Natuursteen zeker en duurzaam verlijmen en voegen - Schomburg

Systeem-bouwstoffen
Object-afdichtingen
& renovatie
Tegelverlijming, vloermortel
& tapijtlijm-systemen
Vloercoatings
& WHG milieubescherming
Overige bouwchemie
Natuursteen
zeker en duurzaam verlijmen en voegen
www.schomburg.nl
SCHOMBURG

De kunst van natuursteen applicatie
De veelzijdigheid van natuursteen ligt in
zijn elegante glans en zijn rustieke charme.
Door de fascinerende variaties van
structuur en oppervlak is niet alleen de
steen, maar ook het totale vlak een unicum.
De uitstraling van een ruimte wordt
door dit natuur-product enorm positief versterkt.
Daarom is het van groot belang,
dat toe te passen lijm en voegproducten
Stollingsgesteenten
dit beeld niet verpesten, maar versterken
of ondersteunen. Want door toepassing
van inferieure voeg en lijmproducten kunnen
onherstelbare schades optreden en
het totale tegelwerk verprutsen.
De essentiële vraag is daarom:
Welke producten dienen te worden toegepast
en voor welke applicatie methode
kiest men.
Stollingsgesteente ontstaat door afkoeling
en stolling van vloeibaar gesteente in en
aan het aardoppervlak. Afhankelijk van
de plaats waar het gesteente afkoelt en
ontstaat:
• Dieptegesteente
• Uitvloeiingsgesteente
Dieptegesteente
Vloeibaar magma is geleidelijk afgekoeld
en onder grote, constante druk gevormd.
Resultaat hiervan; een grofkorrelig luchtbelvrij
gesteente met duidelijk waarneembare
kristallen. De samenstelling en het
uiterlijk van dit gesteente is regelmatig
maar kan onderling sterk afwijken.
Door de relatief grote korrelvorming in het
gesteente zijn deze dan ook met het
blote oog waar te nemen.
Tot deze groep behoren o.a. graniet en
gabbro.
Uitvloeiingsgesteente
Vloeibaar magma treedt aan het aard
oppervlak, dit noemen we dan lava. Dit
lava koelt relatief snel af, omgevings
gesteente wordt deels omgesmolten. Dit
gesteente bevat geen tot nauwelijks kristallen,
echter wel luchtbelinsluiting. Net als
dieptegesteente heeft dit gesteente een
fijn tot grofkorrelige structuur Echter, de
korreldiameter is aanzienlijk kleiner, waardoor
een optisch onderscheid nauwelijks
herkenbaar is.Tot deze groep behoren bijvoorbeeld
trachieten en basalten.
Bij beide gesteenten kunnen door het
mineraalgehalte in de steen verkleuringen
op grond van alkalisch vocht (bv. uit niet
geschikte dunbedlijmen/mortels) onstaan.
Het is daarom een kritiek punt om de juiste
lijm te kiezen, welke geschikt is voor
toepassing onder natuursteenproducten.
2

Padang

Sedimentair gesteente
Sedimentair gesteente, ook wel bekend
als afzettingsgesteente en neerslaggesteente,
is voornamelijk ontstaan door
bezinking met water, wind, ijs en andere
aardse invloeden. M.a.w. verweerd
gesteente wordt weggespoeld door water.
Nieuw gesteente ontstaat als dit sediment
bezinkt. In verschillende tijdsspannen tot
het oorspronkelijke gesteente ontwikkelen
zich zo verschillende soorten.
Neerslaggesteente en kalksteen ontstaat,
als mineralen (kalk) zich moleculair uit een
oplossing afzetten.
Hoe meer sediment en/of mineralen zich
op een plek ophopen, hoe hoger de last
zal worden, die op het gesteente drukt.
De kwaliteit van dit nieuwe gesteente
wordt voornamelijk door deze druk
bepaald. Hoe hoger de druk, des te meer
zal het gesteente verdicht zijn. Tevens
wordt hierdoor het poriengehalte gereduceerd.
Men kan dus stellen dat in afhankelijkheid
van de druk, sedimentair
gesteente van verschillende kwaliteit en
dichtheid ontstaat.

Travertin

Metamorfe gesteenten
Metamorfe gesteenten ontstaan onder
enorm hoge druk en temperatuur.
Hierdoor ondergaan deze gesteenten een
gedaante verandering, voornamelijk in het
mineraalbestand, de structuur en de dichtheid
van de steen verandert. Het gevolg
van deze verandering is, dat metamorf
gesteente geen verwantschap meer vertoont
op het technische vlak t.o.v. het
oorspronkelijke gesteente waar het uit ontstaan
is.
Enkele voorbeelden:
Kalksteen
zandsteen
kleisteen
graniet
marmer
kwartsiet
leisteen
gneiz
Deze gedaanteverwisselingen treden op
in grote dieptes, kunnen echter ook voorkomen
dicht onder het aardoppervlak.
Vooral daar waar geologische spanningen
de aardkorst zijwaarts opstuwt.

