01.10.2014 Views

Kernkwaliteiten en kernkwadranten

Kernkwaliteiten en kernkwadranten

Kernkwaliteiten en kernkwadranten

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong>_<strong>en</strong>_kernkwadrant<strong>en</strong>_volg<strong>en</strong>s_Ofman_2013_02_22.doc<br />

Om jezelf <strong>en</strong> ander<strong>en</strong> beter te ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> kun je gebruik mak<strong>en</strong> van het model van de kernkwadrant<strong>en</strong> van<br />

Daniël Ofman. Hierdoor kan je bepaalde inter-persoonlijke wrijving<strong>en</strong> beter plaats<strong>en</strong> of voorkom<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong><br />

Ofman spreekt over kernkwaliteit<strong>en</strong>. Dit zijn de specifieke sterktes die iemand k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>. Ze mak<strong>en</strong> je tot wat<br />

je b<strong>en</strong>t. Het zijn ook de positieve punt<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> ander het eerst over jou zal zegg<strong>en</strong> als hij ernaar gevraagd<br />

wordt. Bv. dat je erg inspirer<strong>en</strong>d b<strong>en</strong>t, bijzonder daadkrachtig (neemt veel initiatief), of zeer behoedzaam.<br />

Iedere<strong>en</strong> heeft wel e<strong>en</strong> aantal van die kwaliteit<strong>en</strong>.<br />

Valkuil<strong>en</strong><br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> kunn<strong>en</strong> zo dominant word<strong>en</strong> dat ze doorschiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor juist e<strong>en</strong> valkuil word<strong>en</strong>. Dit is<br />

e<strong>en</strong> vervorming van de kwaliteit, de andere kant van de medaille. Je kwaliteit wordt e<strong>en</strong> zwakte. Bv. iemand<br />

met de kernkwaliteit behulpzaamheid kan doorslaan in bemoeizucht, flexibiliteit kan doorslaan in<br />

wispelturigheid, besluitvaardigheid kan overgaan in drammerigheid.<br />

Allergieën<br />

Als iemand anders doorschiet in zijn kwaliteit kan dat bij jou irritatie oproep<strong>en</strong>. Jouw reactie daarop wordt e<strong>en</strong><br />

allergie g<strong>en</strong>oemd. Zo’n allergie heeft vaak te mak<strong>en</strong> met kwaliteit<strong>en</strong> van jezelf. Als je erg bescheid<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t bv.<br />

kan je je mateloos erger<strong>en</strong> aan person<strong>en</strong> die zichzelf continu op de borst klopp<strong>en</strong>.<br />

Uitdaging<br />

Die vervel<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schap van de ander is natuurlijk ook e<strong>en</strong> kwaliteit waarin hij is doorgeschot<strong>en</strong>. Als jij daar<br />

allergisch op reageert, vormt deze kwaliteit voor jou waarschijnlijk juist e<strong>en</strong> uitdaging.<br />

Je uitdaging is dus het positief teg<strong>en</strong>overgestelde van je valkuil.<br />

Erger je je regelmatig aan de passiviteit van ander<strong>en</strong>? Kijk dan naar de kwaliteit die erachter schuil gaat. De<br />

kernkwaliteit van iemand die jij ervaart als passief, is misschi<strong>en</strong> wel bedachtzaamheid of geduld, mogelijks e<strong>en</strong><br />

hele uitdaging voor jou. Je kan dus veel ler<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan wie je je het meeste ergert!<br />

Kernkwadrant<br />

De vier elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (kernkwaliteit, valkuil, allergie, uitdaging) word<strong>en</strong> weergegev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> model, het<br />

kernkwadrant. Aan de hand van dit model kan je je eig<strong>en</strong> kernkwaliteit<strong>en</strong>, valkuil<strong>en</strong>, allergieën <strong>en</strong> uitdaging<strong>en</strong><br />

vaststell<strong>en</strong>.<br />

daadkracht<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

drammerigheid<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

passiviteit<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

geduld<br />

1 Lisa is ontzett<strong>en</strong>d daadkrachtig. Dat is e<strong>en</strong> kwaliteit.<br />

2 Soms schiet ze daar in door <strong>en</strong> wordt ze drammerig. Dat is haar valkuil.<br />

3 Haar uitdaging is het teg<strong>en</strong>overgestelde van de kwaliteit, in dit geval geduld of goed kunn<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong>.<br />

