich bovendien als een enorme control<br />
freak, die zelfs de manier waarop je twee velletjes<br />
Pieter KlaPwijK (63) woont in<br />
Amsterdam | wordt als het brein <strong>van</strong><br />
Trimoteur getypeerd | is ook deeltijdprofessor<br />
supply chain economics aan<br />
Nyenrode | zegt pas sinds de Legioleaseaffaire<br />
te weten dat als hij privé voor een<br />
lening garant wil staan, hij zijn vrouw moet<br />
laten meetekenen | heeft als directeur <strong>van</strong><br />
Armada Films net een slepende rechtszaak<br />
over de productierechten <strong>van</strong> Flodder<br />
verloren. Die werden vorig jaar namelijk<br />
aan regisseur Dick Maas toegewezen
091<br />
PoSTPiRamiDE
092<br />
papier aan elkaar moet nieten in protocollen vastlegt. Misschien is zijn aandacht voor<br />
dit soort triviale zaken wel de reden dat hij te laat in de gaten krijgt dat hij bijna kopje<br />
onder gaat. Als ABN Amro het krediet wil opzeggen, is er voor hem al geen redden<br />
meer aan. Om een ondergang te voorkomen, nemen de mannen <strong>van</strong> Trimoteur, met<br />
instemming <strong>van</strong> de bank, de controle over. Ineke Jonkman, dan nog Jans vrouw,<br />
heeft op dat moment al een slecht gevoel over hun redders. ‘Meneer Klapwijk heeft<br />
alles in het bijzijn <strong>van</strong> onze belastingadviseur uit zitten tekenen. Hij rekende naar<br />
dingen toe op een manier waar<strong>van</strong> onze man zei: “Dat is ons verboden.” Maar als je<br />
failliet bent, heb je geen keuze meer.’<br />
Amper drie jaar later weet Trimoteur Pharma Bio<br />
Research voor negentig miljoen euro te verkopen. Na<br />
afbetaling <strong>van</strong> alle schulden blijft er dertig miljoen<br />
over, die de heren in eigen zak kunnen steken. Een<br />
huzarenstukje, vinden ze zelf. Klapwijk: ‘Ineens waren<br />
we die jongens met de gouden handjes.’ Ordinaire diefstal,<br />
laat de reactie <strong>van</strong> Ineke Jonkman zich samenvatten.<br />
‘Ze hebben me belazerd, bedrogen en voor de gek<br />
gehouden!’ Jonkman stelt dat Trimoteur over lijken is<br />
gegaan en zich ten koste <strong>van</strong> haar heeft verrijkt. De<br />
door haar ingeschakelde bedrijfsonderzoeker Pieter<br />
Lakeman en de forensische accountantsdienst <strong>van</strong><br />
Deloitte & Touche bevestigen dat Trimoteur zeker zes<br />
afspraken naar haar toe heeft geschonden. Een andere<br />
conclusie, over de beginfase: ‘Trimoteur Holding bv<br />
heeft, afgezien <strong>van</strong> het management, niets ingebracht<br />
en integendeel, enkele miljoenen guldens uit de onderneming<br />
gehaald.’ Terwijl Jan Jonkman het met Klapwijk<br />
en consorten op een akkoordje gooit na de verkoop <strong>van</strong><br />
zijn oude bedrijf door Trimoteur, loopt Ineke Jonkman<br />
– de twee zijn inmiddels gescheiden – naar de rechtbank.<br />
In 2006 vonnist die dat zij nog zeker 380 duizend<br />
euro tegoed heeft. Over de incasso <strong>van</strong> deze geldsom,<br />
waarbij via via ook een curator is betrokken, wordt<br />
nog geprocedeerd.<br />
De mannen <strong>van</strong> Trimoteur bagatelliseren desgevraagd<br />
de lopende zaken. Klapwijk zegt over Ineke Jonkman<br />
dat ze ‘een krankzinnige’ is, ‘een tang met een platte<br />
bek’ die ‘boos is op de wereld’ en ‘het heerlijk vindt om<br />
rechtszaken te voeren’. Zelf zegt hij zich er niet druk<br />
om te maken. ‘Dit loopt met een sisser af.’ Maar veel<br />
minder makkelijk kunnen Klapwijk en zijn broeders<br />
in zaken zich afmaken <strong>van</strong> alle beschuldigingen in het<br />
dossier Sandd.<br />
Tante Pos<br />
Het is 1998 als Klapwijk, Riemens en Van Elswijk<br />
bedenken dat er veel geld te verdienen valt met een<br />
aanval op ‘Tante Pos’. Om te beginnen kopen ze voor<br />
‘anderhalve ton hier, drieënhalve ton daar, dat soort<br />
bedragen’ een aantal stadspostdiensten op. Die moeten<br />