Gesteente groepen
De gesteenten worden ingedeeld naar
wijze van hun ontstaan. Afhankelijk van
hun oorsprong, vertonen deze onderling
afwijkende eigenschappen. Er zijn drie
verschillende hoofdgroepen.
Azul
Stollingsgesteenten
Deze ontstaan door uitharding van
magma op zeer grote diepte. Dit gesteente
staat bekend om zijn hard- en slijtvastheid.
Meest bekende uit deze groep is
graniet.
Sedimentgesteenten
Ontstaan door de afzetting van sediment
in rivieren en zeëen. Dit type is voornamelijk
zacht en en fijnkorrelig. Bekendste uit
deze groep is zandsteen.
Metamorfe gesteenten
Deze ontstaan door gedaanteverandering
van de andere gesteenten. Op grond van
hun onstaanswijze hebben deze gesteenten
vaak een onregelmatige kristalstructuur,
waardoor ze zeer kwetsbaar zijn voor
beschadiging. Het bekendste metamorfe
gesteente is marmer.
7

Gronderingen en aanbrandlagen
Gronderingen en aanbrandlagen (of contactlagen)
hebben meerdere functies. Op
de ondergrond vormen ze een dunne
transparante laag. Deze laag is nauwelijks
zichtbaar en penetreert goed in de
ondergrond.
Gronderingen hebben de volgende functies:
• Ze verstevigen de ondergrond en zijn
stofbindend.
• Gronderingen reduceren de zuigkracht
van de ondergrond. Dit zorgt
voor een gelijkmatige uitharding van
egalisatie-/vloeimassa's.
• Gronderingen beschermen vochtgevoelige
ondergronden.
• Ze zorgen voor een goede verankering
voor navolgende producten.
Flexible afdichtingsmortels
verhinderen het transport van stoffen in de
natuursteen, welke verkleuringen veroorzaken.
Deze stoffen kunnen migreren uit mortels
zoals: dikbedlijmen of uit de ondergrond
zelf.
AQUAFIN ® -2K/M-wit wordt op de
natuursteen-rugkant in een laagdikte van
1 mm geappliceerd. Bij gietasfalt wordt
de afdichtmortel direct op de asfaltdekvloer
aangebracht. Dit voorkomt dat
bitumen in het lijmbed of in de natuursteen
migreren.
8

ASO ® -Unigrond-K
Gronderingsconcentraat
ASO ® -Unigrond-K is een oplosmiddelen
pigmentvrij gronderingsconcentraat op
dispersie basis. Het wordt in een verhouding
1:3 tot 1:6 met water verdund
geappliceerd op zuigende of licht zandende
ondergronden, die aansluitend afgedicht
of met natuursteen belegd gaan worden.
Tevens kan het product op de rugkant
van de natuursteen geappliceerd
worden.
AQUAFIN ® -2K/M-wit
2-componentige, flexibele
afdichtingsmortel
AQUAFIN ® -2K/M-wit is een 2-componentige,
flexibele afdichtingsmortel
tegen grond- en stuwwater. Normaliter
wordt dit product ingezet als afdichting
van gebouwen en als afdichting achter
tegels. Echter, bij verwerking van lichte
natuursteen, welke in het dikbed systeem
geappliceerd worden, wordt het product
als beschermlaag op de rugkant van de
natuursteen aangebracht.
Solnhofer
Applicatievoorkeur:
• Indien er gewerkt wordt confom de dikbed-methode,
is een applicatie van
AQUAFIN ® -2K/M-wit op de rugkant
van de natuursteen raadzaam.
Haftschlämme-flex
1-componentige aanbrandlaag ASO ® -Haftschlämme-flex is een 1-
componentige aanbrandlaag voor CThechtlaagvloeren,
die op beton of
zand/cement dekvloeren wordt aangebracht.
De ondergrond mag droog tot
lichtvochtig zijn.
ASO ® -Haftschlämme-flex is tevens
geschikt als contactlaag voor traditioneel
tegelzetwerk.
ASO ® -Haftschlämme-flex is in het
bijzonder afgestemd op de dekvloermortels
ASO ® -EZ4-Plus en ASO ® -EZ6-Plus.
Applicatievoorkeur
• Nadat AQUAFIN ® -2K/M-wit voor de
dikbedverlijming aangedroogd is, kamt
men de op dit verse mortelbed de
aanbrandlaag
ASO ® -Haftschlämme-flex op.
• De natuursteen wordt nat in nat in de
de verse aanbrandlaag geappliceerd.
Gronderingen en hechtlagen
9

Gronderingen & aanbrandlagen
Grondering voor aansluitende natuursteenapplicatie
zonder afdichting / SCHOMBURG
Ondergrond
ASO ® -Unigrond-K
ASO ® -Haftschlämme-flex
AQUAFIN ® -2K/M-wit
ASODUR ® -D2
Multi-Grondering MG-17
ASO ® -Fliesengrund
Vloervlakken
dunbed
beton
cement-dekvloer CT
calciumsulfaat-dekvloer CA
calciumsulfaat-vloeivloer CA-F * 2
Zeer geschikt.
Beperkt geschikt.
*1 Directe applicatie op de dekvloer vereist.
*2 Calciumsulfaat-vloeivloeren dienen
geschuurd te worden.
*3 Terrazzo- en steenvloeren ontdoen van
lossende lagen.
*4 Oude tegellagen met korrel 20 tot 40
schuren.
*5 Alleen in combinatie met STEPBOARD.
*6 Verkleuringsgevoelige natuursteen aan de
lijmkant met AQUAFIN ® -2K/M-wit inkwasten
en drogen laten. Aansluitend volgt de dikbed
verlijming met ASO ® -Haftschlämme-flex.
Vloervlakken
dikbed
Wandvlakken
dunbed
steenhout-/magnesiadekvloer MA
gietasfalt AS * 1
ASODUR ® -LE epoxytroffelvloer SR
ASODUR ® -SFE epoxytroffelvloer SR
terrazzo- of steenvloer * 3
oude tegellagen * 4
spaanplaten * 5
beton
* 6
cement-dekvloer
* 6
beton
cellenbeton
kalk-cementpleister en cementpleister ASO ® -
gipspleister
ASO ® -
gipsplaten
ASO ® -
oude tegellagen * 4
spaanplaten * 5
10

