Rijksakademie Verslag 2010 - Rijksakademie van beeldende kunsten

Rijksakademie
Verslag 2010

www.rijksakademie.nl

Inhoudsopgave
1 Terugblikken en vooruitdenken
Bericht van de Raad van Toezicht p. 01
Bestuursverslag p. 02
2 Profiel p. 05
3 Impressies per kwartaal p. 11
4 Facts & Figures p. 35
5 Financiën p. 41
6 Organisatie p. 45
7 Stichting Trustfonds Rijksakademie p. 49
8 Presentie (oud-) residents en p. 61
winnaars Prix de Rome, een
greep 2009 – 2010
Rijksakademie van beeldende kunsten

Bericht van de Raad van Toezicht
1
Bericht van de Raad van Toezicht
Bij de Wet werd in 1870 de Rijks-Akademie van
Beeldende Kunsten opgericht; de Stichting
Rijksakademie werd in 1999 verzelfstandigd
uit de Rijksdienst
Aan de Staatssecretaris
van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap, de heer drs.
H. Zijlstra.
Hierbij bieden wij het door directie
c.q. bestuur opgestelde jaarverslag
van de Rijksakademie van beeldende
kunsten aan. We hebben dit verslag
besproken en goedgekeurd.
De directie is belast met het
bestuur van de Stichting. De Raad
van Toezicht houdt toezicht op
het beleid van de directie en op
de algemene gang van zaken. Zij
werkt op basis van de Code Cultural
Governance en is in het verslagjaar
vijf keer bijeen gekomen. De Raad
werkt met een financiële auditcommissie
die jaarlijks tweemaal
bijeen komt. Sinds 1999 werd de
accountantscontrole uitgevoerd
door Price WaterhouseCoopers
N.V. Gezien de lengte van deze
samenwerking is door de Raad
van Toezicht voorgesteld het accountantskantoor
te evalueren
en andere partijen te benaderen.
Na offreren door verschillende
kantoren, waaronder PWC, is met
KPMG Accountants N.V. tot een
overeenkomst gekomen. In het
verlengde hiervan heeft KPMG de
Jaarrekening 2010 gecontroleerd
en van een goedkeurende controleverklaring
voorzien.
In 2010 is mevrouw Liesbeth In 't
Hout afgetreden als lid van de Raad
van Toezicht op grond van de vastgestelde
benoemingstermijnen en
is mevrouw ir. Marlies Rohmer toegetreden
tot de Raad van Toezicht.
Voorafgaand aan deze toetreding
is een profiel samengesteld om
zodoende tot een evenwichtige samenstelling
te komen van de Raad
van Toezicht. Het Ministerie van
OCW heeft met deze benoeming
ingestemd.
In mei 2010 heeft de algemeen
directeur, prof.drs. Janwillem
Schrofer, van de Rijksakademie
de pensioengerechtigde leeftijd
bereikt. Directielid (sinds 2000)
drs. Els van Odijk is hem per 1 mei
opgevolgd als statutair directeur
van de Rijksakademie. Hierover is
contact gelegd met het Ministerie
van OCW.
De — in opdracht van de Raad
van Toezicht uitgevoerde — Internationale
Visitatie, maar ook het
OCW-onderzoek naar de postacademische
instellingen, hebben
in 2010 hun beslag gekregen.
Uitkomsten en inzichten uit de
Internationale Visitatie geven de
Raad (en de directie) handvatten
om zich verder te beraden op het
toekomstige beleid. Mogelijk kan
de gevolgde procedure van deze
visitatie een voorbeeld zijn voor
andere (culturele) instellingen.
De visitatiecommissie heeft onder
meer het besturingsmodel getoetst
en heeft zich positief uitgesproken
over de toepassing van dit model
(directeur en Raad van Toezicht).
De Raad is tevreden over de
uitkomsten van respectievelijk de
Internationale Visitatie, die zich
concentreerde op de drie kerntaken
van de Rijksakademie en het OCWonderzoek
dat zich concentreerde
op de Artist Residency. De onderkenning
van de grote internationale
reputatie van de Rijksakademie, de
hoge kwaliteit van residents, begeleiders
en medewerkers evenals de
gebleken uitstekende output stemt
tot vreugde. Wel heeft de Raad
haar zorg uitgesproken over de
rapportage van Andersson Ellfers
Felix in een brief aan het Ministerie
van OCW, november 2010. Een van
de onderwerpen was onvoldoende
transparant en consistent op cijfermatig
vlak.
De monumentstatus van het gebouw
Kavallerie-Kazerne, tezamen
met het ‘gebouwarrangement’,
de interdepartementaal tot stand
gekomen gebruiksvergoeding,
leidt tot een onevenredig groot
beslag op de financiële huishouding.
Separate zichtbaarheid van
gebruiksvergoeding en exploitatie
vergroot transparantie.
De Rijksakademie heeft in
verslagjaar 2010 op uitstekende
wijze inhoud gegeven aan haar
kerntaken: de Artist Residency, de
Prix de Rome voor architectuur en
beeldende kunst en de zorg voor de
Collecties. Ook de monumentale
status van het gebouw waarin zij
is gehuisvest, is ondersteunend
aan de kerntaken ingezet. De
Rijksakademie toonde ondernemerschap
door onder andere de
organisatie van een benefietveiling
‘kunstenaars voor kunstenaars’
en door goede resultaten bij het
Trustfonds Rijksakademie. De verhouding
tussen eigen inkomsten
en structurele subsidie van de
overheid is circa 19%-81%.
Het verslagjaar 2010 werd afgesloten
met een tekort op de normale
bedrijfsvoering van € 34.500. Dit
bedrag is ten laste gebracht van
het Eigen Vermogen.
De Raad onderstreept met kracht
het belang van de Rijksakademie
voor de ontwikkeling van kunstenaars
en kunstenaarschap op het
hoogste niveau. Als post-academische
instelling, gesubsidieerd vanuit
de basisinfrastructuur, geeft de
Rijksakademie op hoog kwalitatief
niveau inhoud aan de internationale
positionering van Nederland
en de Nederlandse kunstenaar in
Nederland en daarbuiten. De Raad
vraagt aandacht van de staatssecretaris
voor de bijzondere positie
en status van het in 1870 opgerichte
instituut en de grote internationale
reputatie die de laatste jaren zeker
niet minder is geworden.
prof.dr. Louise J.
Gunning-Schepers
namens de Raad van Toezicht op
de Rijksakademie,
april 2011
Samenstelling Raad van
Toezicht ultimo 2010 vanaf termijn tot
prof.dr. Louise J.
Gunning - Schepers 2008 2012
drs. Rob H. Defares 2009 2013
Liesbeth In ‘t Hout
(tot eind 2010) 2000 n.v.t.
ir. Marlies Rohmer
(vanaf november 2010) 2010 2014
drs. Karel J.J. Schampers
(in 2010 herbenoemd) 2005 2014
drs. Willem Sijthoff 2007 2011

Rijksakademie van beeldende kunsten
2
Bestuursverslag 2010
Terugblikken en vooruitdenken
De missie ‘ontwikkeling van individuele kunstenaars,
en van kunstenaarschap met als doel professionalisering
en excellentie’ krijgt gestalte in
de drie kerntaken van de Stichting Rijksakademie:
de Artist Residency, de Prix de Rome voor architectuur
en beeldende kunst en de Collecties.
Kunstenaars en kunstenaarschap
De Artist Residency concentreert zich op de
ontwikkeling van kunstenaars en op versnelling,
verdieping en verbreding van het kunstenaarschap.
Er wordt gewerkt aan onderzoek, productie,
presentatie en netwerkontwikkeling. Alumni
blijven via het genootschap betrokken bij de
Rijksakademie.
Het aantal aanmeldingen voor een residency lijkt
zich in 2010 met ruim 1700 te consolideren. 28
kunstenaars zijn geselecteerd voor de residency
2011. Er is een belangrijke slag gemaakt in verdere
automatisering en professionalisering van de
aanmeldingsprocedure.
De atelierbezetting in 2010 kwam op 53 plaatsen.
Naast reguliere residents maakten de genomineerde
architecten voor de Prix de Rome gebruik
van ateliers en werkplaatsen en waren er vijf
residents werkzaam op projectbasis. Twee van
hen werkten in het spanningsveld tussen kunst
en wetenschap, terwijl de andere drie afkomstig
waren uit ‘Silent Zones’, gebieden in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika, die ondervertegenwoordigd
zijn in de Rijksakademie en in de kunstwereld in
het algemeen.
De internationale groep van advisors, die niet alleen
bij de selectie betrokken is, maar ook inhoud
geeft aan artistieke dialoog en kritisch debat, is
in 2010 aangevuld met enkele nieuwe advisors.
De werkplaatsen zijn intensief en interdisciplinair
gebruikt voor onderzoek en experiment, voor productie
en documentatie.
Verworven kennis en kunde wordt gekoesterd, nieuwe
ontwikkelingen worden pro-actief opgepakt en ingezet.
De meer dan 200 jaar oude Prix de Rome, van
oorsprong een staatsprijs, richt zich op het
traceren van talent en signaleren van trends in
de beeldende kunst en architectuur in een internationale
context. In 2010 was er de Prix de Rome
architectuur. De tentoonstelling in ARCAM en de
uitreiking van de prijzen op 8 juni in de Hermitage
door oud-staatssecretaris voor Europese Zaken
Frans Timmermans kregen veel publiek en publiciteit.
In de tweede helft van 2010 is de jury voor de
Prix de Rome 2011 beeldende kunst bij elkaar gekomen
en zijn de eerste stappen in het jureringsproces
gezet. Er werd in 2010 samengewerkt met
SNS REAAL Fonds, Stichting Gieskes-Strijbis
Fonds, Inbo en KPN als begunstigers. Daarnaast
met presentatiepartners ARCAM en SMART
Project Space, Mediapartners AVRO's Kunstuur,
Kunstbeeld, NAi Uitgevers en educatiepartner
IMC Weekendschool.
Geschiedenis wordt in ere gehouden, op actualiteit
geanticipeerd en vooruitgelopen.
De Collecties houden zich bezig met het ‘verzamelen
en delen van kennis over kunst(enaars) en
kunstenaarschap’ via bibliotheek, kunstenaarsdocumentatie
en kunstcollecties. De bibliotheek had
in 2010 naast gebruik voor studie en onderzoek,
meer dan 4000 uitleningen. De kunstcollectie
organiseerde kunstschouwen voor in- en extern
publiek. Er waren bruiklenen en restauraties. De
historische collecties zijn verder gedigitaliseerd.
Het samenstellen van een kerncollectie binnen de
historische collecties heeft meer vorm gekregen.
Vanuit de kunstenaarsdocumentatie is gewerkt
aan de nieuwe in 2011 te lanceren website.
De geschiedenis wordt vastgehouden om kennis en
historisch besef niet te verliezen. Het heden wordt
vastgelegd, het is de geschiedenis van morgen.
Publiek
De Rijksakademie is zich bewust van het belang
van een publiek draagvlak. In het verlengde hiervan
worden activiteiten ontwikkeld die zich niet
alleen richten op een gespecialiseerd, maar ook
op een breder publiek.
De Collecties en de Artist Residency hebben
in 2010 enkele publiek toegankelijke boekpresentaties
en ‘tweegesprekken’ georganiseerd. In 2011
worden deze goed bezochte avonden voortgezet.
De bijzondere kunstcollecties zijn onder andere
gebruikt bij educatieve projecten onder meer in
samenwerking met NTR/Teleac.
Bij de Prix de Rome zijn ontwikkelingen om met
social media meer jongeren te betrekken bij beeldende
kunst en architectuur. In 2011 wordt hier
tijdens de Prix de Rome beeldende kunst verder
op ingezet.
Tijdens RijksakademieOPEN is met name de
Artist Residency prominent zichtbaar. Zo’n
7000 bezoekers bezochten de 55 opengestelde
ateliers, de documentatieruimte en de overige
presentaties.
De internationale bekendheid van de Rijksakademie is
groot. Meer aandacht voor betrekken, delen en communiceren
in Amsterdam en Nederland is de inzet van morgen.
De huisvesting van de Rijksakademie, de voormalige
Kavallerie-Kazerne, trekt een eigen publiek.
Het monumentale gebouw, doorsneden met
hedendaagse architectuur, is onder andere
opengesteld tijdens de Open Monumentendag.
De verbouwing van de Cantina, in 2010 vrijwel
afgerond, leidt tot een grotere capaciteit en meer
gebruiksmogelijkheden.

Bestuursverslag 2010 - Terugblikken en vooruitdenken
3
Een bijzonder publiek moment was de kunstveiling
in juni bij Sotheby’s. De benefietveiling
waar werk van kunstenaars verbonden met de
Rijksakademie is geveild, bracht 1 miljoen euro
op. Een nieuw fonds is opgericht ‘van kunstenaars
voor kunstenaars’ waaruit Rijksakademieresidents
vanaf 2012 ondersteund zullen worden.
De veiling luidde ook het afscheid in van algemeen
directeur Janwillem Schrofer die in mei de
pensioengerechtigde leeftijd bereikte.
Terugblikken en vooruitdenken
In 2010 heeft een Internationale Visitatie plaatsgevonden
in opdracht van de Raad van Toezicht.
Tevens was er een evaluatie van post-academische
instituten door bureau Andersson Elffers
Felix, in opdracht van het Ministerie van OCW.
De Visitatie werd uitgevoerd door een internationale
commissie onder voorzitterschap van prof.
dr. W.P. Blockmans en focuste zich op de werking
van de drie kerntaken van de Rijksakademie
(Residency, Prix de Rome en Collecties), haar
internationale reputatie, de uitdagingen voor de
toekomst, organisatie en bestuur. De evaluatie in
opdracht van het Ministerie richtte zich vooral op
de vergelijking met de andere post-academische
instituten op het terrein van de beeldende kunst
in Nederland. Zij concentreerde zich voor wat
betreft de Rijksakademie op de Artist Residency.
Beide evaluaties waren positief over het artistieke
niveau, de (inter)nationale betekenis en de
werking van de Rijksakademie. Het belang van
vergroting van publiek draagvlak, het delen van
kennis en het ontwikkelen van partnerships met
relevante partijen komt in de rapportages aan
de orde. De opmerkingen sluiten goed aan bij al
ingezette ontwikkelingen die in 2011 en verder zullen
worden doorgezet.
Financiën 2010
2010 was het tweede jaar van de Cultuurplanperiode
2009-2012. In 2009 werd als punt van aandacht
genoemd het ‘repareren’ van het evenwicht
tussen publieke en private middelen. 2010 karakteriseert
zich door de inzet op verbreding van
financieel draagvlak. De Rijksakademie werkt aan
het betrekken van meerdere financiële stakeholders,
ook om publiek draagvlak voelbaar en zichtbaar
te maken. Het Trustfonds Rijksakademie
speelt hierbij een belangrijke rol. Mede door de
goede resultaten van het Trustfonds konden
de niet toegekende loon- en prijsbijstelling en
de verlaagde bijdrage van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken/Ontwikkelingssamenwerking
worden opgevangen. In 2010 is een nieuwe pijler
ontwikkeld, een fonds ‘van kunstenaars voor
kunstenaars’ het Artists’ Endowment Fund.
De opbrengsten uit de benefietveiling zijn daar
ondergebracht.
Subsidie van OCW blijft echter doorslaggevend
voor de ontwikkeling van toptalent en excellentie
op het hoogste niveau.
De bijzondere monumentstatus en de interdepartementaal
tot stand gekomen gebruiksvergoeding
van het gebouw de Kavallerie-Kazerne zorgt
voor een fiks beslag op de financiële huishouding
(29% van de totale beheer- en activiteitenlasten).
Daar staat tegenover dat het gebouw een van de
bijzondere aspecten van het totale palet van de
Rijksakademie vormt.
In december 2010 heeft de Staatssecretaris een
brief aan de Tweede Kamer verzonden waarin een
ingrijpende wijziging van de uitgangspunten voor
het Cultuurbeleid wordt aangekondigd. Wat de
consequenties zijn, is nog onduidelijk. In ieder
geval is duidelijk dat voor het einde van het jaar
2011 een aanvraag voor de komende subsidieperiode
moet worden ingediend waarbij voldoende
verwerving van eigen inkomsten voorwaardenstellend
wordt.
Cijfers
De verhouding tussen eigen inkomsten en
structurele subsidie van de overheid is sinds
een paar jaar ca. 19%-81%. De belangrijkste
eigen inkomsten zijn de verworven middelen via
Stichting Trustfonds Rijksakademie en Ministerie
van BuZa/OS.
Het Ministerie van OCW subsidieerde in 2010
de activiteitenexploitatie met € 3.389.000; de
subsidie voor de huurvergoeding Kavallerie-
Kazerne bedroeg € 1.966.000 (deze laatste
betreft de interdepartementale vergoeding van
Ministerie van OCW naar Ministerie van BZK/
Rijksgebouwendienst).
De eigen verworven middelen bedragen in totaal
in 2010 € 1.219.000. Lager dan in 2009 vanwege een
verminderde toekenning van het Ministerie van
BuZa/OS (deze gelden dienen ter ondersteuning
en stimulering van resident artists afkomstig uit
de ‘Silent Zones’, landen die onvoldoende zichtbaar
zijn).
Het totaal aan beheer- en activiteitenlasten 2010
€ 6.629.000 is ten opzichte van 2009 met ca.
€ 40.000 gedaald, onder andere vanwege lagere
beheerslasten personeel door pensionering
algemeen directeur en lagere lasten energie,
verzekeringen en ICT.
Het saldo uit gewone bedrijfsuitoefening 2010
bedraagt € 34.500 (negatief) ten opzichte van 2009
€ 165.500 (negatief).
Per december 2010 telt het Rijksakademiepersoneel
34,68 fte; het ziekteverzuim inclusief
langdurig zieken was 3,7 %. De ondernemingsraad
vergaderde vijf keer, waarbij visitatie en
evaluatie belangrijke onderwerpen op de agenda
vormden.

Rijksakademie van beeldende kunsten 4
Besturing
De Stichting Rijksakademie werkt op basis van
het Raad van Toezicht-model. De directie is
belast met het bestuur van de Stichting. De Raad
van Toezicht houdt toezicht op het beleid van
de directie en op de algemene gang van zaken
in de instelling. Er wordt voldaan aan de Code
Cultural Governance. De Raad werkt met een
financiële auditcommissie die tweemaal per jaar
bij elkaar komt. De financiële auditcommissie
heeft in 2010 voorgesteld van accountantskantoor
te wisselen. Vanaf 1999 is gewerkt met Price
WaterhouseCoopers N.V. Evaluatie van accountants
na een dergelijk lange periode is belangrijk.
Na offreren door verschillende kantoren, waaronder
PWC, is met KPMG Accountants N.V. tot overeenstemming
gekomen. In het verlengde hiervan
heeft KPMG de Jaarrekening 2010 gecontroleerd
en van een goedkeurende controleverklaring
voorzien. De Rijksakademie is aangemerkt als een
“Algemeen Nut Beogende Instelling” (ANBI).
De Raad van Toezicht is in het verslagjaar vijf
keer bijeengekomen. Janwillem Schrofer bereikte
in mei 2010 de persioengerechtigde leeftijd. Per
1 mei is Els van Odijk, directielid sinds 2000,
Janwillem Schrofer opgevolgd als statutair
directeur van de Rijksakademie. Uitkomsten van
de Internationale Visitatie met betrekking tot
organisatie, bestuur en visie op langere termijn
speelden een rol bij het vooralsnog uitstellen van
de beslissing omtrent een een- of tweehoofdige
directie. In januari 2011 heeft de Raad besloten tot
een eenhoofdige directie.
Het jaarverslag 2010 bestaat uit het bestuursverslag
en het hoofdstuk financiën (formele deel),
daarnaast is er het activiteitenoverzicht per
kwartaal, het verslag van de Stichting Trustfonds
Rijksakademie en loopbaanmonitoring van alumni
over 2010.
Dank aan de medewerkers, maar ook residents en
advisors van de Rijksakademie voor alles wat in
2010 kon worden gerealiseerd.
drs. Els M.W.A. van Odijk
directeur

Verslag 2010
5
Rijksakademie
Profiel

Rijksakademie van beeldende kunsten
6
Rijksakademie van beeldende kunsten
De Rijksakademie van beeldende
kunsten in Amsterdam is een
kunstenaarsinstituut voor nationaal
en internationaal toptalent.
De missie van de Rijksakademie
is het faciliteren van ontwikkeling
van individuele kunstenaars, en
van kunstenaarschap, met als doel
professionalisering en excellentie.
Dit krijgt vorm in de drie kerntaken:
de Rijksakademie Residency,
de oudste nationale kunst- en
architectuurprijs Prix de Rome
en de kunstcollecties, bibliotheek
en kunstenaarsdocumentatie.
Rijksakademie residency
De Rijksakademie residency is een plek van
onderzoek en productie voor getalenteerde,
professionele kunstenaars uit de hele wereld. Er
is geen programma, overheersende stijlopvatting
of ideologie. De Rijksakademie biedt mensen
en mogelijkheden. Praktische voorzieningen als
een atelier, woonruimte, stipendium en een bescheiden
werkbudget zijn de basis. Concentratie
op het werk, experiment, reflectie en discussie
staan centraal met ondersteuning op artistiek,
technisch en theoretisch vlak door internationaal
actieve kunstenaars, theoretici en tentoonstellingsmakers.
Technische specialisten beheren
professioneel uitgeruste werkplaatsen waar
kunstenaars kunnen werken en experimenteren
met traditionele en eigentijdse materialen en
technieken.
Resident artists werken met alle belangrijke
hedendaagse technieken in de beeldende kunst:
schilderen, tekenen, fotografie, druktechniek,
beeldhouwen, video, film, geluid en nieuwe
media. Ook zijn er verbanden mogelijk met bijvoorbeeld
architectuur, muziek, dans, literatuur
en cinematografie.
Gedurende het jaar worden naast atelierbezoeken,
discussies, lezingen en seminars, thema’s
nader belicht. Uitgaande van de actualiteit en van
individuele behoeften van de residents is in 2010
onder andere aandacht besteed aan de ontwikkeling
van kunstenaarschap, aspecten van het
schrijven over werk, het maken en verspreiden
van kunstenaarspublicaties, de presentatie van
werk en verschillende posities ten opzichte van
de kunstmarkt.
Residents
In 2010 kwam de atelierbezetting op 53 plaatsen.
Voor het overgrote deel betreft dat de volledige
residencies van twaalf maanden. Daarnaast zijn
er kunstenaars die worden uitgenodigd om kortere
perioden aan de Rijksakademie te werken voor
bijzondere projecten. Ook de shortlist-kandidaten
van de Prix de Rome werken een kortere periode.
Als onderdeel van de prijs mogen zij nieuw werk
maken in de Rijksakademie.
23 kunstenaars voor een volledige residency zijn
in januari een eerste werkperiode begonnen en
27 kunstenaars stroomden door naar het tweede
residencyjaar. De gemiddelde leeftijd lag in 2010
op 30 jaar. De meesten van hen hebben na een
(kunst-)opleiding drie tot vijf jaar professionele
ervaring met tentoonstellingen, opdrachten of
werk in het onderwijs. Ongeveer de helft van de
kunstenaarspopulatie komt uit Nederland.
Gastresidencies voor bijzondere projecten zijn op
het gebied van kunst en wetenschap of technologie
en voor kunstenaars uit landen die onvoldoende
zichtbaar zijn, de zogenaamde ‘Silent Zones’

Rijksakademie van beeldende kunsten
7
(landen in Afrika, Azië en Latijns Amerika). In
2010 hadden Raviv Ganchrow (Verenigde Staten),
Tom Gidley (Verenigd Koninkrijk), Peterson
Kamwhati Waweru (Kenia), David Osbaldeston
(Verenigd Koninkrijk) en Jimmy Ogonga (Kenia)
een gastresidency. Ten slotte werkten in 2010 de
genomineerde architecten van de Prix de Rome
architectuur voor een aantal maanden in een
Rijksakademie-atelier.
Advisors
Residents gaan in dialoog met elkaar en met
advisors. Dit is een groep van circa 30 internationaal
gerenommeerde en actieve kunstenaars,
critici, tentoonstellingsmakers en theoretici, die
gedurende het jaar de Rijksakademie met enige
regelmaat bezoeken. Contacten tussen de resident
artists en advisors vinden vooral plaats in
de vorm van individuele atelierbezoeken, op
uitnodiging van de kunstenaar. Ook zijn er discussies,
seminars, excursies en workshops over
actuele gemeenschappelijke thema’s die voortkomen
uit eigen werk of fascinaties daarbuiten.
Twee maal per jaar, in 2010 op 30 maart en op
14 september, komen de regelmatig aanwezige
advisors bij elkaar om te spreken over de resident
artists, hun ontwikkelingen en hoe zo goed
mogelijk om te gaan met de begeleiding van de
individuele kunstenaars. De samenstelling van
de groep advisors toont een grote verscheidenheid
in kunstopvatting, generatie, nationaliteit
en positie in de kunstwereld. Jaarlijks wordt er
vernieuwd binnen de advisors-groep. Het profiel
is gebaseerd op veranderingen in het veld, wensen
en verwachtingen van de residents en aanbevelingen
van advisors en residents. In 2010 is met
name gezocht naar vrouwelijke kunstenaars en
advisors uit culturen die nog onvoldoende worden
gerepresenteerd binnen de Rijksakademie
(Arabische wereld, Afrikaanse landen, postcommunistische
landen en Azië).
Selectie
Werving van kunstenaars vindt plaats via het
internet, het netwerk van alumni en advisors,
Nederlandse en buitenlandse ambassadeposten
en via partners in het buitenland, zoals ondersteunende
fondsen en overheden. Doelgroep
voor de werving zijn kunstenaars met een afgeronde
opleiding en drie tot vijf jaar zelfstandige
professionele ervaring. Aantoonbare artistieke
kwaliteit, een relevante ontwikkelvraagstelling,
ontwikkelingsmogelijkheden en het moment in de
carrière zijn doorslaggevend.
Het aantal aanmeldingen voor een residency aan
de Rijksakademie is de afgelopen jaren sterk gestegen
maar lijkt zich te consolideren tussen de
1700 en de 2000 aanmeldingen. In 2010 zijn uit ruim
1700 aanmeldingen 28 kunstenaars geselecteerd
voor de residency 2011. Opvallend is de lichte
toename van aanmeldingen uit Nederland evenals
het steeds beter samenvallen van de kwaliteit van
de aanmeldingen met de gewenste doelgroep.
De selectie is opgedeeld in een Nederlands en
een buitenlands traject en kent verschillende
fasen. Na diverse selectierondes in april en mei
wordt een aantal kandidaten uitgenodigd voor
een interview op de Rijksakademie. In juli is
bekend welke kunstenaars zijn geselecteerd voor
de residency van het daaropvolgende jaar. In 2010
is de aanmeldingsprocedure technisch geprofessionaliseerd
en gebruiksvriendelijker gemaakt.
Rijksakademie Genootschap
Ieder jaar beëindigen rond de 27 kunstenaars
hun residency en verlaten de Rijksakademie met
vele nieuwe vriendschappen en professionele
relaties. De ruim 900 oud-residents, advisors,
alumni, genomineerden en juryleden van de
Prix de Rome vormen een wereldwijd netwerk:
het Rijksakademie Genootschap. Zij treden op
als ambassadeur van de Rijksakademie in het
mondiale kunstcircuit van kunstenaars, critici,
curatoren, fondsen, galeristen en overheden over
de hele wereld.
De Rijksakademie hecht groot belang aan het
continueren van de dialoog die gestart is tijdens
de residency. Via bureau Alumni wordt een
nieuwsbrief verspreid en worden activiteiten
georganiseerd. Zo zijn er alumnibijeenkomsten in
het buitenland van kunstenaars uit het ‘genootschap’,
vaak in samenwerking met culturele afdelingen
van de ambassades, in 2010 bijvoorbeeld
in Londen. Een vijftal oud-residents is in 2010
uitgenodigd om in het kader van de Xra-lezingen
te vertellen over hun beroepspraktijk. Het genootschap
wordt actief betrokken bij activiteiten en
het leggen van contacten, bijvoorbeeld bij het
inhoudelijk en praktisch voorbereiden van de
jaarlijkse voorjaarsexcursie, in 2010 naar Cairo.
Kunstenaars uit de zogenaamde ‘Silent Zones’
die bij terugkomst in eigen land, de opgedane
kennis, ervaring en netwerk willen inzetten door
het opzetten van een kunstenaarsplatform krijgen
ondersteuning als een dergelijk initiatief zich
voordoet. Vanuit het RAIN Artists’ Initiatives
Network - kunstenaarsinitiatieven in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika, opgericht door alumni van de
Rijksakademie – zijn in 2010 verschillende bezoeken
aan de Rijksakademie afgelegd.
Kunst en Wetenschap
De Rijksakademie biedt een platform voor grensverleggende
initiatieven en samenwerkingsverbanden
op het gebied van kunst en wetenschap.
Kunstenaars ontwikkelen projecten in dialoog
met specialisten uit uiteenlopende wetenschappelijke
disciplines.
De opening van het academische jaar met
presentaties van professor dr. Joop Hartog

Rijksakademie van beeldende kunsten
8
(hoogleraar Economie UvA), Tijs Goldschmidt
(bioloog, schrijver, Darwin-specialist) en Marieke
Sanders (verzamelaar) over excellentie en selectie
bracht kunst en wetenschap rondom dit
onderwerp bij elkaar. Gedurende het jaar is met
Tijs Goldschmidt op dit spoor verder gegaan
door hem uit te nodigen als advisor. Joop Hartog
heeft een aanvraag ingediend bij het NWO voor
een wetenschappelijk onderzoek naar selectie en
excellentie met als casus het selectieproces van
de Rijksakademie.
Gastresident Raviv Ganchrow, sonoloog en kunstenaar,
werkte onder andere in samenwerking
met de onderzoeksgroep akoestiek van de TU
Delft aan onderzoek naar de relatie tussen geluid
en ruimte en ontwikkelde ruimtelijke geluidsinstallaties
en zeer geavanceerde speakers in de
Rijksakademie.
De Rijksakademie is jaarlijks aanwezig bij de
installatie van de nieuwe leden van De Jonge
Akademie van het KNAW. Deze interdisciplinair
denkende jonge wetenschappers bezoeken op
hun beurt jaarlijks de RijksakademieOPEN en
worden in contact gebracht met residents.
Kunst & Technologie
In de professioneel uitgeruste werkplaatsen
wordt gewerkt en geëxperimenteerd met traditionele
en eigentijdse materialen en technieken. De
technische werkplaatsen bieden nagenoeg alle
relevante mogelijkheden voor de productie van
hedendaagse kunst. Vragen van residents worden
door de interdisciplinaire manier van werken
en de samenwerking tussen de werkplaatsen
op een vaak grensoverschrijdende manier uitgewerkt.
Voor de residents worden workshops
georganiseerd zodat zij zo snel mogelijk aan de
slag kunnen.
Er zijn vier clusters technische werkplaatsen:
beeld en geluid (fotografie, film, video, geluid,
elektronica), grafiek (diepdruk, hoogdruk, vlakdruk,
zeefdruk, kunstenaarspublicaties), chemie
(verf, kunststoffen, keramiek, glas), constructie
(metaal, hout, fijnmechanica).
De werkplaatsen werken samen met onderzoeksinstituten
en bedrijven en onderhouden een
goed (inter)nationaal netwerk per vakdiscipline.
Technische en innovatieve ontwikkelingen worden
gevolgd onder andere door het bezoeken van
vakbeurzen, seminars en uitwisselingsprojecten.
Zo is in 2010 onderzoek gedaan naar digitale
mogelijkheden op het gebied van 3D-scannen en
printen en laser cutten. In 2011 zullen de eerste
aanschaffingen op dit gebied plaatsvinden. In
2010 kon het verflaboratorium een kwalitatieve
stap voorwaarts maken door een meerjarige
sponsorovereenkomst met Old Holland Classic
Colours, een Nederlandse verffabrikant die topkwaliteit
verf en schildersmateriaal levert. Deze
sponsorovereenkomst zal op termijn ook positieve
mogelijkheden bieden voor het Rijksakademie
Genootschap (alumni). In 2010 is verder, naast
updates en vervangingen op het gebied van
digitale media, geïnvesteerd in apparatuur om
kunstenaarspublicaties in te kunnen binden.
Prix de Rome
De Prix de Rome, van oorsprong een staatsprijs,
is de oudste en meest genereuze prijs voor kunstenaars
en architecten in Nederland. De prijs is
door koning Lodewijk XIV ingesteld in Frankrijk
en bestaat ruim 200 jaar in Nederland.
De Prix de Rome: ‘het traceren van talent en
signaleren van trends in de beeldende kunst en
architectuur in een internationale context’, krijgt
inhoud door eenmaal per twee jaar de Prix de
Rome beeldende kunst te organiseren en eenmaal
per vier jaar de Prix de Rome architectuur. De
prijs bestaat niet alleen uit een geldbedrag, maar
ook uit een werkperiode van drie à vier maanden
in de Rijksakademie.
Sinds 2005 is de Prix de Rome ingericht als een
netwerkorganisatie. In 2010 werd samengewerkt
met SNS REAAL Fonds, Stichting Gieskes-
Strijbis Fonds, Inbo en KPN als begunstigers.
Presentatiepartners zijn ARCAM en SMART
Project Space. Mediapartners zijn AVRO's
Kunstuur en Kunstbeeld, NAi Uitgevers en
educatiepartner IMC Weekendschool.
In de eerste helft van 2010 werkten de genomineerde
architecten van de Prix de Rome architectuur
in de Rijksakademie aan nieuw werk (zie ook
hoofdstuk Facts & Figures). Het werk is op de
tentoonstelling in ARCAM, Amsterdam, op
16 mei 2010 door de jury beoordeeld. De prijzen
zijn op 8 juni uitgereikt in de Hermitage
Amsterdam door (ere-)juryvoorzitter Aaron
Betsky en oud-staatssecretaris voor Europese
Zaken Frans Timmermans. De overhandiging van
de publicatie, de uitreiking van de erepenningen
en het werk van de genomineerden heeft veel
aandacht gekregen van de vakpers en de landelijke
dagbladen.
In de tweede helft van 2010 is de Prix de Rome
beeldende kunst 2011 van start gegaan met de
nieuwe directeur van de Rijksakademie, Els van
Odijk, als secretaris Prix de Rome. Mede door
financiële ondersteuning van partner Stichting
Gieskes-Strijbis Fonds is een eerste aanzet gegeven
tot publieksontwikkeling met inzet van social
media. Doel is het vergroten van de betrokkenheid
bij hedendaagse kunst en in het bijzonder bij
de Prix de Rome. De generatie van 15-30 jaar is
doelgroep. Een projectleider is aangetrokken die
samen met stagiaires, vrijwilligers en freelancers