uiteindelijk tot een eenheid worden gesmeed die in heel<br />
‘Zou Pieter<br />
zijn studenten<br />
op Nyenrode<br />
soms leren<br />
dat sprookjes<br />
bestaan?’<br />
Nederland post bezorgt. De mannen weten dat ze vooralsnog<br />
slechts een deel <strong>van</strong> de markt mogen betreden;<br />
brieven lichter dan vijftig gram mogen <strong>van</strong> de overheid<br />
alleen door TNT Post door de brievenbussen worden<br />
geduwd. Maar, zo redeneren de mannen, monopolies<br />
raken uit de tijd en met bijvoorbeeld de bezorging <strong>van</strong><br />
catalogi <strong>van</strong> partijen als Neckermann en Otto kan<br />
voorlopig voldoende worden verdiend. Daarop rekenen<br />
ook NIB Capital en Fortis Private Equity (later Neon),<br />
die in 2005 als aandeelhouders aan boord stappen. En<br />
dat denkt ook de verzameling informal investors die<br />
eind 2005 al meer dan dertig miljoen euro aan Trimoteur<br />
heeft toevertrouwd. De harde kern <strong>van</strong> deze mensen<br />
woont in of rond Apeldoorn, de thuisbasis <strong>van</strong> Wim<br />
<strong>van</strong> Elswijk en de plek waar Sandd is neergestreken.<br />
Het financieren <strong>van</strong> zakelijke avontuurtjes met behulp<br />
<strong>van</strong> particuliere investeerders is een methode die<br />
Klapwijk na de eeuwwisseling bedacht met zijn goede<br />
vriend Geert Duizendstraal, bekend <strong>van</strong> het inmiddels<br />
met veel geraas ingestorte vakantieparadijzenimperium<br />
La Perla (zie kader rechts). Bij beide ondernemingen<br />
worden informals gelokt met schitterende<br />
vergezichten en bijbehorende torenhoge rentepercentages<br />
<strong>van</strong> soms wel tegen de twintig procent. Kom<br />
daar maar eens om bij de bank. De fraaie rendementen,<br />
die voor een deel op korte termijn worden uitgekeerd,<br />
praten zich <strong>van</strong>zelf rond, en het zijn zeker niet de<br />
minsten die zich erdoor in de verleiding laten brengen.<br />
Uit de <strong>Quote</strong> 500-gelederen vertrouwen bijvoorbeeld<br />
<strong>Paul</strong> de Vries en Ronald <strong>van</strong> de Laar geld toe aan de<br />
mannen <strong>van</strong> Trimoteur, en ook de bekende dj Erik<br />
de Zwart en Charles Hollenkamp, eigenaar <strong>van</strong> de<br />
Amsterdamse restaurants Dauphine en Riva, investeren.<br />
Overigens allemaal in de periode 2007-2009.<br />
In diezelfde tijd probeert het management <strong>van</strong> Sandd<br />
krampachtig de boel draaiende te houden. Niet eenvoudig,<br />
want afgezien <strong>van</strong> 2006 gaat er structureel meer<br />
geld uit dan erin komt. Zo wordt 2007 bijvoorbeeld<br />
afgesloten met een verlies <strong>van</strong> 1,7 miljoen euro, op een<br />
omzet <strong>van</strong> een kleine tachtig miljoen. In 2008 loopt het<br />
nettoverlies zelfs op naar 4,3 miljoen euro. Het mag een
093<br />
POSTPIRAMIDE<br />
wonder heten dat de circa twaalfduizend mensen die in<br />
den lande de Sandd-post bezorgen, steeds op tijd hun<br />
geld krijgen. Constant is er gebrek aan cash, hoeveel de<br />
informals ook aan Klapwijk en consorten toevertrouwen.<br />
Want merkwaardig genoeg komt geen cent <strong>van</strong><br />
wat zij inleggen bij Sandd terecht. In plaats daar<strong>van</strong><br />
gaat het op aan de kosten <strong>van</strong> Trimoteur, dat op het<br />
hoogtepunt zeventien mensen op de loonlijst heeft<br />
staan en dan al zijn intrek heeft genomen in het kapitale<br />
Zeister landgoed <strong>van</strong>waar John Fentener <strong>van</strong><br />
Vlissingen zijn reisorganisatie runt. Het nieuw ingelegde<br />
geld wordt ook gebruikt om Klapwijk, Riemens en<br />
bij een exit. Waar dachten ze dan dat we de lopende<br />
kosten <strong>van</strong> betaalden?’ Volgens Klapwijk is het dus<br />
onzin, zo niet smadelijk, om hem en zijn partners te<br />
vergelijken met piramidebouwers als Bernard Madoff,<br />