Vloei- en egalisatiemortels
Egalisatiemortels vinden hun toepassing in
het uitvlakken en egaliseren van oneffenheden
op wanden en vloeren. De DIN
18202 “Toleranzen im Hochbau” staat
bepaalde vlakheids toleranties bij
zand/cementdekvloeren toe. Deze toleranties
zijn echter voor vele vloerbekledings
materialen nog steeds te grof, om
een optimaal eindresulataat te verkrijgen.
Vandaar dat de DIN 18365 “Bodenbelagarbeiten”
principieel een uitvlak
spaanlaag voorschrijft. Ook grootformaat
natuursteenbekledingen vragen om ondergronden
die een exacte effenheid vertonen.
Om een overtanding door oneffenheden
in de dekvloer te vermijden, dient hier
een egalisatie van de ondergrond te worden
doorgevoerd. Overtandingen zijn
hoogte toleranties groter dan 1 mm tussen
de stootkanten van aangrenzende natuursteentegels,
welke ontstaan door oneffenheden
in de ondergrond. Egalisatie van
de ondergrond voorkomt dit probleem.
Vloei- en egalisatiemassa's:
• Corrigeren toleranties/oneffenheden
van te bekleden ondergronden.
• Ze zorgen voor voldoende stevigheid.
• De zuigkracht van de ondergrond
wordt geoptimaliseerd.
Stem de grondering, de egalisatiemassa
en de lijmmortel altijd op elkaar af. Alleen
zo staat de systeemzekerheid garant voor
een schade- en probleemvrije applicatie.
SOLOPLAN ® -30
Vloeimortel
SOLOPLAN ® -30 is een vloeimortel voor
laagdiktes van 3 tot 30 mm per applicatielaag.
SOLOPLAN ® -30 wordt voor het uitvlakken
en egaliseren van horizontale betonen
zandcement-dekvloer ondergronden
ingezet. De vloeimortel is geschikt voor
buiten en voor toepassing in natte-cellen.
De geëgaliseerde vlakken worden in dit
geval aansluitend afgedicht met bv.
AQUAFIN ® -2K/M.
11

Mortelsystemen
Oorzaken van verkleuringen
Verkleuringen zijn de meest voorkomende
schade oorzaken bij natuursteen applicaties.
Ze worden ingedeeld in vier groepen:
• Verkleuring door vuil van bovenaf
(loopverkeer etc).
• Verkleuring door mineralen in het
gesteente zelf.
• Verkleuringen door wateroplosbare
stoffen vanuit het mortelbed.
• Verkleuringen door kalk uit het mortelbed
of uit de daaronder liggende
ondergrond. Deze worden normaliter
als kalkuitbloeiingen aangeduid.
Gesteente mineralen zoals in pyrit of granat
kunnen door overvloedig vocht uit een
niet geschikte dun- of middelbedmortel
alkalisch verkleuren.
Dit soort processen worden versterkt door:
• Hoge alkaliteit van het aanmaakwater.
• Grote hoeveelheden alkalische vocht
uittreding uit de mortel.
In beide gevallen is water het transportmedium
voor de verkleurende stoffen.
Vooral bij dikbed-mortels wordt aanmaakwater
in grotere hoeveelheden toegevoegd
aan de mortel. Aangezien alleen een
gedeelte van dit aanmaakwater hydrateert
in de mortel, zal de rest via de mortel aan
het oppervlak van de natuursteen verdampen.
Zouten en humuszuren lossen gemakkelijk
op in dit restwater. Via kapillaire werking
worden deze stoffen in de natuursteen
getransporteerd. Na verdamping van het
water blijven de verkleurende substantie's
achter in de natuursteen.
Bij verkleuring door kalk treden vrije calciumionen
van de cementen met behulp van
restwater aan het oppervlak van de natuursteen.
Hier reageren deze deeltjes met
de kooldioxyde uit de lucht tot kalksteen.
Het gevolg, kalksteenuitbloeiingen die
zichtbaar worden door witte uittredingen
aan het oppervlak van de natuursteen of
in de voegmortel, in de vorm van calciumcarbonaat.
Tras-cementen binden met ca.
50% een gedeelte van de vrije kalken en
bieden daarom meer zekerheid dan traditionele
cementen. Een verkleuring en de
gevreesde uitbloeiingen kunnen zij echter
niet volledig verhinderen.
12

Het optimale alternatief en oplossing voor
dit probleem zijn de
lijmmortels uit het CRISTALLIT ®
natuursteenprogramma.
Deze CRISTALLIT ® -producten worden gefabriceerd
onder toevoeging van hoogwaardige
wit cementen.
Dit is vooral van belang bij lichte en doorschijnende
natuursteenbekledingen. De
snel uithardende dun- en middelbed-mortels
verlangen nog maar een fractie van
het aanmaakwater die traditionele dikbed
(zet)mortels benodigen. Het aanmaakwater
wordt in Cristallit producten snel kristallijn
gebonden en staat daardoor maar
kort in contact met de natuursteen.
Eisen aan dun- en
middelbedmortels
• Ze dienen fijnere toeslagstoffen te
bevatten als mortel voor de dikbed
(zet) methode.
• Ze dienen snel afbindend en uithardendte
zijn, om uitbloeiingen en verkleuringen
te voorkomen.
Voordelen van witte
dun- en middelbedmortels
• Witte mortels bevatten geen donkere
bestanddelen, die in de natuursteen
kunnen migreren.
• Daardoor kunnen ongewenste kleureffecten
tijdens en na de applicatie van
doorschijnende natuursteen zoals marmer
helemaal niet ontstaan.
CRISTALLIT ® –MBK–flex
Flexibele, snel afbindende
middelbedmortel
CRISTALLIT ® -MBK-flex is een flexibele,snel
afbindende middelbedmortel. Bij
toepassing van de middelbed-methode
worden de tegels/platen net als bij de
dunbed-methode gelijmd. In tegenstelling
tot de dunbed-methode bedraagt het lijmbed
hier 5 tot 15 mm. Voorwaarde voor
deze verlijmings-methode is ook hier een
uitgeharde en droge ondergrond.
Eigenschappen
• Snelle kristallijne waterbinding,
snel uithardend.
• Zeer smeuig, flexibel, wit.
• Voldoet aan de DIN EN 12004, C1 F.
• Tot 15 mm laagdikte.
Toepassing
• Ter egalisatie van oneffenheden tot
15 mm diepte in dekvloeren.
• Voor niet gecalibreerde natuursteen.
• Voor groot-formaat natuursteenplaten.
• Voor het zetten en lijmen van natuur- en
kunststeenplaten met hoge en geringe
water absorbtie.
• Voor het zetten en lijmen van keramische
bekledings materialen.
• Voor het verlijmen van verkleurings
gevoelige en doorschijnende natuursteen,
zoals: lichte marmer of kalksteen.
• Ook geschikt voor verlijming van graniet,
porphyr, kwartsiet en zandsteen.
• Voor een optimale en probleemloze
applicatie op ondergronden conform
DIN 18157 deel 1.
• Voor in- en exterieure verlijmingen.
• Voor werkzaamheden onder tijdsdruk.
Applicatievoorbeeld
• Kwartsiet Yellow
Mortelsystemen
13