Rijksakademie van beeldende kunsten
9
een gelaagd programma ontwikkelt. Tijdens de
jurybijeenkomst op 10 december werd een eerste
bijeenkomst georganiseerd voor een groep van 35
jongeren - studenten, bloggers en 'blikopeners'
met als gemeenschappelijk kenmerk een actieve
status binnen de social media - die net als de officiële
jury een shortlist samenstelden. Hiermee
werden de eerste stappen op Facebook en Twitter
gezet.
Collecties
Het doel van de collecties is het ‘verzamelen en
delen van kennis over kunst(enaars) en kunstenaarschap’
via bibliotheek, kunstenaarsdocumentatie
en kunstcollecties.
Bibliotheek
De bibliotheek is openbaar toegankelijk. Er zijn
boeken, tijdschriften en audiovisueel materiaal
met betrekking tot kunstgeschiedenis, kunstkritiek,
kunsttheorie, kunstenaarsteksten, schilder-
en beeldhouwkunst, grafiek, performance,
fotografie, videokunst en architectuur. Ook zijn er
kleine basiscollecties met betrekking tot letteren
en sociale- en natuurwetenschappen. De bibliotheekcollectie
omvat meer dan 38.000 banden, 75
lopende tijdschriftabonnementen en circa 1600
videotapes, dvd’s en cd-roms.
Naast vakmatige en specialistische uitbreiding
van de boekencollectie worden aankopen op
verzoek van de kunstenaars gedaan. In 2010 is
gestart met de digitale ontsluiting van artikelen
en teksten van kunstenaars. Deze zijn via de
online-catalogus binnen de Rijksakademie te
raadplegen. De videocollectie is in 2010 verder
overgezet van band op dvd.
Gedurende het jaar was de bibliotheek 178 dagen
geopend en door meer dan 3000 mensen bezocht.
De bibliotheek is aangesloten bij AdamNet,
(Amsterdamse netwerk van bibliotheken) en
lid van het OKBN (Overleg Kunsthistorische
Bibliotheken Nederland).
Kunstenaarsdocumentatie
In samenwerking met de residents documenteert
de Rijksakademie werk en werkproces tijdens de
residency. Inmiddels omvat het archief ruim 900
(digitale) dossiers met informatie in woord en
beeld. De foto’s, video’s, publicaties, recensies
en artikelen geven de internationale ontwikkelingen
in de beeldende kunst weer. De documentatie
is toegankelijk voor iedereen die belangstelling
heeft voor het werk van bij de Rijksakademie en
de Prix de Rome betrokken kunstenaars.
In 2010 is begonnen met het documenteren,
gericht op het onderzoeks- en productieproces
tijdens de residency en het verbinden van kunstenaarpagina’s
aan de Rijksakademiewebsite.
Meer aandacht wordt besteed aan het adviseren
van residents bij het documenteren van het eigen
werk en het maken van een website.
Kunstcollecties
De unieke kunstcollectie van de Rijksakademie
is een van de weinige goed bewaard gebleven
en relatief omvangrijke (kunst)academische
verzamelingen in Nederland. Een deel is in varianten
van bruikleen ondergebracht bij diverse
musea en andere instellingen (Rijksmuseum /
Rijks-prentenkabinet, Allard Pierson Museum,
Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (voormalig
ICN), Amsterdams Historisch Museum).
De kunstcollecties bestaan uit een collectie
antiquarische boeken, circa 9000, die op afspraak
te bezoeken zijn. Verder zijn er collecties prenten
en tekeningen, gipsafgietsels en gipsmodellen,
circa 7476 exemplaren. Tenslotte is er een hedendaagse
collectie kunstwerken (544 objecten)
die jaarlijks wordt aangevuld met nieuw werk.
Het grootste deel van de collecties maakt deel
uit van de Collectie Nederland en wordt door de
Erfgoedinspectie gecontroleerd op registratie,
beheer en behoud. Op dit moment wordt gewerkt
aan een grotere focus binnen de collectie
prenten, tekeningen, modellen en gipsen die de
Rijksakademie ‘in huis’ heeft. Het is de bedoeling
- met het oog op beheersbaarheid en toegankelijkheid
- een kerncollectie samen te stellen die de
betekenis en de ensemblewaarde van deze bijzondere
collecties toont. In 2011 zullen de contouren
van de kerncollectie zichtbaar zijn. De collecties
worden regelmatig bezocht door specialisten uit
het kunstenveld, door onderzoekers en andere
geïnteresseerden. Daarnaast zijn ook scholieren,
studenten, sponsors en vanzelfsprekend geïnteresseerde
residents en advisors meer en meer te
gast in de kunstcollecties.
Rijksakademie breed
Publieke activiteiten en samenwerking
Er is een actieve wisselwerking tussen de
Rijksakademie en haar omgeving. In toenemende
mate worden publieke activiteiten georganiseerd,
in samenwerking met externe partijen.
Zo is in 2010 samengewerkt met De Hallen in
Haarlem, de Koninklijke Nederlandse Academie
van Wetenschappen (KNAW) en de Hermitage
in Amsterdam. Deze activiteiten zijn terug te
vinden in de kwartaalverslagen. Naast de meer
kleinschalige lezingen, presentaties en boekpresentaties
heeft de RijksakademieOPEN 2010, eind
november, een groot en breed publiek getrokken.
Met zo’n 7000 bezoekers en een goede pers was
het een geslaagde gebeurtenis. In de kwartaaloverzichten
wordt hier uitgebreid op in gegaan.

10
Rijksakademie van beeldende kunsten
Veiling bij Sotheby’s
Op 1 juni 2010 is bij Sotheby’s in Amsterdam een
kunstveiling georganiseerd. Op initiatief van
enkele (oud-)advisors en juryleden van de Prix
de Rome is een fonds ‘kunstenaars voor kunstenaars’
opgericht: het ‘Artists’ Endowment Fund’.
Kunstenaars verbonden aan de Rijksakademie
doneren werk; de opbrengsten van het werk
komen ten goede aan het fonds. De inkomsten uit
vermogen worden aangewend voor onderzoek en
productie door resident
artists aan de Rijksakademie. Het fonds vormt
- naast de staat en het mecenaat - de derde
financiële peiler van de Rijksakademie.
Naast een uitgebreide publicatie (in samenwerking
met de kunstenaarsdocumentatie), goede
pers en bijzondere bijeenkomsten heeft de veiling
één miljoen euro opgebracht. De veiling luidde
ook de verschillende afscheidsmomenten in van
algemeen directeur Janwillem Schrofer die in
mei de pensioengerechtigde leeftijd bereikte. Hij
speelde een grote rol in de totstandkoming van
het fonds en de realisering van de veiling.
Internationale Visitatie
In opdracht van de Raad van Toezicht op de
Rijksakademie heeft in 2010 een internationale
visitatie plaatsgevonden met als opdracht een
deskundig oordeel te verstrekken over het functioneren
van de Rijksakademie als verzelfstandigd
instituut over de afgelopen tien jaar, de internationale
reputatie en over beleid, bestuur en
organisatie op de middenlange en lange termijn.
In 2009 hebben directie en managementteam van
de Rijksakademie een eerste voorzet gegeven
door te werken aan een zelfevaluatie. Een externe
secretaris heeft zorg gedragen voor het schrijven
van de rapportage. Een lid van de Raad van
Toezicht op de Rijksakademie vormde samen
met een vertegenwoordiger van de KNAW en de
VRM de begeleidingscommissie. Begin 2010 is
de zelfevaluatie, een uitgebreide nulmeting, afgerond
en toegezonden aan de visitatiecommissie.
Halverwege 2010, op 15 en 16 juni, heeft het
internationale visitatiebezoek plaatsgevonden.
De rapportage van de internationale visitatiecommissie
is in december 2010 ontvangen. Namens
de Raad van Toezicht op de Rijksakademie is
deze onder meer toegezonden aan de staatssecretaris
van Cultuur en aan de Raad voor
Cultuur. Belangrijke bevinding van de commissie
was de vaststelling van de grote internationale
reputatie van de Rijksakademie en de hoge kwaliteit
van advisors, residents en alumni. Wel is
de Rijksakademie geadviseerd een structureler
communicatiebeleid en meer publieke presentie
in Amsterdam te realiseren.
Onderzoek OCW naar postacademische
instellingen
Gedurende het jaar 2010 is voluit meegewerkt
aan het onderzoek door Andersson Elffers
Felix naar inkadering van de postacademische
instellingen. Dit onderzoek, in opdracht van
het Ministerie van OCW en op verzoek van de
Raad voor Cultuur (onder andere advies 2005
- 2008), dient als bouwsteen voor de ontwikkeling
van de visie van de Raad voor Cultuur op de
postacademische instellingen. De Rijksakademie
wordt in het in november uitgebrachte rapport
omschreven als een kwalitatief op hoog internationaal
niveau werkende instelling met een grote
internationale reputatie. Het gebouwarrangement
van de Rijksakademie, het huren van de monumentale
Kavallerie-Kazerne, eigendom van de
Rijksgebouwendienst, wordt in het rapport niet
duidelijk inzichtelijk gemaakt en leidt tot onhelderheid
bij de analyse van exploitatie, baten en
lasten.
Facilities
Naast algemeen beheer en onderhoud is in 2010
speciaal aandacht geschonken aan meer efficiency
op het terrein van ICT, vervanging van de
telefooncentrale, besparingen op energie en samenbrengen
van verzekeringen om tot een betere
onderhandelingspositie te komen.
In opdracht van de Rijksgebouwendienst is door
architect Koen van Velsen in 2008 een plan gemaakt
om de Cantina te verbouwen. Naast hoognodige
aanpassingen in het kader van ARBO- en
hygiënenormen wordt de capaciteit van de
Cantina uitgebreid. De verbouwing die in februari
van 2010 van start ging zou oorspronkelijk in oktober
zijn afgerond. De Cantina zal, na een aantal
tegenslagen in de bouw, in maart 2011 in gebruik
worden genomen. Tijdens de bouwperiode is in
hal West een tijdelijke voorziening gemaakt.
Start onderzoek ‘Renovatie
‘Kavallerie-Kazerne’.
De Kavallerie-Kazerne, eigendom van de
Rijksgebouwendienst, is in 1992 gerenoveerd
voor gebruik door de Rijksakademie. Het gebouw
dient in de komende periode gereed gemaakt te
worden voor de volgende 20 jaar, gebruik makend
van de actuele inzichten voor wat betreft onderhoud,
duurzaamheid, veiligheid en functionele
eisen. Om dit te realiseren is in samenwerking
met Bureau Rijksbouwmeester onderzoek naar
mogelijkheden gedaan. De uitkomsten zijn in
2010 gebruikt als basis voor het vervolgtraject
‘renovatie Kavallerie-Kazerne’. Op basis van deze
documenten zal de Rijksgebouwendienst begin
2011 een Definitiedocument ontwikkelen, van
waaruit verder gewerkt kan worden.

Rijksakademie
Impressies per kwartaal
11
Verslag 2010

12
Rijksakademie van beeldende kunsten
Eerste kwartaal
Rijksakademie Residency
Opening residency jaar 2010
Op 21 januari opent de Rijksakademie Residency
2010 met presentaties van Professor Joop Hartog
(hoogleraar Human Capital; Universiteit van
Amsterdam), Tijs Goldschmidt (evolutiebioloog
en schrijver) en Marieke Sanders (kunstverzamelaar).
Onderwerp van de bijeenkomst is ‘selection
& excellence’.
Rijksakademie
presenteert zich in
Townhouse, Cairo
foto: Roy Taylor/
RABK
Excursie Egypte
— In 2010 is de bestemming voor een kennismakingsreis
Cairo en de Egyptische
woestijn. Lezingen van de Egyptische
kunstenaar Hala Elkoussy (RA 05/06),
Egyptische curator Mai Abu Al Dahab,
kunsthistoricus en Egyptoloog Huub
Pragt en hoogleraar moderne islamitische
filosofie Nasr Abu Zayd (universiteit van
humanistiek Utrecht) zijn georganiseerd
ter voorbereiding op de reis. Naast de
onderlinge kennismaking van residents,
advisors en enkele medewerkers, is de reis
bedoeld om contacten te leggen en uitwisseling
te bevorderen met Egyptische kunstenaars
en andere professionals. In Cairo
worden presentaties gegeven door de
kunstenaars van de Rijksakademie in o.a.
Contemporary Image Collective (CIC), in
Townhouse en tijdens een ontvangstreceptie
op de Nederlandse ambassade.
Presentatie van werk
Bij de start van het residencyjaar, presenteren de
kunstenaars hun werk aan elkaar, aan medewerkers
en advisors als startpunt voor inhoudelijke
discussie en uitwisseling. In maart is er de
interne RijksakademieOPEN, resident artists
openen de deur van het atelier voor de interne gemeenschap,
waardoor dialoog en samenwerking
wordt gestimuleerd.
Lezingen en atelierbezoeken
In het eerste kwartaal zijn er lezingen van David
Claerbout, Sue Williams, Hermann Pitz, John
Welchman en Carol Lu. De kunstenaars spreken
overwegend over eigen werk en onderzoek met
uitzondering van Hermann Pitz die specifieke
boeken of onderwerpen die hem als kunstenaar
fascineren aan de orde stelt. Twee theoretici
spreken respectievelijk over fysionomie in de
kunstgeschiedenis en ontwikkelingen in hedendaagse
kunst in China. Naast lezingen leggen
genoemde advisors ook atelierbezoeken af.
Gastresident Tom Gidley geeft een lezing over
zijn werk.
Performances, presentaties en films
– Presentatie van werk in een van de projectruimten:
residents Yang Jian, Daniel Barroca,
Lev Ilizirov ('Beginning with the garbage of
Melanie') en Rebecca Digne.
– Filmvertoning 'The Falls' (Peter Greenaway)
met introductie door advisor Ansuya Blom.
– Performance van advisor Sigurdur
Gudmundsson: 'the silent and talking
sculpture'.
– Filmvertoning en discussie door advisor
Roy Villevoye: 'Video message' (2009) en
'Pressure' (2009).
– Advisors Hermann Pitz and Paul Perry doen
samen met een aantal residents een studiotour
rondom de vraag 'What’s sculpture in your work'.
– Lezing, filmvertoning en discussie door
advisor Gerardo Mosquera. Hij toont een
video in wording: 'The Sky Within my House.
Contemporary Art in 16 Patios in Cordoba',
een project waarvan hij de curator was.
– In het eerste kwartaal komen naast bovengenoemde
advisors en gasten ook enkele advisors
voor een of twee dagen voor individuele
atelierbezoeken.
Doing contemporary art
— Voor het tweede jaar verzorgt de
Rijksakademie het onderdeel ‘artistic
practice’ van het masters-programma
van de faculteit Kunstgeschiedenis aan
de Universiteit van Amsterdam. Hoofd
Ateliers Martijntje Hallmann geeft een
lezing over de kunstenaarspraktijk. De
masterstudenten van de UvA krijgen een
rondleiding en aansluitend opdracht om in
groepjes van twee of drie een kunstenaar
te interviewen. 25 masterstudenten nemen
deel aan het programma, elf residents worden
geïnterviewd in het kader van ‘artistic
practice’.
Internationale netwerken/
netwerkbijeenkomsten
Directeur Els van Odijk geeft een delegatie
van de Geneva University of Art & Design een
uitgebreide introductie en rondleiding binnen de
Rijksakademie.

— Pagina 15
Resident Matthew
Lutz-Kinoy bezig met
experimentele
zeefdrukken
foto: Willem Moeselaar/RABK
13
— Pagina 17
Leerlingen Hermitage
Academie op atelierbezoek
bij Josje Peters
foto: Tinie Kerseboom/RABK
Verslag 2010
— Pagina 17
Cursisten MfAC in
de kunstenaarsdocumentatie
foto: Mariken van Lammeren

14
— Pagina 19
Selectiecommissie
aan het werk
foto: Roy Taylor
Rijksakademie van beeldende kunsten
— Pagina 20
Gastresident
Kamwathi Waweru in
de grafiekwerkplaats
foto: Willem Moeselaar / RABK
— Pagina 21
Olv Klijn wint de
Prix de Rome 2010
Architectuur
foto: Daniël Nicolas

Selectie
De deadline voor aanmelding voor de residencyperiode
2011 is 1 februari met 1722 aanmeldingen.
339 uit Nederland en 1383 van buiten Nederland.
Rijksakademie Genootschap
Xra-Lezingen
Otobong Nkanga (RA 02/03) uit Nigeria en op dit
moment wonend in Antwerpen, vertelt over de
wijze waarop ze haar observaties en sensaties
vertaalt in uiteenlopende media zoals fotografie,
video, tekeningen, beelden en performances. Zij
geeft aansluitend een live performance.
Lisa Oppenheim (RA 04/05) is in verband met
een tentoonstelling over uit New York. Zij vertelt
tijdens de Xra-lezing over haar opvattingen over
representatie en reproductie.
Alicia Framis (RA 95/96) uit Spanje, geeft een
lezing over haar wijze van samenwerken, regie
houden, plannen en financieren. Directe aanleiding
voor haar lezing vormde het omvangrijke interdisciplinaire
‘Moon-life project’ dat de grenzen
van de kunst overstijgt. De eerste concept store,
onderdeel van het ‘Moon-life project’ is eind 2010
in Shanghai geopend.
RAIN Artists’ Initiatives Network
Centre Soleil d’Afrique (Bamako, Mali) is een van
de eerste kunstenaarsplatforms van het RAIN
Netwerk. Begin 2010 opent de tentoonstelling
'Station Gare Mali', georganiseerd door Centre
Soleil, in Den Haag, bij Hivos (Humanistisch
Instituut voor Ontwikkelingssamenwerking).
Edith Rijnja, Alumni Projects, houdt een inleiding
over de oprichting van Centre Soleil d’Afrique
door Hama Goro (RA 95/96) en over de verdere
ontwikkeling van het kunstenaarsplatform.
Guy Wouete Lotchouang (RA 09/10) bezocht
begin 2010 Kameroen. Wouete presenteerde zijn
werk en gaf een lezing over de Rijksakademie.
Aanleiding hiervoor was de uitreiking van
de Prins Claus Fonds prijs aan Doual’Art
(Kameroen) door de Nederlandse ambassadeur.
het Nederlands Fotomuseum om foto's te printen.
De elektronicawerkplaats speelt een rol in
veel kunstenaarsprojecten. Zo is in de eerste
maanden van 2010 onder andere gewerkt aan de
vervaardiging van programmeerbare timers om
luchtpompen te besturen voor Jian Yang, die
werkte aan een opblaasbaar huis. Ten behoeve
van de productie van werken voor de veiling
‘Global Contemporary, Artists for Artists’ bij
Sotheby’s Amsterdam in juni is gewerkt aan
motorbesturingen voor grote carrousels van
alumnus Stephen Wilks (RA 94/95).
Grafiek
(diepdruk, hoogdruk, zeefdruk, vlakdruk)
Sinds enkele jaren is er toenemende belangstelling
voor grafiek, mede door uitgebreidere
digitale mogelijkheden en meer aandacht voor
het maken van kunstenaarspublicaties. Ook hier
wordt samengewerkt en worden experimenten
uitgevoerd in samenwerking met andere technische
werkplaatsen van de Rijksakademie. Zo is
samen met de afdeling fotografie gewerkt met
flexo-platen om een digitale connectie te maken
met hoogdruk- en diepdruktechniek. In het verlengde
hiervan is ook met monotype/etsen/lino
geëxperimenteerd.
In samenwerking met ‘fotografie’ en ‘keramiek’ is
gewerkt aan de ontwikkeling van vierkleuren keramische
transfers in zeefdruk.
Resident Matthew
Lutz-Kinoy bezig
met experimentele
zeefdrukken
foto: Gertjan Forrer
/ RABK
15
Eerste kwartaal
Kunst & Technologie
Beeld en geluid
(fotografie, film, video, geluid, digitale media, elektronica)
In het eerste kwartaal worden ter introductie
van de technische mogelijkheden voor residents
verschillende workshops gegeven, onder andere
studiolicht, digitale beeldbewerking en interactieve
elektronica.
De fotografiewerkplaats wordt intensief gebruikt
door de residents, maar soms ook door alumni en
advisors. De aanwezige expertise en hoge kwaliteit
van werken leiden ertoe dat zij graag terugkomen
naar de Rijksakademie. Incidenteel worden
externe verzoeken gehonoreerd, bijvoorbeeld van
— Resident Matthew Lutz-Kinoy maakt een
serie experimentele zeefdrukken zonder
gebruik te maken van traditionele films.
Hij belicht de ramen met behulp van zand
en UV-licht. Zo ontstaat een zeer gedetailleerd
en schilderachtig drukbaar patroon.
Als drager gebruikt hij vooral afvalkarton.
Chemie
(verf, kunststoffen, keramiek, glas)
De keramiekwerkplaats wordt door verschillende
residents voor uiteenlopende onderzoeken
gebruikt. Resident Pim Blokker boetseert een
beeld van ledematen (benen), Rebecca Stephany
onderzoekt de effecten van het toevoegen van
pigmenten aan klei en Koinuma Yoshiyuki maakt

16
majolica beelden. Resident Leï Saito werkt aan
het boetseren en gieten van keramische borden,
bestek en etenswaren.
Pieter Kemink, technisch specialist keramiek, verzorgt
in samenwerking met Martijntje Hallmann,
hoofd Ateliers, twee lezingen voor een groep
keramiekstudenten van de Rietveldacademie.
‘Terrestrial Ball’,
Kianoosh Motallebi
foto: Willem
Vermaase
Rijksakademie van beeldende kunsten
Emre Hüner aan het
werk in het verflab
foto: Roy Taylor/
RABK
— Resident Emre Hüner werkt aan de realisatie
van een driedimensionaal model
van een vliegtuig. Een afbeelding van
een oud vliegtuig dient als voorbeeld. In
de houtwerkplaats wordt het vliegtuig
met mdf gebouwd; het verflaboratorium
spuit het oppervlak glad met een vullende
laag waarna er wordt geplamuurd
en geschuurd. Het vliegtuig wordt in een
hoogglanzende paarse kleur afgewerkt en
in elkaar gelijmd.
Naast het algemene gebruik vindt er in het verflaboratorium
voortdurend experiment en onderzoek
plaats naar nieuwe materialen en toepassingen.
Koinuma Yoshiyuki concentreert zich op een
gegoten oppervlak van zijn tweedimensionale
werk. Dina Danish onderzoekt mogelijkheden om
verkleuring van papier te conserveren.
Gedurende de eerste maanden van 2010 wordt ook
door verschillende alumni gebruik gemaakt van
het verflaboratorium, vaak om werk voor de veiling
bij Sotheby’s te maken. Onder andere Praneet Soi
(RA 02/03), Aïsha Khalid (RA 01/02) en Nathaniel
Mellors (RA 07/08).
Constructie
(metaal, hout, fijnmechanica)
De houtwerkplaats is in de eerste maanden van
2010 gebruikt door residents en ook door enkele
alumni, onder andere Germaine Kruip (RA 00/01),
Alicia Framis (RA 95/96), Sanghee Song (RA 06/07)
en Alon Levin (RA 05/06).
De metaalwerkplaats wordt intensief gebruikt.
Workshops metaal en lassen worden aan het
begin van het jaar georganiseerd. Daarnaast zijn
er veel grotere en interdisciplinaire projecten.
— Kianoosh Motallebi is bezig met de ontwikkeling
van instrumenten en apparatuur
voor zijn project ‘Terrestrial Ball’, een object
dat alle elementen van het periodiek
systeem bevat. Hij ontwerpt en bouwt een
manipulator met beschermgas-atmosfeer
en diverse hulpmiddelen voor het verwarmen,
bewerken en samenvoegen van
de elementen en het meten van het hele
proces (onder andere de temperatuur).
Vervolgens wordt een container van
titaan en glas gebouwd, waar het object
veilig bewaard en getoond kan worden.
Motallebi werkt gedurende vrijwel heel
2010 intensief samen met technisch begeleider
Stephan Kuderna in de metaalwerkplaats
aan voorbereiding en productie van
dit object.
Prix de Rome
Olv Klein in zijn
atelier tijdens een
presentatie met
sponsor Inbo
foto: Martijntje van
Schooten/RABK
Werkperiode Prix de Rome 2010 architectuur
— De Prix de Rome architectuur wordt
eenmaal in de vier jaar uitgeschreven.
Na de voorronden in 2009, beginnen in
januari 2010 de shortlist-kandidaten aan
hun eindopdracht voor de Prix de Rome
architectuur 2010. Thijs van Bijsterveldt
& Oana Rades, Olv Klijn, Johan Selbing
& Anouk Vogel en Jeroen Spee & Jeroen
Steenvoorden krijgen de beschikking over
een eigen atelier op de Rijksakademie en
maken gebruik van de technische werkplaatsen.
De genomineerden ontvangen
een stipendium en een werkbudget. De
eindrondeopdracht is gebaseerd op de
voorrondeopdracht: de jury vraagt de
shortlisters het gebied August Allebéplein
in Overtoomse Veld (Amsterdam) verder

- en breder - te onderzoeken. De architecten
wordt gevraagd naar hun bijdrage aan
een open samenleving waarin delen van
de bevolking zich niet langer met de ruggen
naar elkaar keren en waarin mensen
met uiteenlopende etnische, culturele en
sociaal-economische achtergronden zich
op een zelfbewuste en respectvolle manier
in de publieke ruimte manifesteren.
In het eerste kwartaal wordt een samenwerkingscontract
opgesteld met SMART Project
Space in Amsterdam. De tentoonstelling Prix
de Rome beeldende kunst 2011 en de daaraan
verbonden publieksactiviteiten zullen bij SMART
plaatsvinden. Met het Gieskes-Strijbis Fonds
zijn besprekingen gaande ter ondersteuning van
publieksontwikkeling. Met partner SNS REAAL
zijn gesprekken voor continuering van de samenwerking
van met name de publieke elementen van
de Prix de Rome.
Collecties
Bibliotheek, kunstenaarsdocumentatie en collecties
zijn het meest gericht op extern publiek.
Naast de ‘reguliere’ bezoekers (1047 bezoekers,
1345 uitgeleende boeken) zijn er in het eerste
kwartaal 2010 enkele bijzondere activiteiten en
bezoeken zoals ‘My first Art Collection’ en het bezoek
van leerlingen van de Hermitage Academie.
Cursisten MfAC in
de kunstenaarsdocumentatie
foto: Mariken van
Lammeren
Bezoek cursisten My first Art Collection
— Ook in 2010 is een bezoek aan de
Rijksakademie en uitvoering van een
cursusopdracht opgenomen in het
programma van My first Art Collection.
Kunstenaars nemen de cursisten mee voor
een rondleiding en atelierbezoek. Zij vertellen
over gebruikte materialen en technieken
maar ook over inspiratiebronnen
en experimenten. In de kunstenaarsdocumentatie
voeren de cursisten een opdracht
uit. Aan de hand van het profiel van de
verzamelaar wordt onderzoek gedaan naar
werk en kunstenaars passend bij profiel en
gewenst medium/werkgebied.
Noot: veel mensen hebben heimelijk altijd
al kunst willen verzamelen, maar vragen
zich af hoe je daar eigenlijk aan begint.
My first Art Collection is er voor iedereen
tussen 30 - 45 jaar met belangstelling voor
beeldende kunst, met een beperkt of ruimer
budget. www.myfirstartcollection
.com
Leerlingen
Hermitage
Academie op
atelierbezoek bij
Josje Peters
foto: Tinie
Kerseboom/RABK
Bezoek leerlingen Hermitage Academie
— De Hermitage Amsterdam biedt een
programma voor talentvolle kinderen van
elf en twaalf jaar, gericht op ontwikkeling
van het creatieve talent en kennis van
kunstgeschiedenis. Er worden kunstinstellingen
bezocht, zoals het Rembrandthuis
en de Rijksakademie. Tien leerlingen
komen op atelierbezoek bij residents Josje
Peters en Aldwin van de Ven. Aan de hand
van vragen die de kinderen aan de kunstenaars
stellen gaat het gesprek vooral over
de wijze waarop vorm en inhoud van hun
werk tot stand is gekomen.
Andere activiteiten in de Collecties in het
eerste kwartaal zijn onder andere:
– overleg Museum Beelden aan Zee over een
langdurige bruikleen van de Prix de Rome
gipsmodellen
– vier collectieschouwen voor residents
– onderzoek in collectie door Milena Bonilla en
Matthew Lutz-Kinoy
– onderzoek naar Johannes Roozendaal en tijdgenoten
door externe bezoekers
17
Eerste kwartaal

18
Rijksakademie van beeldende kunsten
Tweede kwartaal
Rijksakademie Residency
Lezingen en atelierbezoeken
Gast-advisors Tania Bruguera, Daniel Bozhkov
en Jaki Irvine geven lezingen over hun werk en
leggen atelierbezoeken af. Ook worden atelierbezoeken
afgelegd door ‘vaste’ advisors.
Performances, presentaties en film:
– advisor Phillippe-Alain Michaud, curator film/
video van het Centre Pompidou in Parijs, toont
unieke historische kunstenaarsfilms uit de collectie
van het Centre Pompidou, o.a. films over
De Stijl en over het werk van Igor en Svetlana
Kopystiansky
– resident Pilvi Takala toont haar nieuwe film
'Players'
– in projectruimten wordt werk gepresenteerd
van resident Rebecca Stephany samen met
Isfrid Angard Siljehaug, Antoinette Nausikaä,
Leï Saito, LucFoster Diop en gastresident
Peterson Kamwathi Waweru
– resident Yaima Carrazana Ciudad test videoprojecties
in samenwerking met de Cubaanse
kunstenaar Loidys Carnero
Naar aanleiding van de performances,
presentaties en films vinden seminars en
discussies plaats.
Karel Appelhuis
Bouman, Yoshiyuki Koinuma, en Yin-Ju
Chen werk laten zien aan bezoekers, waaronder
de Burgemeester van Amsterdam.
Excursies
– advisor Hermann Pitz organiseert een excursie
naar het Rietveld Schröderhuis, Zaanse
Schans en de Groene Kathedraal van Marinus
Boezem.
– advisor Hans Aarsman bezoekt samen met
residents de tentoonstelling van de Japanse
fotograaf Seiichi Furuya in het Nederlands
Uitvaart Museum Tot Zover. Voorafgaand aan
de excursie geeft hij een lezing: ‘How personal
can you get without being narcistic?’
– bibliothecaris Mariëtta Dirker bezoekt samen
met residents bijzondere bibliotheken; het
Teylers Museum in Haarlem en de Ritman
collectie (Bibliotheca Philosophica hermetica
in Amsterdam), een privébibliotheek in het
centrum van Amsterdam met handschriften en
gedrukte werken van de ‘christen-hermetische’
traditie.
In het tweede kwartaal vindt de jaarlijkse Romereis
plaats. Het gaat om een studie-/werkreis
voor vijf tweedejaars residents in samenwerking
met het Koninklijk Nederlands Instituut Rome; in
2010 zijn Leonid Tsvetkov, Antoinette Nausikaä,
Derk Thijs, LucFosther Diop en Milena Bonilla te
gast in het KNIR. Wetenschappers van het KNIR
dragen zorg voor de begeleiding, de residents van
de Rijksakademie presenteren hun werk aan stafleden,
researchers en andere geïnteresseerden.
Amsterdamse
Burgemeester Van
der Laan bezoekt
o.a. Guy Wouete
Loutchouang in het
Karel Appelhuis
foto: G.J. van Rooij
— Eind april vindt de opening van het
Karel Appelhuis plaats. In het pand
Dapperstraat 7, waar de vader van
Karel Appel (‘leerling’ van de oude
Rijksakademie 1912 -1914) zijn kapperszaak
had gevestigd, zijn vier appartementen
gerealiseerd.
Het huis wordt elf maanden per jaar bewoond
door resident artists en één maand
per jaar is het open voor bezoekers. Dan is
werk te zien van de kunstenaars die in het
pand wonen en van werk van Karel Appel
of kunstenaars van de Cobra-groep (het
Cobra Museum is een van de partners). Op
25 april hebben de vier eerste bewoners,
residents Guy Wouete Lotchouang, Arie
Installatie Joan
Jonas uit collectie
Stedelijk Museum
in Rijksakademie
Projectruimte
Zuid tijdens
Contemporary Art
Who Cares
foto: Rebecca
Timmermans
Installatie Joan Jonas in Projectruimte Zuid
Contemporary Art Who Cares
— Het Stedelijk Museum Amsterdam
organiseert begin juni het symposium
‘Contemporary Art who cares’ over
conservatie en behoud van hedendaagse
kunst. In projectruimte Zuid van de
Rijksakademie worden twee installaties
van de Amerikaanse kunstenaar en advisor
Joan Jones tentoongesteld voor de
symposiumdeelnemers; 'Organic Honey’s
Visual Telepathy / Organic Honey’s
Vertical Roll' (1972/1994) en 'Revolted by
the thought of known places…. Sweeney