Allen Stanford of – dichter bij huis – René <strong>van</strong> den<br />
Berg. Stuk voor stuk kerels die geheel volgens de in<br />
1920 door Charles Ponzi vastgestelde regels vers geld<br />
gebruikten om oude rentes te betalen. ‘ Want wij zijn<br />
altijd open en transparant geweest!’, zegt Klapwijk op<br />
het randje <strong>van</strong> razernij. Een willekeurige rondgang <strong>van</strong><br />
<strong>Quote</strong> levert echter een heel andere, schokkende con-<br />
Van Elswijk hun maandelijkse managementvergoeding<br />
<strong>van</strong> 25 duizend euro per persoon te betalen, bleeders in andere dossiers te stelpen en vooral ook<br />
om rente aan eerdere investeerders uit te keren. Klapwijk beweert dat dit voor niemand als een<br />
verrassing kan zijn gekomen. Hij stelt het iedereen uitdrukkelijk te hebben verteld, en anders hadden<br />
ze het zelf wel kunnen bedenken. ‘ Ons model is er volledig op geënt dat we alleen verdienen<br />
Pieter<br />
Lakeman<br />
beeld Brigitte Vincken, Martijn Steiner Lovisa<br />
DE DWARSVERBANDEN TUSSEN<br />
TRIMOTEUR EN LA PERLA<br />
‘Rond 2000 heb ik Geert Duizendstraal<br />
bij mijn maten geïntroduceerd.<br />
Vanaf dat moment kwam het regelmatig<br />
tot een deal. Dan zei Geert<br />
bijvoorbeeld: “Ik heb wat liquiditeit<br />
nodig, hebben jullie nog wat liggen?<br />
Ik heb hier bijvoorbeeld een flat, die<br />
staat in de verkoop voor 1,4 miljoen.<br />
Als ik die nu voor één miljoen aan<br />
jullie verkoop, dan delen we de winst”’,<br />
zegt Pieter Klapwijk. In 2001 komt<br />
Duizendstraal bij hem aan met een<br />
groot project in Spanje, Monte Mayor.<br />
Hij had 24 miljoen gulden nodig om<br />
dat volledig te verwerven. ‘Toen hebben<br />
we samen een case in elkaar<br />
gezet, waarbij we informal investors<br />
benaderden met deze leuke opportunity.<br />
Ze mochten meedoen, maar<br />
moesten ons dan ook geld lenen, zodat<br />
wij konden mee-investeren. Dat<br />
werd een eclatant succes. En sindsdien<br />
hebben we een gemeenschappelijke<br />
basis <strong>van</strong> informal investors.’<br />
‘OPLICHTER’<br />
Inmiddels is er <strong>van</strong> enig succes bij<br />
La Perla geen sprake meer. Het verkeert<br />
al sinds begin 2010 in surseance;<br />
tientallen investeerders, samen goed<br />
voor een schuld <strong>van</strong> zo’n tachtig<br />
miljoen euro, wachten met vrees op<br />
wat er komen gaat. Het doel <strong>van</strong> de<br />
bewindvoerder is hen in oktober een<br />
voorstel te kunnen doen. Op de achtergrond<br />
denkt Klapwijk met zijn<br />
vriend Duizendstraal mee, al wordt<br />
dat niet door iedereen op prijs<br />
gesteld. ‘Hij is heel creatief in het<br />
bedenken <strong>van</strong> bepaalde turnaroundoplossingen,<br />
maar er zitten altijd<br />
aannames over waarderingen in die<br />
niet kloppen.’ Inderdaad, waar hebben<br />
we dat eerder gehoord?<br />
Ondertussen speculeren de informals<br />
volop over de ware aard <strong>van</strong> Geert<br />
Duizendstraal. ‘Hij is een oplichter’,<br />
horen we <strong>van</strong> verschillende kanten.<br />
Mensen vinden het bijvoorbeeld<br />
merkwaardig dat hij in Groot-<br />
Brittannië een soort persoonlijk<br />
schuldsaneringstraject is gestart,<br />
maar wel firstclass de wereld over<br />
vliegt. ‘Nou ja,’ reageert Duizendstraal<br />
verbolgen, ‘ik krijg nogal eens<br />
een upgrade. Maar ik koop echt geen<br />
first- of businessclasstickets. Sterker<br />
nog, ik vlieg op mijn punten. Bovendien:<br />
laten ze blij zijn dat ik nog vlieg.<br />
Als ik thuis ga zitten, weten investeerders<br />
zeker dat ze hun geld niet<br />
krijgen. En dan die suggestie dat ik<br />
geld heb verstopt; wat een onzin!<br />
Er zijn genoeg mensen die ernaar<br />
gezocht hebben, maar die hebben er<br />
zelfs nooit een spoortje <strong>van</strong> gevonden.’<br />
Duizendstraal erkent nog wel<br />
onderwerp te zijn <strong>van</strong> een groot<br />