4 Aan haar kwaliteit is ook e<strong>en</strong> allergie verbond<strong>en</strong>, dat is als iemand doorschiet in haar uitdaging, geduld dus.<br />

In dit geval is haar allergie passiviteit, ge<strong>en</strong> initiatief nem<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 1 van 6


Kernkwadrant<strong>en</strong> voor jezelf opstell<strong>en</strong><br />

Je kunt op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> start<strong>en</strong> om kernkwadrant<strong>en</strong> voor jezelf op te bouw<strong>en</strong>.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Begin met het inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong> van je sterke punt<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk deze uit via de valkuil, de uitdaging, de allergie.<br />

Je kan ook ander<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om jouw kernkwaliteit<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong>. Meestal kunn<strong>en</strong> ander<strong>en</strong> vlot e<strong>en</strong> drietal<br />

kwaliteit<strong>en</strong> aangev<strong>en</strong>.<br />

Begin met je uitdaging<strong>en</strong> <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eer dan terug naar je valkuil <strong>en</strong> herk<strong>en</strong> de kwaliteit die erachter zit.<br />

Vraag collega’s, vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, familieled<strong>en</strong> naar je valkuil<strong>en</strong>. Ze wet<strong>en</strong> er vast wel e<strong>en</strong> aantal op te noem<strong>en</strong>.<br />

Werk van daaruit terug naar je kwaliteit <strong>en</strong> ontdek vervolg<strong>en</strong>s je uitdaging <strong>en</strong> allergieën.<br />

Stoor je je mateloos aan e<strong>en</strong> collega? Kijk ook e<strong>en</strong>s naar de kwaliteit die achter zijn valkuil zit <strong>en</strong> wat je<br />

ervan kan ler<strong>en</strong>. Daarmee kan je ook e<strong>en</strong> uitdaging, valkuil <strong>en</strong> kwaliteit bij jezelf ontdekk<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong><br />

aanrader om sam<strong>en</strong> met collega’s of als m<strong>en</strong>tor sam<strong>en</strong> met je starters kernkwadrant<strong>en</strong> op te stell<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

op<strong>en</strong>lijk allergieën te besprek<strong>en</strong>. Zo kun je de sam<strong>en</strong>werking verbeter<strong>en</strong>.<br />

Je kunt ook met behulp van de 12 aandachtspunt<strong>en</strong> uit onderstaand schema op ontdekkingstocht naar jouw<br />

kernkwadrant<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong>. Je kunt daarbij gebruik mak<strong>en</strong> van de lijst met kwaliteitskwartett<strong>en</strong> op de<br />

volg<strong>en</strong>de pagina.<br />

a) Wat ik in mezelf<br />

gewoon vind<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> in<br />

mezelf appreciër<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d<br />

verwacht<br />

a) Wat ik in mezelf<br />

g<strong>en</strong>eigd b<strong>en</strong> te<br />

rechtvaardig<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij<br />

verwijt<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />

bereid b<strong>en</strong> door de<br />

vingers te zi<strong>en</strong><br />

daadkracht<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

drammerigheid<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

passiviteit<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

geduld<br />

a) Wat ik in mezelf zou<br />

verafschuw<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> me<br />

aanrad<strong>en</strong> te<br />

relativer<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong><br />

minacht (haat)<br />

a) Wat ik in mezelf mis<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij<br />

toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong><br />

bewonder<br />

Om te wet<strong>en</strong> welke kwaliteit er achter je allergie zit <strong>en</strong> hoe jouw kernkwadrant inhaakt op dat van iemand<br />

anders is er wel <strong>en</strong>ig puzzel- <strong>en</strong> zoekwerk vereist.<br />

E<strong>en</strong> kernkwadrant is in "balans" wanneer je kernkwaliteit niet te veel neigt naar de valkuil, je voldo<strong>en</strong>de begrip<br />

kan opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> kernkwaliteit die overe<strong>en</strong>komt met jouw allergie <strong>en</strong> je tegelijkertijd in<br />

staat b<strong>en</strong>t om de kwaliteit die overe<strong>en</strong>komt met je uitdaging toe te pass<strong>en</strong> als de situatie het verlangt. Deze<br />

balans tuss<strong>en</strong> kernkwaliteit <strong>en</strong> uitdaging is er niet in de zin van of-of, maar van <strong>en</strong>-<strong>en</strong>. Alle kwaliteit<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />

in voldo<strong>en</strong>de mate aanwezig zijn.<br />

Bron: Daniel Ofman, Bezieling <strong>en</strong> kwaliteit in organisaties, 1999, Kosmos Z&K Uitgevers B.V., Utrecht.<br />

http://www.carrieretijger.nl/functioner<strong>en</strong>/ontwikkel<strong>en</strong>/persoonlijkheidsmodell<strong>en</strong>/kernkwaliteit<strong>en</strong>.<br />