Astray' (1994). Deze werken bevinden
zich in de collectie van het Stedelijk
Museum. De lezing tijdens het symposium
over dit onderzoeksproject naar de
werken van Jonas vindt ook plaats in de
Rijksakademie.
Internationale netwerken
De directie van KREA Expresión Contemporánea
(Vitoria Gasteiz, Spanje) en Yusaku Imamura,
directeur Tokyo Wonder Site worden ontvangen
en rondgeleid.
Hoofd Ateliers Martijntje Hallmann bezoekt de
Dakar Biënnale in Senegal. Naast ontmoetingen
met diverse professionals uit verschillende
Afrikaanse regio’s, is werving van Afrikaanse
kunstenaars ten behoeve van de Rijksakademie
een aandachtspunt.
tentoonstelling ‘A curated conference’ in Madrid
en als maker van de publicaties ‘Printed Cinema’.
Kunst & Wetenschap
Nicoline van Harskamp (RA 07/08) is van januari
2009 tot en met juni 2010 als science fellow verbonden
aan de Rijksakademie met het project
‘Yours in Solidarity’. Nicoline onderzoekt de correspondentie
van de anarchist Karl Max Kreuger
in de archieven van het Internationale Instituut
voor Sociale Geschiedenis, een van de KNAWinstituten
waarmee de Rijksakademie nauwe
banden heeft. Nicoline van Harskamp houdt zich
bezig met herinterpretatie en herschikking van de
gevonden informatie.
Kunst & Technologie
19
Selectiecommissie
aan het werk
foto: Roy Taylor
Selectie
— In april, mei en juni vindt de jaarlijkse selectieprocedure
plaats van residents voor
de residency 2011.
Om de hoeveelheid aanmeldingen
zorgvuldig te kunnen beoordelen zijn er
twee selectiecommissies. Eén richt zich
op kunstenaars die in Nederland wonen
en de tweede op de buitenlandse groep.
In 2010 zijn er 1722 aanmeldingen: 339
uit Nederland en 1383 uit de rest van de
wereld. Na twee tot drie selectieronden
op basis van het ingezonden materiaal
worden in een laatste ronde circa 70 kunstenaars/kandidaten
geïnterviewd door
twee commissies.
Voor de residency 2011 worden 28 kunstenaars
geselecteerd.
Rijksakademie Genootschap
Xra-Lezingen
Goddy Leye (RA 01/02) oprichter van de ArtBakery
in Kameroen vertelt over zijn eigen werk en zijn
activiteiten in de ArtBakery. Aansluitend op zijn
presentatie legt hij atelierbezoeken af.
Rosa Barba (RA 03/04) spreekt aan de hand van
filmfragmenten over het maken van films en filminstallaties.
De technische kant (8, 16 en 35 mm film)
komt aan bod evenals haar rol als curator van de
Beeld en geluid
(onder andere fotografie, film, video, geluid, digitale media,
elektronica)
Naast reguliere ondersteuning van onderzoek en
productie door residents wordt tijdens het tweede
kwartaal gewerkt aan de synchronisatie van zes
high definition video-streams in een computernetwerk
ten behoeve van resident Alberto De
Michele. De Michele experimenteert met grootbeeld
projecties voor zijn project ‘Ruins
of Hope’.
Harald den Breejen
aan het werk aan de
praxiscope
foto: Kees Reedijk/
RABK
— Harald den Breejen maakt in samenwerking
met de electronica-werkplaats een zogenaamde
praxiscope, die door synchrone
lichtflitsen op een draaiende schijf beelden
laat bewegen als ware het een filmpje. Hij
maakt ook van de werkplaats gebruik om
een besturing te ontwikkelen voor drie
diaprojectoren die zeer snel
achter elkaar moeten schakelen.
Grafiek
(diepdruk, hoogdruk, zeefdruk, vlakdruk)
In de grafiekwerkplaats vinden in het tweede
kwartaal twee workshops plaats: een over het
maken van kunstenaarpublicaties door Frans
Baake (RA 82/83), de andere over zeefdrukken,
linoleumsneden en etsen waarbij belichting en
drukexperimenten aan de orde komen.
Tweede kwartaal

modelhuizen en in hoogglans gespoten waterpartijen.
Resident Matthew Lutz-Kinoy werkt aan
transparante sculpturen.
20
Gastresident
Kamwathi
Waweru in de
grafiekwerkplaats
foto: Willem
Moeselaar / RABK
Rijksakademie van beeldende kunsten
— Kamwhati Waweru, gastresident afkomstig
uit Kenia, houdt zich bezig met
hiërarchie en maatschappelijke verhoudingen
in Afrika. Zijn houtsnedes tonen
hoe binnen de Afrikaanse gemeenschap
sociale verhoudingen vertaald worden in
fysieke houdingen, bijvoorbeeld kleding
etc. Gedurende zijn gastresidency maakt
hij in de grafiekwerkplaats grote houtsneden
waarbij hij van nieuwe technieken
gebruikt maakt.
Chemie
(verf, kunststoffen, keramiek, glas)
Residents Daniel Barroca, Hamid El Kanbouhi
en Leonid Tsvetkov maken intensief gebruik van
de keramiekwerkplaats, respectievelijk voor het
maken van een gipsen mal om keramische handen
te kunnen gaan produceren, het realiseren van
majolicabeelden en onderzoek naar het gedrag
van verschillende materialen.
Genomineerden voor de Prix de Rome architectuur
maken ook volop gebruik van de
werkplaatsen.
— Hout-, verf- en elektronicawerkplaats werken
samen met Julien Beneyton aan een
Mp3-speler die 80 verschillende hiphop
songs laat horen in willekeurige volgorde.
De Mp3-speler wordt gecombineerd met
een in hout gemaakte en beschilderde
imitatie van een jaren ‘70 ghettoblaster.
Constructie
(metaal, hout, fijnmechanica)
Julien Beneyton
in verflab met
zelfvervaardigde
ghettoblaster
foto: Arend Nijkamp/
RABK
Prix-Jeroen Spee
met houtspecialist
Wim Janssen bij
de afgespoten
modellen
foto: Arend Nijkamp/
RABK
Keramisch
landschap als
maquette: ‘aan de
bomengordel’
foto: Pieter Kemink/
RABK
— Johan Selbing en Anouk Vogel (shortlistkandidaten
Prix de Rome Architectuur)
vervaardigen een keramisch landschap als
maquette. Dit duo gebruikt het materiaal
klei om een maquette (enkele vierkante
meters) te maken van een zacht glooiend
landschap met verschillende bomenrassen.
In het verflab worden de bomen
afgewerkt in tweecomponenten autolak.
Ook Olv Klijn (Prix de Rome shortlist) werkt in de
werkplaatsen voor verf, kunststoffen, keramiek
en glas. Hij maakt een maquette met houten
— Jeroen Spee en Jeroen Steenvoorden
(shortlist-kandidaten Prix de Rome
Architectuur) vervaardigen in samenwerking
met de houtwerkplaats modellen
voor hun eindronde-opdracht; het model
wordt afgespoten met zwarte acrylverf.
Residents Maarten Sleeuwits en Giorgio
Andreotta Caló onderzoeken en experimenteren
beiden — weliswaar vanuit een verschillende
vraagstelling — met de bewerking van glas.
Alumnus Inti Hernandez (RA 05/06) produceert
twaalf lichtobjecten van roestvrijstaal.
— Resident Feiko Beckers is voor een filmproject
bezig met de aanpassing van een
auto. De auto wordt geschikt gemaakt
voor een ‘veilige’ botsing tegen een muur.
Er wordt een houten structuur aan de zijkant
gemonteerd (comic car). Ook wordt
een heel grote weegschaal gemaakt.

Collecties
21
Resident Feiko
Beckers werkt
in hout- en
metaalwerkplaats
voor zijn ‘car crash’
foto: Stephan
Kuderna/RABK
Prix de Rome
Van 15 mei tot en met 3 juli 2010 is het werk van
de genomineerden voor de Prix de Rome 2010
Architectuur te zien bij het architectuurcentrum
ARCAM in Amsterdam. De tentoonstelling trekt
ongeveer 2000 bezoekers. De jurering vond plaats
op 16 mei.
Op bezoek bij
restaurator Elizabet
Nijhoff Asser
foto: Tinie
Kerseboom/RABK
Boekrestauratie traject
— Dankzij subsidie van de M.A.O.C. Gravin
van Bylandt Stichting wordt een gedeelte
van de restauratie van de historische boekencollectie
afgerond. Dit jaar is gekozen
om een groot aantal perkamenten banden
te laten restaureren en conserveren, waaronder:
'Schilder-Boeck' van Carel van Mander
(1604)
'Livre de perspective de Iehan Cousin
senonois' van Jean Cousin (1560)
'Il perfetto scrittore' van Creci (1570)
'Iconologia of uitbeeldinge des verstands',
Cesare Ripa (Amsterdam, 1699)
Olv Klijn wint de
Prix de Rome 2010
Architectuur
foto: Daniël Nicolas
Prijsuitreiking Prix de Rome architectuur
— Op 8 juni 2010 maakt de jury de winnaar
bekend van de Prix de Rome 2010 architectuur.
De jury bestaat uit voorzitter Aaron
Betsky, Edzo Bindels, Caroline Bos,
Tony Fretton, Bert van Meggelen, Ronald
Rietveld, Marlies Rohmer en secretaris
zonder stemrecht Janwillem Schrofer.
De eerste prijs (€ 45.000) wordt gewonnen
door Olv Klijn, de tweede prijs (€ 20.000)
door Jeroen Spee & Jeroen Steenvoorden.
De duo’s Thijs van Bijsterveldt & Oana
Rades en het Johan Selbing & Anouk
Vogel winnen beiden een basisprijs (€
10.000).
Frans Timmermans, voormalig staatssecretaris
Europese Zaken, reikt in de
Hermitage in Amsterdam, de prijzen uit.
De IMC weekendschool reikt haar prijs uit
aan Van Bijsterveldt & Rades. De AVRO
doet in AVRO's Kunstuur uitgebreid
verslag van de prijsuitreiking.
Bibliotheek, kunstenaarsdocumentatie en collecties
ontvingen in het tweede kwartaal 859
bezoekers en de bibliotheek leende 1097 boeken
uit. Daarnaast zijn de volgende activiteiten te
benoemen:
– de kunstenaarsdocumentatie verzamelde data
voor de veilingcatalogus bij Sotheby’s
– deelname aan symposium 'Digital Cultural
Heritage Goes Social' in het Amsterdams
Historisch Museum
– resident Leï Saito deed onderzoek in de
gipscollectie en advisor Daniel Bozhkov wilde
kennismaken met de collecties
– Greg Watson, Associate professor College
of Architecture, Art and Design, Mississippi
State University en tien studenten maakten
gebruik van de bibliotheek
– bruikleen van studies, documenten en foto’s
over en van Karel Appel door het Cobra
Museum, voor de tentoonstelling in het Karel
Appelhuis in april
Tweede kwartaal

22
Rijksakademie Breed
Commissievoorzitter
Wim
Blockmans
presenteert
de eerste
bevindingen van
de Internationale
Visitatie aan
medewerkers en
advisors
foto: Roy Taylor/
RABK
en toekomstige generaties van talentvolle
kunstenaars aan de Rijksakademie zullen
profiteren van de vruchten van het fonds.
Onder internationale belangstelling
bracht de veiling 'Global Contemporary,
Artists for Artists' bij Sotheby’s een
miljoen euro op. De veiling werd bezocht
door belangrijke particuliere verzamelaars,
vertegenwoordigers uit de museale
wereld, galeriehouders en andere
belangstellenden.
Rijksakademie van beeldende kunsten
Internationale visitatie Rijksakademie
— In opdracht van de Raad van Toezicht
vindt in 2010 een internationale visitatie
plaats. Directie, managementteam en
medewerkers hebben in verschillende
samenstellingen de visitatie voorbereid
en een nulmeting gedaan. De commissie,
onder voorzitterschap van prof.
dr. Wim Blockmans (rector NIAS en
emeritus hoogleraar geschiedenis,
Universiteit Leiden) bezoekt op 15 en 16
juni de Rijksakademie. De commissie
heeft interviews met (oud-)residents,
(oud-)advisors, medewerkers, Prix de
Rome-winnaars en -juryleden en externe
contacten.
Het uiteindelijke ‘Report International
Visitation Rijksakademie, 2010’ dat in december
verschijnt, is een bruikbaar instrument
voor aanscherping van het beleid
van de Rijksakademie. Onder meer wordt
het toegezonden aan de Staatssecretaris
van OCW en de Raad voor Cultuur. Het
rapport is geplaatst op de website van de
Rijksakademie (www.rijksakademie.nl/
nieuws/archief).
De veiling ‘Artists’
Endowment Fund’
bij Sotheby’s
Amsterdam
foto: Roy Taylor/
RABK
In juni vinden ook de interviews en bezoeken op
de werkvloer plaats van de onderzoekers van onderzoeksbureau
Andersson Elffers Felix. In opdracht
van het Ministerie van OCW werken zij aan
een evaluatie van de vier postacademische instellingen
in Nederland; naast de Rijksakademie de
Jan van Eyck academie in Maastricht, Ateliers
in Amsterdam en het Europees Keramisch
Werkcentrum in Den Bosch.
Rijksakademie Artists’ Endowment Fund
— Met de veiling bij Sotheby’s in Amsterdam
wordt op 1 juni het Rijksakademie ‘Artists’
Endowment Fund’ (RAEF) gelanceerd. Het
fonds is een manifestatie van onderlinge
loyale steun van ‘kunstenaars aan kunstenaars’
verbonden aan de Rijksakademie:
voormalige residents, (oud-)advisors en
de winnaars van de Prix de Rome. Huidige

Derde kwartaal
Rijksakademie Residency
Tijdens het derde kwartaal vindt voor de tweede
keer in 2010 de interne RijksakademieOPEN
plaats. Residents openen het atelier voor elkaar,
voor medewerkers en advisors. De dag na de
interne open ateliers is een bijeenkomst van advisors
waar over het werk van de residents wordt
gesproken en over de verschillende visitatie- en
evaluatie-trajecten.
Lezingen en atelierbezoeken
Op initiatief van resident Antoinette Nausikaä
wordt de Zen-priester Maurice Knegtel uitgenodigd
voor een presentatie over Zen en Sumi.
Advisor Mike Nelson presenteert de kunstenaarsboeken
die hij de afgelopen jaren heeft gemaakt
en legt aansluitend atelierbezoeken af. Ook
andere advisors leggen een of meerdere dagen
individuele atelierbezoeken af op uitnodiging van
de resident artists.
Performances, presentaties en films
In de projectruimten wordt onder andere gepresenteerd
door de residents Julien Beneyton,
Koinuma Yoshiyuki, Yaima Carrazana Ciudad
('Mikado#4'), Milena Bonilla ('Some exercises
on self destruction and orthopetics'), Yang Jian
('Are we more stupid than before?') en door
Antoinette Nausikaä en Matthew Lutz-Kinoy.
Resident Jhafis Quintero doet een performance:
'Floozie', een rondgang van werk door de stad
Amsterdam als ware het een beeld in een
processie.
— Gastresident Jimmy Ogonga (Nairobi,
1978) verblijft een aantal maanden op de
Rijksakademie. Ogonga is kunstenaar
en curator. In 2001 richtte hij Nairobi Arts
Trust op, waarvan hij directeur is. Zijn
verblijf aan de Rijksakademie is, naast
reflectie op zijn eigen werk als kunstenaar,
gericht op het vergroten van zijn
netwerk ten behoeve van Nairobi Arts
Trust. Ook maakt hij gebruik van de in
de Rijksakademie aanwezige expertise
(RAIN) voor het verder ontwikkelen van
zijn organisatie.
Excursies
– Met advisor Hermann Pitz, fietstocht naar het
eiland Pampus.
– Naar museum De Pont in Tilburg, Boymans
van Beuningen Rotterdam en Witte de With art
center in Rotterdam.
– Studiereis naar Florence door Koinuma
Yoshiyuki, Lev Ilizirov en Pim Blokker. De kunstenaars
verblijven in het Nederlands Instituut
in Florence.
Internationale Netwerken
Tijdens Frieze Art Fair, Londen, bezoeken
directeur Els van Odijk en hoofd Trustfonds
Susan Gloudemans de Arts Council England en
enkele speciale bijeenkomsten met onder meer
Rijksakademie-alumni. Edith Rijnja, Alumni-
Projects, organiseert een alumnibijeenkomst in
RYAN’s bar in Sundays (Ryan Gander RA 01/02).
Rijksakademie Genootschap
RAIN Artists’ Initiatives Network
– El despacho (Mexico): tijdens het World
Cinema Festival in Amsterdam en filmfestival
Cinemaztlán, gewijd aan de Mexiaanse film,
vindt de Nederlandse première plaats van de
film 'Muftah, the name of the goat' door Diego
Gutièrrez (RA 96/97) en Chaib Massaoudi.
Diego Gutièrrez is initiator van het RAINinitiatief
el despacho in Mexico.
– CEIA (Brazilië): Gedurende vier weken houdt
CEIA in Belo Horizonte de workshop ‘Tekenen’
met als doel het tekenen in al haar facetten te
onderzoeken. Er vinden workshops plaats door
internationale en lokale kunstenaars. Resident
Dina Danish neemt deel aan de workshops
net als alumni Irene Kopelman (RA 02/03), Ali
Mroivili (RA 95/96), Siree van der Velden (RA
97/98) en Marianne Ciudad Vierø (RA 08/09).
'But soon I realized that this workshop was not
just about drawing…. the end result was coming
back to Amsterdam with questions and thoughts
that I hadn’t asked myself properly in my whole
life.'
(Dina Danish)
– Marco Paulo Rolla (RA 98/99) en Marcos Hill,
van CEIA, doen aan 25 (oud-)residents op
de Rijksakademie verslag van de workshop
‘Tekenen’ in Belo Horizonte.
Kunst & Technologie
Beeld en geluid
(fotografie, film, video, geluid, digitale media, elektronica)
Naast het algemene gebruik van de verschillende
werkplaatsen beeld en geluid zijn er verschillende
bijzondere projecten in deze periode.
23
Derde kwartaal

24
Resident Emre Hüner vertaalt een oude print uit
een boek op digitale wijze. Beeld wordt overgebracht
naar een flexo-plaat, die vervolgens als
diepdruk is afgedrukt.
Chemie
(verf, kunststoffen, keramiek, glas)
Gwenneth Boelens
maakt gebruik van
Wet plate procedé
foto: Roy Taylor/
RABK
Rijksakademie van beeldende kunsten
— Gwenneth Boelens (RA 06/07) maakt gebruik
van de Rijksakademie-fotostudio
voor een project waarbij grote collodiumplaten
gemaakt moeten worden. Dit is een
zogenaamd Wet plate procedé, een lichtgevoelige
laag wordt op een glasplaat aangebracht,
daarna belicht en ontwikkeld.
Door de grote maat van de platen (130 x 180
cm) is dit werk buiten de Rijksakademie
niet te realiseren.
Werkplaatsspecialist fotografie Roy Taylor heeft
in samenwerking met en voor Maria Barnas
(RA 99/00) een methode ontwikkeld om van een
digitaal videobeeld een 16mm film te maken.
John Lonsdale (Prix-winnaar 2005 Stedenbouw
& Landschapsarchitectuur) maakt gebruik van de
fotostudio om foto- en video-opnames te maken
voor het project MOONLIFE in samenwerking met
Alicia Framis (RA 95/96). Resident Gino Saccone
werkt aan een dubbelzijdige print met een uitzonderlijke
maat van 300 x 500 cm.
Lichtkrant ‘Want
to Leave’ van Jian
Yang
foto: Kees Reedijk/
RABK
— Resident Jian Yang maakt een installatie
met een led display dat heen en weer beweegt
terwijl het de rest van zijn leven aftelt
in seconden (geschatte levensduur 80
jaar!). Ook maakt hij een grote lichtkrant
‘Want to Leave’ van losse panelen die in
een halve cirkel gemonteerd zijn.
Grafiek
(diepdruk, hoogdruk, zeefdruk, vlakdruk)
Verschillende residents doen zeefdruk- en
etsexperimenten en maken boeken/publicaties
(digitaal/zeefdruk/flexo). Ook onder anderen
alumni Miklos Gaál (RA 08/09) en Tomoko Take
(RA 97/98) experimenteren met zeefdrukken.
Keramiekspecialist
Pieter Kemink aan
het werk bij het
Nola Hatterman
Instituut in
Paramaribo
foto: Iet Kortschot
De mobiele
keramiekoven in
Suriname
foto: Pieter Kemink/
RABK
— Op uitnodiging van beeldend kunstenaar
Marcel Pinas (RA 07/08), die in zijn geboorteland
Suriname een kunstcentrum heeft
opgezet, is technisch keramiekspecialist
Pieter Kemink de maand september
in Suriname. Deze uitwisseling is een
voortzetting van de samenwerking die
op de Rijksakademie was begonnen
met de bouw van een mobiele keramiekoven.
Initiatieven als deze versterken in
Suriname de kracht om met elementen
uit de eigen cultuur te blijven werken en
toch aansluiting te vinden bij een nieuwe
cultuur.
Met gebruik van de aanwezige natuurlijke
materialen en de mobiele oven geeft
Pieter Kemink masterclasses en workshops
over keramiek op diverse plekken
in Suriname. Zo geeft hij een theoretische
en praktische workshop over glazuursamenstelling
voor de studenten van het
Nola Hatterman instituut en Saha Budaya
Volksacademie in Paramaribo,
Zowel in Suriname als in Nederland (de
Amsterdamse zender AT5) wordt op TV
aandacht besteed aan de reis.
Verschillende residents werken in de keramiekwerkplaats
om te boetseren en beelden
te maken. Gastresident Tom Gidley ontwikkelt
Chrystalglazuur om onder andere een longvormig
beeld te maken.

De verfwerkplaats wordt gebruikt voor divers
spuitwerk onder anderen door residents Julien
Beneyton en Yaima Carrazana Ciudad, Sabina
Maria van der Linden, Jean-Charles de Quillacq
(washprimer voor roestbescherming, kleurverloop
van drie kleuren, expoxy en dergelijke),
Esteban Piedra León en Antoinette Nausikaä
(test met kippengaassculpturen).
Prix de Rome
Op 21 september 2010 opent de inschrijfperiode
van de wedstrijd Prix de Rome 2011 beeldende
kunst. De inschrijfperiode is op 1 oktober 2010
gesloten. Er zijn zo’n 230 aanmeldingen waarvan
uiteindelijk 200 mensen daadwerkelijk deelnemen.
25
Collecties
In het derde kwartaal bezoeken 406 bezoekers de
bibliotheek en worden 866 boeken uitgeleend.
Ontwikkelen van
nieuwe techniek
in het verflab door
resident Michiel
Ceulers
foto: Arend Nijkamp/
RABK
— Resident Michiel Ceulers ontwikkelt een
nieuwe techniek om een serie schilderijen
te maken. In de spuitcabine werkt hij met
olieverf en creëert kleurverlopen op ondergronden
met en zonder reliëf.
De kunstenaarsdocumentatie speelt een
grote rol bij de ontwikkeling van de nieuwe
website. Documentatie en werkprocessen van
kunstenaars zullen te zien zijn op individuele
kunstenaarspagina’s.
Samen met de afdeling Ateliers en enkele residents
worden proeven van digitale dossiers
ontwikkeld. Het is de bedoeling dat het werk- en
denkproces zichtbaar wordt en de focus niet alleen
ligt op het curriculum en de documentatie
van afgerond werk.
Constructie
(metaal, hout, fijnmechanica)
Sculptuur van
watertoren in de
metaalwerkplaats
foto: Stephan
Kuderna/RABK
— Emre Hüner bouwt van metaal een model/
sculptuur van een watertoren. Dit project
is een van de voorbeelden van samenwerking
tussen de werkplaatsen onderling.
Hij werkt met hout, verf (roestbescherming
en spuiten van metalen watertoren),
metaal, grafiek, fotografie én keramiek om
het gehele project te kunnen realiseren.
Gastresident Raviv Ganchrow werkt aan de productie
van prototypen van unieke speakers door
middel van de Rapid Prototyping-technologie.
Still uit de NTRaflevering
‘Kunst
en klassieke
schoonheid’: de
Rijksakademiecollecties
NTR/Teleac - Kunst en klassieke schoonheid
— Door NTR/Teleac worden opnamen gemaakt
in de depots van de kunstcollectie
voor de tv-serie Kunstlicht Next, een
documentair programma voor leerlingen
van het voorgezet onderwijs, klas 4-6. De
aflevering ‘Kunst en klassieke schoonheid’
laat zien hoe het schoonheidsideaal
van de klassieke oudheid doorwerkt in
beeldhouwkunst, architectuur en kunstonderwijs
in Nederland. Eind 19e eeuw
maakt de navolging van klassieke regels
plaats voor een persoonlijker invulling
van kunstenaarschap. Het menselijke, onvolmaakte
naaktmodel doet zijn intrede.
Waarneming en kennis van anatomie
speelt nog steeds een rol, maar draait niet
meer om het weergeven van een geïdealiseerd
lichaam. Dit verhaal wordt verteld
aan de hand van prenten, tekeningen,
studieboeken en gipsafgietsels uit de collectie
van de Rijksakademie. Uitgezonden
op 25 november 2010.
Derde kwartaal

26
Andere activiteiten in de Collecties:
– schenking ‘dubbele’ boeken aan RAINkunstenaarsinitiatieven
Ruangrarupa in
Indonesië en Art Bakery in Kameroen
– collectieschouwen voor de Titus Cirkel en de
Rembrandt vereniging
– individuele bezoeken aan de collecties door
residents
Om een betere dienstverlening te kunnen leveren,
zijn dit kwartaal de openingstijden van de
Receptie verruimd en is de receptie bemand
door permanente krachten.
In september vinden de eerste gesprekken plaats
met het Ministerie van Financiën en Rijksmunt
over een workshop ‘muntontwerp’, ter gelegenheid
van het 50-jarig bestaan van het Wereld
Natuur Fonds in 2011.
Rijksakademie Breed
Rijksakademie van beeldende kunsten
De Activiteiten-Kommissie organiseert voor alle
Rijksakademiemedewerkers een bezoek aan het
Forteiland Pampus. Vanaf de haven van IJburg
is de afvaart naar Pampus. Bij terugkomst in de
haven van IJburg is er een borrel.
Open
Monumentendag
ook bij de
Rijksakademie
foto: Hilde Eising/
RABK
Open Monumentendag Amsterdam 2010
— In 2010 is het onderwerp van de Open
Monumentendag Amsterdam: ‘De
smaak van de 19 e eeuw’. Vanuit de organisatie
van de Open Monumentendag
komt het verzoek om deelname van
de Rijksakademie, gehuisvest in de
‘Kavallerie-Kazerne’: een monument uit
deze eeuw.
In het weekend van zaterdag 11 en zondag
12 september is het gebouw opengesteld
voor publiek. Uiteindelijk worden zo’n
750 bezoekers ontvangen voor een
rondleiding.
Communicatie
De huidige website van de Rijksakademie voldoet
niet meer aan de huidige wensen. Gezien de
behoefte aan meer dynamiek door onder andere
toepassing van streaming video, individuele kunstenaarspagina’s
en de wens om aan te sluiten bij
social media (Facebook, Youtube, Twitter, Hyves)
wordt een nieuwe website ontwikkeld samen met
Sinds 1416 Graphic Design & Visual Research. De
nieuwe website zal 28 februari 2011 ‘live’ gaan.

Vierde kwartaal
Rijksakademie Residency
Lezingen en atelierbezoeken
Lezingen door gastresidents David Osbaldeston
en Raviv Ganchrow, gastadvisors John Kørner en
Hito Steyerl, en advisor Hermann Pitz (Creativitylezing).
Daarnaast worden door verschillende
advisors een of meerdere dagen individuele atelierbezoeken
afgelegd.
Excursies
– Excursie naar de tentoonstelling van Francis
Alÿs in Brussel en een overzichtstentoonstelling
over Oost-Europese kunst in Brugge,
samengesteld door Luc Tuymans.
– Excursie met advisor John Welchman naar
Witte de With in Rotterdam, expositie van
Cosima van Bonin.
27
Performances en presentaties
Residents Hamid El Kanbouhi, Jean-Charles de
Quillacq, Feiko Beckers, Rossella Biscotti en
gastresident Jimmy Ogonga presenteren werk in
de projectruimten of geven een performance.
Still 'I Lupi' van
Alberto De Michele
— In samenwerking met De Hallen in
Haarlem organiseert de Rijksakademie
een publieke lezing van de Amerikaanse
kunsthistoricus/schrijver John C.
Welchman (advisor Rijksakademie) over
het werk van Nathaniel Mellors (RA 07/08).
Aanleiding is de tentoonstelling van
Nathaniel Mellors in De Hallen. Welchman
schreef een essay voor de publicatie
die bij de tentoonstelling verscheen. Na
afloop van de lezing vindt er een dialoog
plaats tussen Welchman en Mellors.
Moderator is Xander Karskens, curator
van De Hallen.
Advisor John Welchmann organiseert een seminar
over ‘kunstenaarsteksten’. In de workshop
worden eigen teksten van residents besproken,
zoals scripts, teksten over werk, en werk als tekst.
Daarnaast bespreken vier residents een tekst die
hen heeft beïnvloed.
Advisor John
Welchman
interviewt Ann
Goldstein in de
Rijksakademie
foto: Roy Taylor/
RABK
— Advisor John Welchman interviewt Ann
Goldstein, directeur Stedelijk Museum
Amsterdam, over haar praktijk en plannen.
Goldstein geeft tijdens deze gelegenheid
een presentatie waarbij ze ingaat op
eerdere tentoonstellingen en haar werk in
het MOCA in Los Angeles.
Congres Artful Encounters.
— Resident Alberto De Michele wordt uitgenodigd
een lezing over zijn werk te geven
op het congres 'Artful Encouters', 18-19
november in Maastricht. Kunsthistorica
Kitty Zijlmans, Universiteit Leiden, en
Roel Arkensteijn, curator Het Domein
(Sittard) reageren in een debat op zijn
lezing. Methodes die oorspronkelijk tot de
antropologie behoren, zoals etnografie,
maken deel uit van de werkwijze van
kunstenaars. In het congres worden de
overeenkomsten tussen de wetenschappelijke
etnografie en de kunstpraktijk
nader onderzocht. Het congres wordt
georganiseerd door Virtual Knowledge
Studio (KNAW-instituut) en Universiteit
van Maastricht
Internationale Netwerken
Els van Odijk ontvangt Görgun Taner (algemeen
directeur Istanbul Kultur Sanat Vakfi (IKSV), die
op uitnodiging van de Gemeente Amsterdam
onderzoek doet naar het bestaande culturele
landschap Amsterdam als kunst- en cultuurstad
van wereldklasse. Ook spreekt zij uitvoerig met
het Bureau Broedplaatsen van de Gemeente
Amsterdam over selectie van toptalent.
Ter gelegenheid van het jaarlijkse driedaagse
bezoek voor hoofden pers- en culturele zaken
van Nederlandse ambassades organiseert de
Rijksakademie in samenwerking met SICA
(Stichting Internationale Culturele Activiteiten)
een netwerkbijeenkomst met (gast)sprekers en
een rondleiding door de Rijksakademie.
Vierde kwartaal

28
Rijksakademie van beeldende kunsten
Rijksakademie Genootschap
Xra-Lezingen
De Indiase Sharmila Samant (RA 98/99) spreekt
over haar verschillende rollen als kunstenaar in
India en daarbuiten en de veranderende Indiase
kunstmarkt.
RAIN Artists’ Initiatives Network
Resident Arie Bouman (RA 09/10) verblijft drie
weken in Kameroen in de residency Art Bakery
opgericht door Goddy Leye (RA 01/02). Hij presenteert
zijn werk aan de community, onderneemt
verschillende reizen ten behoeve van zijn videoprojecten
en ontmoet de lokale kunstwereld.
Alumnus Phillipe Van Wolputte (RA 08/09) participeert
in het Mobility programma van ruangrupa
(Indonesië). Het is een research programma (Art
Lab) met als uitgangspunt de dagelijkse mobiliteit
in Jakarta. Van Wolputte geeft presentaties voor
het College Student Forum in de National Gallery
van Jakarta en op de Universiteit van Jakarta.
Rijksakademie
OPEN 2010
foto: Roy Taylor/
RABK
RijksakademieOPEN
— Tijdens de jaarlijkse
RijksakademieOPEN rond het laatste
weekend van november, is het werk
van resident artists te zien dat tijdens
de residency is vervaardigd. Naast de
publieksdagen op zaterdag 27 en zondag
28 november (met kinderatelier) en
ontvangsten en previews op woensdag
24, donderdag 25 en vrijdag 26 november
voor bijzondere relaties van de
Rijksakademie is er een alumnilunch
en zijn er speciale rondleidingen voor
gasten en contacten uit de kunst- en
academische wereld, zoals deelnemers
aan het Curatorenprogramma van De
Appel, verzamelaarsprogramma W139,
studenten Kunstgeschiedenis van de
Universiteit van Amsterdam en studenten
van verschillende kunstacademies.
Ambassadeurs en cultureel vertegenwoordigers
van België, Cuba, Duitsland,
Frankrijk, Mexico, Oekraïne, Portugal,
Turkije en Zwitserland zijn ontvangen en
rondgeleid door de kunstenaars uit hun
land.
Publicitaire aandacht was er in kwaliteitskranten,
zoals Parool, NRC en Volkskrant.
Er valt onder meer te lezen:
‘Overtuigend bewijs van belang
kunst’ (NRC), ‘Rijksakademie vat
vol talent’ (Volkskrant), ‘Een oude
auto, bodemschatten en poolijs’
(Parool), ‘Waarom 27-28 november naar
RijksakademieOPEN?’ (Metropolis M).
In totaal bezoeken ongeveer 7000 mensen
de Rijksakademie.
Wetenschappers
aanwezig bij de
presentatie van
de 'Terrestrial
Ball' van resident
Kianoosh
Motallebi in de
metaalwerkplaats
foto: Danielle Kars/
RABK
RijksakademieOPEN – kunst en wetenschap
— Ongeveer 25 wetenschappers uit uiteenlopende
disciplines (onder andere
van KNAW-instituten) zijn aanwezig als
resident Kianoosh Motallebi ingaat op de
ontwikkeling van zijn ‘Terrestrial Ball’ in
een tweegesprek met Stephan Kuderna,
technisch specialist metaal. Dit object is
na langdurig onderzoek en experimenteren
samengesteld uit alle elementen die
in de aarde aanwezig zijn. Daarna krijgen
de gasten een rondleiding door residents
tijdens deze preview.
Trustfonds Rijksakademie
Het Trustfonds organiseert tijdens
RijksakademieOPEN onder meer de Sneak
Preview, VIP Preview (voor Vrienden, sponsors,
ambassadeurs en ambtenaren van Cultuur en
Buitenlandse Zaken) en de Teva Editions.
Zie hoofdstuk Trustfonds.
Art Preview
Zo’n 1000 speciale relaties bezoeken de Art
Preview van RijksakademieOPEN: internationale
verzamelaars, galeriehouders uit heel Europa en
van ver daarbuiten, alumni, (oud-)advisors en
anderen.

