Brandveilig Constructief Ontwerp Technisch rapport TR1 ... - Infosteel

T 

BCO 

t 

Brandveilig Constructief Ontwerp 

Toepassing van de nieuwe op performantiecriteria 

gebaseerde ontwerpcodes 

Technisch rapport TR1 MP0.3 

Wetgeving versus praktijk 

Bijlage 6 

Contact: 

Partners: 

Dr. Ir. Lincy Pyl 

Docent Bouwkunde 

Lessius Mechelen 

Campus DE NAYER 

Jan De Nayerlaan 5 

BE-2860 Sint-Katelijne-Waver 

Tel. +32 (0)15 31 69 44 

Fax +32 (0)15 31 74 53 

http://www.tetra-brandveiligheid.be 

http://www.infosteel.be 

IWT-project 080157 IWT 080157 - BCO - TR1 - Bijlage 6 Pagina 1 van 34 

Brandveilig Constructief Ontwerp

T 

BCO 

t 



Technisch rapport specificaties 

Datum verslag: 17/12/08 Datum laatste wijziging: 21/10/2009 

Auteur: 

Onderwerp: 

Lien De Neys 

Wetgeving versus praktijk 



T 

BCO 

t 



Inhoud 

1 Bijlage 6 van de basisnormen goedgekeurd ............................................................................................................... 5 

1.1 Situering ....................................................................................................................................................................... 5 

1.2 Wat voorafging ............................................................................................................................................................ 5 

1.3 Toepassingsgebied ..................................................................................................................................................... 5 

1.4 Indeling ........................................................................................................................................................................ 6 

1.5 Inhoud .......................................................................................................................................................................... 6 

1.6 Verwijzing naar bijlage 1 ............................................................................................................................................. 7 

1.7 Bijlage 6 ..................................................................................................................................................................... 11 



T 

BCO 

t 



Lijst van Figuren 

Figuur 1: Meerdere bijlagen ............................................................................................................................................... 13 

Figuur 2: Verschillende klasse of meerdere bijlagen van toepassing ............................................................................... 13 

Figuur 3: Gevelinstorting .................................................................................................................................................... 14 

Figuur 4: Waarom compartimentering? ............................................................................................................................. 15 

Figuur 5: Eén of twee tussenvloeren ................................................................................................................................. 18 

Figuur 6: Bereikbare wanden voor de brandweer .............................................................................................................. 19 

Figuur 7: Doorvoeringen ..................................................................................................................................................... 20 

Figuur 8: Aansluiting van compartimentswanden .............................................................................................................. 21 

Figuur 9: Centrale controle en bedieningspost .................................................................................................................. 25 

Figuur 10: Passieve brandbeveiliging ................................................................................................................................ 26 

Figuur 11: Afstand spiegelsymmetrie ................................................................................................................................. 28 

Figuur 12: Brandoverslag en vliegvuur .............................................................................................................................. 29 

Figuur 13: Tegenovergestelde zones ................................................................................................................................ 30 

Figuur 14: Bereikbaarheid .................................................................................................................................................. 32 

Figuur 15 : Toegangswegen .............................................................................................................................................. 33 

Lijst van tabellen 

Tabel 1 : Indeling gebouwen ifv brandbelasting .................................................................................................................. 6 

Tabel 2: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een compartiment ifv tussenvloeren ........................... 17 

Tabel 3: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een compartiment ifv gebouw ...................................... 17 

Tabel 4: De toelaatbare oppervlakte in m² voor industriegebouwen met slechts één bouwlaag of compartimenten 

daarvan ............................................................................................................................................................................... 19 

Tabel 5: Minimale brandweerstand compartimentswanden .............................................................................................. 20 

Tabel 6: Minimale tussenafstand tussen tegenoverstaande gebouwen in functie van straling ........................................ 27 

Tabel 7: Aantal uitgangen in functie van het aantal gebruikers ......................................................................................... 31 

Tabel 8: Af te leggen weg................................................................................................................................................... 31 



T 

BCO 

t 



1 Bijlage 6 van de basisnormen goedgekeurd 

De langverwachte Bijlage 6 verscheen op 15 juli 2009 in het staatsblad en maakt daardoor eindelijk deel uit van het 

koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan 

de nieuwe gebouwen moeten voldoen (KB van 1 maart 2009). 

1.1 Situering 

Het KB van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan nieuwe 

gebouwen moeten voldoen, verscheen in het Staatsblad van 26 april 1995. Nieuwe industriegebouwen waren evenwel 

niet in het KB opgenomen. Deze categorie zou behandeld worden in een bijlage bij het KB. 

1.2 Wat voorafging 

De tekst van die bijlage (bijlage 6) werd het voorwerp van heel wat discussie en vooral van heel lang wachten. In het 

jaar 2000 werd een ontwerp van Bijlage 6 bekendgemaakt, dat op zeer veel kritiek van de industrie werd onthaald. De 

politiek had oren naar de grieven van de industrie en startte een werkgroep op binnen de Hoge Raad die een nieuw 

ontwerp moest uitwerken. 

Het nieuw voorstel van Bijlage 6 werd op 18 januari 2007 goedgekeurd door de Hoge Raad voor Beveiliging tegen 

Brand en Ontploffing en op 27 april 2007 door de Ministerraad, Raad van State gaf op 19 maart 2008 nog een advies 

en na een omweg via de Europese Commissie kon de tekst eindelijk gepubliceerd worden op 15 juli 2009. 

1.3 Toepassingsgebied 

Bijlage 6 is van toepassing op alle nieuwe industriegebouwen en uitbreidingen aan bestaande industriegebouwen 

waarvoor na 15 augustus 2009 een bouwaanvraag wordt ingediend. . 

Definitie van een industriegebouw 

Industriegebouwen die onder deze definitie vallen kennen een zeer grote diversiteit in aard van industriële activiteiten: 

- bewerking en verwerking van grondstoffen en (half)afgewerkte producten (bv. productiehal voor PVC-profielen, 

verbrandingsoven voor afvalverwerking, assemblagehal van huishoudelektro, brouwerij, schrijnwerkerij, werkplaats voor 

herstellingen, naaiatelier, drukkerij,...); 

- opslag, overslag en distributie van grondstoffen en (half)afgewerkte producten (bv. havenopslagplaatsen, houtopslag, 

koelruimtes voor diepvriesproducten, opslag van oud papier en afval, stelplaats van bussen,...); 

- kweken en opslaan van gewassen (bv. tuinbouwserres, bulkopslag van graan,...); 

- kweken en houden van dieren (bv. kippenkwekerij, paardenstoeterij,...). 

Gebouwen waarin commerciële activiteiten plaatsvinden zoals de verkoop van goederen (bv. grootwarenhuizen, tuinen 

plantencentrum, detailhandel,...) of het verlenen van diensten (bv. bankkantoor, administratie van een bedrijf,...) 

worden volgens de voormelde definitie niet beschouwd als industriegebouwen. 



T 

BCO 

t 



1.4 Indeling 

De gebouwen worden ingedeeld in drie klassen op basis van de brandbelasting (Zie tabel). De brandbelasting is een 

maat voor de bij brand maximaal vrijgegeven energie per oppervlakte-eenheid. [Tabel 1 : Indeling gebouwen ifv 

brandbelasting] 

Klasse gebouw 

Maximale oppervlakte van het compartiment 

(zonder sprinklers) 

Maximale oppervlakte van het compartiment 

(met sprinklers) 

A 25 000 150 000 

B 10 000 60 000 

C 5000 30 000 

Tabel 1 : Indeling gebouwen ifv brandbelasting 

1.5 Inhoud 

Bijlage 6 bevat de basisnormen voor: 

- De structurele elementen en de grootte van de compartimenten (3) 

- - Industriegebouwen met verschillende delen (4) 

- - Actieve brandbeveiliging (5) 

- - De afstand tussen de gebouwen (6) 

- - Evacuatie (7) 

- - Veiligheid van de hulpploegen (8) 

Naast deze minimale eisen in de bijlage 6 kunnen de verzekeringsmaatschappijen die zich op de bescherming van de 

inhoud richten, bijkomende voorwaarden opleggen. Indien er bepaalde risico’s zijn die niet door de bijlage 6 gedekt zijn, 

gelden hiervoor ook strengere eisen waar de brandweer rekening mee dient te houden. Een voorbeeld hiervan is de 

bescherming van het leefmilieu die dient gewaarborgd te blijven bij een groter risico zoals de opslag van ontvlambare 

producten of gevaar voor ontploffing van bijvoorbeeld aërosols in een industriegebouw in de buurt. Wat de bevoegde 

brandweer niet kan veranderen, is het verminderen van de maximaal toelaatbare oppervlakte voor normaal brandbare 

materialen, dus bij een klassiek industrieel gebouw. 

