Bekijk hier het integrale KMO-rapport 2011 - UNIZO.be

Editie 2011
HET KMO-RAPPORT
VLAANDEREN
De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld

Het KMO-Rapport Vlaanderen
De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld
UNIZO-Studiedienst
Graydon Belgium nv, departement Research & Development
januari 2012

Uitgave van UNIZO vzw & Graydon Belgium nv
Redactie
Gilles Vandorpe (Economisch Adviseur UNIZO-Studiedienst)
Gegevens
Eric Van den Broele (Graydon Business Academy - Research & Development)
Peter Thijs (Programmatie Graydon Belgium nv)
Begeleidingscomité
Johan Bortier (Directeur UNIZO-Studiedienst)
Eric Van den Broele (Senior Manager Research & Development Graydon Belgium nv)
Contact
Secretariaat UNIZO-Studiedienst
Spastraat 8, 1000 Brussel
Tel: 02 238 05 31
Fax: 02 238 07 94
studiedienst@unizo.be
Graydon Belgium nv
Uitbreidingstraat 84-b1
Tel: 03 280 88 55
Fax: 03 280 88 99
eric.vandenbroele@graydon.be
www.unizo.be
www.graydon.be
Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd mits dubbele bronvermelding “Graydon Belgium - UNIZO”. Deze brochure is louter ter
informatie opgesteld. De gegevens zijn ontwikkeld op basis van de Graydon-databanken. De verwerking ervan gebeurde door de UNIZO-Studiedienst.
Uitgevers, informatieverstrekker noch auteurs kunnen aansprakelijk gesteld worden voor mogelijke onnauwkeurigheden. De uiteindelijke interpretatie van
de gegevens is voor rekening van de lezer.
5
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Inhoud
Inleiding 8
1. Methodologie 10
2. De KMO in cijfers 12
2.1 Evolutie aantal KMO’s in België 12
2.2 KMO’s volgens leeftijdscategorie 13
2.3 KMO’s volgens juridische vorm 14
2.4 KMO’s volgens sector 15
2.5 KMO’s volgens tewerkstellingsklassen 17
3. Financiële ratio’s van de Vlaamse ondernemingen 18
3.1 Productiviteit: bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten 18
3.2 Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen 19
3.3 Solvabiliteit 21
3.4 Graad van financiële onafhankelijkheid 22
3.5 Dekking vreemd vermogen door cashflow 23
3.6 Liquiditeit 25
3.7 FiTo®-meter van de Vlaamse KMO 26
6
KMO-rapport Vlaanderen 2011

4. Andere financieel-economische gegevens van de Vlaamse KMO’s 29
4.1 Aantal dagen leverancierskrediet 29
4.2 Aantal dagen klantenkrediet 30
4.3 Investeringen in materiële vaste activa 31
4.4 Bedrijfsresultaat 33
4.5 Eigen vermogen 34
5. Multiscore van de Vlaamse KMO 36
6. Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren 42
7. Conclusie 44
Financiële ratio’s van de Vlaamse KMO-vennootschappen (FiTo®-meter) 44
Andere financieel-economische gegevens 46
Multiscore van de Vlaamse KMO’s: een eerste benadering van 2010. 46
Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren 47
Lijst van afkortingen 48
Lijst van tabellen en grafieken 48
Tabellen 48
Grafieken 50
Bijlagen 50
7
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Inleiding
Het KMO-Rapport Vlaanderen is dit jaar aan een vierde editie
toe. Hoewel het rapport ieder jaar verder evolueert blijft de
hoofddoelstelling voor UNIZO en Graydon dezelfde als bij de
start in 2008, namelijk het in kaart brengen van de financieeleconomische
gezondheid van de Vlaamse KMO’s over een
langere periode. Deze periode loopt van 2000 tot 2010 voor
alle data die we uit de jaarrekeningen halen. De cijfers in
verband met de multiscore lopen van 2001 tot 2011. Op die
manier kunnen we de effecten op de Vlaamse KMO’s van
onder andere de internetzeepbel of de krediet- en financiële
crisis vanaf de tweede helft van 2008 in kaart brengen.
De cijfers zijn in eerste instantie interessant voor de ondernemer
zelf, die zich kan positioneren ten opzichte van andere
KMO’s binnen een specifieke sector en de totale KMOpopulatie
in Vlaanderen. Daarnaast is het rapport ook een
informatiebron voor diverse actoren die aan de hand van een
uitgebreid pakket cijfermateriaal, de financieel-economische
gezondheidstoestand van de Vlaamse KMO’s van naderbij
willen bekijken en opvolgen.
De cijfers in het KMO-Rapport werden afgesloten op 30
oktober 2011. Op dat ogenblik waren 96,2% van de jaarrekeningen
voor 2010 beschikbaar.
We bekijken zowel de financieel-economische gezondheid
van de vennootschappen tot en met 50 werknemers alsook
de prestaties van de eenmanszaken. De cijfers voor de vennootschappen
zijn hoofdzakelijk gebaseerd op de gegevens
uit de jaarrekeningen. Daarnaast beschikt Graydon Belgium
nv ook over een eigen kwalitatief instrument, namelijk de
multiscore. De multiscore wenden we aan om de financieeleconomische
toestand van zowel de vennootschappen als de
eenmanszaken in beeld te brengen.
In een eerste deel geven we een cijfermatig overzicht van het
aantal KMO’s in België opgesplitst volgens regio. Het absolute
aantal KMO’s wordt van naderbij bekeken, alsook het aantal
KMO’s volgens leeftijdscategorie, volgens juridische vorm,
volgens sector en volgens tewerkstellingsklassen. We maken
eveneens het onderscheid tussen KMO-vennootschappen en
eenmanszaken. Samen vormen deze de groep van de KMO’s.
In een tweede deel bekijken we een aantal financieel-economische
parameters van de KMO-vennootschappen (dus
8
KMO-rapport Vlaanderen 2011

zonder de eenmanszaken). Deze worden op het einde van
het hoofdstuk samengevat in een allesomvattende indicator:
de FiTo®-score. De FiTo®-score werd op basis van jarenlang en
nauwgezet onderzoek ontwikkeld door professor emeritus
Hubert Ooghe (Universiteit Gent en Vlerick Leuven Gent
Management School) in nauwe samenwerking met Graydon
Belgium nv. De score wordt berekend op basis van acht uitgewerkte
ratio’s die in een evenwichtige verhouding tot elkaar
worden geplaatst. Samen geven ze een duidelijk beeld over
het al dan niet bestaan van financiële consistentie binnen de
onderneming. De verschillende ratio’s die in de berekening
worden opgenomen omvatten de bruto toegevoegde waarde
in verhouding tot de personeelskosten, de nettorendabiliteit
van de bedrijfsactiva voor belastingen, de nettorendabiliteit
van het eigen vermogen na belastingen, de graad van zelffinanciering,
de graad van financiële onafhankelijkheid, de
korte termijn financiële schuldgraad, de dekking van het
vreemd vermogen door de cashflow en tot slot de nettokasratio.
De ratio’s worden ook apart in dit rapport verwerkt, met
uitzondering van de nettorendabiliteit van de bedrijfsactiva
voor belastingen en de nettokasratio.
We bekijken telkens eerst een aantal financieel-economische
parameters afzonderlijk voor Vlaanderen, Brussel en Wallonië
voor alle KMO-vennootschappen. Daarna bekijken we de ratio
voor iedere sector afzonderlijk voor het totaal van de Vlaamse
KMO-vennootschappen.
In een derde deel nemen we nog vijf andere financieel-economische
parameters onder de loep, namelijk het aantal dagen
leverancierskrediet, het aantal dagen klantenkrediet, de
investeringen in materiële vaste activa, het bedrijfsresultaat
en het aandeel verlieslatende bedrijven en tot slot het eigen
vermogen. Deze vijf parameters geven – naast de eerder
bekeken financiële ratio’s – eveneens een idee van de financieel-economische
gezondheid van de KMO-vennootschappen.
In het vierde deel bekijken we de multiscore voor de Vlaamse
KMO’s. De multiscore is een kwalitatieve analyse van Graydon
om de financieel-economische gezondheid van de Vlaamse
vennootschappen én eenmanszaken in beeld te brengen.
Tot slot bekijken we beknopt hoe het gesteld is met de financiële
gezondheid van de 5 sectoren die in 2011 de meeste
startende bedrijven liet optekenen.
9
KMO-rapport Vlaanderen 2011

1. Methodologie
Het KMO-Rapport Vlaanderen wordt samengesteld aan de hand van gegevens die door Graydon Belgium nv verzameld
worden. De basisdatabank van Graydon bevat alle Belgische actieve, passieve en slapende BTW-nummers (sinds juni 2004
de ondernemingsnummers) 1 . Anno 2011 betekent dit ongeveer 2.490.000 BTW-nummers waarvan ruim 1.066.000 actieve ondernemingsnummers
(vennootschappen, eenmanszaken, vrije beroepen, parastatalen en VZW’s). De ondernemingsnummers
worden van bij het ontstaan doorgegeven vanuit de Kruispuntbank voor Ondernemingen of genoteerd via onder meer de
oprichtingsakte. Zowel vrije beroepen (dokters, advocaten,…) als VZW’s worden opgenomen in de databank, maar worden in
onderhavige studie niet gebruikt gezien de aard van hun activiteiten.
Naast de ondernemingsnummers werkt Graydon actief met de oprichtingsaktes en de lezing van het Belgisch Staatsblad om
de accuraatheid van de gegevens verder te verhogen, alsook door bijvoorbeeld contacten te onderhouden met de rechtbanken,
BTW-administraties en de RSZ. Elke mogelijke financieel-economische informatie die op de Belgische ‘informatiemarkt’
beschikbaar is wordt systematisch en gestructureerd verzameld en verwerkt. Een voortdurende aanvulling van deze informatie
via individuele ondernemingsnummers gebeurt hoofdzakelijk op vier niveaus:
• online communicatie of communicatie via automatische dragers met verschillende officiële instanties, bijvoorbeeld
de balansen van de Nationale Bank van België, de lijsten van geregistreerde aannemers,…;
• aanvulling en correctie van officiële informatie en allerhande publicaties op officieel niveau (Belgisch Staatsblad,
protestenbladen, oprichtingsaktes,…) door een 40-koppig team (deel van de 130 Graydon-medewerkers);
• dagdagelijks doornemen van allerhande niet-officiële publicaties zoals dagbladen en tijdschriften;
• organiseren van een eigen poolingsysteem om op de hoogte te blijven van de meest recente ontwikkelingen
(betaalgedrag van ondernemingen op basis van inzage in hun vervaldagbalansen, pooling ongedekte cheques,
gedagvaarden in faling, RSZ-dagvaardingen, samenwerking met incassokantoren,…).
De cijfers in dit rapport hebben betrekking op de periode 2000 tot 2010 en werden afgesloten op 30 oktober 2011. Op dat
moment waren 96,2% van de jaarrekeningen voor 2010 beschikbaar. Alles wat ratio’s en andere afgeleiden uit de jaarrekeningen
betreft zijn in die mate beschikbaar om voldoende representatief te zijn voor de volledige KMO-populatie. Cijfers in verband
met de multiscore geven de situatie weer van 2001 tot 2011. We definiëren een KMO als een onderneming tot 50 werknemers.
In deel 2 - de KMO in cijfers - maken we een onderscheid tussen verschillende juridische vormen. Namelijk de NV, BVBA,
EBVBA, diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen, de eenmanszaak, de vennootschap onder firma en overige
juridische vormen. Onder de categorie ‘overige’ vallen alle andere entiteiten die niet onder de vorige juridische vormen ressorteerden.
Deze andere entiteiten zijn onder meer:
• Europees samenwerkingsverband
• Europees economisch samenwerkingsverband
• Landbouwvennootschap
• Vereniging naar buitenlands recht
• Stille handelsvennootschap
• Feitelijke vereniging
• Vereniging met sociaal oogmerk
• …
De verschillende gehanteerde sectoren zijn gebaseerd op de vernieuwde nacebel nomenclatuur die sinds januari 2008 gebruikt
wordt. De gehanteerde sectoren bestaan uit de volgende nacebelgroepen:
1 Actieve ondernemingsnummers wijzen op nog bestaande bedrijven. Passieve ondernemingsnummers wijzen op stopgezette bedrijven en zijn
belangrijk om de historiek van de cijfers weer te geven. Slapende ondernemingsnummers wijzen op bestaande bedrijven zonder activiteit.
10
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Sector
Nacebelgroep(en)
Automobielsector (handel & onderhoud) 45
Bouwnijverheid 41 - 42 - 43
Communicatie & IT 58 - 59 - 60 - 61 - 62 - 63
Detailhandel 47
Financiële diensten 64 - 65 - 66
Gezondheidszorg 75 - 86 - 87 - 88
Groothandel 46.200 tot 46.900
Handelsbemiddeling 46100
Horeca 55 - 56
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 01 - 02 - 03
Industrie: chemie 20 - 21 - 22 - 23
Industrie: vervaardiging hout(producten) 16 - 31
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 26 - 27
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 24 - 25
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 17 - 18
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 13 - 14 - 15
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 10 - 11 - 12
Overige Industrie 05 - 06 - 07 - 08 - 09 -19 - 28 - 29 -30 - 32 - 33 - 35 - 36 - 37
Overige pers. diensten 96.100
Vervoer & logistiek 49 - 50 - 51 - 52 - 53
Zakelijke diensten & immobiliën 68 - 69 - 70 - 71 - 73 - 74 - 77 - 78 - 79 - 80
In deel 3 en deel 4 bekijken we een aantal financiële ratio’s en financieel-economische parameters van de KMO’s, die worden
beoordeeld op basis van hun mediaanwaarde. Er wordt gebruik gemaakt van de mediaanwaarde in plaats van het gemiddelde
omdat op die manier de centrale tendens kan worden weergegeven zonder dat er vertekening wordt veroorzaakt door de
extreme waarden van sommige individuele ratio’s. Op het einde van het derde deel worden de verschillende ratio’s samengevat
in een allesomvattende indicator: de FiTo®-score. De FiTo-score wordt, zoals eerder aangegeven berekend op basis van acht
ratio’s die samen uitdrukking geven aan het al dan niet bestaan van financiële consistentie. Vervolgens wordt de verkregen
waarde – als gevolg van een logittransformatie 2 steeds een getal tussen 0 en 1 - gepositioneerd ten opzichte van de referentiepopulatie
waardoor voor het individuele bedrijf bepaald wordt welke de kwalitatieve plaats is die zij ten opzichte van haar
collega’s inneemt. De individuele bedrijven worden binnen deze studie gebundeld tot sectoren.
In deel 5 gaan we de financieel-economische toestand na van de Vlaamse vennootschappen én eenmanszaken aan de hand
van de multiscore van Graydon. Deze multiscore geeft een overzicht van de kans op een faillissement en het perspectief op
groeipotentieel van de ondernemingen binnen een sector. De multiscore deelt een sector in risicoklassen in. Daarvoor maakt
de multiscore gebruik van een multidisciplinaire evaluatie van de gezondheid of ongezondheid van ondernemingen en het
mogelijk groeipotentieel er van en wijst deze dan een score toe van 0 tot 100. De volledige score rust op 3 pijlers. Ten eerste
zijn er de ‘feiten.’ Dit is een mix van gegevens die Graydon met de grootst mogelijke systematiek in haar databank opneemt
(RSZ-dagvaardingen, incassodossiers, ongedekte cheques…). Deze gegevens, in totaal een 80-tal, spelen een essentiële rol in
de kredietbeoordeling en worden telkens gewogen naar relevantie, anciënniteit en periodiciteit.
Ten tweede verwerkt Graydon de ‘balansen’ van de bedrijven. In samenwerking met de Vlerick Leuven Gent Management
School werd eerder vastgesteld welke ratio’s vooral bepalend zijn voor succes en faling van ondernemingen. Deze ratio’s
worden ook gewogen naar relevantie en in de scoring geïntegreerd. Deze informatie kan uiteraard niet aangewend worden
bij bedrijven die geen publicatieplicht hebben. Daarom wordt voor niet publicatie-plichtige ondernemingen - indien nodig -
gebruik gemaakt van ander statistisch materiaal. Concreet betreft het onder andere de sector waarin een onderneming actief
is, de leeftijd van een onderneming,…
Ten derde zijn er de ‘betalingservaringen.’ Dit zijn gegevens over het betalingsgedrag van ondernemingen verkregen via het
eigen informatienetwerk van Graydon. Het betalingsgedrag geeft immers, los van balansen en ander feitenmateriaal, een
indicatie van de ‘moraal’ van de onderneming. De multiscore laat op die manier toe om evaluaties te maken over gehele activiteitssectoren
en is daarmee een waardevol instrument binnen het kader van dit rapport.
2
logit x =
______
1
x
(1+eˉ )
KMO-rapport Vlaanderen 2011

2. De KMO in cijfers
Het hoofdstuk ‘De KMO in cijfers’ voorziet in een uitgebreid pakket aan cijfermateriaal in verband met KMO’s, zowel de KMOvennootschappen
als eenmanszaken 3 . We bekijken de evolutie van het totaal aantal KMO’s in België en de gewesten voor
de periode 2000 tot 2010. Er wordt een overzicht geschetst van het aandeel van KMO-vennootschappen en eenmanszaken
volgens leeftijdscategorie binnen het totaal aantal KMO’s volgens gewest in 2010. We gaan ook na wat de evolutie is van het
aantal KMO’s volgens juridische vorm per gewest, opnieuw van 2000 tot 2010. Het aantal KMO’s volgens sector en gewest wordt
geanalyseerd voor het jaar 2010. Tot slot geven we een overzicht van de ondernemingen volgens tewerkstellingsklassen.
2.1 Evolutie aantal KMO’s in België
In Vlaanderen zijn in totaal 546.879 KMO’s (vennootschappen en eenmanszaken tot 50 werknemers) actief in 2010. Dat is 58%
van het totaal aantal KMO’s in België. Tussen 2000 en 2003 blijft het aantal KMO’s in Vlaanderen min of meer stabiel op een
niveau van ruim 450.000. Vanaf 2004 tot 2010 kan een continue stijgende trend worden waargenomen van het aantal KMO’s in
Vlaanderen. In 2010 zijn er 21% meer KMO’s in vergelijking met 2000. Brussel vertegenwoordigt 12% van het totaal aantal KMO’s
in België, Wallonië 28%. Het aantal KMO’s in Brussel neemt tijdens de periode 2000 tot 2010 toe met 21%. In Wallonië is er een
stijging met 15%.
Tabel 1: Evolutie aantal KMO’s volgens gewest en aandeel KMO’s binnen totale bedrijvenpopulatie, 2000-2010
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 452.707 451.419 451.568 453.500 458.279 465.387 477.948 489.972 502.803 514.262 546.879
Brussel 90.284 89.350 88.970 88.906 89.952 91.907 95.013 99.188 101.748 103.245 109.123
Wallonië 225.797 223.122 221.208 220.576 221.538 223.585 227.772 231.823 236.518 240.984 259.348
Onbekend 12.462 13.032 13.616 14.110 14.417 14.801 15.268 15.556 17.127 20.864 26.251
Federaal 781.250 776.923 775.362 777.092 784.186 795.680 816.001 836.539 858.196 879.355 941.601
In 2010 is 57% van de KMO-vennootschappen in België gevestigd in Vlaanderen. Ten opzichte van 2000 is er een stijging van de
KMO-vennootschappen in Vlaanderen vast te stellen met 43%. In Brussel is er een stijging met 27% ten opzichte van 2000 en
in Wallonië stellen we een stijging vast met 38%. Het aandeel van de Brusselse en Waalse KMO-vennootschappen in de totale
Belgische populatie bedraagt respectievelijk 16% en 22%. Daarnaast is er een groep van KMO-vennootschappen die niet toe te
wijzen zijn aan Vlaanderen, Brussel of Wallonië – dit is de groep ‘onbekend’ - met een aandeel van 5% in de cijfers.
Tabel 2: Evolutie aantal KMO-vennootschappen volgens gewest, 2000-2010
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 193.488 199.034 204.078 209.710 215.989 222.690 232.640 243.617 255.559 264.940 275.809
Brussel 59.966 60.988 62.014 62.958 64.217 65.692 67.856 70.797 73.100 74.561 76.451
Wallonië 79.150 81.366 83.388 85.854 88.227 90.757 93.846 97.643 101.831 105.159 109.377
Onbekend 12.335 12.902 13.477 13.953 14.214 14.563 14.961 15.234 16.775 20.161 24.787
Totaal 344.939 354.290 362.957 372.475 382.647 393.702 409.303 427.291 447.265 464.821 486.424
Vlaanderen telt ruim 271.000 eenmanszaken in 2010. Dit is een stijging met 5% ten opzichte van 2000. Tussen 2000 en 2004
daalt het aantal eenmanszaken in Vlaanderen trendmatig. In totaal zijn er in 2004 bijna 17.000 eenmanszaken minder dan in
2000. Vanaf 2005 stellen we opnieuw een stijging vast van het aantal eenmanszaken. Zo tellen we een extra 28.000 eenmanszaken
tussen 2004 en 2010. In Brussel en Wallonië kunnen we een algemene stijging van het aantal eenmanszaken vaststellen
over de periode 2000-2010, respectievelijk met 8% en 2%. Vlaanderen telt 60% van de Belgische eenmanszaken, Brussel 7% en
Wallonië 33%.
3 De basis voor de cijfers zijn de ruim 1 miljoen actieve ondernemingsnummers in de databank van Graydon. We bekomen de eigenlijke KMO-cijfers
door aftrek van de ondernemingen vanaf 50 werknemers en aftrek van VZW’s.
12
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Uit de cijfers van het aantal KMO-vennootschappen en het aantal eenmanszaken blijkt dat het aandeel van de KMOvennootschappen
in elk gewest aan belang wint en dat het aandeel van de eenmanszaken overal daalt. Vanaf 2008 zijn er in
Vlaanderen zelfs voor het eerst meer KMO-vennootschappen dan eenmanszaken.
Tabel 3: Evolutie aantal eenmanszaken volgens gewest, 2000-2010
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 259.219 252.385 247.490 243.790 242.290 242.697 245.308 246.355 247.244 249.322 271.070
Brussel 30.318 28.362 26.956 25.948 25.735 26.215 27.157 28.391 28.648 28.684 32.672
Wallonië 146.647 141.756 137.820 134.722 133.311 132.828 133.926 134.180 134.687 135.825 149.971
Onbekend 127 130 139 157 203 238 307 322 352 703 1.464
Totaal 436.311 422.633 412.405 404.617 401.539 401.978 406.698 409.248 410.931 414.534 455.177
2.2 KMO’s volgens leeftijdscategorie 4
In 2010 is bijna de helft (48%) van de KMO-vennootschappen in België jonger dan 10 jaar. Zowat 49% van de KMOvennootschappen
is tussen de 10 en 50 jaar. De overige 2% van de KMO’s is ouder dan 50 jaar. Er is geen wezenlijk verschil
tussen de drie gewesten.
Tabel 4: Aandeel van KMO-vennootschappen volgens leeftijdscategorie en gewest, 2010
0-4 jaar 5 tot 9 jaar 10-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar + 50 jaar Totaal
Vlaanderen 29% 19% 27% 16% 5% 2% 2% 100%
Brussel 30% 18% 24% 17% 5% 3% 3% 100%
Wallonië 29% 19% 26% 17% 5% 2% 3% 100%
Totaal 29% 19% 26% 17% 5% 2% 2% 100%
In 2010 is 45% van de eenmanszaken in België jonger dan 10 jaar. Voor Vlaanderen en Wallonië is dit cijfer respectievelijk 45%
en 43%. Brussel heeft een groter aandeel van jonge eenmanszaken met 56%, in vergelijking met de andere gewesten. 41% van
het totaal aantal eenmanszaken in België is ouder dan 10 jaar en jonger dan 50 jaar. De cijfers zijn min of meer gelijkaardig voor
Vlaanderen en Wallonië. Brussel kent een lager aandeel (35%) van eenmanszaken tussen de 10 en 50 jaar, ten opzichte van het
totaal. 14% van de eenmanszaken in België, Vlaanderen en Wallonië is ouder dan 50 jaar. In Brussel ligt dit cijfer met 10% iets
lager in vergelijking met de rest van het land.
Tabel 5: Aandeel van eenmanszaken volgens leeftijdscategorie en gewest, 2010
0-4 jaar 5 tot 9 jaar 10-19 jaar 20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar + 50 jaar Totaal
Vlaanderen 29% 15% 24% 11% 5% 1% 14% 100%
Brussel 40% 16% 17% 10% 6% 1% 10% 100%
Wallonië 29% 14% 23% 13% 6% 1% 14% 100%
Totaal 30% 15% 23% 12% 5% 1% 14% 100%
4 Bedrijven die veranderen van juridisch statuut worden opnieuw aanzien als een nieuw bedrijf en dus ook opnieuw meegeteld in de cijfers.
13
KMO-rapport Vlaanderen 2011