Kunst & Technologie
Beeld en geluid
(fotografie, film, video, geluid, digitale media, elektronica)
Ook in het vierde kwartaal is intensief gewerkt in
de werkplaatsen. In het oog springend is daarbij
het werk van Jhafis Quintero Gonzalez geweest
die werkt aan een parodie op het idioom van
tell sell-reclames. Annaïk Lou Pitteloud maakt
videowerk waarvoor in de metaalwerkplaats een
gemotoriseerde camera-arm is gefabriceerd die
een volledige cirkel rond een object maakt.
De elektronicawerkplaats ontwikkelt een computerprogramma
om de camera-arm te besturen en
met een motor rond het te filmen object te laten
cirkelen.
— Resident Leï Saito maakt een serie zeefdrukken
van boommotieven op transparant
plastic. De films die hiervoor gebruikt
worden maakt zij met de hand, met behulp
van oostindische inkt en zwarte acrylverf.
Diverse residents doen snijplotterwerk en zeefdrukexperimenten.
In samenwerking met resident
David Hominal zijn houtsneden in combinatie
met digitaal printwerk vervaardigd en is geëxperimenteerd
met groot-offset, waarbij gebruik is
gemaakt van de steendrukpers van het Steendruk
Museum in Valkenswaard.
Chemie
(verf, kunststoffen, keramiek, glas)
Meerdere residents werken aan onderzoek en
productie zoals David Hominal (kleisculptuur),
Jean-Baptiste Maitre (productie van neonsculpturen),
Jian Yang (onderzoek en productie
naar craquelé-glazuur in samenhang met het
vervaardigen van een ballon).
29
E-meter van
Melanie Bonajo
foto: Willem
Vermaase
— Melanie Bonajo ontwikkelt een zogenaamde
E-meter (emotie meter), die de
huidweerstand van een proefpersoon meet
en dit omzet in gekleurd licht.
Residents Sabina Maria van der Linden (draagbare
luidsprekerboxjes en Mp3-spelers voor performance),
Yin-Ju Chen en Alberto De Michele
(computerprogramma voor synchroon afspelen
van HD-video op afzonderlijke computers) en
Rebecca Stephany (Mp3-spelers die starten als
de deuren van haar installatie open gaan) werken
in de elektronicawerkplaats. Het meeste werk dat
in deze tijd wordt gemaakt is eind november te
zien tijdens RijksakademieOPEN.
Grafiek
(diepdruk, hoogdruk, zeefdruk, vlakdruk)
Luidsprekers in een
mal van kunststof
foto: Willem
Vermaase
— Gastresident Raviv Ganchrow onderzoekt
in het kader van de gastresidency ‘kunst
& wetenschap’ geluid als materiaal en als
onderwerp. Tijdens zijn periode aan de
Rijksakademie vervaardigt hij bijzondere
luidsprekers, die zo zijn gebouwd dat ze
precies en specifiek het geluid van een
ruimte kunnen reproduceren. Met advies
van de keramiekwerkplaats ontwikkelt hij
een mal van kunststof voor een luidspreker
met speciale karakteristieken en doet
hij onderzoek naar het effect van trillingen
op een keramisch vlak.
Raviv Ganchrow plamuurt in het verflab
veertien mdf-speakers (gemaakt in de
houtwerkplaats) en spuit deze zodat ze
eruit zien als steen (albast).
Vierde kwartaal
Leï Saito’s
boommotieven op
transparant plastic
foto: Willem
Moeselaar/RABK
In de spuitcabine van de verfwerkplaats wordt
door Julien Beneyton, Maarten Sleeuwits,
Kianoosh Motallebi en Gino Saccone gewerkt.

30
Rijksakademie van beeldende kunsten
Constructie
(metaal, hout, fijnmechanica)
‘Tempel’,
Derk Thijs
foto: Willem
Vermaase
— Resident Derk Thijs werkt in de houtwerkplaats
aan zijn project ‘Tempel’, dat
bijna geheel met de kettingzaag uit hout
is vervaardigd. Zonder meetgereedschap
vervaardigt Thijs zijn ‘Tempel’ intuïtief.
Resident Esteban Piedra León werkt in de houtwerkplaats
aan een houten bijenkast en alumnus
Inti Hernandez (RA 05/06) vervaardigt een kleine
versie van 'Encounter Place'. Marjolijn de Wit (RA
08/09) maakt een ruimtelijke lijn in hout.
Installatie
‘Untitled’- Giorgio
Andreotta Caló
foto: Willem
Vermaase
Prix De Rome
Eerste juryronde/ longlist Prix de Rome 2011
beeldende kunst
De internationale jury komt bijeen om uit 200
deelnemers een longlist van tien kunstenaars
te kiezen. Dit gebeurt op basis van anonimiteit.
De jury bestaat uit voorzitter Hendrik Driessen
(NL), Sung Hwan Kim (KR/US), Wendelien van
Oldenborgh (NL), Silke Otto-Knapp (DE) en Adam
Szymczyk (PL). Els van Odijk is secretaris zonder
stemrecht. Rebecca Warren (GB) zegt in een
laat stadium af vanwege gezondheidsredenen.
Daarom is voorzitter Hendrik Driessen deze
ronde stemgerechtigd.
In de tweede ronde wordt de jury aangevuld
met Pedro Cabrita Reis (PT). Het stemrecht van
Hendrik Driessen vervalt hiermee automatisch.
Na een intensieve eerste ronde komt de jury tot de
volgende longlist: Gwenneth Boelens (NL), Mark
Boulos (US/CH), Priscila Fernandes (PT), Ben
Pointeker (AT), Petra Stavast (NL), Pilvi Takala (FI),
Edward Clydesdale Thomson (GB/NL), Vincent
Vulsma (NL), Guido van der Werve (NL), Katarina
Zdjelar (RS/NL).
De tien longlist-kunstenaars presenteren
begin december hun werk in ateliers in de
Rijksakademie. Op 8 december vindt de tweede
ronde van de jurering plaats. Op basis van
studiopresentaties en gesprekken wordt een
shortlist van vier kunstenaars geselecteerd:
– Priscila Fernandes
(1981, PT, woont en werkt in Rotterdam)
– Ben Pointeker
(1975, AT, woont en werkt in Rotterdam)
– Pilvi Takala
(1981, FI, woont en werkt in Amsterdam)
– Vincent Vulsma
(1982, NL, woont en werkt in Amsterdam)
— Giorgio Andreotta Caló wil voor
RijksakademieOPEN 2010 zijn atelier vullen
met water tot een niveau van 1.80 m
(het niveau dat het water zou hebben als
er geen dijken zouden zijn). Er moet onder
andere een dubbele vloer worden geconstrueerd
en een glazen ruit worden vervangen.
Vanwege de te verwachten waterdruk
wordt expertise buiten de Rijksakademie
gevraagd, onder andere van een van de
aquariumbouwers van Artis.
Bezoek aan de beurs Euromold in Frankfurt (DE),
dé beurs voor Rapid Prototyping Technologies.
Nadat de shortlist bekend is, worden vrienden en
partners van de Prix de Rome uitgenodigd voor
een rondleiding langs de presentaties van de
longlist-kandidaten. Zij krijgen de gelegenheid
een eigen shortlist samen te stellen. Tijdens de
Vriendenlunch worden de shortlist-kunstenaars,
zoals gekozen door de internationale jury,
gepresenteerd.
@berengels_
Bér Engels
Ik was net ergens. Daar was mooie kunst.
En mensen. Mensen die altijd tweeten.
Maar het was stil op Twitter over die plek.
Dat was heel mooi
1 hour ago via Tweetie for mac

— Pagina 24
Keramiekspecialist Pieter
Kemink aan het werk
bij het Nola Hatterman
Instituut in Paramaribo
foto: Iet Kortschot
31
— Pagina 25
Ontwikkelen van nieuwe
techniek in het verflab
door resident Michiel
Ceulers
foto: Arend Nijkamp/RABK
Verslag 2010
— Pagina 26
Open Monumentendag
ook bij de Rijksakademie
foto: Hilde Eising/RABK

32
— Pagina 27
Advisor John Welchman
interviewt Ann Goldstein
in de Rijksakademie
foto: Roy Taylor/RABK
Rijksakademie van beeldende kunsten
— Pagina 28
Rijksakademie OPEN
2010
foto: Roy Taylor/RABK
— Pagina 28
Wetenschappers aanwezig
bij de presentatie van de
‘Terrestrial Ball’ van resident
Kianoosh Motallebi
in de metaalwerkplaats
foto: Danielle Kars/RABK

Gipssymposium Gipsen afgietsels: sculptuur
met een toekomst
Preview Young creatives
— Dit jaar is de Prix de Rome gestart met het
actief zoeken naar een jonger en breder
publiek onder andere door de inzet van
social media als Facebook en Twitter. De
aftrap vindt op 10 december plaats met een
exclusieve preview langs de tien longlistgenomineerden.
Longlist-kunstenaars
en het selecte gezelschap van 35 jonge
journalisten, cultureel ondernemers en
cultuur-geïnteresseerden spreken elkaar
uitgebreid.
Vanuit het idee dat jureren je bewuster
laat kijken wordt hen gevraagd een persoonlijke
shortlist samen te stellen. Eén
van bezoekers: ‘ik heb zo vaak op een
opening gestaan waar de drank en gezelligheid
belangrijker waren dan de kunst,
en het werk daardoor ondergesneeuwd
raakte. Nu was het net andersom.’
AVRO's Kunstuur
Op 18 december besteedt de AVRO, partner van
de Prix de Rome, aandacht aan de juryronde en de
shortlist-genomineerden. In de aanloop naar de
prijsuitreiking zal de AVRO uitgebreid aandacht
besteden aan de shortlist-kandidaten.
Collecties
Preview young
creatives
foto: Radna Rumping
De bibliotheek kreeg 773 bezoekers en leende 869
boeken uit.
Tinie Kerseboom
vertelt over de
Rijksakademiecollecties
in
de Academie
voor Beeldende
Vorming
foto: Angela Jager/
RABK
— Er is samengewerkt met de Academie
voor Beeldende Vorming (Amsterdam) en
Allard Pierson Museum aan de totstandkoming
van een symposium over de toekomst
van het gipsafgietsel in Nederland.
— Publieke Booklaunch van Cool
runnings van Alistair Frost (RA 2008/2009),
gepubliceerd in samenwerking met de
Rijksakademie. De publicatie is gemaakt
naar aanleiding van het winnen van de
Uriôt-prijs door Alistair Frost in 2009. Met
een feestelijke cocktail naar recept uit de
publicatie werd een toast uitgebracht op
de kunstenaar.
Booklaunch
'Cool Runnings'
in de nieuwe
Rijksakademie-
Cantina
foto: Tinie
Kerseboom/RABK
Andere activiteiten Collecties
– Drie collectieschouwen voor deelnemers aan
het symposium 'Gipsen afgietsels: sculptuur
met een toekomst'.
– Beeldmateriaal van werk van W.A. Oepts
(1904-1988) ter beschikking gesteld aan mevrouw
M.L. van Aubel ten behoeve van een
oeuvre-catalogus.
– Onderzoek in de historische collecties door
kunsthistoricus Hanna Klarenbeek in verband
met voorbereiding van een tentoonstelling
over vrouwelijke kunstenaars in de 19 e eeuw in
Museum Mesdag, van Gogh Museum en Paleis
het Loo.
– Bijwonen congres 'Survival (KIT) for Libraries'
in het Koninklijk Instituut voor de Tropen door
Marietta Dirker, bibliothecaris. Zij bezoekt
tevens de bibliotheek DOK in Delft en de bibliotheek
van het Vredespaleis, die beiden een
voortrekkersrol spelen in het gebruik van social
media en digitale bronnen.
– Deelname aan congres 'Cultuur en draagvlak'
in Concertgebouw door Tinie Kerseboom,
hoofd Collecties en Susan Gloudemans, hoofd
Trustfonds.
– Bijwonen van diverse symposia en lezingen:
'Kunstgeschiedenis in beeld, het belang
van reproducties voor de kunstwetenschap
van 18 e eeuw tot heden' bij het RKD; conferentie
'Digitaal erfgoed en onderwijs' van
33
Vierde kwartaal

34
Rijksakademie van beeldende kunsten
Stichting DEN in Rotterdam; bijeenkomst van
Erfgoedinspectie over de Erfgoedinspectie
Monitor; congres 'Artful encounters'
in Maastricht over etnografie, kunst en
conservering.
– Bijwonen lezing in het Allard Pierson Museum
van en ontmoeting met Marjorie Trusted,
conservator Victoria and Albert Museum
in London, door Tinie Kerseboom, hoofd
Collecties.
– Bijwonen 7 e conferentie 'Kom je ook' met
als thema ‘Buiten spelen met mobiele
media’ van Mediamatic door Sandra Felten
(kunstenaarsdocumentatie) en Hilde Eising
(communicatie).
De videocollectie van de Rijksakademie doet mee
met een nieuw twee jaar durend traject videoconservering,
georganiseerd door Stichting Behoud
Moderne Kunst en het Nederlands Instituut voor
Mediakunst. Videowerk van 34 kunstenaars uit
de periode 1994-2003 bestaande uit drie uur tape
in totaal zal in 2011 worden geconserveerd door
overzetting op langdurig houdbare digitale dragers.
Ouder werk dat eerder is geconserveerd
(11 uur tape) zal meegeconserveerd worden
naar de nieuwe dragers.
Een ernstig beschadigd klein gipsbeeld (een
voorstelling van een Apollo) is ter restauratie
gegeven aan José van de Berg, restaurator Allard
Pierson Museum. Na restauratie wordt nader
onderzoek gedaan naar het beeld.
Meher (RA 00/01), Martijn Sandberg (RA 90),
f. starik (RA 87/89), Vollaerszwart (RA 88/90)
en Astrid van Baalen (PARS Foundation).
Met interventies, performances, poëzie,
live-schildering en videoprojecties krijgt
de avond een bijzonder karakter.
’s Middags heeft Janwillem Schrofer uit
handen van de Amsterdamse wethouder
van Cultuur, Carolien Gehrels, de bijzondere
Koninklijke onderscheiding ‘Officier
in de Orde van Oranje-Nassau’ ontvangen
in de ambtswoning van de Burgemeester
van Amsterdam.
Afscheid
Janwillem Schrofer
in KIT, Amsterdam
foto: Roy Taylor
Rijksakademie Breed
Afscheid Janwillem Schrofer
— Meer dan 500 kunstenaars, vrienden en relaties
nemen tijdens RijksakademieOPEN
afscheid van voormalig algemeen directeur
van de Rijksakademie, Janwillem
Schrofer, tijdens de feestelijke (afscheids)
receptie in het Koninklijk Instituut voor de
Tropen in Amsterdam. Oud-residents van
de Rijksakademie geven belangeloos hun
tijd en ideeën om deze avond tot een succes
te maken: Rachel de Boer (RA 97/98),
Otto Berchem (RA 95/96), Alicia Framis (RA
95/96), Moritz Ebinger (RA 85/88), Monali

Rijksakademie
Facts & Figures
35
Verslag 2010

36
Rijksakademie van beeldende kunsten
Facts & Figures
Rijksakademie Residency
Resident Artists 2010*
2009 - 2010 (tweede jaar in 2010)
Giorgio Andreotta Caló (IT), Marika Asatiani
(GE), Pim Blokker (NL), Melanie Bonajo (NL),
Milena Bonilla (CO), Arie Bouman (NL), Harald
den Breejen (NL), Yaima Carrazana Ciudad (CU/
ES), Dina Danish (EG/FR/US), LucFosther Diop
(CM), Willehad Eilers (DE/NL), Anna Franceschini
(IT), David Hominal (CH/FR), Lev Ilizirov (RU/
IL), Sabina Maria van der Linden (NL/DE), Jean-
Baptiste Maitre (FR/NL), Antoinette Nausikaä (NL),
Maarten Overdijk (NL), Gino Saccone (GB/IT), Pilvi
Takala (FI/NL), Derk Thijs (NL), Leonid Tsvetkov
(US), Sarah Verbeek (NL), Coralie Vogelaar (NL),
Guy Wouete Lotchouang (CM), Jian Yang (CN),
Koinuma Yoshiyuki (JP)
2010-2011 (gestart in 2010)
Daniel Barroca (PT), Feiko Beckers (NL), Julien
Beneyton (FR), Rossella Biscotti (IT/NL), Michiel
Ceulers (BE), Yin-Ju Chen (TW), Rebecca Digne
(FR), Helen Dowling (GB), Emre Hüner (TR), Hamid
el Kanbouhi (MA/NL), Annaïk Lou Pitteloud (CH/
NL), Matthew Lutz-Kinoy (US), Alberto De Michele
(IT/NL), Kianoosh Motallebi (GB/NL), Josje Peters
(NL), Esteban Piedra León (CR), Jean-Charles de
Quillacq (FR), Jhafis Quintero Gonzales (PA/CR),
Leï Saito (JP), Maarten Sleeuwits (NL), Rebecca
Stephany (DE/NL), Aldwin van de Ven (NL),
Katarina Zdjelar (RS/NL)
* Vermeld worden de nationaliteit en het woonland voor
aanvang van de residency op de Rijksakademie
Gastresidents 2010
– Tom Gidley
(GB, 15 februari t/m 15 mei)
– Peterson Kamwathi Waweru
(KE, 15 maart t/m 15 juli)
– Jimmy Ogonga
(KE, 18 augustus t/m 15 oktober)
– Raviv Ganchrow
(US/ NL, 1 september t/m 1 december)
– David Osbaldeston
(GB, 1 september t/m 1 december)
Regelmatig aanwezige advisors 2010
Hans Aarsman, Carlos Amorales, Carlos
Basualdo, Ansuya Blom, Stéphane Calais, Elena
Filipovic, Carlos Garaicoa, Tijs Goldschmidt,
Sigurdur Gudmundsson, Aernout Mik, Mike
Nelson, Paul Perry, Philippe Pirotte, Hermann
Pitz, Narcisse Tordoir, Roy Villevoye
Incidenteel aanwezige advisors 2010
Maria Barnas, David Claerbout, Armen Eloyan,
Charles Esche, Bernard Frize, Kees Hin, Joan
Jonas, Philippe-Alain Michaud, Lisa Milroy,
Gerardo Mosquera, Matt Mullican, Jan Roeland,
Marijke van Warmerdam, John Welchman,
Camiel van Winkel
Gastadvisors 2010
Daniel Bozhkov (BG/US), Tania Bruguera (CU),
Jaki Irvine (IE woont in MX), John Korner (DK),
Carol Lu (CN), Lisa Milroy (CA/GB), Hito Steyerl
(DE), Bea de Visser (NL) en Sue Williams (GB)
Gastadvisors in verband met excursie
Egypte:
Hala Elkoussy (EG/NL), Mai Abu ElDahab (EG),
Huub Pragt (NL) en Nasr Abu Zayd (EG)
Selectie
Aanmeldingen in 2010 voor 2011, per medium en
selectie Nederlands/buitenlands
Geselecteerd zijn 28 kunstenaars, 13 uit NL en 15
uit het buitenland
Nederlandse selectie
42 Graphics/Drawing
82 Painting
119 Sculpture, Installation
61 Video/Film, Sound, Performance
35 Photography
339 Totaal aantal aanmeldingen NL
Buitenlandse selectie
111 Graphics/Drawing
326 Painting
498 Sculpture, Installation
277 Video/Film, Sound, Performance
171 Photography
1383 Totaal aantal aanmeldingen buitenlands
Geslacht
Man 853
Vrouw 869
Totaal 1722
2008 - 2011 aanmeldingen op woonland
2000
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
1324 in total
201
57
17
128
27
40
593
261
1427 in total
249
78
19
124
25
39
628
265
1908 in total
326
120
46
159
32
59
874
292
1722 in total
262
99
54
150
22
52
748
335
Country of
residence (at time
of application)
of applicants
for Rijksacademie
Residency,
working periods
2008 - 2011
North America
Latin America
Africa
Asia
Oceania
Middle East
Europe
0
Netherlands and Antilles
2007 for 2008
2008 for 2009
2009 for 2010
2010 for 2011

Leden selectiecommissie 2010
(voor werkperiode 2011), o.a.
Ansuya Blom, Aernout Mik, Carlos Amorales,
Hans Aarsman, Jan Roeland, Maria Barnas,
Mike Nelson, Narcisse Tordoir, Paul Sietsema,
Philippe Pirotte, Stephane Calais en Els van Odijk
(voorzitter).
En verder:
Bezoekersprogramma Mondriaan
Stichting
In het kader van het bezoekersprogramma van de
Mondriaanstichting worden verschillende gasten
ontvangen gedurende geheel 2010, waaronder:
– Pontius Kyander, curator, directeur Sorlandets
Kunstmuseum, Kristiansand, (NO)
– Carol Lu, freelance curator, (CN)
– Ousseynou Wade, directeur Dakar Biënnale,
(SN)
– Tobias Ostrander, directeur Museo
Experimental El Eco, (MX)
– Defne Ayas, directeur Art Hub Asia (CN),
curator Performa
– Paulo Herkenhoff, curator en kunstcriticus Rio
de Janeiro, (BR)
– Edi Muka, freelance curator Tirana &
Stockholm, co-founder Tirana Biënnale (AL)
Rijksakademie Genootschap
Op dit moment zijn er zo’n twaalf platforms in de
wereld actief: van Bamako tot Belo Horizonte en
van Mumbai tot Mexico City.
RAIN Artists’ Initiatives Network
RAIN-platforms:
Centre Soleil d’Afrique, Bamako (ML)
Tembe Art Studio, Moengo (SR)
Artbakery, Douala (CM)
Taleb Cherche Midi, Agadir (MA)
el despacho, Mexico City (MX)
BAS, Istanbul (TR)
CEIA, Belo Horinzonte (BR)
Very Real Time, Kaapstad (ZA)
Ruangrupa, Jakarta (ID)
Pulse, Durban (ZA)
KARTala, Moroni (KM)
Munandi, Lusaka (ZM)
Prix De Rome
Prix de Rome 2010 architectuur
Jury
– voorzitter Aaron Betsky (US, directeur
Cincinnati Art Museum, voormalig
directeur NAi, Rotterdam)
– Edzo Bindels (NL, stedenbouwkundige)
– Caroline Bos (NL, planoloog en
kunsthistoricus)
– Tony Fretton (GB, architect en hoogleraar
architectonische ontwerpen)
– Bert van Meggelen (NL, socioloog, directeur
MAATwerk R’dam)
– Ronald Rietveld (NL, landschapsarchitect, winnaar
1e prijs Prix de Rome 2006)
– Marlies Rohmer (NL, architect)
– Janwillem Schrofer (NL, algemeen directeur
Rijksakademie), secretaris Prix de Rome zonder
stemrecht
Longlist
– Jeroen Spee
(1982, NL, woont/werkt in Amsterdam)
& Jeroen Steenvoorden
(1982, NL, woont/werkt in Amsterdam)
– Thijs van Bijsterveldt
(1981, NL, woont/werkt in Amsterdam)
& Oana Rades
(1977, RO, woont/werkt in Amsterdam)
– Olv Klijn
(1974, NL, woont/werkt in Amsterdam)
– Johan Selbing
(1974, SE, woont/werkt in Amsterdam)
& Anouk Vogel
(1977, CH, woont/werkt in Amsterdam)
– Monika Pieroth
(1975, DE, woont/werkt in Amsterdam)
– Jenny Eklund
(1976, SE, woont/werkt in Rotterdam)
& Dominique ter Beek
(1977, NL, woont/werkt in Rotterdam)
– Huub Donkers
(1980, NL, woont/werkt in Maastricht)
– Cindy Wouters
(1979, NL, woont/werkt in Amsterdam)
& Marie Rannou
(1981, FR, woont/werkt in Amsterdam)
– David Smidt van Gelder
(1980, NL, woont/werkt in Amsterdam)
– Saxon Lear Duckworth
(1980, ZW, woont/werkt in Rotterdam)
De kunstenaars die uiteindelijk gekozen zijn voor
de shortlist, zijn vetgedrukt.
Prix de Rome 2011 beeldende kunst
Jury
– voorzitter Hendrik Driessen (NL, directeur
museum De Pont Tilburg)
– Sung Hwan Kim (KR/US, beeldend kunstenaar)
– Pedro Cabrita Reis (PT, beeldend kunstenaar)
– Wendelien van Oldenborgh (NL, beeldend
kunstenaar)
– Silke Otto-Knapp (DE, beeldend kunstenaar)
– Adam Szymczyk (PL, curator, schrijver, directeur
Kunsthalle Basel)
– Els van Odijk (NL, directeur Rijksakademie),
secretaris Prix de Rome zonder stemrecht
37
Facts & Figures

38
Rijksakademie van beeldende kunsten
Longlist
- Gwenneth Boelens
(1980, NL, woont en werkt in Amsterdam)
- Mark Boulos
(1975, US/CH, woont en werkt in Amsterdam)
- Priscila Fernandes
(1981, PT, woont en werkt Rotterdam )
- Ben Pointeker
(1975, AT, woont en werkt in Rotterdam)
– Petra Stavast
(1977, NL, woont en werkt in Amsterdam)
– Pilvi Takala
(1981, FI, woont en werkt in Amsterdam)
– Edward Clydesdale Thomson
(1982, GB/DK, woont en werkt in Rotterdam)
– Vincent Vulsma
(1982, NL, woont en werkt in Amsterdam)
– Guido van der Werve
(1977, NL, woont en werkt in Amsterdam)
– Katarina Zdjelar
(1979, RS, woont en werkt in Rotterdam)
De kunstenaars die uiteindelijk gekozen zijn voor
de shortlist, zijn vetgedrukt.
Partners
De Prix de Rome wordt georganiseerd als
netwerkorganisatie door de Rijksakademie van
beeldende kunsten, in samenwerking met SNS
REAAL Fonds als hoofdbegunstiger, Stichting
Gieskes-Strijbis Fonds, INBO en KPN als begunstigers;
presentatiepartners ARCAM en SMART
Project Space, mediapartners AVRO's Kunstuur
en Kunstbeeld, NAi Uitgevers en educatiepartner
IMC Weekendschool. De Prix de Rome wordt
mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van
OCW en Stichting Trustfonds Rijksakademie.
Collecties
Bibliotheek
Aanwinsten
Boeken 537
Audiovisueel materiaal 64
Lopende tijdschriftabonnementen in 2010: 66
Totale collectie eind 2010
bestaat uit ruim 36.000 banden.
Aantal bibliotheekbezoekers 3085
Intern 1465
Extern 1620
Aantal uitleningen 4177
Intern 2100
Extern 2177
Aantal dagen open 178
Schenkingen collecties
– De bibliotheek ontving een bijzondere schenking
van boeken van Wouter Vannisselroy;
zeventig boeken over met name typografie en
fotografie.
– Alumnus Lajos Ratkai heeft een houten kleikist
met zinken bekleding vol modelleerklei
en een boetseertafeltje van oorsprong uit de
Rijksakademie aan de collecties geschonken.
– Op grond van een samenwerkingsovereenkomst
met Stichting De Appel ontvangt de
bibliotheek een selectie boeken en catalogi. In
ruil maken cursisten van de curatorenopleiding
De Appel gebruik van de bibliotheek van de
Rijksakademie.
– De boeken die het De Gijselaar Hintzenfonds
aan de Rijksakademiebibliotheek heeft geschonken
worden gecatalogiseerd
– De Collectie ontvangt een schenking van de
familie De Vries via de heer J.A. van der Spoel.
Het gaat om twee brieven van R.N. Roland
Holst (voormalig directeur Rijksakademie) uit
respectievelijk 1927 en 1936.
– Schenking van zeventig catalogi van kunstbiënnales
en Aziatische kunstenaars door
curator Francine Meoule.
Tegenprestatie residents
Als tegenprestatie voor hun residency ontvangt
de Rijksakademie jaarlijks werk van de resident
artists die na hun werkperiode de akademie verlaten.
In 2010 betrof dat werk van:

Yaima Carrazana Ciudad 'Paranoia' (installatie/gordijn)
Sabina Maria van der Linden 'Girlfriends' (dvd)
Sabina Maria van der Linden 'Willehad & Me' (dvd)
Lev Ilizirov 'Still life' (foto)
Leonid Tsvetkov 'Studio Floor A17-03' (plaster cast)
Leonid Tsvetkov
'View of Brooklyn Bridge from a
window of a Dutch Boat'
(mixed media)
Dina Danish 'Counting' (performance video)
Maarten Sleeuwits
'I asked the Japanese artist Leï Saito
what would be the best method for
wrapping a piece of silk around my (handmade booklet
work ‘blokje’ so the object will be well from black/white
protected in it’s box
photos)'
Feiko Beckers 'zonder titel' (dvd)
Antoinette Nausikaä 'Everything is enough' (dvd en
kunstenaarsboek)
Jean-Charles de Quillacq 'Rainbow two holes' (fotoprint)
Katarina Zdjelar 'Sketch for ‘We need to have…’ (dvd)
Yin-Ju Chen 'End transmission' (dvd)
Guy Wouete 'Study ‘Lovely Haiti’ (zeefdruk/collage)
Pim Blokker 'zonder titel' (olieverf op papier)
Annaïk Lou Pitteloud 'Title list' (zeefdruk)
LucFosther Diop 'Breathing' (tekening)
Rebecca Digne 'Handcuffs' (dvd)
Leï Saito
'Petit déjeuner royal pour
les early risers'
(ets)
Milena Bonilla 'Orthopedics' (footprint, dvd)
Matthew Lutz-Kinoy 'Drinks : interior' (monotype)
Julien Beneyton 'André avant le coiffeur, Nouakchott' (acryl op papier)
Daniel Barroca 'zonder titel' (aquarel)
Rijksakademie Breed
Samenstelling Commissie Internationale
Visitatie Rijksakademie 2010
– prof.dr. Wim Blockmans (NL, voorzitter), rector
NIAS, Wassenaar, en emeritus hoogleraar
geschiedenis, Universiteit Leiden
– N’Goné Fall (SN/FR), curator, editor, consultant
– Dennis Adams (US), beeldend kunstenaar en
‘Professor of Art’, Cooper Union, New York
(US)
– Rein Wolfs (NL), artistiek directeur Kunsthalle
Fridericianum, Kassel (DE)
secretaris Marc Pil (NL), zakelijk directeur A’dams
Kleinkunst Festival, adviseur en (project)manager
culturele sector
39
Facts & Figures
Bestuur Stichting Artists’
Endowment Fund
Janwillem Schrofer (voorzitter)
Sylvia van de Kamp-Vergeer (penningmeester)
MeesPierson Investments
Hermann Pitz (secretaris)
Kunstenaar, Rijksakademie-advisor

Rijksakademie van beeldende kunsten
40

RIJKSAKADEMIE
Financiën
Verslag 2010
41

Beknopt overzicht van de balans per 31 december 2010
(Afgerond op gehele getallen van duizend euro)
42
Activa 31-12-10 31-12-09 Passiva 31-12-10 31-12-09
Vlottende Activa
Eigen Vermogen
Materiële vaste activa 409 307 Algemene reserve - / - 4 - / - 35
Bestemmingsreserve 284 348
Vlottende Activa Bestemmingsfondsen 1.095 788
Voorraad 0 27 1.375 1.101
Vorderingen 592 958
Liquide middelen 1.243 707
Voorzieningen 156 156
Kortlopende schulden
Overlopende passiva 713 742
2.244 1.999 2.244 1.999
Rijksakademie van beeldende kunsten
Staat van Baten en lasten
Beknopt overzicht van de exploitatierekening
(afgerond op gehele getallen van duizend euro)
baten Realisatie 2010 Begroting 2010 Realisatie 2009
Bijdragen
Subsidie Ministerie OCW, incl stipendia 3.389 51% 3.350 52% 3.389 52%
Gebruiksvergoeding OCW / Rgd 1.966 30% 2.013 31% 1.848 29%
5.355 5.363 5.237
Eigen inkomsten
Algemene sponsoring 500 466 450
Bijdragen 350 400 400
Overige baten 369 264 393
1.219 19% 1.13 0 17% 1.243 19%
Som der baten 6.574 100% 6.493 100% 6.480 100%
Lasten
Activiteitenlasten; Artist Residency,
Prix de Rome en Collecties 3.267 49% 3.159 48% 3.258 49%
Beheerslasten, excl gebouw Rgd 1.422 21% 1.451 22% 1.476 22%
Gebruikersvergoeding gebouw Rgd 1.940 30% 1.937 30% 1.935 29%
Totaal activiteiten- en beheerslasten 6.629 100% 6.547 100% 6.669 100%
Rente baten 21 20 23
Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening - / - 34 - / - 34 - / - 166
Bijzondere baten (gebouw gerelateerd) 308 34 269
Exploitatie resultaat 274 0 103