Blz. 2 van 6<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman


<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> in relatie tot veel voorkom<strong>en</strong>de valkuil<strong>en</strong>, allergieën <strong>en</strong> uitdaging<strong>en</strong><br />

(kwaliteitskwartett<strong>en</strong>)<br />

KERNKWALITEIT VALKUIL UITDAGING ALLERGIE<br />

service-gericht gr<strong>en</strong>zeloos gr<strong>en</strong>s stell<strong>en</strong> hard <strong>en</strong> star<br />

cons<strong>en</strong>sus-gericht egoc<strong>en</strong>trisch gezagsgetrouw dwang<br />

optimistisch naïef alert pessimisme<br />

beheerst onpersoonlijk empathisch onbereikbaar<br />

stabiel traag experim<strong>en</strong>teel onbezonn<strong>en</strong><br />

efficiënt statisch creatief chaotisch<br />

empathisch s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>teel beschouw<strong>en</strong>d afstandelijk<br />

betrokk<strong>en</strong> dwep<strong>en</strong>d beschouw<strong>en</strong>d onverschillig<br />

realistisch cynisch idealistisch zweverig<br />

profiler<strong>en</strong>d arrogant bescheid<strong>en</strong> onzichtbaar<br />

gedisciplineerd dwang-neurotisch los lat<strong>en</strong> ongedisciplineerd<br />

innovatief zwev<strong>en</strong>d efficiënt statisch <strong>en</strong> star<br />

kritisch rebels respectvol ja-knikk<strong>en</strong><br />

flexibel wispelturig ord<strong>en</strong><strong>en</strong>d star<br />

daadkrachtig (initiatief nem<strong>en</strong>d) drammerig geduldig passief<br />

geduldig passief daadkrachtig drammerig<br />

beschouw<strong>en</strong>d afstandelijk empathisch s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>teel<br />

zelfverzekerd arrogant bescheid<strong>en</strong> middelmatig<br />

bescheid<strong>en</strong> onzichtbaar profiler<strong>en</strong>d arrogant<br />

autonoom dwars meegaand onderdanig<br />

besluitvaardig forcer<strong>en</strong>d ontvankelijk besluiteloos<br />

ingetog<strong>en</strong> passief initiatiefrijk opdringerig<br />

rust(ig) afwacht<strong>en</strong>d initiatiefrijk opdringerig<br />

gezagsgetrouw ja-knikk<strong>en</strong> cons<strong>en</strong>sus anarchistisch<br />

volgzaam onderdanig initiatiefrijk eig<strong>en</strong>gereid<br />

gehoorzaam slaafs autonoom eig<strong>en</strong>zinnig<br />

loyaal gezag onderdanig kritisch ongehoorzaam<br />

behulpzaam bemoeizuchtig vrij lat<strong>en</strong> onverschillig<br />

toegewijd fanatiek los lat<strong>en</strong> laisser faire<br />

relativer<strong>en</strong>d onzichtbaar overtuigd opgeblaz<strong>en</strong><br />

overtuigd fanatiek relativer<strong>en</strong>d m<strong>en</strong>ingloos<br />

moedig roekeloos bedachtzaam aarzel<strong>en</strong>d<br />

bedachtzaam beducht moedig roekeloos<br />

meegaand onzichtbaar autonoom eig<strong>en</strong>gereid<br />

wederkerig gelijkvormig fair e<strong>en</strong>zijdig<br />

idealistisch zweverig realistisch cynisch<br />

harmonisch toedekk<strong>en</strong> direct conflict<br />

gestructureerd bureaucratisch aanpassing inconsist<strong>en</strong>t<br />

ord<strong>en</strong><strong>en</strong>d star flexibel wispelturig<br />

rationeel afstandelijk betrokk<strong>en</strong> willekeur<br />

betrouwbaar saai innovatief arbitrair<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 3 van 6


a) Wat ik in mezelf gewoon vind<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> in mezelf<br />

appreciër<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d verwacht<br />

a) Wat ik in mezelf g<strong>en</strong>eigd b<strong>en</strong><br />

te rechtvaardig<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij verwijt<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong> bereid b<strong>en</strong><br />

door de vingers te zi<strong>en</strong><br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

a) Wat ik in mezelf zou<br />

verafschuw<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> me aanrad<strong>en</strong> te<br />

relativer<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong> minacht<br />