2.3 KMO’s volgens juridische vorm
De belangrijkste juridische vorm voor KMO’s in Vlaanderen is nog steeds met voorsprong de eenmanszaak, ook al is het aandeel
ervan gezakt binnen het totaal van de KMO-populatie van 57% in 2000 tot 50% in 2010. De tweede belangrijkste juridische
vorm, de BVBA, neemt daarentegen in belang toe. In 2000 hadden 24% van de KMO’s een BVBA als juridische vorm, in 2010 is dit
aandeel gestegen tot 28%. Ook de EBVBA kent een stijging van het aandeel over de periode 2000-2010 en neemt een aandeel
van 4% voor haar rekening. Het aandeel van de NV’s zakt lichtjes van 14% tot 10% over de periode 2000-2010.
Tabel 6: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens juridische vorm, 2000-2010
Juridische vorm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
NV 63.206 62.878 62.516 62.131 61.677 60.957 60.547 60.039 58.804 57.538 56.377
BVBA 109.456 113.190 115.248 117.847 121.082 124.991 130.883 137.089 143.757 148.694 154.441
EVBA 524 2.223 5.118 7.778 10.068 11.981 14.231 16.819 19.551 21.864 24.406
Div. Comm. en Coöp. Venn.. 12.203 12.337 12.379 12.631 13.063 13.550 14.497 15.643 17.220 18.819 20.622
Eenmanszaken 259.219 252.385 247.490 243.790 242.290 242.697 245.308 246.355 247.244 249.322 271.070
VOF 2.530 2.773 3.087 3.412 3.855 4.481 5.274 6.262 7.443 8.511 9.619
Overige 5.569 5.633 5.730 5.911 6.244 6.730 7.208 7.765 8.784 9.514 10.344
Totaal 452.707 451.419 451.568 453.500 458.279 465.387 477.948 489.972 502.803 514.262 546.879
In Brussel heeft de BVBA aan belang gewonnen ten opzichte van 2000 (31%) en neemt anno 2010 de belangrijkste plaats in
met een aandeel van 36%. In 2000 was de eenmanszaak nog de belangrijkste juridische vorm met een aandeel van 34%. Dit
aandeel zakte echter tot 30% in 2010. De EBVBA neemt dan weer in belang toe met een aandeel van 6% in 2010. De NV kent een
daling van het aandeel van 7% ten opzichte van 2000 en komt uit op 15% in 2010. De diverse commanditaire en coöperatieve
vennootschappen verliezen licht (-1%) ten opzichte van 2000 en komen uit op een aandeel van 7% in 2010.
Tabel 7: Evolutie KMO’s in Brussel volgens juridische vorm, 2000-2010
Juridische vorm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
NV 19.595 19.351 19.113 18.815 18.479 18.183 18.050 17.963 17.723 17.168 16.700
BVBA 28.393 29.225 29.650 30.080 30.992 32.196 33.894 36.075 37.462 38.321 39.243
EVBA 467 913 1.760 2.566 3.192 3.583 3.978 4.476 5.164 5.917 6.754
Div. Comm. en Coöp. Venn.. 7.496 7.413 7.334 7.272 7.202 7.191 7.244 7.374 7.503 7.645 7.874
Eenmanszaken 30.318 28.362 26.956 25.948 25.735 26.215 27.157 28.391 28.648 28.684 32.672
VOF 261 280 297 309 314 342 368 401 435 480 524
Overige 3.754 3.806 3.860 3.916 4.038 4.197 4.322 4.508 4.813 5.030 5.356
Totaal 90.284 89.350 88.970 88.906 89.952 91.907 95.013 99.188 101.748 103.245 109.123
De eenmanszaak als juridische vorm verliest ook in Wallonië terrein. In 2000 was de eenmanszaak nog goed voor 65% van het
totaal, in 2010 is dit aandeel gezakt tot 58%. De meeste andere juridische vormen behouden ten opzichte van 2000 eenzelfde
aandeel in het totaal. Enkel de BVBA en de EBVBA winnen duidelijk terrein. De BVBA wint 5% ten opzichte van 2000 en haalt een
aandeel van 23%, de EBVBA wint 4% ten opzichte van 2000 en haalt een aandeel van 4%.
Tabel 8: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens juridische vorm, 2000-2010
Juridische vorm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
NV 22.941 22.923 22.929 23.021 22.910 22.736 22.479 22.234 21.953 21.636 21.284
BVBA 41.217 42.773 43.581 44.612 45.918 47.627 49.851 52.351 54.899 56.844 59.306
EVBA 601 1.316 2.543 3.747 4.727 5.458 6.223 7.214 8.417 9.554 10.705
Div. Comm. en Coöp. Venn.. 10.702 10.567 10.461 10.462 10.489 10.482 10.515 10.659 10.916 11.104 11.445
Eenmanszaken 146.647 141.756 137.820 134.722 133.311 132.828 133.926 134.180 134.687 135.825 149.971
Totaal 225.797 223.122 221.208 220.576 221.538 223.585 227.772 231.823 236.518 240.984 259.348
14
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Juridische vorm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
VOF 484 510 554 570 611 668 755 855 989 1.121 1.270
Overige 3.205 3.277 3.320 3.442 3.572 3.786 4.023 4.330 4.657 4.900 5.367
Totaal 225.797 223.122 221.208 220.576 221.538 223.585 227.772 231.823 236.518 240.984 259.348
2.4 KMO’s volgens sector
In 2010 is 21% van de KMO’s in Vlaanderen te situeren binnen de sector zakelijke diensten & immobiliën, een stijging met 5
procentpunt ten opzichte van 2000. Daarna komen de bouwsector en de industrie elk met een aandeel van 15%. De industrie
kent een daling van het aandeel met 3 procentpunt ten opzichte van 2000, de bouwsector kent een groei van het aandeel met
2 procentpunt. De detailhandel komt op een vierde plaats met een aandeel van 12%, een daling met 3 procentpunt sedert
2000. Andere belangrijke sectoren zijn de horeca (7%), groothandel (6%), overige persoonlijke diensten (6%) en de sector communicatie
en ICT (5%).
Als we de industrie nader in detail bekijken stellen we vast dat bijna de helft (54%) van de industriële KMO’s zich in de subgroep
agro, bosbouw en visserij bevinden. Op de tweede plaats komt de metaalsector en de sector overige industrie, elk met een
aandeel van 9%. De derde plaats is voor de voedingssector met een aandeel van 8% binnen de groep van de industriële KMO’s.
Daarna volgen nog de sectoren papier en druk (7%), hout (5%), textiel, kleding en leer (3%), chemie (3%) en ICT & elektronica
(2%).
Bijlage 1 geeft een detailoverzicht van de evolutie van het aantal KMO’s per sector en gewest gedurende de periode 2000 tot
2010.
Grafiek 1: Aandeel KMO’s in Vlaanderen volgens sector, 2010
FINANCIËLE DIENSTEN
1.936
OVERIGE NIET-INDUSTRIE
3.028
GEZONDHEIDSZORG
6.522
HANDELSBEMIDDELING
13.077
VERVOER & LOGISTIEK
14.165
AUTOMOBIEL (handel & onderhoud)
14.224
COMMUNICATIE & ICT
21.502
OVERIGE PERSOONLIJKE DIENSTEN
27.838
GROOTHANDEL
28.548
HORECA
33.131
DETAILHANDEL
53.926
INDUSTRIE
64.452
BOUWNIJVERHEID
68.608
ZAKELIJKE DIENSTEN & IMMOBILIËN
92.629
0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 80.000 90.000 100.000
In Brussel haalt de groep van zakelijke dienstverlening en immobiliën een aandeel van 30% en is daarmee afgetekend de
grootste sector. Dit is een stijging met 2 procentpunt ten opzichte van 2000. Op de tweede plaats komen de bouwsector en de
detailhandel met elk een aandeel van 13%. De bouwsector kent een stijging van het aandeel sinds 2000 met 4 procentpunt. De
detailhandel laat een daling van het aandeel optekenen met 1 procentpunt. Tot slot volgt de horeca (8%), communicatie & ICT
(8%), de groothandel (6%) en de industrie (5%).
In Brussel blijkt dat binnen de groep van de industriële KMO’s de subsectoren papier en druk en de overige industrie het
grootste aandeel halen met elk 20%. De sector voeding, drank en levensmiddelen staat op een derde plaats met een aandeel
van 13%. Daarna volgen de sectoren textiel, kleding en leer (10%), hout (9%), metaal (9%), chemie (7%), ICT & elektronica (7%)
en tot slot de sector agro, bosbouw en visserij (5%).
15
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Grafiek 2: Aandeel KMO’s in Brussel volgens sector, 2010
OVERIGE NIET-INDUSTRIE
422
FINANCIËLE DIENSTEN
694
GEZONDHEIDSZORG
702
AUTOMOBIEL (handel & onderhoud)
2.011
HANDELSBEMIDDELING
2.389
VERVOER & LOGISTIEK
2.835
OVERIGE PERSOONLIJKE DIENSTEN
3.144
INDUSTRIE
3.833
GROOTHANDEL
4.701
HORECA
6.378
COMMUNICATIE & ICT
6.452
DETAILHANDEL
10.186
BOUWNIJVERHEID
10.310
ZAKELIJKE DIENSTEN & IMMOBILIËN
23.327
0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000
Net als in Vlaanderen en Brussel blijkt dat in Wallonië de sector zakelijke diensten en immobiliën het grootste aandeel haalt met
18%. Dit is een stijging met 3 procentpunt ten opzichte van 2000. Op de tweede plaats komt de industrie met een aandeel van
16%, een daling met 3 procentpunt ten opzichte van 2000. Op de derde plaats komt de bouwsector met een aandeel van 15%
of een stijging met 1 procentpunt sedert 2000. De detailhandel haalt een aandeel van 14% gevolgd door de horeca met een
aandeel van 8%.
Grafiek 3: Aandeel KMO’s in Wallonië volgens sector, 2010
FINANCIËLE DIENSTEN
777
OVERIGE NIET-INDUSTRIE
1.590
GEZONDHEIDSZORG
3.709
VERVOER & LOGISTIEK
4.646
AUTOMOBIEL (handel & onderhoud)
7.868
HANDELSBEMIDDELING
8.426
GROOTHANDEL
8.444
COMMUNICATIE & ICT
8.999
OVERIGE PERSOONLIJKE DIENSTEN
13.116
HORECA
16.338
DETAILHANDEL
28.745
BOUWNIJVERHEID
30.970
INDUSTRIE
33.247
ZAKELIJKE DIENSTEN & IMMOBILIËN
36.359
0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000 40.000
Binnen de groep van de industrie stellen we vast dat de subsector agro, bosbouw en visserij het grootste aandeel vertegenwoordigt
met 61%. Op een gedeelde tweede plaats komt de metaalsector en de overige industrie, elk met een aandeel van
8%. Daarna komen de sectoren voeding, drank en levensmiddelen met een aandeel van 7%, de houtsector (5%), papier en druk
(4%), chemie (3%), textiel, kleding en leer (2%) en tot slot ICT en elektronica (1%).
16
KMO-rapport Vlaanderen 2011

2.5 KMO’s volgens tewerkstellingsklassen
In Vlaanderen hebben zowat 466.000 KMO’s (vennootschappen of eenmanszaken) geen werknemers in dienst of 85% van alle
Vlaamse KMO’s. 13% van de KMO’s hebben 1 tot 9 mensen in dienst, 2% heeft 10 tot 49 mensen in dienst. Het aantal bedrijven
zonder werknemers is het sterkst gestegen over de periode 2000-2010 (+ 21%). Het aantal bedrijven dat 5 tot 9 mensen te werk
stelt groeit met 15% sinds 2000. Het aantal bedrijven dat 1 tot 4 personeelsleden heeft groeit met 10%.
Tabel 9: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens tewerkstellingsklassen, 2000-2010
aantal werknemers 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
geen 379.562 377.596 376.657 468.757 380.184 385.994 396.817 412.054 423.286 432.845 466.517
1 tot 4 47.337 47.450 48.451 50.778 51.012 51.866 53.135 50.510 51.456 53.026 52.290
5 tot 9 12.564 12.875 13.062 13.680 13.527 13.957 14.162 13.945 14.309 14.615 14.490
10 tot 19 7.789 7.949 7.851 8.081 8.053 8.026 8.178 7.908 8.097 8.192 8.026
20 tot 49 5.455 5.549 5.547 5.587 5.503 5.544 5.656 5.555 5.655 5.584 5.556
Totaal 452.707 451.419 451.568 546.883 458.279 465.387 477.948 489.972 502.803 514.262 546.879
In Brussel zijn er ruim 95.000 KMO’s zonder werknemers. Dat is 87% van het totaal aantal KMO’s in Brussel. 9% van de Brusselse
KMO’s stelt 1 tot 4 mensen te werk. 4.532 Brusselse KMO’s of 4% van het totaal aantal KMO’s in Brussel stelt 5 tot 49 mensen te
werk.
Tabel 10: Evolutie KMO’s in Brussel volgens tewerkstellingsklassen, 2000-2010
aantal werknemers 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
geen 74.332 73.353 73.210 106.781 73.957 75.963 79.010 84.885 87.360 88.577 95.133
1 tot 4 10.756 10.744 10.546 10.986 10.880 10.905 10.913 9.638 9.644 9.901 9.458
5 tot 9 2.505 2.529 2.524 2.597 2.545 2.473 2.508 2.280 2.307 2.351 2.216
10 tot 19 1.550 1.558 1.513 1.483 1.424 1.455 1.479 1.368 1.381 1.359 1.285
20 tot 49 1.141 1.166 1.177 1.183 1.146 1.111 1.103 1.017 1.056 1.057 1.031
Totaal 90.284 89.350 88.970 123.030 89.952 91.907 95.013 99.188 101.748 103.245 109.123
Het aantal KMO’s in Wallonië dat geen mensen te werk stelt, loopt in 2010 op tot ruim 226.000 of 87% van alle KMO’s in Wallonië.
11% van de Waalse KMO’s stelt tussen 1 en 9 mensen te werk, 2% stelt tussen 10 en 49 mensen te werk. De eenmanszaken
groeien het sterkst sinds 2000 (+16%). De bedrijven met 5 tot 9 werknemers en met 20 tot 49 werknemers groeien elk met 12%
sinds 2000.
Tabel 11: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens tewerkstellingsklassen, 2000-2010
aantal werknemers 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
geen 195.986 192.849 190.346 246.085 189.100 190.608 194.111 200.604 204.476 207.731 226.538
1 tot 4 19.532 19.809 20.250 21.327 21.435 21.805 22.200 20.252 20.768 21.682 21.467
5 tot 9 5.197 5.310 5.392 5.582 5.624 5.659 5.864 5.511 5.672 5.927 5.807
10 tot 19 3.089 3.117 3.155 3.256 3.290 3.378 3.356 3.277 3.331 3.379 3.304
20 tot 49 1.993 2.037 2.065 2.123 2.089 2.135 2.241 2.179 2.271 2.265 2.232
Totaal 225.797 223.122 221.208 278.373 221.538 223.585 227.772 231.823 236.518 240.984 259.348
17
KMO-rapport Vlaanderen 2011

3. Financiële ratio’s van de Vlaamse ondernemingen
Om de financieel-economische toestand van de Vlaamse KMO-ondernemingen in beeld te brengen analyseren we verschillende
ratio’s gebaseerd op gegevens uit de jaarrekeningen van de ondernemingen. De financiële gegevens slaan enkel op
vennootschappen en dus niet op eenmanszaken. We bekijken de productiviteit (bruto toegevoegde waarde in verhouding tot
de personeelskosten), de nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, de solvabiliteit, de graad van financiële
onafhankelijkheid, de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en de liquiditeit. Tevens maken we gebruik van
de eerder besproken FiTo®-meter, die een goede indicator is voor de globale financiële gezondheid van een onderneming of
een groep van ondernemingen. We geven voor de verschillende ratio’s en de FiTo®-meter telkens het cijfer volgens regio en
volgens sector. De verkregen ratio’s worden telkens weergegeven op basis van hun mediaanwaarden in plaats van gemiddelde
waarden om zo de centrale tendens te kunnen weergeven zonder dat er vertekening optreedt, veroorzaakt door mogelijke
uitzonderlijke en individuele extreme waarden.
3.1 Productiviteit: bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de
personeelskosten
De ratio bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten geeft weer in welke mate de bruto toegevoegde
waarde de personeelskosten overtreft en is een maatstaf voor de productiviteit van een onderneming. Als de ratio kleiner is
dan 100% betekent dit dat de toegevoegde waarde niet toereikend is om de gemaakte personeelskosten te kunnen dekken.
Grafiek 4 geeft de evolutie weer van de mediaanwaarde van de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten
van de KMO’s in België per regio van 2000 tot 2010. In 2010 is de mediaanwaarde van Vlaanderen gelijk aan 175%, wat
een lichte stijging is ten opzichte van het voorgaande jaar. In 2007 haalde de ratio een maximale waarde van 181%. Ook Brussel
kent een stijging van het productiviteitscijfer ten opzichte van het voorgaande jaar en haalt nu een waarde van 147%. Toch blijft
Brussel het gewest met de laagste productiviteit. Wallonië haalt een productiviteitsniveau van 166%. Dat is een lichte stijging
ten opzichte van de twee voorgaande jaren, maar onder het maximumniveau van 2007.
Alle regio’s kennen een gelijkaardige evolutie van het productiviteitsniveau gedurende het voorbije decennium. Van 2000
tot 2003 daalt de productiviteit om daarna onafgebroken toe te nemen tot 2007. In 2008 en 2009 zien we een daling van het
cijfer om dan in 2010 opnieuw te stijgen. Vandaag blijven de productiviteitsniveaus voor alle regio’s wel onder deze van het
maximum van 2007.
Grafiek 4: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten (%) van de KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
185%
180%
175%
170%
165%
160%
155%
150%
145%
18
KMO-rapport Vlaanderen 2011
140%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 175% 174% 170% 169% 174% 175% 177% 181% 176% 171% 175%
Brussel 156% 150% 147% 146% 148% 149% 151% 154% 149% 144% 147%
Wallonië 166% 166% 164% 162% 167% 167% 167% 170% 164% 164% 166%
België 170% 169% 165% 164% 169% 170% 171% 175% 170% 166% 170%