Verklaring bij verkorte jaarrekening 2010
Deze verkorte jaarrekening van Stichting Rijksakademie van beeldende kunsten te
Amsterdam over 2010 is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van
de stichting. De verkorte jaarrekening is ontleend aan de door KPMG Accountants
N.V. gecontroleerde jaarrekening 2010 van Stichting Rijksakademie van beeldende
kunsten. KPMG Accountants N.V. heeft op 21 april 2011 een goedkeurende controleverklaring
verstrekt bij die jaarrekening.
43
Amsterdam, 21 april 2011
Els M.W.A. van Odijk
directeur Stichting Rijksakademie van beeldende kunsten
Financiën

Rijksakademie van beeldende kunsten
44

RIJKSAKADEMIE
Organisatie
45
Verslag 2010

Rijksakademie organisatie
46
Organogram
Raad van Toezicht
Rijksakademie (RA)
Raad van Toezicht
Trustfonds (TF)
Raad van Advies
Bestuur
(Directie RA)
Bestuur
(Directie TF)
Management Team
Ondersteuning
Residency Prix de Rome
Collecties / Public Bureau Trustfonds
Rijksakademie van beeldende kunsten
Organogram
Bestuur/raad van toezicht/adviesraad
Directie / Bestuur
Tot 1 mei 2010:
Prof. drs. Janwillem Schrofer, algemeen
directeur, secretaris Prix de Rome,
directeur Stichting Trustfonds
Ateliers Werkplaatsen
Kunstcollecties Bibliotheek
Raad van Toezicht
Rijksakademie (RA)
Bestuur
(Directie RA)
Na 1 mei 2010:
drs. Els M.W.A. van Odijk, directeur, secretaris
Prix de Rome, directeur Stichting Trustfonds
Ondersteuning
Samenstelling Raad van
Toezicht 2010
vanaf:
prof.dr. Louise J. Gunning-Schepers 2008 Prix de Rome
drs. Rob H. Defares 2009
Liesbeth In ‘t Hout (tot eind 2010) 2000
ir. Marlies Rohmer (vanaf november Werkplaatsen 2010) 2010
drs. Karel J.J. Schampers 2005
drs. Willem Sijthoff 2007
Raad van Advies
Management Team
Kunstenaarsdocumentatie
Nevenactiviteiten Els van Odijk:
– Voorzitter bestuur Stichting JongHolland,
kunst na 1930
– Voorzitter bestuur Stichting Toneelschuur
Producties, Haarlem
Raad van Toezicht
– Lid bestuur Trustfonds Stichting (TF) de Toneelschuur,
Haarlem
– Bestuurslid Art Table Nederland, Stichting
Bestuur
Domein (Directie voor TF) de Kunstkritiek en Stichting Karel
Appelhuis
– Lid Raad van Advies Dutch Design Den Haag
– Lid Raad van Advies Stichting Fort Vijfhuizen,
centrum voor actuele kunst
– Lid Hoofdstadborrel, Kenniskring Amsterdam,
Amsterdamsche Kring, Comiteit, Stichting
Vrienden Teylers Museum
– Adviserend ten behoeve van onder andere
Via Farini, Milaan, Sculptuurroute
Kunstenaarsdocumentatie
Amsterdam-Zuid en Nieuwe Vide Artspace,
Haarlem
Residency Collecties / Public Bureau Trustfonds
Ateliers Kunstcollecties Bibliotheek
Samenstelling Adviesraad
Rijksakademie 2010
Tiong Ang, I.C. de Bruin-Heijn, drs. J. Debbaut,
jhr. G.E. Loudon, dr.mr. J.J. Kamp, S. van
Keulen, drs.ing. D.J. Kras, M. Loudon, prof.dr.
H. Maassen van den Brink, drs. J.W.J.Margés,
Hermann Pitz, drs. A.H.J. Risseeuw, drs. R.A.C.
Soonieus, prof.drs. A.J. van der Staay, drs.T. de
Swaan, Sylvie Zijlmans
Nevenactiviteiten directie
De directie vervult een aantal (niet-gehonoreerde)
nevenfuncties en geeft op uitnodiging incidenteel
lezingen, presentaties en advies.
Per 1 mei 2010 neemt Janwillem Schrofer afscheid
als algemeen directeur Rijksakademie vanwege
het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.
Nevenactiviteiten Janwillem Schrofer:
– Bestuurslid Stichting ‘De Gijselaar
Hintzenfonds’ en Van Bijleveltstichting
– Voorzitter Pauwhof Fonds
– Voorzitter bestuur Stichting Steunfonds
Haags Historisch Museum
– Lid Advisory Committee Geyonggi Creation
center Seoul
– Voorzitter Chinese European Art Center
(CEAC)

Sociaal
Personeelsbezetting
Oproepkrachten zijn niet opgenomen, evenals
(freelance) advisors, die niet in loondienst zijn.
Peildatum 31/12/2010
– 34,68 fulltime arbeidsplaatsen (2009: 33,09 fte;
2008: 37,1 fte)
– 45 werknemers in loondienst; 27 vrouwen,
18 mannen
– Managementteam en directie bestaat ruim
de helft uit vrouwen (65,2 %)
– Gemiddelde leeftijd 46,1 jaar
– Gemiddeld dienstverband: 10,0 jaar
– In dienst gekomen in 2010: 6 personen
(en een stagiaire)
– Uit dienst getreden in 2010: 4 personen
Salaris
Op basis van ORBA-schaal CAO
Verzelfstandigde Rijksmusea. De directie valt
buiten de ORBA-salarisschalen, evenals 1
medewerker die werkzaam is op basis van de
overgangsregeling Wet Werk en Bijstand (voorheen
de I/D-regeling). De directie valt onder
de CAO van Nederlandse universiteiten.
Gemiddelde salarisschaal 7,44.
Ziekteverzuim
Ziekteverzuim: 3,7 %; na correctie voor langdurig
zieken: 1,6 % ( 2009: 5,6 % en 2,5 %)
Van de 49 personen die voor korte of langere tijd
in 2010 in dienst waren bij de Rijksakademie, meldden
33 personen zich in totaal 71 keer ziek. In 2
gevallen duurde de ziekteperiode langer dan een
maand. 16 medewerkers hebben geen enkele dag
verzuimd wegens ziekte. De meldingsfrequentie
was: 2,1; gemiddelde verzuimduur 7,0 dagen.
ARBO/veiligheid
Vanuit de Arbowet voortvloeiende verplichtingen
op het gebied van verbetering en zorg voor een
veilige en gezonde werkplek heeft de preventiemedewerker
4 werkplekonderzoeken uitgevoerd.
Waar nodig is ergonomisch materiaal aangeschaft
en worden ergonomische innovaties op de
markt uitgetest met een proefplaatsing.
Stage
In 2010 zijn 2 stages gelopen: op de afdeling ICT
(vanuit de Wajong-regeling) en bij de afdeling
Collecties. Beide stages zijn gevolgd in het kader
van het opdoen van werkervaring.
Vorming en opleiding
De Rijksakademie heeft een actief opleidingsbeleid.
Toekenning van training en opleiding is op
basis van gesprekken met de leidinggevenden. De
volgende opleidingen en trainingen zijn gevolgd:
Exact Globe, koksopleiding, Exact trap 1&2, regionale
salarisdagen, individuele coachingsgesprekken,
kunstgeschiedenis BA, congres Cultuur
(Trustfonds).
Bedrijfshulpverlening (BHV)
In 2010 hebben 7 BHV’ers weer een herhalingstraining
gevolgd, en met een diploma afgesloten.
Ook is er met succes geoefend met de totale
ontruiming van het gebouw. Er is een nieuwe telefoonlijn
bij de receptie Rijksakademie geopend,
die alleen voor noodgevallen bestemd is zodat de
receptie sneller kan handelen.
Activiteitencommissie
Drie medewerkers organiseren een à twee keer
per jaar een activiteit voor alle medewerkers
(budget is ter beschikking gesteld) met als doel
de onderlinge contacten te verstevigen.
Vanwege de vele formele bijeenkomsten onder
andere in het kader van de Internationale Visitatie
is er in 2010 één activiteit georganiseerd.
OR
De OR is in 2010 vijf keer samengekomen.
In 2010 is het onderwerp Internationale Visitatie
en evaluatie van bureau Andersson Elffers Felix
regelmatig onderwerp van vergadering geweest.
Naast onderwerpen gerelateerd aan het personele
beleid, lag de focus op een groter maatschappelijk
draagvlak en sponsoring.
Personeel
Ateliers
Martijntje Hallmann (hoofd), Wytske Visser
(facilitator), Esther Vossen (facilitator tot 09-
2010), Mirella van der Velden (bureaucoördinator/
deels zwangerschapsverlof), Marieke Warmelink
(bureaumedewerker/vervanging zwangerschap),
Corrie Osenga (residents-support),
Sascha Roosdorp (werving en selectie),
Edith Rijnja (bureau alumni, RAIN-netwerk),
Sabien Westerman en Miguel Brugman (Cantina)
Technische werkplaatsen
Roy Taylor (chef)
Kees Reedijk, Roy Taylor, Michiel de Wit,
Leon Spek (assistent) (beeld en geluid)
Wim Janssen (houtwerkplaats / constructie)
Stephan Kuderna (metaalwerkplaats)
Chemie: Arend Nijkamp (verflaboratorium)
Pieter Kemink (keramiek)
Gertjan Forrer, Willem Moeselaar (grafiek)
47
Rijksakademie organisatie

48
Collecties / RijksakademiePublic
Tinie Kerseboom (hoofd)
Angela Jager (projectmedewerker)
Marietta Dirker (bibliotheek), Neli Eterovic (assistent
bibliotheek), Sandra Felten en Anca Iliescu
(kunstenaarsdocumentatie)
Hilde Eising (communicatie en PR,
RijksakademieOPEN)
Suzan Bemelmans, Phillippa Edwards,
Sarah Tolud (receptie)
Prix de Rome
Martijntje van Schooten (freelance coördinator/
deels zwangerschapsverlof)
Kim Knoppers (freelance coördinator/vervanging
zwangerschap)
Radna Rumping (projectmedewerker)
Rijksakademie van beeldende kunsten
Bestuurssecretariaat
Els van der Wal, Anna Oostrom (PZ)
Danielle Kars (projecten/beleidszaken)
Financiën
Audrey Moestadja (hoofd), Jeroen Hermens,
Astrid Penninx, Mitchel Dijkstra
Facilitair
Michel de Rooij (coördinator)
Pieter Lammers, Peter Snijders (gebouwbeheer)
Anita Autar, Pin Liew-Yana, Watsana Meelow,
Peter Amponsah (schoonmaak)
ICT
Harold Verbakel
Ondernemingsraad
Sandra Felten
Willem Moeselaar
Mirella van der Velden

RIJKSAKADEMIE
Stichting Trustfonds
Rijksakademie
49
Verslag 2010

Jaarverslag 2010
Stichting Trustfonds Rijksakademie
50
Inhoud
0. Bestuursverslag
1. Bijdragen aan
de kunst van de
toekomst
2. Sponsors en
donateurs 2010
3. Fellowships 2010
4. Jaarrekening
5. Organisatie
en contact
0. Bestuursverslag
In 1999 werd de Rijksakademie van beeldende kunsten verzelfstandigd en werd
Stichting Trustfonds Rijksakademie te Amsterdam opgericht. De stichting stelt zich
ten doel de huidige en historische kerntaken van de Rijksakademie te ondersteunen
onder andere door het werven van aanvullende geldmiddelen ten behoeve van de
Artist Residency, de Prix de Rome en de Collecties. Daarnaast zorgt het Trustfonds
voor aanvullende financiering van projecten gericht op de publieke ontsluiting van
de Rijksakademie en wordt een relevant netwerk van bedrijven, fondsen, overheden,
ministeries en ambassades in Nederland en buitenland onderhouden. Hiermee
speelt het Trustfonds een belangrijke rol bij de vergroting van het maatschappelijke
en financiële draagvlak van de Rijksakademie. Het Trustfonds is aangemerkt als een
'Algemeen Nut Beogende Instelling' (ANBI)
Rijksakademie van beeldende kunsten
Het Trustfonds werkt volgens de Code Cultural Governance. Er is een Raad van
Toezicht, die toeziet op de algemene gang van zaken en bijdraagt aan de doelstellingen
van de Stichting. De leden zijn de heer drs. R.H. Defares (voorzitter, tevens
lid Raad van Toezicht Stichting Rijksakademie), de heer drs. C.J. de Bruin RA (penningmeester)
en mevrouw drs. S.J. Stuiveling. De Raad werkt met een financiële
auditcommissie die jaarlijks tweemaal bijeen komt. Sinds 1999 is de accountantscontrole
op de Stichting Trustfonds uitgevoerd door Price WaterhouseCoopers N.V.
Gezien de lengte van deze samenwerking is door de Raad van Toezicht voorgesteld
te evalueren en ook andere partijen te benaderen. Na offreren door verschillende
kantoren, waaronder PWC, is met KPMG Accountants N.V. tot een overeenkomst
gekomen. In het verlengde hiervan heeft KPMG de Jaarrekening 2010 gecontroleerd
en van een goedkeurende controleverklaring voorzien.
De Raad is gedurende het verslagjaar 2010 drie keer bijeengekomen. Naar aanleiding
van de pensionering van directeur professor Janwillem Schrofer per 1 mei 2010, is
in de vergadering van 18 maart 2010, mevrouw drs. Els M.W.A. van Odijk, directeur
Rijksakademie van beeldende kunsten benoemd tot statutair directeur van het
Trustfonds.
Na een stagnerende groei van inkomsten uit fondsenwerving en sponsoring in 2009,
is in 2010 ingezet op versteviging van bestaande partnerships en intensivering van
het netwerk teneinde een breder draagvlak te creëren voor financiële steun. Met fikse
inzet van de medewerkers van het Trustfonds en collega’s van de Rijksakademie is
voor 2010 een goed resultaat behaald. Wij zijn trots op de betrokkenheid van onze
begunstigers, vrienden en sponsors en blij met de genereuze steun aan de kunst van
de toekomst.
Het saldo uit gewone bedrijfsuitoefening in 2010 is € 3.000 (negatief). Dit saldo is
verbeterd ten opzichte van 2009 (€ 66.000 negatief). De opbrengsten uit onder meer
fondsenwerving zijn met circa 22% gestegen en bedragen € 951.000. Opbrengsten
bestaan uit algemene bijdragen (donaties en giften), Fellowships en specifieke bijdragen.
De totale lasten bedroegen € 954.000, een stijging ten opzichte van 2009 van
circa 8%. Het exploitatieresultaat 2010 is derhalve positief: € 56.000. Het resultaat
wordt toegevoegd aan het Eigen Vermogen.
Door de hogere baten, kon in 2010 een hoger bedrag dan in 2009 ter beschikking
gesteld worden aan de Rijksakademie. Stichting Trustfonds heeft in totaal € 560.000
toegekend, waarvan € 60.000 vergoeding jaarbijdragen resident artists, € 250.000
aanvullende middelen voor de Residency, € 175.000 voor de Prix de Rome, met name
voor publieke activiteiten, en € 75.000 voor de Collecties en publieke evenementen.
De personele bezetting van het Trustfonds per ultimo 2010 was 2,56 fte; het ziekteverzuim
2,74%.

De huidige politieke ontwikkelingen en de wijze waarop zich dit vertaalt naar subsidiëring
van culturele instellingen, zetten de positie van de kunst in de samenleving
onder druk. De noodzaak voor een groter publiek draagvlak voor kunst en cultuur is
groot. Ook het Trustfonds is zich hiervan bewust en probeert waar mogelijk te anticiperen.
Uitgangspunt bij de werkzaamheden van het Trustfonds zijn de kernkwaliteiten
van de Rijksakademie: erfgoed, internationaal, topniveau, uniek, kennis en
innovatie.
51
Stichting Trustfonds wil de ingezette koers op het gebied van fondsenwerving en
draagvlakverbreding in 2011 en verder voortzetten, met behoud van de kwaliteit en
respect voor de laboratoriumfunctie die de Rijksakademie vervult. De plannen om de
Rijksakademie meer publiek toegankelijk te maken en meer aansluiting te zoeken bij
initiatieven uit het culturele veld scheppen extra mogelijkheden voor het Trustfonds
om fondsen te werven.
In 2011 wordt ingezet op verdere uitbreiding van de ‘Rijksakademie Vriendenkring’
en fondsenwerving bij nationale en internationale fondsen. De Rijksakademie is een
internationaal instituut en het Trustfonds wil in het verlengde hiervan meer internationale
stakeholders aan de Rijksakademie verbinden.
Els M.W.A. van Odijk
directeur Stichting Trustfonds Rijksakademie
Samenstelling Raad van Toezicht ultimo 2010*
vanaf
drs. Rob H. Defares (voorzitter) 01-07-2009
drs. Cees J. de Bruin RA (penningmeester) 01-07-2009
mw. drs. Saskia J. Stuiveling 01-07-2009
* De Raad van Toezicht Trustfonds is op 1 juli 2009 statutair
ingesteld (voorheen bestuur Trustfonds); datum van aantreden
is overeenkomstig. Zittingstermijn is vier jaar, waarbij
een herbenoeming kan geschieden voor maximaal een
periode van vier jaar. Op termijn zal het gelijktijdige jaar
van aftreden van alle leden worden bezien.
Stichting Trustfonds Rijksakademie

1. Bijdragen aan de kunst van de toekomst
52
De Rijksakademie van beeldende kunsten is een kunstenaarsinstituut voor nationaal
en internationaal toptalent. De missie - het faciliteren van ‘ontwikkeling van
individuele kunstenaars, en van kunstenaarschap, met als doel professionalisering
en excellentie’ - krijgt vorm in de drie kernfuncties Residency, Prix de Rome en
Collecties.
De Rijksakademie kan haar werk mogelijk maken in samenwerking met fondsen,
overheden, bedrijven en particulieren. Partijen die belang hechten aan de rol van
kunst en kunstenaars in de samenleving en dit onderstrepen door financieel bij te
dragen. Zij komen in contact met veelbelovende kunstenaars, delen in inspiratie en
dragen bij aan de ontdekking van het nieuwe.
Rijksakademie van beeldende kunsten
ANBI-status
Stichting Trustfonds en Stichting Rijksakademie zijn aangemerkt als een
“Algemeen Nut Beogende Instelling” (ANBI) en zijn daarmee vrijgesteld van
schenkings- en successierecht. Fiscale faciliteiten voor ANBI’s spreiden zich uit
over vennootschapsbelasting, inkomstenbelasting en schenk- en erfbelasting. Het
Trustfonds behoeft, evenals de Rijksakademie, geen belasting af te dragen over de
schenkingen en daarmee komen de donaties volledig ten goede aan de kunst van
de toekomst.
1.1 Rijksakademie Vriendenkring
De Rijksakademie Vriendenkring bestaat uit Trustees, Club Prix de Rome en
Associates. Particulieren die met een Fellowship steunen (Trustees), verbinden
zich niet alleen met het instituut Rijksakademie, maar ook met een individuele
kunstenaar. Dit geeft hen de kans de artistieke ontwikkeling van een jonge getalenteerde
kunstenaar op de voet te volgen. Voor de Vriendenkring is er een exclusief
programma dat toegang geeft tot activiteiten van de Rijksakademie en de Prix de
Rome.
Steeds meer mensen verbinden zich op persoonlijke titel aan de Rijksakademie.
De bijdragen uit de vriendenkring namen in 2010 met 35% toe ten opzichte van 2009
en vormen daarmee een steeds groter aandeel in de bekostiging van de Artist
Residency voor beloftevolle kunstenaars.
Zomerlunch 2010
foto: Roy Taylor/
RABK

Programma 2010
Gedurende het jaar vonden diverse Vriendenkring-activiteiten plaats. In mei was er
een preview van de Prix de Rome tentoonstelling en kon de ‘Club Prix de Rome’ de
prijsuitreiking bijwonen. Tijdens een intiem diner bij Sotheby’s vierden Vrienden
en relaties het 140-jarig bestaan van de Rijksakademie en kregen een prelude op de
veiling van de Artists’ Endowment. In juni werd voor de derde maal de inmiddels
fameuze zomerlunch georganiseerd met de bekendmaking van de nieuwe lichting
residents 2011. Tijdens de RijksakademieOPEN waren er diverse previews en in december
werd het jaar afgesloten met de presentatie van de longlist Prix de Rome
2011 beeldende kunst, waarbij de ‘Club Prix de Rome’ als schaduwjury zelf een
shortlist kon samenstellen. Naast het vaste vriendenprogramma waren er diverse
persoonlijke ontvangsten in de historische Collecties en de werkplaatsen van de
Rijksakademie onder andere voor de Titus Cirkel.
53
1.2 Corporate Partnership
Al meer dan tien jaar werkt de Rijksakademie succesvol samen met het bedrijfsleven.
Bedrijven kunnen zich profileren als een organisatie die maatschappelijk
betrokken is en oog heeft voor innovatie, creativiteit en talentontwikkeling op
hoog niveau. Bedrijven kunnen zich verbinden als corporate member, door middel
van een Fellowship of met een bijdrage voor een specifiek programma zoals
de RijksakademieOPEN, een technische werkplaats of de Prix de Rome. De
Rijksakademie biedt een grote mate van gastvrijheid, zoals bijzondere ontvangsten
op de Rijksakademie, kunstenaarspresentaties in het bedrijf of een kijkje achter de
schermen van de technische laboratoria.
In 2010 is steviger ingezet op het zoeken naar en ontwikkelen van samenwerking
met het bedrijfsleven. De inkomsten stegen licht ten opzichte van 2009, maar kwamen
lager uit dan begroot. De economische crisis en de effecten hiervan op het
bedrijfsleven zijn nog altijd voelbaar. Sponsors die de samenwerking doorzetten
zochten duidelijker en zichtbaarder naar tegenprestaties, wat effectief betekent dat
de bijdragen zijn toegenomen, maar dat de ‘handling’ meer tijd en aandacht vraagt.
Stichting Trustfonds Rijksakademie
RB: Teva Fellow
2010
LB: Presentatie
Gerard van Odijk,
CEO Teva
RO: Rondleiding
door de ateliers
foto's: Roy Taylor/
RABK
Sponsoring en publieksontwikkeling
Teva Editions
Teva ondersteunt de Rijksakademie met een programmabijdrage en een
Fellowship. Tijdens de RijksakademieOPEN organiseert het Trustfonds een speciaal
programma voor Teva en haar relaties: de Teva Editions. Diverse gasten uit
de wereld van de kunst, wetenschap, politiek en industrie werden ontvangen voor
een middagvullend programma en een rondleiding langs de open ateliers. Matthew
Lutz-Kinoy nam tijdens de bijeenkomst vol trots het Teva Fellowship in ontvangst.

54
KPN Kunstprix en KPN Fellowship
Naast het jaarlijkse Fellowship, reikt KPN iedere twee jaar de KPN Kunstprix uit.
Dit is een genereuze kunstprijs die in samenwerking met de Prix de Rome in het
leven is geroepen. De medewerkers van KPN kunnen via een poll stemmen op hun
favoriet uit de longlist van tien. De kunstenaar met de meeste stemmen ontvangt
een geldprijs van 15.000 euro en er wordt een werk aangekocht. Met het Fellowship
en de KPN Kunstprix steunt KPN getalenteerde kunstenaars en brengt een breed
publiek in contact met vernieuwende kunst.
Marc Oosting,
winnaar KPN
Kunstprix 2009
foto: Marianne
Bieshaar
Rijksakademie van beeldende kunsten
KPN Fellow 2010 op
website KPN
Inbo
Inbo verbindt zich aan organisaties die een belangrijke maatschappelijke of culturele
waarde hebben voor de samenleving. Initiatieven waarin elementen als duurzaamheid,
kunst of medemens een duidelijke rol spelen en waar nieuwe visies en
grensverleggende ideeën kunnen ontstaan. De Prix de Rome is zo’n initiatief. 2010
was het jaar van de Prix de Rome architectuur. Diverse activiteiten vonden plaats
met als doel ontwerpers, architecten en bouwkundigen van Inbo te betrekken en
kennis en netwerk in de architectuur te vergroten. Daarnaast vonden activiteiten
plaats gericht op versterking van de uitstraling van Inbo naar externe relaties.
Zo werd het werk van de longlist-kandidaten bezichtigd en een ‘eigen’ jurytraject
doorlopen, bezocht een groep young potentials de shortlist-kandidaten en ontving
Inbo als medegastheer van de Prix de Rome een eigen groep relaties in de tentoonstelling.
Inbo is niet alleen betrokken bij ontwikkelingen in de architectuur. Ook de
hedendaagse beeldende kunst krijgt veel aandacht binnen het bureau. Tijdens de
RijksakademieOPEN organiseerde het Trustfonds een ontvangst met rondleiding
voor Inbo.
Arcadis Fellowship
Een samenwerking via het Fellowship kent diverse ontmoetings- en presentatiemomenten,
die toegankelijk zijn voor een nieuw en divers publiek. Zo wordt bij
Arcadis/ PRC ieder jaar een kunstenaarspresentatie gehouden van de Fellow met
aansluitend een lunch voor het voltallige personeel. In 2010 toonde Pilvi Takala
diverse fragmenten van haar films, die zij persoonlijk van commentaar voorzag.
Old Holland Classic Colours
In 2010 is met bemiddeling van het Trustfonds een samenwerking gestart
tussen B.V. Oudt Hollandse Olieverven Makerij en de verfwerkplaats van de
Rijksakademie. Door middel van een sponsoring in natura kunnen resident artists
kennis maken met de hoogwaardige kunstenaarsverven van Old Holland. De kunstenaars
leren topkwaliteit verf herkennen en nemen het product op in hun palet.
Old Holland kan kennis en expertise uitwisselen met een professionele doelgroep
en bouwt een internationaal netwerk op topniveau op.

1.3 Fondsen en stichtingen
Vermogensfondsen en particuliere stichtingen, die zich aan de Rijksakademie
verbinden doen dat vanuit uiteenlopende doelstellingen. Deze kunnen regionaal,
nationaal of internationaal van aard zijn of hebben betrekking op een bepaald
thema binnen de beeldende kunst. Wat centraal staat is de ondersteuning van
jong talent en het bevorderen van kunst en kunstenaarschap in de samenleving.
Bijdragen worden gedaan in de vorm van Fellowships, subsidies voor Collecties,
RijksakademieOPEN, Prix de Rome en projectbijdragen voor lezingen en
publicaties.
55
In 2010 hadden vermogensfondsen nog altijd te maken met verminderde uitgaven
door druk op de beleggingen en de onzekerheid over het economisch herstel.
Desondanks zijn de bijdragen vanuit fondsen en stichtingen het afgelopen jaar
opnieuw toegenomen (15%). Het Trustfonds heeft verschillende aanvragen uitgezet
en de goede relaties met besturen en directies van de verschillende fondsen kunnen
behouden. Dit heeft niet alleen geleid tot nieuwe partners, maar ook tot verlenging
van aflopende contracten.
Fellowships
80% van de residencyplaatsen werd in 2010 gedekt met een Fellowshipbijdrage 1·.
Het grootste deel van de Fellowships, zo’n 45% wordt verstrekt door private fondsen
en stichtingen. Zij vormen een belangrijke steunpilaar voor de Residency.
Er is meestal sprake van een meerjarige overeenkomst en in 2010 kon met een viertal
fondsen de samenwerking worden verlengd. Een tendens is dat de fondsen in de
tweede termijn de steunrelatie afbouwen, door een lagere bijdrage te verstrekken
of een kortere overeenkomst af te sluiten.
Collecties
Sinds 2006 draagt de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting bij aan de restauratie
en conservering van de antiquarische boekencollectie van de Rijksakademie en
die van haar voorgangers de Stadsteekenacademie en de Koninklijke Academie. In
2010 is de restauratie en conservering van de belangrijkste boek- en plaatwerken
grotendeels afgerond. Het laatste traject, de leerbehandeling en eerste hulp, werd
in 2010 ingezet en zal half januari 2011 worden afgerond. Dankzij de steun van de
M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting zijn belangrijke werken in de geschiedenis
van de kunst en het kunstvakonderwijs bewaard gebleven en terug in gebruik genomen
door kunstenaars, wetenschappers, studenten en andere geïnteresseerde
bezoekers.
Stichting Trustfonds Rijksakademie
RijksakademieOPEN
In 2010 werd de RijksakademieOPEN ondersteund door het Amsterdams Fonds voor
de Kunst. Het AFK hecht belang aan verbinding van de internationale uitstraling van
de Rijksakademie met het lokale via de RijksakademieOPEN.
Daarnaast werden bijdragen ontvangen van Stichting 'De Gijselaar Hintzenfonds'
voor de publicatie en van Stichting Het Amsterdamsche Fonds. Beide stichtingen
hebben als doel het onder de aandacht brengen van kunst onder een jong en breed
publiek.
Previews voor sponsors, vrienden en begunstigers
Het Trustfonds organiseerde voor begunstigers van de Rijksakademie twee
speciale previews. Op woensdag 24 november kregen de Trustees als eerste een
Sneak Preview met aansluitend een intiem diner te midden van de Collecties van de
Rijksakademie. Op donderdag 25 november vond de VIP Preview plaats voor sponsors,
vrienden, partners en vertegenwoordigers van de buitenlandse ambassades
1. De kosten van een residencyplaats omvatten de professionele voorzieningen van de residents
(o.a. technische werkplaatsen en ondersteuning door advisors), maar ook de kosten van een
stipendium (11.000 euro per jaar), werkbudget (1.950 euro per jaar) en bijdragen voor specifieke
individuele projecten (gemiddeld 2.500 euro per kunstenaar). Het grootste deel van een
residencyplaats wordt gefinancierd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
maar niet volledig. In de vorm van Fellowships — € 15.000 per resident per jaar — wordt de
bijdrage van OCW aangevuld zodanig dat iedere kunstenaar optimaal gefaciliteerd kan worden
en zich volledig kan concentreren op de ontwikkeling van het kunstenaarschap.

