NVIC Jaaroverzicht 2011 - UMC Utrecht

3 Overzicht acute vergiftigingen
Definities/uitleg
Mensen en dieren kunnen op verschillende manieren in aanraking komen met een
verbinding of product, bijvoorbeeld via huidcontact, oogcontact, inademing, injectie
of inname via de mond. Wanneer iemand in aanraking komt met een verbinding of
product, wordt dit een blootstelling genoemd. Een informatieverzoek aan het
NVIC kan gaan over meerdere patiënten. Een patiënt kan op zijn beurt zijn
blootgesteld aan meerdere verbindingen of producten. Zo kan één informatieverzoek
dus over meerdere blootstellingen gaan.
De getallen in dit jaaroverzicht hebben in de meeste gevallen betrekking op het
aantal blootstellingen. De giftigheid van een verbinding hangt af van de hoeveelheid
waarmee men in aanraking komt (de dosis). Een blootstelling leidt dus niet per
definitie tot een vergiftiging: soms is de dosis zo laag, dat er geen
vergiftigingsverschijnselen bij de patiënt optreden. Ook de blootstellingen die aan het
NVIC gemeld worden, resulteren niet altijd in een vergiftiging. Toch wordt, omwille
van de variatie in het taalgebruik, in de tekst soms gesproken van 'aantal
intoxicaties' of 'aantal vergiftigingen' in plaats van 'aantal blootstellingen'. Men dient
dit te lezen als 'aantal mogelijke/potentiële intoxicaties of vergiftigingen'.
In enkele gevallen verwijzen de getallen in dit jaaroverzicht niet naar het aantal
blootstellingen, maar naar het aantal patiënten of het aantal informatieverzoeken.
Dit staat dan vermeld in het onderschrift van de bijbehorende figuur.
Wanneer artsen of andere hulpverleners geconfronteerd worden
met een patiënt met een acute vergiftiging, is het van groot
belang snel de juiste behandeling in te zetten. Over vergiftigingen
die vaak voorkomen, zoals alcoholvergiftigingen, hebben artsen
vaak voldoende klinisch-toxicologische kennis voorhanden om
de patiënt adequaat te kunnen behandelen. Echter, bij minder
vaak voorkomende vergiftigingen of bij vergiftigingen door
middelen waar artsen niet bekend mee zijn, bestaat dikwijls de
behoefte aan aanvullende informatie over de te verwachten
toxische effecten en de behandelmogelijkheden. Ook bij mengintoxicaties, waarbij een patiënt is
blootgesteld aan meerdere toxische producten tegelijkertijd, of bij patiënten met onderliggende
ziekten, kan aanvullende informatie welkom zijn. In dergelijke gevallen, maar ook bij alle andere
acute intoxicaties, kan voor advies contact worden opgenomen met het NVIC.
Artsen en andere hulpverleners kunnen het NVIC consulteren via de 24-uursinformatietelefoon.
Daarnaast kunnen artsen zelf een risicoanalyse van een acute vergiftiging uitvoeren en de
toxicologische informatie van het NVIC inzien via de website Vergiftigingen.info. In Figuur 1 is het
aantal informatieverzoeken te zien dat het NVIC de laatste jaren via de 24-uursinformatietelefoon en
Acute vergiftigingen bij mens en dier – Jaaroverzicht 2011 27