Tabel 12 geeft de evolutie van de mediaanwaarde weer van de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten
van de KMO’s per sector in Vlaanderen voor 2010. Uit de tabel blijkt dat de sector van de financiële diensten de meeste
toegevoegde waarde creëert in verhouding tot de personeelskosten in 2010 (286%). Op de tweede plaats staat de gezondheidszorg
(274%), op de derde plaats staat de industriële sector agro, bosbouw en visserij (263%). De meest positieve evolutie
vinden we in de sector financiële diensten (+95 procentpunt). Een andere sector die een zeer positieve evolutie kent is de
gezondheidszorg (+51 procentpunt). Ook de bouwsector slaagt er in om een mooie stijging van het productiviteitscijfer neer
te zetten (+11 procentpunt).
De meest negatieve evoluties op het vlak van productiviteit stellen we vast bij de industriële sectoren agro, bos en visserij
(-13 procentpunt), papier- en druknijverheid (-14 procentpunt) en de horeca ( -14 procentpunt). In 2010 vinden we de laagste
niveaus van productiviteit terug in de textielsector (148%), de overige persoonlijke diensten (142%) en de industriële sector ICT
en elektronica (141%).
Tabel 12: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 168% 165% 160% 159% 161% 162% 165% 166% 162% 160% 165%
Bouwnijverheid 146% 145% 144% 146% 148% 151% 153% 158% 156% 155% 157%
Communicatie & IT 155% 150% 143% 148% 150% 150% 154% 156% 152% 146% 151%
Detailhandel 178% 179% 176% 176% 179% 177% 176% 181% 173% 171% 172%
Financiële diensten 191% 272% 263% 276% 277% 270% 257% 265% 266% 276% 286%
Gezondheidszorg 222% 236% 247% 256% 258% 242% 283% 271% 295% 257% 274%
Groothandel 176% 175% 169% 169% 172% 176% 177% 181% 176% 169% 173%
Handelsbemiddeling 185% 188% 181% 174% 181% 180% 181% 182% 174% 167% 174%
Horeca 166% 161% 158% 153% 152% 152% 150% 152% 149% 144% 152%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 276% 268% 261% 256% 244% 251% 254% 248% 255% 248% 263%
Industrie: chemie 161% 159% 158% 162% 160% 161% 165% 167% 166% 164% 162%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 146% 147% 145% 147% 148% 153% 153% 158% 152% 151% 153%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 144% 144% 140% 137% 143% 145% 145% 146% 143% 135% 141%
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 151% 146% 146% 148% 148% 152% 153% 161% 158% 148% 151%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 171% 166% 162% 165% 167% 166% 169% 172% 166% 157% 157%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 153% 149% 147% 143% 141% 141% 145% 146% 141% 135% 148%
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 166% 167% 168% 165% 168% 164% 164% 170% 163% 166% 165%
Overige Industrie 163% 158% 158% 159% 162% 166% 168% 174% 168% 159% 169%
Overige pers. diensten 153% 150% 154% 155% 152% 152% 148% 151% 145% 144% 142%
Vervoer & logistiek 163% 166% 160% 159% 160% 157% 160% 164% 159% 156% 158%
Zakelijke diensten & immobiliën 192% 188% 182% 186% 190% 192% 193% 195% 189% 181% 187%
3.2 Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen
De nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen geeft weer hoeveel rendement een onderneming genereert in
verhouding tot het ingezette eigen vermogen. Het is een graadmeter die het rendement van de geïnvesteerde middelen meet.
Hoe hoger de nettorendabiliteit, hoe meer de geïnvesteerde middelen opbrengen. De nettorendabiliteit van een bedrijf wordt
best vergeleken met andere bedrijven in eenzelfde sector aangezien deze sterk kunnen verschillen omwille van de aard van de
sector.
In Vlaanderen kent de nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen een daling van 6,9% in 2000 tot 5,8% in 2002.
Na 2002 is er een continue stijging van de nettorendabiliteit tot 10% in 2007. In 2008 en 2009 daalt de nettorendabiliteit dan om
in 2010 lichtjes te hernemen tot 8,3%. Een gelijkaardige evolutie zien we in de andere regio’s. Opvallend is wel dat Wallonië de
laatste twee jaar een hoger rendabiliteitcijfer neerzet in vergelijking met Vlaanderen. In 2010 haalt Wallonië een rendabiliteitcijfer
van 8,7% ten opzichte van 8,3% in Vlaanderen. Daarnaast zien we dat Brussel te kampen heeft met een structureel lagere
nettorendabiliteit in vergelijking met Vlaanderen en Wallonië.
19
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Grafiek 5: Evolutie nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen van KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
11,0%
10,0%
9,0%
8,0%
7,0%
6,0%
5,0%
4,0%
3,0%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 6,9% 6,3% 5,8% 7,0% 8,0% 8,3% 9,0% 10,0% 8,8% 7,7% 8,3%
Brussel 5,4% 4,7% 3,7% 4,7% 5,5% 6,2% 7,0% 8,0% 6,7% 6,0% 7,1%
Wallonië 6,3% 5,6% 5,3% 6,8% 7,7% 8,0% 8,8% 9,9% 8,7% 8,3% 8,7%
België 6,6% 5,9% 5,4% 6,6% 7,6% 8,0% 8,7% 9,7% 8,5% 7,6% 8,2%
De hoogste rendabiliteitcijfers vinden we in de sectoren gezondheidszorg (14,7%), communicatie & IT (12,8%) en de bouwsector
(8,9%). De sectoren die de grootste stijging kennen van de nettorendabiliteit sinds 2000 zijn de gezondheidszorg (+4,7 procentpunt)
en de horeca (+2,4 procentpunt). De horeca zet in 2010 een opvallend resultaat neer met een stijging van de rendabiliteit
met 4,4 procentpunt ten opzichte van 2009.
De laagste rendabiliteitcijfers vinden we terug in de papierindustrie (4,8%), de textielindustrie (4,5%) en de financiële diensten
(1,8%). De financiële diensten kenden de voorbije twee jaar de meest negatieve evolutie van het rendabiliteitcijfer. In 2008
haalde de sector nog een rendabiliteitcijfer van 13,4%. In 2009 daalde de rendabiliteit fors tot 3,9% om in 2010 verder te zakken
tot 1,8%. De papierindustrie laat eveneens een sterke daling (-2,5 procentpunt) van het rendabiliteitcijfer optekenen over de
periode 2000-2010 en komt zo vandaag op een niveau van 4,8%.
Tabel 13: Evolutie Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 7,1% 6,0% 5,5% 6,1% 7,0% 7,2% 7,8% 8,8% 7,0% 6,9% 8,1%
Bouwnijverheid 8,2% 6,9% 6,2% 7,9% 8,8% 9,6% 10,4% 11,6% 10,4% 8,9% 8,9%
Communicatie & IT 12,5% 12,2% 9,3% 9,8% 11,4% 11,5% 12,5% 14,0% 14,3% 11,6% 12,8%
Detailhandel 7,2% 7,3% 6,9% 7,8% 8,7% 8,0% 8,4% 9,6% 7,9% 7,9% 7,9%
Financiële diensten 4,8% 8,1% 7,5% 7,2% 9,2% 10,0% 9,9% 9,6% 13,4% 3,9% 1,8%
Gezondheidszorg 10,0% 10,2% 10,7% 10,4% 15,3% 13,5% 14,2% 14,1% 15,0% 12,7% 14,7%
Groothandel 7,0% 6,6% 5,9% 6,7% 7,3% 7,6% 8,3% 9,1% 7,8% 6,4% 6,9%
Handelsbemiddeling 8,8% 8,5% 7,1% 7,2% 8,9% 8,8% 10,2% 11,0% 9,4% 7,9% 8,3%
Horeca 5,8% 4,1% 5,0% 3,6% 3,9% 5,0% 5,4% 6,3% 4,5% 3,8% 8,2%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 4,7% 4,5% 3,1% 5,0% 4,6% 5,4% 6,7% 6,3% 4,5% 4,4% 5,4%
Industrie: chemie 5,8% 5,2% 4,3% 5,9% 6,6% 6,9% 7,9% 9,1% 7,4% 5,7% 6,3%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 5,8% 4,4% 3,3% 4,6% 6,7% 6,3% 7,9% 9,9% 7,9% 6,5% 6,2%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 7,6% 7,0% 5,3% 4,4% 7,4% 9,3% 9,4% 9,8% 8,1% 5,2% 6,6%
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 8,9% 7,8% 5,9% 7,1% 8,6% 9,5% 10,2% 13,0% 11,0% 6,7% 7,1%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 7,3% 5,0% 3,9% 5,5% 7,3% 5,8% 7,2% 7,8% 6,1% 3,1% 4,8%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 5,0% 3,9% 3,4% 2,8% 2,9% 3,3% 4,1% 4,8% 3,5% 2,6% 4,5%
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 5,3% 6,1% 7,0% 6,7% 7,7% 7,9% 7,5% 8,0% 5,7% 7,3% 7,0%
Overige Industrie 7,8% 6,4% 5,6% 6,8% 8,3% 8,7% 9,3% 10,5% 9,1% 6,2% 7,5%
Overige pers. diensten 5,6% 4,7% 6,1% 6,3% 7,0% 6,9% 6,6% 7,8% 6,3% 7,1% 6,4%
Vervoer & logistiek 7,6% 7,9% 6,8% 8,2% 8,9% 7,9% 9,4% 10,8% 8,2% 5,1% 6,5%
Zakelijke diensten & immobiliën 7,8% 7,0% 6,1% 7,1% 8,4% 9,1% 9,4% 10,3% 9,5% 8,2% 8,8%
20
KMO-rapport Vlaanderen 2011

3.3 Solvabiliteit
De solvabiliteit geeft het vermogen van een onderneming weer om zowel kortlopende als langlopende schulden af te lossen
via het eigen vermogen. Het is met andere woorden de omvang van de buffer (eigen vermogen) in het totaal van de passiva.
Hoe groter de buffer hoe meer een onderneming solvabel is en zal kunnen voldoen aan het aflossen van zowel kort- als langlopende
schulden. De solvabiliteitsgraad kan het best vergeleken worden tussen bedrijven in eenzelfde sector gezien tussen
verschillende sectoren grote verschillen kunnen optreden. Wat geldt als een goed solvabiliteitscijfer in een sector kan voor een
andere sector gelden als een slecht solvabiliteitscijfer en omgekeerd.
De algemene solvabiliteitscijfers kennen voor de verschillende gewesten een dalende tendens van 2000 tot 2007. In Vlaanderen
stabiliseert het cijfer tussen 2007 en 2010 op ongeveer 66. In Brussel en Wallonië zien we dezelfde evolutie. De algemene solvabiliteit
kent een dalend verloop tot en met 2007 om vanaf dan min of meer te stabiliseren op een niveau van 70 voor Wallonië
en een niveau van 71 voor Brussel. Opvallend zijn de systematisch lagere solvabiliteitscijfers van Vlaamse KMO’s ten opzichte
van hun Waalse en Brusselse collega’s.
Grafiek 6: Evolutie solvabiliteit van KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
75,0
74,0
73,0
72,0
71,0
70,0
69,0
68,0
67,0
66,0
65,0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 70,8 70,2 70,0 69,2 68,7 67,9 67,2 66,2 66,1 65,9 66,5
Brussel 73,5 73,2 73,3 73,1 72,9 72,2 71,7 70,6 71,0 71,2 71,0
Wallonië 73,8 73,4 73,5 72,8 72,2 71,6 71,3 70,2 70,5 70,4 70,5
België 71,9 71,5 71,4 70,6 70,2 69,4 68,8 67,7 67,8 67,6 68,1
Tabel 14 geeft de verschillende solvabiliteitsniveaus weer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen tijdens de periode 2000
tot 2010. De hoogste solvabiliteitsniveaus vinden we terug in de sectoren horeca (85), overige persoonlijke diensten (82,4) en
financiële diensten (79,6). De laagste niveaus zien we in de sectoren textiel, kleding en leer (62,6), communicatie & IT (62,1) en
ICT & elektronica (61,6).
De meeste sectoren kennen een dalend verloop van het solvabiliteitsniveau. De sectoren met de grootste daling van het
solvabiliteitscijfer gedurende het voorbije decennium zijn de sectoren ICT & elektronica (-10,2), de groothandel (-7,4) en de
gezondheidszorg (-4,8). De enige sectoren met een positieve evolutie van het solvabiliteitscijfer zijn de sectoren overige persoonlijke
diensten (+6,3), financiële diensten (+4,6) en de horeca (+3,2).
Tabel 14: Evolutie solvabiliteitscijfer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 76,3 76,2 76,2 76,0 75,4 74,8 74,1 73,1 73,3 72,6 72,4
Bouwnijverheid 68,7 68,7 68,7 67,8 67,3 66,9 67,3 66,7 67,1 67,0 67,0
Communicatie & IT 66,7 65,8 66,3 65,8 65,8 65,1 63,4 61,9 61,2 61,3 62,1
Detailhandel 76,1 75,7 75,5 75,5 74,9 74,7 74,5 73,5 74,3 74,3 74,6
21
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Financiële diensten 75,0 79,6 78,4 79,8 79,3 84,2 81,4 84,1 79,7 80,9 79,6
Gezondheidszorg 75,8 74,1 73,6 74,0 71,9 70,9 70,4 71,2 69,2 70,7 70,9
Groothandel 77,7 77,0 76,5 75,4 74,7 74,4 73,2 71,5 70,9 70,4 70,3
Handelsbemiddeling 73,8 74,0 73,6 72,8 71,6 70,8 71,0 70,6 70,7 70,8 71,3
Horeca 81,8 82,0 81,3 82,2 82,6 82,8 83,5 83,5 84,4 86,2 85,0
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 81,0 79,6 80,3 78,9 79,0 78,3 77,0 77,2 78,0 77,8 77,8
Industrie: chemie 68,2 67,2 67,2 66,7 67,0 66,3 65,5 65,7 66,0 65,8 65,7
Industrie: vervaardiging hout(producten) 70,9 70,7 70,3 69,7 68,8 67,7 68,1 66,6 67,0 67,0 66,7
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 71,8 69,5 69,1 69,0 68,0 67,5 65,3 63,7 63,1 61,3 61,6
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 67,3 67,8 67,6 66,1 65,7 65,1 65,7 65,4 64,5 63,6 64,2
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 73,0 73,2 72,7 71,7 70,7 70,2 69,7 68,9 69,2 69,8 69,1
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 66,7 66,3 64,6 64,0 64,3 64,6 63,1 61,6 63,0 63,6 62,6
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 75,1 75,7 74,3 74,0 73,6 72,2 72,5 72,6 72,7 72,8 73,3
Overige Industrie 69,3 68,6 68,6 67,7 68,1 67,8 67,0 65,5 65,3 65,6 66,1
Overige pers. diensten 76,0 77,5 77,0 76,7 76,8 77,0 77,5 77,4 79,1 81,3 82,4
Vervoer & logistiek 76,5 76,4 75,5 74,7 74,0 73,6 73,0 71,7 72,3 72,3 72,1
Zakelijke diensten & immobiliën 68,8 68,2 68,6 68,2 67,7 66,6 65,9 64,7 64,7 64,8 65,8
3.4 Graad van financiële onafhankelijkheid
De algemene graad van financiële onafhankelijkheid geeft een aanduiding van de mate waarin een onderneming zich meer
met eigen vermogen - en dus minder met vreemd vermogen - financiert. Een hoge graad van financiële onafhankelijkheid
wijst op een lage schuldgraad en omgekeerd. Hoe lager de financiële onafhankelijkheid, hoe meer schulden, hoe meer vaste
betalingsverplichtingen omwille van schuldaflossingen, hoe meer interesten betaald moeten worden en dus hoe groter het
financiële risico dat deze verplichtingen niet kunnen nagekomen worden.
De KMO’s in Vlaanderen kennen een onafgebroken stijging van de graad van financiële onafhankelijkheid gedurende de
periode 2000 tot 2007. De graad van financiële onafhankelijkheid stijgt er van 29,8% tot 34,2%. In 2008 en 2009 stabiliseert het
cijfer om in 2010 voor het eerst in een decennium licht te dalen tot een niveau van 34%. Ook Brussel kent een stijgende graad
van financiële onafhankelijkheid tot 2007. In 2008 en 2009 zien we de graad van financiële onafhankelijkheid in Brussel dalen
tot 29,7%. In 2010 blijft het niveau in Brussel status quo ten opzichte van het voorgaande jaar. In Wallonië zien we dat het cijfer
stijgt tot 2007. Gedurende de periode 2008 tot 2010 blijft het cijfer min of meer op 30%. Opvallend is dat de Vlaamse KMO’s
structureel over een hoger niveau van financiële onafhankelijkheid beschikken in vergelijking met de Waalse of Brusselse KMO’s.
Grafiek 7: Evolutie graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
35,0%
34,0%
33,0%
32,0%
31,0%
30,0%
29,0%
28,0%
27,0%
26,0%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 29,8% 30,2% 30,4% 31,2% 31,8% 32,5% 33,2% 34,2% 34,3% 34,6% 34,0%
Brussel 27,5% 27,6% 27,6% 27,9% 28,0% 28,6% 29,1% 30,2% 29,8% 29,7% 29,7%
Wallonië 26,6% 26,9% 26,9% 27,6% 28,1% 28,8% 29,1% 30,2% 29,9% 30,0% 29,9%
België 28,6% 29,1% 29,1% 29,9% 30,3% 31,1% 31,7% 32,8% 32,7% 32,9% 32,5%
22
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Tabel 15 geeft de evolutie van de financiële graad van onafhankelijkheid weer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen.
De hoogste graad van financiële onafhankelijkheid vinden we bij de sectoren ICT en elektronica (38,9%), communicatie & IT
(38,1%) en de textielsector (37,3%). De sectoren met een lage graad van financiële onafhankelijkheid zijn de sectoren financiële
diensten (20,6%), overige persoonlijke diensten (17,8%) en de horeca (15,5%).
Over de periode 2000 tot 2010 kennen de sectoren ICT en elektronica (+10,7 procentpunt), de groothandel (+7,5 procentpunt)
en de gezondheidszorg (+5,4 procentpunt) de grootste stijging van hun financiële onafhankelijkheid. De grootste dalingen
stellen we vast bij de sectoren overige persoonlijke diensten (-6,8 procentpunt), financiële diensten (-4,2 procentpunt) en de
horeca (-3 procentpunt).
Tabel 15: Evolutie financiële graad van onafhankelijkheid (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 24,0% 24,1% 24,2% 24,2% 24,9% 25,5% 26,2% 27,2% 27,0% 27,7% 28,1%
Bouwnijverheid 31,6% 31,5% 31,5% 32,4% 33,0% 33,3% 32,9% 33,5% 33,1% 33,2% 33,2%
Communicatie & IT 33,8% 34,6% 34,1% 34,5% 34,8% 35,5% 36,8% 38,5% 39,2% 39,0% 38,1%
Detailhandel 24,3% 24,7% 24,9% 24,8% 25,5% 25,6% 25,8% 26,8% 26,1% 26,0% 25,7%
Financiële diensten 24,8% 20,4% 20,5% 20,2% 20,5% 15,8% 18,6% 15,9% 19,7% 19,0% 20,6%
Gezondheidszorg 23,8% 26,0% 25,8% 25,2% 27,8% 28,6% 29,2% 28,5% 30,7% 28,9% 29,1%
Groothandel 22,6% 23,2% 23,8% 24,8% 25,6% 25,9% 27,0% 28,8% 29,4% 30,0% 30,1%
Handelsbemiddeling 26,7% 26,5% 26,8% 27,7% 28,8% 29,6% 29,6% 29,8% 29,7% 29,5% 29,4%
Horeca 18,6% 18,5% 19,1% 18,3% 17,9% 17,5% 17,0% 16,8% 15,9% 14,1% 15,5%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 19,1% 20,6% 19,9% 21,2% 21,1% 21,8% 23,0% 22,8% 22,2% 22,1% 22,4%
Industrie: chemie 31,9% 32,9% 33,0% 33,5% 33,4% 33,7% 34,5% 34,4% 34,0% 34,3% 34,3%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 29,3% 29,3% 29,8% 30,8% 31,2% 32,2% 31,9% 33,3% 33,1% 33,0% 33,4%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 28,2% 30,5% 31,0% 31,0% 32,4% 32,7% 34,8% 36,4% 37,3% 38,8% 38,9%
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 32,8% 32,3% 32,4% 34,0% 34,4% 35,0% 34,3% 34,6% 35,6% 36,6% 35,9%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 27,2% 26,9% 27,5% 28,6% 29,4% 29,9% 30,4% 31,1% 30,9% 30,1% 31,0%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 33,3% 33,7% 35,4% 36,0% 36,0% 35,4% 36,9% 38,4% 37,0% 36,4% 37,3%
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 25,0% 24,7% 25,7% 26,2% 26,6% 28,0% 27,9% 27,6% 27,3% 27,3% 27,0%
Overige Industrie 30,7% 31,2% 31,3% 32,3% 31,9% 32,1% 32,8% 34,5% 34,5% 34,4% 33,9%
Overige pers. diensten 24,6% 22,7% 23,3% 23,6% 23,5% 23,2% 22,8% 22,9% 21,3% 19,2% 17,8%
Vervoer & logistiek 23,8% 23,9% 24,8% 25,7% 26,2% 26,7% 27,3% 28,5% 27,9% 28,0% 28,3%
Zakelijke diensten & immobiliën 31,7% 32,2% 31,8% 32,2% 32,6% 33,7% 34,5% 35,7% 35,7% 35,6% 34,6%
3.5 Dekking vreemd vermogen door cashflow
De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow geeft weer in welke mate de cashflow van een bepaald jaar het totaal
van het vreemd vermogen dekt. De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow meet op die manier de schuldaflossingcapaciteit
van een onderneming.
Het vreemd vermogen van een gemiddelde Vlaamse KMO wordt voor 14,9% gedekt door de cashflow in 2010. Dit is een lichte
stijging ten opzichte van het voorgaande jaar. 2007 was het jaar waarin de dekking van het vreemd vermogen door de cash
flow het hoogst was. In Brussel ligt de dekkingsgraad van de KMO’s met 10,2% beduidend lager in vergelijking met Vlaanderen
(14,9%) en Wallonië (14,2%). Vlaanderen heeft structureel altijd een iets hogere dekkingsgraad gehad in vergelijking met
Wallonië.
23
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Grafiek 8: Evolutie dekking vreemd vermogen door de cashflow (%) van KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
17,0%
16,0%
15,0%
14,0%
13,0%
12,0%
11,0%
10,0%
9,0%
8,0%
7,0%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 12,9% 12,7% 12,2% 12,9% 13,7% 14,3% 14,9% 16,2% 15,3% 14,4% 14,9%
Brussel 9,4% 8,5% 8,0% 8,2% 8,8% 9,1% 9,8% 10,7% 10,0% 8,9% 10,2%
Wallonië 12,6% 12,1% 11,8% 12,4% 13,2% 13,5% 14,0% 15,4% 14,4% 14,2% 14,7%
België 12,4% 12,0% 11,5% 12,1% 12,9% 13,4% 14,0% 15,3% 14,4% 13,6% 14,3%
De dekkingsgraad van het vreemd vermogen door de cashflow is het hoogst in de sectoren gezondheidszorg (20,7%), communicatie
& IT (19,3%) en vervoer en logistiek (19,1%). De laagste dekkingsgraad van het vreemd vermogen vinden we bij de
textielsector (9,5%), de financiële diensten (9,5%) en de groothandel (9,3%).
De meeste sectoren kunnen ten opzichte van 2000 een positieve evolutie laten zien. De meest positieve uitschieters zijn de
gezondheidszorg (+3,7 procentpunt), communicatie & IT (+ 2,1 procentpunt) en de bouwsector (+1,8 procentpunt). De sectoren
die de meest negatieve evolutie ten opzichte van 2000 laten optekenen zijn de sectoren vervoer en logistiek (-1 procentpunt),
de financiële diensten (-2,4 procentpunt), de textielsector (-2,7 procentpunt), de overige persoonlijke diensten (-2,9 procentpunt)
en de papierindustrie (-3,2 procentpunt).
Tabel 16: Evolutie dekkingsgraad vreemd vermogen door cashflow (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 9,0% 8,2% 7,8% 8,0% 8,8% 9,0% 9,7% 10,3% 9,1% 9,5% 9,9%
Bouwnijverheid 15,8% 15,0% 14,6% 15,6% 16,5% 17,1% 17,5% 19,3% 18,4% 17,5% 17,6%
Communicatie & IT 17,3% 16,7% 14,3% 15,1% 16,2% 17,0% 19,0% 21,0% 21,4% 18,7% 19,3%
Detailhandel 10,6% 10,5% 10,4% 10,5% 11,2% 10,9% 11,2% 12,3% 11,2% 11,0% 11,1%
Financiële diensten 11,8% 10,9% 12,4% 11,2% 14,3% 13,1% 11,8% 12,3% 14,6% 10,7% 9,5%
Gezondheidszorg 17,0% 17,8% 15,1% 15,0% 17,1% 18,7% 18,8% 19,8% 19,6% 19,3% 20,7%
Groothandel 8,0% 7,9% 7,6% 8,0% 8,6% 8,6% 9,3% 10,3% 9,6% 8,8% 9,3%
Handelsbemiddeling 10,5% 10,5% 10,0% 10,2% 11,0% 11,6% 11,7% 13,1% 11,7% 10,5% 10,5%
Horeca 13,7% 12,6% 12,9% 11,6% 12,0% 12,2% 12,2% 12,9% 11,5% 10,6% 13,6%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 11,9% 12,3% 10,8% 11,9% 11,7% 12,5% 13,2% 13,8% 12,0% 11,7% 13,4%
Industrie: chemie 13,0% 12,2% 12,1% 12,4% 13,4% 13,7% 13,6% 14,5% 13,7% 13,1% 13,6%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 12,7% 12,3% 10,3% 11,1% 12,7% 13,5% 13,6% 16,1% 15,4% 14,0% 13,6%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 11,8% 11,3% 10,1% 9,4% 11,6% 13,3% 13,2% 15,9% 13,3% 11,1% 11,9%
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 16,3% 15,9% 14,7% 14,8% 15,9% 17,0% 17,0% 19,5% 18,3% 16,2% 16,3%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 17,7% 16,1% 14,7% 15,7% 16,4% 16,3% 17,0% 17,9% 15,9% 13,1% 14,5%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 12,2% 10,5% 11,2% 9,4% 9,4% 9,7% 10,1% 11,7% 9,2% 7,5% 9,5%
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 15,3% 15,0% 15,9% 15,5% 16,8% 16,7% 16,3% 16,9% 14,9% 16,1% 16,5%
Overige Industrie 13,2% 13,1% 12,0% 12,7% 13,0% 14,3% 14,4% 15,5% 15,1% 12,6% 13,6%
Overige pers. diensten 15,4% 14,3% 15,1% 14,5% 15,4% 15,0% 14,6% 15,3% 13,5% 13,3% 12,5%
Vervoer & logistiek 20,1% 20,3% 20,2% 20,2% 20,2% 19,2% 20,5% 22,7% 20,7% 18,3% 19,1%
Zakelijke diensten & immobiliën 13,1% 12,6% 11,6% 12,1% 13,0% 13,8% 14,3% 15,6% 14,9% 13,4% 13,8%
24
KMO-rapport Vlaanderen 2011