CRISTALLIT ®
Mortelsystemen
Kunststofveredelde dunbed-mortel
CRISTALLIT ® is een kunststofveredeld
dunbedmortel. Een dunbed-verlijming
wordt daar toegepast, waar een mortelbeddikte
van 3 - 5 mm zonder over-tanding
toelaatbaar is. Het wordt voornamelijk
toegepast bij tegels en platen met
geringe eigendikte van 7 tot 15 mm.
CRISTALLIT ® kan in een tijdbestek van
30 minuten verwerkt worden. De lijmopentijd
bedraagt ca. 10 minuten.
Eigenschappen
• Snelle kristallijne waterbinding,
snel uithardend.
• Voldoet aan de DIN EN 12004, C1 FT.
• Zeer smeuig, wit.
• Tot 5 mm lijmbeddikte.
Toepassing
• Voor het aanzetten en lijmen van gecalibreerde
natuur- en kunststeenplaten met
hoge waterabsorbtie.
• Voor het aanzetten en lijmen van keramische
bekledingsmaterialen.
• Voor het lijmen van verkleurings-gevoelige
en doorschijnende natuur-steen zoals:
lichte marmer en kalksteen.
• Voor het optimaal verlijmen op ondergronden
die voldoen aan de
DIN18157, deel 1.
• Voor in- en exterieure verlijmingen.
• Voor werkzaamheden onder tijdsdruk.
Applicatievoorbeeld
• Carrara marmer
Bianco Carrara
CRISTALLIT ® –flex
Flexibele, snel afbindende
dunbedmortel
CRISTALLIT ® -flex is een flexibele, snel
afbindende dunbedmortel met kristallijne
waterbinding. Het kan in en tijdsbestek
van 60 minuten verwerkt worden. De lijmopentijd
bedraagt ca. 20 minuten.
Daarom kan CRISTALLIT ® -flex als zeer
gebruiks-vriendelijk getypeerd worden, het
laat zich verwerken als normale traditioneel
afbindende dunbed-lijmmortels.
Bijzonderheden
• Op grond van de langere lijmopentijd
in vergelijking tot CRISTALLIT ® kan men
met CRISTALLIT ® -flex een aanzienlijke
stijging van de productiviteit bewerkstelligen.
• Al na 4 uur is de verlijmde bekleding
reeds begaan- en voegbaar.
Eigenschappen
• Snelle kristallijne waterbinding,
snel uithardend.
• Bijzonder smeuig, flexibel, wit.
• Voldoet aan de DIN EN 12004, C2 FT.
• Tot 5 mm mortelbeddikte.
Toepassing
• Voor het aanzetten en lijmen van
gecalibreerde natuur- en kunststeenplaten
met hoge en geringe waterabsorbtie.
• Voor het aanzetten en lijmen van keramische
bekledingsmaterialen.
• Voor het lijmen van verkleurings-gevoelige
en doorschijnende natuursteen
zoals: lichte marmer en kalksteen.
• Ook voor verlijming van graniet,
porphyr, kwartsiet en zandsteen.
• Voor het optimaal verlijmen op ondergronden
die voldoen aan de
DIN18157, deel 1.
• Voor in- en exterieure verlijmingen.
• Voor werkzaamheden onder tijdsdruk.
Applicatievoorbeeld
• Padang Cristallo
14