56
in Nederland met vertegenwoordigers uit o.a. België, Cuba, Duitsland, Frankrijk,
Mexico, Oekraïne, Portugal, Turkije en Zwitserland. Kunstenaars gaven een persoonlijke
rondleiding en uiteindelijk ontmoetten alle genodigden elkaar voor een
hapje en een drankje in de Grafiekwerkplaats.
Sneak Preview
foto: Radna
Rumping
Diner
Rijksakademie
OPEN
foto: Roy Taylor/
RABK
Rijksakademie van beeldende kunsten
Prix de Rome
Het SNS Reaal Fonds is sinds 2004 hoofdbegunstiger van de Prix de Rome. Dankzij
deze samenwerking heeft de Prix de Rome de mogelijkheden om zich breder te
manifesteren kunnen verruimen. Op professionele wijze is ingezet op publieksontwikkeling
door middel van een tentoonstelling, een publieke opening, een aandachttrekkende
prijsuitreiking en een toegankelijke publicatie.
In 2010 is een aanvraag voor verlenging ingediend, die positief is beoordeeld. De
komende cyclus 2011 tot en met 2014 blijft SNS Reaal Fonds hoofdbegunstiger van
de Prix de Rome.
Nieuwe partner in 2010 is het Gieskes-Strijbis Fonds. Inzet van de samenwerking
is vergroting van de zichtbaarheid en het maatschappelijk draagvlak van de Prix de
Rome onder jongeren. Er wordt een educatief programma voor scholieren ontwikkeld
in samenwerking met de presentatiepartner SMART Project Space en er komt
een social media plan.
Preview longlist op
de Rijksakademie
door jongeren,
studenten,
bloggers en
'blikopeners' – die
actief bij de Prix
de Rome worden
betrokken
foto's: Radna
Rumping
1.4 Overheden
De verbintenissen met buitenlandse overheden vinden plaats op het hoogste
politieke niveau, met Ministeries van Cultuur en Buitenlandse Zaken, met
Arts Councils en culturele overheidsfondsen. Doelstelling is het verwerven
van Fellowships uit de landen van herkomst van de resident artists. Ook
de Nederlandse ambassades in het buitenland zijn actief betrokken bij de
Rijksakademie. Ambassadeurs en cultureel attachés helpen met het consolideren
en uitbreiden van een solide, internationaal draagvlak, onder andere door het
mede organiseren van ontvangsten en bijeenkomsten in het buitenland, en het
ondersteunen met bemiddeling en advies in het zoeken naar financiële ondersteuning
voor de resident artists. De samenwerking met buitenlandse overheden
is sinds de wereldwijde kredietcrisis onder druk komen te staan. Het vertrouwen

in de Rijksakademie is groot, maar garanties voor de lange termijn zijn er niet.
Dat heeft ook te maken met de kwetsbaarheid van deze samenwerkingsvorm. Het
te gelde maken van de afspraken is namelijk afhankelijk van de geselecteerde
nationaliteiten.
57
In 2010 zijn er meer Fellowships ontvangen van buitenlandse overheden ten
opzichte van het voorgaande jaar. Pro Helvetia besloot de in 2009 ingezette pilotsamenwerking
om te zetten in een langdurige verbintenis waarbij ieder jaar één
Zwitserse kunstenaar wordt gesteund. De Council for Cultural Affairs Taiwan en
het Spaans Ministerie van Cultuur hervatte in 2010 de samenwerking na een intense
aanvraagprocedure. Daarnaast waren er Fellowshipbijdragen van het Vlaams
Ministerie van Cultuur, Jeugd, Sport en media, Finnish Fund for Art Exchange
(FRAME), Adera (Frankrijk) en Institut Français des Pays-Bas.
2. Sponsors en donateurs 2010
Bedrijven
ARCADIS / PRC
Inbo
KPN
KRC Collection
Old Holland Classic Colours
Teva Europe
Overheden
Arts Council Korea
Council for Cultural Affairs, (TW)
Les Écoles supérieures d’art de Rhône-Alpes ADERA, (FR)
Vlaams Ministerie van Cultuur, Jeugd, Sport en Media, (BE)
FRAME Finnish Fund for Art Exchange, (FI)
L’Institut Français des Pays-Bas, (FR)
Ministerio de Cultura, (ES)
Pro Helvetia, (CH)
Fondsen en stichtingen
Amsterdams Fonds voor de Kunst
Van den Berch van Heemstede Stichting
Van Bijleveltstichting
Breitnerfonds / Fundatie ‘Van Den Santheuvel Sobbe’
Stichting Elise Mathilde Fonds
Stichting Gieskes-Strijbisfonds
Stichting ‘De Gijselaar-Hintzenfonds’
M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting
Stichting Dr Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds
Henry Moore Foundation, (UK)
Stichting Het Amsterdamsche Fonds
Stichting Kees Verwey
Stichting Niemeijer Fonds
Prins Bernhard Cultuurfonds
Stichting Ritsema van Eck Fonds
SNS REAAL Fonds
Stichting Trustfonds Rijksakademie
Rijksakademie Vriendenkring
Inge en Cees de Bruin-Heijn, de heer R.H. Defares, Rijkman en Irene
Groenink–Verboon, familie Hunting, jhr. G.E Loudon, Tom en Yvonne
de Swaan, Machteld Vos en Willem Sijthoff
Honoray Trustees: Prins Maurits en Prinses Marilène van Oranje-Nassau,
van Vollenhoven

Willem en Kathryn van Aalst, Bob en Renée Drake, de heer en mevrouw
Kalisvaart–Valk, de heer en mevrouw Soonieus-Willemse, Harriet Appel –
de Visser, Bob Vlake en Peter Herz
58
De heer J.T.M. Bank en mevrouw T. Middelhoff, De heer en mevrouw A. van de
Beek, de heer en mevrouw A.G.F. Boersma, de heer J.W. Cramer, de heer en
mevrouw Dommering, de heer en mevrouw Drenkelford–van Reijn, de heer en
mevrouw Gerritse–Tuinema, de heer en mevrouw J. van Gool, Laura Roukens
en Olivier van Gool, de heer mr. L.D.H. Hamer, Mies en Jaap Kamp, de heer
R.P. Kerssemakers en de heer H. Bergmann, Fonger en Valerie Kranenburg,
Ton en Maya Meijer-Bergmans, de heer en mevrouw R. Norbruis, de heer
D.M. Ogilvie, de heer en mevrouw. R.J.A.M. van Ogtrop–Quintus, familie
Ribbink– van den Hoek, de heer Janwillem Schrofer, Maarten en Marijke van
der Weijden–Overmars.
3. Fellowships 2010
Rijksakademie van beeldende kunsten
Ministeries/ semi-overheden
Marika Asatiani, Milena Bonilla, Dina Danish, LucFosther Diop, Guy Woueté
Lotchouang: Ministerie van Buitenlandse Zaken/ICE
Pilvi Takala: FRAME Finnish Fund for Art Exchange
Michiel Ceulers: Vlaams Ministerie van de Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Annaïk Lou Pitteloud: Pro Helvetia
Yin-Ju Chen: Council for Cultural Affairs, Taiwan
Yaima Carrazana Ciudad: Ministerio de Cultura, Spanje
Jean-Charles de Quillacq: ADERA Les Écoles supérieures d’art de Rhône-Alpes,
Frankrijk
Bedrijven
Anna Franceschini: KPN
Harald den Breejen: ARCADIS/PRC
Sabina Maria van der Linden: KRC Collection
Matthew Lutz-Kinoy: Teva Europe
Fondsen/stichtingen
Feiko Beckers, Maarten Sleeuwits, Rebecca Stephany: Stichting Dr. Hendrik
Muller’s Vaderlandsch Fonds
Alberto De Michele: Prins Bernhard Cultuurfonds (Peter Paul Peterich Fonds, Van
Eck-Vollgraff)
Katarina Zdjelar: Prins Bernhard Cultuurfonds (Ina van Dormaal Fonds en Gerard
Hordijk Fonds)
Hamid El Kanbouhi: Prins Bernhard Cultuurfonds (Straver Fonds)
Lev Ilizirov, Jhafis Quintero Gonzalez: Van den Berch van Heemstede Stichting
Julien Beneyton, Leonid Tsvetkov: Van Bijleveltstichting
Sarah Verbeek: Stichting Kees Verwey
Kianoosh Motallebi, Jian Yang: Stichting Niemeijer Fonds
Josje Peters, Aldwin van de Ven: Elise Mathilde Fonds
Pim Blokker: George Hendrik Breitner Fonds / Fundatie Van den Santheuvel,
Sobbe
Helen Dowling: Henry Moore Foundation
Particulier
Giorgio Andreotta Caló: De Heer en Mevrouw De Bruin
Willehad Eilers: Familie Hunting
Esteban Piedra León: Jhr. G.E. Loudon
David Hominal, Gino Saccone: De heer Rob Defares
Jean-Baptiste Maitre: De Heer en Mevrouw T. de Swaan
Derk Thijs: Rijkman en Irene Groenink-Verboon

4. Jaarrekening
Staat van Baten en lasten
Beknopt overzicht van de exploitatierekening
(afgerond op gehele getallen van duizend euro)
59
baten Realisatie 2010 Begroting 2010 Realisatie 2009
Fondsenwerving 772 720 634
Overige baten 180 177 183
Som der baten 952 897 817
Lasten
Bijdrage Rijksakademie 560 519 514
Beheerslasten
241
206
224
Overige lasten
154
155
145
Som der baten 955 880 883
Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening
Baten uit rente en beleggingen
- / - 3
59
17
13
- / - 66
Exploitatie resultaat 56 30 - / - 57
9
Stichting Trustfonds Rijksakademie
Verklaring bij verkorte jaarrekening 2010
Deze verkorte jaarrekening van Stichting Trustfonds Rijksakademie te Amsterdam
over 2010 is opgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur van de stichting.
De verkorte jaarrekening is ontleend aan de door KPMG Accountants N.V.
gecontroleerde jaarrekening 2010 van Stichting Trustfonds Rijksakademie. KPMG
Accountants N.V. heeft op 21 april 2011 een goedkeurende controleverklaring verstrekt
bij die jaarrekening.
Amsterdam, 21 april 2011
Els M.W.A. van Odijk
directeur Stichting Trustfonds Rijksakademie

5. Organisatie en contact
60
Bureau Trustfonds
Els van Odijk (directeur), Susan Gloudemans
(hoofd), Leonie Kruizenga (consultant), Joseline
de Koning (relations officer), Yolanda Wigleven
(relations officer)
Stichting Trustfonds Rijksakademie
Sarphatistraat 470
1018 GW Amsterdam
T +31-(0)20 - 5270 322
F +31-(0)20 - 5270 301
susan.gloudemans@rijksakademie.nl
www.rijksakademie.nl/trustfonds
Rijksakademie van beeldende kunsten

RIJKSAKADEMIE
Presentie (oud-) residents en winnaars
Prix de Rome, een greep 2009 – 2010
Verslag 2010
61

Presentie (oud-) residents en winnaars
Prix de Rome, een greep 2009 - 2010
62
Om een beeld te krijgen van het verloop van loopbanen
van (oud-) residents van de Rijksakademie
van beeldende kunsten en Prix de Rome winnaars
— en daarmee van effecten van dit instituut —
is een aantal factoren onderzocht met nadruk
op de periode 2009/2010. Enerzijds is gekeken
naar Presentatie, Productie en Profileren en
anderzijds naar Ontwikkelen, Ondernemen en
Overdragen. In het onderstaande schema worden
deze onderwerpen verder uiteen gezet.
Rijksakademie van beeldende kunsten
1. Presentatie, Productie, Profileren
1.1 Deelname aan biënnales
1.2 Deelname aan festivals
1.3 Museale presentaties in Amsterdam
1.4 Prijzen
1.5 Opdrachten
1.6 Aankopen gemeente Amsterdam
Aankopen bedrijven
1.7 Vertegenwoordiging door galeries in
binnen- en buitenland
1.8 Deelname beurzen (inter)nationaal
1.9 Museale collecties in binnen- en
buitenland
2. Ontwikkelen, Ondernemen, Overdragen
2.1 Deelname aan residencies
2.2 Oprichten van kunstenaarsinitiatieven
2.3 Docentschappen
2.4 Subsidies van het Fonds BKVB
De kunstenaarsdocumentatie van de
Rijksakademie volgt sinds jaren de individuele
loopbanen van (oud-) residents; dit betreft
longitudinaal onderzoek.
Deze transversale peiling, op initiatief van de
Rijksakademie, betreft een aselecte steekproef
die niet pretendeert compleet te zijn. Naast
internationale venues zijn in deze peiling ook
enkele nationale indicatoren (voornamelijk
Amsterdamse) opgenomen.
Dit overzicht 2009-2010 vormt een aanvulling op
de eerder verschenen overzichten 2001-2004 en
2005-2008.

1. Presentatie,
Productie,
Profilering
1.1 Deelname aan biënnales
(Selectie)
2010
— 29a Bienal de São Paulo, São
Paulo, BR
Yael Bartana, Manon de Boer,
David Claerbout, Dora García,
Runa Islam, Moshekwa Langa,
Dora Longo Bahía, Otobong
Nkanga, Fiona Tan
— Liverpool Biennial,
Liverpool, GB
Carlos Amorales, Rosa Barba,
Yaima Carrazana Ciudad,
Meschac Gaba, Cristina Lucas,
Tala Madani
— XIV International Sculpture
Biennale of Carrara, Carrara, IT
Giorgio Andreotta Caló,
Rossella Biscotti
— 6. Berlin Biennale,
Berlin, DE
Mark Boulos, Olga Chernysheva
— 2010 New Wight Biennial,
Los Angeles (CA), US
Giorgio Andreotta Caló,
Rebecca Digne
— Bucharest Biennale 4,
Bucuresti, RO
Zachary Formwalt, Nicoline van
Harskamp, Pilvi Takala
— Gwangju Biennale 8, Gwangju,
KR
Yang Ah Ham, Arnoud
Holleman, Kan Xuan
— 17th Biennale of Sydney,
Sydney, AU
Daniel Crooks, Folkert de Jong
— Busan Biennale, Busan, KR
Emre Hüner, Stephen Wilks
International Biennial of Media
Art, The Arts Centre, Melbourne,
AU
Persijn Broersen en Margit
Lukács, Kuang-Yu Tsui
2009
— La Biennale di Venezia, IT
Rosa Barba, Banu Cennetoglu
(TR-paviljoen), Anawana
Haloba, Aïsha Khalid,
Moshekwa Langa, Fang Lijun
(CN-paviljoen), Ahmet Ögüt
(TR-paviljoen), Sudsiri Pui-
Ock (TH-paviljoen), Fiona Tan
(NL-paviljoen)
— 11th International Istanbul
Biennial, TR
Mounira Al Solh, David
Maljkovic
— Sharjah Biennial 8, Sharjah, AE
Mounira Al Solh, Hala Elkoussy,
Sophie Ernst, Firoz Mahmud
— 3 rd Moscow Biennale of
Contemporary Art, Moskou, RU
Olga Chernysheva, Alicia
Framis; PdR - Atelier van
Lieshout
— Lyon Biennale, FR
Mounir Fatmi, Dora García
— 2 nd Thessaloniki Biennale of
Contemporary Art, GR
Mark Boulos, LucFosther Diop,
Moshekwa Langa, Guy Wouete
— Prague Biennale, CZ
Alice Nikitinova, Lucia Nimcova
— 2 nd Athens Biennial, Athens, GR
Erick Beltran, Dora Garcia;
PdR - Rossella Biscotti, Mariana
Castillo Deball, Marc Nagtzaam,
Saskia Olde Wolbers
— 7a Bienal do Mercosul, Porto
Alegre, BR
Ryan Gander, Patricio
Larrambebere
Alicia Framis, Sung Hwan Kim,
Gabriel Lester, Ahmet Ögüt,
Guido van der Werve
— 28 th Biennial of Graphic Arts,
Ljubljana, SI
Jakup Ferri, Ivan Grubanov,
Ištvan Išt Huzjan, Ahmet Ögüt
— Tirana International
Contemporary Art Biennial,
Tirana, AL
Yael Bartana, Bojan Fajfric,
Adam Leech, Tala Madani,
David Maljkovic, Erik Olofsen
— 10 th Habana Biennial, La
Habana, CU
Yaima Carrazana Ciudad, Inti
Hernandez, Cristina Lucas,
Douglas Pérez Castro, Guy
Wouete
— Contour 2009 - 4th biennial of
moving image, Mechelen, BE
Yael Bartana, David Majlkovic,
Nathaniel Mellors
63
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome
— Shanghai Biennale 2010,
Shanghai, CN
Vincent Olinet
— Performa 09, Third biennial of
new visual art performance,
New York (NY), US
Brody Condon, Martha Colburn,

64
Rijksakademie van beeldende kunsten
1.2 Deelname aan festivals
(Selectie)
2010
— International Film Festival
Rotterdam, Rotterdam, NL
Emmanuelle Antille, Rosa
Barba, Manon de Boer, Martha
Colburn, Sebastian Diaz
Morales, LucFosther Diop,
Zachary Formwalt, Dora
García, Lin de Mol, Jakrawal
Nilthamrong, Sara Rajaei,
Gregg Smith
— International Short Film
Festival, Oberhausen, DE
Yael Bartana, Manon de Boer,
Sabina Maria van der Linden,
Nina Yuen
— Impakt Festival, Utrecht, NL
Manon de Boer, Willahad Eilers,
Paulien Oltheten, Hans Op de
Beeck, Julika Rudelius, Sarah
van Sonsbeeck, Ola Vasiljeva
— European Media Art Festival,
Osnabrück, DE
Pilvi Takala, Yin-Ju Chen
— International Documentary
Film Festival, Amsterdam, NL
Anna Franceschini
— 4 th Cairo Video Festival, Video
Art & Experimental Films,
Cairo, EG
Anna Franceschini, Sara Rajaei,
Julika Rudelius, Pilvi Takala
2009
— European Media Art Festival,
Osnabrück, DE
Rosa Barba, Yael Bartana,
Manon de Boer, Martha
Colburn, Julika Rudelius, Bea
de Visser
— Impakt Festival, Utrecht
Mounira Al Solh, Rosa Barba,
Manon de Boer, Persijn
Broersen en Margit Lukács,
Aleksander Komarov, Adam
Leech, Erkka Nissinen, Stefanos
Tsivopoulos, Guido van der
Werve
— International Short film
Festival, Oberhausen, DE
Mounira Al Solh, Lars
Arrhenius, Sebastian Diaz
Morales, Dora García, Adam
Leech, Lin de Mol, Erkka
Nissinen, Sudsiri Pui-Ock,
Kiran Subbaiah, Roy Villevoye,
Stefan Zeyen
— International Short film Festival
Hamburg, DE
Sebastian Diaz Morales,
Jakrawal Nilthamrong, Julika
Rudelius
— Rencontres Internationales,
Paris/Madrid/Berlin
Emmanuelle Antille, Manon de
Boer, Martha Colburn, Marianne
Flotron, Alicia Framis, Dora
García, Francesca Grilli, Esther
Polak, Hans Op de Beeck,
Gregg Smith, Philippe Terrier-
Hermann, Bea de Visser; PdR
Rossella Biscotti
— International Film Festival
Rotterdam
Emmanuelle Antille, Martha
Colburn, Sebastian Diaz
Morales, Sefer Memisoglu,
Jakrawal Nilthamrong
— IDFA, Amsterdam, NL
Nora Martirosyan
— Nederlands Film Festival,
Utrecht, NL
Yael Bartana, Frank Koolen,
Sara Rajaei, Julika Rudelius
— Images Festival, Toronto, CA
Rosa Barba, Sung Hwan Kim,
Julika Rudelius, Guido van der
Werve
— Ankara Film Festival, Ankara,
TR
Yael Bartana, Persijn Broersen
en Margit Lukács, Ahmet Ögüt,
Jacco Olivier, Julika Rudelius,
Guido van der Werve
1.3 Museale Presentaties
Amsterdam
2010
— De Appel, Amsterdam
Mounira Al Solh, Valerie
Mannaerts, Bjarne Melgaard,
Erkka Nissinen
— Stedelijk Museum Bureau
Amsterdam
Papa Adama, Ahmet Ögüt
— Stedelijk Museum, Amsterdam,
NL
Lonnie van Brummelen, Hala
Elkoussy, Marianne Flotron,
Zachary Formwalt, Nicoline van
Harskamp, Germaine Kruip,
Lucia Nimcova, Willem de Rooij,
Mieke Van de Voort
2009
— De Appel
Yvonne Dröge Wendel, Alon
Levin, Ahmet Ögüt
— Stedelijk Museum Bureau
Amsterdam
Melanie Bonajo
(Museumnacht), Lonnie van
Brummelen, Jeremiah Day,
Mathilde ter Heijne, Sung
Hwan Kim, Susanne Kriemann,
Nathaniel Mellors, Mieke Van
der Voort
— Stedelijk Museum
Maze de Boer, Melanie Bonajo,
Constant Dullaart, Frank
Koolen, Paulien Oltheten, Anne
van de Pals, Jannie Regnerus,
Marike Schuurman, Steve Van
den Bosch

Verslag 2010
65
studio-impressie
(foto: Michiel Ceulers)

Rijksakademie van beeldende kunsten
66
kunstlichtstudio
(foto: Roy Taylor/RABK)

Verslag 2010
67
elektronicawerkplaats
(foto: Kees Reedijk/RABK)

Rijksakademie van beeldende kunsten
68
studio-impressie
(foto: Willem Vermaase)

1.4 Prijzen (Selectie)
— Premio Lum per l’arte contem-
1.5 Opdrachten (Selectie)
2010
— Kunstpreis Europas Zukunft
(Leipzig, DE)
Ahmet Ögüt
— Thieme Art Award 2010
Paulien Oltheten
— Aeschlimann-Corti Forder
Stipendium (Langenthal, CH)
Annaik Lou Pitteloud
— 2010 Yanghyun Prize
Jewyo Rhii
— INFORM Award for Conceptual
Design (Leipzig, DE)
Rebecca Stephany
— Buning Brongers prijs 2010
Sarah Verbeek
— XLIVè Prix International d’Art
Contemporain (Monaco, MC)
Guido van der Werve
— 4th Artes Mundi Prize
Yael Bartana
— Premio Maxxi (Roma, IT)
Rossella Biscotti
— Premio Fico (Torino, IT)
Rossella Biscotti
2009
— German Film Critics
Association Award (Keulen,
DE)
Adam Leech
— 6th ARCO Award (Madrid, ES)
David Maljkovic
— PRIXDEROME.NL
Rossella Biscotti, Libia Castro
en Ólafur Ólafsson, Nicoline
van Harskamp, Sara Rajaei
— Charlotte van Pallandt Prijs
Sandro Setola
poranea (Bari, IT)
Giorgio Andreotta Caló
— Prix culturel Manor (Genève,
CH)
Marc Bauer
— Cobra Kunstprijs Amstelveen
2009
Gijs Frieling
— Sony World Photography
Awards 2009
Roderik Henderson
— A. Roland Holstprijs voor beeldende
kunst 2009
Paul Kooiker
Diverse (oud-) residents van
de Rijksakademie realiseerden
2009 een opdracht van bedrijven,
organisaties, fondsen
en gemeenten in binnen- en
buitenland. Een aantal van deze
opdrachten liep via Stichting
Kunst en Openbare Ruimte
(SKOR). Deze instelling realiseert
projecten op het gebied
van beeldende kunst, vaak met
een maatschappelijke actualiteit
en op het gebied van het onderwijs,
ruimtelijke ordening en
infrastructuur.
2010 (voorlopige opgave)
Andre Pielage (Boom Lift Ship,
Stichting SAIL, Amsterdam);
Pilvi Takala (Actors, Agents
and Attendants, SKOR,
Amsterdam)
2009
James Beckett (Transcriptions
1-6, Nederlands Kanker
Instituut, Amsterdam), Rob
Birza (Out of season / Out of
order, Zorgcentrum ‘In het
Zomerpark’ in Nieuw-Vennep),
Meschac Gaba (Op hoogte gedacht,
kerkhof in Wierhuizen),
Frank Koolen (CBK Drenthe),
Katrin Korfmann (Centraal
Station in Hilversum), Marjan
Laaper, (Centrale Verwerking
Openbaar Ministerie in Utrecht),
Jill Magid (AIVD, Den Haag),
Jennifer Tee (Totemfolie, Het
Dolhuys in Haarlem), Rein Jelle
Terpstra, (Windkracht Vijf in
Rosmalen), Esther Tielemans
(skyline voor Heliomare, Wijk
aan Zee), Mattie van der worm
(Commujon in Almelo)
69
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome
— 20 Designers under 30 (selected
by Print Magazine, US)
Coralie Vogelaar
— Volkskrant Beeldende Kunst
Prijs 2009
Eylem Aladogan
— Golden Cube Award (Kassel,
DE)
Sophie Ernst

70
Rijksakademie van beeldende kunsten
1.6 Aankopen
— Gemeentelijke Kunstaankopen
2010
De tentoonstelling
'Monumentalisme'.
Geschiedenis en nationale
identiteit in de hedendaagse
kunst, bestond uit de voorstellen
voor de Gemeentelijke
Kunstaankopen 2010. Directeur
Ann Goldstein maakte de
selectie in samenwerking met
Jelle Bouwhuis, curator van de
tentoonstelling, en in samenspraak
met andere leden van
het team van conservatoren van
het Stedelijk. Aangekocht zijn
werken van onder anderen: Yael
Bartana, Lonnie van Brummelen
/ Siebren de Haan, Hala
Elkoussy, Zachary Formwalt en
Lucia Nimcova.
— Gemeentelijke Kunstaankopen
2009
De voorstellen voor
Gemeentelijke Kunstaankopen
2009 (fotografie) waren te zien
in de tentoonstelling 'Off the
Record' tijdens Art Amsterdam.
De tentoonstelling werd samengesteld
door gastcurator
Hans Aarsman met werk van
33 kunstenaars. Aangekocht
zijn werken van onder anderen:
Paulien Oltheten en Anne van
de Pals
Aankopen bedrijven (selectie)
De Rijksakademie van beeldende
kunsten inventariseert
momenteel welke bedrijven
werk van (oud-) residents en
Prix de Rome winnaars in hun
collectie hebben opgenomen.
Dit onderzoek wordt uitgevoerd
in nauwe samenwerking met de
Vereniging Bedrijfscollecties
Nederland (VBCN). Deze in
2005 opgerichte vereniging telt
momenteel 39 leden. Op de
website stelt zij:
“Aan cultuur moeten geen
grenzen gesteld worden. Er zijn
veel bedrijven, organisaties
en instellingen in Nederland
die zich actief bezighouden
met het verzamelen van kunst.
Het merendeel van deze collecties
is niet openbaar en
wordt opgebouwd en beheerd
door speciaal daartoe aangetrokken
medewerkers. De
bedrijfscollecties zijn inmiddels
uitgegroeid tot een factor van
betekenis in de kunstwereld.
Daarom heeft een groot aantal
bedrijven met eigen kunstcollecties
besloten een vereniging
op te richten, de Vereniging
Bedrijfscollecties Nederland
(VBCN). Naast hun individuele
activiteiten willen de bedrijfscollecties
ook gezamenlijk een
rol spelen in het veranderende
culturele klimaat in Nederland
en daarbuiten, juist omdat aan
cultuur geen grenzen gesteld
moeten worden.” (bron www.
vbcn.nl)
Op dit moment hebben we van
ruim 30 bedrijven recente gegevens
met betrekking tot hun
kunstcollecties. Een selectie is
hieronder weergegeven voor
wat betreft (oud-) residents van
de Rijksakademie en Prix de
Rome winnaars. De volgorde
van de namen wordt bepaald
door het jaar van aankomst op
de Rijksakademie of de jaargang
van de Prix de Rome.
— ABN AMRO Kunststichting
Ko Aarts, Roel Achterberg,
Paula van Ameijde, Karin
Arink, Lars Arrhenius,
Gijs Assmann, Tim Ayres,
Erzsébet Baerveldt, Hannah
van Bart, Merina Beekman,
Antoine Berghs, Roland
Berning, Marieke Bolhuis,
Ilana Boltvinik, Mattijs van den
Bosch, Maurice Braspenning,
Hans Broek, Ritsaert ten
Cate, Arthur Clemens, Roger
Cremers, Elspeth Diederix,
Marcel Doorduin, Driessens
& Verstappen, Yvonne Dröge-
Wendel, Suzan Drummen,
Koen Ebeling Koning, Gijs
Frieling, Meschac Gaba, Karel
Goudsblom, Caroline de Groot,
Ab van Hanegem, Ina van den
Heuvel, Berend Hoekstra, Henri
Jacobs, Esther Jiskoot, Peter
Keizer, Carla Klein, Nicholas
Kolenda, Paul Kooiker, Paul
de Kort, Judith Krebbekx, Kiki
Lamers, Moshekwa Langa,
Dana Marshall, Jurriaan
Molenaar, Petra Morenzi,
Shibu Natesan, Bob Negrijn,
Annemarie Nibbering, Rinke
Nijburg, Evelien Nijeboer,
Paulien Oltheten, Serge
Onnen, Marc Peter Oolbekkink,
Fahrettin Örenli, Jan van der
Ploeg, Liza May Post, Michael
Raedecker, Mariëtte Renssen,
Wouter van Riessen, Roland
Sips, Anne Marie Spijker,
Patricia Spoelder, Berend
Strik, Marcelino Stuhmer,
Robert Suermondt, Fiona
Tan, Jennifer Tee, Rein Jelle
Terpstra, Pascale Ticheler,
Esther Tielemans, Annie Toop,
Daniel Verkerk, Koen Vermeule,
Ronald Versloot, Roy Villevoye,
Guido Vlottes, Giny Vos, Peter
Vos, Marijke van Warmerdam,
Frits Marnix Woudstra, Sylvie
Zijlmans, Edwin Zwakman, Ton
Zwerver; PdR
Erik Andriesse, David Bade,
Rob Birza, Tom Claassen,
Lisa Couwenbergh, Jan van
den Dobbelsteen, Desirée
Dolron, Bettie van Haaster,
Britta Huttenlocher, Hewald
Jongenelis, Erik van Lieshout,
Paul Klemann, Marc Mulders,
Marc Nagtzaam, Paul
Nassenstein, Saskia Olde
Wolbers, Maarten v/d Ploeg,
Carla van de Puttelaar, Mark
Ruijgrok, Marien Schouten,
Gé-Karel van der Sterren, Leo
Vroegindewey, Robert Zandvliet
— Achmea Kunstcollectie, Zeist
Eylem Aladogan, Tiong Ang,
Karin Arink, Gijs Assmann,
Erzsébet Baerveldt, Otto
Berchem, Franck Bragigand,
Hans Broek, Brody Condon,
Anne Daems, Pieter
Dobbelsteen, Driessens
& Verstappen, Charlotte
Dumas, Meschac Gaba, Karel
Goudsblom, Esther Jiskoot,
Anant Joshi, Aukje Koks,
Claudia Kölgen, Ellen Kooi, Paul
Kooiker, Susanne Kriemann,
Gabriel Lester, Petra Morenzi,

Annemarie Nibbering, Gabor
Ösz, Julika Rudelius, Marike
Schuurman, Elisabet Stienstra,
Berend Strik, Esther Tielemans,
Ronald Versloot, Marjolijn de
Wit, Edwin Zwakman; PdR-
Tom Claassen, Jan van den
Dobbelsteen, Cuny Janssen,
Niek Kemps, Marc Mulders,
Jan van de Pavert, Bas Princen,
Joep van Lieshout, Mark
Ruijgrok, Gé-Karel van der
Sterren
— AEGON kunstcollectie, Den
Haag
Ko Aarts, Tim Ayres, Maurice
Braspenning, Suzan Drummen,
Koen Ebeling Koning, Gijs
Frieling, Ab van Hanegem,
Roderik Henderson, Esther
Jiskoot, Folkert de Jong, Aukje
Koks, Katrin Korfmann, Paul de
Kort, Judith Krebbekx, Rinke
Nijburg, Michael Raedecker,
Wouter van Riessen, Theo
Schepens, Isabelle Simons,
Esther Tielemans, Daniel
Verkerk, Koen Vermeule, Ronald
Versloot, Roy Villevoye, Guido
Vlottes, Lie van der Werff, Frits
Marnix Woudstra; PdR-
Jan van den Dobbelsteen,
Hewald Jongenelis, Bob
Negrijn, Mark Ruijgrok, Gé-
Karel van der Sterren, Robert
Zandvliet
— Ahold Kunst Stichting,
Zaandam
Ko Aarts, Ab van Hanegem,
Fred Ros, Mark Ruijgrok, Iris
Le Rütte, Siree van der Velde,
Roy Villevoye, Anook Cléonne
Visser, Peter Vos, Sylvie
Zijlmans; PdR-Erik Andriesse,
Rob Birza, Tom Claassen, Bob
Negrijn, Agata Siwek
— Akzo Nobel Art Foundation,
Arnhem
Roel Achterberg, Jeroen Allart,
Paula van Ameijde, Tiong
Ang, Karin Arink, Tim Ayres,
Erzsébet Baerveldt, Hannah van
Bart, Merina Beekman, Antoine
Berghs, Maura Biava, Hans
Broek, Roger Cremers, Thomas
Demand, Elspeth Diederix,
Yvonne Dröge-Wendel, Suzan
Drummen, Charlotte Dumas,
Koen Ebeling Koning, Gijs
Frieling, Marnix Goossens,
Caroline de Groot, Lise Haller
Baggesen, Ab van Hanegem,
Arjan van Helmond, Aukje
Koks, Kiki Lamers, Moshekwa
Langa, Jörgen Leijenaar,
Jurriaan Molenaar, Petra
Morenzi, Shibu Natesan, Rinke
Nijburg, Theo Schepens, Derk
Thijs, Pascale Ticheler, Jeroen
Werner; PdR-Tom Claassen,
Desirée Dolron, Bettie van
Haaster, Joep van Lieshout,
Marieke van der Lippe, Marc
Mulders, Bob Negrijn, Gé-Karel
van der Sterren
— AMC Kunstcollectie,
Amsterdam
Hans Aarsman, Ko Aarts, Tiong
Ang, Karin Arink, Erzsébet
Baerveldt, Fredie Beckmans,
Otto Berchem, Hans Broek,
Anne Daems, Elspeth Diederix,
Driessens & Verstappen, Suzan
Drummen, Charlotte Dumas,
Koen Ebeling Koning, Gijs
Frieling, Meschac Gaba, Marnix
Goossens, Fabrice Hünd,
Claudia Kölgen, Ellen Kooi,
Paul Kooiker, Germaine Kruip,
Gabriel Lester, Lin de Mol,
Annemarie Nibbering, Fahrettin
Örenli, Micha Patiniott, Julika
Rudelius, Fiona Tan, Koen
Vermeule, Roy Villevoye,
Marjolijn de Wit, Sylvie
Zijlmans, Edwin Zwakman; PdR-
Lisa Couwenbergh, Jan van den
Dobbelsteen, Cuny Janssen,
Marc Mulders, Maarten v/d
Ploeg, Carla van de Puttelaar,
Mark Ruijgrok, Robert Zandvliet
— ARCADIS kunstcollectie,
Arnhem
Semâ Bekirovic, Hans Broek,
Agnieszka Czajkowska, Koen
Ebeling Koning, Arjan van
Helmond, Wenda Kieskamp,
Arthur Kleinjan, Bas Louter,
Mieke Marx, Jurriaan Molenaar,
Lisa Oppenheim, Sandro
Setola, Helen Verhoeven,
Daniel Verkerk, Koen Vermeule;
PdR-Bas Princen
— ARVAL Art Gallery, Houten
Hans Broek, Elspeth Diederix,
Suzan Drummen, Voebe de
Gruyter, Jasper Hagenaar, Ab
van Hanegem, Fransje Killaars,
Gabor Ösz, Liza May Post,
Berend Strik, Koen Vermeule,
Marijke van Warmerdam, Edwin
Zwakman; PdR-Rob Birza, Tom
Claassen, Marc Mulders, Gé-
Karel van der Sterren, Robert
Zandvliet
— Bouwfonds kunstcollectie
Jeroen Allart, Erik Andriesse,
Frans Baake, Antoine Berghs,
Marcel Doorduin, Koen Ebeling
Koning, Voebe de Gruyter, Ab
van Hanegem, Una Henry, Fang
Lijun, Micha Patiniott, Malin
Persson, Wouter van Riessen,
Berend Strik, Pascale Ticheler,
Daniel Verkerk, Koen Vermeule,
Ronald Versloot, Roy Villevoye,
Marijke van Warmerdam; PdR-
Rob Birza, Tom Claassen,
Peter Defesche, Jan van
den Dobbelsteen, Britta
Huttenlocher, Joep van
Lieshout, Erik van Lieshout,
Maarten v/d Ploeg, Mark
Ruijgrok, Gé-Karel van der
Sterren, Leo Vroegindewey
— Collectie Gasunie
Ellen Kooi, Christiaan
Zwanikken; PdR
Marc Mulders
— Collectie NOG van het SNS
REAAL Fonds, Utrecht
Merina Beekman, Esther
Jiskoot, Fahrettin Örenli,
Pascale Ticheler, Guido
Vlottes; PdR-David Bade,
Paul Klemann
— De Nederlandsche Bank,
Amsterdam
Ko Aarts, Karin Arink, Gijs
Assmann, Tim Ayres, Erzsébet
Baerveldt, Hannah van Bart,
Tjebbe Beekman, Roland
Berning, Maura Biava, Maze
de Boer, Hans Broek, Elspeth
Diederix, Suzan Drummen,
Charlotte Dumas, Koen Ebeling
Koning, Mounir Fatmi, Gijs
Frieling, Meschac Gaba, Marnix
Goossens, Jasper Hagenaar,
71
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