onderzoek <strong>van</strong> de Belastingdienst.<br />
Ook de Spaanse fiscus neemt zijn<br />
handelingen onder de loep en op<br />
verzoek <strong>van</strong> La Perla’s bewindvoerder<br />
Bart de Man is een forensisch onderzoek<br />
gestart naar al het geld dat via<br />
La Perla is gelopen.<br />
Daar zullen ook de ‘vele miljoenen’<br />
worden bekeken die tussen La Perla en<br />
Trimoteur heen en weer zijn geschoven,<br />
bewegingen waarvoor insiders<br />
vooralsnog geen logische verklaring<br />
zien. Volgens Klapwijk is er echter<br />
geen enkele reden tot verdenkingen.<br />
‘Er heeft een keer een kasrondje<br />
plaatsgehad, maar dat geld is keurig<br />
teruggekomen’, zegt de professor, die<br />
samen met zijn zakenpartners ook nog<br />
vele miljoenen <strong>van</strong> La Perla tegoed<br />
zegt te hebben. Hij zegt het onbewogen,<br />
Van Elswijk geeft toe ‘met wat<br />
meer emotie’ naar de samenwerking<br />
te kijken. ‘Maar je kunt het leven niet<br />
veranderen. En uiteindelijk hebben<br />
we met z’n allen de fout gemaakt door<br />
er “ja” tegen te zeggen.’<br />
Geer t<br />
Duizendstraal<br />
Ronald <strong>van</strong><br />
de Laar<br />
Erik de<br />
Zwart<br />
Charles<br />
Hollenkamp
SieMatic voegt iets nieuws toe<br />
aan de keuken: glamour<br />
Stijlvolle designkeukens waren er al, maar altijd zo ingetogen. De nieuwe SieMatic BeauxArts.02 serie is<br />
allesbehalve minimalistisch. Het zijn keukens voor wie maximaal wil genieten <strong>van</strong> een druk maar succesvol<br />
leven. Extrovert en uitbundig. Blinkend chroom en gepolijst staal. Spiegelende hoogglans lak. Kostbaar hout<br />
en steen. Fonkelende kroonluchters. Topdesigner Mick de Giulio uit Chicago heeft het beeld <strong>van</strong> de keuken<br />
spraakmakend bijgesteld. Luxe en comfort met een fl inke dosis American lifestyle. Maar dan wel ‘made in<br />
Germany’ want alleen SieMatic is in staat om het zo perfect te maken als Mick het heeft bedoeld. Enjoy!<br />
De nieuwe SieMatic BeauxArts.02 keukenserie<br />
op www.siematic.nl en bij uw SieMatic adviseur
095<br />
PoSTPiRamiDE<br />
clusie op. Hoewel we lang niet alle zeventig informal<br />
investors <strong>van</strong> Trimoteur hebben benaderd, vinden we<br />
al vijf investeerders bereid te verklaren dat ze uitsluitend<br />
en alleen zijn ingestapt omdat ze in de veronderstelling<br />
waren dat hun geld rechtstreeks bij Sandd<br />
terecht zou komen. ‘Dat is mij namelijk zo verteld.<br />
Anders had ik ook zeker niet meegedaan’, zegt bijvoorbeeld<br />
Ronald <strong>van</strong> de Laar. ‘De gedachte dat ik direct of<br />
indirect een lening aan enig andere entiteit dan Sandd<br />
zou hebben willen verstrekken, dan wel deze zou hebben<br />
verstrekt indien die lening voor andere doeleinden<br />
zou worden gebruikt, is absurd’, mailt een tweede bron.<br />
Waarna een derde vertelt: ‘De mannen <strong>van</strong> Trimoteur<br />
hebben ons doelbewust misleid en belazerd. Het zijn<br />
gewoon kleine Madoffjes.’<br />
Geëuthanaseerd<br />
Het duurt overigens tot 2009 voordat het kaartenhuis<br />
dat Klapwijk, Riemens en Van Elswijk bouwden, zichtbaar<br />
begint te wankelen. De in 2004 overgenomen<br />
drukkerijen <strong>van</strong> de Brouwer Groep zijn dan al over de<br />
kop geslagen, een etterende wond <strong>van</strong> twaalf miljoen<br />
euro achterlatend. En Trimoteurs vastgoedbedrijf is<br />
‘ De mannen<br />
<strong>van</strong> Trimoteur<br />
hebben ons<br />
doelbewust<br />
misleid en<br />
belazerd’<br />
geëuthanaseerd; ook dat avontuur heeft twaalf miljoen<br />
euro gekost. Weliswaar bestaat Custom Support nog,<br />
maar ook daarin zijn vele miljoenen verdwenen zonder<br />
dat er uitzicht is dat die er ooit nog uitkomen. Trimoteur<br />
rekent zelf op een verlies <strong>van</strong> dik acht miljoen.<br />
De enige substantiële activiteit die in 2009 resteert,<br />