ASODUR ® -EK98
2-componenten product op basis
van epoxyharsen
ASODUR ® -EK98 is een 2-componentenproduct
op epoxyhars basis. Het product
is in een wand- en een vloersamenstelling
verkrijgbaar.
ASODUR ® -EK98 kan binnen 40 minuten
verwerkt worden. Natuursteen zoals
Serpentiniet en enkele leisteensoorten neigen
bij absorbtie van water tot aanzienlijke
vervormingen (schotelen). Specifiek
voor dit probleem, adviseren wij gebruik
te maken van onze water- en oplosmiddelvrije
mortel ASODUR ® -EK98.
Eigenschappen
• Voor uitharding zeer eenvoudig met
water afwasbaar.
• Zeer hoge hechttreksterkte, druksterkte
en buigtreksterkte.
• Water- en oplosmiddelvrij, extreem
hard.
Toepassing
• Voor het lijmen van natuur- en kunststeenplaten.
• Voor het verlijmen van keramische
tegels en platen.
• Middels dunbed-methode op
beton,zand/cementdekvloeren, pleisterlagen
oude tegellagen en overige
onder-conform DIN 18 157, deel 3.
• Ter egalisatie van oneffenheden op
beton, zand-cementdekvloeren en
pleisterlagen.
• Voor voegvullingen bij keramische
vloer- en wandbekledingen.
Applicatievoorbeeld
• Verde Alpi
Beispiele für Serpentinite
Verde Alpi, Verde Naoussa, Verde Tino,
Rosso Levanto
Het verlijmen van kunststeen
• Het is ook mogelijk om agglomeraten
of kunststeen met CRISTALLIT ® -flex
verlijmen.
• Veredel dan de 25 kg
CRISTALLIT ® -flex met 2 kg
UNIFLEX ® -B.
Applicatie advies
• Quarella: „Bianco Arco Iris“
• Verlijm kunststeen, die Serpentiniet
bevatten, altijd en alleen met water- en
oplosmiddelvrije ASODUR ® -EK98.
• Verlijm Serpentiniet of zeer vervormingsgevoelige
leisteen soorten eveneens
met de water- en oplosmiddelvrije
ASODUR ® -EK98.
• Dit voorkomt het schoteleffect door
absorbtie van water.
Bianco Arco Iris
Mortelsystemen
15

Mortelsystemen
ASO ® -EZ4-Plus
dekvloermortel
ASO ® -EZ4-Plus is een dekvloermortel
voor dikbed applicaties. Dit is de traditionele
applicatie methodevoor het leggen
van natuursteenbekledingen. Traditioneel
wil niet zeggen oud, want het is noch
steeds een veel toegepaste methode om
marmer en graniet zowel binnen als buiten
te bevestigen. In het bijzonder voor
applicatie van natuursteen in het dikbed is
onze ASO ® -EZ4-Plus de aangewezen
keuze. Het is een prefab mortel product,
voor het maken van waterwerende zet- en
dekvloermortels. De mortelbed dikte mag
varieëren tussen 15 tot 50 mm.
Bestanddelen
• Speciaalcement ASO ® -EZ4
als bindmiddel.
• Kien uitgekozen toeslagstoffen met fijn
afgestemde zeeflijn.
Samenstelling van toeslagmaterialen en
bindmiddelgehalte zijn in dit product
exact en optimaal op elkaar afgestemd.
Dit garandeert een constante dekvloerkwaliteit.
ASO ® -EZ4-Plus onderbreekt de capillaire
werking van de dekvloer, een eigenschap
die bij buitentoepassing zeer welkom
is. Vooral daar waar regenwater in
contact treedt met de dekvloer. Een weerstands-verhoging
op uitbloeiingen en verkleuringen
wordt zodoende door
ASO ® -EZ4-Plus op simpele wijze
bewerkstelligd.
Bijzonderheden
• Laag water verbruik.
• Zeer dichte samenstelling.
• Hoog kristallijn waterbindendvermogen.
• Verhoogd bestand tegen, vorst- en
vochtschades op balkons en terrassen.
• Vochttransport vanuit de ondergrond
wordt sterk gereduceerd.
• Het mortelbed is hydrofoob.
• Beschermt tegen verkleuringen en uitbloeiingen
bij natuursteen.
• Natuursteen kan zo veilig en duurzaam
buiten geappliceerd worden.
Eigenschappen
• Waterwerend, snel uithardend, vezelversterkt.
• Hoge applicatie-zekerheid, constante
dekvloerkwaliteit.
• Lange potlife van 60 minuten
bij + 23° C.
Toepassing
• Voor niet gecalibreerde natuursteen.
• Bij oneffenheden in de ondergrond.
• Voor groot-formaat natuursteenplaten
met verschillende dikte.
• Kan als snel uithardende hechtlaagdekvloer
worden ingezet.
• Toepasbaar als zwevende sneluithardende
dekvloer op isolatie scheidingslaag.
• Geschikt als vloerverwarmings dekvloer
onder natuursteenplaten.
• Toepasbaar conform DIN 18 560 en
DIN 18 353.
• Voor in- en exterieure dekvloer
applicaties.
Hechtlagen/aanbrandlagen
• Gebruik bij dikbed-methodes voor binnen
een aanbrandlaag bestaande uit
ASO ® -Haftschlämme-flex.
• Gebruik bij dikbed-methodes voor buiten
een aanbrandlaag bestaande uit
mengverhouding: 5 kg ASO ® -EZ4 en
25 kg ASO ® -EZ4-Plus. Voeg hier
aan toe ASOPLAST ® -MZ 1:1 met water
verdund.
Applicatie voorbeeld
• Alta kwartsiet
16

ASO ® -EZ6-Plus
dekvloermortel
Quarzit
ASO ® -EZ6-Plus is tevens een product
uit het rijtje van onze prefab dekvloermortels.
Met ASO ® -EZ6-Plus worden interieure
cement-dekvloeren gefabriceerd die reeds
na 1 dag overwerkt kunnen worden met
tegel en platen. Dit product bevat een
bindmiddel met zeer snelle kristallijne
waterbinding alsmede een speciaal optimaal
afgestemde zeeflijn.
Eigenschappen
• Snell uithardend, krimpcompenserend.
• Hoge applicatiezekerheid, constante
dekvloer-kwaliteit.
• Lange potlife van 45 minuten
bij + 23° C.
Toepassing
• Bijzonder geschikt snelmortel onder verkleurings
gevoelige natuursteen.
• Geschikt als snel uithardende dekvloer
op hechtlaag.
• Geschikt als snel uithardende zwevende
dekvloer op isolatie/scheidingslaag.
• Geschikt als vloerverwarmings-dekvloer
onder tegels en natuursteenplaten.
• Maakt toepassing conform DIN 18560
DIN 18 353 mogelijk.
Hecht- en aanbrandlagen
• Gebruik bij dikbed-methodes (binnen)
altijd een aanbrandlaag bestaande uit
onze ASO ® -Haftschlämme-flex.
Applicatie voorbeeld
• Anröchter Kalkzandsteen, niet gecalibreerd,
vochtgevoelig.
Mortelsystemen
17

