Krax 10e jaargang N4 (pdf) - Steunpunt Jeugd

KRAX I 40
Vorig jaar switchten elf jeugdwerkers
– vrijwilligers en beroepskrachten
– tijdelijk van
werkomgeving. Het project
Switch gaf hen de kans om in
een andere organisatie hun
licht op te steken over het
werken met andere doelgroepen
of andere methodes.
En wat heeft Switch hen nu
bijgebracht? Krax vroeg het
aan Sara, Liesbeth en Yves,
drie deelnemers, en aan Marjolijn,
Switchmedewerker bij
Uit De Marge.
Krax • Waar komt het idee voor
Switch vandaan?
Marjolijn • Het idee ontstond binnen
het platform Diversiteit van Steunpunt
Jeugd. We stelden vast dat initiatieven
om andere groepen te bereiken vaak
mislukken. Heel wat jeugdwerkingen
beweren wel open te staan voor diverse
groepen kinderen en jongeren,
maar bereiken in de realiteit vaak een
homogene groep. Of ze missen handvaten
om positief met die diversiteit
aan de slag te gaan. Anderzijds waren
jeugdwerkers die werken met maatschappelijk
kwetsbare kinderen en
jongeren vooral op zoek naar nieuwe
methodes om emancipatorisch te
werken. De gasten waar ze mee
omgaan, botsen vaak met de samenleving.
Jeugdwerkers zien dit te vaak
met lede ogen aan. Het ontbreekt hen
aan tools om deze problematiek samen
met hun jongeren op de agenda te
plaatsen. Eens over het muurtje kijken
bij een andere organisatie kan in beide
gevallen verhelderend zijn. Jeugdwerk-
en andere initiatieven wisselen
nog te weinig uit.
Krax • Wat was jullie jobwissel?
Sara • Ik ruilde Scouts en Gidsen
Vlaanderen in voor Tjiftjaf, een werking
van KIDS in Antwerpen-Berchem. Tjiftjaf
focust op de meest kansarme kinderen.
Ze doen daar inspanningen
voor: prijzen laag houden, kinderen
opvolgen die enkele malen niet komen
en goede contacten met de ouders
onderhouden.
Liesbeth • Ik trok van het CMGJ (Centrum
voor maatschappelijke gelijkheid
en jeugdwelzijn) naar Villa Basta. Ik
werk als jeugdwelzijnswerkster in
Diest en Leopoldsburg met Turkse en
Marokkaanse jongens. Villa Basta
stelde voor om een videoproject te
doen met mijn gasten.
Yves • Ik ben actief bij Yieha!, een
jeugdwerking voor kinderen en jongeren
met en zonder beperking. Ik
switchte naar de Jamclub van vzw
Jong in Gent, een werking met maatschappelijk
kwetsbare kinderen en
jongeren.
Krax • Wat trok je aan in Switch?
Sara • Switch wekte mijn interesse
toen ik pedagogisch projectmedewerker
Diversiteit was bij Scouts en Gidsen
Vlaanderen. Bij de scouts bereiken we
enkel de blanke middenklasse, terwijl
we toch een spiegel van de samenleving
willen zijn. Ik wilde eens meelopen
in een werking met maatschappelijk
kwetsbare of allochtone kinderen
en jongeren, om te zien hoe die laagdrempelig
werkt. Bij Tjiftjaf volgde ik
enkele activiteiten mee op, zoals de
clubs met de kinderen, een teamvergadering
en het buurtoverleg in verband
met ‘overlast’.
Liesbeth • Ik wilde me verdiepen in
een methode om met tieners aan de
slag te gaan. Ze zetten vaak een grote
mond op, maar eigenlijk voelen ze zich
minderwaardig. Via jeugdwerk willen
we hun zelfbeeld versterken. De sociaal-artistieke
methode intrigeerde mij,
omdat jongeren daarbij zelf iets verwezenlijken.
Dat geeft hen meer zelfvertrouwen.
Krax • Wat heb je geleerd?
Sara • Door Switch weet ik beter welke
drempels maatschappelijk kwetsbare
kinderen en jongeren moeten overwinnen.
Onze verwachtingen vormen een
belangrijke drempel. Daardoor beloon
ik sommige kinderen die het wel verdienen
en nodig hebben misschien
minder. Dat merkte ik toen we bijvoorbeeld
samen naar de film gingen. Kinderen
hebben weinig moeite om twee
uur stil te zitten voor een bioscoopscherm.
Dacht ik. Bij de scouts is dat
evident, bij Tjiftjaf niet. Of we verwachten
dat iemand elke week naar de
activiteiten komt. Ik leerde dat wat ik
vanzelfsprekend vind, dat niet altijd is.
Dingen die ik voorheen niet opmerkte.
Dat ervaar je enkel door met de kinderen
te spelen en te werken.
Liesbeth • De scenario’s voor het filmpje
kwamen uit de leefwereld van de
tieners. Het is een mooie manier om ze
beter te leren kennen. Samen naar de
filmpjes kijken was plezant en confronterend.
Het maakte dingen bespreekbaar.
De tieners leerden heel wat op
een niet-schoolse manier. Zich tien
minuten concentreren, bijvoorbeeld. Of
naar elkaar luisteren. En na deze
Switch kan ik met video overweg!
Yves • Groepen uitwisselen is niet
evident. Verschillende kinderen vragen
om een verschillende aanpak. Kinderen
met autisme, bijvoorbeeld, hebben
heel gestructureerde activiteiten nodig.
Zo’n strak stramien zou met de gasten
van de Jamclub niet lukken. Daar moet
je je net wat losser opstellen om de
jongeren te bereiken, of om ze niet te
verliezen. Je kan niet op één-twee-drie
verschillende groepen kinderen mixen.
Als begeleider heb je tijd nodig om een
relatie op te bouwen met de nieuwe
groep. En er moet een goede samenwerking
zijn tussen de begeleiders
onderling.
Krax • Is er iets bij jezelf veranderd?
Sara • Mijn begeleiderhouding. Nu
schat ik beter in of het mogelijk is om
maatschappelijk kwetsbare kinderen
te bereiken en te betrekken. En hoe dat
te doen. Jammer genoeg hebben vele
scoutsleiders deze ervaring niet. Zij
vertrekken vanuit een aanvoelen, of
enkel vanuit een theoretisch kader.
Liesbeth: In de toekomst kan zo’n
project ook dienen om een aantal problemen
aan te kaarten die de gasten in
de buurt hebben. Het kan een middel
zijn om de nood aan structurele verandering
in de kijker te plaatsen.
Krax • Moet er iets in je werking veranderen?
Sara • Kinderen voelen zich goed in
Tjiftjaf omdat ze samen zijn met anderen
die hen begrijpen. Ze voelen zich
verwant door een gelijkaardige leefwereld,
net zoals blanke middenklassekinderen
in de scouts. Hun leefwereld
verruimen is wel belangrijk: uitwisselen
en samen activiteiten doen. Maar
alle werkingen mixen lijkt mij niet
zinvol. Tjiftjaf is ook meer dan een
vrijetijdswerking. Men is er actief in
verschillende levensdomeinen: het