is Sandd. Het postbedrijf is weliswaar overladen met<br />
schulden, maar de mannen dromen er<strong>van</strong> het voor de<br />
hoofdprijs te verkopen en alsnog hun zakken te vullen.<br />
In de tussentijd spuit het geld eruit. 2009 is afgesloten<br />
met een verlies <strong>van</strong> ruim zes miljoen euro. Volgens<br />
Klapwijk cum suis is dat enkel en alleen het gevolg <strong>van</strong><br />
het uitstellen <strong>van</strong> de liberalisering <strong>van</strong> de postmarkt<br />
en de prijzenslag die voormalig monopolist TNT Post<br />
inzette. ‘In een interne memo lazen we: “Zorg ervoor dat<br />
voor 2011 alle concurrentie dood is.”’ Daardoor lukte<br />
het niet Sandd vleugels te geven en de prestaties in lijn<br />
met de prognoses te zetten. Maar <strong>van</strong> luchtfietserij is<br />
absoluut geen sprake, zeggen ze. Want vergeet niet dat<br />
de Zwitserse zakenbank UBS in 2007 Sandd inschatte<br />
op 175 à 225 miljoen euro, dat het Franse La Poste later<br />
een bod <strong>van</strong> 150 miljoen euro deed, dat Deutsche Post<br />
Sandd voor een soortgelijk bedrag wilde inlijven en dat<br />
een deal met TNT Sandd zelfs waardeerde op een kleine<br />
tweehonderd miljoen.<br />
We mogen dus vooral niet de suggestie wekken dat<br />
investeerders ook nog eens met veel te rooskleurige voorspellingen werden gelokt.<br />
Op het eerste oor klinkt dat plausibel. Maar tijdens gesprekken met een reeks sleutelfiguren<br />
in en rond Sandd, die stuk voor stuk contractbreuk zouden plegen als ze zich<br />
in dit artikel bij naam zouden laten noemen, klinkt een heel ander verhaal. Ja, in maart<br />
2007 heeft UBS een rapportage uitgebracht waarin staat dat de waarde <strong>van</strong> Sandd<br />
misschien zelfs wel op 225 miljoen euro kan worden gesteld. Maar wat Klapwijk en<br />
consorten er niet bij vertellen is dat UBS niets anders is verzocht dan conclusies te<br />
trekken uit cijfers en prognoses die klakkeloos <strong>van</strong> Trimoteur werden overgenomen.
096<br />
Cijfers en prognoses die volgens onze bronnen volstrekt<br />
niet serieus te nemen zijn. ‘Of zou Pieter zijn studenten<br />
op Nyenrode soms leren dat sprookjes bestaan? Want<br />
zijn vooruitzichten waren volstrekt utopisch. Net als<br />
Trimoteurs weergave <strong>van</strong> de reeds gerealiseerde<br />
resultaten trouwens. Doordat bepaalde kosten bij<br />
andere vennootschappen werden weggeschreven,<br />
waren die in elk geval tot 2008 geflatteerd.’<br />
Ook het verhaal over het bod <strong>van</strong> het Franse La Poste<br />
even eenduidig anders dan de mannen <strong>van</strong> Trimoteur.<br />
Ja, er zijn verkennende gesprekken gevoerd, maar op<br />
topniveau bestond er in Duitsland geen enkele intentie<br />
om daadwerkelijk een koop te sluiten, laat staan een<br />
waarmee 150 miljoen euro is gemoeid.<br />
Het verhaal ten slotte dat TNT de intentie, ja, zelfs de<br />
afspraak had Sandd in het Europese postplatform EMN<br />
te voegen, maar dat de raad <strong>van</strong> commissarissen <strong>van</strong><br />
het Belgische postbedrijf uiteindelijk roet in het eten<br />
gooide, is volgens onze bronnen evenmin serieus te<br />
nemen. Niet alleen omdat mededingingsautoriteit NMA<br />
ongetwijfeld bezwaar had gemaakt, maar vooral ook<br />
omdat het plan binnen de hoogste echelons <strong>van</strong> Sandd<br />
niet eens was besproken, laat staan geaccordeerd. En<br />
het zijn niet alleen bronnen binnen Sandd zelf die zeggen<br />
dat Trimoteur een fata morgana presenteerde, ook<br />
een door hen in 2009 benaderde investeerder stelt dat<br />
hij een luchtkasteel kreeg voorgespiegeld. ‘Ze zeiden<br />
wordt genuanceerd. ‘Dat heeft inderdaad een brief geschreven waarin staat dat men bereid is<br />
Sandd voor 150 miljoen euro over te nemen. Die brief is op verzoek <strong>van</strong> Trimoteur opgesteld,<br />
want daarmee konden zij dan weer proberen nieuw geld op te halen. En belangrijker: het bod<br />
