NVIC Jaaroverzicht 2011 - UMC Utrecht

Bij informatieverzoeken over batterijen gaat het meestal om de inname van batterijen door jonge
kinderen. Met name batterijen uit de afstandsbediening of uit speelgoed zijn voor hen toegankelijk en
aantrekkelijk om mee te spelen, waarbij deze wel eens worden ingeslikt. Meestal verloopt een
batterij-inname gunstig en verlaat de batterij zonder problemen binnen een week het maagdarmkanaal.
In ongeveer 10% van de gevallen veroorzaakt een ingeslikte batterij echter problemen.
Vooral grote batterijen, zoals staafbatterijen (onder andere type
AA of AAA) of knoopcelbatterijen met een diameter groter dan
15 mm, veroorzaken nog wel eens klachten als ze blijven steken
in de slokdarm, maag of, in zeldzame gevallen, darm. Dit kan
leiden tot lokale irritatie en schade aan het weefsel. Klachten die
daarbij op kunnen treden zijn het weigeren van voedsel of
drank, slikstoornissen, braken, buikpijn, bloederige ontlasting en
koorts. Als de vastzittende batterij niet wordt verwijderd,
kunnen complicaties ontstaan, zoals perforatie van de slokdarm. Lithiumbatterijen blijken vaker
ernstige effecten te veroorzaken dan andere typen batterijen.
Het NVIC is onlangs een follow-up onderzoek gestart om de gevolgen van het inslikken van
batterijen door jonge kinderen verder in kaart te brengen. In afwachting van de resultaten van dit
onderzoek, zijn de NVIC-richtlijnen voor de behandeling van een batterij-inname voorlopig
aangepast. Voorheen werd bij alle patiënten, ongeacht de leeftijd, een afwachtend beleid voorgesteld
bij inname van knoopcelbatterijen met een diameter kleiner dan 15 mm. Het blijkt echter dat de
afmeting van een knoopcelbatterij door ouders en/of artsen vaak te klein wordt ingeschat. Daardoor
wordt soms ten onrechte een afwachtend beleid gehanteerd in gevallen waarbij de ingenomen
knoopcelbatterij wel degelijk groter was dan 15 mm. Het risico op het blijven steken van grote
batterijen in de slokdarm of maag is bij jonge kinderen relatief groot. Bovendien blijkt uit onderzoek
dat de frequentie van inname van grotere (lithiumcel)batterijen de laatste jaren toeneemt en dat er
vaker melding wordt gemaakt van een ernstig verloop na het inslikken van een batterij [Litovitz et
al., 2010]. Daarom wordt in de nieuwe richtlijnen aangeraden om bij kinderen onder de zes jaar de
ingeslikte batterij altijd te lokaliseren met behulp van een röntgenfoto, ongeacht de diameter. Bij
oudere kinderen en volwassenen blijven de richtlijnen onveranderd. Bij hen hoeft de batterij alleen
gelokaliseerd te worden als het gaat om een grote batterij (een staafbatterij of een knoopcelbatterij
met een diameter groter dan 15 mm), als er symptomen zijn,
als de batterij na een week nog niet in de ontlasting is
aangetroffen of als de patiënt al bekend is met
passageproblemen.
Als na röntgenonderzoek blijkt dat de batterij is blijven
steken in de slokdarm, moet de batterij verwijderd worden.
Ook als de batterij in de maag is gelokaliseerd en de patiënt
klachten heeft, moet de batterij verwijderd worden. Als de
batterij in de maag is gelokaliseerd en er zijn geen klachten,
dan is het beleid afhankelijk van de grootte van de batterij en
84 NVIC Rapport 002/2012