Toepassingstabel voor natuursteen / SCHOMBURG-mortelsystemen
Mortelsystemen
mortellaagdikte
gesteentegroep
Stollingsgesteenten
subgroep
dieptegesteente
(plutoniet)
uitvloeiingsgesteente
(vulcaniet)
gesteente
graniet
dioriet
gabbro
syeniet
foyait
rhyolith/porphyr
basaltlava
gesteente type
Rosa Beta, Imperial Red, Padang,
Baltik Braun, Lausitzer, Waldstein gelb
Fürstensteiner, Nero Tujuca
Impala, Nero Impala, Star Galaxy
Kardinal, Blue Pearl,
Azul Bahia, Namibia Blue
Trentiner Porphyr, Porfiris, Porfido
Basaltino, Rheinische Basaltlava
afzettingsgesteente
kalkbrezkie
Breccia Aurora
serpentinbrekzie
Rosso Levanto
zandsteen
Roter Mainsandstein, Ruhrsandstein, Elbsandstein
Abstwinder Schilfsandstein, Wesersandstein,
Sedimentgesteenten
neerslaggesteente
kalkzandsteen
leisteen
kalksteen
Anröchter Kalksandstein
Portoschiefer, Korlinger Schiefer, Mustang
Belgisch Granit, Nero Marquina, Trani,
Jura Gelb, Jerusalem Stone, Botticino
Bad Cannstatt, Bad Langensalza
Solnhofener Plattenkalk, Travertin
Plattenkalk, Onyx
Kleinziegenfelder, Dolomitstein
Muschelkalk, Blaubank, Kernstein
marmer
Thassos, Bianco Carrara, Estremoz,
Arabescato, Namaqua
dolomietmarmer
Palisandro, Norwegian Rose
Omvormingsgesteenten
(metamorfe-gesteenten)
gneis
kwartsiet
glimmerkwartsiet
leisteen
Soglio, Onserone, Maggia
Rio Branco, Kashmir White, Imperial White, Ivory,
Juparana Gold
Verde Spluga, Azul Imperial, Quarzit Yellow,
Azul Macaubas, Pacific Blue
Alta Quarzit
Peacock
Jade-Schiefer, Otta-Schiefer, Theumaer Fruchtschiefer
serpentiniet
Verde Alpi, Verde Naoussa, Verde Tino,
Rosso Levanto
cementgebonden
betonwerksteen
Breccia Aurora, Alpenmarmor Beige, Carrara weiß,
zonder serpentiniet
Arabescato, Granit 90; Fa. Quarella Serie: Fantasia,
kunststeen
kunstharsgebonden
bestandsdelen
Millenium, Cromatca, Granitica, Pastelli, Luciente; Fa.
Omnistone Serie Starlight u. a.;
Fa. Objekt-Stone: Micronit u. a.
Fa. Prossimesuperfici Serie: Luce, Cristallo, Oriente
met serpentiniet
Vetro 90; Fa. Quarella: Verde Tirreno,
bestandsdelen
Rosso Asiago, Rosso, Verde Levanto
Bijzonder geschikt.
Beperkt geschikt, neem contact op met onze technische dienst.
*1 Veredel 25 kg lijm door toevoeging van 2 kg UNIFLEX ® -B.
*2 Behandel de rugkant van de tegel/plaat voor de applicatie in het dikbed met AQUAFIN ® -2K/M-wit.
18

Dun- en middelbed lijmmethodes
• Snel uithardende dunbedmortels
• Snelle kristallijne waterbinding, wit
3 tot 5 mm
3 tot 5 mm
3 tot 15 mm
• watervrij
• reactiehars
• snel uithardend
• grijs
Applicatie via dikbed-methode
• binnen
• buiten
• binnen
tot 5 mm 3 tot 5 mm 15 tot 50 mm 15 tot 50 mm
CRISTALLIT ®
CRISTALLIT ® -flex
CRISTALLIT ® -MBK-flex
ASODUR ® -EK98
SOLOFLEX ® -SE
ASO ® -EZ4-Plus
ASO ® -EZ6-Plus
* 1
* 1 * 2
* 2
* 2
* 2
* 2
* 1
* 2
* 2
* 2
* 2
* 2
* 2 * 2
Mortelsystemen
Neem voor gedetailleerde adviezen s.v.p. contact op met onze technische dienst.
Niet gecalibreerde natuursteen principieel altijd via middelbed-methode verlijmen.
Bij grote afwijkingen in tegel/steendikte adviseren wij de applicatie via dikbedmethode
onder gebruikmaking van onze zet/dekvloermortels ASO ® -EZ4-Plus alsmede ASO ® -EZ6-Plus.
19

