NVIC Jaaroverzicht 2011 - UMC Utrecht

toiletblokjes, maar kunnen zonder houder in de toiletpot worden aangebracht; ze kleven vast aan de
wand van de toiletpot. Jonge kinderen pakken dergelijke producten nog wel eens uit het toilet, om er
vervolgens aan te likken of ze in de mond te stoppen. Over het algemeen leiden dergelijke
blootstellingen aan gel-discs niet tot ernstige effecten. Bij inname bestaat wel het risico op
schuimvorming in de maag, met misselijkheid en braken. Door de schuimvorming, of tijdens het
braken, kunnen deze producten in de longen terechtkomen (aspiratie). Daar kunnen ze een chemische
longontsteking veroorzaken. Het risico op aspiratie is te verlagen door het kind iets vettigs te eten te
geven, wat schuimvorming tegengaat. Zo kan bijvoorbeeld vette slagroom, koffiemelk of een klontje
boter gegeven worden. Natuurlijk moet men daarbij niet teveel geven, om geen braken te induceren.
Ook bij inname van verschillende andere producten uit Figuur 15 bestaat het risico op
schuimvorming in de maag, zoals handafwasmiddelen, allesreiniger en vloeibare wasmiddelen.
Bedwelmende muurverf
Een 22-jarige man is uren bezig met het schilderen van de muren van een kelder. Tijdens het
schilderen krijgt hij last van zijn ogen en hij voelt zich afwezig. Hij belt zijn huisarts, die hem
doorverwijst naar het ziekenhuis. ’s Avonds wordt het NVIC gebeld vanaf de Spoedeisende Hulp
van het ziekenhuis. De man is nog niet gearriveerd, maar de ziekenhuisarts geeft de naam van
de gebruikte verf door aan het NVIC. De samenstelling van de verf is hem niet bekend. Het
NVIC achterhaalt de samenstelling van de verf en belt terug naar de Spoedeisende Hulp. De
man is daar intussen gearriveerd. Hij is zeer afwezig en reageert heel traag. Verder heeft hij
rode ogen en een vertraagde hartslag. Het NVIC meldt dat deze effecten veroorzaakt kunnen
zijn door de oplosmiddelen in de verf. Doordat deze verdampen tijdens het schilderen, kunnen
in een slecht geventileerde kelder hoge luchtconcentraties bereikt worden. Er wordt
geadviseerd de man te observeren tot hij weer normaal reageert. Er is verder geen speciale
therapie nodig. Zijn klachten kunnen symptomatisch worden behandeld.
Bij personen van 13 jaar en ouder wisselen ontkalker en chloorbevattende middelen elkaar al enige
jaren af op de eerste en tweede plaats in Figuur 16. Het aantal blootstellingen aan chloorbevattende
middelen is gestegen van 354 in 2010 naar 384 in 2011. Na
een daling in 2010, is ook het aantal blootstellingen aan
ontkalker in 2011 toegenomen, met 322 blootstellingen in
2010 en 398 in 2011. Daardoor is ontkalker bovenaan in
Figuur 16 terug te vinden. Blootstelling aan ontkalker treedt
onder andere op bij zogenaamde waterkokerincidenten.
Daarnaast zijn zowel ontkalker als chloorbevattende
middelen vaak betrokken bij vergiftigingen door het mengen
van verschillende schoonmaakmiddelen, waarbij chloorgas
kan ontstaan. Deze waterkokerincidenten en
chloorgasblootstellingen worden nader besproken in
paragraaf 4.5, Industrieproducten.
48 NVIC Rapport 002/2012