72
Rijksakademie van beeldende kunsten
Ab van Hanegem, Arjan van
Helmond, Inti Hernandez, Henri
Jacobs, Carla Klein, W.J.M.
Kok, Dirk Kome, Paul Kooiker,
Germaine Kruip, Kiki Lamers,
Pere Llobera, Armando Mariño,
Tine Melzer, Rinke Nijburg,
Evelien Nijeboer, Serge Onnen,
Lisa Oppenheim, Jan van der
Ploeg, Ilya Rabinovich, Michael
Raedecker, Wouter van Riessen,
Marjolein Rothman, Fernando
Sánchez Castillo, Karen
Sargsyan, Theo Schepens,
Janine Schimkat, Marien
Schouten, Aam Solleveld, Tim
Stoner, Berend Strik, Robert
Suermondt, Fiona Tan, Jennifer
Tee, Pascale Ticheler, Daniel
Verkerk, Koen Vermeule, Ronald
Versloot, Roy Villevoye, Guido
Vlottes, Famke van Wijk, Sylvie
Zijlmans, Ton Zwerver; PdR-
Erik Andriesse, Rob Birza, Tom
Claassen, Lisa Couwenbergh,
Peter Defesche, Jan van
den Dobbelsteen, Desirée
Dolron, Paul Klemann, Mark
Manders, Marc Mulders, Willem
Oorebeek, Avery Preesman,
Mark Ruijgrok, Vivianne Sassen,
Gé-Karel van der Sterren, Leo
Vroegindewey, Robert Zandvliet
— Collectie Koninklijke KPN,
Den Haag
Jeroen Allart, Gijs Assmann,
Erzsébet Baerveldt, Tjebbe
Beekman, Thomas Demand,
Desirée Dolron, Jeroen
Eisinga, Meschac Gaba,
Marnix Goossens, Ab van
Hanegem, Henri Jacobs, Esther
Jiskoot, A.P. Komen / Karen
Murphy, Moshekwa Langa,
Frenk Meeuwsen, Monica
Nouwens, Liza May Post, Marike
Schuurman, Georgina Starr,
Berend Strik, Koen Vermeule,
Roy Villevoye, Marijke van
Warmerdam, Lie van der Werff,
Edwin Zwakman; PdR-Erik
Andriesse, Peter Defesche,
Marc Mulders, Mark Ruijgrok
— DSM Art Collection
Jeroen Allart, Antoine Berghs,
Peter Cleutjens, Ellen Kooi, Roy
Villevoye; PdR-Rob Birza, Lisa
Couwenbergh, Peter Defesche,
Bettie van Haaster, Diana
Ramaekers
— Eneco Kunstcollectie
Jeroen Allart, Raymond
Boekelder, Hans Broek, Gijs
Frieling, Fahrettin Örenli, Micha
Patiniott, Michael Raedecker,
Esther Tielemans, Siree van der
Velde, Koen Vermeule, Marjolijn
de Wit; PdR-Tom Claassen,
Desirée Dolron, Gé-Karel van
der Sterren
— ING Kunstcollectie, Amsterdam
Tjebbe Beekman, Franck
Bragigand, Gijs Frieling,
Aukje Koks, Ellen Kooi, Katrin
Korfmann, Koen Vermeule, Roy
Villevoye, Peter Vos; PdR-
Bas Princen
— Interpolis Kunstcollectie,
Tilburg
Eylem Aladogan, Gijs
Assmann, Driessens &
Verstappen, Govinda Mens;
PdR-Tom Claassen, Jan van den
Dobbelsteen
— KPMG Collectie, Amstelveen
Ko Aarts, Heddy-John
Appeldoorn, Gijs Frieling, Klaas
Kloosterboer, Helga Kos, Frenk
Meeuwsen, Lara de Moor
— Kunstcollectie Erasmus MC,
Rotterdam
A.P. Komen / Karen Murphy,
Sonia Cillari, Charlotte Dumas,
Ellen Kooi, Alexandra Leykauf,
Fahrettin Örenli, Micha
Patiniott, Fred Ros, Monika
Wiechowska, Ton Zwerver;
PdR-Desirée Dolron, Carla
van de Puttelaar, Charlotte
Schleiffert
— Kunstcollectie LUMC, Leiden
Merina Beekman, Elspeth
Diederix, Titia Ex, Jasper
Hagenaar, Ab van Hanegem,
Arjan van Helmond, Cristina
Lucas, Lara de Moor, Antoinette
Nausikaä, Serge Onnen, Malin
Persson, Jannie Regnerus,
Berend Strik, Helen Verhoeven,
Ronald Versloot, Marjolijn de
Wit; PdR-Mark Ruijgrok, Gé-
Karel van der Sterren
— Kunstcollectie UMC Utrecht,
Utrecht
Gijs Assmann, Tim Ayres,
Hans Broek, Elspeth Diederix,
Gijs Frieling, Ab van Hanegem,
Hans van Houwelingen, Wouter
van Riessen, Koen Vermeule,
Roy Villevoye, Guido Vlottes,
Leo Vroegindewey, Marijke van
Warmerdam, Sylvie Zijlmans;
PdR-Erik Andriesse, Rob Birza,
Tom Claassen, Mark Ruijgrok,
Gé-Karel van der Sterren,
Robert Zandvliet
— Kunstcollectie Stichting Océ
Kunstbezit, Venlo
Wafae Ahalouch el Keriasti,
Jeroen Allart, Lars Arrhenius,
Antoine Berghs, Raymond
Boekelder, Mattijs van den
Bosch, Maurice Braspenning,
Hans Broek, Raymond Cuijpers,
Pieter Dobbelsteen, Marcel
Doorduin, Suzan Drummen,
Koen Ebeling Koning, Mary
Evans, Gijs Frieling, Meschac
Gaba, Francesca Gabbiani, Tina
Gillen, Marnix Goossens, Peter
de Graaff, Annemiek de Haan,
Lise Haller Baggesen, Mathilde
ter Heijne, Petra Herzog,
Kirsten Hutsch, Lize Kelderman,
Carla Klein, Ellen Kooi, Frank
Koolen, Judith Krebbekx, Sara
Masüger, Jurriaan Molenaar,
Lara de Moor, Charlotte
Mouwens, Rinke Nijburg,
Evelien Nijeboer, Jacco Olivier,
Paulina Olowska, Serge Onnen,
Michael Raedecker, Wouter van
Riessen, Marike Schuurman,
Riek Sijbring, Isabelle Simons,
Patricia Spoelder, Tim Stoner,
Robert Suermondt, Pascale
Ticheler, Koen Vermeule,
Peter Vos, Marjolijn de Wit,
Roman Wolgin; PdR-Britta
Huttenlocher, Marc Nagtzaam,
Robert Zandvliet
— PRC B.V., Bodegraven
Semâ Bekirovic, Pieter
Dobbelsteen, Arjan van
Helmond, Arthur Kleinjan, Bas
Louter, Mieke Marx, Sandro
Setola, Anook Cléonne Visser

— Rabo Kunstcollectie
Tiong Ang, Karin Arink, Gijs
Assmann, Erzsébet Baerveldt,
Merina Beekman, Hans Broek,
Lonnie van Brummelen, David
Claerbout, Elspeth Diederix,
Suzan Drummen, Charlotte
Dumas, Alicia Framis, Gijs
Frieling, Meschac Gaba,
Arjan van Helmond, Folkert de
Jong, Yasmijn Karhof, Fransje
Killaars, Carla Klein, Aukje
Koks, Ellen Kooi, Germaine
Kruip, Kiki Lamers, Monali
Meher, Rinke Nijburg, Saskia
Olde Wolbers, Hans Op de
Beeck, Gabor Ösz, Amalia
Pica, Pablo Pijnappel, Michael
Raedecker, Julika Rudelius,
Fernando Sánchez Castillo,
Karen Sargsyan, Chantal Spit,
Berend Strik, Fiona Tan, Esther
Tielemans, Koen Vermeule,
Ronald Versloot, Guido Vlottes,
Marijke van Warmerdam, Guido
van der Werve, Famke van Wijk,
Roman Wolgin, Sylvie Zijlmans,
Edwin Zwakman; PdR-Rob
Birza, Tom Claassen, Desirée
Dolron, Cuny Janssen, Joep
van Lieshout, Mark Manders,
Marc Mulders, Marc Nagtzaam,
Paul Nassenstein, Avery
Preesman, Vivianne Sassen,
Charlotte Schleiffert, Gé-
Karel van der Sterren, Robert
Zandvliet
— Randstad fotocollectie
werk|work, Amsterdam
Dirk Kome, Dana Marshall, Roy
Villevoye; PdR-Desirée Dolron,
Bob Negrijn, Carla van de
Puttelaar
— Schiphol Kunstcollectie
Henri Jacobs, Niek Kemps,
Arthur Kleinjan, Theo
Schepens; PdR-Erik Andriesse,
Rob Birza, Tom Claassen, Mark
Ruijgrok, Marien Schouten
— Stichting Kunst & Historisch
Bezit Fortis in Nederland,
Utrecht
Ko Aarts, Gijs Assmann,
Tim Ayres, Antoine Berghs,
Marieke Bolhuis, Walter van
Broekhuizen, Driessens &
Verstappen, Moritz Ebinger,
Meschac Gaba, Henri Jacobs,
Esther Jiskoot, Paul de Kort,
Helga Kos, Elske Neus, Rinke
Nijburg, Wouter van Riessen,
Marjolein Rothman, Rein Jelle
Terpstra, Roy Villevoye, Peter
Vos, Frits Marnix Woudstra;
PdR-Peter Defesche, Adriaan
Geuze, Paul Klemann, Marc
Mulders, Bob Negrijn, Mark
Ruijgrok
— TNT Post Kunstcollectie,
Den Haag
Ko Aarts, Thomas Demand,
Suzan Drummen, Moritz
Ebinger, Hermann Gabler, Ab
van Hanegem, Ina van den
Heuvel, Henri Jacobs, Klaas
Kloosterboer, Bastienne
Kramer, Moshekwa Langa,
Monica Nouwens, Serge
Onnen, Liza May Post,
Marike Schuurman, Georgina
Starr, Berend Strik, Robert
Suermondt, Maurice van
Tellingen, Richard Venlet,
Jacqueline Verhaagen, Koen
Vermeule, Ronald Versloot,
Roy Villevoye, Marijke van
Warmerdam, Frits Marnix
Woudstra, Edwin Zwakman;
PdR-Erik Andriesse, Rob
Birza, Tom Claassen, Jan
van den Dobbelsteen, Britta
Huttenlocher, Niek Kemps,
Atelier van Lieshout, Erik van
Lieshout, Marc Mulders, Bob
Negrijn, Willem Oorebeek,
Jan van de Pavert, Maarten v/d
Ploeg, Mark Ruijgrok, Marien
Schouten, Gé-Karel van der
Sterren, Leo Vroegindewey,
Robert Zandvliet
1.7 Vertegenwoordiging
door Galeries
Nederland (selectie)
— Galerie Akinci, Amsterdam
Persijn Broersen en Margit
Lukács, Roger Cremers, Cevdet
Erek, Kirsten Geisler, Petra
Morenzi, Esther Tielemans,
Ronald Versloot, Edwin
Zwakman; PdR-Charlotte
Schleiffert, Imogen Stidworthy
— Galerie Paul Andriesse,
Amsterdam
Charlotte Dumas, Peggy
Franck, Henri Jacobs, Marijn
van Kreij, Stephen Wilks; PdR-
Britta Huttenlocher, Jan van de
Pavert, Marien Schouten
— Aschenbach & Hofland
Galleries, Amsterdam
Hans Broek, Jan van der Ploeg,
Peter Vos
— Ellen de Bruijne Projects,
Amsterdam
Otto Berchem, Jeremiah Day,
Dora García, Saskia Janssen,
Mark Kent, Klaas Kloosterboer,
Erkka Nissinen, Jannie
Regnerus, Evi Vingerling; PdR-
Suchan Kinoshita
— Galerie De Expeditie,
Amsterdam
Jakup Ferri, Fransje Killaars,
Sylvie Zijlmans; PdR-Erik
Andriesse, Niek Kemps
— Flatland Gallery, Utrecht
F.Starik; PdR-Carla van de
Puttelaar
— Galerie van Gelder, Amsterdam
Voebe de Gruyter, Klaas Kloosterboer,
W.J.M. Kok, Ola Vasiljeva,
Marijke van Warmerdam
— Annet Gelink Gallery,
Amsterdam
Carlos Amorales, Yael Bartana,
Alicia Framis, Ryan Gander,
Sharon Houkema, Carla Klein,
Meiro Koizumi, Kiki Lamers,
David Maljkovic, Bradley Pitts,
Liza May Post, Marijke van
Warmerdam
73
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

74
Rijksakademie van beeldende kunsten
— Galerie Hof & Huyser,
Amsterdam
Inti Hernandez
— Galerie Juliètte Jongma,
Amsterdam
Tim Braden, Arjan van
Helmond, Lisa Oppenheim,
Malin Persson, Alice Nikitinova,
Pablo Pijnappel, Karen
Sargsyan, Guido van der Werve,
Nina Yuen
— Galerie van Kranendonk, Den
Haag
Koen Ebeling Koning; PdR-
Marc Mulders, Bas Princen
— Wilfried Lentz, Rotterdam
Giorgio Andreotta Caló, James
Beckett, Rossella Biscotti,
Lonnie van Brummelen,
Susanne Kriemann, Philippe
Van Wolputte
— Lumen Travo, Amsterdam
Tiong Ang, Delphine Bedel,
Franck Bragigand, Yvonne
Dröge-Wendel, Meschac
Gaba, Dianne Hagen, Jean
Bernard Koeman, Monali Meher,
Otobong Nkanga
— RONMANDOS, Rotterdam/
Amsterdam
Maurice Braspenning, Arthur
Kleinjan, Jacco Olivier, Hans Op
de Beeck, Maurice van Tellingen
— Mart House, Amsterdam
Lotte Geeven, André Pielage,
Danielle van Vree
— Galerie Metis_NL, Amsterdam
Olga Chernysheva, Fendry Ekel,
Folkert de Jong, Douglas Pérez
Castro; PdR-David Bade, Femke
Schaap
— Galerie Diana Stigter,
Amsterdam
Tjebbe Beekman, Semâ
Bekiroviæ, Martha Colburn,
Elspeth Diederix, Thomas
Manneke, Nathaniel Mellors,
Amalia Pica, Jimmy Robert,
Helen Verhoeven, Roman
Wolgin; PdR-Saskia Olde
Wolbers
— Vous Etes Ici, Amsterdam
Tim Ayres, Driessens &
Verstappen, Ab van Hanegem
— Galerie Fons Welters,
Amsterdam
Eylem Aladogan, Claire Harvey,
Gabriel Lester, Pere Llobera,
Paulien Oltheten, Berend
Strik, Jennifer Tee; PdR-Tom
Claassen, Gé-Karel van der
Sterren
— Witzenhausen Gallery,
Amsterdam
Sanghee Song, Daishin
Sumimoto
— Martin van Zomeren/GMVZ,
Amsterdam
Alexandra Leykauf, Jean
Baptiste Maitre, Praneet Soi
Buitenland (selectie)
België
— Les Filles du Calvaire, Brussel/
Parijs
Ellen Kooi, Xavier Noiret-Thomé
— Xavier Hufkens, Brussel
Hans Op de Beeck
— Crown Gallery, Brussel
Koen De Decker, Tina Gillen,
Edwin Zwakman
— Stella Lohaus Gallery,
Antwerpen
Bjarne Melgaard, PdR-
Erik van Lieshout
— Galerie Jan Mot, Brussel
Manon de Boer
— Galerie Micheline Szwajcer,
Antwerpen
David Claerbout, Marijke van
Warmerdam
Brazilië
— Galería Luisa Strina, São Paulo
Erick Beltran, David Haines
Duitsland
— Arndt & Partner, Berlijn
Mathilde ter Heijne
— Klemm’s, Berlin
Gwenneth Boelens, Alon Levin
— Galerie Daniel Buchholz,
Keulen
Paulina Olowska, de Rijke / de
Rooij
— carlier gebauer, Berlijn
Rosa Barba, Sebastian Diaz
Morales, Pablo Pijnappel, Bojan
Sarcevic
— Galerie Iris Kadel, Karlsruhe
Mathilde Rosier
Frankrijk
— Yvon Lambert, Parijs/Londen/
New York
Carlos Amorales, David
Claerbout, Jill Magid
— Galerie Nelson-Freeman, Parijs
Guillaume Paris
— MKgalerie, Rotterdam
Marjan Laaper, Micha Patiniott
— Motive Gallery, Amsterdam
Mounira Al Solh, Irene
Kopelman, Tine Melzer, Roy
Villevoye; PdR-Vivianne Sassen
— Galerie Ramakers, Den Haag
Jeroen Allart, Christiaan
Zwanikken
— In Situ Gallery, Aalst
Franck Bragigand, Fabian
Luyten, David Neirings
— Tim van Laere Gallery,
Antwerpen
Patrick Van den Eynde ; PdR-
Atelier van Lieshout
— Galerie Michel Rein, Parijs
Dora García
— Galerie Zürcher, Parijs
Esther Tielemans

Groot-Brittannië
— The Approach, Londen
Germaine Kruip
— Corvi-Mora Gallery, Londen
Aïsha Khalid
— Dicksmith Gallery, Londen
Alistair Frost, Meiro Koizumi
— Frith Street Gallery, Londen
Fiona Tan
— Gimpel Fils, Londen
Edwin Zwakman
— Hales Gallery, Londen
Jane Wilbraham
— Victoria Miro Gallery, Londen
Jacco Olivier
— Timothy Taylor Gallery, Londen
Tim Braden, Armen Eloyan
— White Cube, Londen
Runa Islam
Italië
— Continua, San Gimignano
Meschac Gaba, Hans Op de
Beeck, Kan Xuan
Oostenrijk
— Engholm Engelhorn Galerie,
Wenen
Yael Bartana, Mark Hosking
— Galerie Krinzinger, Wenen
Bjarne Melgaard, Hans Op de
Beeck; PdR-Erik van Lieshout,
Atelier van Lieshout
Spanje
— Helga de Alvear, Madrid
Alicia Framis, Jesús Palomino
— Galería Juana de Aizpuru,
Madrid
Dora García, Cristina Lucas,
Fernando Sánchez Castillo
Verenigde Staten
— Marianne Boesky Gallery,
New York
Hannah van Bart, Jacco Olivier,
Hans Op de Beeck
— Tanya Bonakdar Gallery,
New York
Carla Klein; PdR-Atelier van
Lieshout, Mark Manders
— Lombard-Freid Projects,
New York
Mounir Fatmi, Claire Harvey,
Tala Madani, Erkka Nissinen,
Nina Yuen
— Andrea Rosen Gallery,
New York
Michael Raedecker
Zwitserland
— Schau Ort, Zürich
Anita di Bianco, Shahryar
Nashat
— Nicolas Krupp, Basel
Xavier Noiret-Thomé
— Galerie Bob van Orsouw, Zürich
Hannah van Bart, Armen
Eloyan; PdR-Atelier van
Lieshout, Erik van Lieshout
1.8 Deelname van (oud-)
residents aan beurzen in
binnen- en buitenland
(selectie)
— Art Amsterdam, Amsterdam
Ko Aarts, Mounira Al Solh,
Jeroen Allart, Tiong Ang,
Gijs Assmann, Tim Ayres,
Hannah van Bart, Fredie
Beckmans, Merina Beekman,
Otto Berchem, Ritsaert ten
Cate, Jeremiah Day, Charlotte
Dumas, Moritz Ebinger,
Jakup Ferri, Peggy Franck,
Gijs Frieling, Dora García
Lopez, Lotte Geeven, Peter
de Graaff, Rumiko Hagiwara,
Claire Harvey, Inti Hernandez,
Boukje Janssen, Saskia
Janssen, Hamid El Kanbouhi,
Mark Kent, Fransje Killaars,
Michael de Kok, Frank Koolen,
Irene Kopelman, Germaine
Kruip, Moshekwa Langa,
Gabriel Lester, Alon Levin,
Pere Llobera, Tine Melzer,
Lara de Moor, Jans Muskee,
Rinke Nijburg, Erkka Nissinen,
Otobong Nkanga, Paulien
Oltheten, Esteban Pastorino
Díaz, Micha Patiniott, Douglas
Pérez Castro, Jan van der
Ploeg, Jannie Regnerus, Det
Smeets, Greg Streak, Daishin
Sumimoto, Jennifer Tee, Esther
Tielemans, Koen Vermeule,
Ronald Versloot, Roy Villevoye,
Evi Vingerling, Peter Vos,
Erik van der Weijde, Lie van
der Werff, Pablo Ziccarello,
Christiaan Zwanikken, Ton
Zwerver; PdR-Erik Andriesse,
David Bade, Tom Claassen, Jan
van den Dobbelsteen, Desirée
Dolron, Niek Kemps, Suchan
Kinoshita, Paul Klemann,
Marc Nagtzaam, Jan van de
Pavert, Vivianne Sassen, Femke
Schaap, Charlotte Schleiffert,
Marien Schouten, Robert
Zandvliet
— Art Basel, Basel, CH
Carlos Amorales, Giorgio
Andreotta Caló, Emmanuelle
Antille, Rosa Barba, Hannah
van Bart, Yael Bartana, Erick
Beltrán, Manon de Boer, David
Claerbout, Johan Creten,
75
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

76
Rijksakademie van beeldende kunsten
de Rijke / de Rooij, Thomas
Demand, Armen Eloyan,
Alicia Framis, Meschac Gaba,
Francesca Gabbiani, Ryan
Gander, Dora García Lopez,
Runa Islam, Carla Klein, Meiro
Koizumi, Germaine Kruip,
Moshekwa Langa, Alexandra
Leykauf, Cristina Lucas, David
Maljkovic, Bjarne Melgaard,
Jacco Olivier, Paulina Olowska,
Hans Op de Beeck, Jan van
der Ploeg, Avery Preesman,
Michael Raedecker, Jimmy
Robert, Fernando Sánchez
Castillo, Monika Sosnowska,
Fiona Tan, Marijke van
Warmerdam, Guido van der
Werve, Kan Xuan; PdR-Joep
van Lieshout, Mark Manders,
Saskia Olde Wolbers, Jan van
de Pavert, Robert Zandvliet
— Art Basel at Miami Beach,
Miami (FL), US
Carlos Amorales, Giorgio
Andreotta Caló, Emmanuelle
Antille, Rosa Barba, Hannah
van Bart, Yael Bartana, James
Beckett, Erick Beltrán, Milena
Bonilla, Olga Chernysheva,
David Claerbout, Johan Creten,
de Rijke / de Rooij, Thomas
Demand, Armen Eloyan,
Mounir Fatmi, Alicia Framis,
Alistair Frost, Meschac Gaba,
Francesca Gabbiani, Ryan
Gander, Dora García Lopez,
Kirsten Geisler, Dominique
Ghesquière, David Haines,
Claire Harvey, Mathilde ter
Heijne, Mark Hosking, Sharon
Houkema, Runa Islam, Tushar
Joag, Folkert de Jong, Anant
Joshi, Carla Klein, Meiro
Koizumi, Irene Kopelman, Kiki
Lamers, Moshekwa Langa,
Guillaume Leblon, Dora
Longo Bahia, Cristina Lucas,
Marius Lut, Tala Madani, Jill
Magid, David Maljkovic, Bjarne
Melgaard, Nathaniel Mellors,
Rika Noguchi, Jacco Olivier,
Paulina Olowska, Hans Op
de Beeck, Lisa Oppenheim,
Guillaume Paris, Pablo
Pijnappel, Bradley Pitts, Jan
van der Ploeg, Liza May Post,
Michael Raedecker, Willem
de Rooij, Mathilde Rosier,
Fernando Sánchez Castillo,
Bojan Sarcevic, Monika
Sosnowska, Berend Strik, Fiona
Tan, Helen Verhoeven, Marijke
van Warmerdam, Guido van der
Werve, Kan Xuan, Nina Yuen;
PdR-Helmut Dick, Joep van
Lieshout, Mark Manders, Marc
Nagtzaam, Robert Zandvliet
— Art Brussels, Brussel, BE
Paul Casaer, Michiel Ceulers,
Olga Chernysheva, David
Claerbout, Johan Creten, Anne
Daems, Thomas Demand,
Fendry Ekel, Mounir Fatmi,
Ryan Gander, Dora García
Lopez, Tina Gillen, David
Hominal, Folkert de Jong,
Michael de Kok, Germaine
Kruip, Moshekwa Langa, Adam
Leech, Gabriel Lester, Annick
Lizein, Cristina Lucas, Tala
Madani, David Maljkovic, Bjarne
Melgaard, Otobong Nkanga,
Jacco Olivier, Hans Op de
Beeck, Michael Raedecker,
Bojan Sarcevic, Berend Strik,
Robert Suermondt, Els Vanden
Meersch, Andy Wauman; PdR-
Desirée Dolron, Niek Kemps,
Suchan Kinoshita, Erik van
Lieshout, Joep van Lieshout
— Artissima 17, Torino
Giorgio Andreotta Caló,
Hannah van Bart, Karina
Bisch, Rossella Biscotti, David
Claerbout, Attila Csörgö,
Helen Dowling, Mounir Fatmi,
Alicia Framis, Meschac Gaba,
Ryan Gander, Dora García
Lopez, David Hominal, Klaas
Kloosterboer, Germaine Kruip,
David Maljkovic, Nathaniel
Mellors, Shahryar Nashat, Hans
Op de Beeck, Jan van der Ploeg,
Julika Rudelius, Bojan Sarcevic,
Marianne Vierø, Erik van der
Weijde, Kan Xuan; PdR-Mariana
Castillo Deball, Libia Castro,
Ólafur Ólafsson
— FIAC 2010, Paris, FR
Carlos Amorales, Tiong Ang,
Hannah van Bart, Yael Bartana,
Delphine Bedel, Tjebbe
Beekman, Semâ Bekirovic,
Otto Berchem, Manon de
Boer, Franck Bragigand, David
Claerbout, Martha Colburn,
Johan Creten, Attila Csörgö,
Jeremiah Day, de Rijke / de
Rooij, Thomas Demand,
Sebastian Diaz Morales,
Elspeth Diederix, Yvonne
Dröge-Wendel, Armen Eloyan,
Mounir Fatmi, Meschac Gaba,
Francesca Gabbiani, Ryan
Gander, Dora García Lopez,
Dominique Ghesquière, Dianne
Hagen, Claire Harvey, David
Hominal, Saskia Janssen,
Tushar Joag, Anant Joshi, Mark
Kent, Nesrine Khodr, Krištof
Kintera, Klaas Kloosterboer,
Jean Bernard Koeman,
Ellen Kooi, Irene Kopelman,
Germaine Kruip, Guillaume
Leblon, Alexandra Leykauf,
Marius Lut, Tala Madani, Jill
Magid, Jean-Baptiste Maitre,
David Maljkovic, Thomas
Manneke, Monali Meher, Bjarne
Melgaard, Erkka Nissinen,
Otobong Nkanga, Xavier Noiret-
Thomé, Vincent Olinet, Jacco
Olivier, Paulina Olowska, Hans
Op de Beeck, Els Opsomer,
Guillaume Paris, Amalia Pica,
Jan van der Ploeg, Michael
Raedecker, Jimmy Robert,
Pamela Rosenkranz, Mathilde
Rosier, Bojan Sarcevic,
Vivianne Sassen, Praneet
Soi, Monika Sosnowska, Pilvi
Takala, Esther Tielemans,
Roy Villevoye, Evi Vingerling,
Marijke van Warmerdam, Guido
van der Werve, Kan Xuan; PdR-
Suchan Kinoshita, Erik van
Lieshout, Joep van Lieshout,
Marc Nagtzaam, Saskia Olde
Wolbers
— Art Forum Berlin, Berlin, DE
Carlos Amorales, Giorgio
Andreotta Caló, Rosa Barba,
James Beckett, Anita Di
Bianco, Karina Bisch, Gwenneth
Boelens, Hans Broek, Banu
Cennetoglu, David Claerbout,
Thomas Demand, Sebastian
Diaz Morales, Kirsten Geisler,
Mathilde ter Heijne, Emre
Hüner, Guillaume Leblon,
Alon Levin, David Maljkovic,
Bjarne Melgaard, Shahryar
Nashat, Arkady Nasonov,
Jacco Olivier, Hans Op de

Beeck, Lisa Oppenheim, Pablo
Pijnappel, Mathilde Rosier,
Karen Sargsyan, Stefanos
Tsivopoulos, Patrick Vanden
Eynde; PdR-Joep van Lieshout,
Erik van Lieshout
— Frieze Art Fair, London, GB
Yin-Ju Chen, Claire Harvey,
Meiro Koizumi, Gabriel Lester,
Tala Madani, Nathaniel Mellors,
Shahryar Nashat, Paulina
Olowska, Amalia Pica, Jimmy
Robert, Bojan Sarcevic,
Helen Verhoeven, Marijke van
Warmerdam, Nina Yuen; PdR-
Erik van Lieshout
— Art Rotterdam, Rotterdam, NL
Rossella Biscotti, Jakup
Ferri, Lotte Geeven, Arjan van
Helmond, Boukje Janssen,
Fransje Killaars, Aukje Koks,
Adam Leech, Gabriel Lester,
Alice Nikitinova, Paulien
Oltheten, Lisa Oppenheim,
Micha Patiniott, Malin Persson,
Amalia Pica, Jan van der Ploeg,
Jimmy Robert, Gino Saccone,
Karen Sargsyan, Berend Strik,
Philippe Van Wolputte, Aldwin
van de Ven, Guido van der
Werve, Nina Yuen
— Mini Market 2010, Amsterdam
Tim Braden, Arjan van
Helmond, Aukje Koks, Adam
Leech, Jean-Baptiste Maitre,
Alice Nikitinova, Malin Persson,
Amalia Pica, Karen Sargsyan,
Guido van der Werve
1.9 (Oud-) residents in
museale collecties
Museale collecties in
Nederland (selectie)
— Van Abbemuseum, Eindhoven
Tiong Ang, Karin Arink,
Erzsébet Baerveldt, Yael
Bartana, Abdellatif Benfaidoul,
Manon de Boer, Jan van den
Dobbelsteen, Jeroen Eisinga,
Henri JacobsA.P. Komen /
Karen Murphy, David Maljkovic,
Michael Raedecker, Jewyo Rhii,
de Rijke / de Rooij, Jennifer Tee,
Esther Tielemans, Marijke van
Warmerdam, Edwin Zwakman;
PdR-Rob Birza, Niek Kemps,
Suchan Kinoshita, Atelier van
Lieshout, Marc Manders, Marc
Mulders, Jan van de Pavert,
Marien Schouten
— Museum Beelden aan zee,
Scheveningen
Antoine Berghs, Karel
Goudsblom, Shuo Liang, Atelier
van Lieshout, Erick de Lyon, Iris
Le Rütte, Elisabet Stienstra,
Berend Strik, Linda Verkaaik;
PdR-Tom Claassen
— Museum van Bommel van Dam,
Venlo
Antoine Berghs, Sebastian
Diaz Morales, Suzan Drummen,
Judith Krebbekx, Roy Villevoye
— Bonnefantenmuseum,
Maastricht
Antoine Berghs, David
Claerbout, Suzan Drummen,
Mathilde ter Heijne, Fransje
Killaars, Judith Krebbekx, Karen
Sargsyan, Roy Villevoye; PdR-
Erik Andriesse, David Bade,
Suchan Kinoshita, Atelier van
Lieshout, Marien Schouten, Leo
Vroegindewey
— Museum Boijmans Van
Beuningen, Rotterdam
Karin Arink, Yael Bartana,
David Claerbout, Driessens &
Verstappen, Ryan Gander, Henri
Jacobs, Klaas Kloosterboer,
Kiki Lamers, Liza May Post,
Berend Strik, Fiona Tan; PdR-
Erik van Lieshout
— Centraal Museum, Utrecht
Karin Arink, Otto Berchem,
Hans Broek, Machteld van
Buren, Marieke van Diemen,
Desirée Dolron, Driessens &
Verstappen, Suzan Drummen,
Moritz Ebinger, Hans van
Houwelingen, Henri Jacobs,
Fransje Killaars, Klaas
Kloosterboer, Paul de Kort,
Jans Muskee, Rinke Nijburg,
Dieuwke Spaans, Marlene
Staals, Berend Strik, Robert
Suermondt, Derk Thijs, Koen
Vermeule, Roy Villevoye, Sylvie
Zijlmans, Edwin Zwakman; PdR-
Erik Andriesse, David Bade,
Korrie Besems, Rob Birza,
Tom Claassen, Jan van den
Dobbelsteen, Bettie van
Haaster, Hewald Jongenelis,
Paul Klemann, Atelier van
Lieshout, Erik van Lieshout,
Marc Manders, Marc Mulders,
Marc Nagtzaam, Paul
Nassenstein, Bob Negrijn,
Saskia Olde Wolbers,
Jan van de Pavert, Mark
Ruijgrok, Vivianne Sassen,
Charlotte Schleiffert, Marien
Schouten, Sandro Setola, Leo
Vroegindewey
— Museum Jan Cunen, Oss
Merina Beekman, Elspeth
Diederix, Henri Jacobs; PdR-
Erik Andriesse, David Bade,
Lisa Couwenbergh, Marc
Mulders
— Museum Het Domein, Sittard
Eylem Aladogan, Maura Biava,
Suzan Drummen, Charlotte
Dumas, Meschac Gaba,
Arjan van Helmond, Hans
van Houwelingen, Folkert de
Jong, Germaine Kruip, Gabriel
Lester, Shuo Liang, Bjarne
Melgaard, Serge Onnen, Hans
Op de Beeck, Liza May Post,
Wouter van Riessen, Aegide
Rings, Berend Strik, Fiona Tan,
Jennifer Tee, Roy Villevoye,
Marijke van Warmerdam,
Edwin Zwakman; PdR-Korrie
Besems, Desirée Dolron, Romy
Finke, Suchan Kinoshita, Mark
Manders, Saskia Olde Wolbers,
Avery Preesman
77
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

