Acute vergiftigingen bij mens en dier, Jaaroverzicht 2010 - Rivm

RIVM Rapport 660100005
Paddenstoelen
Terwijl het aantal gemelde blootstellingen aan planten weinig veranderd is ten
opzichte van 2009, is het aantal meldingen over paddenstoelen gestegen van
155 in 2009 naar 222 in 2010. Dit is een stijging van maar liefst 43%. Deze
stijging heeft waarschijnlijk te maken met de weersomstandigheden. De
weersomstandigheden in 2010 waren uitstekend voor paddenstoelen, waardoor
er meer paddenstoelen groeiden dan in voorgaande jaren. Het NVIC werd het
vaakst over paddenstoelen geraadpleegd in de nazomer en de herfst. Dit is de
periode waarin paddenstoelen het
meest voorkomen in de natuur.
Net als in andere jaren, was in ruim
70% van de gevallen niet bekend
welke paddenstoelensoort was
ingenomen. Dit maakt het lastig om
artsen adequaat te informeren over
de te verwachten vergiftigingsverschijnselen
en de in te stellen
behandeling. Echter, op basis van
de reeds aanwezige symptomen bij
de patiënt en de tijd verstreken
tussen de inname van de
paddenstoel en het ontstaan van deze symptomen, kan het NVIC vaak wel
inschatten tot welke giftige groep de betreffende paddenstoel behoort. Op basis
van de toxicologische eigenschappen van de paddenstoelen uit deze giftige
groep, kan dan geadviseerd worden over de te verwachten effecten en de in te
stellen behandeling.
Van de meldingen waarbij de paddenstoelensoort bekend was, gingen er 16 over
blootstellingen aan de groene knolamaniet. De toxiciteit van deze zeer giftige
paddenstoel is reeds besproken in het NVIC-jaaroverzicht 2009 (Van Velzen et
al., 2010).
Koraal
Een man raakt met zijn handen koraal aan in een aquarium. Hij wrijft vervolgens met
zijn vingers in zijn ogen. Zijn ogen worden rood en pijnlijk en hij meldt zich bij zijn
huisarts. De assistente van de huisarts belt het NVIC voor advies. De man heeft op
dat moment wel oogklachten, maar er is geen verlies van gezichtsvermogen. Het
NVIC informeert dat bij aanraking van koraal kleine stukjes kunnen afbrokkelen.
Bovendien kan koraal bedekt zijn met minuscule stekeltjes. Deze kleine koraaldeeltjes
en -stekeltjes kunnen bij oogcontact irritatieklachten veroorzaken. Daarbij is het niet
uitgesloten dat het hoornvlies van het oog hierdoor beschadigd raakt. Het NVIC raadt
aan om de ogen van de man goed te spoelen en hem te laten onderzoeken door een
oogarts.
Dieren
Het aantal intoxicaties door giftige dieren is gedaald van 130 in 2009 naar 102
in 2010. Er werden onder andere 20 slangenbeten (door adders en
terrariumslangen), 18 vissensteken, 9 steken door wespen, bijen en
aanverwante insecten, 8 schorpioensteken en 6 spinnenbeten gemeld. De
voornaamste voor de mens giftige dieren die van nature in Nederland
voorkomen, zijn de adder, de pieterman (een vissensoort) en bijen en wespen.
Pagina 71 van 91