Download: SpitZ 24 - Scapino Ballet Rotterdam

Scapino Ballet Rotterdam Le Chat Noir SpitZ 4
Het ‘Le Chat
Noir’-gevoel van
Ed Wubbe
De werktafel in zijn kamer ligt bezaaid met naslagwerken, fotoboeken, kostuumschetsen
en stapels cd’s. Om zijn uitleg over Le Chat Noir te illustreren, laat hij voortdurend
stukken muziek horen. Om beurten schetteren Jacques Brel, Edith Piaf en Serge
Reggiani uit de luidsprekers. “Dit moet je horen”, roept hij over de cancanmuziek van
Offenbach heen, bekend van de Moulin Rouge. In Le Chat Noir heeft Ed Wubbe de
perfecte aanleiding gevonden om zijn grenzen te verleggen.
Met zijn nieuwste creatie
Le Chat Noir wil hij
zichzelf en het publiek
verrassen. Nieuwe wegen bewandelen.
De inspiratie hiervoor vindt
hij niet in de hedendaagse kunst,
maar in de bloeiperiode van de
West-Europese cultuur aan het
einde van de negentiende eeuw,
het fin de siècle. Om precies te
zijn, in het Parijse theatercafé Le
Chat Noir. Het café was een van
de eersten in zijn soort, een broedplaats
van bohemiens, waarin lage
en hoge kunst samen kwamen.
Artiesten, schrijvers en componisten
voedden er elkaar met discussies
en optredens. Het was de
tijd van de avant-garde, van de
nieuwe ideeën, van het zich buiten
de gebaande paden begeven.
Ed Wubbe herkent er zijn geestverwanten
in. Zijn enthousiasme
voor het nieuwe project is dan ook
groot.
Wubbe: “Het was een belangrijke
tijd. Er ontstonden veel nieuwe
ideeën en technieken. Parijs had de
wereldtentoonstelling en bouwde
de Eiffeltoren, schilders sloegen
nieuwe wegen in. De kunstenaars
van die tijd, de componisten, de
schrijvers, de architecten, de beeldend
kunstenaars, zij hebben het
aanzien van de wereld veranderd.
In sommige opzichten was het ook
een revolte. Men probeerde buiten
de gebaande paden nieuwe dingen
te ontdekken.”
Dat laatste is iets waar Wubbe een
sterke verwantschap mee voelt. Hij
‘Grote emoties en
dicht bij het leven.
Het zit dicht tegen
kunst aan.’
trekt zich weinig aan van modes
in de moderne dans en kiest een
eigen en onvoorspelbare koers. Het
concept van deze voorstelling reikt
hem nieuwe dingen aan die hij,
zoals hij zelf zegt, nog nooit gedaan
heeft. Behalve in het uitgesproken
theatrale karakter vindt hij die uitdaging
vooral in de Franse muziek.
“Alleen al die cancan muziek van
Offenbach. Het heeft een operettesfeer,
ondeugend. Je proeft als het
ware de drank en de erotiek. Aan de
andere kant moet ik bij Offenbach
Ed Wubbe
ook denken aan de muziek van
Tsjaikovski. Offenbach overbrugt
de lage en hoge kunsten. Ik zou ook
nooit zo snel een chanson van Piaf
of Brel gebruiken. Maar in dit concept
kan het. Ik ga de teksten niet
illustreren. Ik probeer het algemene
gevoel en de sfeer van het chanson
te pakken. Daar zit iets grotesks
in. Grote emoties en dicht bij het
leven. Het zit dicht tegen kunst aan.
Die spanning vind ik mooi. Daarom
is de muziek van Piaf en Brel zo
mooi. Het gaat over hartstocht, de
stad, de liefde, de pijn en de ziel.
De muziek van Offenbach is het
beginpunt voor Le Chat Noir en
daar komen de chansons uit voort.
Maar alles speelt zich af tegen de
achtergrond van het fin de siècle.”
ode aan parijs
Dat uitgangspunt is ook terug te
vinden in de aankleding van de
voorstelling, waarvoor Wubbe zich
heeft laten inspireren door de begintijd
van het café, 1881. Onderdeel
van het vermaak in Le Chat Noir
was het Theatre d’Hombres, het
schaduwspel. “Ik gebruik het niet
fotografie
Bryndis Brynjolfsdottir
letterlijk maar het is wel een inspiratiebron,
o.a. voor de videoprojecties
van Amber Heij. De kostuums van
Pamela Homoet zijn niet historisch
verantwoord, maar geïnspireerd op
het fin de siècle. Op fantasierijke
wijze refereren we aan de kunst,
de mode en de revue uit die tijd.
Theater is tenslotte ook een soort
verkleedpartij. In de voorstelling
dansen de mannen op schoenen en
de vrouwen op laarsjes uit die tijd.
Dat geeft een andere manier van
bewegen en een associatie met de
revue en de cancan. Ik zie het stuk
ook als een liefdesverklaring aan
Parijs. Om de juiste sfeer neer te
zetten haal ik ook inspiratie uit
films van Parijs in het interbellum.
En foto’s van artiesten achter de
schermen bij het variété. Die sfeer
zit ook in het affiche. Ik wilde een
theatraal stuk maken met theatrale
bewegingen. De dansers laten zich
op een nieuwe manier zien.”
Lichte krankzinnigheid
Ook Scapino choreografen Marco
Goecke en Felix Landerer maken
een dansstuk dat aansluit op het
Bryndis Brynjolfsdottir
fotografie hans gerritsen