De kaders die hierop volgen in de paarse letters zijn de kaders die letterlijk uit de Basisnormen Brandveiligheid 

bijlage 1 en bijlage 6 zijn overgenomen. 

Bijkomende uitleg bij deze normen is de niet-ingekaderde zwarte tekst. 



T 

BCO 

t 



1.6 Verwijzing naar bijlage 1 

1. Terminologie structurele elementen 

De structurele elementen zijn de bouwelementen die de stabiliteit van het geheel of van een gedeelte van het gebouw 

verzekeren (zoals kolommen, dragende wanden, hoofdbalken, afgewerkte vloeren en andere essentiële delen die het 

geraamte of skelet van het gebouw vormen) en die bij bezwijken aanleiding geven tot voortschrijdende instorting; 

Voortschrijdende instorting treedt op indien het bezwijken van een constructieonderdeel aanleiding geeft tot bezwijken 

van onderdelen van het gebouw die zich niet bevinden in de onmiddellijke omgeving van het beschouwde onderdeel 

en indien de draagkracht van het overblijvende bouwwerk onvoldoende is om de optredende belasting te dragen. 

De structurele elementen worden als volgt ingedeeld: 

• structurele elementen type II: elementen die bij bezwijken weliswaar aanleiding geven tot een voortschrijdende 

instorting, maar niet over de compartimentgrenzen heen; 

• structurele elementen type I: elementen die bij bezwijken aanleiding geven tot een voortschrijdende instorting die 

zich kan uitstrekken over de compartimentsgrenzen heen of die aanleiding geeft tot de beschadiging van de 

compartimentwanden. 

Deze indeling is naar analogie volgens de Industriebaurichtlinie. 

De definitie van structurele elementen is dus de elementen die de stabiliteit van een gebouw verzekeren en in geval 

van bezwijken aanleiding geven tot een voortschrijdende instorting. Het is geen eigenschap van het structurele element 

zelf, maar deze hangt samen met de belasting, afmetingen, verbindingen,… Doordat de type I of II elementen vaak een 

zekere interpretatie vergen is het moeilijk om de type oplossingen van constructies in type I of type II op te delen. 

Door typeoplossingen voor de uitvoering van een onafhankelijke compartimentwand uit te werken, kan aangegeven 

worden welke structurele elementen in de onmiddellijke nabijheid van de compartimentwand tot Type I of Type II 

behoren. 

Een dergelijke onafhankelijke compartimentwand blijft behouden ook als een naastgelegen compartiment instort zodat 

à fortiori de structurele elementen van het compartiment – met uitzondering van diegene die volgens de typeoplossing 

tot type I behoren – tot type II behoren. 

De minister van Binnenlandse zaken maakt een overzicht van deze typeoplossingen bekend, met inbegrip van een 

toelichting betreffende de definitie van een “structureel element” en de bepaling van type I of type II. De WG, Structurele 

elementen type I en II, opgericht door de FOD, is gestart op 15 april 2009. De WG zal richtlijnen opstellen bij de 

interpretatie van de verschillende voorschriften en definities en deze in een toelichting bij de bijlage 6 bekend maken. 

Het TETRA-projectteam werkt hiervoor een voorstel uit. 

Voorlopig verwijzen we in dit document naar het technisch rapport TR3 Type I/II modellen. 



T 

BCO 

t 



Indien de bouwheer geen gebruik maakt van deze type oplossingen dan is hij ertoe gehouden een gedetailleerde studie 

uit te voeren waarbij voor elk structureel element het juiste type bepaald wordt. Deze beschrijving dient aan de 

brandweer overgemaakt te worden. Bij ontstentenis van deze beschrijving worden alle elementen type I ingedeeld. 

Type II elementen zullen bij het bezwijken aanleiding geven tot een instorting die zich beperkt tot het compartiment. 

Naar analogie met de waarde die de DIN 18 230-1 voorstelt, wordt rekening gehouden met een aanvaardbare kans op 

instorting, wat wil zeggen dat het bouwelement niet mag bezwijken gedurende een tijdspanne gelijk aan de equivalente 

tijdsduur (op basis van de Eurocode EN 1991-1-2: 2002) waarbij δq1 bepaald op basis van een aanvaardbare faalkans 

van instorting gelijk aan 10 -3 per jaar. 

Type I elementen zullen bij bezwijken aanleiding geven tot een instorting die zich kan uitstrekken over de 

compartimentgrenzen heen of aanleiding geven tot beschadiging van de compartimentwanden. Dit type is niet enkel 

geldig voor structurele elementen, maar voor alle bouwelementen. Waarmee bijvoorbeeld bedoeld wordt het structurele 

effect van een falende, instortende leiding die aanleiding geeft tot falen of beschadiging van de 

compartimenteringswand. 

Een voorbeeld hiervan is een verluchtingskoker, die door een wand gaat, deze verluchtingskoker zal geen 

invloed mogen hebben op de brandweerstand van deze wand. Een industriegebouw met slechts één 

compartiment bevat geen elementen van type I. 

2. Brandbelasting 

De brandbelasting is een maat voor de bij brand maximaal vrijgegeven energie per oppervlakte-eenheid. De 

brandbelasting qfi,k per eenheid vloeroppervlakte wordt bepaald door: 

q 

fi, 

k 

 

waarbij: 

 

i 

M 

i 

H 

A 

ui 

 

i 

Mi 

massa [kg] van materiaal i 

Hui netto verbrandingswarmte [MJ/kg] van materiaal i (NBN EN ISO 1716:2002) 

Hui = PCIi(1 - 0,01 u) – 0,025 u ( u is vochtigheid [%] in gewichtspercentage) 

Ψi 

niet verplichte coëfficiënt [ - ] die toelaat rekening te houden met bescherming van het materiaal i tegen brand 

A totale vloeroppervlakte van het compartiment [m²] of deeloppervlak van 1000 m² 

Zolang het gebruik van brandbare bouwelementen beperkt is in vergelijking met de brandbelasting van goederen en 

installaties, zal hier geen rekening mee moeten gehouden worden. 

Bij open vloeren dient wel rekening te worden gehouden met de brandbelasting hierop. Daarentegen moet er geen 

rekening worden gehouden met de oppervlakte wegens het vrij spel van vlammen en rook. Voor de tussenvloeren dient 

de oppervlakte wel meegerekend te worden. 

De netto verbrandingswarmte van een materiaal kan terug gevonden worden in de tabel “Vuurbelastingen in 

industriegebouwen” [NIBRA, 1997]. 



T 

BCO 

t 



Twee manieren om de maatgevende brandbelasting te bepalen: 

lijsten met richtwaarden zullen door de minister van Binnenlandse Zaken worden bekendgemaakt; 

gedetailleerde studie en berekening nodig 

De maatgevende brandbelasting is gelijk aan de brandbelasting qfi,k per m² vloeroppervlakte, aangepast in functie van 

de verbranding. 

q 

fi , d 

q 

fi, 

k 

. m 

waarbij: 

m 

niet verplichte coëfficiënt [ - ] die toelaat rekening te houden met gehele of gedeeltelijke verbranding van de 

materialen (NBN EN 1991- 1-2:2002) 

Indien de brandbelasting niet gelijkmatig over de gehele vloeroppervlakte verdeeld is, is de maatgevende 

brandbelasting gelijk aan de hoogste brandbelasting per m² voor een willekeurig rechthoekig deeloppervlak van 

1000 m². 

De coëfficiënt m houdt rekening met de bescherming van het materiaal. 

Voor cellulose materialen zal er gerekend worden op een coëfficiënt m= 0,8. 

 

Indien er geen gegevens over de materialen gekend zijn dan wordt er aangenomen dat het materiaal volledig 

zal verbranden en wordt de coëfficiënt m= 1 genomen. 

De coëfficiënt m = 0 is volledig brandbeschermd materiaal en deze zal niet bijdragen aan de brand. Deze 

materialen werden sowieso niet meegenomen in de brandbelasting “Ψi”. Voorbeelden zijn materialen 

opgeslagen in containers, kasten … 

De hoogste brandbelasting per m² voor een willekeurig rechthoekig deeloppervlak van 1000 m² moet een breedtehoogte 

verhouding groter dan 70% hebben. 