was met zoveel mitsen en maren omkleed dat je het niet serieus kon nemen. Sandd zat mijlenver<br />
af <strong>van</strong> alle doelen die moesten worden bereikt voordat die deal een feit zou zijn’, zegt een insider.<br />
Over de interesse <strong>van</strong> Deutsche Post verklaren de door <strong>Quote</strong> geraadpleegde bronnen al<br />
John Fentener<br />
<strong>van</strong> Vlissingen<br />
TRIMOTEURS TRACKRECORD<br />
GRADA Deze fabrikant <strong>van</strong> schoonmaakartikelen<br />
wordt in september<br />
1994 gekocht. De winst na de exit<br />
<strong>van</strong> Trimoteur in 1998 bedraagt<br />
7,2 miljoen euro.<br />
PORT SUPPORT In de havens <strong>van</strong><br />
Rotterdam en Antwerpen worden<br />
<strong>van</strong>af 1999 zeven cargodoors opgekocht.<br />
De achterliggende gedachte is<br />
om door bundeling <strong>van</strong> de backoffice<br />
de winstgevendheid te vergroten.<br />
Tegenwoordig heet het bedrijf Custom<br />
Support en verzorgt het de afwikkeling<br />
<strong>van</strong> douaneformaliteiten. Trimoteur<br />
heeft inmiddels dik acht miljoen<br />
euro afgeschreven.<br />
PHARMA BIO RESEARCH In slechts<br />
drie jaar tijd weet Trimoteur deze<br />
onderneming niet alleen <strong>van</strong> de<br />
ondergang te redden, maar ook zo<br />
op te poetsen dat die in 2002 voor<br />
negentig miljoen euro wordt verkocht<br />
aan het Britse private-equityhuis<br />
HG Capital. De winst <strong>van</strong> Trimoteur<br />
bedraagt 30,6 miljoen euro, minder<br />
dan waarop tijdens het sluiten <strong>van</strong><br />
de verkoopdeal was gerekend.<br />
LA PERLA In 2001 wordt op het<br />
project Monte Mayor twee miljoen<br />
euro winst geboekt, en ook andere<br />
investeringen, waaronder in een<br />
project op Antigua, zijn winstgevend.<br />
Op papier althans, want als het eind<br />
2008 op betalen aankomt, zegt<br />
Geert Duizendstraal al geen geld<br />
meer te hebben.<br />
TRIMOTEUR REAL ESTATE (TRES)<br />
In de wetenschap dat tien procent<br />
<strong>van</strong> de bouwkosten veroorzaakt<br />
wordt door fouten, bedenkt Henk<br />
Riemens een systeem waarbij<br />
gebouwd moet worden met een<br />
beperkt aantal ‘legosteentjes’. Er<br />
worden wel wat kleine projecten<br />
gedaan, maar het eerste grote<br />
project, waarbij op een Zuid-Frans<br />
resort honderden huisjes moeten<br />
komen, zal nooit doorgaan. Als het<br />
bedrijf in slaap wordt gebracht, is<br />
er 11,8 miljoen euro verlies.<br />
CGI/BROUWER GROEP Medio 2004<br />
wordt de Brouwer Groep gekocht. Dat<br />
bestaat dan uit zeventien bedrijven<br />
en heeft een omzet <strong>van</strong> 270 miljoen<br />
euro. Uiteindelijk leidt dit avontuur<br />
tot een verlies <strong>van</strong> 11,6 miljoen euro.<br />
Volgens de huidige topman <strong>van</strong> Roto<br />
Smeets De Boer, die in dienst <strong>van</strong><br />
Trimoteur dit appeltje zou schillen, is<br />
er onderschat hoeveel omzet er zou<br />
weglopen en hoe weerbarstig het was<br />
om mensen tijdens de reorganisatie te<br />
laten afvloeien.<br />
SANDD Met dit postbedrijf opent<br />
Trimoteur rond de eeuwwisseling de<br />
aanval op TNT Post. Hoewel Trimoteur<br />
inmiddels op afstand is gezet, rekent<br />
het op een positief resultaat.<br />
Bernard<br />
Madoff<br />
Allen<br />
Stanford<br />
René <strong>van</strong><br />
den Berg<br />
beeld HH, ANP
097<br />
POSTPIRAMIDE<br />
dat de tent sowieso vijftig miljoen waard was. En dat een exit <strong>van</strong> 150 miljoen binnen<br />
twee jaar hoogstwaarschijnlijk was. Dat bleek een bespottelijk verhaal. Na wat rekenwerk<br />
kwam ik uit op een waarde <strong>van</strong> hooguit zeven miljoen. En dan alleen met heel<br />
veel fantasie en goede wil. Ik keek dan echt door een roze bril, want feitelijk was de<br />
tent gewoon technisch failliet.’<br />
Met de billen bloot<br />
