NVIC Jaaroverzicht 2011 - UMC Utrecht

2 Ongevallen en calamiteiten met
toxische stoffen
Het NVIC werd in 2011 geraadpleegd over bijna vierhonderd vergiftigingsgevallen waarbij meer dan
één persoon of dier tegelijkertijd was blootgesteld aan een toxische stof. In de meeste gevallen ging
het niet om grote calamiteiten, maar om incidenten waarbij bijvoorbeeld een aantal personen samen
drugs hadden gebruikt, kinderen samen van medicijnen hadden gesnoept of een groep dieren zich aan
hetzelfde product te goed had gedaan. Er wordt doorgaans gesproken van een calamiteit wanneer één
of meerdere individuen zijn blootgesteld aan een giftige stof, én er kans bestaat op verspreiding van
die giftige stof, leidend tot mogelijk gevaar voor andere individuen in de omgeving en/of het milieu.
Calamiteiten ontstaan relatief vaak op de werkvloer, of tijdens transport en opslag van giftige stoffen.
2.1 De rol van het NVIC bij calamiteiten
Bij een melding over een vergiftigingsgeval waarbij sprake lijkt te zijn van een calamiteit, worden
door de informatiespecialist van het NVIC de details van het incident grondig uitgevraagd. De zo
verkregen informatie dient om een zo volledig mogelijk beeld van de aard en de omstandigheden van
de calamiteit te krijgen, om de omvang van de calamiteit in te kunnen schatten en om vast te stellen
of opschaling in de calamiteitenorganisatie noodzakelijk is. Vervolgens wordt de dienstdoende
achterwacht van het NVIC door de informatiespecialist op de hoogte gebracht. De achterwacht heeft
bij calamiteiten een coördinerende rol binnen het NVIC. Hij/zij is onder andere eindverantwoordelijk
voor de medische inhoud van de door het NVIC opgestelde adviezen en voor de externe contacten
met bijvoorbeeld ziekenhuizen, ministeries en andere hulpverleningsorganisaties. Wanneer het NVIC
de eerste organisatie is waar de betreffende calamiteit gemeld wordt, draagt de achterwacht zorg voor
het informeren van de coördinator van de Milieu Ongevallen Dienst (MOD) van het RIVM. Via deze
coördinator kunnen tevens de dienstdoende ambtenaar van het ministerie van Infrastructuur en Milieu
(IenM) en de afdeling Crisisbeheer van de Directie Publieke Gezondheid (PG) van het ministerie van
VWS worden geïnformeerd. Vervolgens kunnen, indien
noodzakelijk, verschillende door het ministerie van IenM
georganiseerde ongevalsorganisaties voor chemische
incidenten gealarmeerd en geactiveerd worden. Zo zijn er het
Beleidsondersteunend Team milieu-incidenten (BOT-mi), dat
de regie voert bij chemische incidenten, de Eenheid Planning
en Advies drinkwater (EPAd), die een rol speelt bij incidenten
waarbij de kwaliteit van het drinkwater wordt bedreigd, en de
Eenheid Planning en Advies nucleair (EPAn), die bij
incidenten met ioniserende straling actief wordt. Het NVIC
neemt als klinisch-toxicologisch expert deel aan deze
Acute vergiftigingen bij mens en dier – Jaaroverzicht 2011 19