Voegmortels
Een belangrijk punt in de natuursteen
applicatie is het vullen van de voegen.
Ongeschikte voegmortels kunnen vakkundig
aangebracht natuursteen in een klap
teniet doen. Ook hier dringt overschotwater
via de randzones in de natuursteen.
Het gevolg, randzone verkleuringen welke
tot schades en reclamaties lijden.
• Deze problemen kunt u vermijden
door consequent voor producten te
kiezen, die snel kristallijn water binden.
CRISTALLFUGE ®
natuursteenvoegmortel
Bijzonder aan te raden voor voegvullingen
van natuursteen is onze
CRISTALLFUGE ® , welke kan worden
toegepast voor voegen tot 7 mm breedte.
Dit product is leverbaar in 6 verschillende
kleuren en staat garant voor optimale en
verkleuringsvrije voegvullingen van natuursteen-oppervlakken.
Eigenschappen
• Snelle kristallijne waterbinding, snel
uithardend, dampdiffuus.
• Zeer lichte hantering, goed afwasbaar,
hardt scheurvrij uit.
• Kunststof veredeld, smeuig, gepigmenteerd.
• Leverbaar in 6 kleuren.
• Bevat geen krasgevoelig
kwartszand,dus geen probleem voor
kwetsbare oppervlakken.
• KLeuren zijn afgestemd op het siliconen
programma ESCOSIL ® -2000-ST.
• Geschikt voor vloer- en wandverwarming.
• Potlife ca. 30 minuten, begaanbaar na
ca. 1,5 uur.
• Bevat geen schadelijke silicogene
fijnstof kwarts.
• Voor voegen tot 7 mm breedte.
Toepassing
• Voor het voegen van kalksteen, juramarmer,
lichte marmer, graniet e.d.
• Voor in- en exterieure voegen op wand
en vloer.
• Tevens geschikt voor het voegen van
keramische tegelbekledingen.
• Toepasbaar in droge, vochtige en
natte-ruimtes.
20

ASO ® -Flexfuge
flexibele voegmortel
ASO ® -Flexfuge is een fexibele voegmortel
voor voegen van 4 tot 20 mm.
Met dit product kunnen voegwerkzaamheden
op niet verkleurende natuursteen
bekledingen worden uitgevoerd.
ASO ® -Flexfuge is verkrijgbaar in 3
grijstinten, vorstbestendig en waterwerend.
De waterwerendheid maakt het
uitermate geschikt voor buiten toepassingen.
Eigenschappen
• Snelle kristallijne waterbinding, snel
uithardend, dampopen.
• Zeer goed voegbaar, goed afwasbaar,
smeuiig.
• Kunststofveredeld, vorstbestendig,
waterwerend.
• Leverbaar in 3 grijstinten.
• KLeuren zijn afgestemd op het siliconenprogramma
ESCOSIL ® -2000-ST.
• Geschikt voor vloer- en wandverwarming.
• Potlife ca. 30 minuten, begaanbaar
na ca. 2 uur.
• Voor voegbreedtes van 4 tot 20 mm.
Toepassing
• Voor het voegen van niet verkleuringsgevoelige
kunst- en natuursteen bekledingen.
• Voor binnen en buiten op wand
en vloer.
• Tevens voor het voegen van keramische
bekledingen en steenstrips.
• Toepasbaar in droge, vochtige en natte
ruimtes.
Voegmortels
21

Natuursteensiliconen en primers
ESCOSIL ® -2000-ST
en ASO ® -nastrijk-ST
Primer AG70,
AG66 en AG78-2000
De afsluitende verzegeling van bewegings-en
aansluitvoegen vereist het inzetten
van speciaal op natuursteen afgestemde
Siliconen. Toepassing van ongeschikt
siliconen leidt tot randverkleuringen in de
natuursteen en aansluitend tot lossing tussen
siliconen en steen.
Dit soort schades hebben twee redenen:
• De randzone verkleuren door migratievan
weekmakers of silicoonolie uit het
silicoon in de natuursteen.
• Standaard siliconen zijn doorgaans
gebaseerd op acetaat. Tijdens het
afbinden van deze siliconen ontstaat
Calciumcarbonaat, aanwezig in alle
marmer en kalksteensoorten, wordt
door dit zuur aangetast. Het gevolg
hiervan is dat de kit loslaat van de
natuursteen flanken.
De elastische natuursteensilicoon
ESCOSIL ® -2000-ST is bijzonder
geschikt voor verzegelingen van bewegings-
en aansluitvoegen in natuursteen
bekledingen. Het product bevat geen
weekmakers in vorm van siliconenolie. De
ook wel “spekranden” genoemde randverkleuringen
door indringing van siliconenolie
zijn daarom uitgesloten.
Bovendien is ESCOSIL ® -2000-ST neutraalvernettend.
Aangezien geen schadelijke
azijnzuren ontstaan, is de hechting
tussen natuursteen en silicoon optimaal.
ESCOSIL ® -2000-ST is fungicide van
samenstelling, waterbestendig en zowel
binnen als buiten toepasbaar. De kleuren
van ESCOSIL ® -2000-ST zijn exact
afgestemd op die van CRISTALLFUGE ® .
Al te vaak wordt nog steeds afwasmiddelgebruikt
voor het nastrijken van siliconenvoegen.
Echter is het gevaar op vlekvorming
bij gebruik van dit soort improvisaties
verhoogd aanwezig.Wij adviseren
gebruik te maken van ons
ASO ® -nastrijk-ST. Dit garandeert een
absoluut vlekvrij kitwerk.
Primers verbeteren de hechting tussen siliconenmassa
en natuursteen. De hechtvlakken
dienen schoon, droog en en vrij van
lossende middelen te zijn.
AG70 en AG66 zijn1-componentige primers
op silicoonharsbasis.
AG70 verbetert de hechting tussen
ESCOSIL ® -2000-ST en natuursteen.
AG66 verbetert de hechting tussen
ESCOSIL ® -2000-ST en zandsteen.
AG78-2000 is een 1-componentigekunstharsgrondering.
Dit product vindt in
het bijzonder zijn toepassing in zwembaden.
Toepassings advies
• Gebruik de primer AG70 of
AG66 voor een optimale hechting
siliconenkit en natuursteen.
• Verwijder eventueel oude siliconen, lijm
of andere hechtverminderende stoffen,
voordat u de primer aanbrengt.
• Werk alleen in stofvrije en schone
voegen.
• Schrob of zuig de voegen, indien
nodig, schoon.
• Exacte info over; hoe en waar producten
uit de AG serie zijn toe te passen
vindt u in de desbetreffende infobladen
van ESCOSIL ® -2000-ST.
• Vanzelfsprekend staan onze sales en
tech-adviseurs u telefonisch te woord
indien u vragen heeft over eventuele
toepassingen.
22