3.6 Liquiditeit
De liquiditeit van een onderneming geeft weer in welke mate een onderneming in staat is om haar schulden op korte termijn te
betalen. Een cijfer groter dan 1 betekent dat de onderneming liquide is, een cijfer kleiner dan 1 betekent dat de onderneming
niet liquide is en dus problemen kan ervaren indien de schulden afgelost moeten worden op korte termijn.
Grafiek 9 geeft de mediaanwaarde weer van de liquiditeitsevolutie in België. Uit de grafiek blijkt dat Vlaamse KMO’s over een
betere liquiditeitspositie beschikken in vergelijking met hun Waalse of Brusselse collega’s. In Vlaanderen is een toename van de
liquiditeitspositie van KMO’s te zien tussen 2000 en 2009 van 1,20 tot 1,33. In 2010 valt de liquiditeit in Vlaanderen iets terug tot
1,33. In Wallonië verbetert de liquiditeitspositie van de KMO’s van 1,19 tot een niveau van 1,25 in 2009. Ook hier valt de liquiditeit
iets terug in 2010 tot 1,23. Brussel kent een stijging van het liquiditeitsniveau van 1,16 tot 1,21 en kent als enige gewest geen
terugval van het cijfer in 2010. Wallonië en vooral Brussel kennen een structureel lagere liquiditeitspositie in vergelijking met
Vlaanderen.
Grafiek 9: Evolutie liquiditeit van KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
1,34
1,32
1,30
1,28
1,26
1,24
1,22
1,20
1,18
1,16
1,14
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 1,20 1,21 1,21 1,23 1,25 1,27 1,29 1,32 1,32 1,33 1,31
Brussel 1,16 1,15 1,15 1,16 1,16 1,17 1,19 1,21 1,21 1,21 1,21
Wallonië 1,19 1,20 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,26 1,25 1,25 1,23
België 1,19 1,20 1,20 1,21 1,22 1,24 1,26 1,29 1,29 1,29 1,28
De hoogste liquiditeitscijfers vinden we terug bij de sectoren ICT & elektronica (1,54), communicatie & IT (1,51) en de metaalsector
(1,47). De laagste liquiditeitscijfers vinden we in de sectoren financiële diensten (0,92), overige persoonlijke diensten (0,82)
en de horeca (0,70). Dit zijn meteen ook de enige sectoren die een liquiditeitscijfer lager dan 1 laten optekenen.
De sector van de overige persoonlijke diensten kent de meest negatieve evolutie met een daling van 0,16 ten opzichte van
2000. De financiële diensten kennen een daling van hun liquiditeit met 0,08 terwijl de horeca een daling kent van 0,03. Tot slot
kent ook de agro, bosbouw en visserij een daling van het liquiditeitscijfer ten opzichte van 2000 met 0,02. Sectoren die een
sterk positieve evolutie kennen van het liquiditeitscijfer zijn de sectoren gezondheidszorg (+0,23), ICT & elektronica (+0,22) en
communicatie & IT (+0,18).
Tabel 17: Evolutie liquiditeit van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 1,25 1,24 1,24 1,25 1,26 1,27 1,29 1,31 1,30 1,32 1,31
Bouwnijverheid 1,34 1,34 1,34 1,37 1,39 1,41 1,41 1,43 1,43 1,42 1,42
Communicatie & IT 1,33 1,36 1,34 1,37 1,37 1,40 1,45 1,51 1,54 1,53 1,51
Detailhandel 1,27 1,28 1,27 1,27 1,28 1,29 1,30 1,33 1,31 1,31 1,30
Financiële diensten 1,00 1,01 1,01 0,98 0,92 0,93 1,03 1,00 0,99 0,94 0,92
Gezondheidszorg 1,08 1,13 1,11 1,15 1,16 1,23 1,22 1,28 1,28 1,26 1,31
25
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Groothandel 1,22 1,22 1,23 1,26 1,28 1,28 1,31 1,34 1,36 1,38 1,37
Handelsbemiddeling 1,18 1,16 1,18 1,19 1,22 1,25 1,27 1,27 1,26 1,25 1,25
Horeca 0,73 0,73 0,74 0,72 0,72 0,72 0,72 0,72 0,70 0,67 0,70
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 1,06 1,07 1,06 1,05 1,03 1,03 1,06 1,05 1,03 1,03 1,04
Industrie: chemie 1,34 1,35 1,35 1,37 1,40 1,42 1,44 1,47 1,46 1,46 1,44
Industrie: vervaardiging hout(producten) 1,31 1,34 1,35 1,37 1,39 1,39 1,38 1,42 1,40 1,43 1,39
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 1,32 1,34 1,36 1,37 1,40 1,45 1,46 1,55 1,56 1,57 1,54
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 1,34 1,34 1,35 1,38 1,39 1,43 1,42 1,43 1,46 1,48 1,47
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 1,24 1,23 1,23 1,23 1,25 1,30 1,28 1,31 1,32 1,30 1,29
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 1,37 1,40 1,42 1,43 1,44 1,43 1,44 1,45 1,46 1,43 1,44
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 1,08 1,08 1,11 1,11 1,12 1,12 1,10 1,10 1,10 1,10 1,08
Overige Industrie 1,31 1,31 1,34 1,35 1,36 1,38 1,39 1,44 1,41 1,43 1,40
Overige pers. diensten 1,03 1,01 1,00 1,01 0,98 0,97 0,96 0,96 0,92 0,89 0,87
Vervoer & logistiek 1,10 1,09 1,11 1,13 1,13 1,13 1,17 1,21 1,18 1,17 1,18
Zakelijke diensten & immobiliën 1,14 1,14 1,14 1,16 1,18 1,21 1,24 1,27 1,27 1,26 1,24
3.7 FiTo®-meter van de Vlaamse KMO
De FiTo®-meter is een tool die 8 ratio’s herleidt tot 1 cijfer. Deze 8 ratio’s zijn: de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de
personeelskosten, de nettorendabiliteit van de bedrijfsactiva voor belastingen, de nettorendabiliteit van het eigen vermogen
na belastingen, de graad van zelffinanciering, de graad van financiële onafhankelijkheid, de korte termijn financiële schuldgraad,
de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en tot slot de nettokasratio. De FiTo®-meter is de samenvatting
van de verschillende ratio’s. Zij wordt berekend als het rekenkundig gemiddelde van de logit-getransformeerde ratio’s 5 .
De mediaanwaarde van de FiTo®-meter voor België is in 2000 0,567. Daarna daalt de FiTo®-meter tot 0,565 in 2002. Vanaf 2003
is er een continue stijging van de FiTo®-meter voor België tot een mediaanwaarde van 0,576 in 2007. In 2008 en 2009 zijn er
kleine opeenvolgende dalingen van de FiTo®-meter tot een waarde van 0,574 om dan in 2010 een minimale stijging te kennen
tot een niveau van 0,575. Dezelfde evolutie – waarbij er een daling is van de FiTo®-score tot 2002 en daarna een toename tot
2007 gevolgd door een beperkte daling in 2008 en 2009 en een stijging in 2010 - geldt ook voor Brussel en Wallonië. In 2002
haalt Vlaanderen de laagste mediaanwaarde van de FiTo®-meter met 0,568. Voor Brussel en Wallonië is deze waarde 0,555 en
0,565. In 2010 haalt de FiTo®-meter in Vlaanderen een mediaanwaarde van 0,578. Brussel en Wallonië halen respectievelijk een
mediaanwaarde van 0,564 en 0,574 in 2010.
5 De logittransformatie wordt toegepast om vergelijkbare waarden tussen 0 en 1 te bekomen. De formule van de logittransformatie is:
logit x =
______
1
x
(1+eˉ )
26
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Grafiek 10: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van KMO’s in België per regio, 2000-2010
0,578
0,573
0,568
0,563
0,558
0,553
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 0,569 0,569 0,568 0,570 0,573 0,574 0,576 0,579 0,578 0,577 0,578
Brussel 0,558 0,557 0,555 0,556 0,558 0,560 0,562 0,564 0,563 0,561 0,564
Wallonië 0,565 0,566 0,565 0,566 0,568 0,570 0,572 0,575 0,573 0,573 0,574
België 0,567 0,567 0,565 0,568 0,570 0,571 0,573 0,576 0,575 0,574 0,575
De sector gezondheidszorg is de sector die de beste FiTo®-score (0,594) haalt in 2010. In 2000 stond deze sector op een tweede
plaats (0,573), na de zakelijke diensten & immobiliën (0,574). De top drie van 2000 bestaat uit dezelfde sectoren als de top drie
van 2010. De sector communicatie & IT stijgt van de derde plaats in 2000 (0,571) naar een gedeelde tweede plaats in 2010
(0,582). De sector zakelijke diensten & immobiliën haalt in 2010 eenzelfde FiTo®-score van 0,582. De laagste FiTo®-score is voor
de horeca (0,553). De sector stond op de laatste plaats in 2000 en blijft ook de rode lantaarn in 2010. De sectoren overige
persoonlijke diensten en de textielsector staan respectievelijk op de voorlaatste plaats en de derdelaatste met een FiTo®-score
van 0,555 en 0,557.
De sectoren die de grootste sprong vooruit maken ten opzichte van 2000 zijn de gezondheidszorg (+0,029), communicatie &
IT (+0,011) en de financiële diensten (+0,009). De enige sectoren die een lagere FiTo®-score realiseren in 2010 ten opzichte van
2000 zijn de papiernijverheid (-0,001), de textielsector (-0,005) en de overige persoonlijke diensten (-0,006).
Door de beperkte vooruitgang of zelfs achteruitgang van de FiTo®-score die bepaalde sectoren realiseerden, dalen deze
sectoren ook op de algemene ranglijst. De papier- en druknijverheid verliest niet minder dan 7 plaatsen en komt zo op de 12e
plaats te staan. De textielsector en de overige persoonlijke diensten verliezen elk 5 plaatsen en stranden respectievelijk op de
19e en de 20e plaats.
Tabel 18: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 0,558 0,557 0,555 0,556 0,557 0,559 0,561 0,563 0,560 0,560 0,563
Bouwnijverheid 0,567 0,566 0,566 0,569 0,570 0,573 0,574 0,578 0,576 0,574 0,575
Communicatie & IT 0,571 0,572 0,567 0,568 0,571 0,574 0,578 0,583 0,584 0,580 0,582
Detailhandel 0,564 0,564 0,564 0,564 0,566 0,566 0,567 0,570 0,566 0,566 0,567
Financiële diensten 0,556 0,564 0,566 0,565 0,567 0,570 0,568 0,571 0,581 0,569 0,565
Gezondheidszorg 0,573 0,576 0,570 0,575 0,581 0,582 0,582 0,587 0,590 0,585 0,594
Groothandel 0,558 0,559 0,557 0,558 0,559 0,561 0,563 0,566 0,565 0,562 0,564
Handelsbemiddeling 0,565 0,565 0,563 0,564 0,566 0,569 0,569 0,572 0,569 0,567 0,566
Horeca 0,552 0,551 0,551 0,548 0,548 0,550 0,550 0,552 0,549 0,545 0,553
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 0,567 0,570 0,567 0,568 0,567 0,569 0,572 0,571 0,564 0,565 0,568
Industrie: chemie 0,563 0,564 0,561 0,565 0,565 0,567 0,568 0,569 0,567 0,566 0,568
Industrie: vervaardiging hout(producten) 0,560 0,559 0,556 0,559 0,562 0,564 0,566 0,571 0,568 0,566 0,566
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 0,560 0,561 0,557 0,554 0,559 0,564 0,568 0,572 0,568 0,565 0,566
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 0,570 0,569 0,565 0,567 0,570 0,571 0,573 0,579 0,578 0,572 0,574
27
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 0,568 0,566 0,563 0,567 0,569 0,569 0,570 0,571 0,570 0,564 0,567
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 0,562 0,559 0,560 0,556 0,556 0,558 0,558 0,563 0,559 0,553 0,557
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 0,564 0,564 0,567 0,567 0,569 0,570 0,568 0,571 0,566 0,569 0,570
Overige Industrie 0,565 0,563 0,561 0,563 0,565 0,568 0,569 0,573 0,571 0,567 0,569
Overige pers. diensten 0,561 0,558 0,563 0,561 0,563 0,562 0,561 0,563 0,558 0,556 0,555
Vervoer & logistiek 0,567 0,568 0,568 0,569 0,570 0,568 0,572 0,576 0,572 0,568 0,570
Zakelijke diensten & immobiliën 0,574 0,573 0,571 0,573 0,576 0,578 0,580 0,582 0,583 0,580 0,582
28
KMO-rapport Vlaanderen 2011

4. Andere financieel-economische gegevens van de Vlaamse KMO’s
Naast de verschillende financiële ratio’s die in het vorige hoofdstuk nader werden bekeken, analyseren we in dit hoofdstuk een
aantal andere parameters die eveneens belangrijk zijn voor de algemene gezondheid van de Vlaamse KMO’s. We gaan dieper
in op het aantal dagen leverancierskrediet, het aantal dagen klantenkrediet, de investeringen in materiële vaste activa en het
bedrijfsresultaat.
4.1 Aantal dagen leverancierskrediet
Het aantal dagen leverancierskrediet geeft weer hoeveel dagen een bedrijf kan wachten vooraleer het de rekeningen dient
te vereffenen bij de leveranciers. Het is eigenlijk een vorm van kortlopend vreemd vermogen waarbij de leverancier krediet
verleent aan een bedrijf.
Het aantal dagen leverancierskrediet van de KMO’s in België kent een dalend verloop. Het aantal dagen leverancierskrediet zakt
voor Belgische KMO’s met 10 dagen, van 51 dagen in 2000 tot 41 dagen in 2010. De dalende trend in België manifesteert zich in
alle regio’s. In Brussel zakt het aantal dagen leverancierskrediet met 8 dagen, van 55 dagen tot 47 dagen. In Vlaanderen is er een
daling met 9 dagen tot 41 dagen in 2010. In Wallonië is de daling het grootst met 12 dagen, tot 38 dagen in 2010.
Grafiek 11: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s in België per regio, 2000-2010
56
54
52
50
48
46
44
42
40
38
36
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 50 48 48 47 45 45 45 42 40 41 41
Brussel 55 55 53 53 51 50 51 48 46 46 47
Wallonië 50 49 48 47 45 44 44 41 39 38 38
België 51 50 49 48 46 45 45 42 41 41 41
De drie sectoren die over het meest aantal dagen leverancierskrediet beschikken zijn allemaal industriële sectoren. De metaal
en de chemische sector beschikken elk over 57 dagen leverancierskrediet. De overige industrie beschikt over 65 dagen. De
sectoren met het minst aantal dagen leverancierskrediet zijn de sectoren detailhandel (31 dagen), overige persoonlijke diensten
(31 dagen) en de horeca (27 dagen).
De sectoren die de grootste achteruitgang kennen op het vlak van het aantal dagen leverancierskrediet zijn de sector ICT &
elektronica (-25 dagen), de metaalsector (-20 dagen) en de papierindustrie (-20 dagen). Er is maar 1 sector die een verbetering
van het aantal dagen leverancierskrediet weet te bekomen in vergelijking met de situatie in 2000 en dit is de automobielsector
(+1 dag). De voedingssector behoudt het status-quo. Alle andere sectoren zien het aantal dagen leverancierskrediet in meer of
mindere mate dalen ten opzichte van 2000.
29
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Tabel 19: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 33 35 34 34 35 36 35 34 34 33 34
Bouwnijverheid 59 56 56 54 54 53 54 49 47 46 47
Communicatie & IT 57 54 52 51 50 47 48 44 41 41 41
Detailhandel 38 38 37 36 34 33 34 32 32 31 31
Financiële diensten 59 56 55 49 45 45 41 31 34 35 44
Gezondheidszorg 45 39 37 37 31 31 27 30 33 43 34
Groothandel 59 58 56 54 53 54 54 48 45 45 45
Handelsbemiddeling 51 51 53 51 48 46 48 45 40 39 41
Horeca 29 30 29 30 29 29 29 28 27 27 27
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 67 64 63 60 59 60 65 62 61 60 56
Industrie: chemie 70 70 68 67 64 61 62 59 57 57 57
Industrie: vervaardiging hout(producten) 59 61 58 60 55 54 51 50 47 45 45
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 77 71 69 70 68 64 61 55 54 50 52
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 77 73 72 68 69 66 69 63 56 55 57
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 73 75 70 71 68 65 65 63 58 58 54
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 61 63 59 59 56 56 55 54 47 57 55
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 43 42 42 41 40 40 43 43 41 41 43
Overige Industrie 73 71 71 67 66 66 63 62 59 59 65
Overige pers. diensten 37 35 33 33 32 32 34 31 31 29 31
Vervoer & logistiek 64 59 59 57 56 54 54 51 46 49 52
Zakelijke diensten & immobiliën 54 53 51 49 49 48 49 45 44 46 47
4.2 Aantal dagen klantenkrediet
Het aantal dagen klantenkrediet geeft weer hoeveel dagen een klant kan wachten vooraleer zijn of haar rekeningen te betalen
en is met andere woorden een vorm van kredietverlening aan de klant van het bedrijf.
Het aantal dagen klantenkrediet kent een licht dalend verloop. In 2008 bereikt het aantal dagen klantenkrediet in alle gewesten
een dieptepunt om daarna opnieuw lichtjes te stijgen. In België zakt het aantal dagen klantenkrediet voor de KMO’s van 51
dagen in 2000 tot 47 dagen in 2010. Vlaamse KMO’s geven 49 dagen klantenkrediet in 2010. In Brussel worden eveneens 49
dagen klantenkrediet toegekend en in Wallonië is dit 44 dagen.
Grafiek 12: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen klantenkrediet van KMO’s in België per regio, 2000-2010
54
52
50
48
46
44
42
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 52 51 51 52 50 50 51 49 46 48 49
Brussel 53 53 52 53 50 50 52 49 48 48 49
Wallonië 48 49 48 49 46 47 47 45 43 44 44
België 51 51 50 51 49 49 50 48 46 47 47
30
KMO-rapport Vlaanderen 2011