Bij een grote brandbelasting kan men strenge voorschriften beperken door compartimentering toe te passen. 

q 

fi , k 

q 

fi, 

gemiddelde 

* coëfficiënt 

De karakteristieke brandbelasting (q fi,k = 80%) is niet hetzelfde als de gemiddelde brandbelasting Q m (50 %). De 

karakteristieke brandbelasting bestaat om rekening te houden met het fluctueren van de aanwezige materialen in een 

gebouw. Het volstaat volgens de NBN EN 1991-1-2:2002 rekening te houden met een totale hoeveelheid die in 80% 

van de tijd niet overschreden zal worden. 

Volgens het besluit op de vergadering van de WG Maatgevende Brandbelasting is besloten dat er mag vermenigvuldigd 

worden met een factor van 1,6 om van de gemiddelde brandbelasting naar de karakteristieke brandbelasting te gaan bij 

industriële gebouwen. Deze coëfficiënt is dus hoger dan bij residentiële gebouwen wegens de grotere spreiding in 

materiaalaanwezigheid. 



T 

BCO 

t 



3. Compartimentswand 

Compartimentswand: binnenwand die zich bevindt tussen twee compartimenten 

4. Tussenvloeren en hun draagstructuur 

Een tussenvloer is een horizontale gesloten vloer in een compartiment die niet uitsluitend voor circulatie gebruikt 

wordt, maar waarop ook goederen en machines kunnen staan. 

5. Open vloer 

Open vloeren zijn voorzien van gelijkmatig verdeelde openingen die minstens 25 % van de oppervlakte bestrijken. Ze 

worden niet als tussenvloer beschouwd. 

6. Opslagplaats 

Een opslagplaats is een overdekt geheel, dat hoofdzakelijk gebruikt wordt voor de opslag, overslag en/of distributie 

van goederen zowel voor korte als lange tijd, bestaande uit één of meerdere gebouwen met de eventueel daaraan 

verbonden luifels en / of bijhorende constructies. 

Een opslagplaats kan tijdelijk of langdurig zijn. 

Er mogen slechts in beperkte maten activiteiten plaatsvinden die geen verhoogd risico voor brand met zich 

meebrengen. 

Het verschil met een productiehal zijn het aantal ontstekingsbronnen. 



T 

BCO 

t 



1.7 Bijlage 6 

De bijlage 6 werd in het verleden reeds toegelicht [Yves Martin - WTCB]. 

1. Algemeen 

Deze bijlage is een bijlage bij het KB van 7 juli 1994. Ze is niet van toepassing op bestaande gebouwen, al kan bijlage 6 

wel als leidraad gebruikt worden bij wijzigingen. 

1.1. Doelstelling 

Deze basisreglementering bepaalt de minimale eisen waaraan het ontwerp, de bouw en de inrichting van 

industriegebouwen moeten voldoen om: 

a) het ontstaan, de ontwikkeling en de voortplanting van brand te voorkomen; 

b) de veiligheid van de aanwezigen te waarborgen; 

c) preventief het ingrijpen van de brandweer te vergemakkelijken. 

Deze voorschriften beogen dat de industriegebouwen bij brand voldoen aan de doelstellingen van de wet van 30 juli 

1979. Ze dekken niet alle risico’s af en er zullen dus nog bijkomende maatregelen nodig zijn. Dit kan door bijvoorbeeld 

verzekeringsmaatschappijen met het oog op bescherming van de inhoud. 

1.2. Toepassingsgebied 

Deze bijlage is van toepassing op alle op te richten industriegebouwen en uitbreidingen aan bestaande 

industriegebouwen waarvoor een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning wordt ingediend een maand na de 

inwerkingtreding van deze bijlage. 

Uitgesloten van het toepassingsgebied van deze bijlage zijn: 

- de industriegebouwen met slechts één of meer bouwlagen bouwlaag,waarvan de totale oppervlakte van de 

bouwlagen kleiner dan of gelijk aan 100 m² is; 

- de industriële installaties en industriële activiteiten die niet in gebouwen gelegen zijn; 

- de gebouwen of bouwdelen, andere dan deze waarin de industriële activiteiten plaatsvinden waarvan de totale 

oppervlakte van de bouwlagen per compartiment groter is dan 100 m². 

Als het industriegebouw een beperkte omvang heeft of open is, kunnen minder verregaande voorschriften toegestaan 

worden omwille van een beperkt risico. Een voorbeeld hiervan is een klein kantoortje of een technisch lokaaltje dat 

rechtstreeks nodig is voor de industriële activiteit. Ze vallen onder deze bijlage. 

Voorbeelden van constructies die niet beschouwd kunnen worden als industriële gebouwen zijn onder andere 

chemische installaties, tankparken, open overdekte gevelconstructies (andere rook en warmteafvoer), … 



T 

BCO 

t 



2. Indeling van industriële gebouwen 

De industriegebouwen of delen daarvan kunnen in functie van de maatgevende brandbelasting qfi,d ingedeeld worden 

in de volgende klassen: 

- Klasse A qfi,d ≤ 350 MJ/m² 

- Klasse B 350 MJ/m² < qfi,d ≤ 900 MJ/m² 

- Klasse C 900 MJ/m² < qfi,d 

Bepalen van de klasse kan via een gepubliceerde lijst door de Minister van Binnenlandse Zaken. Momenteel is deze 

nog niet ter beschikking, maar de WG Maatgevende brandbelasting opgericht door de FOD ging van start op 17 april 

2009 en werkt een document uit met maatgevende brandbelasting specifiek voor industriële gebouwen. Het TETRA 

projectteam is lid van deze werkgroep. 

Een voorbeeld is dat een schrijnwerkerij klasse C zal zijn. In afwachting hiervan kan men zich baseren op bestaande 

lijsten uit de literatuur voorbeeld “Brandrisikobewertung” van SIA (Schweizerischen Ingenieur- und Architektenverein) uit 

1984. 

Indien het gebouw of activiteiten in het gebouw wijzigen, is dit belangrijk als het gebouw hierdoor van klasse verandert. 

De brandbelasting is een middel als maatstaf voor de indeling van de industriegebouwen in klassen. 

De grenswaarden van de klassen zijn uitgedrukt in SI eenheden. In de literatuur zijn andere eenheden terug te vinden 

zoals kg hout. 

- Indien de maatgevende brandbelasting minder dan 350 MJ/m² bedraagt, zoals gegeven bij 

klasse A en komt dit overeen met minder dan 20 kg hout/m². 

- Klasse B met 350 MJ/m² tot 900 MJ/m² bevat dan 20 tot 50 kg hout/m². 

- Meer dan 50 kg/m² hout, komt overeen met klasse C en bevat het gebouw een maatgevende 

brandbelasting van meer dan 900 MJ/m². 

Een specifieke klasse voor opslagplaatsen werd gedefinieerd. Dit is een overdekt geheel gebruikt voor opslag en/of 

distributie van goederen [YVES MARTIN, 18 december 2008, Promat Tisselt]. 

Een industriegebouw of delen daarvan, opgericht voor een bepaalde maatgevende brandbelasting of klasse, mag 

enkel gebruikt worden voor activiteiten met dezelfde of een lagere maatgevende brandbelasting of voor activiteiten 

die leiden tot de indeling in dezelfde klasse of een klasse met een lagere maatgevende brandbelasting. 



T 

BCO 

t 



Een industrieel gebouw dat voor een specifieke klasse is gebouwd, kan enkel voor activiteiten van dezelfde klasse 

gebruikt worden. Indien meerdere bijlagen van toepassing zijn gelden de strengste voorschriften voor de 

gemeenschappelijke delen. [Figuur 1: Meerdere bijlagen en Figuur 2: Verschillende klasse of meerdere bijlagen van 

toepassing] 

Figuur 1: Meerdere bijlagen 

Figuur 2: Verschillende klasse of meerdere bijlagen van toepassing 

Als een industriegebouw uit meerdere compartimenten bestaat, kan voor ieder compartiment afzonderlijk de 

overeenstemmende maatgevende brandbelasting of klasse worden bepaald en blijven de bijhorende voorschriften 

beperkt tot het desbetreffende compartiment. 

De bouwheer bepaalt de klasse en eventueel de maatgevende brandbelasting waarin het industriegebouw of delen 

ervan met betrekking tot de brandbelasting worden ingedeeld. 

Bij ontstentenis hiervan, wordt automatisch verondersteld dat het gebouw niet uitsluitend voor opslag gebruikt wordt 

en tot klasse C behoort. 

Bij nieuwe industriegebouwen is er steeds een stedenbouwkundige vergunning vereist. 



T 

BCO 

t 



Niet de brandweer, maar wel de bouwheer bepaalt de klasse van het industriegebouw. Bij de aanvraag van deze 

stedenbouwkundige vergunning hoeft de bouwheer nog niet te weten welke activiteit in het gebouw zal plaatsvinden., 

wel dient hij dan de klasse te bepalen. 

