Download: SpitZ 24 - Scapino Ballet Rotterdam

Scapino Ballet Rotterdam SpitZ 10
Met zijn ouders en
twee zussen groeit
Maxime op in het
kleine dorpje Saint
Genis Laval, net buiten de grote
stad Lyon. Hij gaat er naar een
katholieke privéschool waarin ook
een kleine dansschool is gehuisvest.
Waar de passie voor dans precies
vandaan kwam weet hij niet meer.
Wel dat het voor hem vanzelfsprekend
was om als 5 jarige op dansles
te gaan, als enige jongen van de
school. Maxime is ook vijf jaar oud
als zijn zusje wordt geboren en zijn
vader op dezelfde dag hoort dat hij
een terminale ziekte heeft. Onder
moeilijke omstandigheden begint
Maxime aan een leven met dans,
met ups en downs.
“Mijn moeder nam me altijd mee
naar de dansles van mijn oudste
zus. De lerares zag me dan geboeid
kijken en vroeg op een dag of ik
mee wilde doen. Zo ben ik begonnen
met dansen. De ziekte van mijn
vader sloeg in als een bom. Ineens
stond alles op z’n kop. Mijn vader
wilde ons niet met zijn ziekte, een
hersentumor, belasten en vertrok
regelmatig voor maanden naar het
buitenland. De danslerares werd
een vriendin van de familie en nam
een beetje de rol van mijn vader
over als hij er niet was.”
Maxime raakt steeds enthousiaster
over dans en begint op te vallen op
school. Niet omdat hij zo goed kan
dansen, maar omdat hij de enige
jongen is die dat doet. Hij wordt
een makkelijk doelwit voor pesterijen.
Na verloop van tijd wordt het
zo erg dat hij besluit te stoppen met
de dansschool.
“Ik wilde naar een andere school,
een gewone school gecombineerd
met een dansopleiding. Mijn
vader had weinig op met dans en
wilde niet dat ik naar die opleiding
ging. Niet lang daarna zag ik
een advertentie van het Nationale
Conservatorium van Lyon, een
prestigieus instituut in een imposant
gebouw. Mijn vader ging mee
naar de auditie en zag voor het eerst
dat dans echt iets voorstelde. Aan
het eind van de auditie kregen we
uitgelicht - Maxime Lachaume
te horen dat ik was aangenomen.
Hij was trots, eindelijk, en ik kreeg
een ‘high five’. Het was een dag
die ik nooit zal vergeten. Een aantal
jaar later kwam de film Billy Elliot
uit. Over de moeilijke relatie tussen
een vader en zijn 11-jarige zoon,
die tegen de wil van zijn vader gaat
dansen. Iedereen zei dat ik er naar
toe moest. Maar ik durfde niet, ik
was bang dat het me te veel pijn
zou doen. Pas toen ik twintig was
heb ik een stukje gekeken. Alleen
het eind.”
‘Ik moest de rol van
Tristan niet dansen,
ik moest hem zíjn.’
Na een moeilijk begin, loopt
Maxime probleemloos door zijn
opleiding aan het conservatorium
en hij studeert als eerste van zijn
jaar af. In Nederland hebben de
dansopleidingen goede contacten
met de gezelschappen, maar in
Frankrijk moet je het na je opleiding
helemaal zelf uitzoeken.
“Mijn eerste auditie was in
Hamburg, Noord Duitsland. Daar
sta je dan als groentje in een vreemde
stad tussen 100 andere auditanten.
En na een uurtje kon ik - afgewezen
- al weer naar huis. Het heeft
een tijd geduurd voor ik er achter
kwam dat mijn droom om klassiek
danser te worden niet realistisch
was. Dat was een pijnlijk proces. Ik
had niet de vereiste lengte en succesvolle
klassieke dansers komen
meestal uit de scholen van de grote
gezelschappen of de opera. Die
opleidingen duren twee jaar langer.
Maar het leven gaat verder
en ik heb mezelf nieuwe doelen
gesteld. Ik heb auditie gedaan voor
een stageplaats bij een neoklassiek
gezelschap, de opera van Nice. En
ik had geluk. Een van de vaste dansers
kreeg tijdens een tournee van
Romeo en Julia in Italië een blessure.
Ik mocht de rol overnemen en
greep mijn kans. Na afloop boden
ze me een contract aan.”
Maxime heeft bereikt wat hij wil
maar bedankt toch voor de eer,
vanwege de slechte sfeer binnen
het gezelschap. Hij vertrekt naar
een ander gezelschap, in Sankt
Pölten in Oostenrijk, o.l.v. Nicolas
Musin, een voormalig topdanser
van het Hamburg Ballet. Musin
is niet niet alleen charismatisch,
hij is ook temperamentvol en zeer
veeleisend.
“De man was extreem gedreven.
Elke beweging die je maakte moest
je verantwoorden. Niet nadenken
bij wat je deed was een doodzonde.