De top drie van sectoren die het meest aantal dagen klantenkrediet verlenen zijn de industriële sectoren metaal (69 dagen), ICT
& elektronica (69 dagen) en de papiernijverheid (68 dagen). De top drie van sectoren die het minst aantal dagen klantenkrediet
verlenen zijn de sectoren automobiel (23 dagen), detailhandel (17 dagen) en de horeca (10 dagen). Zowel voor de top drie van
sectoren met het meest aantal dagen klantenkrediet, als voor de top drie van sectoren met het minst aantal dagen klantenkrediet
geldt dat deze dezelfde is in 2000 als in 2010.
In de sectoren gezondheidszorg, de papier- en druknijverheid en de financiële diensten stellen we de grootste daling van het
aantal dagen klantenkrediet vast over de periode 2000 tot 2010, met respectievelijk een daling van 16 dagen, 12 dagen en 11
dagen. De industriële sectoren voeding en agro, bosbouw en visserij zijn de enige sectoren die een stijging kennen van het
aantal dagen klantenkrediet gedurende het voorbije decennium, met respectievelijk 7 dagen en 5 dagen. De horeca blijft op
eenzelfde aantal dagen klantenkrediet in 2010 ten opzichte van 2000.
Tabel 20: Evolutie mediaanwaarde saldo aantal dagen klantenkrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 24 26 25 25 25 27 25 25 23 23 23
Bouwnijverheid 56 56 56 56 55 55 56 53 49 50 51
Communicatie & IT 68 69 65 67 66 65 65 64 61 65 65
Detailhandel 18 18 18 17 18 17 18 17 17 18 17
Financiële diensten 53 48 47 59 49 42 58 41 39 43 42
Gezondheidszorg 60 66 64 58 56 49 51 48 53 50 44
Groothandel 56 55 55 54 54 55 56 54 51 51 52
Handelsbemiddeling 56 56 57 58 56 54 55 52 50 52 53
Horeca 10 10 10 11 10 11 10 10 10 10 10
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 57 59 56 54 53 52 53 52 54 59 62
Industrie: chemie 67 66 66 67 65 64 65 62 63 58 59
Industrie: vervaardiging hout(producten) 56 52 56 52 57 52 53 49 45 47 51
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 78 74 75 73 72 75 75 72 67 65 69
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 79 74 76 76 74 70 74 70 65 66 69
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 81 77 76 75 74 74 77 74 69 69 68
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 58 60 59 56 57 63 61 55 51 52 52
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 33 34 33 35 32 36 38 39 38 39 41
Overige Industrie 71 71 71 69 66 67 71 66 62 64 65
Overige pers. diensten 34 35 35 33 33 31 33 29 28 25 24
Vervoer & logistiek 68 65 64 64 63 62 63 61 55 60 59
Zakelijke diensten & immobiliën 63 62 62 62 61 61 61 60 57 59 59
4.3 Investeringen in materiële vaste activa
De investeringen in materiële vaste activa zijn een graadmeter voor de financiële gezondheid van het bedrijf en het vertrouwen
van de onderneming naar de toekomst. Enkel financieel gezonde bedrijven zijn in staat om substantiële investeringen door te
voeren.
De bedrijfsinvesteringen in KMO’s kennen een volatiel verloop en geven aan dat bedrijven werken met investeringscyclussen.
Opvallend zijn de sterke pieken in 2003 alsook – zij het in mindere mate - in 2005. Ook 2008 blijkt een jaar te zijn waar bedrijven
in sterke mate hebben geïnvesteerd. Vooral Brussel toont dat het forse investeringspieken kent in 2003, 2005 en 2008. De
pieken zijn ook veel forser in vergelijking met de andere gewesten. In 2003 haalt Brussel een investeringsniveau van 301%
ten opzichte van 2000. In 2005 en 2008 haalt het investeringsniveau in Brussel hoogtes van respectievelijk 229% en 329%
ten opzichte van 2000. Vlaanderen kent het hoogste investeringsniveau in 2003 met 171% ten opzichte van 2000. Eenzelfde
verhaal in Wallonië waar het hoogste investeringsniveau gelijk is aan 182%. Op Belgisch niveau blijkt dat het investeringsniveau
een stijgende trend vertoont met eveneens piekniveaus in 2003 en 2005 en 2008. In 2010 haalt het investeringsniveau van de
Belgische KMO’s een niveau van 152% ten opzichte van het referentiejaar 2000.
31
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Grafiek 13: Evolutie totaal volume KMO-investeringen in materiële vaste activa in België per regio (basis 2000 = 100), 2000-2010
350%
300%
250%
200%
150%
100%
50%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 100% 102% 103% 171% 116% 140% 135% 141% 157% 152% 150%
Brussel 100% 106% 95% 301% 101% 229% 162% 185% 329% 157% 163%
Wallonië 100% 107% 119% 182% 119% 131% 140% 137% 150% 156% 149%
België 100% 104% 104% 202% 113% 158% 142% 150% 194% 153% 152%
Naast de eigenlijke evolutie van de investeringsvolumes dienen we op te merken dat het gemiddelde aandeel van de gewesten
in het totaal Belgisch investeringsvolume onderling sterk verschilt. Vlaanderen haalt tijdens de periode 2000-2010 een
gemiddeld aandeel van 57% van de investeringen. Voor Brussel is dit 26% en voor Wallonië is dit slechts 17%.
Tabel 21: Evolutie aandeel van het totaal investeringsvolume in materiële vaste activa van KMO’s in België per regio, 2000-2010
Regio 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 gemiddelde
Vlaanderen 61% 60% 60% 51% 62% 54% 58% 57% 49% 60% 59% 57%
Brussel 22% 23% 20% 33% 20% 32% 25% 27% 38% 23% 24% 26%
Wallonië 17% 18% 20% 16% 18% 14% 17% 16% 13% 18% 17% 17%
België 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
De sector met de hoogste mediaanwaarde voor investeringen in Vlaanderen in 2010, is de sector van de overige industrie met
63.339 euro. Een stijging met 72% ten opzichte van 2000. De tweede plaats is voor de chemische sector die een mediaanwaarde
haalt van 38.425 euro, een daling met 3% ten opzichte van 2000. Op de derde plaats staat de sector agro, bosbouw en visserij
met een mediaanwaarde van 32.285 euro, een stijging met 26% ten opzichte van 2000. De sectoren met de laagste mediaaninvesteringen
zijn de overige persoonlijke diensten (9.318 euro), handelsbemiddeling (9.274 euro) en communicatie & IT (6.752
euro).
De sectoren met de grootste dalingen – gedurende het voorbije decennium - in mediaanwaarde zijn de sectoren communicatie
& IT (-47%), de papier- en druknijverheid (-41%), kleding, textiel en leer (-40%) en de sector vervoer en logistiek (-39%).
De sectoren met de grootste stijgingen in mediaanwaarde zijn de overige industrie (+72), de agro, bosbouw en visserijsector
(+26%) en de automobielsector (+13%).
Tabel 22: Evolutie mediaanwaarde KMO-investeringen in materiële vaste activa volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 14.700 14.948 14.231 13.221 15.383 15.224 16.417 17.994 18.610 16.463 16.662
Bouwnijverheid 17.314 17.560 15.759 14.913 16.709 18.077 18.969 21.984 21.306 18.515 17.709
Communicatie & IT 12.696 11.494 8.778 7.524 7.812 8.101 8.939 8.477 8.717 7.099 6.752
Detailhandel 10.015 10.337 9.814 9.678 9.853 10.526 10.995 11.523 12.016 11.020 10.937
32
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Financiële diensten 20.550 53.223 34.401 28.886 29.161 37.000 40.008 56.199 79.522 27.247 19.684
Gezondheidszorg 18.733 12.712 14.439 13.856 12.188 14.062 17.617 17.157 18.376 14.982 15.841
Groothandel 18.000 17.522 17.710 16.723 18.511 18.381 19.756 21.220 21.638 18.766 19.153
Handelsbemiddeling 10.610 10.461 9.110 8.536 9.227 9.847 10.604 10.623 10.920 9.379 9.274
Horeca 9.546 9.543 9.757 9.603 9.823 9.892 10.415 11.054 11.135 10.297 9.944
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 25.630 24.233 23.941 23.125 25.822 27.062 30.142 34.586 33.353 31.099 32.285
Industrie: chemie 39.610 39.070 34.211 32.214 37.269 35.736 42.003 42.845 44.882 37.563 38.425
Industrie: vervaardiging hout(producten) 23.588 21.892 20.101 19.147 21.727 21.169 23.777 26.073 26.178 24.144 25.107
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 21.306 20.547 20.444 16.987 17.641 15.500 19.834 21.292 21.030 18.795 15.970
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 31.644 31.508 27.197 24.689 26.178 27.386 30.046 34.076 35.731 27.573 25.481
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 24.767 22.619 21.542 18.905 19.926 19.885 20.953 22.056 21.519 15.513 14.566
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 27.522 25.381 21.804 22.074 21.089 19.562 18.171 17.998 16.938 14.971 16.636
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 25.691 23.889 24.354 24.767 24.243 26.563 26.235 27.174 30.234 26.861 26.497
Overige Industrie 36.846 35.165 31.847 32.007 31.754 31.207 41.421 51.600 55.427 45.239 63.339
Overige pers. diensten 10.064 9.866 9.473 9.097 9.210 10.218 10.981 11.578 13.139 10.579 9.318
Vervoer & logistiek 47.686 49.923 42.026 38.953 39.689 39.966 40.225 44.832 47.376 31.817 29.254
Zakelijke diensten & immobiliën 14.677 14.121 13.055 12.268 12.939 12.889 14.520 14.956 15.517 13.186 12.711
4.4 Bedrijfsresultaat en aandeel verlieslatende bedrijven
Het bedrijfsresultaat is het verschil tussen de opbrengsten en de kosten van een onderneming en is een significante graadmeter
voor de financiële gezondheid van een onderneming.
De evolutie van het totaal volume van de bedrijfsresultaten van de KMO’s evolueert sterk positief in 2003, om daarna opnieuw
sterk te dalen. Vanaf 2005 evolueert het totaal volume van de bedrijfsresultaten dan trendmatig positief tot in 2008. In België
neemt het totale volume van de KMO-bedrijfsresultaten over de periode 2000-2008 toe moet 82%. In 2009 is er een daling om
dan in 2010 opnieuw te stijgen. Over de periode 2000-2010 is er een stijging van de bedrijfsresultaten voor België met 56%.
Voor Vlaanderen is dit 70% en voor Wallonië 89%. Brussel kent in 2009 een sterke daling van het totaal bedrijfsresultaat van de
KMO’s. Een trend die zich in 2010 verder zet. Over de hele periode 2000 tot 2010 zakt het totaal volume van de bedrijfsresultaten
met 44%.
Grafiek 14: Evolutie totaal volume KMO bedrijfsresultaten in België per regio (basis 2000 =100), 2000-2010
400%
300%
200%
100%
0%
-100%
-200%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 100% 98% 92% 208% 126% 140% 155% 166% 168% 152% 170%
Brussel 100% -102% 64% 419% 148% 150% 194% 199% 244% 103% 57%
Wallonië 100% 101% 103% 202% 140% 145% 169% 176% 186% 164% 189%
België 100% 69% 90% 238% 131% 142% 163% 172% 182% 147% 156%
De sector met de hoogste mediaanwaarde van het KMO-bedrijfsresultaat is de chemische sector met een mediaanwaarde
33
KMO-rapport Vlaanderen 2011

van 21.054 euro, een stijging met 28% ten opzichte van de situatie in 2000. Op de tweede plaats staat de metaalindustrie met
16.835 euro, wat weliswaar een daling met 8% is ten opzichte van 2000. Op de derde plaats komt de overige industrie met
een mediaanwaarde van 16.139 euro, een stijging met 1% ten opzichte van 2000. De sectoren die de grootste stijging kennen
van de mediaanwaarde van het bedrijfsresultaat zijn de gezondheidszorg (+87%), de financiële diensten (+51%) en de sector
communicatie & IT (+46%).
De drie sectoren met de laagste mediaanwaardes van het bedrijfsresultaat zijn de sectoren handelsbemiddeling (6.771 euro),
de horeca (3.242 euro) en overige persoonlijke diensten (2.419 euro). De textielsector en de papierindustrie kennen de grootste
daling van het bedrijfsresultaat met respectievelijk 43% en 40%. De overige persoonlijke diensten kennen een daling met 20%
over de periode 2000-2010.
Als we het aandeel van verlieslatende bedrijven binnen de verschillende sectoren bekijken, zien we dat de sectoren gezondheidszorg
(30%), bouw (31%) en de metaalindustrie (32%) het laagste aandeel verlieslatende bedrijven telt in 2010. Meteen zijn
deze dus ook de sectoren met de meeste winstgevende bedrijven. Sectoren die op dit vlak het slechtst scoren zijn de sectoren
horeca (46%), overige persoonlijke diensten (48%) en de financiële diensten (50%).
Tabel 23: Evolutie mediaanwaarde KMO bedrijfsresultaat volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Aandeel
verlieslatend
Automobielsector (handel & onderhoud) 10.907 9.916 9.261 9.404 10.144 10.659 11.461 13.667 11.637 11.035 12.833 33%
Bouwnijverheid 9.052 8.252 7.665 8.700 9.481 10.392 11.435 13.055 12.488 10.935 11.023 31%
Communicatie & IT 7.658 8.013 6.266 6.637 7.544 7.913 9.244 10.799 12.362 9.946 11.195 33%
Detailhandel 6.792 7.060 6.959 7.136 7.570 7.159 6.948 8.555 7.357 7.197 7.576 38%
Financiële diensten 7.660 10.957 13.155 20.202 20.905 18.825 23.720 20.081 36.251 16.739 11.588 50%
Gezondheidszorg 7.807 8.901 9.167 8.024 10.149 10.582 11.302 13.554 14.825 12.522 14.616 30%
Groothandel 11.566 11.520 9.763 10.297 11.296 13.611 13.707 16.129 14.322 11.444 13.051 34%
Handelsbemiddeling 6.098 6.520 6.095 6.032 6.624 6.489 7.191 9.068 7.781 6.461 6.771 39%
Horeca 2.951 2.314 2.570 1.825 1.673 1.808 1.768 2.208 1.507 982 3.242 46%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 6.870 7.659 5.081 6.646 6.368 6.522 7.770 8.107 4.976 5.563 8.326 37%
Industrie: chemie 16.489 14.937 13.992 15.166 18.780 19.458 21.096 23.436 19.911 16.903 21.054 34%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 10.249 10.286 8.292 10.078 10.636 11.345 11.820 14.461 13.145 10.815 10.461 34%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 13.037 11.810 9.634 7.566 11.500 13.565 14.425 16.829 15.074 7.686 12.634 36%
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 18.334 16.580 14.460 15.636 17.955 19.957 23.173 29.115 25.195 15.169 16.835 32%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 11.721 9.131 8.148 9.685 10.310 8.771 9.481 11.760 9.291 5.188 6.979 41%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 12.784 11.517 9.727 7.209 6.113 5.567 7.345 8.485 5.588 3.275 7.259 39%
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 8.351 8.514 10.234 9.481 10.345 10.662 8.846 11.417 8.306 10.376 11.943 35%
Overige Industrie 16.001 14.250 12.128 13.486 16.076 16.775 20.114 22.290 20.736 13.195 16.139 34%
Overige pers. diensten 3.024 2.628 3.397 3.360 3.567 3.553 3.370 3.886 2.655 2.682 2.416 48%
Vervoer & logistiek 10.176 10.933 9.909 11.256 11.193 9.551 12.240 14.184 11.801 7.326 9.660 37%
Zakelijke diensten & immobiliën 8.813 8.696 8.108 8.822 9.653 10.463 10.964 12.618 12.541 10.903 11.964 35%
4.5 Eigen vermogen
Het eigen vermogen geeft de eigen financiële basis van de onderneming weer. Het eigen vermogen neemt toe wanneer de
onderneming opbrengsten genereert, maar neemt af in geval van een negatief resultaat of uitkering van dividenden.
In België kunnen we voor alle regio’s een algemeen stijgende trend van de mediaanwaarde van het eigen vermogen van KMO’s
vaststellen tot 2007. In 2008 en 2009 is de stijgende trend duidelijk gestopt en treedt een lichte daling op van de mediaanwaarden.
2010 laat min of meer gelijkaardige cijfers optekenen ten opzichte van 2009. In Vlaanderen stijgt de mediaanwaarde van
het eigen vermogen van de KMO’s van 55.206 euro in 2000 tot 74.722 euro in 2010. Dit is een stijging met 35%. In Wallonië en
vooral Brussel zien we dat de mediaanwaarden van het eigen vermogen van de KMO’s structureel lager liggen in vergelijking
met de waarden voor Vlaanderen. Beide regio’s kunnen wel – net als Vlaanderen - een positieve evolutie voorleggen van 29%
34
KMO-rapport Vlaanderen 2011

voor Wallonië en 10% voor Brussel. In 2010 is de mediaanwaarde van het eigen vermogen van de KMO’s in Wallonië gelijk aan
51.006 euro. In Brussel is de mediaanwaarde 36.614 euro.
Grafiek 15: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s in België per regio (basis 2000 = 100), 2000-2010
140%
135%
130%
125%
120%
115%
110%
105%
100%
95%
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vlaanderen 100% 104% 105% 112% 114% 120% 126% 136% 137% 135% 135%
Brussel 100% 103% 100% 107% 102% 105% 109% 117% 115% 110% 110%
Wallonië 100% 105% 103% 109% 111% 117% 122% 133% 131% 130% 129%
België 100% 104% 104% 111% 113% 118% 125% 134% 134% 132% 132%
De hoogste mediaanwaarden van het eigen vermogen bij KMO’s zien we in de chemiesector (197.803 euro). Op de tweede en
de derde plaats volgen de sectoren overige industrie (157.988 euro) en de metaalsector (138.120 euro). De grootste stijgingen
van de mediaanwaarde van het eigen vermogen constateren we bij de financiële diensten (+100%), de gezondheidszorg (+94%)
en de groothandel (+80%). Slechts een sector kent een daling van de mediaanwaarde van het eigen vermogen tijdens de
periode 2000-2010, met name de overige persoonlijke diensten (-23%).
De laagste mediaanwaarden van het eigen vermogen zien we bij de sector handelsbemiddeling (40.950 euro), de horeca (16.548
euro) en overige persoonlijke diensten (14.005 euro).
Tabel 24: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
Sector 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Automobielsector (handel & onderhoud) 56.173 60.015 58.105 58.955 60.719 63.950 67.852 77.108 76.058 76.314 79.195
Bouwnijverheid 48.529 49.778 48.940 50.986 53.471 56.420 59.278 62.965 62.271 60.367 60.620
Communicatie & IT 34.105 34.284 32.817 33.185 34.735 36.699 39.456 42.914 43.970 43.380 42.425
Detailhandel 35.325 36.341 36.475 37.237 38.634 39.877 40.784 44.282 44.139 42.593 43.604
Financiële diensten 66.559 71.145 72.909 74.267 81.279 86.891 93.709 106.922 126.032 132.565 133.106
Gezondheidszorg 28.090 28.319 30.575 33.247 36.029 38.209 39.825 41.452 45.495 51.865 54.576
Groothandel 61.179 65.158 67.899 71.881 76.371 81.396 90.925 103.557 104.959 106.874 110.406
Handelsbemiddeling 28.706 30.813 31.962 33.731 34.349 36.756 38.152 40.735 39.921 39.945 40.950
Horeca 15.377 15.791 15.969 15.812 15.953 16.072 16.141 17.449 16.970 15.239 16.548
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 47.846 53.319 50.192 52.620 53.976 55.311 60.362 64.235 63.855 65.139 70.186
Industrie: chemie 152.749 158.827 152.799 159.599 164.407 179.557 193.655 203.930 202.195 202.001 197.803
Industrie: vervaardiging hout(producten) 75.515 77.041 76.508 78.011 77.802 79.868 81.744 90.015 87.090 82.023 85.952
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 79.896 81.680 85.460 87.212 83.815 89.586 90.349 106.478 118.303 111.578 103.971
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 110.208 112.600 113.447 114.376 121.161 126.353 129.531 146.273 145.466 138.208 138.120
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 74.043 71.266 70.383 69.600 72.392 75.065 76.721 80.377 82.321 73.657 76.365
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 127.916 127.006 128.414 124.479 123.253 117.579 124.574 126.633 120.551 116.524 127.873
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 58.943 61.105 58.894 58.634 59.076 63.503 63.152 71.364 66.800 71.369 72.429
Overige Industrie 117.530 121.563 120.801 123.186 132.061 134.434 138.454 160.160 155.598 143.526 157.988
Overige pers. diensten 18.171 17.303 18.117 18.792 19.170 19.546 18.682 19.153 17.148 16.271 14.005
Vervoer & logistiek 57.977 60.091 60.195 62.558 63.539 65.221 69.414 75.001 75.648 68.963 69.176
Zakelijke diensten & immobiliën 46.633 48.324 48.306 50.354 53.456 57.221 60.752 65.687 66.598 65.821 66.744
35
KMO-rapport Vlaanderen 2011

5. Multiscore van de Vlaamse KMO
De multiscore geeft een indicatie van de kans op faling en het perspectief op groeipotentieel van een KMO (vennootschappen
en eenmanszaken). Per sector kan een beeld opgemaakt worden met een overzicht van het percentage bedrijven dat zich in
een bepaalde risicoklasse bevindt gedurende de periode 2001-2011. We onderscheiden hierbij drie risicoklassen. De eerste
klasse heeft een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel (score tussen 0 en 19), de tweede klasse heeft
een matig risico op faling en een matig groeipotentieel (score tussen 20 en 49) en de derde klasse heeft weinig risico op een faillissement
en een ruim groeipotentieel (score tussen 50 en 100). Bijlage 2 geeft een totaaloverzicht van het percentage Vlaamse
bedrijven volgens risicoprofiel en groeipotentieel voor de verschillende sectoren.
Als we het overzicht maken van het aandeel KMO’s binnen een bepaald risicoprofiel, zien we dat 17,3% van de KMO’s in België
een groot risico op faling en een beperkt groeipotentieel hebben. In Vlaanderen zit 15,6% van de KMO’s in de groep met een
hoog risicoprofiel. In Wallonië is dit 17,6%. In Brussel ligt het cijfer voor 2011 beduidend hoger met 28%.
Wanneer we de groep van bedrijven bekijken die binnen de groep met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel
vallen, zien we dat 70,6% van de Vlaamse KMO’s hieronder vallen. In Brussel is dit een stuk lager met een cijfer van 55%, in
Wallonië is dit 70,9%.
Tabel 25: Aandeel KMO’s volgens risicoprofiel in België per regio, 2011
0 - 9 10 - 19 20 - 29 30 - 39 40 - 49 50 - 59 60 - 69 70 - 79 80 - 89 90 - 100
Vlaanderen 13,4% 2,3% 5,4% 3,7% 4,8% 25,4% 13,0% 23,7% 7,5% 1,0%
Brussel 24,2% 3,7% 7,5% 4,4% 5,2% 25,8% 9,9% 15,2% 3,5% 0,6%
Wallonië 15,5% 2,1% 4,2% 3,3% 3,9% 26,9% 12,0% 26,1% 5,4% 0,5%
België 14,9% 2,3% 5,2% 3,6% 4,5% 26,1% 12,5% 23,9% 6,3% 0,8%
Uit tabel 26 kunnen we afleiden dat het aantal bedrijven in de automobielsector (handel en onderhoud) met een verhoogd
risico op faling en een beperkt groeipotentieel in 2011 neer komt op 18,8%. Daarmee blijft de situatie stabiel ten opzichte van
het voorgaande jaar. 2008 was het jaar waarin de groep met een verhoogd risico het kleinst was. Sedertdien neemt het aandeel
van de groep bedrijven met een verhoogd risico en een beperkt groeipotentieel toe. Het aantal bedrijven met weinig risico op
faling en een ruim groeipotentieel neemt licht toe ten opzichte van 2010 (+0,5 procentpunt) en komt zo op 67,1%. Het aantal
bedrijven met matig risico op faling en matig groeipotentieel daalt licht (-0,8 procentpunt) ten opzichte van 2010 en komt uit
op 14%.
Tabel 26: Evolutie percentage KMO’s automobielsector (handel en onderhoud) volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Automobielsector (handel en
onderhoud)
score 0-19 19,5% 19,6% 20,0% 19,9% 19,7% 18,3% 18,2% 17,5% 17,8% 18,6% 18,8%
score 20-49 13,2% 14,2% 14,8% 14,3% 13,0% 14,3% 14,7% 14,1% 14,7% 14,8% 14,0%
score 50-100 67,4% 66,2% 65,1% 65,8% 67,2% 67,4% 67,2% 68,5% 67,5% 66,6% 67,1%
Het aantal bouwbedrijven met een verhoogd risico op faling en beperkt groeipotentieel neemt af van 17,5% in 2000 tot 14,5%
in 2011, een daling met 3,2 procentpunt. In 2008 was het cijfer voor de bouwsector nog ruim een procentpunt beter met 13,3%.
Tegelijkertijd zien we dat het percentage van bedrijven met een klein risico op faling en een ruim groeipotentieel toeneemt van
71,9% in 2000 tot 73,3% in 2011, een stijging met 1,4 procentpunt. De toename bij de groep van KMO’s met een matig risico op
faling en een matig groeipotentieel bedraagt 1,6 procentpunt en komt in 2011 uit op 12,2%..
36
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Tabel 27: Evolutie percentage KMO’s bouwsector volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 17,5% 17,5% 17,9% 17,5% 16,1% 14,4% 13,9% 14,2% 13,3% 14,3% 14,5%
Bouwnijverheid
score 20-49 10,6% 11,1% 11,8% 11,8% 10,7% 11,4% 11,3% 11,0% 11,4% 11,9% 12,2%
score 50-100 71,9% 71,4% 70,4% 70,8% 73,2% 74,1% 74,8% 74,8% 75,3% 73,8% 73,3%
Binnen de sector communicatie & IT neemt het percentage bedrijven met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel
af met 3,1 procentpunt tot 18,7%, over de periode 2001-2011. Het percentage van bedrijven met een matig risico op
faling en een matig groeipotentieel neemt toe met 2,9 procentpunt tot 13,8%. Het aandeel van bedrijven met weinig risico op
faling en een ruim groeipotentieel blijft stabiel ten opzichte van 2001 met 67,5%.
Tabel 28: Evolutie percentage KMO’s communicatie & IT volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 21,8% 21,9% 22,9% 23,4% 22,7% 20,3% 20,3% 18,5% 18,4% 18,7% 18,7%
Communicatie & IT
score 20-49 10,8% 11,2% 11,3% 12,5% 12,0% 12,0% 12,2% 11,7% 12,4% 12,8% 13,8%
score 50-100 67,4% 66,9% 65,7% 64,1% 65,4% 67,7% 67,5% 69,8% 69,3% 68,5% 67,5%
In 2011 heeft 18,5% van de KMO’s in de detailhandel een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel. Dat is
0,3 procentpunt lager dan in 2000. Het laagste aantal bedrijven in de detailhandel met een verhoogd risico op faling en een
beperkt groeipotentieel vinden we terug in 2006. Het aantal bedrijven met een matig risico op faling en een matig groeipotentieel
neemt toe met 2,4 procentpunt tot 10,9% in 2011. Het percentage bedrijven in de detailhandel met weinig risico op een
faillissement en een ruim groeipotentieel neemt af van 72,8% in 2001 tot 70,6% in 2011.
Tabel 29: Evolutie percentage KMO’s detailhandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 18,8% 18,8% 19,1% 18,2% 18,3% 17,1% 17,6% 17,2% 17,6% 18,4% 18,5%
Detailhandel
score 20-49 8,5% 9,2% 9,6% 9,7% 9,4% 10,0% 10,4% 10,5% 10,8% 11,3% 10,9%
score 50-100 72,8% 71,9% 71,3% 72,1% 72,3% 73,0% 72,0% 72,3% 71,6% 70,3% 70,6%
De financiële diensten blijven ook in 2011 in de top drie staan van sectoren met het minste kans op faling en goede groeivooruitzichten.
Slechts 9,7% van de KMO’s in de financiële diensten behoren tot de groep van bedrijven met een hoog risicoprofiel.
Daarmee komen de financiële diensten op een tweede plaats na de agro, bosbouw en visserij. Ook het aantal bedrijven met een
matig risico op faling en een matig groeipotentieel is met 6,7% zeer laag. 83,5% van de KMO’s in de sector zitten in de categorie
met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel, dit is een daling met 2,8 procentpunt ten opzichte van 2001.
Tabel 30: Evolutie percentage KMO’s financiële diensten volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 9,5% 12,8% 12,1% 10,9% 9,4% 9,4% 8,9% 8,3% 9,2% 9,6% 9,7%
Financiële diensten score 20-49 4,2% 3,7% 3,9% 5,3% 4,7% 4,9% 5,4% 5,6% 5,3% 5,9% 6,7%
score 50-100 86,3% 83,5% 83,9% 83,9% 86,0% 85,7% 85,7% 86,1% 85,5% 84,5% 83,5%
De gezondheidszorg staat op de tweede plaats op het vlak van sectoren met een lage kans op faling en mooie groeivooruitzichten.
85,1% van de KMO’s actief in de sector hebben weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel. Dit is een
daling met 1,5 procentpunt ten opzichte van 2001. Het percentage KMO’s met een verhoogd risico op faling en een beperkt
groeipotentieel is quasi hetzelfde cijfer als in 2001, namelijk 10,8%. Een matig risico op faling en een matig groeipotentieel is
van toepassing op 4,2% van de bedrijven in de sector, het laagste percentage van alle sectoren.
37
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Tabel 31: Evolutie percentage KMO’s gezondheidszorg volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 10,9% 10,8% 11,0% 10,2% 10,1% 9,5% 9,2% 8,4% 10,4% 10,9% 10,8%
Gezondheidszorg score 20-49 2,5% 2,5% 2,8% 3,0% 3,1% 2,9% 2,8% 3,1% 3,2% 3,7% 4,2%
score 50-100 86,6% 86,7% 86,2% 86,8% 86,9% 87,6% 88,0% 88,5% 86,3% 85,4% 85,1%
De groothandel is de sector met het tweede grootste risico op faling en een beperkt groeipotentieel. 22,8% van de KMO’s in
de sector hebben een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel. Dit ondanks een daling met 3,2 procentpunt
ten opzichte van 2001. Voor de groothandel ligt het percentage van KMO’s met een matig risico op faling en een beperkt
groeipotentieel het hoogst van alle sectoren met 20%, een stijging met 0,6 procentpunt ten opzichte van 2001. Als gevolg
van het hoge risicoprofiel in deze sector staat de groothandel ook op de laatste plaats op het vlak van bedrijven met weinig
risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel. Slechts 57,2% van de KMO’s in deze sector hebben weinig kans op een
faillissement, een stijging met 2,6 procentpunt ten opzichte van 2001.
Tabel 32: Evolutie percentage KMO’s groothandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 26,0% 26,6% 26,1% 25,4% 24,3% 22,6% 22,4% 22,0% 22,1% 22,5% 22,8%
Groothandel
score 20-49 19,4% 20,6% 20,6% 20,0% 18,4% 19,9% 20,4% 19,8% 20,5% 20,6% 20,0%
score 50-100 54,6% 52,8% 53,3% 54,6% 57,3% 57,6% 57,3% 58,2% 57,4% 56,9% 57,2%
Het percentage KMO’s in de sector handelsbemiddeling met een verhoogd percentage op faling en een beperkt groeipotentieel
bedraagt 21,1%. Dit is een belangrijke daling ten opzichte van 2001, toen het percentage nog 25,1% bedroeg. Ondanks deze
positieve evolutie staat de sector op de derde laatste plaats van bedrijven met een verhoogde kans op een faillissement en een
beperkt groeipotentieel. Het percentage bedrijven met een matig risico op faling en een matig groeipotentieel bedraagt 11,9%,
een stijging met 4,1 procentpunt ten opzichte van 2001. 67% van de KMO’s actief op het vlak van handelsbemiddeling hebben
weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel.
Tabel 33: Evolutie percentage KMO’s handelsbemiddeling volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 25,1% 24,6% 24,3% 23,2% 22,3% 19,8% 20,5% 19,1% 19,5% 21,2% 21,1%
Handelsbemiddeling score 20-49 7,8% 8,3% 9,2% 9,5% 9,1% 9,5% 9,8% 10,0% 10,6% 11,3% 11,9%
score 50-100 67,1% 67,1% 66,5% 67,3% 68,6% 70,7% 69,7% 70,8% 69,8% 67,5% 67,0%
De horeca is de sector met het hoogste percentage KMO’s met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel.
Ruim een kwart van de bedrijven in de horecasector hebben een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel.
Ondanks het hoge percentage ligt het cijfer iets lager ten opzichte van 2001. Toen liep het cijfer op tot 27,5%. Het aantal KMO’s
met een matig risico op faling en een matig groeipotentieel bedraagt 13%, een stijging met 3,7 procentpunt ten opzichte van
2001. Slechts 60,2% van de KMO’s actief in de horeca hebben weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel.
Daarmee staat de horeca op de voorlaatste plaats in de rangschikking van sectoren met weinig risico op faling en een ruim
groeipotentieel.
38
KMO-rapport Vlaanderen 2011
Tabel 34: Evolutie percentage KMO’s horeca volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Horeca
score 0-19 27,5% 26,8% 27,3% 26,7% 26,4% 24,7% 25,1% 24,5% 25,1% 26,0% 26,8%
score 20-49 9,3% 10,4% 11,1% 11,1% 11,0% 12,3% 12,2% 12,3% 12,3% 12,9% 13,0%
score 50-100 63,2% 62,8% 61,5% 62,3% 62,6% 63,0% 62,7% 63,1% 62,6% 61,1% 60,2%