Indien deze bijlage als leidraad bij bestaande industriële gebouwen gebruikt wordt, zal de uitbater de klasse bepalen. 

3. Structurele elementen en grootte van het compartiment 

3.1. Stabiliteit bij brand van de structurele elementen type I 

Bij de bepaling van de stabiliteit bij brand van de structurele elementen dient rekening gehouden te worden met 

algemene stabiliteit van het gebouw en de invloed van de structurele elementen op elkaar. Daarbij dient tevens 

rekening gehouden te worden met tweede-orde effecten ingevolge de uitzettingen en vervormingen van de structurele 

elementen ten gevolge van de blootstelling aan de brand. 

Het volstaat niet langer om de analyse uit te voeren op afzonderlijke elementen, maar de algemene stabiliteit van het 

gebouw in geval van brand dient nagekeken te worden. [Figuur 3: Gevelinstorting] Indien afzonderlijke elementen toch 

voldoende stabiliteit vertonen kan door uitzetting van liggers of vloerplaten aanleiding worden gegeven tot de instorting 

van kolommen of wanden. 

Figuur 3: Gevelinstorting 

De minimale brandweerstand van de structurele elementen type I is: 

- voor een gebouw of deel ervan van klasse A: R 60 

- voor een gebouw of deel ervan van klasse B of C: R 120 

De structurele elementen van type II mogen bij een blootstelling aan de standaard temperatuur-tijdkromme (NBN EN 

1363-1) niet bezwijken binnen een tijdspanne gelijk aan de equivalente tijdsduur te,d, bepaald op basis van de norm 



T 

BCO 

t 



EN 1991-1-2:2002, waarbij δq1 bepaald is op basis van een aanvaardbare faalkans van instorting gelijk aan 10 -3 per 

jaar. 

Indien aan de tabel van structurele elementen type I en II is voldaan, is het ook niet nodig om de equivalente 

tijdsberekening uit te voeren. 

Deze benadering mag worden gehanteerd indien ontwerp en berekening van constructiedelen is gebaseerd op 

tabelgegevens of andere vereenvoudigde regels met betrekking tot blootstelling aan de standaardbrand. 

De equivalente tijdsberekening teq van een standaardbrand (bijlage F van de [EN 1991-1-2:2002]) is gedefinieerd als: 

t ) 

e, d 

( qt, 

d 

, kb 

, w 

f 

k 

c 

in [min] 

A 

q * 

q 

-kb muurfactor (type wanden) 

-w f ventilatiefactor (hoogte, % openingen van daken en gevels) 

f 

t, d 

q 

f , d 

- qf,d rekenwaarde van de vuurbelasting bijlage E 

At 

f , d 

 

q 

f , k 

* m * 

q1 

* 

q2 

* 

n 

- q f,k is de karakteristieke vuurbelasting 

- m is de verbrandingsfactor 

- δ ontstaan van de brand (q1; grootte van compartiment , q2; aard van het gebruik , n; 

brandbeveiligingssystemen) 

De brandweerstand van tussenvloeren en hun draagstructuur is ten minste gelijk aan R30. 

Er is steeds een minimale stabiliteit bij brand vereist, omdat de evacuatie van de gebruikers en de hulpverlening door 

de brandweer niet in het gedrang mag komen. 

3.2. Grootte van de compartimenten 

Figuur 4: Waarom compartimentering? 



T 

BCO 

t 



Het industriegebouw is zo ontworpen en uitgevoerd dat in geval van brand de brandweer de brand kan beheersen 

voordat deze te groot wordt. 

Daartoe dient: 

- ofwel de oppervlakte van het industriegebouw beperkt te worden; 

- ofwel het industriegebouw onderverdeeld te worden in compartimenten met een beperkte oppervlakte. 

De snelheid van de brandontwikkeling en de verspreiding van de brand en rook dient beperkt te worden. [Figuur 4: 

Waarom compartimentering?] 

De oppervlakte van een industriegebouw of van een compartiment daarvan wordt beperkt zodat de totale 

brandbelasting per compartiment kleiner is dan of gelijk aan 5700 GJ. Indien dit gebouw gesprinklerd is, bedraagt 

deze 34 200 GJ. 

De maximaal toelaatbare oppervlakte wordt bepaald door deling van bovenvermelde energiewaarden door de 

maatgevende brandbelasting. 

De maximaal toelaatbare oppervlakte voor niet- gesprinklerde compartimenten: 

De maximaal toelaatbare oppervlakte voor gesprinklerde compartimenten: 

A 

A 

max 

max 

5.7 *10 

 

q fi , d 

q fi , d 

6 

6 

34.2 *10 

(6 keer meer) 

Indien in het compartiment meerdere tussenvloeren zijn, wordt de maximaal toelaatbare oppervlakte van een 

compartiment verminderd door vermenigvuldiging van de voormelde waarden met de waarden uit Tabel 2: 

Rook- en verbrandingsgassen geraken nog gemakkelijk tegen het dak waardoor de totale vloeroppervlakte 

gereduceerd moet worden. 



T 

BCO 

t 



Aantal tussenvloeren 

Reductiefactor 

1 0,75 

2 0,5 

3 0,25 

meer dan 3 0,2 

Tabel 2: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een compartiment ifv tussenvloeren 

Indien het gebouw of bouwdeel uit meerdere boven elkaar gelegen compartimenten bestaat, wordt de maximaal 

toelaatbare oppervlakte van een compartiment verminderd door vermenigvuldiging van de waarden met de waarden 

uit volgende tabel. 

Indien er zowel compartimenten als tussenvloeren aanwezig zijn, vermenigvuldigt men beide factoren om de maximaal 

toelaatbare oppervlakte te reduceren. [Tabel 2: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een 

compartiment ifv tussenvloeren en Tabel 3: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een compartiment ifv 

gebouw] 

Reductiefactor 

meerdere compartimenten gelegen boven Ei 

(laag of middelhoog gebouw) 0,25 

meerdere compartimenten gelegen boven Ei 

(hoog gebouw) 0,1 

compartimenten gelegen onder Ei 0,1 

Tabel 3: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een compartiment ifv gebouw 

Het evacuatieniveau Ei is in de praktijk meestal het gelijkvloers. In dat geval is een compartiment onder Ei een 

compartiment dat zich onder maaiveld bevindt. 



T 

BCO 

t 



Een voorbeeld van een combinatie van deze twee tabellen [Tabel 2: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte 

van een compartiment ifv tussenvloeren en Tabel 3: Reductiefactoren voor de toelaatbare oppervlakte van een 

compartiment ifv gebouw] is weergegeven in volgende figuur [Figuur 5: Eén of twee tussenvloeren]. Deze tabellen 

gelden zowel voor lage, middelhoge als hoge gebouwen. 

Figuur 5: Eén of twee tussenvloeren 

De maatgevende brandbelasting is niet altijd gekend (klasse) en de berekening van de equivalente tijdsduur is niet 

makkelijk en bovendien laten de oplossingen op maat weinig flexibiliteit toe. Daarom zijn er in de regelgeving type 

oplossingen uitgewerkt op basis van de voorschriften. De type oplossing in de bijlage 6 is geldig voor een 

industriegebouw met een gemiddelde maatgevende brandbelasting zoals hieronder vermeld. De meeste 

industriegebouwen voldoen hieraan Bij afwijking hiervan is een equivalente tijdsduur berekening noodzakelijk. 

Gemiddelde maatgevende brandbelasting 

▫ 225 MJ/m² voor klasse A gebouw 

▫ 625 MJ/m² voor klasse B gebouw 

▫ 1250 MJ/m² voor klasse C gebouw 

Een industriegebouw met slechts één bouwlaag of compartiment daarvan wordt verondersteld aan de voorschriften 

grootte van de compartimenten en stabiliteit bij brand van de structurele elementen te voldoen als de oppervlakte 

ervan —in functie van de klasse, de brandweerstand van de structurele elementen en het al dan niet aanwezig zijn 

van een sprinklerinstallatie— kleiner is dan of gelijk aan de maximaal toelaatbare oppervlakte zoals bepaald in Tabel 

4: De toelaatbare oppervlakte in m² voor industriegebouwen met slechts één bouwlaag of compartimenten daarvan. 