78
Rijksakademie van beeldende kunsten
— Dordrechts Museum, Dordrecht
Hans Broek, Elspeth Diederix,
Wouter van Riessen; PdR-Rob
Birza, Robert Zandvliet
— De Hallen/Frans Hals Museum,
Haarlem
Martha Colburn, Jeroen
Eisinga, Jakup Ferri, Kirsten
Geisler, Arnoud Holleman,
Ellen Kooi, Thomas Manneke,
Nathaniel Mellors, Annemarie
Nibbering, Pablo Pijnappel,
Jannie Regnerus, Julika
Rudelius, Fiona Tan, Pascale
Ticheler, Roy Villevoye, Guido
van der Werve, Ton Zwerver;
PdR-Cees Krijnen, Birthe
Leemeijer, Erik van Lieshout,
Marc Mulders
— Fries Museum, Leeuwarden
Erzsébet Baerveldt, Machteld
van Buren, Marnix Goossens,
Saskia Janssen, Ellen Kooi,
Wouter van Riessen, Dieuwke
Spaans, Berend Strik, Berend
Strik, Roy Villevoye; PdR-
Charlotte Schleiffert, Gé-
Karel van der Sterren, Robert
Zandvliet
— Gemeentemuseum, Den Haag
Tjebbe Beekman, Charlotte
Dumas, Marnix Goossens, Dirk
Kome, Hans Op de Beeck, Jan
van der Ploeg, Fiona Tan; PdR-
Desirée Dolron, Paul
Nassenstein
— Gemeentemuseum Helmond,
Helmond
Lars Arrhenius, Yael Bartana;
PdR-Gé-Karel van der Sterren
— Huis Marseille, Amsterdam
Charlotte Dumas, Marijke van
Warmerdam, Edwin Zwakman,
Sylvie Zijlmans; PdR-Carla
van de Puttelaar
— Museum voor Moderne Kunst
Arnhem, Arnhem
Karin Arink, Erzsébet Baerveldt,
Antoine Berghs, Fransje
Killaars, Kiki Lamers, Rinke
Nijburg, Wouter van Riessen,
Julika Rudelius, Elisabet
Stienstra, Sylvie Zijlmans; PdR-
Mark Manders, Bob Negrijn,
Charlotte Schleiffert
— Nederlands Instituut voor
Mediakunst, Amsterdam
Carlos Amorales, Emmanuelle
Antille, Mark Bain, Yael
Bartana, James Beckett,
Jasper van den Brink, Persijn
Broersen en Margit Lukács, Roy
Cerpac, Sonia Cillari, Sebastian
Diaz Morales, Driessens en
Verstappen, Marcelo Expósito,
Alicia Framis, Dora García,
Kirsten Geisler, De Geuzen,
Runa Islam, Frederieke
Jochems, Gabriel Lester, Lin de
Mol, Jacco Olivier, Els Opsomer,
Esther Polak, Sara Rajaei, Julika
Rudelius, Igor Sevcuk, Fiona
Tan, Roy Villevoye, Bea de
Visser, Giny Vos, Pia Wergius,
Guido van der Werve, Måns
Wrange, Nina Yuen; PdR-
Jan van de Pavert, Bill
Spinhoven
— Nederlands Textielmuseum,
Tilburg
Karin Arink, Arnoud Holleman,
Fransje Killaars, Ida Lohman,
Berend Strik, Marijke van
Warmerdam, Lie van der
Werff, Ton Zwerver; PdR-Tom
Claassen, Marc Mulders,
Maarten v/d Ploeg
— Noordbrabants Museum, Den
Bosch
Gijs Frieling, Marijn van Kreij,
Sylvie Zijlmans; PdR-Erik
Andriesse, Korrie Besems, Rob
Birza, Tom Claassen, Jan van
den Dobbelsteen, Joep van
Lieshout, Mark Manders, Marc
Mulders, Marien Schouten
— Museum De Paviljoens, Almere
Tiong Ang, Maria Barnas,
Yael Bartana, Hans van
Houwelingen, Saskia Janssen,
Claudia Kölgen, Germaine
Kruip, Birthe Leemeijer, Gabriel
Lester, Alon Levin, Ali Mroivili,
Persijn Broersen en Margit
Lukács, Jacqueline Verhaagen,
Chikako Watanabe, Edwin
Zwakman; PdR-Tom Claassen,
Atelier van Lieshout, Mark
Manders, Jan van de Pavert,
Mark Ruijgrok
— De Pont, Tilburg
Hans Broek, David Claerbout,
Charlotte Dumas, Fiona Tan;
PdR-Rob Birza, Bettie van
Haaster, Marc Mulders, Robert
Zandvliet
— Sm’s Stedelijk Museum ‘s
Hertogenbosch, Den Bosch
Gijs Assmann, Jörgen
Leijenaar; PdR-Erik Andriesse,
Rob Birza, Jan van den
Dobbelsteen, Paul Klemann,
Joep van Lieshout, Mark
Manders, Marc Mulder, Marien
Schouten
— Stadsgalerij Heerlen, Heerlen
Tim Ayres, Erzsébet Baerveldt,
Suzan Drummen, Fransje
Killaars, Arnout Killian, Carla
Klein, Klaas Kloosterboer,
Michael de Kok, Rinke Nijburg,
Jan van der Ploeg, Wouter van
Riessen, Marjolein Rothman,
Machiel van Soest, Berend
Strik, Maurice van Tellingen,
Esther Tielemans, Helen
Verhoeven, Koen Vermeule,
Roy Villevoye; PdR-David Bade,
Rob Birza, Romy Finke, Erik
van Lieshout, Marc Mulders,
Avery Preesman, Charlotte
Schleiffert, Gé-Karel van der
Sterren, Robert Zandvliet
— Stedelijk Museum Amsterdam,
Amsterdam
A.P. Komen / Karen Murphy,
Hans Aarsman, Lars Arrhenius,
Tim Ayres, Erzsébet Baerveldt,
Yael Bartana, Tjebbe Beekman,
Lonnie van Brummelen,
Machteld van Buren, Olga
Chernysheva, Martha Colburn,
Brody Condon, Elspeth
Diederix, Hala Elkoussy, Claudia
Fontes, Zachary Formwalt, Gijs
Frieling, Marnix Goossens,
Voebe de Gruyter, Pierre
Houcmant, Henri Jacobs,
Fransje Killaars, Helga Kos,
Marijn van Kreij, Kiki Lamers,
David Maljkovic, Thomas
Manneke, Cary Markerink, Ton
Martens, Bjarne Melgaard,
Lucia Nimcova, Monica
Nouwens, Gabor Ösz, Persijn
Broersen en Margit Lukács, Liza
May Post, Michael Raedecker,

Joshua Rozenman, Julika
Rudelius, Berend Strik, Fiona
Tan, Derk Thijs, Roy Villevoye,
Marijke van Warmerdam,
Monika Wiechowska, Frits
Marnix Woudstra, Edwin
Zwakman, Christiaan
Zwanikken, Ton Zwerver, Ton
Zwerver; PdR-David Bade,
Korrie Besems, Rob Birza,
Desirée Dolron, Niek Kemps,
Erik van Lieshout, Joep van
Lieshout, Mark Manders, Marc
Mulders, Willem Oorebeek,
Carla van de Puttelaar,
Charlotte Schleiffert, Gé-
Karel van der Sterren, Robert
Zandvliet
— Stedelijk Museum De Lakenhal,
Leiden
Maurice Braspenning, Gijs
Frieling, Henri Jacobs, Claudia
Kölgen; PdR-Marc Mulders
— Stedelijk Museum Schiedam,
Schiedam
Karin Arink, Henri Jacobs,
Fransje Killaars, A.P. Komen
/ Karen Murphy, Jurriaan
MolenaarKoen Vermeule,
Ronald Versloot, Giny Vos,
Sylvie Zijlmans, Ton Zwerver;
PdR-Jan van den Dobbelsteen,
Erik van Lieshout, Saskia Olde
Wolbers
— De Vleeshal, Middelburg
Henri Jacobs, Fransje Killaars,
Liza May Post, Wouter
van Riessen, Marijke van
Warmerdam; PdR-Suchan
Kinoshita, Maartje Korstanje,
Robert Zandvliet
Museale collecties in buitenland
(selectie)
België
— MUHKA, Antwerpen
Tiong Ang, Manon de Boer,
Paul Casaer, David Claerbout,
Tina Gillen, Fransje Killaars,
Stani Michiels, Hans Op de
Beeck, Liza May Post, Boy
Stappaerts, Patrick Vanden
Eynde, Jurgen Voordeckers,
Marijke van Warmerdam; PdR-
Korrie Besems, Niek Kemps,
Suchan Kinoshita, Mark
Manders, Willem Oorebeek,
Robert Zandvliet
— S.M.A.K., Gent
Jeroen Allart, Carlos Amorales,
David Claerbout, Koen De
Decker, Alicia Framis, Meschac
Gaba, Vincent Geyskens, Tina
Gillen, Bjarne Melgaard, Hans
Op de Beeck, Liza May Post,
Patrick Vanden Eynde, Marijke
van Warmerdam; PdR-David
Bade, Niek Kemps, Suchan
Kinoshita, Mark Manders,
Saskia Olde Wolbers, Willem
Oorebeek, Avery Preesman,
Marien Schouten
Duitsland
— Museum Abteiberg,
Möndchengladbach
Mathilde ter Heijne, Paulina
Olowska, de Rijke / de Rooij;
PdR-Suchan Kinoshita, Erik van
Lieshout, Willem Oorebeek
— Sammlung Goetz, München
Emmanuelle Antille, David
Claerbout, de Rijke / de Rooij,
Thomas Demand, Mathilde ter
Heijne, Jacco Olivier, Michael
Raedecker, Tim Stoner, Fiona
Tan, Guido van der Werve; PdR-
Mark Manders, Saskia Olde
Wolbers
Frankrijk
— Centre Pompidou, Paris
Mark Bain, Marc Bauer, Michael
Blum, David Claerbout, Thomas
Demand, Rebecca Digne, Dora
García, Sonia Khurana, Fang
Lijun, Cristina Lucas, David
Maljkovic, Rika Noguchi, Julika
Rudelius, Georgina Starr, Fiona
Tan, Philippe Terrier-Hermann,
Marijke van Warmerdam
Groot-Brittannië
— Tate Collection
Carlos Amorales, Yael Bartana,
Thomas Demand, Sebastian
Diaz Morales, Ryan Gander,
Runa Islam, David Maljkovic,
Liza May Post, Michael
Raedecker, Smith / Stewart,
Monika Sosnowska, Georgina
Starr, Fiona Tan
Luxembourg
— MUDAM, Luxembourg
Emmanuelle Antille, Yaima
Carrazana Ciudad, David
Claerbout, Attila Csörgö,
Thomas Demand, Tina
Gillen, Fernando Sánchez
Castillo, Bojan Sarcevic,
Vera Weisgerber, Marijke van
Warmerdam; PdR-Libia Castro
& Ólafur Ólafsson
Spanje
— MACBA, Barcelona
Manon de Boer, Marcelo
Expósito, Dora García, Katarina
Zdjelar
— MUSAC -Museo de Arte
Contemporáneo de Castilla y
León, Léon
Carlos Amorales, Alicia Framis,
Dora García, Kirsten Geisler,
Ellen Kooi, Cristina Lucas,
Fernando Sánchez Castillo,
Fiona Tan
Verenigde Staten
— Museum of Modern Art, New
York (NY)
Carlos Amorales, Yael Bartana,
Lonnie van Brummelen,
Olga Chernysheva, Martha
Colburn, Thomas Demand,
Yvonne Dröge-Wendel,
Francesca Gabbiani, Runa
Islam, Moshekwa Langa, Fang
Lijun, David Maljkovic, Bjarne
Melgaard, Paulina Olowska,
de Rijke/de Rooij, Michael
Raedecker; PdR-Adriaan Geuze,
Mark Manders
79
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

80
Rijksakademie van beeldende kunsten
Zweden
— Moderna Museet, Stockholm
Lars Arrhenius, Yael Bartana,
David Claerbout, Bjarne
Melgaard, Apolonija Sustersic,
Måns Wrange
Zwitserland
— Fotomuseum, Winterthur
Paulina Olowska, Liza May Post,
Sara Rajaei, Georgina Starr,
Stephen Wilks
— Migros Museum für
Gegenwartskunst, Zürich
Carlos Amorales, Emmanuelle
Antille, Alicia Framis, Mathilde
ter Heijne, Marijke van
Warmerdam; PdR-Atelier
van Lieshout
2 Ontwikkelen,
Ondernemen, Overdragen
2.1 Deelname
Aan Residencies/
Buitenlandateliers (Selectie)
Het Fonds voor Beeldende
Kunsten, Vormgeving en
Bouwkunst (Fonds BKVB)
beschikt over diverse woon-en
werkruimtes in het buitenland.
Met deze ateliers wil het Fonds
kunstenaars in de gelegenheid
stellen een tijd in het buitenland
te werken. Diverse (oud-)
residents van de Rijksakademie
werkten een periode in één
van de buitenlandateliers via
het Fonds BKVB of andere
residencies.
2010
— IASPIS, Stockholm/Malmö, SE
Stefanos Tsivopoulos
— ISCP, New York (NY), US
Sookoon Ang, Armando Mariño
— Künstlerhaus Bethanien,
Berlin, DE
Peggy Franck
— Meetfactory, Praha, CZ
Rumiko Hagiwara
— Platform Garanti, Istanbul, TR
Mathilde ter Heijne
— Projectstudio Rome, Rome, IT
Maura Biava
— Townhouse, Cairo, EG
Femke Schaap (PdR)
— VIR Viafarini-in-residence,
Milaan, IT
Sharon Houkema
— AIR Berlin Alexanderplatz,
Berlijn, DE
Lonnie van Brummelen
— Binnenlandatelier
Pompgemaal, Den Helder
Jeremiah Day, Yvonne Dröge-
Wendel, Arkady Nasonov, Malin
Persson
— .ekwc, Den Bosch
Gal Kinan
— WIELS, Brussel, BE
Aukje Koks
— Willem Arntsz Hoeve, Den
Dolder
Wafae Ahalouch el Keriasti
2009
— IASPIS, Stockholm/Malmö, SE
David Maljkovic
— ISCP, New York (NY), US
Charlotte Dumas
— Künstlerhaus Bethanien,
Berlin, DE
Wafae Ahalouch el Keriasti
— Leipzig International Art
Program, Leipzig, DE
Naro Snackey
— Meetfactory, Praha, CZ
Walter van Broekhuizen, Aukje
Koks, Sascha Pohle, Igor
Sevcuk
— Platform Garanti, Istanbul, TR
Mathilde ter Heijne, Stefanos
Tsivopoulos
— Projectstudio China, Beijing,
CN
Reinaart Vanhoe, Edwin
Zwakman
— Chinese European Art Center,
Xiamen City
Persijn Broersen en Margit
Lukács
— Cemeti Art House, Yogyakarta,
ID
Lotte Geeven
— Projectstudio, Berlijn, DE
Serge Onnen
— Townhouse, Cairo, EG
Marnix Goossens
VIR Viafarini-in-residence,
Milano, IT
Sefer Memisoglu

2.2 Oprichten Van
Kunstenaarsinitiatieven
Het RAIN Artists’ Initiatives
Network is een netwerk van kunstenaarsplatforms
door de hele
wereld, opgezet door (oud-)
residents van de Rijksakademie.
Het netwerk stimuleert pluriformiteit
en internationalisme en
geeft een impuls aan de dialoog
tussen westerse en niet-westerse
kunst.
De kern van het netwerk
bestaat uit:
– Marco Paulo Rollo
CEIA, Brazilië
– Hama Goro
Centre Soleil d’Afrique, Mali
– Diego Gutierrez-Coppe
El Despacho, Mexico
– Sharmila Samant en
Tushar Joag
Open Circle, India
(beëindigd in 2008)
– Ade Darmawan
Ruangrupa, Indonesië
– Claudia Fontes
Trama, Argentinië
(beëindigd in 2006)
– Gregg Streak
PULSE, Zuid-Afrika
Van later datum zijn de volgende
initiatieven:
– Goddy Leye
ArtBakery, Kameroen
– Praneet Soi
Calcutta Art Research,
Calcutta, India
– Gregg Smith
Very Real Time, Zuid-Afrika
– Abdellatif Benfaïdoul
Taleb Cherche Midi, Marokko
– Banu Cennetoglu
BAS, Istanbul, Turkije (voluit
Istanbul Sanat Arastirmalari
Dernegi / Istanbul Art
Research Organisation)
– Ali Mroivili
KARTala
Moroni, Comoren (Afrika)
– Victor Kalinosi Mutale
Munandi Art Studio
Ndeke Village, Zambia
– Marcel Pinas
Tembe Art Studio
Moengo, Suriname
De Rijksakademie is momenteel
betrokken bij de oprichting van
twee nieuwe platforms:
– Vitshois Mwilambwe Bondo
in Congo
– Papa Adama Sawadogo in
Burkina Faso
Naast het RAIN-netwerk zijn er
nog diverse andere initiatieven
ontstaan met medewerking van
(oud-) residents. Zo richtten
(oud-) residents Riek Sijbring
en Renee Turner het kunstenaarsinitiatief
De Geuzen in
Amsterdam op. Na een periode
van twee jaar samenwerken
besloten ze hun verschillende
kwaliteiten en vaardigheden
bundelen en officieel de naam
De Geuzen aan te nemen. Ze
werken aan diverse projecten
op het gebied van ‘curatorial
activities’, kunst, design en
workshops.
(Oud-)residents Folkert de
Jong, Fendry Ekel en Walter van
Broekhuizen zijn drie van de vier
oprichters van het kunstenaarsinitiatief
Space for Artists.
Het doel van dit initiatief is om
betaalbare ateliers en een openbare
multifunctionele, openbare
expositieruimte te creëren. Het
resultaat is een ateliercomplex
van tien studio’s en een projectruimte
in Amsterdam waar
onder andere (oud-) residents
Bas Louter en Monali Meher
gebruik van maken.
Jens Nippert is één van
de twee oprichters van
Ausstellungsraum Restitution
in Berlijn. Hier kunnen jonge
kunstenaars uit binnen- en
buitenland werk tentoonstellen.
Oudresident Roderik
Henderson was in 1999 één van
de twee oprichters van Point
Zero Arts in Ely in de Verenigde
Staten. Daarnaast ontwikkelden
alumni Louis Romero Fundacion
La Ilama en Emmanuel Ropers
Bon Acqueil.
Stichting B.A.D. in Rotterdam
werd opgericht door elf kunstenaars,
waaronder (oud-)
residents Karin Arink en Bibo.
De kunstenaars werken individueel,
als een groep of met
kunstenaars buiten de stichting
aan projecten op het gebied van
fotografie, internet en Cd-rom
design, architectuur, publieke
kunst en onderwijs. Gastvrijheid
en het uitwisselen van ideeën
staat in dit kunstenaarsinitiatief
centraal.
AIR Berlin Alexanderplatz
is een residency in Berlijn
opgericht door de kunstenaars
Susanne Kriemann (RA 04/05)
en Aleksander Komarov (RA
98/99). De residency is bedoeld
voor beeldend kunstenaars, curatoren,
ontwerpers, schrijvers,
theoretici en architecten die
wonen en werken in Nederland.
81
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

82
Rijksakademie van beeldende kunsten
2.3 Docentschappen
Een groot aantal (oud-) residents
is als visiting artist
of lecturer betrokken bij het
onderwijs op academies en
universiteiten in binnen- en buitenland,
zowel op MA als op BA
niveau. Momenteel zijn wij bezig
deze belangrijke vorm van ‘overdragen’
in kaart te brengen. Zo
worden jaarlijks veel (oud-)residents
uitgenodigd om lezingen
te verzorgen in het kader van de
Studium Generale programma’s
van de Gerrit Rietveld Academie
in Amsterdam en de Akademie
voor Kunst en Vormgeving in
Den Bosch. Verder is een aantal
(oud-)residents (vast) verbonden
aan onderwijsinstellingen.
Het onderstaande overzicht
vormt een eerste voorzichtige
inventarisatie van opleidingen
in Nederland en daarbuiten.
Docentschappen in
Nederland
Master
— AKV/St. Joost, Breda
Saskia Janssen, Susanne
Kriemann, Roy Villevoye, Julika
Rudelius
— Dutch Art Institute, Enschede
Tiong Ang, James Beckett,
Delphine Bedel, Ade
Darmawan, Jeremiah Day,
Darko Fritz, Bart Groenendaal,
Nicoline van Harskamp, Hans
van Houwelingen, Andre
Kruijsen, Gabriel Lester,
Rebecca Sakoun, Praneet Soi
— Frank Mohr Institute, Groningen
Ruud Akse, Sonia Cillari,
Driessens & Verstappen, Gijs
Frieling, Sanja Medic, Esther
Tielemans, Guido Vlottes
— MaHKU, Utrecht
Tiong Ang, Gijs Frieling, A.P.
Komen, Irene Kopelman, Karen
Murphy, Liza May Post, Willem
de Rooij, Edwin Zwakman
— Sandberg Instituut, Amsterdam
Karin Arink, Melanie Bonajo,
Moritz Ebinger, Gijs Frieling,
Monica Nouwens, F. Starik
— Piet Zwart Instituut, Rotterdam
Willem de Rooij, De Geuzen
BACHELOR
— Academie van Bouwkunst,
Amsterdam
Nicoline van Harskamp, Ahmet
Ögüt
— KV/St. Joost, Den Bosch
Pim Blokker, Milena Bonilla,
Harald den Breejen, Dina
Danish, Susanne Kriemann,
Sabina Maria van der Linden,
Antoinette Nausikaä, Sarah
van Sonsbeeck, Derk Thijs, Ola
Vasiljeva, Itay Ziv
— Artez, Arnhem/Enschede/
Zwolle
Marcel Doorduin, Saskia
Janssen, Klaas Kloosterboer,
Rinke Nijburg, Esther
Tielemans; PdR-Korrie Besems,
Gé-Karel van der Sterren,
Hans Wijninga
— Gerrit Rietveld Academie,
Amsterdam
Gijs Assmann, Rachel de
Boer, Yvonne Dröge-Wendel,
Suzan Drummen, Koen Ebeling
Koning, Marianne Flotron,
Michaela Frühwirth, Hermann
Gabler, Ellert Haitjema, Henri
Jacobs, Saskia Janssen, Klaas
Kloosterboer, W.J.M. Kok, Paul
Kooiker, Bastienne Kramer,
Tine Melzer, Vika Mitrichenka,
Serge Onnen, Rebecca Sakoun,
Berend Strik, Theo Schepens,
Carolien Scholtes, Riek
Sijbring, Evi Vingerling, Guido
van der Werve, Sylvie Zijlmans,
Ton Zwerver
— Hogeschool voor de Kunsten,
Utrecht
Jasper Hagenaar, Arjan van
Helmond, Frank Koolen,
Marjolijn de Wit
— Koninklijke Academie van
Beeldende Kunsten, Den Haag
Maura Biava, Nicoline van
Harskamp, Judith van IJken,
Klaas Kloosterboer, Willem
Moeselaar, Evi Vingerling, Nina
Yuen
— Willem de Kooning Academie,
Rotterdam
Karin Arink, Marnix Goossens,
Reinaart Vanhoe
— Academie Beeldende Kunsten,
Maastricht
nog geen gegevens
— Academie Minerva, Groningen
nog geen gegevens
Docentschappen in
buitenland
Master
— CCA Kitakyushu, Kitakyushu,
JP
Jimmy Robert (guest professor
Research Program)
— Ecole cantonale d’art du Valais,
Sierre, CH
Gregg Smith (professor)
— Finnish Academy of Fine Arts,
Helsinki, FI
Tero Nauha (lecturer)
— Goldsmiths, University of
London, London, GB
Nathaniel Mellors (visiting
tutor)
— Leeds Metropolitan University,
Leeds, GB
Nathaniel Mellors (senior tutor)
— L’Université Paris 8, Paris, FR
Gregg Smith (workshops)
— Peck School of the arts,
University of Winsconsin,
Milwaukee, US
Marcelino Stuhmer (professor)
— Royal College of Art, London,
GB
Yvonne Dröge Wendel (guest
lecturer)
Bachelor
— Art School MAA, Helsinki, FI
Tero Nauha (lecturer)

— Ecole cantonale d’art du Valais,
Sierre, CH
Gregg Smith (workshops)
— Ecole Nationale des Beaux
Arts, Paris, FR
Guillaume Paris (professor New
Media)
— ETH Zürich, CH
Sara Masüger (lecturer)
— Finnish Academy of Fine Arts,
Helsinki, FI
Tero Nauha (lecturer)
— Fundação Armando Álvares
Pentead (FAAP), São Paulo, BR
Dora Longo Bahia (lecturer)
— Leeds Metropolitan University,
Leeds, GB
Nathaniel Mellors (senior tutor)
— Montserrat College of Art,
Beverly (MA), US
Saskia Janssen (visiting artist,
guest lecturer)
— Peck School of the arts,
University of Winsconsin,
Milwaukee, US
Marcelino Stuhmer (professor)
— Ruskin School of Art, Oxford
University, Oxford, GB
Nathaniel Mellors (visiting
tutor)
— The Cooper Union School of
Art, New York (NY), US
Jill Magid (professor)
— Universidad Tecnológica
Equinoccial, Quito, EC
Andrea Boada Páramo (guest
lecturer)
— Universidade do Estado de
Santa Catarina (UDESC), Santa
Catarina, BR
Dora Longo Bahia (lecturer)
— Universität Karlsruhe,
Karlsruhe, DE
Stephen Craig (professor)
2.4 Subsidies van het
Fonds BKVB
2010 (voorlopige opgave)
— Basissubsidie
Hans Broek, Lonnie van
Brummelen, Marieke van
Diemen, Bojan Fajfric, Marianne
Flotron, Sharon Houkema,
Marjolein Rothman, Persijn
Broersen, Machiel van Soest,
Giny Vos, Chikako Watanabe,
Marjolijn de Wit, Kan Xuan,
PdR-Jan van den Dobbelsteen,
Bettie van Haaster, Cuny
Janssen
— Publicatiesubsidie
Katrin Korfmann, Serge Onnen
— Stimuleringssubsidies
Wafae Ahalouch el Keriasti,
Mark Bain, Maria Barnas, James
Beckett, Rossella Biscotti,
Jeremiah Day, Charlotte
Dumas, Alicia Framis, Darko
Fritz, David Haines, Arnoud
Holleman, Sharon Houkema,
Ištvan Išt Huzjan, Folkert de
Jong, Gal Kinan, Susanne
Kriemann, Bas Louter, Thomas
Manneke, Paulien Oltheten,
Persijn Broersen en Margit
Lukács, Sara Rajaei, Ola
Vasiljeva; PdR-David Bade, Tom
Claassen, Helmut Dick, Birthe
Leemeijer, Erik van Lieshout,
Jan van de Pavert
— Startstipendium
Sarah van Sonsbeeck; PdR-
Maartje Korstanje
2009
— Basissubsidie
Heddy-John Appeldoorn, Gijs
Assmann, Tim Ayres, Maze de
Boer, Mark Boulos, Tudor Bratu,
Walter van Broekhuizen, Sanne
Bruggink, Matthijs de Bruijne,
Elspeth Diederix, Yvonne
Dröge-Wendel, Constant
Dullaart, Sophie Ernst, Kirsten
Geisler, Francesca Grilli, Yang
Ah Ham, Arjan van Helmond,
Roderik Henderson, Mark
Kent, Fransje Killaars, Klaas
Kloosterboer, Aukje Koks,
Andre Kruysen, Nathaniel
Mellors, Rinke Nijburg, Lucia
Nimcova, Fahrettin Örenli,
Pablo Pijnappel, Wouter van
Riessen, Naro Snackey, Praneet
Soi, Elisabet Stienstra, Rein
Jelle Terpstra, Mieke Van de
Voort, Erik van der Weijde, Lie
van der Werff, Guido van der
Werve, Ton Zwerver; PdR-
Libia Castro, Hewald
Jongenelis, Sjaak Langenberg,
Ólafur Ólafsson, Charlotte
Schleiffert, Gé-Karel van der
Sterren, Agata Zwierzynska
— Publicatiesubsidie
Melanie Bonajo, Fendry Ekel,
Gijs Frieling, Voebe de Gruyter,
Folkert de Jong, Jan van der
Ploeg, Berend Strik, Madje
Vollaers, Giny Vos; PdR-David
Bade
— Stimuleringssubsidies
Mounira Al Solh, Eylem
Aladogan, Tiong Ang, Yael
Bartana, Semâ Bekirovic, Maura
Biava, Gwenneth Boelens,
Franck Bragigand, Sonia Cillari,
Driessens & Verstappen,
Suzan Drummen, Willehad
Eilers, Jeroen Eisinga, Sophie
Ernst, Wineke Gartz, Kirsten
Geisler, Francesca Grilli, Voebe
de Gruyter, Ellert Haitjema,
Nicoline van Harskamp,
Arjan van Helmond, Geert-
Jan Hobijn, Judith van Ijken,
Klaas Kloosterboer, Aukje
Koks, Aleksander Komarov,
Paul Kooiker, Frank Koolen,
Irene Kopelman, Bastienne
Kramer, Marijn van Kreij,
Germaine Kruip, Alon Levin,
Monali Meher, Nathaniel
Mellors, Jurriaan Molenaar,
Rinke Nijburg, Lucia Nimcova,
Monica Nouwens, Jacco Olivier,
Erik Olofsen, Serge Onnen,
Gabor Ösz, Marco Pando
Quevedo, Bradley Pitts, Sascha
Pohle, Ilya Rabinovich, Karen
Sargsyan, Carolien Scholtes,
Marike Schuurman, Sandro
Setola, Igor Sevcuk, Praneet
Soi, Sarah van Sonsbeeck, Rob
Sweere, Jennifer Tee, Stefanos
Tsivopoulos, Daniel Verkerk,
Koen Vermeule, Roy Villevoye,
83
Presentie (oud-) residents en winnaars Prix de Rome

84
Evi Vingerling, Coralie Vogelaar,
Danielle van Vree, Christiaan
Zwanikken; PdR - Rossella
Biscotti, Mariana Castillo
Deball, Libia Castro, Jan van
den Dobbelsteen, Maartje
Korstanje, Marc Mulders, Marc
Nagtzaam, Ólafur Ólafsson,
Charlotte Schleiffert, Gé-Karel
van der Sterren
— Startstipendium
Meiya Lin,Tine Melzer
— TAX video clip fund
Martha Colburn
Rijksakademie van beeldende kunsten

— OCW-onderzoek 'Postacademische instellingen Beeldende Kunst',
30 november 2010 Andersson Elffers Felix, pagina 73
‘… De goede reputatie van de Rijksakademie
is niet alleen te danken aan het niveau van de
kunstenaars, maar ook aan de aandacht die wordt
besteed aan het onderhouden van het professionele
netwerk. De andere instellingen hebben een
minder actief alumnibeleid. Ervan uitgaande dat
het internationale kunstveld groter, meer divers
en meer concurrerend wordt, is een hoogwaardige
netwerkfunctie van groot belang.…’
85
— Report International Visitation Rijksakademie 2010
november 2010, pagina 38
‘… The institute has great impact on all
levels of the art world and artists in the
Netherlands. Flexibility was discovered
on all levels of the organization, …’
Verslag 2010
— Parool - 28 mei 2010 naar aanleiding van de Sotheby’s-veiling
‘Global Contemporary, Artists for Artists’
‘… Dankzij de geschiedenis van de Rijksakademie,
waar de selectie van kunstenaars uit de hele
wereld na hun studie de gelegenheid heeft
om — onder begeleiding — twee jaar te werken
en te experimenteren, levert dat een ongekende
collectie op. …’

Rijksakademie van beeldende kunsten
86

— Report International Visitation Rijksakademie 2010
november 2010, pagina 3 / 4
‘… It (Rijksakademie) is capable to attract
excellent international artists as its advisors who
give feedback to the residents with full respect to
their own vision. As one external interviewee put
it: ‘this is the best way an artist can work.’ The
Rijksakademie also offers a quality impulse for
the artistic world in the Netherlands as a whole.
This refers just as much to the opportunities
created for Dutch residents as to the Dutch art
scene in general. …’
87
— NRC Handelsblad - 26 november 2010
naar aanleiding van RijksakademieOPEN 2010
‘… Hoe onbezorgd hun verblijf in Amsterdam
ook mag zijn, de vijftig kunstenaars van de
Rijksakademie hebben wel degelijk een scherp oog
voor de ellende die zich buiten de poorten van hun
instituut afspeelt. Het is mooi om te zien dat juist
in een tijd waarin de relevantie van kunst nogal
eens ter discussie staat, zij het belang van die
kunst overtuigend bewijzen. …’
Verslag 2010
— OCW-onderzoek 'Postacademische instellingen Beeldende Kunst',
30 november 2010 Andersson Elffers Felix, pagina 40
‘… De Rijksakademie wordt door vrijwel alle
gesprekspartners benoemd als het instituut
met een grote internationale reputatie waar
kunstenaars tot een versnelling van hun carrière
komen, mede door het internationale netwerk
van de Rijksakademie.…’

88
Colofon
Rijksakademie van
beeldende kunsten
Sarphatistraat 470
NL – 1018 GW Amsterdam
T +31 (0) 20 527 0 300
F +31 (0) 20 527 0 301
www.rijksakademie.nl
info@rijksakademie.nl
Tekst
Rijksakademie van beeldende
kunsten
Rijksakademie van beeldende kunsten
Eindredactie
Rijksakademie van beeldende
kunsten:
communicatie en
bestuurssecretariaat
Ontwerp
Remco van Bladel, Amsterdam
Druk
Lecturis B.V., Eindhoven

www.rijksakademie.nl