De sector agro, bosbouw en visserij heeft op basis van de multiscore een laag risicoprofiel. Slechts 7,9% van de KMO’s in de
sector hebben een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel. Dit is het laagste percentage voor alle sectoren.
4,7% van de KMO’s hebben een matig risico op faling en een matig groeipotentieel. Dit is het derde laagste percentage van alle
sectoren. Het percentage bedrijven met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel bedraagt 87,4%. Daarmee staat de
sector op de eerste plaats van de sectoren met de laagste kans op faling en een ruim groeipotentieel.
Tabel 35: Evolutie percentage KMO’s agro, bosbouw, visserij volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Industrie: Agro,
bosbouw en visserij
score 0-19 8,2% 7,7% 7,8% 8,6% 8,0% 7,2% 8,5% 8,1% 8,0% 8,3% 7,9%
score 20-49 2,7% 2,9% 3,2% 3,3% 3,3% 3,6% 3,8% 3,8% 4,1% 4,7% 4,7%
score 50-100 89,1% 89,4% 89,0% 88,1% 88,7% 89,2% 87,7% 88,1% 87,9% 87,0% 87,4%
Het percentage KMO’s in de chemische sector met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel bedraagt
18,1%. Dit is een daling met 2,8 procentpunt ten opzichte van 2001. 16,9% van de KMO’s hebben een matig risico op faling en
een matig groeipotentieel, dit is het vierde hoogste cijfer van alle sectoren binnen deze categorie. Het percentage KMO’s met
weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel bedraagt 65%, een stijging met 2,9 procentpunt ten opzichte van 2001.
Tabel 36: Evolutie percentage KMO’s chemie volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 21,0% 23,3% 24,3% 24,4% 20,1% 17,4% 17,7% 17,5% 17,6% 18,2% 18,1%
Industrie: chemie
score 20-49 17,0% 17,8% 18,3% 17,0% 15,6% 16,7% 16,9% 16,0% 17,1% 16,2% 16,9%
score 50-100 62,1% 58,8% 57,4% 58,6% 64,3% 66,0% 65,4% 66,5% 65,3% 65,6% 65,0%
14,2% van de KMO’s in de metaalsector hebben een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel. Ondanks het feit
dat dit een daling is met 2,3 procentpunt ten opzichte van 2001, is het een stijging met 2,3 procentpunt ten opzichte van 2010.
12,7% van de KMO’s in de sector hebben een matig risico op faling en een matig groeipotentieel. 73,2% van de bedrijven in de
sector hebben weinig kans op een faillissement en hebben een ruim groeipotentieel. Dit is een stijging met 1,7 procentpunt
ten opzichte van 2001.
Tabel 37: Evolutie percentage KMO’s metaal(producten) volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Industrie:
metaal(producten)
score 0-19 16,5% 17,3% 17,0% 16,9% 15,0% 13,2% 12,3% 11,8% 11,2% 11,9% 14,2%
score 20-49 12,0% 12,5% 13,0% 12,9% 11,6% 12,4% 12,5% 12,2% 12,0% 12,4% 12,7%
score 50-100 71,5% 70,2% 70,0% 70,2% 73,4% 74,4% 75,2% 76,0% 76,8% 75,7% 73,2%
Het aantal KMO’s in de houtsector met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel bedraagt 15,5%, dit is
een daling met 2,4 procentpunt ten opzichte van 2001. Het percentage bedrijven met een matig risico op faling en een matig
groeipotentieel bedraagt 12,1%. Ruim 7 op 10 KMO’s in deze sector hebben weinig kans op een faillissement en een ruim
groeipotentieel, een stijging met 3,1 procentpunt ten opzichte van 2001.
Tabel 38: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging hout(producten) volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Industrie: vervaardiging
hout(producten)
score 0-19 17,8% 18,8% 19,1% 18,7% 16,8% 14,3% 14,6% 13,6% 14,1% 14,1% 15,5%
score 20-49 12,8% 13,1% 13,3% 12,7% 11,6% 12,7% 11,6% 11,6% 11,8% 12,3% 12,1%
score 50-100 69,4% 68,1% 67,5% 68,6% 71,5% 73,0% 73,8% 74,8% 74,1% 73,6% 72,5%
39
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Het aantal KMO’s met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel in de sector ICT & elektronica bedraagt
19%, een daling met 2,2 procentpunt ten opzichte van 2001. Het percentage KMO’s met een matig risico op faling en een matig
groeipotentieel komt neer op 15,7%, een daling met 0,9 procentpunt ten opzichte van 2001. Het percentage KMO’s met weinig
kans op faling en een ruim groeipotentieel bedraagt 65,3%, dit is een stijging met 3,2 procentpunt ten opzichte van 2001.
Tabel 39: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging ICT en & elektronica volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Industrie: vervaardiging
ICT en elektronica
score 0-19 21,3% 24,6% 23,7% 24,8% 21,8% 19,0% 18,5% 16,9% 17,0% 18,2% 19,0%
score 20-49 16,6% 15,2% 16,3% 15,6% 15,0% 15,0% 15,1% 15,2% 15,0% 15,4% 15,7%
score 50-100 62,1% 60,3% 60,0% 59,6% 63,3% 66,1% 66,4% 67,9% 68,0% 66,4% 65,3%
17,2% van de KMO’s in de sector papier en druk hebben een verhoogd risico op een faillissement en een beperkt groeipotentieel.
Dit is een daling met 1,8 procentpunt ten opzichte van 2001 toen het verhoogde risico voor 19,1% van de KMO’s in de sector
gold. Een matig risico op faling met een matig groeipotentieel is van toepassing op 12,9% van de KMO’s in de sector. 69,9% van
de KMO’s hebben weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel, een stijging met 1,7 procentpunt ten opzichte
van 2001.
Tabel 40: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging papier, druknijverheid volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Industrie: vervaardiging
papier, druknijverheid
score 0-19 19,1% 19,1% 20,3% 20,5% 18,8% 15,6% 15,6% 14,1% 15,1% 16,4% 17,2%
score 20-49 11,2% 12,2% 12,9% 13,0% 11,7% 11,6% 11,7% 10,9% 12,1% 12,2% 12,9%
score 50-100 69,7% 68,7% 66,8% 66,4% 69,5% 72,8% 72,7% 75,0% 72,8% 71,4% 69,9%
In de textielsector heeft ruim 1 KMO op 5 een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel, een status-quo ten
opzichte van 2001. De sector staat zo op de vierde plaats van sectoren met het hoogste risicoprofiel. 15,5% van de KMO’s in deze
sector hebben een matig risico op faling en een matig groeipotentieel. Het percentage KMO’s in de textielsector met weinig
risico op een faillissement en met een ruim groeipotentieel bedraagt 63,8%. Dit is een gelijkaardig cijfer als in 2000 maar wel
beduidend slechter in vergelijking met 2009, toen 67% van de KMO’s in de textielsector tot de groep met een klein risico op
faillissement en een ruim groeipotentieel behoorden.
Tabel 41: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging textiel, kleding, leer volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Industrie: vervaardiging
textiel, kleding en leer
score 0-19 20,9% 21,0% 21,8% 21,4% 21,1% 19,5% 19,2% 18,3% 18,6% 19,6% 20,7%
score 20-49 14,8% 14,9% 15,4% 14,1% 13,5% 15,5% 15,3% 15,3% 14,4% 14,9% 15,5%
score 50-100 64,4% 64,1% 62,9% 64,6% 65,5% 64,9% 65,5% 66,4% 67,0% 65,5% 63,8%
In de voedingssector hebben 16,7% van de KMO’s een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel. Dit is een
daling met 1,8 procentpunt ten opzichte van 2001. 12,4% van de KMO’s hebben een matig risico op faling en een matig groeipotentieel,
een stijging met 1,6 procentpunt ten opzichte van 2001. Het percentage KMO’s in de voedingssector met een laag
risicoprofiel en een ruim groeipotentieel bedraagt net ruim 70%, een status-quo ten opzichte van 2001 toen het cijfer 0,2
procentpunt lager lag.
Tabel 42: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging voedingsmiddelen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Industrie: vervaardiging
voedingsmiddelen
40
KMO-rapport Vlaanderen 2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 18,5% 18,9% 18,5% 17,7% 16,6% 15,3% 15,8% 16,0% 16,2% 17,2% 16,7%
score 20-
10,8% 12,0% 11,5% 11,2% 11,0% 11,3% 11,7% 12,5% 13,1% 13,0% 12,4%
49
score 50-
70,7% 69,1% 70,0% 71,1% 72,4% 73,4% 72,5% 71,5% 70,7% 69,8% 70,9%
100

Binnen de sector overige industrie haalt 15,8% van de KMO’s een hoog risicoprofiel en een beperkt groeipotentieel. Een duidelijke
daling ten opzichte van 2001 toen nog 19,3% van de KMO’s een verhoogd risico op faling en beperkt groeipotentieel
hadden. 13,5% van de KMO’s hebben een matig risico op een faillissement en een matig groeipotentieel. 70,7% van de KMO’s in
de sector hebben weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel, een stijging met 2,7 procentpunt ten opzichte
van het cijfer van 2001.
Tabel 43: Evolutie percentage KMO’s overige industrie volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 19,3% 19,1% 20,1% 19,3% 17,7% 15,6% 15,0% 14,7% 14,3% 15,1% 15,8%
Overige industrie
score 20-49 12,8% 13,6% 13,4% 13,1% 11,7% 13,1% 13,1% 12,8% 13,0% 12,6% 13,5%
score 50-100 68,0% 67,4% 66,5% 67,6% 70,6% 71,3% 71,9% 72,5% 72,8% 72,3% 70,7%
In de sector overige persoonlijke diensten heeft 11,7% van de KMO’s een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel.
Slechts 3 sectoren doen beter op dit vlak. Een matig risico op faling met een matig groeipotentieel is van toepassing op
4,3% van de KMO’s. 84% van de KMO’s in deze sector hebben weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel, dit is de derde
beste prestatie van alle sectoren.
Tabel 44: Evolutie percentage KMO’s overige persoonlijke diensten volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 12,1% 12,1% 12,4% 11,7% 11,7% 10,6% 10,7% 10,1% 10,5% 11,4% 11,7%
Overige pers. Diensten score 20-49 3,6% 3,8% 4,2% 4,2% 4,0% 4,3% 4,2% 4,1% 4,0% 4,1% 4,3%
score 50-100 84,4% 84,1% 83,4% 84,1% 84,2% 85,1% 85,1% 85,8% 85,5% 84,5% 84,0%
Binnen de sector vervoer en logistiek daalt het percentage bedrijven met een verhoogd risico op faillissement en een beperkt
groeipotentieel met 2,2 procentpunt tot 20,4%. 17,2% van de KMO’s in deze sector hebben een matig risico op faling en een
matig groeipotentieel. 62,3% van de KMO’s in de sector hebben weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel. Met
deze cijfers staat de sector op de 3e laatste plaats op vlak van het aandeel van KMO’s met weinig risico op faling en een ruim
groeipotentieel.
Tabel 45: Evolutie percentage KMO’s vervoer en logistiek volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
score 0-19 22,7% 23,1% 23,0% 22,6% 21,3% 19,1% 19,2% 18,1% 18,1% 19,7% 20,4%
Vervoer & logistiek score 20-49 12,9% 13,9% 14,3% 14,3% 13,7% 15,3% 15,6% 15,5% 15,6% 16,2% 17,2%
score 50-100 64,4% 63,0% 62,7% 63,1% 65,0% 65,6% 65,3% 66,5% 66,3% 64,1% 62,3%
Binnen de sector van de zakelijke diensten en immobiliën heeft 17,6% van de KMO’s een verhoogd risico op faling en een
beperkt groeipotentieel. Dat is een daling met 4 procentpunt ten opzichte van 2001. 17,2% van de KMO’s hebben een matig
risicoprofiel en een matig groeipotentieel. 65,2% van de KMO’s in deze sector hebben weinig risico op een faillissement en een
ruim groeipotentieel.
Tabel 46: Evolutie percentage KMO’s zakelijke diensten & immobiliën volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
Sector Score 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Zakelijke diensten &
immobiliën
score 0-19 21,5% 21,3% 21,5% 21,4% 20,8% 17,8% 17,4% 16,7% 16,5% 17,3% 17,6%
score 20-49 12,6% 13,2% 14,3% 15,0% 14,6% 15,3% 15,5% 15,5% 16,0% 16,6% 17,2%
score 50-100 65,8% 65,5% 64,1% 63,6% 64,6% 66,8% 67,1% 67,8% 67,5% 66,1% 65,2%
41
KMO-rapport Vlaanderen 2011

6. Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren
De sectoren die in 2011 de meeste startende bedrijven registreerden waren de overige adviesbureaus, cafés en bars, eetgelegenheden
met beperkte bediening, computerconsultancy en schoonheidsverzorging 6 . In het kader van dit rapport hebben we
een aantal (financiële) parameters op een rij gezet om de gezondheid van deze ‘populaire’ starterssectoren weer te geven. De
cijfers geven de situatie weer voor 2010 voor deze bedrijven in België die tot de sector behoren en die aan onze definitie van
een KMO voldoen. De gegevens voor de multiscore geven de situatie voor 2011 weer.
De sector overige adviesbureaus op het gebeid van bedrijfsbeheer en bedrijfsvoering is de sector die het grootste aantal
starters kende in 2011. Het aandeel bedrijven die verlieslatend zijn in de sector komt neer op een derde. De productiviteit scoort
het hoogst van de 5 populaire sectoren met een niveau van 212%. Ook de rendabiliteit scoort behoorlijk goed met 11% en komt
daarmee op een tweede plaats. Als we de gegevens van de multiscore bekijken blijkt dat de sector eerder een relatief laag
aandeel bedrijven heeft met een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel. Het aandeel van bedrijven
met een matig risico op faillissement en een matig groeipotentieel is dan wel het hoogste van de 5 sectoren, waardoor het
aandeel bedrijven met weinig risico op faling en een ruimt groeipotentieel eerder laag scoort met 58%.
De sector cafés en bars haalt het op een na hoogste aandeel (47%) van verlieslatende bedrijven. De productiviteit ligt er op een
niveau van 151% wat de middenmoot is in vergelijking met de andere 4 sectoren. Ook de liquiditeit en solvabiliteit zijn niet uitzonderlijk
hoog of laag in vergelijking met de andere sectoren. De rendabiliteit ligt wel eerder aan de lage kant met een niveau
van 7%. Met een kwart van de bedrijven die een verhoogd risico op faillissement en een beperkt groeipotentieel kennen, scoort
de sector het op een na slechtste cijfer. Dankzij het eerder lage aandeel in de groep met een matig risico op faillissement, haalt
de sector toch nog een aandeel van 63% binnen de groep met weinig risico op faillissement en een ruim groeipotentieel.
De sector eetgelegenheden kent eveneens een groot aandeel verlieslatende bedrijven (46%), De productiviteit is gelijkaardig
met de productiviteit van de cafés en bars. De rendabiliteit ligt wel iets hoger met 10%. Hoewel de sector op het vlak van de
liquiditeit het slechtste cijfer haalt ten opzichte van de andere 4 sectoren, kent de sector samen met de schoonheidsverzorging
de hoogste solvabiliteit. Tegelijkertijd is de graad van financiële onafhankelijkheid er het laagst. Ook het eigen vermogen is het
laagst met een niveau van 9.288 euro. De sector kent het grootste aandeel van bedrijven met een hoog risico op faillissement
en een beperkt groeipotentieel. 14% van de bedrijven in deze sector heeft een matig risico op faling en een matig groeipotentieel.
Met slechts 56% van de bedrijven in de sector met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel, scoort de sector het
minst van de populaire starterssectoren.
Met minder dan een derde van de bedrijven die verlieslatend zijn, scoort de sector van computerconsultancy het best van de
5 populaire sectoren. Ook de rendabiliteit (18%), de liquiditeit (1,66) en de graad van financiële onafhankelijkheid (41%) zijn
het hoogst in deze sector. Op het vlak van de multiscore zet de sector een mooie prestatie neer met 69% van de bedrijven die
weinig risico op een faillissement hebben en een ruim groeipotentieel kennen. 16% van de bedrijven in de sector hebben een
hoog risico op faling, 15% heeft een matig risico op faling.
De sector schoonheidsverzorging scoort het slechtst van de populaire sectoren op het vlak van het aandeel verlieslatende
bedrijven (52%), productiviteit (128%) en de rendabiliteit (5%). De liquiditeit (0,75) en de graad van financiële onafhankelijkheid
(13%) scoren eveneens minder goed ten opzichte van de andere 4 sectoren. De sector doet het dan weer wel zeer goed op
het vlak van solvabiliteit met een cijfer van 88. Meteen het hoogste cijfer van de populaire sectoren. Ook op het vlak van de
multiscore scoort de sector zeer goed. 87% van de bedrijven in de sector hebben weinig kans op faling en een ruim groeipotentieel.
Slechts 10% van de bedrijven in de sector hebben een verhoogd risico op faling en 3% heeft een matig risico op faling.
Het grote verschil tussen de resultaten op het vlak van de afzonderlijke financiële parameters en de multiscore moet gezocht
worden in het feit dat de sector wordt gekenmerkt door het grote aantal eenmanszaken. Deze zijn wel opgenomen in de
multiscore, terwijl de financiële parameters enkel beschikbaar zijn voor deze bedrijven die een jaarrekening indienen.
6 De top 5 van sectoren met de meeste starters werd geselecteerd op basis van de volgende nacebelcodes: overige adviesbureaus op gebied
van bedrijfsbeheer en bedrijfsvoering (nacebelcode 70.220), cafés en bars (nacebelcode 56.301), eetgelegenheden met beperkte bediening (nacebelcode
56.102), computerconsultancy activiteiten (nacebelcode 62.020) en schoonheidsverzorging (nacebelcode 96.022).
42
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Tabel 47: Financieel-economische parameters voor 2010 (mediaan) van top 5 KMO-starterssectoren in 2011 en multiscore 2011
aandeel verlieslatend
productiviteit
rendabiliteit
liquiditeit
solvabiliteit
graad financiële
onafhankelijkheid
multiscore
score 0-19 score 20-49 score 50-100
overige adviesbureaus 33% 212% 11% 1,25 62 38% 18% 24% 58%
cafés en bars 47% 151% 7% 0,82 79 22% 25% 12% 63%
eetgelegenheden 46% 148% 10% 0,66 88 12% 30% 14% 56%
computerconsultancy 29% 150% 18% 1,66 59 41% 16% 15% 69%
schoonheidsverzorging 52% 128% 5% 0,75 88 13% 10% 3% 87%
43
KMO-rapport Vlaanderen 2011