Zonder sprinklers 

Met sprinklers 

Klasse gebouw Geen R bepaald R30 of meer Geen R bepaald R30 of meer 

A 25 000 25 000 150 000 150 000 

B 5 000 (*) 10 000 40 000 60 000 

C 2 000 (*) 5 000 7 000 (*) 30 000 

Opslagplaats 

Klasse C 

5 000 (*) 5 000 (*) 12 500 (*) 30 000 



T 

BCO 

t 



Tabel 4: De toelaatbare oppervlakte in m² voor industriegebouwen met slechts één bouwlaag of compartimenten daarvan 

Bij een berekende equivalente tijdsduur kleiner of gelijk aan 15 minuten volstaat een stabiliteit bij brand R15. De 

meerderheid van de industriegebouwen voldoet hieraan zodat geen specifieke brandweerstand dient aangetoond te 

worden. Hiervoor is dus geen R bepaald. 

Bij constructie elementen met een grote slankheid dringt zich echter een controleberekening op om na te gaan of aan 

de R15 voldaan is. 

Indien een gebouw sprinklers bevat worden de laatste kolommen genomen van Tabel 4: . 

Klasse A = circa 25000 m² 

150000 m² indien sprinklers 

Klasse B = circa 10000 m² 


Klasse C = circa 5000 m² 


(*) Voor compartimenten van industriegebouwen met slechts één bouwlaag met een verbeterde bereikbaarheid, 

mag de oppervlakte met 60 % vermeerderd worden. 

Verbeterde bereikbaarheid [paragraaf 9.1.1] kan bijvoorbeeld betekenen dat er 2 onafhankelijke ingangen zijn of dat 

minstens de helft van de wanden bereikbaar is voor de brandweer. [Figuur 6: Bereikbare wanden voor de brandweer] 

Figuur 6: Bereikbare wanden voor de brandweer 

3.3. Uitvoering van een compartimentswand 

Dit is een binnenwand tussen 2 compartimenten die een bepaalde brandweerstand heeft (buitenmuren worden niet 

beschouwd als compartimentswand). 

Dit komt omdat de vervormingen die optreden nu groter zijn omdat deze in verhouding tot de slankheid staan. 

Verhinderde thermische uitzetting geeft aanleiding tot bijkomende vervormingen van de wanden. Brandproeven op 

compartimentswanden gebeuren in ovens met gelimiteerde afmetingen. De resultaten van deze brandproeven zijn niet 

zomaar extrapoleerbaar naar wanden met grotere afmetingen. 



T 

BCO 

t 



De wanden, zowel horizontale als verticale, tussen twee aanpalende compartimenten hebben een brandweerstand 

die ten minste gelijk is aan de brandweerstand vermeld in volgende tabel. 

klasse gebouw 

Minimale brandweerstand compartimentswanden 

A EI 60 

B of C EI 120 

Tabel 5: Minimale brandweerstand compartimentswanden 

De openingen in de compartimentswanden die noodzakelijk zijn voor de doorgang van gebruikers en voertuigen zijn 

afgesloten met zelfsluitende of bij brand zelfsluitende deuren met een brandweerstand EI1 60. 

De EI 1 wordt vooropgesteld in België als strengste eis. Mogelijke branddeuren uit andere Europese landen met EI 2 of 

EW van 30 of 60 mogen niet gehanteerd worden. 

Doorvoeringen doorheen wanden van leidingen voor fluïda of voor elektriciteit en de uitzetvoegen mogen de vereiste 

weerstand tegen brand van de bouwelementen niet nadelig beïnvloeden 

Doorvoeringen worden zoveel mogelijk vermeden. [Figuur 7: Doorvoeringen] 

Figuur 7: Doorvoeringen 

De aansluiting van de compartimentswand met het dak of gevel is zo ontworpen en uitgevoerd dat in geval van brand 

het risico van verspreiding van brand en rook naar het aanpalend compartiment beperkt wordt. 

Daartoe dient: 

- ofwel de compartimentswand ten minste 1 meter resp. 0,5 meter boven het dak oppervlak resp. gevelvlak uit te 

steken; 

- ofwel de compartimentswand aan te sluiten met het dak resp. de gevel die langs weerszijden van de wand over een 

horizontale afstand van ten minste 2 meter resp. 1meter een brandweerstand E 60 of E 120 heeft, afhankelijk van de 



T 

BCO 

t 



vereiste brandweerstand van de wand, en dat, met uitzondering van de dakafdichting, is opgebouwd uit onbrandbare 

materialen. 

De aansluiting van de compartimentswand met het dak of gevel. [Figuur 8: Aansluiting van compartimentswanden] 

Figuur 8: Aansluiting van compartimentswanden 

De invloed van vlammen die door het dak gaan is verschillend dan die van vlammen die door de gevel gaan; de 

afstand wordt bijgevolg gehalveerd voor gevels. 

De plaats van de compartimentswanden wordt op de gevels aangeduid 

Momenteel is dit niet gebruikelijk, maar dit is een richtlijn naar de toekomst toe. Dit is een specifieke vraag van de 

brandweer. Zeker voor grote gebouwen met meerdere compartimenten omdat het van buitenaf niet gemakkelijk is om 

de compartimentswand te lokaliseren. Het KB eist enkel dat de plaats van de compartimentswanden wordt aangeduid 

op de gevels. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbrengen van een lijn met een reële breedte van 20 cm en in een 

contrasterende kleur, die de contouren van het compartiment aangeeft. 

3.4. Stabiliteit bij brand van buiten- en compartimentswanden 

De buiten- en compartimentswanden zijn zo ontworpen en uitgevoerd dat in geval van brand het risico dat de wanden 

van het geteisterde compartiment naar buiten toe bezwijken, beperkt is 

De buitenwanden van de compartimenten zijn zodanig gemaakt dat het risico op instorting van de wand naar buiten toe 

beperkt blijft. Richtlijnen formuleren voor het naar binnen vallen van de wanden kadert ook in de activiteiten van de WG 

Structurele elementen type I en II. 

4. Industriegebouwen met verschillende delen 

Een industriegebouw dat opgedeeld is in verschillende delen met het oog op verschillende industriële activiteiten die 

door verschillende uitbaters worden benut, is zo ontworpen en uitgevoerd dat de verschillende delen afzonderlijke 

compartimenten vormen. 

Er dient een compartimentswand tussen geplaatst te worden. 



T 

BCO 

t 



Deze delen van beperkte oppervlakte die door verschillende uitbaters worden benut, mogen samen een 

compartiment vormen op voorwaarde dat: 

- de gezamenlijke oppervlakte van het compartiment met verschillende uitbaters kleiner is dan of gelijk aan 2000 m² 

- en de wanden tussen de verschillende delen doorlopen tot het dak en een brandweerstand EI 60 hebben 

Als de compartimentering tussen voormelde delen van het industriegebouw die door verschillende gebruikers benut 

worden over verschillende bouwlagen loopt, moeten de verticale compartimentswanden in eenzelfde verticaal vlak 

lopen. 

5. Actieve brandbeveiliging 

5.1. Algemeenheden 

Het ontwerp, de uitvoering, het gebruik en het nazicht van de actieve brandbeveiligingsinstallaties voldoen aan de 

vigerende reglementen en normen ter zake. De actieve brandbeveiligingsinstallaties zijn daarbij zo uitgevoerd dat de 

verschillende componenten onderling compatibel zijn en in synergie kunnen samenwerken zodat de werking of het 

defect van één component, de werking van de andere installaties en componenten niet in het gedrang mag brengen. 

De actieve brandbeveiligingsinstallaties worden op regelmatige tijdstippen nagekeken en onderhouden door een 

terzake bevoegd organisme of persoon. 

Er moeten zowel een keuring bij de indienststelling als periodieke keuringen te worden uitgevoerd. 

5.2. Branddetectie, melding en alarm 

Industriegebouwen zijn uitgerust met een algemene automatische branddetectie installatie van het type algemene 

bewaking met uitzondering van de industriegebouwen van de klasse A of B met een oppervlakte kleiner dan of gelijk 

aan 2 000 m² waarvoor een branddetectie- installatie met handbediende brandmelders volstaat. 

Een automatische branddetectie “melding en alarm” is vereist voor alle industriële gebouwen, behalve voor gebouwen 

van klasse A met een oppervlakte ≤ 2000m², waar een branddetectie installatie met handbediende brandmelders 

volstaat. 

5.2.1. Uitvoering van een branddetectie installatie 

De automatische branddetectie- installatie voldoet aan de vigerende reglementen en normen terzake en in het 

bijzonder aan de Belgische norm NBN S 21-100. Deze installatie wordt bij de indienststelling en om de drie jaar 

gecontroleerd. Die controle wordt uitgevoerd door een controle-instelling geaccrediteerd overeenkomstig de wet van 

20 juli 1990 betreffende de accreditatie van instellingen voor de conformiteitsbeoordeling of volgens een 



T 

BCO 

t 



gelijkwaardige erkenningprocedure van een andere Lidstaat van de Europese Gemeenschap of uit een ander land 

dat deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte. 

