WATER- EN NUTRIËNTEN- HUISHOUDING VAN - Stowa

STOWA 2004-30 WATER- EN NUTRIËNTENHUISHOUDING VAN EEN VEENWEIDEGEBIED
6
START EN OPZET VAN FASE II
De kwaliteitsnormen voor het oppervlaktewater worden in veel veenweidepolders overschreden.
Om te voldoen aan de normen kunnen aanvoervrachten verminderd worden
(brongerichte maatregelen) of kunnen effecten verminderd worden (effectgerichte maatregelen).
In veel veenweidepolders kent de nutriëntenproblematiek 2 aspecten, namelijk
eutrofiëring van het polderwater en overmatige belasting van het boezemwater, een vorm
van afwenteling. Reductie van de effecten van eutrofiëring in het polderwater zal niet persé
leiden tot een verminderde belasting van het boezemwater. Maatregelen om de oppervlaktewaterkwaliteit
te verbeteren zullen daarom gezocht moeten worden in de reductie van
nutriëntenverliezen naar het open water, naast lokale maatregelen op het niveau van de
polder. Een brongerichte aanpak wordt voorgesteld. Hierbij is het van belang dat de motivatie
van de betrokken actoren in eerste instantie zelf c.q. vanuit Rijnland ter hand genomen
wordt, om het gebiedsgerichte aanvullende beleid vorm te geven.
Het Veenweideproject geeft handvatten om de effectiviteit van maatregelen in te schatten.
In dit hoofdstuk wordt een kwalitatieve analyse gemaakt van een aantal maatregelen om de
belasting van het oppervlaktewater te verminderen. Van elke bron wordt de potentiële
reductie berekend dan wel ingeschat op basis van ´expert judgement´ en vervolgens wordt
aangegeven in hoeverre de maatregel inpasbaar is in het huidige beheer van de veenweidepolder.
Dit hoofdstuk en het rapport wordt afgesloten met een haalbaarheidsanalyse van
het optreden van een duidelijk meetbare verbetering van de oppervlaktewaterkwaliteit in
de Vlietpolder, binnen een redelijke tijd van bijvoorbeeld 5 jaar.
Met nadruk wordt gesteld dat de hierna volgende opzet een voorbeeld is en niet reeds in overleg met alle
betrokkenen is bediscussieerd. Er is nog geen draagvlak voor de voorgestelde maatregelen. In dit stadium
is het een exercitie om gevoel voor de orde van grootte te krijgen van effecten van mogelijke maatregelen.
De eerste manier van het analyseren van de haalbaarheid heeft als basis het landgebruik en
de processen die de belasting van het oppervlaktewater bepalen. De route via de bodem
naar het open water wordt gevolgd.
Reductie bemesting
Van het N overschot op bedrijfsniveau wordt bijna 80% gedenitrificeerd.
Hieruit blijkt dat een reductie van het landbouwkundig
overschot in de Vlietpolder met name zal leiden tot een vermindering
van de gasvormige verliezen. Deze veronderstelling wordt
onderbouwd door de sterke relatie tussen denitrificatie en nitraatgehalte
van de bodem. Een reductie van de nutriëntenaanvoer door
bemesting zal dus voornamelijk resulteren in een reductie van de
gasvormige verliezen voor N. Desalniettemin zal een klein deel van
de reductie van bemesting ten goede komen aan een vermindering
van de uitspoelingsverliezen. Dit kan echter nooit meer zijn dan de
44