7. Conclusie
Deze vierde editie van het KMO-Rapport Vlaanderen geeft een overzicht van de financieel-economische gezondheid van de
Vlaamse KMO’s van 2000 tot 2010.
We baseren ons hiervoor op drie pijlers, namelijk financiële ratio’s en de eraan gekoppelde FiTo®-score, andere financieeleconomische
gegevens en de multiscore. Daarnaast bekijken we ook hoe het gesteld is met de financiële gezondheid van de 5
belangrijkste starterssectoren voor Vlaanderen.
In 2010 waren in Vlaanderen in totaal 546.879 KMO’s actief, waarvan 275.809 KMO-vennootschappen en 271.070 eenmanszaken.
Vlaanderen telt 57% van de KMO-vennootschappen van België, waarvan bijna de helft jonger is dan 10 jaar. Over de periode
2000 tot 2009 blijkt dat het aandeel van de KMO-vennootschappen in elk gewest aan belang wint en dat het aandeel van de
eenmanszaken overal daalt. In 2010 neemt het aandeel van de eenmanszaken opnieuw licht toe, ten koste van het aandeel van
de KMO-vennootschappen, en dit eveneens in alle gewesten.
Financiële ratio’s van de Vlaamse KMO-vennootschappen (FiTo®-meter)
De verschillende indicatoren geven aan dat in 2010 de trend van 2008 en 2009 niet verder wordt gezet. Zowel de productiviteit,
de nettorendabiliteit en de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow evolueren positief nadat deze de voorbije 2
jaar een negatieve evolutie neerzetten. Tijdens de periode 2000-2007 konden deze indicatoren stijgende cijfers voorleggen.
De solvabiliteit evolueert in 2010 in Vlaanderen en Wallonië positief. In Brussel is er een lichte daling van het cijfer. De graad van
financiële onafhankelijkheid kent voor Vlaanderen en Wallonië een daling, nadat deze tot 2007 onafgebroken was gestegen
en in 2008 en 2009 stabiliseerde. In Brussel blijft het cijfer stabiel in 2010. De liquiditeit daalt in 2010 in Vlaanderen en Wallonië.
Ook deze parameter stabiliseert in Brussel.
De productiviteit van de KMO-vennootschappen wordt gemeten aan de hand van de toegevoegde waarde in verhouding tot
de personeelskosten. In 2010 stijgt de productiviteit opnieuw nadat het cijfer twee jaar op rij daalde. De mediaanwaarde van de
productiviteit komt zo tot een niveau van 175% in Vlaanderen. In Brussel en Wallonië stijgt het cijfer tot respectievelijk 147% en
166%. De hoogste productiviteitscijfers zien we in de financiële diensten, de gezondheidszorg en de agro, bosbouw en visserij.
De financiële diensten slagen er in de grootste productiviteitsgroei te realiseren over de periode 2000-2010. De sectoren die het
grootste productiviteitsverlies laten optekenen zijn de sectoren agro, bos en visserij, de papier- en druknijverheid en de horeca.
De laagste productiviteitsniveaus vinden we in de textielsector, de overige persoonlijke diensten en de industriële sector ICT &
elektronica.
De nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, een waardemeter voor het rendement van de geïnvesteerde
middelen, stijgt voor alle regio’s in 2010. Vanaf 2002 konden we een onafgebroken stijging waarnemen tot 2007 om dan 2
jaar op rij een daling te laten optekenen. In Vlaanderen strandt de mediaanwaarde van de nettorendabiliteit van het eigen
vermogen op 8,3% in 2010. De hoogste nettorendabiliteit vinden we in de sectoren gezondheidszorg, communicatie & IT en de
bouwsector. De laagste rendabiliteitswaarden worden gerealiseerd door de papierindustrie, de textielsector en de financiële
diensten.
De solvabiliteit geeft weer welke de capaciteiten van een onderneming zijn om de korte- en langlopende schulden te kunnen
aflossen. De indicator kent een dalende tendens over de periode 2000-2007. In 2008 en 2009 stabiliseert het cijfer in elke
regio. Enkel voor Vlaanderen zien we een lichte stijging van het cijfer in 2010. In Brussel en Wallonië blijft het cijfer ook in 2010
stabiel. De mediaanwaarde van het solvabiliteitscijfer komt zo voor Vlaanderen op een niveau van 66,5. In Brussel en Wallonië
is dit cijfer respectievelijk 71 en 70,5. In Vlaanderen vinden we de hoogste solvabiliteitscijfers in de sectoren horeca, overige
persoonlijke diensten en de financiële diensten. De laagste solvabiliteitscijfers zien we in de textielsector, communicatie & IT
en ICT & elektronica.
De graad van financiële onafhankelijkheid geeft weer in welke mate een onderneming zich meer met eigen vermogen – en
dus minder met vreemd vermogen – financiert. Het cijfer stijgt van 2000 tot 2007 om in 2008 en 2009 te stabiliseren. In 2010
daalt de graad van financiële onafhankelijkheid licht. In Vlaanderen vinden we de hoogste graad van financiële onafhankelijk-
44
KMO-rapport Vlaanderen 2011

heid terug in de sectoren ICT & elektronica, communicatie & IT en de textielsector. Relatief lage cijfers vinden we terug in de
financiële diensten, overige persoonlijke diensten en de horeca.
De dekkingsgraad van het vreemd vermogen door de cashflow, een maat voor de schuldaflossingscapaciteit van een KMOvennootschap,
daalt tijdens de periode 2000-2002 om daarna onafgebroken te stijgen tot 2007. In 2008 en 2009 daalt de
indicator om tenslotte in 2010 opnieuw een stijging te laten optekenen. Alle regio’s kennen een gelijkaardige evolutie. De
dekking van het vreemd vermogen door de cashflow is het hoogst in de sectoren gezondheidszorg, communicatie & IT en
vervoer & logistiek. De dekkingsgraad is het laagst in de textielsector, de financiële diensten en de groothandel.
De liquiditeit geeft weer in welke mate een onderneming in staat is om haar schulden op korte termijn terug te betalen. De
liquiditeitspositie van de KMO-vennootschappen kent een positieve evolutie tot 2007. In 2008 en 2009 is een stabilisering van
het cijfer op te merken om in 2010 opnieuw licht te dalen. In 2010 is het liquiditeitscijfer voor Vlaanderen 1,31, voor Brussel 1,21
en voor Wallonië 1,23. De sectoren die het best scoren qua liquiditeit zijn de sectoren ICT & elektronica, communicatie & IT en
de metaalsector. De laagste liquiditeitscijfers vinden we in de sectoren financiële diensten, overige persoonlijke diensten en de
horeca.
Door een logittransformatie toe te passen op 8 verschillende financiële ratio’s kunnen we de FiTo®-meter samenstellen, die
de verschillende parameters in 1 cijfer integreert. De mediaanwaarde van de FiTo®-meter daalt van 2000 tot 2002. Daarna
stijgt de FiTo®-meter onafgebroken tot 2007. In 2008 en 2009 daalt de FiTo®-meter om in 2010 opnieuw licht te stijgen. De
evolutie is gelijkaardig in de verschillende regio’s. De best presterende sectoren in 2010 zijn de sectoren gezondheidszorg,
communicatie & IT en de zakelijke diensten & immobiliën. De slechtst presterende sectoren zijn de textielsector, de overige
persoonlijke diensten en de horeca. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de prestaties van de 21 verschillende sectoren
in Vlaanderen.
Tabel 48: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van de FiTo®-score, 2000 en 2010
Sector Score 2010
Rangschikking
2010 Score 2000
Rangschikking
2000 winst/verlies
Gezondheidszorg 0,594 1 0,573 2 1
Communicatie & IT 0,582 2 0,571 3 1
Zakelijke diensten & immobiliën 0,582 3 0,574 1 -2
Bouwnijverheid 0,575 4 0,567 6 2
Industrie: vervaardiging metaal(producten) 0,574 5 0,570 4 -1
Vervoer & logistiek 0,570 6 0,567 7 1
Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 0,570 7 0,564 11 4
Overige Industrie 0,569 8 0,565 9 1
Industrie: chemie 0,568 9 0,563 13 4
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 0,568 10 0,567 8 -2
Detailhandel 0,567 11 0,564 12 1
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 0,567 12 0,568 5 -7
Handelsbemiddeling 0,566 13 0,565 10 -3
Industrie: vervaardiging hout(producten) 0,566 14 0,560 16 2
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 0,566 15 0,560 17 2
Financiële diensten 0,565 16 0,556 20 4
Groothandel 0,564 17 0,558 18 1
Automobielsector (handel & onderhoud) 0,563 18 0,558 19 1
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 0,557 19 0,562 14 -5
Overige pers. diensten 0,555 20 0,561 15 -5
Horeca 0,553 21 0,552 21 0
De top 3 van bedrijven op basis van de FITO®-score in 2010 is dezelfde als de top 3 van bedrijven van 2000, namelijk de gezondheidszorg,
communicatie & IT en zakelijke diensten & immobiliën. De sectoren die de grootste sprong vooruit maken in de
rangschikking zijn de sectoren voeding, chemie en de financiële diensten. Er zijn drie sectoren die een daling laten optekenen
van de FiTo®-score over de periode 2000-2010. Het betreft de papierindustrie, de textielsector en de overige persoonlijke
diensten.
45
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Andere financieel-economische gegevens
Naast de parameters voor de FiTo®-score gingen we eveneens de evolutie na van een aantal andere financieel-economische
gegevens. De eerste parameter is het aantal dagen leverancierskrediet. De mediaanwaarde van deze parameter kent een
dalend verloop in alle regio’s. In Vlaanderen daalt het aantal dagen leverancierskrediet van 50 dagen in 2000 tot nog 41 dagen
in 2010. Industriële sectoren beschikken over een hoger aantal dagen leverancierskrediet in vergelijking met andere sectoren.
De laagste mediaanwaarden vinden we in de sectoren detailhandel, overige persoonlijke diensten en de horeca.
Een tweede parameter is het aantal dagen klantenkrediet. Deze parameter kent een eerder volatiel verloop. In Vlaanderen zakt
de mediaanwaarde van het aantal dagen klantenkrediet van 52 dagen in 2000 tot 49 dagen in 2010. Het hoogste aantal dagen
klantenkrediet vinden we – net als bij het aantal dagen leverancierskrediet – bij de industriële sectoren. Het laagste aantal
dagen klantenkrediet vinden we in de automobielsector, de detailhandel en de horeca.
De investeringen van de KMO-vennootschappen in materiële vaste activa kennen een volatiel verloop – vooral in Brussel – en
geven aan dat bedrijven werken met investeringscyclussen. We merkten op dat het gemiddelde aandeel van Vlaanderen in het
totaal Belgisch investeringsvolume 57% bedraagt. Brussel haalt gemiddeld 26% en Wallonië 17%. De sectoren in Vlaanderen
die de hoogste investeringen (mediaan) uitvoeren zijn de overige industrie, de chemische sector en de sector agro-, bosbouw
en visserij. De sectoren met de laagste investeringen (mediaan) zijn de overige persoonlijke diensten, handelsbemiddeling en
communicatie & IT.
Het bedrijfsresultaat van de KMO-vennootschappen evolueert positief tijdens de periode 2000-2008, met 2003 als uitschieter.
In 2009 laten alle regio’s een duidelijke daling optekenen in de cijfers. 2010 brengt een verbetering met zich mee voor
Vlaanderen en Wallonië, die opnieuw boven het resultaat van 2008 uitkomen. Brussel daarentegen blijft sterk achteruit gaan. In
Vlaanderen worden de sterkste prestaties geleverd door de chemie, de metaalsector en de overige industrie. De sectoren met
de laagste bedrijfsresultaten zijn de sectoren handelsbemiddeling, horeca en overige persoonlijke diensten. De textielsector
en de papierindustrie kennen de grootste daling van de mediaanwaarde van het bedrijfsresultaat tijdens de periode 2000-2010
en laten respectievelijk een daling met 43% en 40 optekenen. De sectoren met de meeste winstgevende sectoren zijn de
gezondheidszorg, de bouwsector en de metaalindustrie. Aan de andere kant vinden we de horeca, de overige persoonlijke
diensten en de financiële diensten, waar zowat de helft van de bedrijven binnen de sector verlieslatend waren in 2010.
Het eigen vermogen van de KMO-vennootschappen kent een ononderbroken stijging tot 2007. In de daaropvolgende 3 jaar
wordt de stijgende trend gestopt en treedt er zelfs een lichte daling op van de mediaanwaarden. De hoogste mediaanwaarden
van het eigen vermogen van KMO’s zien we in de sectoren chemie, de overige industrie en de metaalsector. De laagste mediaanwaarden
zien we in de sectoren handelsbemiddeling, de horeca en overige persoonlijke diensten.
Multiscore van de Vlaamse KMO’s
De multiscore geeft een indicatie van de kans op faling en het groeipotentieel van een KMO. Uit de analyse bleek dat 17,3%
van de KMO’s in België een groot risico op faling hebben en een beperkt groeipotentieel. In Brussel ligt dit beduidend hoger
met 28%. In Vlaanderen zit 15,6% van de KMO’s in de groep met een hoog risicoprofiel. In Wallonië is dit 17,6%. Wanneer we de
groep van bedrijven bekijken die binnen de groep met weinig risico op faling en een ruim groeipotentieel vallen, zien we dat
70,9% van de Vlaamse KMO’s hieronder vallen. In Brussel is dit een stuk lager met een cijfer van 55%, in Wallonië is dit 70,9%.
De gedetailleerde gegevens per sector voor Vlaanderen tonen dat de horeca zowel in 2001 als in 2011 het grootste aantal
KMO’s (26,8%) telde met een verhoogd risico op een faillissement en een beperkt groeipotentieel. Op de tweede plaats staat
de groothandel met 22,8%. De derde plaats wordt ingenomen door de sector handelsbemiddeling met een percentage van
21,1%. De sectoren waar een beperkt aantal KMO’s terug te vinden is in het profiel met een verhoogd risico op faillissement en
een beperkt groeipotentieel zijn de sectoren gezondheidszorg (10,8%), de financiële diensten (9,7%) en de sector agro, bos &
visserij (7,9%). Dit zijn dan ook meteen de sectoren die hoge scores halen binnen het profiel met KMO’s die zich kenmerken door
weinig risico op een faillissement en een ruim groeipotentieel.
46
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Tabel 49: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector
op basis van het verhoogd risicoprofiel en beperkt groeipotentieel (multiscore), 2001 en 2011
Sector
Score 2011
- verhoogd
risico & beperkt
groeipotentieel
Rangschikking
2011
Score 2001
- verhoogd
risico & beperkt
groeipotentieel
Rangschikking
2001
winst /
verlies
winst/verlies
percentage
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 7,9% 1 8,2% 1 0 -0,3%
Financiële diensten 9,7% 2 9,5% 2 0 0,2%
Gezondheidszorg 10,8% 3 10,9% 3 0 -0,1%
Overige pers. Diensten 11,7% 4 12,1% 4 0 -0,4%
Industrie: metaal(producten) 14,2% 5 16,5% 5 0 -2,3%
Bouwnijverheid 14,5% 6 17,5% 6 0 -2,9%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 15,5% 7 17,8% 7 0 -2,4%
Overige industrie 15,8% 8 19,3% 11 3 -3,5%
Industrie: vervaardiging voedingsmiddelen 16,7% 9 18,5% 8 -1 -1,8%
Industrie: vervaardiging papier,
druknijverheid
17,2% 10 19,1% 10 0 -1,8%
Zakelijke diensten & immobiliën 17,6% 11 21,5% 16 5 -4,0%
Industrie: chemie 18,1% 12 21,0% 14 2 -2,8%
Detailhandel 18,5% 13 18,8% 9 -4 -0,3%
Communicatie & IT 18,7% 14 21,8% 17 3 -3,1%
Automobielsector (handel en onderhoud) 18,8% 15 19,5% 12 -3 -0,6%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 19,0% 16 21,3% 15 -1 -2,2%
Vervoer & logistiek 20,4% 17 22,7% 18 1 -2,2%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en
leer
20,7% 18 20,9% 13 -5 -0,2%
Handelsbemiddeling 21,1% 19 25,1% 19 0 -4,0%
Groothandel 22,8% 20 26,0% 20 0 -3,2%
Horeca 26,8% 21 27,5% 21 0 -0,7%
Met uitzondering van de financiële diensten, slagen alle sectoren er in om het percentage bedrijven dat binnen de categorie
met een verhoogd risico op faling en een beperkt groeipotentieel valt, te verlagen. De sectoren die hierbij de grootste vooruitgang
boeken zijn de sectoren handelsbemiddeling en de sector zakelijke diensten & immobiliën.
Gezondheid van de ‘populairste’ starterssectoren
In deze vierde editie hebben we eveneens beknopt de gezondheid van de 5 sectoren bekeken die de meeste startende
bedrijven lieten registreren in 2011. Het betrof de sectoren overige adviesbureaus, cafés en bars, eetgelegenheden met
beperkte bediening, computerconsultancy en schoonheidsverzorging.
De sector van de overige adviesbureaus kende het grootste aantal starters in 2011. De sector scoort als beste op het vlak van
productiviteit. Ook het aandeel verlieslatende bedrijven ligt relatief laag. Op basis van de multiscore scoort de sector iets minder
goed met 58% van de ondernemingen binnen de sector met weinig kans op faling.
De sector computerconsultancy scoort goed op basis van de verschillende parameters. Zowel op het vlak van het aandeel
verlieslatende bedrijven, het bedrijfsresultaat, de rendabiliteit, liquiditeit en de graad van financiële onafhankelijkheid scoort
de sector als beste van de 5 populaire starterssectoren.
De sector van de schoonheidsverzorging scoort op basis van de parameters het minst goed. Op basis van de multiscore blijkt
echter dat de sector het daarentegen zeer goed doet met maar liefst 87% van de bedrijven die weinig kans op een faillissement
en een ruim groeipotentieel hebben.
De sectoren café & bars en eetgelegenheden tellen het hoogste aandeel verlieslatende bedrijven binnen hun sector. Het zijn
meteen ook de twee sectoren die op basis van de multiscore het grootste aandeel van bedrijven tellen die een groot risico op
faillissement en een beperkt groeipotentieel hebben.
47
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Lijst van afkortingen
BTW
BVBA
Div. Comm. en Coöp. Venn.
EBVBA
FiTo®
KBO
KMO
NV
RSZ
VOF
VZW
belasting op de toegevoegde waarde
besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen
eenpersoons besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
financiële toestand
Kruispuntbank voor ondernemingen
kleine en middelgrote onderneming
naamloze vennootschap
Rijksdienst voor de Sociale Zekerheid
vennootschap onder firma
vereniging zonder winstoogmerk
Lijst van tabellen en grafieken
Tabellen
• Tabel 1: Evolutie aantal KMO’s volgens gewest, 2000-2010
• Tabel 2: Evolutie aantal KMO-vennootschappen volgens gewest, 2000-2010
• Tabel 3: Evolutie aantal eenmanszaken volgens gewest, 2000-2010
• Tabel 4: Aandeel van KMO-vennootschappen volgens leeftijdscategorie en gewest, 2010
• Tabel 5: Aandeel van eenmanszaken volgens leeftijdscategorie en gewest, 2010
• Tabel 6: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens juridische vorm, 2000-2010
• Tabel 7: Evolutie KMO’s in Brussel volgens juridische vorm, 2000-2010
• Tabel 8: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens juridische vorm, 2000-2010
• Tabel 9: Evolutie KMO’s in Vlaanderen volgens tewerkstellingsklassen, 2000-2010
• Tabel 10: Evolutie KMO’s in Brussel volgens tewerkstellingsklassen, 2000-2010
• Tabel 11: Evolutie KMO’s in Wallonië volgens tewerkstellingsklassen, 2000-2010
• Tabel 12: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen,
2000-2010 (mediaan)
• Tabel 13: Evolutie Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen (%) van de KMO’s volgens sector in
Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
• Tabel 14: Evolutie solvabiliteitscijfer van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
• Tabel 15: Evolutie financiële graad van onafhankelijkheid (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
(mediaan)
• Tabel 16: Evolutie dekkingsgraad vreemd vermogen door cashflow (%) van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen,
2000-2010 (mediaan)
• Tabel 17: Evolutie liquiditeit van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 (mediaan)
• Tabel 18: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
48
KMO-rapport Vlaanderen 2011