5.3. Rook en warmteafvoerinstallatie (RWA) 

Om de ontwikkeling en de verspreiding van brand en rook in het getroffen compartiment te beperken, moet het 

industriegebouw, ingedeeld in klasse A, B of C, uitgerust zijn met een rook- en warmteafvoerinstallatie (RWAinstallatie). 

Dit voorschrift geldt niet voor: 

- een industriegebouw of compartiment dat ingedeeld is in klasse A en waarvan de totale vloeroppervlakte kleiner is 

dan of gelijk aan 10 000 m² of dat ingedeeld is in klasse B en waarvan de totale vloeroppervlakte kleiner is dan 

of gelijk aan 500 m² 

- compartimenten gelegen in gebouwen of bouwdelen met meerdere bouwlagen die niet onmiddellijk onder het dak 

gelegen zijn 

- compartimenten voorzien van een automatische gas- of watermistblusinstallatie of een ESFR-sprinklerinstallatie die 

niet van het type sprinkler is Deze compartimenten zijn uitgerust met een installatie die de rook na een brand kan 

evacueren. 

In het geval van een gasblusinstallatie is het de bedoeling dat het lokaal voldoende luchtdicht is. Ook de 

watermistsystemen of een ESFR-sprinklerinstallatie (Early Suppression Fast Response) kunnen door het in werking 

treden van de rook- en warmteafvoerinstallatie nadelig beïnvloed worden. 

Indien een in het compartiment aanwezige automatische sprinklerinstallatie de werking van de RWA-installatie niet 

nadelig beïnvloedt, mag de RWA-installatie, in afwijking van NBN S 21-208-1, bediend worden door de natte 

alarmkleppen van de automatische sprinklerinstallatie. 

Indien een in het compartiment aanwezige automatische sprinklerinstallatie de werking van de RWA-installatie wel 

nadelig beïnvloedt, dient de bediening van de RWA-installatie manueel te gebeuren. 

Industriegebouwen moeten uitgerust zijn met een RWA-installatie behalve klasse A compartimenten met S ≤ 10000 m², 

klasse B compartimenten met S ≤ 500 m² en een compartimenten uitgerust met een blusinstallatie van waterdamp of 

van gas of een ESFR-installatie. 



T 

BCO 

t 



5.3.1. Uitvoering van een RWA-installatie 

De RWA- installatie voldoet aan de eisen opgelegd in de norm NBN S 21-208-1, behoudens punten 18 en 19, 

uitgezonderd in de volgende gevallen: 

- voor compartimenten, waarvan de vloeroppervlakte kleiner is dan of gelijk aan 2 000 m², mag de aërodynamische 

oppervlakte van de RWA- verluchters en de luchttoevoer berekend worden à rato van ten minste 2 % van de 

dakoppervlakte, op voorwaarde dat de hoogte van de gestapelde goederen en de hoogte van de bovenkant van de 

luchttoevoeropeningen maximaal 70 % van de hoogte tot de RWA-verluchters bedraagt; 

- voor compartimenten uitgerust met een automatische blusinstallatie waarvan de goede werking teniet kan gedaan 

worden door de werking van een RWA installatie, mag de aërodynamische oppervlakte van de RWA-verluchters en 

de luchttoevoer berekend worden à rato van ten minste 2 % van de dakoppervlakte. 

Er is een uitzondering voor compartimenten die slechts één rookvak omvatten. Het volstaat dat de oppervlakten van de 

RWA-verluchter en RWA-luchttoevoer minstens 2% van de dakoppervlakte bedraagt. De rooklaag die zich in de 

bovenste 30 % van het gebouw bevindt dient vrij te blijven van brandbare goederen. 

5.3.2. Bediening van een RWA- installatie 

De RWA- installatie wordt bediend door de automatische branddetectie- installatie, met uitzondering van die gevallen 

waarin het compartiment uitgerust is met een automatische blusinstallatie van het type sprinkler of ruimtebeveiliging. 

Ze moet eveneens handmatig kunnen bediend worden. 

Indien een compartiment uitgerust is met een sprinklerinstallatie, wordt de RWA- installatie, in afwijking van NBN S 

21-208-1, automatisch bediend door de natte alarmkleppen van de sprinklerinstallatie. 

Indien een compartiment uitgerust is met een automatische blusinstallatie waarvan de goede werking teniet kan 

gedaan worden door de werking van een RWAinstallatie, wordt de RWA-installatie, in afwijking van NBN S 21-208-1, 

uitsluitend manueel bediend. 

5.4. Automatische brandblusinstallatie 

Industriegebouwen of compartimenten daarvan kunnen uitgerust worden met een aangepaste algemene 

automatische blusinstallatie. 

De afstand tot een ander gebouw mag dan kleiner zijn of de oppervlakte groter. 

5.4.1. Uitvoering van de automatische blusinstallatie 

De automatische blusinstallatie voldoet aan de regels van goed vakmanschap. Eens de desbetreffende regel van 

goed vakmanschap bepaald is, moet deze integraal toegepast worden. 



T 

BCO 

t 



De installatie wordt gecontroleerd bij de indienststelling en vervolgens jaarlijks. Voor sprinklerinstallaties gebeurt de 

controle zesmaandelijks. Die controle wordt uitgevoerd door een controle-instelling geaccrediteerd overeenkomstig de 

wet van 20 juli 1990 betreffende de accreditatie van instellingen voor de conformiteitsbeoordeling of volgens een 

gelijkwaardige erkenningprocedure van een andere Lidstaat van de Europese Gemeenschap of uit een ander land 

dat deel uitmaakt van de Europese Economische Ruimte. 

5.5. Doormelding van de branddetectie 

Het melden van ongewenste branddetecties (vals alarm) dient zoveel mogelijk beperkt te blijven. 

Elk begin van brand moet aan de territoriaal bevoegde brandweer gemeld worden. Daartoe staan de signalen van de 

automatische branddetectiecentrale en van automatische blusinstallaties doorlopend onder toezicht van een of 

meerdere bekwame personen en dit lokaal, op afstand of een combinatie van beide. Bij de aankomst op de 

interventieplaats moet de brandweer in contact kunnen treden met een verantwoordelijke van het industriegebouw. 

Bij een handbediende branddetectie installatie is de doormelding niet verplicht. 

5.6. Centrale controle en bedieningspost 

Het toezicht op de werking en de bediening van de verschillende actieve brandbeveiliginginstallaties van het gebouw 

moet vanuit een centrale controle- en bedieningspost kunnen gebeuren. De wanden die dit lokaal scheiden van de 

rest van het gebouw hebben minstens EI 60. 

Figuur 9: Centrale controle en bedieningspost 

De ligging van het lokaal wordt bepaald in overleg met de territoriaal bevoegde brandweer zodat de maximaal 

loopafstand van buiten tot het lokaal 15 m bedraagt. Het lokaal is van buiten toegankelijk ofwel rechtstreeks ofwel via 

een gang met brandwerende wanden die minstens EI 60 hebben en deuren die minstens EI1 30 hebben. 

Het lokaal is uitgerust met veiligheidsverlichting. 



T 

BCO 

t 



6. Passieve brandbeveiliging 

Figuur 10: Passieve brandbeveiliging 

In de bijlage 6 staat er momenteel nog niets specifiek over passieve brandbeveiliging. [Figuur 10: Passieve 

brandbeveiliging] 

6.1. Nieuwe Europese classificatie 

De Belgische klasse Rf wordt omgevormd naar de Europese klasse REI. 

R: Het symbool R heeft de betekenis van de stabiliteit [“R”esistance]. 

 

 

E: De E is het symbool dat afkomstig is van de vlamdichtheid (of integriteit). Een voorbeeldje hiervan is het 

spontaan ontsteken van een prop watten indien er 10 seconden lang aanhoudend vlammen aan de nietblootgestelde 

zijden van het proefelement onderhevig zijn. 

I: De I is het symbool voor de thermische isolatie [“I”nsulation]. De gemiddelde verhoging van de temperatuur 

moet kleiner blijven dan 140 °C en da maximale verhoging van de temperatuur mag maximum tot 180 °C gaan. 

Wat betreft deuren kan er een onderscheid worden gebracht tussen I1 en I2. De I1 wordt altijd in België gebruikt. 

Indien er een I 2 wordt gegeven is dit een deur uit het buitenland en zal deze niet worden aanvaard in België. 

W: Op sommige brandveilige producten wordt bijkomend nog een W afkomstig van de warmtestraling gegeven, 

maar deze is niet van toepassing in België. Een voorbeeld hiervan is dat de warmtestraling op 1 meter kleiner 

moet blijven dan 15 kW/m². 