Toepassingstabel primers / SCHOMBURG
gesteentegroep
subgroep gesteente
gesteente type
AG70 AG66 * 3
Stollingsgesteenten
Sedimentgesteenten
Omvormingsgesteenten
(metamorfe-gesteenten)
Kunststeen
dieptegesteente
(plutoniet)
uitvloeiingsgesteente
(vulcaniet)
afzettingsgesteente
neerslaggesteente
cementgebonden
kunstharsgebonden
graniet
dioriet
gabbro
syeniet
foyait
rhyolith/porphyr
basaltlava
kalkbrezkie
serpentinbrekzie
zandsteen
kalkzandsteen
leisteen
kalksteen
marmer
dolomietmarmer
gneis
kwartsiet
glimmerkwartsiet
leisteen
serpentiniet
betonwerksteen
zonder serpentiniet
bestandsdelen
met serpentiniet
bestandsdelen
Rosa Beta, Imperial Red, Padang,
Baltik Braun, Lausitzer, Waldstein gelb
Fürstensteiner, Nero Tujuca
Impala, Nero Impala, Star Galaxy
Kardinal, Blue Pearl,
Azul Bahia, Namibia Blue
Trentiner Porphyr, Porfiris, Porfido
Basaltino, Rheinische Basaltlava
Breccia Aurora
Rosso Levanto
Roter Mainsandstein, Ruhrsandstein,
Abstwinder Schilfsandstein, Wesersandstein,
Anröchter Kalksandstein
Portoschiefer, Korlinger Schiefer, Mustang
Belgisch Granit, Nero Marquina, Trani,
Jura Gelb, Jerusalem Stone, Botticino
Bad Cannstatt, Bad Langensalza
Solnhofener Plattenkalk, Travertin
Plattenkalk, Onyx
Kleinziegenfelder, Dolomitstein
Muschelkalk, Blaubank, Kernstein
Thassos, Bianco Carrara, Estremoz,
Arabescato, Namaqua
Palisandro, Norwegian Rose
Soglio, Onserone, Maggia
Rio Branco, Kashmir White, Imperial White, Ivory,
Juparana Gold
Verde Spluga, Azul Imperial, Quarzit Yellow,
Azul Macaubas, Pacific Blue
Alta Quarzit
Peacock
Jade-Schiefer, Otta-Schiefer, Theumaer Fruchtschiefer
Verde Alpi, Verde Naoussa, Verde Tino,
Rosso Levanto
Breccia Aurora, Alpenmarmor Beige, Carrara weiß,
Arabescato, Granit 90; Fa. Quarella Serie: Fantasia,
Millenium, Cromatca, Granitica, Pastelli, Luciente; Fa.
Omnistone Serie Starlight u. a.;
Fa. Objekt-Stone: Micronit u. a.
Fa. Prossimesuperfici Serie: Luce, Cristallo, Oriente
Vetro 90; Fa. Quarella: Verde Tirreno,
Rosso Asiago, Rosso, Verde Levanto
Primer toepassen.
Bij schone voegflanken kan een grondering achterwege blijven.
*3 De drogingstijd varieert tussen 15 minuten en 3 uur.
Contact met het natuursteenoppervlak dient voorkomen te worden, zodat er geen vlekken kunnen ontstaan!
Neem voor gedetaileerde info over onderwater toepassing contact op met onze technische dienst.
Natuursteensiliconen en primers
23

De SCHOMBURG-Groep met de ondernemingen
SCHOMBURG, TEUTOBURG en
RETHMEIER is als familie-onderneming
sinds 1937 werkzaam op het gebied van
speciale bouwstoffen.
Zowel nationaal als internationaal wordt er
steeds innovatief ontwikkeld en
geproduceerd.
Tot de specialiteiten van de
SCHOMBURG groep behoren:
• Objekt-afdichtingen en renovaties
• Tegellijm technieken
• Industrievloer coatingen
• Milieubeschermingen
• Hout verlijming
SCHOMBURG produceert en ontwikkelt al
haar producten in eigen beheer.
Geproduceerd wordt er op twee lokaties,
in Detmold en Halle. In Detmold
(hoofdvestiging) worden alle producten
geproduceerd uit het leverings programma.
De productie-unit in Halle is verantwoordelijk
voor de productie van poederlijmen,
afdichtings-, en renovatie-mortels die
bedoeld zijn voor Oost Europa.
TEUTOBURG, RETHMEIER en
SCHOMBURG verzorgen de markt met
producten als:
• Gevel-isolatie
• Sierpleisters voor binnen en buiten
• Verf producten
• Beton toeslagstoffen en cement-slurry’s
• KOMO goedgekeurde lijmen voor
de houtverwerkende timmer-industrie
Vakmensen waarderen sinds decennia
onze hoogstaande product-kwaliteit en
service op het gebied van systeem-bouwstoffen.
Ervaren buitendienst medewerkers geven
advies en voorzien U door het hele land
van de nieuwste product-informaties over
onze producten.
Het know-how van de ondernemings-groep
is gevraagd, erkend en is gelijktijdig de
basis voor een wereldwijde technologieoverdracht.
SYSTEEM -
SCHOMBURG BOUWSTOFFEN
SCHOMBURG
Postbus 343
7900 AH Hoogeveen/NL
Telefoon +31 (0)528/267171
Telefax +31 (0)528/267288
e-mail info@schomburg.nl
web www.schomburg.nl
01/06 · WAS.DT/HdK/JD