Als de drie oprichters <strong>van</strong> Trimoteur in de zomer <strong>van</strong> 2009 moeten erkennen dat ze<br />
er niet in slagen nieuw geld aan te trekken, moeten ze met de billen bloot. Ze kunnen<br />
de leningen <strong>van</strong> de banken niet meer afbetalen, laat<br />
staan aan hun torenhoge renteverplichtingen voldoen.<br />
Met de pet in de hand verschijnen ze in het Hilversumse<br />
hotel De Witte Bergen, waar de informals te horen<br />
krijgen hoe de zaken er werkelijk voor staan: niet best.<br />
Fortis Private Equity en NIB Capital hebben in april<br />
2008 hun aandelen voor een kleine elf miljoen euro<br />
verkocht aan <strong>Quote</strong> 500-lid Albert Hartog en investeerder<br />
Ben de Jonge (die dan ook toetreden tot de<br />
‘Ze zeiden dat<br />
Sandd sowieso<br />
vijftig miljoen<br />
waard was. Na<br />
wat rekenwerk<br />
kwam ik uit op<br />
hooguit zeven’<br />
raad <strong>van</strong> commissarissen), maar staan nog wel als<br />
schuldeiser in de boeken. Nu die leningen niet meer<br />
worden afbetaald, dreigen de betrokken financiële<br />
partijen de aandelen te verkopen die ze als onderpand<br />
hebben gekregen. Daarmee zou het door Klapwijk<br />
‘affreus’ genoemde scenario zich kunnen afspelen dat<br />
ze die aandelen voor een dusdanig laag bedrag dumpen<br />
Copyright © 2012 Husqvarna AB (publ). All rights reserved.<br />
De perfecte oplossing<br />
voor elk gazon.<br />
Automower ® 305.<br />
Voor gazons tot 500 m 2<br />
Automower ® 220AC.<br />
Voor gazons tot 1.800 m 2<br />
Automower ® 230ACX.<br />
Voor gazons tot 3.000 m 2<br />
Nieuw!<br />
Automower ® 265ACX.<br />
Voor gazons tot 5.500 m 2<br />
Automower ® Solar Hybride.<br />
Voor gazons tot 2.200 m 2 .<br />
Werkt op zonne-energie.<br />
Ovis aries. (“Schaap”)<br />
Voor gazons tot 10.000 m 2<br />
Al duizenden jaren laten schapen ons zien hoe je een gazon tot in de perfectie kunt verzorgen: continu in een willekeurig patroon blijven grazen…<br />
Met dit concept als basis heeft Husqvarna de Automower ® ontwikkeld, de originele en onbetwiste leider op het gebied <strong>van</strong> robot gazonmaaiers.<br />
Ontdek hoe u een perfect gazon kunt krijgen door helemaal niets te doen.<br />
www.husqvarna.nl
098<br />
dat hij, zijn maten en natuurlijk ook de informals met lege handen achterblijven.<br />
De informals weten niet wat ze horen. Verbijsterd zijn ze. Woest. Ook omdat sommigen,<br />
anders dan ze dachten, niet vooraan zaten in het treintje <strong>van</strong> schuldeisers, maar<br />
achterin. Bij latere bijeenkomsten, als het besef hoe ze zijn belazerd ten volle is doorgedrongen,<br />
hangt er zelfs fysieke dreiging in de lucht. Ze zijn het er al snel over eens<br />
dat Klapwijk, Riemens en Van Elswijk buitenspel moeten worden gezet. ‘De kanker<br />
moet eruit worden gesneden’, zo wordt gezegd. Op instigatie <strong>van</strong> een ziedende Ronald<br />
<strong>van</strong> de Laar, die vooral rijk is geworden doordat hij er een pesthekel aan heeft geld te<br />
verliezen, en zijn mede-<strong>Quote</strong> 500-leden <strong>Paul</strong> de Vries en Albert Hartog wordt een<br />
herstructureringsteam opgetuigd. In een reeks moeizame gesprekken<br />
– we leven dan al in 2010 – weet dat de institutionele<br />
schuldeisers, waaronder ook Rabobank, er<strong>van</strong> te overtuigen<br />
een substantieel deel <strong>van</strong> hun vorderingen af te schrijven. De<br />
leningen <strong>van</strong> de informals, bij elkaar 65 miljoen euro, worden<br />
op afstand geparkeerd. De vorderingen blijven in een stichting<br />
tot Sandd alsnog wordt verkocht. Van de Laar, Hartog, De Vries<br />
en nog wat kleinere investeerders fourneren bovendien nog<br />
eens veertien miljoen om Sandd eindelijk eens wat slagkracht te<br />
geven en het ‘voor de poorten <strong>van</strong> de hel weg te slepen’.<br />
Het reddingsplan lijkt te slagen. In 2011 weet Sandd op een<br />