7. Afstanden tussen gebouwen 



T 

BCO 

t 



7.1. Algemeen 

De straling op de tegenoverstaande gebouwen die verwacht wordt bij een brand is afhankelijk van de afstand tussen 

gebouwen, van de brandweerstand van de tegenover elkaar liggende gevels en van de hoeveelheid openingen in 

deze gevels. Om te vermijden dat een brand tussen twee tegenoverstaande gebouwen kan overslaan, mag de 

straling van een brand op de tegenoverstaande gebouwen niet meer dan 15 kW/m² bedragen. 

De straling van de brand van gebouwen die los van elkaar staan moet worden beperkt. De branddoorslag tussen 

gebouwen met gemeenschappelijke wand en de verspreiding van de brand van en naar het dak dienen te worden 

tegengegaan. 

Voor brandoverslag via straling volstaat het vaak dat slechts één van de gevels de vereiste brandwerendheid vertoont. 

Voor gebouwen die op verschillende percelen liggen en aan verschillende eigenaars toebehoren bestaat deze 

zekerheid niet. 

Een industriegebouw wordt verondersteld hieraan te voldoen als de afstand ten opzichte van tegenoverstaande 

gebouwen —in functie van de brandweerstand van de gevel en van de openingen in de gevel— groter is dan of gelijk 

aan de afstand zoals bepaald in volgende tabel. 

Brandweerstand van de gevel % openingen zonder brandweerstand Afstand (in m) 

EI(i↔o) 60 0% 0 

0%≤ % openingen< 10 % 4 

10%≤% openingen< 15 % 8 

15%≤%openingen< 20 % 12 

≥ 20 % 16 

Geen brandweerstand 16 

Tabel 6: Minimale tussenafstand tussen tegenoverstaande gebouwen in functie van straling 

Als de tegenoverstaande gebouwen op hetzelfde perceel zijn gelegen, wordt de afstand bepaald in functie van de 

gevel met de hoogste brandwerendheid. Als de tegenoverstaande gebouwen niet op hetzelfde perceel zijn gelegen 

volstaat voor beide gevels EI(i↔o) 60 of EI (o→i) 60 als de tussenafstand tussen beide gevels groter is dan of gelijk aan 

de hoogte van de hoogste gevel. 

Om te vermijden dat een brand tussen 2 gebouwen kan overslaan, mag de straling van een brand op de 

tegenoverstaande gebouwen niet meer dan 15 kW/m² bedragen. Een industriegebouw wordt verondersteld hieraan te 

voldoen als de afstand groter dan of gelijk aan de waarden uit tabel 5 is. Er is dan geen berekening meer nodig. Er 

moet een onderscheid gemaakt worden tussen gebouwen op hetzelfde perceel en verschillende percelen. Bij 

gebouwen op verschillende percelen is enkel de afstand tot de perceelsgrens van belang. Indien het gebouw uitgerust 

is met sprinklers dan zal de afstand door 2 worden gedeeld. 



T 

BCO 

t 



7.2. Spiegelsymmetrie ten opzichte van de perceelsgrens 

Bij de bepaling van de tussenafstand ten opzichte van gebouwen op naburige percelen dient de afstand tot aan de 

perceelsgrens groter of gelijk te zijn aan de helft van de minimale tussenafstand 

7.3. Brandbare gestapelde goederen 

Opslag van brandbare goederen is enkel toegelaten indien deze goederen op een afstand van tegenoverstaande 

gebouwen liggen die minstens gelijk is aan de afstand zoals bepaald bij buitenmuren en afstand tussen gebouwen en 

spiegelsymmetrie ten opzichte van de perceelsgrens. 

Zie ook volgende figuur voor bepaling van de afstand tussen gebouwen en spiegelsymmetrie ten opzichte van de 

perceelsgrens. [Figuur 11: Afstand spiegelsymmetrie] 

Figuur 11: Afstand spiegelsymmetrie 

Volgens de NBN 12 845 dient er een afstand van 10 m of 1,5*hoogte van de gestapelde goederen verzekerd te zijn tot 

tegenoverstaande gebouwen. 



T 

BCO 

t 



7.4. Gebouwen uitgerust met automatische blusinstallatie 

De minimale tussenafstand bepaald in Tabel 6: Minimale tussenafstand tussen tegenoverstaande gebouwen in 

functie van straling wordt voor de gevels van gebouwen uitgerust met een sprinklerinstallatie gehalveerd. Indien 

gebouwen bovendien op hetzelfde perceel gelegen zijn en beide gebouwen uitgerust zijn met een automatische 

blusinstallatie, is er geen minimale tussenafstand vereist. 

7.5. Gemeenschappelijke wanden 

De gemeenschappelijke wanden van belendende gebouwen moeten voldoen aan de voorschriften van 

compartimentwanden, zoals bepaald in 4.2 van de bijlage 6. 

7.6. Brandgedrag van daken 

De dakbedekking van het industriegebouw behoort tot klasse BROOF (t1). 

Het eindlaagmateriaal van de dakbedekking van industriegebouwen behoort tot klasse Broof(t1). 

Deze klasse Broof(t1) wordt bepaald aan de hand van een nieuwe Europese proef waarbij de hele dakopbouw getest 

wordt. De classificatienorm is de NBN EN 13501-5 en de proefnorm is de ENV 1187. De doelstelling is het voorkomen 

van secundaire haarden door vliegvuur. [Figuur 12: Brandoverslag en vliegvuur] 

Figuur 12: Brandoverslag en vliegvuur 

In geval van een secundaire haard op een dak, dient te worden nagegaan of er enerzijds een risico tot perforatie is of 

een risico tot vallen van brandende gloeiende deeltjes die aanleiding kunnen geven tot een nieuwe brand binnen het 

gebouw. 

8. Evacuatie van de gebruikers 

8.1. Aantal uitgangen 

De gebruikers moeten over tenminste twee uitgangen beschikken die toegang geven tot een veilige plaats. Het eerste 

gedeelte van de af te leggen weg naar deze uitgangen mag gemeenschappelijk zijn. De uitgangen zijn gelegen in 

tegenovergestelde zones. 



T 

BCO 

t 



De veilige plaats kan volgende vormen aannemen. Het kan een naastliggend compartiment zijn van waaruit de 

ontruiming naar buiten kan verder gezet worden of een met brandwerende wanden en deuren beveiligde 

ontruimingsweg die naar een naastliggend compartiment of buiten leidt. Het kan ook buiten het gebouw een plaatst zijn 

waarbij vanaf die ruimte de openbare weg kan bereikt worden. 

Een binnentuin die geen uitgang geeft op een publieke ruimte, bijvoorbeeld een openbare weg, is geen veilige plaats. 

Gesitueerd in tegenovergestelde zones: [Figuur 13: Tegenovergestelde zones] 

• Indien de hoek tussen de uitgangen groter is dan 45° 

• Een deel van de af te leggen weg mag gemeenschappelijk zijn met 2 nooduitgangen 

8.1.1. Slechts één uitgang voldoet 

Eén uitgang is slechts noodzakelijk: 

Figuur 13: Tegenovergestelde zones 

- voor de lokalen, compartimenten of bouwlagen waar tijdens de normale bedrijfsactiviteiten sporadisch een beperkt 

aantal personen aanwezig zijn voor onderhoud en controle van de installaties 

- wanneer voor lokalen, compartimenten of bouwlagen met minder dan 50 gebruikers, de af te leggen weg om een 

veilige plaats te bereiken kleiner is dan deze die gemeenschappelijk mag zijn zoals bepaald in de volgende tabel af te 

leggen weg tot een uitgang. 

Slechts één uitgang is noodzakelijk indien er minder dan 50 gebruikers zijn. Schuifdeuren of sectionaalpoorten mogen 

niet als evacuatieweg worden beschouwd. Indien de evacuatieweg langs deze weg dient te geschieden, dient naast de 

deur bijkomend een naar buiten draaiende deur als evacuatiemogelijkheid te worden voorzien. 

8.1.2. Meer dan 2 uitgangen noodzakelijk (Minimaal 2 uitgangen) 

Als de ruimte van het lokaal, compartiment of bouwlaag voorzien is op een mogelijke aanwezigheid van meer dan 

500 personen, dan zijn er meer dan twee uitgangen noodzakelijk. Het aantal uitgangen wordt bepaald zoals 

aangegeven in volgende tabel. [Tabel 7: Aantal uitgangen in functie van het aantal gebruikers]. 