(haat)<br />

a) Wat ik in mezelf mis<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong> bewonder<br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

Blz. 4 van 6<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman


Stelling<br />

“Waar je allergisch voor b<strong>en</strong>t bij e<strong>en</strong> ander, is vaak teveel van goed gedrag, waar jezelf behoefte aan hebt…”<br />

Bouw je eig<strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong><br />

Vier mogelijke invalshoek<strong>en</strong> die ook sam<strong>en</strong> gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>!<br />

• Bekijk je sterktes (vraag desnoods aan vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> collega's naar wat ze in jou bewonder<strong>en</strong> of goed<br />

vind<strong>en</strong>).<br />

• Inv<strong>en</strong>tariseer je uitdaging<strong>en</strong>.<br />

• Vraag ander<strong>en</strong> naar je valkuil<strong>en</strong>.<br />

• Ga na waar je allergisch op reageert.<br />

Links met het m<strong>en</strong>torschap<br />

• Wanneer je je ergert aan “lastige” m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, dan is de kans groot dat je hieruit iets kunt ler<strong>en</strong> over jezelf.<br />

Welke eig<strong>en</strong>schap irriteert je? Dat is je allergie. Je kan vanuit de allergie werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo e<strong>en</strong> kernkwaliteit<br />

van jezelf ontdekk<strong>en</strong>! Belangrijk om die te wet<strong>en</strong>: “Hoe duidelijker het beeld dat we van onze<br />

kernkwaliteit<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, hoe bewuster we die kunn<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> doorstral<strong>en</strong> in ons werk” (Ofman). En je hebt<br />

e<strong>en</strong> uitdaging ontdekt om aan te werk<strong>en</strong>.<br />

• Verder blijkt misschi<strong>en</strong> dat het lastige gedrag e<strong>en</strong> te ver doorgeschot<strong>en</strong> positieve eig<strong>en</strong>schap van de<br />

andere persoon is. Dit inzicht relativeert het probleem <strong>en</strong> biedt e<strong>en</strong> invalshoek om het probleem met die<br />

persoon te besprek<strong>en</strong>. Je kunt beginn<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> complim<strong>en</strong>t voor die eig<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> dan rustig uitlegg<strong>en</strong><br />

waarom je vindt dat zijn goede eig<strong>en</strong>schap soms wat te ver doorschiet <strong>en</strong> welk gevolg dit kan hebb<strong>en</strong>.<br />

• Tot slot kom je wellicht tot het zelfinzicht dat jouw kernkwaliteit soms te ver doorschiet naar je valkuil, <strong>en</strong><br />

daardoor bij ander<strong>en</strong> irritatie kan oproep<strong>en</strong>. Misschi<strong>en</strong> b<strong>en</strong> jij zelf ook wele<strong>en</strong>s lastig voor ander<strong>en</strong>!?<br />

E<strong>en</strong> voorbeeld van twee in elkaar hak<strong>en</strong>de kernkwadrant<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de<br />

person<strong>en</strong><br />

Kernkwaliteit<br />

Daadkracht<br />

Valkuil<br />

Drammerigheid<br />

Kernkwaliteit<br />

Bedachtzaamheid<br />

Valkuil Allergie<br />

Passiviteit<br />

Kernkwadrant<br />

Geadviseerde<br />

Uitdaging<br />

Geduld<br />

Allergie<br />

Onbezonn<strong>en</strong>heid<br />

Kernkwadrant<br />

Adviseur<br />

Uitdaging<br />

Proactief<br />

Op de volg<strong>en</strong>de bladzijde vind je nog <strong>en</strong>kele "lege" kernkwadrant<strong>en</strong>. Je kan dit blad ev<strong>en</strong>tueel eerst kopiër<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

dan als invulblad gebruik<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 5 van 6


……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

Blz. 6 van 6<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!