• Tabel 19: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen,
2000-2010
• Tabel 20: Evolutie mediaanwaarde saldo aantal dagen klantenkrediet van KMO’s volgens sector in Vlaanderen,
2000-2010
• Tabel 21: Evolutie aandeel van het totaal investeringsvolume in materiële vaste activa van KMO’s in België per regio,
2000-2010
• Tabel 22: Evolutie mediaanwaarde KMO-investeringen in materiële vaste activa volgens sector in Vlaanderen,
2000-2010
• Tabel 23: Evolutie mediaanwaarde KMO-bedrijfsresultaat volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010 en aandeel verlieslatende
bedrijven binnen de sector in 2010
• Tabel 24: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s volgens sector in Vlaanderen, 2000-2010
• Tabel 25: Aandeel KMO’s volgens risicoprofiel in België per regio, 2011
• Tabel 26: Evolutie percentage KMO’s automobielsector (handel en onderhoud) volgens risicoklasse in Vlaanderen,
2001-2011
• Tabel 27: Evolutie percentage KMO’s bouwsector volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 28: Evolutie percentage KMO’s communicatie & IT volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 29: Evolutie percentage KMO’s detailhandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 30: Evolutie percentage KMO’s financiële diensten volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 31: Evolutie percentage KMO’s gezondheidszorg volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 32: Evolutie percentage KMO’s groothandel volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 33: Evolutie percentage KMO’s handelsbemiddeling volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 34: Evolutie percentage KMO’s horeca volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 35: Evolutie percentage KMO’s agro, bosbouw, visserij volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 36: Evolutie percentage KMO’s chemie volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 37: Evolutie percentage KMO’s metaal(producten) volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 38: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging hout(producten) volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 39: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging ICT en & elektronica volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 40: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging papier, druknijverheid volgens risicoklasse in Vlaanderen,
2001-2011
• Tabel 41: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging textiel, kleding, leer volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 42: Evolutie percentage KMO’s vervaardiging voedingsmiddelen volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 43: Evolutie percentage KMO’s overige industrie volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 44: Evolutie percentage KMO’s overige persoonlijke diensten volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 45: Evolutie percentage KMO’s vervoer en logistiek volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 46: Evolutie percentage KMO’s zakelijke diensten & immobiliën volgens risicoklasse in Vlaanderen, 2001-2011
• Tabel 47: Financieel-economische parameters voor 2010 (mediaan) van top 5 KMO-starterssectoren in 2011 en multiscore
2011
• Tabel 48: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van de FiTo®-score, 2000 en 2010
• Tabel 49: Rangschikking van de Vlaamse KMO’s volgens sector op basis van het verhoogd risicoprofiel en beperkt
groeipotentieel (multiscore), 2001-2011
49
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Grafieken
• Grafiek 1: Aantal KMO’s in Vlaanderen volgens sector, 2010
• Grafiek 2: Aantal KMO’s in Brussel volgens sector, 2010
• Grafiek 3: Aantal KMO’s in Wallonië volgens sector, 2010
• Grafiek 4: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten (%) van de KMO’s in België per regio, 2000-2010
(mediaan)
• Grafiek 5: Evolutie nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen van KMO’s in België per regio,
2000-2010 (mediaan)
• Grafiek 6: Evolutie solvabiliteit van KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
• Grafiek 7:
Evolutie graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
• Grafiek 8: Evolutie dekking vreemd vermogen door de cashflow (%) van KMO’s in België per regio, 2000-2010
(mediaan)
• Grafiek 9: Evolutie liquiditeit van KMO’s in België per regio, 2000-2010 (mediaan)
• Grafiek 10: Evolutie mediaanwaarde FiTo®-meter van KMO’s in België per regio, 2000-2010
• Grafiek 11: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen leverancierskrediet van KMO’s in België per regio, 2000-2010
• Grafiek 12: Evolutie mediaanwaarde aantal dagen klantenkrediet van KMO’s in België per regio, 2000-2010
• Grafiek 13: Evolutie totaal volume KMO-investeringen in materiële vaste activa in België per regio (basis 2000 = 100),
2000-2010
• Grafiek 14: Evolutie totaal volume KMO-bedrijfsresultaten in België per regio (basis 2000 = 100), 2000-2010
• Grafiek 15: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s in België per regio (basis 2000 = 100), 2000-2010
• Grafiek 14: Evolutie totaal volume KMO-bedrijfsresultaten in België per regio (basis 2000 = 100), 2000-2009
• Grafiek 15: Evolutie mediaanwaarde eigen vermogen van de KMO’s in België per regio (basis 2000 = 100), 2000-2009
• Grafiek 16: Evolutie faillissementen bij KMO’s in België per regio op jaarbasis, 2000-2009 en van januari tot november
voor 2010
• Grafiek 17: Evolutie jobverlies als gevolg van een faillissement bij KMO’s in België per regio op jaarbasis, 2000-2009 en
van januari tot november voor 2010
• Grafiek 18: Aandeel van de sectoren in totaal aantal faillissementscijfers januari tot november 2010 en groei faillissementen
januari tot november 2010 ten opzichte van 2009
Bijlagen
Bijlage 1: evolutie aandeel KMO’s per sector en gewest, 2000-2009
50
KMO-rapport Vlaanderen 2011

2000 2001 2002 2003 2004
VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL
INDUSTRIE 71.606 4.069 39.094 70.352 3.929 38.117 69.266 3.880 37.231 68.281 3.831 36.588 67.405 3.829 36.051
Agro, bosbouw en Visserij 43.209 200 25.375 42.238 186 24.594 41.354 188 23.940 40.491 181 23.394 39.372 184 22.816
Verv. voedingsmiddelen,
drank en …
Vervaardiging textiel,
kleding en leer
6.045 534 2.863 5.869 513 2.770 5.704 493 2.702 5.597 485 2.658 5.457 496 2.626
2.563 512 859 2.476 474 827 2.418 452 802 2.338 446 777 2.305 441 766
Hout 2.846 345 1.820 2.854 333 1.808 2.835 332 1.757 2.819 332 1.740 2.883 327 1.745
Papier en druk 3.547 720 1.330 3.562 711 1.295 3.561 718 1.256 3.596 716 1.257 3.714 745 1.301
Chemie 2.189 358 1.156 2.142 339 1.154 2.127 329 1.143 2.097 317 1.124 2.114 303 1.135
Metaal 4.900 340 2.753 4.925 330 2.746 4.964 330 2.740 5.002 326 2.741 5.129 321 2.734
ICT & elektronica 1.054 285 481 1.059 279 477 1.045 279 456 1.053 276 457 1.062 275 460
Overige industrie 5.253 775 2.457 5.227 764 2.446 5.258 759 2.435 5.288 752 2.440 5.369 737 2.468
BOUWNIJVERHEID 54.902 6.377 28.387 55.067 6.247 28.030 55.435 6.258 27.796 56.011 6.370 27.689 56.928 6.680 27.841
DETAILHANDEL 60.198 9.521 32.118 58.583 9.444 31.213 57.318 9.396 30.437 56.226 9.449 29.864 55.882 9.535 29.540
GROOTHANDEL 32.398 6.278 9.928 31.690 5.981 9.595 31.000 5.726 9.327 30.403 5.518 9.185 29.976 5.354 9.096
AUTOMOBIEL (handel &
onderhoud)
14.616 2.282 8.491 14.484 2.195 8.316 14.356 2.150 8.219 14.234 2.110 8.082 14.080 2.083 8.036
HANDELSBEMIDDELING 14.586 3.101 8.803 14.008 2.857 8.488 13.675 2.699 8.171 13.511 2.547 7.956 13.628 2.512 7.948
VERVOER & LOGISTIEK 13.961 3.027 5.340 13.939 2.842 5.199 13.729 2.737 5.052 13.614 2.633 4.919 13.588 2.594 4.824
HORECA 34.025 5.803 16.799 33.348 5.686 16.415 33.096 5.668 16.139 32.755 5.684 15.992 32.619 5.756 15.892
COMMUNICATIE & ICT 11.222 4.225 4.868 12.177 4.476 5.201 12.876 4.596 5.485 13.579 4.673 5.739 14.340 4.926 6.114
FINANCIËLE DIENSTEN 1.610 632 725 1.605 614 708 1.610 585 698 1.621 563 695 1.629 540 685
ZAKELIJKE DIENSTEN &
IMMOBILIËN
63.220 18.963 28.767 64.211 18.653 28.734 65.546 18.464 28.867 66.916 18.384 29.059 68.874 18.610 29.392
GEZONDHEIDSZORG 3.874 517 2.730 3.950 522 2.732 4.062 517 2.722 4.235 507 2.758 4.534 518 2.887
OVERIGE PERSOONLIJKE
DIENSTEN
22.138 3.268 11.850 22.237 3.138 11.706 22.402 3.095 11.618 22.649 2.949 11.459 22.975 2.909 11.432
OVERIGE NIET-INDUSTRIE 2.908 407 1.717 2.811 389 1.669 2.766 376 1.639 2.732 372 1.590 2.712 359 1.556
ONBEKEND 51.443 21.814 26.180 52.957 22.377 26.999 54.431 22.823 27.807 56.733 23.316 29.001 59.109 23.747 30.244
vervolg
TOTAAL 452.707 90.284 225.797 451.419 89.350 223.122 451.568 88.970 221.208 453.500 88.906 220.576 458.279 89.952 221.538
51
KMO-rapport Vlaanderen 2011

2005 2006 2007 2008 2009 2010
VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL VL BRU WAL
INDUSTRIE 67.101 3.890 35.751 67.268 3.982 35.570 66.903 4.072 35.036 65.884 3.953 34.294 65.110 3.887 33.783 64.452 3.833 33.247
Agro, bosbouw en Visserij 38.681 187 22.492 38.267 193 22.252 37.247 205 21.603 36.396 210 21.165 35.404 204 20.726 34.502 206 20.228
Verv. voedingsmiddelen,
drank en …
Vervaardiging textiel,
kleding en leer
5.416 488 2.598 5.364 498 2.533 5.314 497 2.470 5.202 492 2.425 5.137 496 2.366 5.088 483 2.336
2.272 446 767 2.261 444 764 2.239 421 782 2.201 409 787 2.179 400 787 2.092 378 788
Hout 2.946 335 1.739 3.052 353 1.769 3.122 375 1.757 3.150 367 1.704 3.179 359 1.658 3.257 344 1.625
Papier en druk 3.840 799 1.350 4.034 838 1.432 4.269 899 1.488 4.314 874 1.473 4.275 832 1.467 4.232 778 1.430
Chemie 2.109 306 1.125 2.141 307 1.123 2.159 301 1.125 2.197 293 1.118 2.201 285 1.124 2.231 279 1.127
Metaal 5.237 313 2.741 5.391 321 2.754 5.606 338 2.791 5.755 333 2.792 5.762 327 2.734 5.799 346 2.683
ICT & elektronica 1.072 273 463 1.093 271 465 1.115 269 467 1.133 254 463 1.145 254 464 1.164 251 469
Overige industrie 5.528 743 2.476 5.665 757 2.478 5.832 767 2.553 5.536 721 2.367 5.828 730 2.457 6.087 768 2.561
BOUWNIJVERHEID 58.365 7.307 28.171 60.646 8.129 28.789 63.175 9.170 29.607 65.017 9.574 29.948 66.785 9.916 30.473 68.608 10.310 30.970
DETAILHANDEL 55.484 9.642 29.113 55.355 9.820 28.936 54.995 9.997 28.622 54.648 10.104 28.689 54.381 10.148 28.745 53.926 10.186 28.745
GROOTHANDEL 29.531 5.261 9.002 29.514 5.164 8.910 29.371 5.101 8.783 29.146 4.960 8.705 28.813 4.800 8.533 28.548 4.701 8.444
AUTOMOBIEL (handel &
onderhoud)
13.998 2.075 7.963 14.068 2.084 7.966 14.115 2.075 7.879 14.192 2.033 7.864 14.247 2.029 7.857 14.224 2.011 7.868
HANDELSBEMIDDELING 14.084 2.533 8.186 14.328 2.528 8.812 13.844 2.553 9.081 13.448 2.502 8.856 13.299 2.392 8.667 13.077 2.389 8.426
VERVOER & LOGISTIEK 13.662 2.572 4.820 13.867 2.635 4.781 14.022 2.718 4.764 14.230 2.804 4.758 14.241 2.812 4.700 14.165 2.835 4.646
HORECA 32.688 5.836 15.919 32.771 5.969 15.933 32.592 6.061 15.812 32.817 6.158 15.960 33.025 6.301 16.126 33.131 6.378 16.338
COMMUNICATIE & ICT 15.352 5.171 6.531 16.624 5.492 7.198 17.940 5.946 7.706 19.340 6.215 8.149 20.293 6.270 8.521 21.502 6.452 8.999
FINANCIËLE DIENSTEN 1.664 551 693 1.694 563 701 1.712 595 695 1.782 603 710 1.855 681 750 1.936 694 777
ZAKELIJKE DIENSTEN &
IMMOBILIËN
71.176 19.094 29.889 74.897 19.866 30.875 78.414 20.855 31.751 82.994 21.830 33.387 87.721 22.547 34.901 92.629 23.327 36.359
GEZONDHEIDSZORG 4.796 559 2.993 5.251 596 3.083 5.676 618 3.231 6.001 640 3.429 6.218 683 3.503 6.522 702 3.709
OVERIGE PERSOONLIJKE
DIENSTEN
23.500 2.906 11.421 24.196 2.905 11.524 25.008 2.938 11.744 26.075 3.055 12.201 26.947 3.099 12.711 27.838 3.144 13.116
OVERIGE NIET-INDUSTRIE 2.720 353 1.559 2.761 361 1.528 2.732 372 1.590 2.787 379 1.625 2.787 379 1.625 3.028 422 1.590
ONBEKEND 61.266 24.157 31.574 64.708 24.919 33.166 69.473 26.117 35.522 74.442 26.938 37.943 78.540 27.301 40.089 103.293 31.739 56.114
52
TOTAAL 465.387 91.907 223.585 477.948 95.013 227.772 489.972 99.188 231.823 502.803 101.748 236.518 514.262 103.245 240.984 546.879 109.123 259.348
KMO-rapport Vlaanderen 2011

Bijlage 2: evolutie percentage KMO’s volgens risicoprofiel en groeipotentieel in Vlaanderen (multiscore), 2001-2011
Sector 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
AANDEEL KMO’s IN SECTOREN MET VERHOOGD RISICO OP FALING EN BEPERKT GROEIPOTENTIEEL (Score 0-19)
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 8,2% 7,7% 7,8% 8,6% 8,0% 7,2% 8,5% 8,1% 8,0% 8,3% 7,9%
Financiële diensten 9,5% 12,8% 12,1% 10,9% 9,4% 9,4% 8,9% 8,3% 9,2% 9,6% 9,7%
Gezondheidszorg 10,9% 10,8% 11,0% 10,2% 10,1% 9,5% 9,2% 8,4% 10,4% 10,9% 10,8%
Overige pers. Diensten 12,1% 12,1% 12,4% 11,7% 11,7% 10,6% 10,7% 10,1% 10,5% 11,4% 11,7%
Industrie: metaal(producten) 16,5% 17,3% 17,0% 16,9% 15,0% 13,2% 12,3% 11,8% 11,2% 11,9% 14,2%
Bouwnijverheid 17,5% 17,5% 17,9% 17,5% 16,1% 14,4% 13,9% 14,2% 13,3% 14,3% 14,5%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 17,8% 18,8% 19,1% 18,7% 16,8% 14,3% 14,6% 13,6% 14,1% 14,1% 15,5%
Overige industrie 19,3% 19,1% 20,1% 19,3% 17,7% 15,6% 15,0% 14,7% 14,3% 15,1% 15,8%
Industrie: vervaardiging voedingsmiddelen 18,5% 18,9% 18,5% 17,7% 16,6% 15,3% 15,8% 16,0% 16,2% 17,2% 16,7%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 19,1% 19,1% 20,3% 20,5% 18,8% 15,6% 15,6% 14,1% 15,1% 16,4% 17,2%
Zakelijke diensten & immobiliën 21,5% 21,3% 21,5% 21,4% 20,8% 17,8% 17,4% 16,7% 16,5% 17,3% 17,6%
Industrie: chemie 21,0% 23,3% 24,3% 24,4% 20,1% 17,4% 17,7% 17,5% 17,6% 18,2% 18,1%
Detailhandel 18,8% 18,8% 19,1% 18,2% 18,3% 17,1% 17,6% 17,2% 17,6% 18,4% 18,5%
Communicatie & IT 21,8% 21,9% 22,9% 23,4% 22,7% 20,3% 20,3% 18,5% 18,4% 18,7% 18,7%
Automobielsector (handel en onderhoud) 19,5% 19,6% 20,0% 19,9% 19,7% 18,3% 18,2% 17,5% 17,8% 18,6% 18,8%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 21,3% 24,6% 23,7% 24,8% 21,8% 19,0% 18,5% 16,9% 17,0% 18,2% 19,0%
Vervoer & logistiek 22,7% 23,1% 23,0% 22,6% 21,3% 19,1% 19,2% 18,1% 18,1% 19,7% 20,4%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 20,9% 21,0% 21,8% 21,4% 21,1% 19,5% 19,2% 18,3% 18,6% 19,6% 20,7%
Handelsbemiddeling 25,1% 24,6% 24,3% 23,2% 22,3% 19,8% 20,5% 19,1% 19,5% 21,2% 21,1%
Groothandel 26,0% 26,6% 26,1% 25,4% 24,3% 22,6% 22,4% 22,0% 22,1% 22,5% 22,8%
Horeca 27,5% 26,8% 27,3% 26,7% 26,4% 24,7% 25,1% 24,5% 25,1% 26,0% 26,8%
AANDEEL KMO’s IN SECTOREN MET MATIG RISICO OP FALING EN MATIG GROEIPOTENTIEEL (Score 20-49)
Gezondheidszorg 2,5% 2,5% 2,8% 3,0% 3,1% 2,9% 2,8% 3,1% 3,2% 3,7% 4,2%
Overige pers. Diensten 3,6% 3,8% 4,2% 4,2% 4,0% 4,3% 4,2% 4,1% 4,0% 4,1% 4,3%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 2,7% 2,9% 3,2% 3,3% 3,3% 3,6% 3,8% 3,8% 4,1% 4,7% 4,7%
Financiële diensten 4,2% 3,7% 3,9% 5,3% 4,7% 4,9% 5,4% 5,6% 5,3% 5,9% 6,7%
Detailhandel 8,5% 9,2% 9,6% 9,7% 9,4% 10,0% 10,4% 10,5% 10,8% 11,3% 10,9%
Handelsbemiddeling 7,8% 8,3% 9,2% 9,5% 9,1% 9,5% 9,8% 10,0% 10,6% 11,3% 11,9%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 12,8% 13,1% 13,3% 12,7% 11,6% 12,7% 11,6% 11,6% 11,8% 12,3% 12,1%
Bouwnijverheid 10,6% 11,1% 11,8% 11,8% 10,7% 11,4% 11,3% 11,0% 11,4% 11,9% 12,2%
Industrie: vervaardiging voedingsmiddelen 10,8% 12,0% 11,5% 11,2% 11,0% 11,3% 11,7% 12,5% 13,1% 13,0% 12,4%
Industrie: metaal(producten) 12,0% 12,5% 13,0% 12,9% 11,6% 12,4% 12,5% 12,2% 12,0% 12,4% 12,7%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 11,2% 12,2% 12,9% 13,0% 11,7% 11,6% 11,7% 10,9% 12,1% 12,2% 12,9%
Horeca 9,3% 10,4% 11,1% 11,1% 11,0% 12,3% 12,2% 12,3% 12,3% 12,9% 13,0%
Overige industrie 12,8% 13,6% 13,4% 13,1% 11,7% 13,1% 13,1% 12,8% 13,0% 12,6% 13,5%
Communicatie & IT 10,8% 11,2% 11,3% 12,5% 12,0% 12,0% 12,2% 11,7% 12,4% 12,8% 13,8%
Automobielsector (handel en onderhoud) 13,2% 14,2% 14,8% 14,3% 13,0% 14,3% 14,7% 14,1% 14,7% 14,8% 14,0%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 14,8% 14,9% 15,4% 14,1% 13,5% 15,5% 15,3% 15,3% 14,4% 14,9% 15,5%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 16,6% 15,2% 16,3% 15,6% 15,0% 15,0% 15,1% 15,2% 15,0% 15,4% 15,7%
Industrie: chemie 17,0% 17,8% 18,3% 17,0% 15,6% 16,7% 16,9% 16,0% 17,1% 16,2% 16,9%
Zakelijke diensten & immobiliën 12,6% 13,2% 14,3% 15,0% 14,6% 15,3% 15,5% 15,5% 16,0% 16,6% 17,2%
Vervoer & logistiek 12,9% 13,9% 14,3% 14,3% 13,7% 15,3% 15,6% 15,5% 15,6% 16,2% 17,2%
Groothandel 19,4% 20,6% 20,6% 20,0% 18,4% 19,9% 20,4% 19,8% 20,5% 20,6% 20,0%
AANDEEL KMO’s IN SECTOREN MET WEINIG RISICO OP FALING EN RUIM GROEIPOTENTIEEL (Score 50-100)
Groothandel 54,6% 52,8% 53,3% 54,6% 57,3% 57,6% 57,3% 58,2% 57,4% 56,9% 57,2%
Horeca 63,2% 62,8% 61,5% 62,3% 62,6% 63,0% 62,7% 63,1% 62,6% 61,1% 60,2%
Vervoer & logistiek 64,4% 63,0% 62,7% 63,1% 65,0% 65,6% 65,3% 66,5% 66,3% 64,1% 62,3%
Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 64,4% 64,1% 62,9% 64,6% 65,5% 64,9% 65,5% 66,4% 67,0% 65,5% 63,8%
Industrie: chemie 62,1% 58,8% 57,4% 58,6% 64,3% 66,0% 65,4% 66,5% 65,3% 65,6% 65,0%
Zakelijke diensten & immobiliën 65,8% 65,5% 64,1% 63,6% 64,6% 66,8% 67,1% 67,8% 67,5% 66,1% 65,2%
Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 62,1% 60,3% 60,0% 59,6% 63,3% 66,1% 66,4% 67,9% 68,0% 66,4% 65,3%
Handelsbemiddeling 67,1% 67,1% 66,5% 67,3% 68,6% 70,7% 69,7% 70,8% 69,8% 67,5% 67,0%
Automobielsector (handel en onderhoud) 67,4% 66,2% 65,1% 65,8% 67,2% 67,4% 67,2% 68,5% 67,5% 66,6% 67,1%
Communicatie & IT 67,4% 66,9% 65,7% 64,1% 65,4% 67,7% 67,5% 69,8% 69,3% 68,5% 67,5%
Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 69,7% 68,7% 66,8% 66,4% 69,5% 72,8% 72,7% 75,0% 72,8% 71,4% 69,9%
Detailhandel 72,8% 71,9% 71,3% 72,1% 72,3% 73,0% 72,0% 72,3% 71,6% 70,3% 70,6%
Overige industrie 68,0% 67,4% 66,5% 67,6% 70,6% 71,3% 71,9% 72,5% 72,8% 72,3% 70,7%
Industrie: vervaardiging voedingsmiddelen 70,7% 69,1% 70,0% 71,1% 72,4% 73,4% 72,5% 71,5% 70,7% 69,8% 70,9%
Industrie: vervaardiging hout(producten) 69,4% 68,1% 67,5% 68,6% 71,5% 73,0% 73,8% 74,8% 74,1% 73,6% 72,5%
Industrie: metaal(producten) 71,5% 70,2% 70,0% 70,2% 73,4% 74,4% 75,2% 76,0% 76,8% 75,7% 73,2%
Bouwnijverheid 71,9% 71,4% 70,4% 70,8% 73,2% 74,1% 74,8% 74,8% 75,3% 73,8% 73,3%
Financiële diensten 86,3% 83,5% 83,9% 83,9% 86,0% 85,7% 85,7% 86,1% 85,5% 84,5% 83,5%
Overige pers. Diensten 84,4% 84,1% 83,4% 84,1% 84,2% 85,1% 85,1% 85,8% 85,5% 84,5% 84,0%
Gezondheidszorg 86,6% 86,7% 86,2% 86,8% 86,9% 87,6% 88,0% 88,5% 86,3% 85,4% 85,1%
Industrie: Agro, bosbouw en visserij 89,1% 89,4% 89,0% 88,1% 88,7% 89,2% 87,7% 88,1% 87,9% 87,0% 87,4%
53
KMO-rapport Vlaanderen 2011