Ik was onervaren en wilde
gewoon dansen. Maar in zijn versie
van Tristan en Isolde was het niet
genoeg om de rol van Tristan te
dansen, ik moest Tristan zíjn. De
studiorepetities waren één groot
mentaal gevecht. Als het Nicolas
niet beviel gooide hij een stoel naar
je hoofd. Het werkte verlammend
en ik had geen idee meer wat ik
aan het doen was. Ook al viel er
niet met hem te werken, ik leerde
wel veel. Heel veel. Ik kreeg een
andere kant van dans te zien. Ik
leerde anders kijken naar de invulling
van een rol, naar karakter en
theatraliteit. Naar het verschil tussen
gespeelde en echte emotie. Ik
ging beseffen wat een lichaam kan
uitdrukken op toneel, zelfs als je
niet beweegt. Op school leer je dat
niet, daar ben je voornamelijk met
techniek bezig. Ik leerde ook dat je
voor kunst alles moet geven. Zoals
Noerejev dat deed. Tot het uiterste
gaan. Er ging een wereld voor me
open. Deze ervaring heeft me als
danser gevormd. De manier waarop
ik in de afgelopen tournee de rol
van Romeo heb ingevuld heeft hier
alles mee te maken.”
Na drie jaar en veel conflicten
wordt het gezelschap opgeheven.
Maxime vertrekt naar een gezelschap
in Genève, maar de zware
tijd in Oostenrijk eist zijn tol. Hij
stopt met dansen en denkt na over
een andere invulling van zijn leven.
Als hij na een jaar een aanbod
krijgt van een gezelschap in Athene
wil hij het nog één keer proberen.
De artistiek leider is Daniel
Lommel, een voormalig sterdanser
in de glorietijd van het beroemde
Bejart Ballet, die nog met Noerejev
danste. Na Oostenrijk wordt dit
een belangrijke nieuwe leerschool
voor Maxime. Lommel was een
beroemd danser, geschoold in de
oude traditie, met een diepgaande
kennis van de danstechniek.
“Lommel nam me onder zijn hoede
‘Dans draait om
rotatie en het
verplaatsen van je
gewicht, om balans
en controle.’
en bouwde mijn techniek steen
voor steen opnieuw op. Een revolutie.
Het opende mijn ogen voor
de essentie van beweging en techniek.
Het resultaat was verbluffend.
Waar ik in Oostenrijk niet
kon geven wat er van me gevraagd
werd, kon ik dat nu wel. Ik leerde
3-dimensionaal naar beweging te
kijken. Dans draait om rotatie en
het verplaatsen van je gewicht, om
balans en controle. De essentie van
danstechniek zit niet in de uitvoering
van de passen, maar in
de overgang van de ene pas in de
andere. Ik kreeg steeds meer het
gevoel dat ik wist waar ik mee
bezig was.”
In Athene krijgt Maxime het bericht
dat zijn vader is overleden. Hij laat
alles achter zich en gaat terug naar
huis. En naar zijn oude dansschool.
Hij neemt tijd voor zichzelf en voor
zijn familie. Hij kan nu ook de
intense ervaringen in het buitenland
laten bezinken. Binnen een jaar
doet hij weer auditie, bij Scapino.
Hij wordt aangenomen en alles
begint op z’n plek te vallen. Tot
een nieuwe tegenslag zich aandient.
“Een paar weken voor de première
raakte ik geblesseerd. Ik liep een
zware spierblessure op. Achteraf
denk ik dat ik te veel mijn best deed.
Pas na een half jaar revalideren kon
ik weer aan de repetities meedoen.
Scapino was voor mij een compleet
nieuwe ervaring. Ik was in een
geoliede, creatieve machine terecht
gekomen. In Oostenrijk werkten we
vier maanden om vier voorstellingen
te geven. Bij Scapino repeteren
we twee of drie maanden en geven
we vier voorstellingen per week.
Het is fantastisch om zo vaak op het
toneel te staan. Het was een lange
weg om hier te komen waar ik niets
van had willen missen.”
tip van
Zakelijk directeur
ad interim:
Marianne Berendse
Sinds 2013 bij Scapino
Muziektip
‘Adagio for strings’
van Samuel Barber
Ik houd m’n hele leven al van
adagio’s. Daar heb ik ook veel
op gedanst. Dat van Barber vind
ik het mooiste. Goede muziek
raakt een melancholieke snaar
bij mij. Of het nu een tango
is, of een fado, een chanson of
een adagio: ik wil meegesleept
worden. Ik verheug me daarom
extra op de muziek uit Le Chat
Noir.
Museum
Insel Hombroich
Het Museum Insel Hombroich
ligt net over de grens in
Duitsland. De paviljoens met
de meest uiteenlopende kunstwerken
zijn opgenomen in het
landschap. Daardoor ontstaat
een intrigerend binnen-buiten
effect. Ik ga er zo’n twee keer
per jaar naar toe en ben iedere
keer weer verrast door de
schoonheid.
Boek
‘Waves’ van Virginia Woolf
Virginia Woolf heeft een aangrijpende
manier van schrijven.
Rationeel, maar ook met een
enorme emotionele diepgang.
Ik houd van al haar boeken,
maar Waves vind ik haar beste.
Dat heeft Annet Apon trouwens
ooit erg mooi verfilmd.
Ik heb vorig jaar haar huis,
Monk’s House in Rodmell,
bezocht. Prachtig! Alsof ze er
zo is weggelopen.