T 

BCO 

t 



Aantal uitgangen 

aantal gebruikers < 50 1 of 2 uitgangen [8.1.1 en 8.1.2] 

50 ≤ aantal gebruikers < 500 2 

500 ≤ aantal gebruikers < 1000 3 

1000 × n ≤ aantal gebruikers < 1000 × (n+1) n+3 voor n = 1, 2, 3… 

8.2. Af te leggen weg tot een uitgang 

Tabel 7: Aantal uitgangen in functie van het aantal gebruikers 

De af te leggen weg tot een uitgang dient beperkt te worden tot de afstand vermeld in volgende tabel [Tabel 8: Af te 

leggen weg]. 

Deze afstand is de in werkelijkheid af te leggen weg en niet de afstand in vogelvlucht. Indien de indeling van het 

gebouw nog niet gekend is, mogen de afstanden in vogelvlucht gebruikt worden. Deze bedragen dan slechts 2/3 van de 

vermelde afstanden. Bij een zeer snelle branduitbreiding door hoge risico’s of indien de mobiliteit van de gebruikers 

beperkt is, zullen kleinere afstanden noodzakelijk zijn. Bij een ontruiming langs trappen of ladders wordt de afstand 

omgerekend naar een horizontale afstand gelijk aan de te overbruggen hoogte vermenigvuldigd met respectievelijk 

een factor 2 en 2,5. 

Maximale af te leggen weg (in m) 

Gemeenschappelijk deel 

Totaal 

Zonder sprinklers 30 60 

Met sprinklers 45 90 

Tabel 8: Af te leggen weg 

De wegen naar die uitgangen moeten zodanig ingeplant zijn en vrij gehouden worden dat de aanwezige personen 

ongehinderd een veilige plaats kunnen bereiken. Elke vergrendeling van de uitgangen of belemmering van de 

ontruimingswegen is verboden. Elke uitgang of ontruimingsweg moet in geval van brand onmiddellijk kunnen worden 

gebruikt om het gebouw te verlaten of een veilige plaats te bereiken. 

8.3. Breedte van de ontruimingswegen 

De nuttige breedte van de deuren en ontruimingswegen die uitgeven naar buiten of naar een veilige plaats is 

minstens gelijk aan 0,8 m. Ze is groter of gelijk aan de vereiste nuttige breedte br berekend volgens bijlage 1 bij dit 

besluit rekening houdende met het maximaal aantal personen die zich in normale omstandigheden in het 

compartiment bevinden. 



T 

BCO 

t 



Enkel deuren die in de vluchtzin opendraaien komen in aanmerking voor de bepaling van de nuttige breedte. 

De deuren moeten op elk moment geopend kunnen worden om het gebouw te ontruimen. 

8.4. Veiligheidssignalering en -verlichting 

De uitgangen, ontruimingswegen en brandbeveiligingsmiddelen worden aangeduid met goed waarneembare en 

herkenbare signalisatie die voldoet aan de bepalingen betreffende de veiligheids- en gezondheidssignalering op het 

werk. Ze worden uitgerust met een veiligheidsverlichting. Het volgnummer van elke bouwlaag is duidelijk aangebracht 

op de overlopen en in ontruimingswegen ter hoogte van trappen en liften. 

Er moeten brandbeveiligingsmiddelen en pictogrammen aanwezig zijn aan de uitgangen en ontruimingswegen. 

8.5. Alarm en melding 

Alle gebruikers moeten tijdig op de hoogte kunnen gebracht worden dat er brand is en dat er mogelijkerwijs tot 

ontruiming van het gebouw moet overgegaan worden. De industriegebouwen met een oppervlakte groter dan of gelijk 

aan 500 m² dienen daartoe uitgerust te zijn met een gepaste alarminstallatie. De gebruikers moeten tijdig de 

brandweer kunnen verwittigen en omgekeerd moet de brandweer ook in contact kunnen treden met een 

verantwoordelijke van het industriegebouw. 

Het geluidssignaal dient voldoende sterk te zijn, al dan niet aangevuld met lichtsignalen. 

9. Veiligheid van de hulpploegen 

9.1. Bereikbaarheid en toegankelijkheid 

Figuur 14: Bereikbaarheid 

In de nabijheid van het industriegebouw zijn een of meerdere veilige en doelmatige opstelplaatsen ingericht die ten 

allen tijde gemakkelijk bereikbaar zijn voor de voertuigen van de brandweer. De bereikbaarheid wordt bepaald in 

akkoord met de bevoegde brandweer, volgens de volgende richtlijn. Het aantal en de ligging van de opstelplaatsen 

zijn zo bepaald dat: 

- de afstand van de brandweertoegang van het gebouw tot een opstelplaats beperkt is; 



T 

BCO 

t 



- tenminste de helft van de buitenwanden van gebouwen met een totale oppervlakte groter dan of gelijk aan 2500 m² 

bereikbaar is; 

- alle buitenwanden van gebouwen met een totale oppervlakte groter dan of gelijk aan 5000 m² bereikbaar zijn en de 

toegangswegen daartoe niet doodlopend zijn; 

- het opgestelde voertuig geen schade kan oplopen door de brand. 

Figuur 15 : Toegangswegen 

De brandweer moet de reddingsoperaties en de brandbestrijding op een veilige wijze kunnen uitvoeren. Daartoe dient 

het gebouw en de verschillende delen ervan gemakkelijk bereikbaar en toegankelijk te zijn voor de reddingsoperaties 

en de brandbestrijding en moet de bluswatervoorziening aangepast te zijn aan de aanwezige risico’s. 

Voor de kleinere gebouwen volstaat vaak een opstelplaats in de buurt (max. 40 m) van de brandweertoegang. Voor de 

grotere gebouwen geldt daarenboven dat een gedeelte van de gevels bereikbaar moet zijn hetgeen veronderstelt dat 

bijkomende opstelplaatsen noodzakelijk zijn van waaruit de brandweer de desbetreffende gevels kan bereiken (max. 40 

m). De opstelplaatsen zijn bereikbaar via wegen die geschikt zijn voor de voertuigen van de brandweer en liggen op 

maximaal 15 m van een ondergrondse of bovengrondse hydrant van de primaire bluswatervoorziening. 

9.1.1. Verbeterde bereikbaarheid 

De maximale compartimentgrootte van de industriegebouwen van klasse C kan voor bepaalde klassen verhoogd 

worden indien deze compartimenten vlot bereikbaar zijn voor de brandbestrijding. 

Daartoe moet(en): 

- het terrein waarop het gebouw gelegen is, langs twee onafhankelijke ingangen bereikbaar zijn; deze ingangen zijn 

op het perceel met elkaar verbonden door een toegangsweg voor de brandweer; 

- minstens de helft van de wanden van de compartimentbuitenwanden zijn bereikbaar voor de brandweer. 

9.2. Blusmiddelen en bluswatervoorziening 



T 

BCO 

t 



9.2.1. Blusmiddelen 

In het industriegebouw zijn voldoende aangepaste blusmiddelen aanwezig. De aard en de hoeveelheid worden in 

overleg met de territoriaal bevoegde brandweer bepaald door de exploitant in functie van de aard en de omvang van 

het brandrisico. 

9.2.2. Bluswatervoorzieningen 

In de onmiddellijke nabijheid van het industriegebouw beschikt de brandweer over een primaire bluswatervoorziening 

die tenminste 60 m³/h water kan leveren en die snel door de brandweer kan gebruikt worden. Deze primaire 

bluswatervoorziening kan, in overleg met de brandweer, aangevuld worden met een secundaire en eventueel tertiaire 

bluswatervoorziening. 

De bluswatervoorziening wordt onderverdeeld in drie verschillende soorten bronnen/ 

De primaire bluswatervoorziening die snel inzetbaar is door het eerste voertuig dat ter plaatse komt en dient 

voor een eerste aanval (vb. het openbaar leidingsnet met onder- of bovengrondse hydranten). 

De secundaire bluswatervoorziening die mogelijk iets verder van het industriegebouw gelegen is en waarbij het 

langer duurt om aan te sluiten. Deze moet de brandweer voldoende tijd bieden om de tertiaire 

bluswatervoorziening operationeel te krijgen (vb. een grotere waterleiding op enkele honderden meters of een 

waterreservoir op het industrieterrein). 

De tertiaire bluswatervoorziening die voorziet in een quasi- onbeperkte hoeveelheid bluswater, maar mogelijk 

op grote afstand ligt (vb. een kanaal op enkele kilometers). 

9.3. Monodisciplinair interventieplan 

Indien de territoriaal bevoegde brandweer daarom verzoekt, dient de exploitant van het industriegebouw de nodige 

informatie ter beschikking te stellen van de brandweer voor de opmaak van een monodisciplinair interventieplan voor 

het industriegebouw.

Brandveilig Constructief Ontwerp Technisch rapport TR1 ... - Infosteel

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?