omzet <strong>van</strong> 110 miljoen euro eindelijk een kleine operationele<br />
winst te boeken, en 2012 belooft helemaal een mooi jaar te<br />
worden waarin de ebitda zelfs rond de twintig miljoen moet<br />
uitkomen. Dat is vooral ook te danken aan de succesvolle integratie<br />
<strong>van</strong> Selektmail, de concurrent die in 2011 <strong>van</strong> Deutsche<br />
Post is overgenomen. Deze acquisitie haalt het verhaal <strong>van</strong><br />
Klapwijk en consorten onderuit dat hun prognoses <strong>van</strong>wege het<br />
uitstellen <strong>van</strong> de liberalisering <strong>van</strong> de postmarkt weliswaar een<br />
paar jaar later, maar niettemin exact bleken uit te komen. De<br />
mannen <strong>van</strong> Trimoteur hadden immers nooit rekening gehouden<br />
met de aanschaf <strong>van</strong> Selektmail. Wel klopt het dat Sandd inmiddels<br />
resultaten laat zien die in de buurt liggen <strong>van</strong> de vooruitzichten<br />
die Trimoteur altijd al schetste. En het bedrijf komt<br />
dus ook in de buurt <strong>van</strong> waardes die daar destijds aan werden<br />
gekoppeld door partijen als UBS. Natuurlijk moet het huidige<br />
management <strong>van</strong> Sandd laten zien dat de resultaten toekomstbestendig<br />
zijn. Als dat zo is, en een exit volgt, dan krijgen alle<br />
informals alsnog hun geld terug.<br />
Trust op Jersey<br />
Klapwijk, Riemens en Van Elswijk kijken ondertussen noodgedwongen<br />
op afstand toe hoe een en ander afloopt. Naar eigen<br />
zeggen kunnen zij slechts hopen dat er aan het eind <strong>van</strong> de rit<br />
ook nog wat munten hun kant op rollen. De kans is evenwel<br />
groot dat dat te laat komt en dat zij tegen die tijd allang persoonlijk<br />
failliet zijn verklaard. ‘Maar dat hoeft natuurlijk helemaal<br />
niet te betekenen dat ze geen geld meer hebben. Ze hebben<br />
in de loop der jaren echt wel wat buitenlandse spaarpotjes voor<br />
zichzelf gevuld, hoor’, wordt links en rechts gefluisterd. De<br />
mensen die deze geruchten verspreiden, wijzen bijvoorbeeld op<br />
de bij het Kadaster bekende gegevens <strong>van</strong> Wim <strong>van</strong> Elswijk. Op<br />
‘Ze hebben in de<br />
loop der jaren<br />
echt wel wat<br />
buitenlandse<br />
spaarpotjes<br />
voor zichzelf<br />
gevuld, hoor’<br />
zijn relatief bescheiden vastgoedportefeuille<br />
rust niet alleen een hypotheek <strong>van</strong> ING, maar<br />
ook een op Jersey gevestigd trustkantoor heeft<br />
hem het buitensporig hoge bedrag <strong>van</strong> zeven<br />
miljoen euro geleend.<br />
Klapwijk en Van Elswijk ontkennen, mede<br />
namens de in het buitenland verkerende<br />
Riemens, in alle toonaarden dat ze geld hebben<br />
weggesluisd. Die trust op Jersey is ooit opgericht<br />
<strong>van</strong>uit de gedachte dat de aandelen <strong>van</strong><br />
Trimoteur erin konden worden ondergebracht.<br />
En de enige keer dat er geld naartoe is gegaan,<br />
was in 2002, toen ze buiten de boeken <strong>van</strong><br />
Trimoteur om een vastgoedklappertje maakten,<br />
samen met La Perla. Dat geld is bovendien<br />
allang op, zeggen ze. ‘Verder hebben we zelf<br />
een volledig kasgeldoverzicht gemaakt. We<br />
hebben bovendien alle informals aangeboden<br />
dat ze de getallen die daarin staan mogen laten<br />
controleren. Dat aanbod is met een ruime<br />
meerderheid <strong>van</strong> stemmen afgeslagen, dus<br />
blijkbaar vertrouwen ze ons. En terecht, we<br />
hebben altijd integer gehandeld en dus niks te<br />
verbergen’, zegt Klapwijk. Van Elswijk bevestigt<br />
het met een hoofdknik. ‘Het is heel naar<br />
dat de Belastingdienst en ABN Amro op al<br />
onze bezittingen beslag hebben gelegd. Ook<br />
voor onze gezinnen. Het gaat in totaal om een<br />
bedrag <strong>van</strong> anderhalf miljoen euro. Geloof mij,<br />
als we ergens nog geld hadden, hadden we dat<br />
echt wel gesettled, hoor!’